Πολιορκία της Μεθώνης

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Το Κάστρο της Μεθώνης

Με τον όρο Πολιορκία της Μεθώνης, ορίζονται οι τρεις πολιορκίες που έλαβαν τόπο στη Μεθώνη από το 1500-1828μ.Χ. Το 1500μ.Χ με αντίπαλα στρατεύματα τους Οθωμανούς και τους Βενετούς, το 1770 με τους Οθωμανούς και τους υποδουλωμένους Έλληνες και τέλος, το 1821 με τους Οθωμανούς και τη συμμαχία των Μεγάλων Δυνάμεων και των Ελλήνων. [1]

Υπόβαθρο[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το 356μ.Χ. η Μεθώνη εγκαταλείφθηκε λόγω διάφορων φυσικών καταστροφών (ειδικότερα ενός σεισμού). Στη Βυζαντινή αυτοκρατορία η Μεθώνη ήταν ένα γνωστό λημέρι των πειρατών. Όμως το 881 Βυζαντινά πλοία με ναύαρχο τον Νάσαρ κατέστρεψαν τα περισσότερα πειρατικά καράβια των Σαρακηνών, δωρίζοντας τα λάφυρα στην εκκλησία της Μεθώνης. Τον 12ο αιώνα μ.Χ οι Βενετοί λεηλάτησαν τη Μεθώνη λόγω της επαναλαμβανόμενης πειρατικής δραστηριότητας και διότι οι πειρατές είχαν ως αιχμάλωτους Βενετούς έμπορους. Παράλληλα, έσφαξαν εκατοντάδες κατοίκους. Το κάστρο της Μεθώνης έχει μεγάλη ιστορία πολιορκήσεων. Με την τέταρτη σταυροφορία (1204) η Μεθώνη έπεσε στα χέρια των Φράγκων. Λίγα έτη αργότερα, η Μεθώνη κατακτήθηκε από τους Ενετούς .Οι Ενετοί ανανέωσαν την πόλη γκρεμίζοντας κατασκευές των προηγούμενων κυρίαρχων και χτίζοντας το Κάστρο της Μεθώνης. Έτσι, η περιοχή αποτέλεσε ένα σημαντικό εμπορικό σταυροδρόμι ανάμεσα στη Δύση και την Ανατολή χάρη σε ένα από τα πιο διάσημα προϊόντα τους, το κρασί, ενώ σημειώθηκαν πολλές εμπορικές επιτυχίες. Το 1500, μετά την άφιξη των Τούρκων στη Μεθώνη και μετά από 28 ημέρες πολιορκίας, η Μεθώνη κατακτήθηκε. Ακολούθησε η σφαγή των Χριστιανών από τον σουλτάνο Βαγιαζήτ Β΄ και τον στρατό του. Οι Τούρκοι άρχισαν την οχύρωση του Κάστρου χτίζοντας το Μπούρτζι πάνω σε μια μικρή νησίδα. Χρόνια μετά, το 1770, κατά τη διάρκεια των Ορλοφικών ο Ρωσικός στρατός είχε σκοπό την κατάληψη της Μεθώνης από τους Τούρκους, αφού είχαν προηγουμένως καταλάβει την Πύλο. Παράλληλα, πολλοί κάτοικοι της Μεθώνης κατευθύνονταν προς την Πύλο για να γλιτώσουν από τους Τούρκους. Όταν έφτασαν στο Κάστρο, ζήτησαν από τους Ρώσους να τους αφήσουν να περάσουν στο κάστρο της Πύλου, χωρίς όμως αποτέλεσμα. Οι περισσότεροι Έλληνες αναζήτησαν τη σωτηρία τους στη θάλασσα, αλλά λιγοστοί κατάφεραν να φτάσουν στη στεριά.[2]

Πολιορκία 1821[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ιστορικό[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η οχυρή τοποθεσία της Μεθώνης κέντρισε από νωρίς το ενδιαφέρον των επαναστατημένων Ελλήνων. Η σημασία της κατάκτησης του κάστρου ήταν εξαιρετικά σημαντική για την επικράτηση τόσο ηπειρωτικά, όσο και ναυτικά. Οι ετοιμασίες για την πολιορκία ξεκίνησαν από πολύ νωρίς. Από την πλευρά τους, οι Τούρκοι είχαν εξασθενημένη την άμυνά τους, καθώς είχαν στείλει νωρίτερα ενισχύσεις και τρόφιμα στους πολιορκημένους του Νεοκάστρου. Ωστόσο, οι διαφωνίες των οπλαρχηγών σχετικά με τη διαχείριση της πολιορκίας  ευνόησαν τους αμυνόμενους. Παρά το γεγονός ότι αρχικά οι Έλληνες άσκησαν αφόρητη πίεση στη Μεθώνη, προκειμένου να την καταλάβουν, σταδιακά το ενδιαφέρον τους ατόνησε καθώς προτιμήθηκε να ενισχυθεί η πολιορκία στο Νεόκαστρο. Αυτό το γεγονός, σε συνάρτηση με το οχυρό και δύσβατο σημείο του κάστρου, αλλά και την επάρκεια σε τρόφιμα και πυρομαχικά από μεριάς Τούρκων, οδήγησε στην αποτυχία κατάληψης από τους Έλληνες. Άλλωστε, τα ελληνικά πλοία ήταν δύσκολο να προχωρήσουν σε απόλυτο ναυτικό αποκλεισμό, καθώς το κάστρο βρισκόταν πρακτικά σε ανοικτό πέλαγος.[3]

