Ματθαίος Α΄
| Ματθαίος Α΄ | |
|---|---|
| Γενικές πληροφορίες | |
| Γέννηση | 14ος αιώνας |
| Θάνατος | Αύγουστος 1410 Κωνσταντινούπολη |
| Χώρα πολιτογράφησης | Βυζαντινή Αυτοκρατορία |
| Πληροφορίες ασχολίας | |
| Ιδιότητα | Πατριάρχης |
| Αξιώματα και βραβεύσεις | |
| Αξίωμα | Οικουμενικός Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως |
Ο Ματθαίος Α΄ διετέλεσε Οικουμενικός Πατριάρχης κατά τα έτη 1397-1410.
Βιογραφικά στοιχεία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Ήταν μοναχός της Μονής Χαρσιανείτου από την ηλικία των δεκαπέντε ετών, πριν το 1380, οπότε χειροτονήθηκε διάκονος. Ήταν μορφωμένος μοναχός και φαίνεται ότι έγινε και ηγούμενος της μονής το 1388[1]. Ήταν μαθητής του ησυχαστή Μάρκου, ηγουμένου της Μονής Χαρσιανείτου αλλά και του επόμενου ηγουμένου και μετέπειτα πατριάρχη Νείλου Κεραμέως[1][2].
Εξελέγη μητροπολίτης Χαλκηδόνος, αλλά παρέμεινε ως εψηφισμένος[3], αφού η δεινή οικονομική κατάσταση της Χαλκηδόνος μετά την κατάκτησή της από τους Οθωμανούς δεν επέτρεπε τη χειροτονία νέου αρχιερέα[4]. Έτσι του επεδόθη ο τίτλος του «Προέδρου» Χαλκηδόνος. Τον Νοέμβριο του 1387 εξελέγη και χειροτονήθηκε και μητροπολίτης Κυζίκου[α][6] και ξεκίνησε να συμμετέχει στην Ενδημούσα πατριαρχική σύνοδο. Περί τα τέλη της βραχύβιας πατριαρχίας του Καλλίστου Β´ (τέλη Μαΐου -Ιούλιος ή Οκτώβριος 1397) μετείχε στην πατριαρχική σύνοδο ως «Πρωτόθρονος»[7].´
Εξελέγη Πατριάρχης το 1397 με την υποστήριξη του Αυτοκράτορα Μανουήλ Β' Παλαιολόγου[8] και παρά τις αντιδράσεις μελών της Συνόδου, όπως του Αγκύρας Μακαρίου[9] και του Μηδείας Ματθαίου, όπως και του μέγα Χαρτοφύλακα Ιωάννη Ολόβωλου.
Κατά την απουσία του Μανουήλ Β´ στην Δύση, ο Ματθαίος συμμετείχε στις κυβερνητικές υποθέσεις και συνέβαλε στην απόκρουση της οθωμανικής πολιορκίας της Πόλης (1399-1402)[8]. Οι αντίπαλοί του, Μακάριος Αγκύρας και Μηδείας Ματθαίος, τον κατηγόρησαν όμως ότι διαπραγματεύτηκε με τους πολιορκητές. Έτσι, το φθινόπωρο του 1402 συνεκάλεσαν Σύνοδο, η οποία τον εκθρόνισε, αλλά θεωρήθηκε μη μόνιμη, αφού σε αυτή συμμετείχαν μόνο τέσσερεις αρχιερείς αντί των αναγκαίων τουλάχιστον δώδεκα[8]. Όταν επέστρεψε ο Αυτοκράτορας, συνεκάλεσε Σύνοδο τον Ιούνιο του 1403, η οποία επιβεβαίωσε την εκθρόνισή του και τον Δεκέμβριο του ίδιου έτους νέα Σύνοδο, η οποία τον επανέφερε στον Θρόνο γνωματεύοντας ότι προηγουμένως ήταν μόνον Μητροπολίτης Κυζίκου και όχι και Χαλκηδόνος[8]. Κατόπιν αυτών, ο Ματθαίος παρέμεινε στον Θρόνο ως τον θάνατό του το 1410 (μεταξύ Αυγούστου και Νοεμβρίου[1][5][10]).
Κατά την Πατριαρχία του αγωνίστηκε να εξυγιάνει τα οικονομικά του Πατριαρχείου και πήρε σημαντικές συνοδικές αποφάσεις για τον κλήρο και τους μοναχούς.
Υποσημειώσεις και παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Υποσημειώσεις[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 PLP, 17387. Ματθαῖος Α΄.
- ↑ Kapsalis 1994, σελ. 15.
- ↑ Καψάλης 2005, σελ. 211-264.
- ↑ Kapsalis 1994, σελ. 22.
- ↑ 5,0 5,1 «Οικουμενικό Πατριαρχείο». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 24 Σεπτεμβρίου 2015. Ανακτήθηκε στις 27 Μαΐου 2008.
- ↑ Kapsalis 1994, σελ. 25.
- ↑ Kapsalis 1994, σελ. 34.
- ↑ 8,0 8,1 8,2 8,3 Preiser-Kapeller 2007, σελ. 28.
- ↑ Kapsalis 1994, σελ. 43-49.
- ↑ Kapsalis 1994, σελ. 124.
Πηγές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- Οικουμενικό Πατριαρχείο Αρχειοθετήθηκε 2015-09-24 στο Wayback Machine.
- Trapp, Erich; Beyer, Hans-Veit; Walther, Rainer; Sturm-Schnabl, Katja; Kislinger, Ewald; Leontiadis, Ioannis; Kaplaneres, Sokrates (1976–1996) (στα γερμανικά). Prosopographisches Lexikon der Palaiologenzeit. Βιέννη: Verlag der Österreichischen Akademie der Wissenschaften. ISBN 3-7001-3003-1.
- Kapsalis, Athanasius G. (1994). Matthew I, Patriarch of Constantinople (1397 - 1410), his life, his patriarchal acts, his written works. Durham University.
- Καψάλης, Α. (2005). Η Συμμετοχή των Εψηφισμένων ως Επισκόπων στην Πατριαρχική Σύνοδο: Συμβολή στη λειτουργία του θεσμού της Πατριαρχικής Συνόδου έως τον ΙΔ´ αιώνα. Αθήνα. ISBN 9606309746.
- Preiser-Kapeller, Johannes (2007). «Die hauptstädtische Synode von Konstantinopel (Synodos endemusa). Zur Geschichte und Funktion einer zentralen Institution der (spät)byzantinischen Kirche». Historicum 96. https://www.academia.edu/512045/Die_hauptst%C3%A4dtische_Synode_von_Konstantinopel_Synodos_endemusa_Zur_Geschichte_und_Funktion_einer_zentralen_Institution_der_sp%C3%A4t_byzantinischen_Kirche_The_Synod_of_Constantinopel_On_the_History_and_Function_of_a_central_Institution_of_the_Late_Byzantine_Church_. Ανακτήθηκε στις 20 Μαρτίου 2021.
Περαιτέρω ανάγνωση[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- Ιωάννης Κονιδάρης, Επιτελεύτιος βούλησις και διδασκαλία του οικουμενικού πατριάρχου Ματθαίου Α΄(1397-1410), Επετηρίς της Εταιρείας Βυζαντινών Σπουδών, τόμ. ΜΕ΄(1981-1982), σελ. 462-515
.svg)