Βήτα Ύδρου
| β Ύδρου | ||
|---|---|---|
| Αστερισμός: | Ύδρος | |
| Συντεταγμένες (εποχή 2000.0): |
α = 0h:25m:45,1s, δ = −77°.15′.15″ | |
| Φαινόμενο μέγεθος: | 2,80 | |
| Φασματικός τύπος: | G2 IV | |
| Απόσταση από τη Γη: | 24,33 ± 0,02 έτη φωτός | |
| Ονομασίες σε καταλόγους | CD−77°15, Gl 19 HD 2151, HIP 2021, HR 98, SAO 255670 | |
Ο β (βήτα) Ύδρου (Beta Hydri, β Hyi) είναι ο φωτεινότερος αστέρας στον νότιο αστερισμό Ύδρο (δεν πρέπει να συγχέεται με τον αστερισμό Ύδρα). Με φαινόμενο μέγεθος 2,8 είναι εύκολα ορατός με γυμνό μάτι, αλλά εξαιτίας της θέσεώς του στο νότιο μέρος του αστερισμού δεν εμφανίζεται ποτέ πάνω από τον ορίζοντα σε κανέναν σχεδόν τόπο του Βόρειου Ημισφαιρίου της Γης. Επίσης, βρίσκεται αρκετά κοντά στη Γη, όπως προδίδεται από την ετήσια ηλιοκεντρική (αστρική) του παράλλαξη[1] και τη μεγάλη του ιδία κίνηση, περίπου 2,24 δευτερόλεπτα της μοίρας ανά έτος.
Αστροφυσικά δεδομένα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Ο αστέρας έχει σχεδόν ίση μάζα με τον Ήλιο (4% μεγαλύτερη) και 81% μεγαλύτερη διάμετρο[2], ενώ η απόλυτη λαμπρότητά του είναι υπερτριπλάσια της ηλιακής.[2], δηλαδή αντιστοιχεί σε απόλυτο μέγεθος +3,45. Ο φασματικός τύπος του β Ύδρου είναι G2 IV, δηλαδή είναι υπογίγαντας αστέρας (ίσως ο πλησιέστερος στη Γη), λίγο περισσότερο εξελιγμένος από τον Ήλιο. Ο δείκτης χρώματος (B−V) του αστέρα είναι +0,62, που αντιστοιχεί σε επιφανειακή θερμοκρασία[2] 5.872 ± 44 K. Είναι ένας από τους γηραιότερους αστέρες στη γειτονιά του Ηλίου, έχοντας ηλικία που εκτιμάται σε 6,4 δισεκατομμύρια έτη[2]. Θεωρείται ότι αποτελεί μια αναπαράσταση του Ήλιου όπως αυτός θα είναι στο μακρινό μέλλον, και για τον λόγο αυτό παρουσιάζει ενδιαφέρον για τους αστρονόμους.[2] Ο βήτα Ύδρου απομακρύνεται από τη Γη και το Ηλιακό Σύστημα με μέση ταχύτητα 22,4 χιλιόμετρα ανά δευτερόλεπτο[3] (80.600 χιλιόμετρα την ώρα).
Οι έρευνες για πλανητικό σύστημα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Το 2002 οι Εντλ κ.ά. με βάση μακρόχρονες παρατηρήσεις της ακτινικής ταχύτητας του β Ύδρου, υπέδειξαν την πιθανή παρουσία ενός αόρατου συνοδού σώματος σε τροχιά γύρω του, με περίοδο άνω των 20 ετών. Η παρατηρούμενη διακύμανση μπορούσε να εξηγηθεί από έναν πλανήτη με ελάχιστη μάζα 4 μάζες του Δία και απόσταση από τον αστέρα περίπου 8 AU.[4] Αν επιβεβαιωνόταν, θα ήταν το αντίστοιχο ενός «υπερ-Δία». Ωστόσο, τα παραπάνω αποτελέσματα δεν επιβεβαιώθηκαν από μετρήσεις με τα όργαμα CES και HARPS (2012). Αντί για πλανήτη, οι μακροπερίοδες διακυμάνσεις της ακτινικής ταχύτητας μπορεί να προκαλούνται από τον μαγνητικό κύκλο του αστέρα.[5]
Στην επιστημονική φαντασία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Αρκετοί συγγραφείς επιστημονικής φαντασίας έχουν υποθέσει την ύπαρξη πλανητών του β Ύδρου πολύ πριν το 2002. Συγκεκριμένα, μεταξύ άλλων:
- Ο Χ. Μπημ Πάιπερ στο μυθιστόρημα Uller Uprising το 1952, τοποθετεί τον αποικισμένο πλανήτη Uller με μορφές ζωής βασισμένες στο πυρίτιο στο πλανητικό σύστημα του β Ύδρου.
