Καρακάλλας

Καρακάλλας
Ρωμαίος Αυτοκράτορας
Περίοδος	198 - 209 (με τον Σεπτίμιο Σεβήρο) 209 - 4 Φεβρουαρίου 211 (με τον Σεβήρο και τον Γέτα) 4 Φεβρουαρίου 211 - Δεκέμβριος 211 (με τον Γέτα) Δεκέμβριος 211 - 8 Απριλίου 217 (μόνος του)
Προκάτοχος	Σεπτίμιος Σεβήρος
Διάδοχος	Μακρίνος
Γέννηση	4 Απριλίου 188 Λούγδουνο (σημερινή Λυών, Γαλλία)
Θάνατος	8 Απριλίου 217 (29 ετών) Χαρράν, Μεσοποταμία
Τόπος ταφής	Καστέλ Σαντ'Άντζελο, Ρώμη
Οίκος	Δυναστεία των Σεβήρων
Πατέρας	Σεπτίμιος Σεβήρος
Μητέρα	Ιουλία Δόμνα
Σχετικά πολυμέσα
δεδομένα ()

Ο Καρακάλλας (Marcus Aurelius Severus Antoninus Pius Augustus, 4 Απριλίου 188 - 8 Απριλίου 217), επίσημα γνωστός ως Αντωνίνος, ήταν Ρωμαίος αυτοκράτορας από το 198 έως το 217. Μέλος της δυναστείας των Σεβήρων, ήταν ο μεγαλύτερος γιος του Σεπτίμιου Σεβήρου και της Ιουλίας Δόμνας. Ο Καρακάλλας βασίλεψε από κοινού με τον πατέρα του από το 198 μέχρι τον θάνατο του Σεβήρου το 211. Στη συνέχεια ο Καρακάλλας κυβέρνησε από κοινού με τον μικρότερο αδελφό του, Γέτα, με τον οποίο είχε μία έντονη σχέση, μέχρι τη δολοφονία του Γέτα αργότερα το ίδιο έτος. Η βασιλεία του Καρακάλλα χαρακτηρίστηκε από εγχώρια αστάθεια και εξωτερικές εισβολές από τις γερμανικές φυλές.

Τα πρώτα χρόνια

O Καρακάλλας γεννήθηκε στο Λούγδουνο (σημερινή Λυών) της επαρχίας της Γαλατίας το 188. Το πατρογονικό του όνομα ήταν Μάρκος Αυρήλιος Αντωνίνος, αλλά υιοθέτησε το όνομα Καρακάλλας εξαιτίας του μανδύα με κουκούλα που φορoύσαν οι συμπατριώτες του.

Άνοδος στην εξουσία

Ο Σεβήρος, που ανέλαβε τον αυτοκρατορικό θρόνο το 193, πέθανε τo 211 κατά τη διάρκεια μιας επίσκεψής του στο Eboracum (Υόρκη) και ο Καρακάλλας ανακηρύχθηκε συναυτοκράτορας με τον αδελφό του, Γέτα. Ο Καρακάλλας δολοφόνησε τον Γέτα και προσπάθησε να εξοντώσει τους υποστηρικτές του, προκειμένου να ενδυναμώσει την εξουσία του. Όταν οι κάτοικοι της Αλεξάνδρειας άκουσαν τους ισχυρισμούς του Καρακάλλα ότι σκότωσε τον Γέτα σε αυτοάμυνα, σατίρισαν τον ισχυρισμό του, όπως και άλλες ιδιαιτερότητές του. Η απάντηση του Καρακάλλα σε αυτή την προσβολή ήταν άγρια. Το 215 κατέσφαξε την αντιπροσωπεία της πόλης που συγκεντρώθηκε ανυποψίαστη μπροστά στην πόλη να τον προϋπαντήσει. Κατόπιν προχώρησε σε λεηλασία της Αλεξάνδρειας και σύμφωνα με τον ιστορικό Δίωνα Κάσσιο, σφαγιάστηκαν πάνω από 20.000 άνθρωποι.

Διακυβέρνηση

Επί βασιλείας Καρακάλλα ο μισθός των λεγεωναρίων ανέβηκε στα 675 δηνάρια, και στον στρατό γενικότερα δόθηκαν σημαντικές παροχές. Σε αυτό βέβαια λέγεται πως έπαιξε σημαντικό ρόλο η συμβουλή του Σεπτίμιου Σεβήρου προς τον γιο του να νοιάζεται πάντα για τους στρατιώτες του και να αγνοεί οποιονδήποτε άλλον.

