Πατριάρχης Νεόφυτος Ζ΄
| Πατριάρχης Νεόφυτος Ζ΄ | |
|---|---|
| Γενικές πληροφορίες | |
| Γέννηση | 18ος αιώνας Σμύρνη |
| Θάνατος | 1806 Ενέζ |
| Θρησκεία | Ανατολικός Ορθόδοξος Χριστιανισμός |
| Πληροφορίες ασχολίας | |
| Ιδιότητα | ορθόδοξος ιερέας |
| Αξιώματα και βραβεύσεις | |
| Αξίωμα | Οικουμενικός Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως |
Ο Νεόφυτος Ζ΄ ήταν Οικουμενικός Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως από το 1789 έως το 1794 και από το 1798 έως το 1801.
Βιογραφικά στοιχεία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Γεννήθηκε στη Σμύρνη και το κοσμικό του όνομα ήταν Νικόλαος[1]. Σπούδασε στην περίφημη «Ευαγγελική Σχολή» της πόλης, όπου υπήρξε μαθητής του περίφημου δασκάλου Ιερόθεου Δενδρινού και συμμαθητής του Αγίου Νικοδήμου του Αγιορείτη και του Αδαμάντιου Κοραή. Μετά τις σπουδές του μετέβη στην Κωνσταντινούπολη, όπου έγινε μέγας αρχιδιάκονος του Πατριαρχείου.
Τον Μάιο του 1771 εξελέγη Μητροπολίτης Μαρωνείας[2]. Εκεί κατέβαλε μεγάλες προσπάθειες για ανέγερση νέων ναών και σχολείων, αναβάθμιση της εκπαίδευσης και οργάνωση του κοινοτικού συστήματος αυτοδιοίκησης[3].
Την 1η Μαΐου του 1789 διαδέχτηκε τον Προκόπιο τον Πελοποννήσιο στον Οικουμενικό Θρόνο[4] (με κάποιες επιφυλάξεις κανονικότητας για την εκλογή του). Με γράμμα του επαναλειτούργησε η Μουσική Σχολή Κωνσταντινουπόλεως το 1791. Ασχολήθηκε εκτενώς με οργανωτικά θέματα μονών και μητροπόλεων και είχε αλληλογραφία με τον Μητροπολίτη Παροναξίας Νεόφυτο για το πρόβλημα των κουρσάρων. Αν και η Πατριαρχία του θεωρείται αξιόλογη, ο ίδιος χαρακτηρίζεται τυραννικός και ακραία φιλοχρήματος[5]. Εξαναγκάστηκε σε παραίτηση την 1η Μαρτίου 1794[6] και αποσύρθηκε αρχικά στη Χάλκη και μετά στη Ρόδο, την Πάτμο και το Άγιον Όρος[5]. Με επιστολή του προς τον διάδοχό του, Γεράσιμο Γ΄, ζητούσε συγχώρεση και την πώληση των αμφίων του[7].
Μετά την παύση του Πατριάρχη Γρηγορίου Ε΄ επανεξελέγη Πατριάρχης στις 19 Δεκεμβρίου 1798[8]. Κατά τη διάρκεια της δεύτερης Πατριαρχίας του επανασυστήθηκε η Μεγάλη του Γένους Σχολή και ιδρύθηκαν πολλά σχολεία. Συνεκάλεσε Σύνοδο, η οποία αφόρισε τον καθηγητή φιλοσοφίας Χριστόδουλο Παμπλέκη και τις πανθεϊστικές του διδασκαλίες, ενώ αποφάσισε τον αναθεματισμό και αφορισμό και όσων αποδέχονταν και μετέδιδαν σε άλλους αυτές τις διδασκαλίες[9]. Με άλλη συνοδική απόφαση ενέκρινε το βιβλίο «περί της συνεχούς Μεταλήψεως», που είχε συγγράψει ο πρώην μητροπολίτης Κορίνθου Μακάριος, ανατρέποντας αποφάσεις των προκατόχων του, Γαβριήλ Δ΄ και Προκοπίου[10]. Ίδρυσε μετά από 413 χρόνια τη μητρόπολη Κερκύρας και ευλόγησε, ύστερα από την σχετική άδεια της Υψηλής Πύλης, τη νέα σημαία του Ιονίου Κράτους στον πατριαρχικό ναό του Αγίου Γεωργίου. Επί των ημερών του, και μετά από πολλές συζητήσεις, εγκρίθηκε τελικά η μετάφραση και έκδοση στην καθομιλουμένη των κανόνων της Ορθοδόξου Εκκλησίας, αν και ο ίδιος τασσόταν κατά της εκλαΐκευσης θρησκευτικών κειμένων[α], καθώς θεωρούσε ότι κάτι τέτοιο θα οδηγούσε στον εκχυδαϊσμό τους[12]. Έτσι, εκδόθηκε το «Κανονικόν» του Χριστόφορου και το «Πηδάλιον» του Νικοδήμου του Αγιορείτου[13], ο οποίος εξέδωσε στην Κωνσταντινούπολη και το Μέγα Ευχολόγιον. Με την άδειά του εκδόθηκαν από το πατριαρχικό τυπογραφείο και οι κανόνες του Ιωάννου Νηστευτού.