Στρατοί[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Στην Πολιορκία της Μεθώνης το 1821μ.Χ, αντίπαλες δυνάμεις ήταν οι Οθωμανοί Τούρκοι με τους επαναστατημένους 'Ελληνες, οι οποίοι τον Μάρτιο του 1821 προσπάθησαν να ανακτήσουν το κάστρο της Μεθώνης. Εκείνη την περίοδο ξεκίνησε η επανάσταση σε όλη την νότια Πελοπόννησο. Ο στρατός των Ελλήνων αποτελούνταν από κατοίκους με προέλευση από την Μεθώνη, την Πύλο και τα Ιόνια νησιά. Οι Οθωμανοί Τούρκοι ήταν εξοπλισμένοι με τουφέκια και μαχαίρες, ενώ στον ανττίποδα οι Έλληνες χρησιμοποιούσαν κατώτερης ποιότητας οπλισμό, κυρίως λαφηραγωγημένο.

Πολιορκία Μεθώνης
ΧρονολογίαΧρονολογία 18211828
ΤόποςΜεθώνη Μεσσηνίας
ΑίτιαΗ κατάληψη της Μεθώνης από τους Τούρκους.
ΑποτέλεσμαΟ έλεγχος της Μεθώνης παρέμεινε στα χέρια των Οθωμανών Τούρκων.
Αντιμαχόμενοι

Οθωμανοί Τούρκοι

Αιγύπτιοι

Έλληνες

Γάλλοι
Χάρτης

Πεδίο μάχης[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το πεδίο μάχης ήταν το κάστρο της Μεθώνης. Κατασκευάστηκε το 1209 από τους Ενετούς και σήμερα αποτελεί έναν προστατευόμενο αρχαιολογικό χώρο. Ήταν πολύ καλά οχυρωμένο και τοποθετημένο σε μια βολική γεωγραφική θέση. Χρησιμοποιήθηκε αρχικά ως μέρος για να βασανίζουν οι Οθωμανοί Τούρκοι τους αιχμαλώτους τους και ως φρούριο. Το κάστρο της Μεθώνης αποτέλεσε, επίσης, τον τόπο στον οποίο έγινε η πολιορκία των Οθωμανών σε μια προσπάθεια επανάκτησης της περιοχής από τους Έλληνες έως το 1828μ.Χ. Σημαντικό ρόλο διαδραμάτισε ο Γάλλος αξιωματικός Μαιζών, ο οποίος στάλθηκε από τη Γαλλία προς ενίσχυση των επαναστατημένων Ελλήνων. Υπό την αρχηγία του η μάχη μεταφέρθηκε έξω από τα τείχη.

Μάχη[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Στις 18 Μαίου του 1821, η Μεθώνη αποκλείστηκε ναυτικά από τους πολιορκητές Έλληνες που έχασαν τη μάχη. Οι επαναστατημένοι Έλληνες έκαναν απόπειρες να ανακτήσουν την Μεθώνη, οι οποίες κατέληγαν σε ήττες. Το οχυρό και δυσπρόσιτο ανάγλυφο διευκόλυνε το έργο των αμυνόμενων, με αποτέλεσμα οι συνεχείς επιθέσεις των Ελλήνων να αποτυγχάνουν. Το 1825 ο Ιμπραήμ Πασάς εμφανίστηκε στο κάστρο της Μεθώνης, το οποίο χρησιμοποίησε ως βάση για τον στρατό των Αιγυπτίων. Το 1828 ο στρατηγός Μαιζών σήμανε το τέλος της επανάστασης στην Πελοπόννησο νικώντας τους Αιγυπτίους και καταλαμβάνοντας την Μεθώνη. Έπειτα από την κατάκτησή της από τους Γάλλους, η Μεθώνη παρέμεινε ερημωμένη για χρόνια.

Απολογισμός[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Από την πολιορκία της Μεθώνης υπήρξαν αρκετές απώλειες για τους Οθωμανούς Τούρκους, Αιγυπτίους, Γάλλους και Έλληνες, οι οποίες δεν έχουν καταγραφεί επισήμως σε ιστορικά αρχεία. Εδαφικές απώλειες δεν υπήρξαν, καθώς οι Τούρκοι παρέμειναν κυρίαρχοι της Μεθώνης, μέχρι τις 7 Οκτωβρίου του 1828 όταν οι Έλληνες την επανάκτησαν.[4]

Ανάλυση[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ιστορική σημασία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Εφόσον η πολιορκία δεν ήταν επιτυχής, δεν είχε μεγάλη ιστορική σημασία. Ωστόσο, υπήρχαν σφαγές που επηρέασαν τον πληθυσμό της Μεθώνης, ενώ οι φθορές από τις διαμάχες άφησαν το στίγμα τους στην ευρύτερη περιοχή.

