Μετάβαση στο περιεχόμενο

Βεσπασιανός

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Βεσπασιανός
Περίοδος1 Ιουλίου 69 μ.Χ. - 23 Ιουνίου 79 μ.Χ.
ΠροκάτοχοςΒιτέλλιος
ΔιάδοχοςΤίτος
Γέννηση17 Νοεμβρίου 9 (9-11-17)
Φαλακρίνα
Θάνατος23 Ιουνίου 79 (69 ετών)
Ρώμη
ΣύζυγοςΔομιτίλλα η Πρεσβύτερη
Καινίς
ΑπόγονοιΤίτος
Δομιτίλλα η Νεότερη
Δομιτιανός
ΟίκοςΔυναστεία των Φλαβίων
ΠατέραςΤίτος Φλάβιος Σαβίνος Ι
ΜητέραΒεσπασία Πόλλα
Commons page Σχετικά πολυμέσα
δεδομένα (π • σ • ε )

Ο Τίτος Φλάβιος Βεσπασιανός (Titus Flavius Vespasianus, 17 Νοεμβρίου 9 - 23 Ιουνίου 79 μ.Χ.) ήταν Ρωμαίος αυτοκράτορας (69 μ.Χ. - 79 μ.Χ.). Ο Βεσπασιανός ήταν ο τελευταίος αυτοκράτορας στο Έτος των Τεσσάρων Αυτοκρατόρων, ίδρυσε την Δυναστεία των Φλαβίων η οποία θα κυβερνήσει 27 χρόνια. Οι μεταρρυθμίσεις του θα εδραιώσουν την αυτοκρατορική εξουσία, θα φέρουν πολιτική σταθερότητα δημιουργώντας ένα τεράστιο πρόγραμμα οικοδομικών κατασκευών. Ο Βεσπασιανός ήταν ο πρώτος αυτοκράτορας που ανήκε σε οικογένεια Ιππέων, αποτελούσε τον πρώτο από την οικογένεια του που ανέβηκε στην τάξη του Συγκλητικού. Τα πρώτα χρόνια έγινε διάσημος για τα στρατιωτικά του επιτεύγματα αφού την εποχή που έγινε η Ρωμαϊκή εισβολή στην Γαλατία υπηρέτησε ως Λεγάτος στην Λεγεώνα Β΄ Αουγκούστα.[1] Όταν ξέσπασε ο Πρώτος Ιουδαϊκός Πόλεμος (66 μ.Χ.-70 μ.Χ.) ανέλαβε την ηγεσία για την καταστολή της Εβραϊκής εξέγερσης.[2]

Την εποχή που βρισκόταν σε εκστρατεία στην Ρωμαϊκή επαρχία της Ιουδαίας ο αυτοκράτορας Νέρων αυτοκτόνησε τον Ιούνιο του 68, η Ρώμη βυθίστηκε σε χάος ακολουθώντας το Έτος των 4 αυτοκρατόρων. Ο Γάλβας δολοφονήθηκε και ο Μάρκος Σάλβιος Όθων αυτοκτόνησε, τους διαδέχτηκε τον Απρίλιο του 69 μ.Χ. ο Βιτέλλιος. Οι Ρωμαϊκές Λεγεώνες της Αιγύπτου και της Ιουδαίας έφτασαν και ανακήρυξαν αυτοκράτορα τον Βεσπασιανό (1 Ιουλίου 69).[3] Ο Βεσπασιανός ενώθηκε με τον κυβερνήτη της Συρίας Γάιο Λικίνιο Μουκιανό και τον κυβερνήτη της Παννονίας Πρίμο, ο γιος του Τίτος απεστάλη στις πολιορκητικές δυνάμεις της Ιερουσαλήμ. Ο Μουκιανός και ο Πρίμος ηγήθηκαν στην ανατροπή του Βιτέλλιου και ο ίδιος ο Βεσπασιανός ανέλαβε τον έλεγχο της Αιγύπτου. Ο Βιτέλλιος ηττήθηκε, αποκεφαλίστηκε και ανακηρύχτηκε νέος αυτοκράτορας ο Βεσπασιανός (20 Δεκεμβρίου 69).[4] Δεν έχουν διασωθεί πολλές πληροφορίες σχετικά με την δεκαετή βασιλεία του Βεσπασιανού. Με την επιστροφή του μετά την μεγάλη νίκη του στην Ιουδαία μεταρρύθμισε το οικονομικό σύστημα και ξεκίνησε την κατασκευή μνημειακών έργων το σημαντικότερο εκ των οποίων ήταν το γνωστό Κολοσσαίο. Ο στρατηγός του Γναίος Ιούλιος Αγρικόλας εδραίωσε την αυτοκρατορική εξουσία στην Ρωμαϊκή Βρετανία. Ο Βεσπασιανός έφερε μεγάλη πολιτική σταθερότητα μετά το χάος των προκατόχων του, τον διαδέχτηκε ο γιος του Τίτος, με τον τρόπο αυτό ήταν ο μόνος αυτοκράτορας που τον διαδέχτηκε ο γιος του και έγινε ο ιδρυτής της Δυναστείας των Φλαβίων.

