Μετάβαση στο περιεχόμενο

Μάχη στο Κόλτσι

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Μάχη στο Κόλτσι
Ελληνική Επανάσταση στη Μολδοβλαχία
Το όρος Colțești της σημερινής Ρουμανίας.
Χρονολογία11 Ιουνίου 1821
ΤόποςΚόλτσι (ίσως το όρος Κολτσέστι της σημερινής Ρουμανίας).
46°48′26″N 23°36′22″E / 46.80736°N 23.60618°E / 46.80736; 23.60618Συντεταγμένες: 46°48′26″N 23°36′22″E / 46.80736°N 23.60618°E / 46.80736; 23.60618
ΑίτιαΠροσπάθεια των Τούρκων για εξάλειψη των επαναστατικών εστιών στη Μολδοβλαχία.
ΣτόχοιΔιάλυση του σώματος του Σέρβου και σύλληψή του από τους Τούρκους.
ΜέθοδοιΑνταρτοπόλεμος
ΈκβασηΝίκη των χριστιανών και είσοδός τους στην Αυστροουγγαρία.
Εδαφικές
μεταβολές
Το σώμα του Σέρβου αποχώρησε από τη Μολδοβλαχία.
Αντιμαχόμενοι
Ηγετικά πρόσωπα
αρχιμανδρίτης Σέρβος

Σάββας Φωκιανός

άγνωστος αρχηγός τουρκικών στρατευμάτων
Δυνάμεις
300
πολύ περισσότεροι από τους αντιπάλους του
Απώλειες
  • τραυματίες: 8
  • νεκροί: 120

Όρος Κολτσέστι is located in Ρουμανία
Όρος Κολτσέστι
Όρος Κολτσέστι
Το όρος Κολτσέστι στη σημερινή Ρουμανία. Μάλλον αυτό είναι το όρος Κόλτσι που διεξήχθη η ομώνυμη μάχη.

Η μάχη στο Κόλτσι διεξήχθη στις 11 Ιουλίου του 1821 στο όρος Κόλτσι, στα σύνορα ΒλαχίαςΑυστροουγγαρίας, μεταξύ των ελληνοσερβικών δυνάμεων του αρχιμανδρίτη Σέρβου[α] και των τουρκικών στρατευμάτων. Εντάσσεται στο πλαίσιο της Ελληνικής Επανάστασης του 1821 στη Μολδοβλαχία. Η μάχη έληξε με επικράτηση των χριστιανών, αλλά και αποχώρησή τους από το πεδίο της μάχης.[1][2]

Η επανάσταση στη Μολδοβλαχία

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Κύριο λήμμα: Ελληνική Επανάσταση στη Μολδοβλαχία

Ο Αλέξανδρος Υψηλάντης διαβαίνει τον Προύθο. Πίνακας του Peter von Hess.

Στις 22 Ιανουαρίου του 1821, ο Αλέξανδρος Υψηλάντης περνά τον ποταμό Προύθο, σύνορο ΡωσίαςΟθωμανικής Αυτοκρατορίας, και φτάνει στο Ιάσιο της Μολδαβίας.[3] Δύο μέρες αργότερα, δημοσιεύει στην ίδια πόλη επαναστατική προκήρυξη, με τίτλο «Μάχου υπέρ πίστεως και Πατρίδος», κηρύττοντας την Ελληνική Επανάσταση. Παράλληλα, ανακοινώνει την απόφασή του στον τσάρο της Ρωσίας μαζί με την παραίτησή του από τον ρωσικό στρατό και αρχίζει να οργανώνει τον Αγώνα.[4]

