Μετάβαση στο περιεχόμενο

Ουαλεντινιανός Γ΄

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Ουαλεντινιανός Γ΄
Σόλιδος που απεικονίζει τον αυτοκτάτορα Ουαλεντινιανό Γ΄. Επιγρ.: D. N. PLA. VALENTINIANUS P. F. AVG.
Περίοδος23 Οκτωβρίου 425 - 16 Μαρτίου 455
ΠροκάτοχοςΦλάβιος Ονώριος
ΔιάδοχοςΠετρώνιος Μάξιμος
Γέννηση2 Ιουλίου 419
Ραβέννα, Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία
Θάνατος16 Μαρτίου 455 (35 ετών)
Ρώμη, Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία
ΣύζυγοςΛικινία Ευδοξία
ΑπόγονοιΕυδοκία
Πλακιδία
ΟίκοςΔυναστεία του Θεοδοσίου
ΠατέραςΚωνστάντιος Γ΄
ΜητέραΓάλλα Πλακιδία
Commons page Σχετικά πολυμέσα
δεδομένα (π  σ  ε )

Ο Ουαλεντινιανός Γ΄ ή Βαλεντινιανός Γ΄ (Flavius Placidus Valentinianus[1], 2 Ιουλίου 419 - 16 Μαρτίου 455) ήταν Αυτοκράτορας της Δυτικής Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας από το 425 έως το 455. Η βασιλεία του χαρακτηρίστηκε από τον συνεχιζόμενο διαμελισμό της δυτικής Αυτοκρατορίας.

Ανδριάντας του Ουαλεντινιανού Γ΄ στο Μουσείο του Λούβρου.

Ο Ουαλεντινιανός γεννήθηκε στη Ραβένα, πρωτεύουσα από το 402 της Δυτικής Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας, και ήταν μοναδικό παιδί του Κωνστάντιου Γ΄ συναυτοκράτορα της Δύσης και της Γάλλας Πλακιδίας, κόρης του Θεοδοσίου Α΄ Αυτοκράτορα των Ρωμαίων.[2] Η μητέρα του ήταν ετεροθαλής αδελφή τού επίσης Αυτοκράτορα της Δύσης Ονώριου, ενώ ο πατέρας του την εποχή της γέννησής του ήταν σημαίνων στέλεχος της Αυτοκρατορίας και ένα βήμα πριν από την ανάρρηση του στο θρόνο, τον οποίο και θα κατακτούσε για μικρό χρονικό διάστημα αργότερα 421.[3]

Στέφθηκε Αυτοκράτορας σε ηλικία 6 ετών, και ως εκ τούτου επιτροπευόταν από τη μητέρα του[4]. Βασίλευσε για 30 χρόνια, διάστημα μεγάλο για τα δεδομένα τής εποχής του. Δολοφόνησε τον βασικότερο στρατηγό του Αέτιο, και δολοφονήθηκε από φίλους τού ιδίου ως αντεκδίκηση, πιθανότατα με εντολή τού διαδόχου του Πετρώνιου Μάξιμου.[4]

Οι πρώτοι τίτλοι σε ηλικία δύο ετών

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Κατά το διάστημα μεταξύ 421 και 423 ο Ουαλεντινιανός Γ΄ πήρε τον τίτλο του νωβελίσσιμου από τον Αυτοκράτορα Ονώριο, ωστόσο η πράξη αυτή δεν αναγνωρίστηκε από δικαστήριο του Αυτοκράτορα της Ανατολής Θεοδοσίου Β΄.[2] Μετά το τέλος τού πατέρα του, ο Ουαλεντινιανός ακολούθησε τη μητέρα του και την αδερφή του στην Κωνσταντινούπολη, όπου έζησε στην Αυλή τού Θεοδοσίου Β΄.[5]

Η ανάρρηση στον θρόνο

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το 423 ο Ονώριος απεβίωσε, και ο σφετεριστής του θρόνου Ιωάννης πήρε την εξουσία στη Ρώμη. Ο Θεοδόσιος Β΄, για να υποστηρίξει τον θρόνο του και τη νομιμότητα αναγνώρισε άμεσα ως Αύγουστο τον Κωνστάντιο Γ΄ και τον γιο του Ουαλεντινιανό Γ΄ ως Καίσαρα στις 23 Οκτωβρίου του 423.[6] Όταν ο σφετεριστής Ιωάννης ηττήθηκε κατά κράτος, ο Ουλεντινιανός Γ΄ χρίστηκε τυπικά Αυτοκράτορας σε ηλικία έξι ετών, με τις ευλογίες της Ανατολικής Αυτοκρατορίας.[5]

Σόλιδος του Ουαλεντινιανού Γ΄. Στην πίσω όψη ο Θεοδόσιος Β΄ στη μέση, κρατά το χέρι τής κόρης του Λικινίας Ευδοξίας και του συζύγου της Ουαλεντινιανού Γ΄. Επιγρ.: D. N. PLA. VALENTINIANVS P. F. AVG. / FELICITER NUBTIIS (ευτυχής γάμος), CON. OB.