Πρώτα χρόνια

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Σηστέρτιος του Βεσπασιανού (71 μ.Χ.)

Ο Βεσπασιανός γεννήθηκε σε ένα χωριό βορειοανατολικά της Ρώμης από ασήμαντη οικογένεια Σαβίνων με άγνωστο γενεαλογικό δέντρο.[5] Ο πατέρας του Τίτος Φλάβιος Σαβίνος ήταν φοροεισπράκτορας και η μητέρα του ανήκε σε οικογένεια ιππέων, ο πατέρας της είχε διατελέσει νομάρχης στρατοπέδου και ο αδελφός της Γερουσιαστής.[6] Την εκπαίδευση του ανέλαβε στην ύπαιθρο της Κόζας η από πατέρα γιαγιά του, συνδέθηκε τόσο συχνά με την περιοχή που έκανε συνεχώς επισκέψεις ακόμα και όταν ανέβηκε στον αυτοκρατορικό θρόνο. Στην νεότητα του ήταν στην σκιά του μεγαλύτερου αδελφού του Τίτου Φλάβιου Σαβίνου που κατείχε υψηλόβαθμη θέση στο στρατόπεδο του Δούναβη. Στην προετοιμασία του για την Πραιτωρία ο Βεσπασιανός υπηρέτησε δύο δικαστικές αρχές, μια στρατιωτική και μια δημόσια, υπηρέτησε για τρία χρόνια στην Επαρχία Θράκης. Με την επιστροφή του στην Ρώμη εισήλθε στους Εικοσιέξι άνδρες σε μια θέση που αφορούσε τον καθαρισμό των δρόμων.[7] Η θητεία του αρχικά ήταν ανεπιτυχής αφού ο αυτοκράτορας Καλιγούλας έβαλε χούφτες από λάσπη στην Τόγκα του για να διορθώσει τις ακαθαρσίες στους Ρωμαϊκούς δρόμους.[8] Ο επόμενος στόχος του ήταν να αποκτήσει μια θέση Πραιτωριανού ως Αιδίλης ή Τριβούνος, έγινε Αιδίλης (38 μ.Χ.), κατόπιν παρά το γεγονός ότι δεν είχε οικογενειακούς δεσμούς έγινε μέσω αναταραχών Πραίτορας στην επιτρεπόμενη ηλικία των 30 ετών. Οι σχέσεις του με την Καινίς, της γραμματέως της γιαγιάς του αυτοκράτορα Αντωνίας της Νεότερης και με κύκλους γύρω από τον αυτοκράτορα συνέβαλαν στην άνοδο του.[9]