Η καμπή της επανάστασης στη Μολδοβλαχία

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Από τον Απρίλιο του 1821, όμως, η κατάσταση στη Μολδοβλαχία γίνεται όλο και πιο δύσκολη, εξ αιτίας της οικονομικής στενότητας των επαναστατών, καθώς και της μη συνεργασίας των εγχωρίων πληθυσμών και ηγεμόνων.[5] Εν τω μεταξύ, στις 23 Μαρτίου, ο Πατριάρχης Γρηγόριος ο Ε’ αναγκάζεται από τον σουλτάνο να αφορίσει τον Υψηλάντη και τον Σούτσο,[6] ενώ ο τσάρος αποκηρύττει τον Υψηλάντη.[3] Και σε στρατιωτικό επίπεδο η κατάσταση φθίνει. Στις 7 Ιουνίου ο Ιερός Λόχος καταστρέφεται στη μάχη του Δραγατσανίου[7], ενώ οι Έλληνες, παρά τη σθεναρή αντίσταση, ηττώνται στη μάχη του Σκουλενίου (17 Ιουνίου). Ο δε Υψηλάντης, κατέφυγε στην Αυστρία, όπου και συνελήφθη και φυλακίστηκε από τις αρχές. Η Επανάσταση στη Μολδοβλαχία έχει αρχίσει να σβήνει.[8][9]

Οι ενέργειες του αρχιμανδρίτη Σέρβου

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Το όρος Κολτέστι (Colțești), στη σημερινή Ρουμανία. Ίσως αυτό να είναι το αναφερόμενο ως "Κόλτσι" από τους Έλληνες ιστοριογράφους.

Παρά τις ήττες στο Σκουλένι και στο Δραγατσάνι, η Επανάσταση στις Παραδουνάβιες Ηεμονίες δεν έληξε ακόμη. Έλληνες και Βαλκάνιοι οπλαρχηγοί συνέχιζαν να αντιστέκονται με τα δικά τους στρατιωτικά σώματα, με κυριότερο αυτό του Γεωργάκη Ολύμπιου. Ισχυρές δυνάμεις, όμως, κατόρθωσε να συγκεντρώσει και ο αρχιμανδρίτης Σέρβος. Ο κληρικός αυτός, διασχίζοντας με 15 άνδρες του τα βουνά, έφτασε στο όρος Κόλτσι, στην περιοχή Μοέστι. Σε αυτό το όρος, συγκεκριμένα στη θέση Βάλια – Μουερήι, πλησίον των ουγγροβλαχικών συνόρων, συγκέντρωσε 300 Έλληνες και Σέρβους στρατιώτες, που είχαν διασκορπιστεί στη γύρω περιοχή.[10]

Εν τω μεταξύ, τα οθωμανικά στρατεύματα είχαν επιδοθεί στην προσπάθεια εξάλειψης και των τελευταίων επαναστατικών εστιών στη Μολδοβλαχία. Έτσι, εναντίον του σώματος του Σέρβου που βρισκόταν στο Κόλτσι, κινήθηκε πολυάριθμος τουρκικός στρατός, με τον οποίο ήταν ενωμένες και οι μονάδες του Έλληνα εξωμότη οπλαρχηγού Σάββα Φωκιανού. Η μάχη μεταξύ των αντιπάλων δυνάμεων διεξήχθη στο Κόλτσι στις 11 Ιουλίου.[11] Η σύγκρουση ήταν σφοδρή και τα οθωμανικά στρατεύματα αναγκάστηκαν να υποχωρήσουν με μεγάλες -συγκριτικά με τους αντιπάλους τους- απώλειες. 120 Τούρκοι στρατιώτες έπεσαν νεκροί, ενώ τα χριστιανικά στρατεύματα είχαν μόνο 8 ελαφρά τραυματισμένους. Έτσι, ο αρχιμανδρίτης Σέρβος έμεινε κύριος του πεδίου της μάχης.[11][12]

Διαφυγή Ελλήνων και Σέρβων στην Αυστρία

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Παρά τη νίκη τους στο Κόλτσι, Έλληνες και Σέρβοι κατάλαβαν πως σύντομα θα έφταναν στην περιοχή υπέρτερες τουρκικές δυνάμεις. Έτσι, στις 12 Ιουνίου πέρασαν τα σύνορα της Αυστροουγγαρίας, με τη σύμφωνη γνώμη των Αυστριακών αξιωματικών που βρίσκονταν εκεί. Αν και δεν το ήθελε, ο αρχιμανδρίτης Σέρβος αναγκάστηκε να ακολουθήσει το στράτευμά του.[12]