Ο ανήλικος Ουαλεντινιανός ευτύχησε να έχει ως στρατηγό τον Αέτιο, ο οποίος κατήγαγε σημαντικές νίκες απέναντι στα βαρβαρικά φύλα, με πρώτες τις νίκες επί των Βησιγότθων στη Γαλατία (426, 429 και 436)[7][8][9]. Το 437 ενήλικος πλέον, νυμφεύτηκε στην Κωνσταντινούπολη τη Λικινία Ευδοξία, κόρη του Θεοδοσίου Β΄, ενώνοντας τη Θεοδοσιανή δυναστεία με την οικογένεια του Κωνστάντιου Γ΄ της Δύσης.[10] Με την επιστροφή του στη Ρώμη είχε την πλήρη νομιμοποίηση του θρόνου της Δύσης, τα ηνία όμως της Αυτοκρατορίας επί της ουσίας τα είχε ο στρατηγός του Αέτιος, ο οποίος συνέχισε τη νικηφόρα πορεία του, και νίκησε τους Ούννους του Αττίλα στα Καταλαυνικά Πεδία (πλησίον της σημερινής πόλης Τρουά), στη μάχη που έμεινε στην ιστορία ως Μάχη των Εθνών (451)[11] . Αφορμή για τη μάχη με τους Ούννους ήταν η πρόταση του Αττίλα να νυμφευτεί τη Γ. Γκρ. Ονωρία (ετεροθαλή αδελφή του Αυτοκράτορα) και ως προίκα να αποκτήσει ένα σημαντικό μέρος της Αυτοκρατορίας. Είχε προηγηθεί επιστολή τής ίδιας τής Ονωρίας μέσω ενός υπηρέτη της (του Υάκινθου), ζητώντας από τον Αττίλα να την απαλλάξει από τον ανυπόφορο γάμο της. [12] Φυσικά η απάντηση του Ουαλεντινιανού Γ΄ ήταν αρνητική, και ο Αττίλας ξεκίνησε την εισβολή στα ρωμαϊκά εδάφη. Αν και οι νίκες τού σημαντικού στρατηγού Αέτιου ενδυνάμωσαν τη θέση της καταρρέουσας Αυτοκρατορίας και ενίσχυσαν το κύρος της[4], δεν αντιστάθμισαν την εξίσου σημαντική απώλεια όλης της Βόρειας Αφρικής από τον Γιζέριχο και τους Βανδάλους (439)[12]

Το μοιραίο λάθος του Ουαλεντινιανού Γ΄ ήταν η δολοφονία του Αέτιου, λόγω συκοφάντησής του στρατηγού από τους εχθρούς του, γεγονός που είχε ως συνέπεια και τη δική του δολοφονία ως αντεκδίκηση, πιθανότατα με εντολή του διαδόχου του Πετρόνιου Μάξιμου (455).[4] Κατά μία άλλη εκδοχή δολοφονήθηκε από τον Πετρώνιο Μάξιμο, επειδή προσέβαλε τη σύζυγο εκείνου.[13]

  • Εγκυκλοπαίδεια Πάπυρος Λαρούς Μπριτάννικα, τόμος 13, σελίδα 195.
  1. Στα κλασικά λατινικά, το όνομα του Ουαλεντινιανού θα γραφόταν ως FLAVIVS PLACIDIVS VALENTINIANVS AVGVSTVS.
  2. 1 2 Martindale, pg. 1138
  3. Martindale, pg. 323
  4. 1 2 3 4 , Πάπυρος Λαρούς, τόμος 13 σελίδα 19
  5. 1 2 Blockley, pg. 136
  6. Martindale, pg. 1139
  7. Heather, pg. 5
  8. Bury, pg. 242
  9. Heather, pg. 7
  10. Bury, pgs. 250–251; Canduci, pg. 159
  11. Bury, pg. 293
  12. 1 2 , τόμος 5 - Οι μεγάλες εισβολές, σελίδα 42. Κ.Καπόπουλος
  13. Πάπυρος Λαρούς τόμος 40, σελίδα 270

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Ουαλεντινιανός Γ΄
Γέννηση: 2 Ιουλίου 419 Θάνατος: 16 Μαρτίου 455
Προκάτοχος
Φλάβιος Ονώριος
Αυτοκράτορας της Ρώμης
425-455
Διάδοχος
Πετρώνιος Μάξιμος