Όταν ανέβηκε στον αυτοκρατορικό θρόνο ο Κλαύδιος (41 μ.Χ.) ο Τιβέριος Κλαύδιος Νάρκισσος τον διόρισε Λεγάτο της Λεγεώνας Β΄ Αουγκούστα που είχε έδρα στην Γερμανία, Ο Βεσπασιανός συμμετείχε στην Ρωμαϊκή επίθεση στην Βρετανία υπό την γενική διοίκηση του Αύλου Πλαύτιου. Μετά την συμμετοχή του στις μάχες που έγιναν στους ποταμούς Μέντγουεϊ και Τάμεση απεστάλη να κατακτήσει νοτιοδυτικές περιοχές με στόχο να εξασφαλίσει τα ορυχεία κασσίτερου της Κορνουάλης και τα ορυχεία αργύρου και μολύβδου του Σόμερσετ. Ο Βεσπασιανός ξεκίνησε από το Τσίτσεστερ κατέλαβε 20 Oppidum, κατόπιν εισέβαλε στην Νήσο Ουάιτ και ίδρυσε ένα αρχηγείο Λεγεωνάριων στο Έξετερ. Την περίοδο αυτή τραυματίστηκε, μετά την ανάρρωση και την επιστροφή του στην Ρώμη παρέλαβε θριαμβευτικό μετάλλιο. Οι επιτυχίες του ως κληρονόμος της Λεγεώνας του έδωσαν Υπατεία (51 μ.Χ.), κατόπιν αποσύρθηκε επειδή τον εχθρευόταν η σύζυγος του Κλαυδίου Ιουλία Αγριππίνα, ασκούσε έντονη επίδραση στον αυτοκράτορα.[10] Μερικά χρόνια αργότερα (63 μ.Χ.) ο Βεσπασιανός αποσύρθηκε ως κυβερνήτης της Ρωμαϊκής επαρχίας της Αφρικής. Ο Τάκιτος έγραψε ότι η διακυβέρνηση του ήταν "διαβόητη και απεχθής", αντίθετα ο Σουητόνιος στο έργο του Οι Δώδεκα Καίσαρες τον εξυμνεί ως "όρθιο και άκρως έντιμο". Ο Βεσπασιανός εργάστηκε στην βόρεια Αφρική με σύνεση σε αντίθεση με τους προκατόχους του που χρησιμοποίησαν την θέση αυτή για να πλουτίσουν, ο ίδιος δημιούργησε φιλίες οι οποίες θα είναι χρήσιμες αργότερα στην αυτοκρατορική του εκλογή. Την εποχή που βρισκόταν στην βόρεια Αφρική είχε οικονομικές δυσκολίες και υποθήκευσε τα κτήματα στον αδελφό του, στράφηκε στο εμπόριο μουλαριών και απέκτησε το παρατσούκλι "μουλαράς".[11] Με την επιστροφή του ακολούθησε τον Νέρωνα σε περιοδεία στην Ελλάδα, έχασε την αυτοκρατορική εύνοια επειδή δεν έδωσε την πρέπουσα προσοχή σε μια από τις αυτοκρατορικές συναυλίες.

Η Ιουδαϊκή εξέγερση

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Ο Βεσπασιανός καταπνίγει την Ιουδαϊκή εξέγερση (μικρογραφία του 1470)