Λόγοι που οδήγησαν στην τελική έκβαση[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Οι λόγοι που οδήγησαν στην τελική έκβαση είναι το γεγονός ότι οι Έλληνες επαναστάτες δεν ήταν πλήρως προετοιμασμένοι, δεν διέθεταν κατάλληλο εξοπλισμό και ήταν λιγότεροι αριθμητικά από τους Τούρκους. Επιπλέον, οι Οθωμανοί ήταν οχυρωμένοι και με τη χρήση της τάφρου εξόντωναν ευκολότερα τους πολιορκητές.

Μνήμη[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το κάστρο της Μεθώνης βρίσκεται στη Μεθώνη Μεσσηνίας και αποτελεί ένα βασικό αξιοθέατο της περιοχής. Μέσα στο κάστρο βρίσκεται ο ναός Μεταμόρφωσης του Σωτήρος που πιθανολογείται ότι χτίστηκε την Β' Περίοδο της Ενετοκρατίας. Επιπλέον, στην νότια πλευρά του κάστρου βρίσκεται το οχυρωμένο νησί Μπούρτζι, μέσα στο οποίο υπάρχει ένας πύργος. Σήμερα το κάστρο της Μεθώνης (93 στρέμματα) είναι ένα δημοφιλές αξιοθέατο της Μεσσηνίας. Τα τείχη του κάστρου είναι ετοιμόρροπα, αλλά εξακολουθούν να είναι επιβλητικά. Το κάστρο που χρησιμοποιείται πλέον ως αρχαιολογικός χώρος, χωρίζει τη στεριά από τη θάλασσα με μία τάφρο. Το κάστρο περιέχει μια νησίδα πάνω στην οποία βρίσκεται ένα σημαντικό φρούριο, το Μπούρτζι,[5] με το οποίο συνδέεται μέσω μίας γέφυρας. Η βόρεια πλευρά του τείχους φτάνει τα έντεκα μέτρα και μέσα στο κάστρο βρίσκονται σπίτια πλούσιων αρχόντων της εποχής. Επιπλέον, στο εσωτερικό βρίσκονται ερείπια βυζαντινών ναών, κατοικίες του Ιμπραήμ Πασά και του Γάλλου στρατηγού, Μαιζών και τάφοι Ελλήνων και Οθωμανών[6]. [7]


Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. «Πόσες πολιορκίες "έζησε" το κάστρο της Μεθώνης. Οι πειρατές, οι προσκυνητές των Αγίων Τόπων και το Μπούρτζι που έγινε σκληρή φυλακή των Οθωμανών (βίντεο drone)». ΜΗΧΑΝΗ ΤΟΥ ΧΡΟΝΟΥ. 29 Νοεμβρίου 2018. Ανακτήθηκε στις 21 Δεκεμβρίου 2021. 
  2. «Πόσες πολιορκίες "έζησε" το κάστρο της Μεθώνης. Οι πειρατές, οι προσκυνητές των Αγίων Τόπων και το Μπούρτζι που έγινε σκληρή φυλακή των Οθωμανών (βίντεο drone)». ΜΗΧΑΝΗ ΤΟΥ ΧΡΟΝΟΥ. 29 Νοεμβρίου 2018. Ανακτήθηκε στις 11 Ιανουαρίου 2022. 
  3. Συλλογικό, επιμ. (2000). Ιστορία του Ελληνικού Έθνους. ΑΘΗΝΑ: Εκδοτική Αθηνών. σελ. 143. ISBN 9789602131060. Οι πολιορκίες του Νεοκάστρου και της Μεθώνης... της Τριπολιτσάς. 
  4. «Μεθώνη Μεσσηνίας». Βικιπαίδεια. 2022-01-15. https://el.wikipedia.org/w/index.php?title=%CE%9C%CE%B5%CE%B8%CF%8E%CE%BD%CE%B7_%CE%9C%CE%B5%CF%83%CF%83%CE%B7%CE%BD%CE%AF%CE%B1%CF%82&oldid=9254829. 
  5. «Δήμος Μεθώνης Μεσσηνία Ελλάδα - Methoni Messinia Greece - ΜΕΘΩΝΗ - ΙΣΤΟΡΙΑ - ΚΑΣΤΡΟ». web.archive.org. 2 Οκτωβρίου 2007. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2 Οκτωβρίου 2007. Ανακτήθηκε στις 18 Ιανουαρίου 2022. CS1 maint: Unfit url (link)
  6. Group), Radiotileoptiki S. A. (OPEN Digital (1 Ιανουαρίου 1980). «Το πιο εντυπωσιακό κάστρο της Ελλάδας, 1000 κάτοικοι, καταγάλανα νερά: Σ' αυτό το «κρυφό» μέρος απλά πρέπει να πας». ΕΘΝΟΣ. Ανακτήθηκε στις 18 Ιανουαρίου 2022. 
  7. «Ιστορία ΜΕΘΩΝΗ (Δήμος) ΜΕΣΣΗΝΙΑ - GTP - Greek Travel Pages». www.gtp.gr. Ανακτήθηκε στις 18 Ιανουαρίου 2022.