Μετάβαση στο περιεχόμενο

Πατριάρχης Γρηγόριος Ζ΄

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Παναγιώτατος
Γρηγόριος Ζ΄
Οικουμενικός Πατριάρχης Κων/πόλεως
Από6 Δεκεμβρίου 1923
Έως17 Νοεμβρίου 1924
ΠροκάτοχοςΜελέτιος Δ΄
ΔιάδοχοςΚωνσταντίνος ΣΤ΄
Προσωπικά στοιχεία
Γέννηση21 Σεπτεμβρίου 1850
Θάνατος17 Νοεμβρίου 1924

Ο Γρηγόριος Ζ΄ (κατά κόσμον Ζερβουδάκης[1]ή Παπαδοσταυρινός[2], 21 Σεπτεμβρίου 1850 - 17 Νοεμβρίου 1924) ήταν Οικουμενικός Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως από τις 6 Δεκεμβρίου 1923 ως τις 17 Νοεμβρίου 1924.

Βιογραφικά στοιχεία

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Γεννήθηκε γύρω στο 1850 στο Σταυρί (Απολλωνία) της Σίφνου. Σπούδασε στη Θεολογική Σχολή της Χάλκης, από την οποία αποφοίτησε το 1882, αφού υπέβαλε διατριβή με τίτλο «Περί της γνησιότητος των τεσσάρων Ευαγγελίων»[2]. Υπηρέτησε στη Μητρόπολη Ρόδου από διάκονος μέχρι και πρωτοσύγκελος.

Υπογραφή του Γρηγορίου ως Μητροπολίτη Χαλκηδόνος (1922)

Το 1887 εξελέγη επίσκοπος Μυρέων, το 1892 μητροπολίτης Σερρών, το 1909 Μητροπολίτης Κυζίκου και το 1913 Μητροπολίτης Χαλκηδόνος. Κατά την περίοδο της Μικρασιατικής εκστρατείας, όταν το Οικουμενικό Πατριαρχείο αποφάσισε την ρήξη και την διακοπή σχέσεων με την Υψηλή Πύλη, ο Γρηγόριος διαφωνώντας με την απόφαση αυτή παραιτήθηκε από πρόεδρος του Εθνικού Μικτού Συμβουλίου και από την Ιερά Σύνοδο και αποσύρθηκε στην Μητρόπολή του[3].

Μετά την παραίτηση του Πατριάρχη Μελετίου Μεταξάκη (20 Σεπτεμβρίου 1923) συνεκλήθη η Σύνοδος του Πατριαρχείου για την πρώτη εκλογή Πατριάρχη μετά την υπογραφή της συνθήκης της Λωζάνης. Οι τουρκικές αρχές έθεσαν τον απαράβατο όρο ο εκλεγείς να έχει την τουρκική υπηκοότητα[4]. Στις 6 Δεκεμβρίου 1923 συνήλθαν για την εκλογή νέου Πατριάρχη μόνο όσοι αρχιερείς διέμεναν στην Κωνσταντινούπολη. Φαίνεται ότι η προτίμηση των Ιεραρχών της Συνόδου στράφηκε στον Γρηγόριο, καθώς αυτός δεν είχε αναμειχθεί σε πολιτικά ζητήματα (Εθνική Άμυνα, εκλογή Μελετίου Μεταξάκη, κλπ) και μάλιστα διατηρούσε καλές σχέσεις με τον τουρκικό παρά­γοντα. Έτσι, τον έκριναν ως τον πλέον κατάλληλο για να αποκαταστήσει τις σχέσεις με την Μεταλωζάννεια Τουρκία[5] και τον εξέλεξαν Πατριάρχη. Μετά την εκλογή του, ο Γρηγόριος έστειλε επιστολή αναγνώρισης στην Τουρκική Κυβέρνηση της Άγκυρας, αλλά ακολούθησαν επεισόδια καθώς ο παπα-Ευθύμ, λεγόμενος αρχηγός της «τουρκορθόδοξης Εκκλησίας», με τους οπαδούς του προσπάθησαν να ακυρώσουν την ενθρόνισή του[5].

Τελικά ο Γρηγόριος ενθρονίστηκε στις 30 Δεκεμβρίου 1923 και στις 19 Φεβρουαρίου 1924 Συνοδικό Δικαστήριο καθαίρεσε τον παπα-Ευθύμ για «φατρία καί στάση»[5]. Επίσης καθαιρέθηκε ο Μητροπολίτης Χαλδίας Βασίλειος, ο οποίος οργάνωνε «Εκκλησία» στην Αμερική, χωρίς άδεια του Οικουμενικού Πατριαρχείου. Με ενέργειές του προς την Ελληνική Κυβέρνηση, προσπάθησε να αποφευχθεί η απέλαση κληρικών με βάση την συμφωνηθείσα ανταλλαγή πληθυσμών[6]. Τέλος, αναγνωρίστηκε το αυτοκέφαλο της Εκκλησίας της Πολωνίας, ιδρύθηκαν οι Μητροπόλεις Πριγκηποννήσων, Κεντρώας Ευρώπης και Αυστραλίας και υιοθετήθηκε από το Οικουμενικό Πατριαρχείο το γρηγοριανό ημερολόγιο.

Τον Σεπτέμβριο του 1924, ο Πατριάρχης Γρηγόριος Ζ΄ παρουσίασε χολολιθίαση που εξελίχθηκε σε αποφρακτικό ίκτερο που δεν μπόρεσε να αντιμετωπιστεί[5], και έτσι πέθανε στις 17 Νοεμβρίου του ίδιου έτους.

  1. «Ιερά Μητρόπολις Σερρών και Νιγρίτης». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 13 Μαρτίου 2015. Ανακτήθηκε στις 12 Μαρτίου 2013. 
  2. 2,0 2,1 Μάρκου, Μάρκος. «Η Αυτού Θειοτάτη Παναγιότης ο Αρχιεπίσκοπος Κωνσταντινουπόλεως, Νέας Ρώμης και Οικουμενικός Πατριάρχης κυρός Γρηγόριος ο Ζ΄». Ανακτήθηκε στις 26 Ιουλίου 2021. 
  3. Μάμαλος 2009, σελ. 67.
  4. Μάμαλος 2009, σελ. 66.
  5. 5,0 5,1 5,2 5,3 Ναυπάκτου, Ιερόθεος. «Το Οικουμενικό Πατριαρχείο μετά την συνθήκη της Λωζάννης». romfea.gr. Ανακτήθηκε στις 26 Ιουλίου 2021. 
  6. Μάμαλος 2009, σελ. 70.


τίτλοι της Ορθόδοξης Εκκλησίας
Προκάτοχος
Κωνσταντίνος Βαφείδης
Μητροπολίτης Σερρών
1892-1909
Διάδοχος
Απόστολος Χριστοδούλου
Προκάτοχος
Αθανάσιος Μεγακλής
Μητροπολίτης Κυζίκου
1909-1913
Διάδοχος
Κωνσταντίνος
Προκάτοχος
Γερμανός
Μητροπολίτης Χαλκηδόνος
1913-1923
Διάδοχος
Ιωακείμ
Προκάτοχος
Μελέτιος Δ΄
Οικουμενικός Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως
1923-1924
Διάδοχος
Κωνσταντίνος ΣΤ΄