Ο Βεσπασιανός διορίστηκε αρχιστράτηγος των δυνάμεων που είχαν στόχο να καταστείλουν την εξέγερση στην Ρωμαϊκή επαρχία της Ιουδαίας. Η προηγούμενη επανάσταση είχε φέρει μεγάλα προβλήματα στους Ρωμαίους είχαν συντρίψει τον προηγούμενο Ρωμαίο διοικητή της Συρίας Γάιο Κέστιο Γάλλο με αποτέλεσμα να πεθάνει από την ντροπή του. Ο Βεσπασιανός είχε υπό την διοίκηση του δύο Λεγεώνες, 8 μοίρες ιππικού και 10 Συμμαχικά σώματα, ο γιος του Τίτος με τις δικές του στρατιωτικές δυνάμεις πήγε προς την Αλεξάνδρεια. Την περίοδο αυτή ο διάσημος Ιουδαίος ιστορικός Ιώσηπος Φλάβιος που είχε συλληφθεί στην Πολιορκία των Ιωταπάτων τέθηκε υπό την προστασία του. Η τάξη στην Ιουδαία αποκαταστάθηκε αφού χιλιάδες Εβραίοι εκτελέστηκαν, πολλές πόλεις καταστράφηκαν και στο τέλος καταλήφθηκε και η ίδια η Ιερουσαλήμ. Ο Φλάβιος Ιώσηπος εξυμνεί τον Βεσπασιανό στο έργο του "Ιουδαϊκές αρχαιότητες" ως "δίκαιος και ανθρώπινος αξιωματούχος", σε αντίθεση με τον Ηρώδη Αγρίππα Β΄ που τον δαιμονοποίησε έντονα. Την εποχή που βρισκόταν υπό την προστασία του αυτοκράτορα ο Ιώσηπος έγραψε ότι η 10η Ρωμαϊκή Λεγεώνα υπό την διοίκηση του Βεσπασιανού κατέστρεψε την Ιεριχώ (21 Ιουνίου 68 μ.Χ.). Ο Βεσπασιανός συνέλαβε μια ομάδα Εβραίων που δεν μπορούσαν να κολυμπήσουν, τους έδεσε και τους πέταξε στην Νεκρά θάλασσα για να δοκιμάσει την Άνωση της θάλασσας, οι αιχμάλωτοι έπεσαν από τις βάρκες και τελικά ανέβηκαν στην επιφάνεια από το νερό. Με την λήξη του Ιουδαϊκού πολέμου ο Ιώσηπος επανάφερε μια προφητεία η οποία έλεγε ότι ο Δεύτερος Ναός θα αλωνόταν, ένας άντρας από το γένος τους θα γινόταν "κυβερνήτης της κατοικήσιμης γης" ως Μεσσίας. Η προφητεία του Ιώσηπου υποδηλώθηκε από τον ίδιο ότι θα γίνει με την κυβέρνηση του Βεσπασιανού.[12]

Το έτος των τεσσάρων αυτοκρατόρων

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Η Ρωμαϊκή αυτοκρατορία την εποχή των Τεσσάρων Αυτοκρατόρων (60-70 μ.Χ.)

Με τον θάνατο του Νέρωνα (69 μ.Χ.) ακολούθησε Εμφύλιος πόλεμος με αποτέλεσμα την συνεχή εναλλαγή τεσσάρων αυτοκρατόρων μέσα σε έναν χρόνο. Ο Γάλβας δολοφονήθηκε από οπαδούς του Όθωνα και ο Όθων με την σειρά του ηττήθηκε από τον Βιτέλλιο και αναγκάστηκε να αυτοκτονήσει. Οι οπαδοί του Όθωνα αποφάσισαν να εκδικηθούν με έναν άλλο υποψήφιο, σύμφωνα με τον Σουετώνιο κατέληξαν στον Βεσπασιανό αφού στηρίχτηκαν σε μια προφητεία σύμφωνα με την οποία ο μελλοντικός ηγέτης του κόσμου θα προερχόταν από την Ιουδαία. Ο Βεσπασιανός πείστηκε ότι η προφητεία ισχύει για τον ίδιο, η ιδέα του αυτή ενισχύθηκε έντονα με μια σειρά Οιωνών από το Μαντείο.[13] Ο Βεσπασιανός και ο Τίτος προσπάθησαν να αναλάβουν την αυτοκρατορία (69 μ.Χ.) αλλά στις αρχές της χρονιάς δεν έκαναν καμιά προσπάθεια, οι σκέψεις τους ήταν μόνο να πετύχουν συμμαχίες με τους στρατηγούς της Ανατολής. Ο Γάιος Λικίνιος κυβερνήτης της Συρίας και διοικητής των τριών Λεγεώνων ήταν ο πιο σημαντικός από τους συμμάχους του. Ο Μουκιανός επίσης διατηρούσε πολλές συμμαχίες με στρατιωτικούς ηγέτες στην ευρύτερη περιοχή από το Ιλλυρικό μέχρι την Βρετανία, από την εποχή που υπηρετούσε τον Γναίο Δομίτιο Κορβούλων. Τον Μάιο του 69 μ.Χ. ο Μουκιανός ζήτησε επίσημα από τον Βεσπασιανό να αμφισβητήσει τον Βικέλλιο και να τον ανατρέψει, ακολούθησε τον Ιούλιο επίσημη διακήρυξη του Βεσπασιανού. Ο έπαρχος Τιβέριος Ιούλιος Αλέξανδρος έδωσε εντολή στις Λεγεώνες της Αλεξάνδρειας να δηλώσουν την πίστη τους στον Βεσπασιανό (1 Ιουλίου 69 μ.Χ.), ακολούθησαν οι Ιουδαϊκές λεγεώνες του Βεσπασιανού (3 Ιουλίου 69 μ.Χ.) και οι Συριακές Λεγεώνες του Μουκιανού (15 Ιουλίου 69 μ.Χ.).[14]

