Πατριάρχης Στέφανος Α΄

Στέφανος Α'
Οικουμενικός Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως
Μολυβδόβουλλο «Στεφάνου, Αρχιεπισκόπου Κωνσταντινουπόλεως Νέας Ρώμης», είτε του Στεφάνου Α' είτε του Στεφάνου Β'
Από	886
Έως	893
Προκάτοχος	Πατριάρχης Φώτιος Α´
Διάδοχος	Πατριάρχης Αντώνιος Β΄ ο Καυλέας
Προσωπικά στοιχεία
Γέννηση	Νοέμβριος 867 Κωνσταντινούπολη
Θάνατος	18 Μαΐου 893 (26 ετών) Κωνσταντινούπολη

Ο Στέφανος Α΄ (Νοέμβριος 867 - 18 Μαΐου 893) ήταν Οικουμενικός Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως από το 886 έως το 893.

Ήταν αδελφός του αυτοκράτορα Λέοντος ΣΤ΄ του Σοφού και γιος της Ευδοκίας Ιγγερίνης και, επισήμως, του αυτοκράτορα Βασιλείου Α΄. Καθώς όμως η μητέρα του ήταν ερωμένη του αυτοκράτορα Μιχαήλ Γ΄, είναι πολύ πιθανόν αυτός να είναι ο πραγματικός του πατέρας (όπως και του αδελφού του Λέοντα).

Γεννήθηκε το 867. Ευνουχίστηκε από τον Βασίλειο Α΄ και από μικρός κατευθύνθηκε προς εκκλησιαστική σταδιοδρομία. Ήταν μαθητής του Πατριάρχη Φώτιου, του οποίου διετέλεσε και σύγκελλος. Tον διαδέχτηκε το 886, σε ηλικία 19 ετών, κατ' επιλογή του Αυτοκράτορα αδελφού του. Καθώς η Μητρόπολη Ηρακλείας ήταν σε χηρεία, χειροτονήθηκε από τον Μητροπολίτη Καισαρείας Θεοφάνη.

Ήταν άνθρωπος βαθιά ευσεβής. Ως Πατριάρχης συμμετείχε στην ανακομιδή των λειψάνων του Μιχαήλ Γ΄ στον Ναό των Αγίων Αποστόλων από τον Λέοντα ΣΤ'. Αναφέρεται ότι όταν αρρώστησε βαριά εξαιτίας της ασκητικής του ζωής, θεραπεύτηκε χρησιμοποιώντας το αγίασμα της Ζωοδόχου Πηγής της Μπαλουκλιώτισσας. Κατόπιν αυτού, σε ένδειξη ευγνωμοσύνης, έντυσε την Ιερά Τράπεζα του Ναού αυτού με τα άμφιά του. Χρησιμοποίησε τις βασιλικές συγγενικές του σχέσεις για τη βοήθεια των φτωχών. Πέθανε τον Μάιο του 893 σε ηλικία 26 ετών.

Η Ορθόδοξη Εκκλησία τον ανακήρυξε άγιο και τιμά τη μνήμη του στις 18 Μαΐου.

Πηγές

• Γεδεών, Μανουήλ (1885). Πατριαρχικοί Πίνακες: Ειδήσεις ιστορικαί βιογραφικαί περί των Πατριαρχών Κωνσταντινουπόλεως: από Ανδρέου του Πρωτοκλήτου μέχρις Ιωακείμ Γ' του από Θεσσαλονίκης, 36-1884. Κωνσταντινούπολη: Lorenz & Keil. 
• Runciman, Steven (2005). Η Βυζαντινή Θεοκρατία. Εκδόσεις Δόμος. ISBN 9607217225. 
• Külzer, Andreas; A. Glavinas – K. Katerelos – G. Larentzakis (2011). «Die Metropolis Von Herakleia in Ostthrakien (Marmaraereğlisi). Notizen Zur Kirchengeschichte in Byzantinischer Zeit.». ΣΚΕΥΟΣ ΤΙΜΗΣ. Festschrift zum 25-jährigen Jubiläum der Bischofsweihe und 20-jährigen Jubiläum der Inthronisation zum Metropoliten von Austria und Exarchen von Ungarn und Mitteleuropa Dr. Michael Staikos. Athen. https://www.academia.edu/1759960/Die_Metropolis_von_Herakleia_in_Ostthrakien_Marmaraere%C4%9Flisi_Notizen_zur_Kirchengeschichte_in_byzantinischer_Zeit. Ανακτήθηκε στις 4 Απριλίου 2021.