Ο Βρετανός ιστορικός Τζέφρεϊ του Μονμάουθ (Geoffrey of Monmouth) αναφέρει τον Καρακάλλα ως Βασσιανό (Bassianus) στο Historia Regum Britanniae, (Ιστορία των Βασιλέων της Βρετανίας) ως έναν από τους βασιλείς της Βρετανίας, επόμενο στη γραμμή διαδοχής μετά το θάνατο του Γέτη. Κάτι τέτοιο είναι πιθανό, καθώς ο Γέτης ήταν αγαπητός στη Δύση όταν πέθανε και ο Καρακάλλας πιθανώς άσκησε πιεστική εξουσία στους Βρετόνους. Στην αφήγηση του Τζέφρεϊ ο Καρακάλλας θεωρείται ετεροθαλής αδελφός του Γέτη από Βρετόνη μητέρα, αλλά τούτος ο ισχυρισμός αμφισβητείται έντονα από τους σύγχρονους ιστορικούς ερευνητές. Το κείμενο συνεχίζει αναφέροντας κάποιον στρατηγό Καρώσιο, ο οποίος χρησιμοποίησε τα πλοία που του δόθηκαν για την υπεράσπιση των βρετανικών ακτογραμμών προκειμένου να εξεγερθεί και να νικήσει τον Καρακάλλα. Δεν αναφέρει το γεγονός ότι ο Καρακάλλας σκοτώθηκε σε αυτή τη μάχη, αλλά αναφέρει τη φυγή μετά την ήττα του. Η αλήθεια είναι πως μετά την εξέγερση ο ρωμαϊκός έλεγχος στα βρετανικά νησιά εξασθένισε, έως ότου αποκαταστάθηκε πλήρως από τον καίσαρα Κωνστάντιο Χλωρό.

Νόμισμα με απεικόνιση του Καρακάλλα και της συζύγου του της Πλαουτίλας, Στρατονίκεια Καρίας, 198-217

Από την περίοδο διακυβέρνησης του Καρακάλλα ξεχωρίζουν τρία πράγματα. Καταρχήν το διάταγμα του 212 (Constitutio Antoniniana) που παρείχε την ιδιότητα του Ρωμαίου πολίτη στους ελεύθερους πολίτες όλης της ρωμαϊκής αυτοκρατορίας προκειμένου να αυξηθούν δια της φορολογίας τα κρατικά έσοδα. Συνέπεια αυτού του γεγονότος ήταν να ονομάζονται Ρωμαίοι όλοι οι ελεύθεροι κάτοικοι της αυτοκρατορίας μεταξύ των οποίων και οι Έλληνες . Η ονομασία αυτή διατηρήθηκε και στο Ανατολικό Ρωμαϊκό (Βυζαντινό) Κράτος μέχρι την κατάλυσή του από τους Τούρκους και έφθασε ως τις μέρες μας με τη μορφή "Ρωμιός", που πλέον είναι συνώνυμο του "Έλληνας". Κατόπιν, η υποτίμηση του ρωμαϊκού νομίσματος με την ελάττωση κατά 25% του χρησιμοποιούμενου αργύρου στο κράμα του νομίσματος, προκειμένου να πληρωθούν οι ρωμαϊκές λεγεώνες τους οφειλόμενους μισθούς. Τέλος, η κατασκευή μεγάλων Θερμών έξω από τη Ρώμη, γνωστών ως "Θέρμαι" ή Λουτρά του Καρακάλλα, ερείπια των οποίων διασώζονται ακόμη και σήμερα.

Το τέλος

Ο Καρακάλλας υπήρξε αποτελεσματικός ως στρατιωτικός δικτάτωρ και συνεπώς ήταν δημοφιλής μόνον στους στρατιώτες του. Ταξιδεύοντας από την Έδεσσα προς την Παρθία, δολοφονήθηκε από τον Ιούλιο Μαρτιάλη, έναν από τους ακολούθους του σε έναν δρόμο κοντά στη Χαρράν (την ώρα που ουρούσε) στις 8 Απριλίου του 217. Ο Μαρτιάλης σκοτώθηκε επί τόπου από έναν τοξότη της φρουράς. Τον Καρακάλλα διαδέχθηκε στην εξουσία ο επικεφαλής της φρουράς των πραιτωριανών Μακρίνος (Macrinus).

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

• Life of Caracalla (Historia Augusta στο LacusCurtius: Λατινικό κείμενο και αγγλική μετάφραση)

Προκάτοχος: Σεπτίμιος Σεβήρος

Αυτοκράτορας της Ρώμης Συναυτοκράτορας: 211-217

Διάδοχος: Μακρίνος