Ο Βιτέλλιος που κατείχε τον θρόνο είχε υπό την στήριξη του τους Βετεράνους της Γαλατίας και της Ρηνανίας, η υποστήριξη στον Βεσπασιανό ωστόσο αυξήθηκε ταχύτατα με τους στρατούς της Μοισίας, της Παννονίας και του Ιλλυρικού.[15] Ο διοικητής της Αιγύπτου που κυβερνούσε την επαρχία από την εποχή του Νέρωνα ανακήρυξε επίσημα αυτοκράτορα στην Αλεξάνδρεια τον Βεσπασιανό (1 Ιουλίου 69 μ.Χ.).[16] Την εποχή που βρισκόταν ο ίδιος ο Βεσπασιανός στην Αίγυπτο ο στρατός του υπό την ηγεσία του Μάρκου Αντώνιου Πρίμου εισήλθε στην Ιταλία από τα βορειοανατολικά, νίκησαν τον στρατό του Βιτέλλιου, λεηλάτησαν την Κρεμόνα και προχώρησαν προς την Ρώμη. Ο στρατός του Πρίμου εισήλθε στην Ρώμη και ο Καπιτωλίνος λόφος καταστράφηκε από την φωτιά, στις ταραχές που ακολούθησαν σκοτώθηκαν τόσο ο Βικέλλιος όσο και ο αδελφός του Βεσπασιανού Σαβίνος.[17] Ο Βεσπασιανός που βρισκόταν στην Αλεξάνδρεια έστειλε στην Ρώμη μεγάλες προμήθειες σιτηρών που είχαν ανάγκη μετά την λεηλασία, έστειλε επίσης ένα διάταγμα που ακύρωνε τους νόμους του Νέρωνα για Προδοσία. Ο Βεσπασιανός ήταν ο πρώτος Ρωμαίος αυτοκράτορας που ανακηρύχτηκε ενώ βρισκόταν στην Αίγυπτο, επισκέφτηκε τον ναό του Σέραπις στον οποίο είδε ένα Όραμα και έκανε τελετουργικά θαύματα.[18][19][20] Την ίδια στιγμή ανακηρύχτηκε θεός από τον λαό της Αιγύπτου ως γιος του Άμων στο πρότυπο των αρχαίων Φαραώ και γιος του Σέραπις κατά το πρότυπο των βασιλέων της Δυναστείας των Πτολεμαίων.[21]

Άνοδος και φορολογική πολιτική

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Προτομή του Βεσπασιανού στο Ny Carlsberg Glyptotek.