Στις 17 Ιουνίου 1801[8] παραιτήθηκε εκ νέου και εξορίστηκε στο Άγιον Όρος[14]. Εκεί έμεινε στην Μονή Καρακάλου έως το 1810[β]. Ο τόπος και ο χρόνος του θανάτου του παραμένει άγνωστος.
Υποσημειώσεις και παραπομπές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Υποσημειώσεις
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- ↑ ...ου δει τα κανονικά της εκκλησίας πεζή φράσει εκδιδόναι, ίνα μη τα των ιερών κανόνων, γνώριμα γίνονται τω χύδην λαώ...[11]
- ↑ Υπάρχει μαρτυρία ότι το 1804 βρισκόταν στην Μονή Σίμωνος Πέτρας[15]
Παραπομπές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- ↑ Γαλανοπούλου, σελίδες 27.
- ↑ Χαμουδόπουλος, Μηνάς (1882). «Πατριαρχικαί πινακίδες». Εκκλησιαστική Αλήθεια Β (ΙΣΤ): 248. https://books.google.de/books?id=7EkWAAAAYAAJ&hl=el&pg=PA248#v=onepage&q&f=false. Ανακτήθηκε στις 14 Οκτωβρίου 2022.
- ↑ Γαλανοπούλου, σελίδες 29.
- ↑ Χαμουδόπουλος, Μηνάς (1882). «Πατριαρχικαί πινακίδες». Εκκλησιαστική Αλήθεια Β (ΙΖ): 262. https://books.google.de/books?id=7EkWAAAAYAAJ&hl=el&pg=PA262#v=onepage&q&f=false. Ανακτήθηκε στις 14 Οκτωβρίου 2022.
- ↑ 5,0 5,1 Μανουήλ Γεδεών, σελ. 671.
- ↑ Μακραίος 1872, σελ. 386-387.
- ↑ Γαλανοπούλου, σελίδες 35.
- ↑ 8,0 8,1 Χαμουδόπουλος, Μηνάς (1882). «Πατριαρχικαί πινακίδες». Εκκλησιαστική Αλήθεια Β (ΙΗ): 278. https://books.google.de/books?id=7EkWAAAAYAAJ&hl=el&pg=PA278#v=onepage&q&f=false. Ανακτήθηκε στις 16 Νοεμβρίου 2022.
- ↑ Γαλανοπούλου, σελίδες 153-154.
- ↑ Γαλανοπούλου, σελίδες 116-117.
- ↑ greek-language.gr
- ↑ Αντώνης Λιάκος, Γλώσσα και Έθνος στη Νεότερη Ελλάδα
- ↑ Καρύδης, σελίδες 259–262.
- ↑ Ιωσηφίδης, Γρηγόριος (1917). «Μακάριος Βαλασάκης, Μητροπολίτης Εφέσου». Γρηγόριος ο Παλαμάς Α: 753. http://digital.lib.auth.gr/record/139963/files/5073_1.pdf. Ανακτήθηκε στις 6 Μαΐου 2022.
- ↑ Κώδικας Ι΄ Πατριαρχικού Αρχειοφυλακείου, σελ. 133 αρ. 21
Πηγές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- Γεδεών, Μανουήλ (1885). Πατριαρχικοί Πίνακες: Ειδήσεις ιστορικαί βιογραφικαί περί των Πατριαρχών Κωνσταντινουπόλεως: από Ανδρέου του Πρωτοκλήτου μέχρις Ιωακείμ Γ' του από Θεσσαλονίκης, 36-1884. Κωνσταντινούπολη: Lorenz & Keil.
- Εγκυκλοπαίδεια Μείζονος Ελληνισμού
- Καρύδης, Σπύρος Χρ. (2009). «Η χειρόγραφη εκδοχή της εγκυκλίου του πρώην Κωνσταντινουπόλεως Νεοφύτου Ζ' (1802) για τις προσθήκες στην α' έκδοση του Πηδαλίου». Ο Ερανιστής (Όμιλος Μελέτης του Ελληνικού Διαφωτισμού) 27. doi:. https://ejournals.epublishing.ekt.gr/index.php/eranistis/article/view/1461/1460.
- Γαλανοπούλου, Δήμητρα (2011). «Ο Οικουμενικός Πατριάρχης Νεόφυτος Ζ΄ και το έργο του». Διδακτορική διατριβή (Πανεπιστήμιο Αθηνών). http://thesis.ekt.gr/thesisBookReader/id/26883#page/1/mode/2up.
- Μακραίος, Σέργιος (1872). Εκκλησιαστική Ιστορία. Βενετία: Τύποις του Χρόνου.
Εξωτερικοί σύνδεσμοι
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- Ο Πατριάρχης Νεόφυτος Ζ’ Αρχειοθετήθηκε 2020-06-11 στο Wayback Machine. (Εξ ανεκδότου κώδικος Ιω. Πρωΐου Θεραπειανού) (pdf)
.svg)