Παράδοση του Σέρβου στους Τούρκους και θανάτωσή του

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Λίγο αργότερα, έφτασε στα σύνορα ο Τούρκος Σιρκίλογλου με ισχυρές δυνάμεις. Απαίτησε την παράδοση των Ελλήνων και Σέρβων ή τουλάχιστον του αρχιμανδρίτη, και όταν οι αυστριακοί αξιωματικοί αρνήθηκαν, πέρασε με 150 στρατιώτες τα σύνορα και εισέβαλε στο έδαφος της Αυστροουγγαρίας.[11] Έτσι, οι Αυστριακοί αποφάσισαν να βρουν μια μέση λύση. Αντί να παραδώσουν τον Σέρβο, τον άφησαν να βγει από τα σύνορα με τα όπλα κι έναν υπηρέτη του. Οι Τούρκοι τότε άρχισαν μια πολυήμερη καταδίωξη εναντίον του αρχιμανδρίτη και ύστερα από συμπλοκές μαζί του τον συνέλαβαν. Τελικά, τον οδήγησαν στη Σιλίστρια όπου βρήκε μαρτυρικό θάνατο.[12]

α. Το «Σέρβος» ήταν το παρωνύμιο του αρχιμανδρίτη, προερχόμενο από την εθνικότητά του. Το πραγματικό του όνομα είναι άγνωστο.

  1. Δεσποτόπουλος 1975. σελ. 63. 
  2. Φιλήμων 1859. σελ. 199. 
  3. 3,0 3,1 Δρακόπουλος & Ευθυμίου 2004α. σελ. 77. 
  4. Δρακόπουλος & Ευθυμίου 2004β. σελ. 217. 
  5. Βακαλόπουλος 1980. σελ. 239 κ.ε. 
  6. Δρακόπουλος – Ευθυμίου 2004, Πρόσωπα - Γεγονότα. σελ. 150. 
  7. Κρέμος 1879. σελ. 11. 
  8. Δεσποτόπουλος 1975. σελ. 61 κ.ε. 
  9. Δρακόπουλος – Ευθυμίου 2004, Πρόσωπα - Γεγονότα. σελ. 217. 
  10. Δεσποτόπουλος 1975. σελ. 63. 
  11. 11,0 11,1 11,2 Φιλήμων 1859. σελ. 201. 
  12. 12,0 12,1 12,2 Δεσποτόπουλος 1975. σελ. 64. 
  • Βακαλόπουλος, Α. (1980). Ιστορία του Νέου Ελληνισμού: Η μεγάλη ελληνική επανάσταση (1821-1829) – Τόμος 5: Οι προϋποθέσεις και οι βάσεις της (1813-1822). Θεσσαλονίκη.
  • Δεσποτόπουλος, Α. (1975). Παράγοντες, διάρκεια, φάσεις και ιδιομορφία της Ελληνικής Επαναστάσεως. Ιστορία του ελληνικού έθνους – Τόμος 12: Η ελληνική επανάσταση και η ίδρυση του ελληνικού κράτους (1813-1822) (σελ. 8-70). Αθήνα: Εκδοτική Αθηνών.
  • Δρακόπουλος, Β. & Ευθυμίου, Γ. (Επιμ.) (2004α). Επίτομο λεξικό της Ελληνικής Ιστορίας: Ημερομηνίες. Αθήνα: Το Βήμα.
  • Δρακόπουλος, Β. & Ευθυμίου, Γ. (Επιμ.) (2004β). Επίτομο λεξικό της Ελληνικής Ιστορίας: Πρόσωπα - Γεγονότα. Αθήνα: Το Βήμα.
  • Κρέμος, Γ. (1879). Χρονολόγια της ελληνικής ιστορίας – Τόμος 3: 1453-1830. Αθήνα: Τυπογραφείο Δημητρίου Ιασεμίδου.
  • Φιλήμων, Ι. (1859). Δοκίμιον ιστορικόν περί της Ελληνικής Επαναστάσεως, Τόμος 2. Αθήνα: Τύποις Γ. Καρυοφύλλη.