- Στο διήγημα «Daughters of Earth» (1968) της Τζούντιθ Μέριλ, ο «δεύτερος πλανήτης» του αστέρα, ονόματι πάλι Uller, εποικίζεται το έτος 2091 από τα 500 μέλη του πληρώματος του αστρόπλοιου «Νέα ελπίς».
- Στο μυθιστόρημα The Man in the Maze («Ο άνθρωπος στον λαβύρινθο», 1969) του Ρόμπερτ Σίλβερμπεργκ, εξωγήινοι που ζουν στον πλανήτη «β Ύδρου IV» είναι σε θέση να επιβάλλουν τηλεπαθητικώς συναισθήματα.
- Ο Ρόμπερτ Τζ. Σώγιερ στο μυθιστόρημα Calculating God (2000) θέτει την καταγωγή του εξωγήινου Hollus στον «τρίτο πλανήτη» του αστέρα.
- Στην τηλεοπτική σειρά κινούμενων σχεδίων Stellvia του Ichirō Ōkouchi κ.ά. (2003), η Γη καταστρέφεται το έτος 2167 από έναν ισχυρό ηλεκτρομαγνητικό παλμό από την έκρηξη υπερκαινοφανούς του κοντινού («20 έτη φωτός») αστέρα «Hydrus Beta».
Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- ↑ van Leeuwen, F. (Νοέμβριος 2007), «Validation of the new Hipparcos reduction», Astronomy and Astrophysics 474 (2): 653–664, doi:
- ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 Brandão, I.M.; Doğan, G.; Christensen-Dalsgaard, J.; Cunha, M.S.; Bedding, T.R.; Metcalfe, T.S.; Kjeldsen, H.; Bruntt, H. και άλλοι. (Μάρτιος 2011), «Asteroseismic modelling of the solar-type subgiant star β Hydri», Astronomy & Astrophysics 527: A37, doi:
- ↑ Nordström, B.; Mayor, M.; Andersen, J.; Holmberg, J.; Pont, F.; Jørgensen, B.R.; Olsen, E.H.; Udry, S. και άλλοι. (Μάιος 2004), «The Geneva-Copenhagen survey of the Solar neighbourhood. Ages, metallicities, and kinematic properties of ˜14 000 F and G dwarfs», Astronomy and Astrophysics 418: 989–1019, doi:
- ↑ Endl (2002). «The planet search program at the ESO Coudé Echelle spectrometer. III. The complete Long Camera survey results». Astronomy and Astrophysics 392: 671–690. doi:. Bibcode: 2002A&A...392..671E.
- ↑ M. Zechmeister; M. Kürster; M. Endl; G. Lo Curto; H. Hartman; H. Nilsson; T. Henning; A.P. Hatzes και άλλοι. (2012). «The planet search programme at the ESO CES and HARPS. IV. The search for Jupiter analogues around solar-like stars». Astronomy & Astrophysics 552: A78. doi:. Bibcode: 2013A&A...552A..78Z.
Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- «Beta Hydri». SolStation. Ανακτήθηκε στις 3 Νοεμβρίου 2005.
- «Beta Hydri». Dr. Jim Kaler. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 10 Δεκεμβρίου 2005. Ανακτήθηκε στις 15 Μαρτίου 2005.
- Αστρική δραστηριότητα - Beta Hydri