Ο Βεσπασιανός ανακηρύχτηκε αυτοκράτορας στην Αίγυπτο από την Γερουσία (21 Δεκεμβρίου 69 μ.Χ.), ο λαός της Αιγύπτου τον είχε ανακηρύξει αυτοκράτορα από το καλοκαίρι. Την διοίκηση της αυτοκρατορίας ανέλαβε ο πιο έμπιστος Ύπατος Γάιος Λικίνιος Μουκιανός και ο γιος του Βεσπασιανού Δομιτιανός. Ο Μουκιανος ξεκίνησε σκληρές οικονομικές μεταρρυθμίσεις με στόχο να βελτιώσει την διαλυμένη οικονομία που άφησε ο Νέρωνας, την εποχή που έφτασε στην Ρώμη ο Βεσπασιανός (70 μ.Χ.) ο Μουκιανός τον πίεσε έντονα να αυξήσει τους φόρους.[22] Ο Βεσπασιανός και ο Μουκιανός επανάφεραν τους παλιούς φόρους και επέβαλαν νέους, αύξησαν τον φόρο υποτέλειας των επαρχιών και παρακολουθούσαν στενά τα έσοδα του θησαυροφυλακίου. Ο πιο εντυπωσιακός ήταν ο "φόρος στα ούρα" τον οποίο επέβαλε ο Νέρων για πρώτη φορά στα ούρα τα οποία συνέλεγαν οι έμποροι και τα πουλούσαν για διάφορες χρήσης λόγων των συστατικών που περιείχαν όπως αμμωνία. Ο Νέρων τον πήρε πίσω αμέσως μετά αλλά ο Βεσπασιανός τον επανέφερε, καθιέρωσε επίσης εισιτήρια στον λαό για τις δημόσιες τουαλέτες. Ο Δίων Κάσσιος και ο Σουετώνιος αναφέρουν ότι αντέδρασε έντονα ο γιος του Τίτος, ο Βεσπασιανός του ζήτησε να βάλει τα χρήματα στην μύτη και τον ρώτησε "αν βρωμάνε". Ο Τίτος απάντησε "Όχι" και ο Βεσπασιανός απάντησε "Βρωμάνε επειδή προέρχονται από τα ούρα". Η σύγχρονη φράση "τα χρήματα δεν βρωμάνε" προήλθε από το συγκεκριμένο αφήγημα.[23][24][25][26][27]

Στις αρχές του 70 μ.Χ. ο Βεσπασιανός βρισκόταν σύμφωνα με τον Τάκιτο στην Αίγυπτο, δεν έφευγε αφού ήθελε να εφοδιάσει την Ρώμη με σιτηρά, το ταξίδι του καθυστέρησε επίσης λόγω κακοκαιρίας.[28] Οι σύγχρονοι ιστορικοί υποθέτουν ότι την εποχή που βρισκόταν στην Αίγυπτο ο Βεσπασιανός αναζήτησε ευρύτερη υποστήριξη από τους κατοίκους.[29] Την εποχή εκείνη ξέσπασαν ταραχές λόγω της φορολογικής του πολιτικής και η αποστολή σιτηρών διακόπηκε, όταν αποκατέστησε την τάξη η αποστολή σιτηρών συνεχίστηκε.[30] Ο Τίτος οργάνωσε την ίδρυση ενός νέου ναού του Άπιδος στην Μέμφιδα. Οι αναταραχές ξέσπασαν σε όλη την αυτοκρατορία, η Ιουδαία είχε εξεγερθεί όταν ξέσπασε ο Πρώτος Ιουδαϊκός Πόλεμος (66 μ.Χ.) Ο Ευσέβιος της Καισαρείας αναφέρει ότι ο Βεσπασιανός διέταξε να εξοντωθούν όλοι οι απόγονοι του Δαβίδ με αποτέλεσμα την μεγάλη δίωξη των Εβραίων. Ο Βεσπασιανός που είχε ενημερωθεί από τον Ιώσηπο ότι θα ανακηρυχτεί αυτοκράτορας ενώ θα βρισκόταν στην Ιουδαία αντέδρασε με βάση άλλες Μεσσιανικές προφητείες της εποχής, εκδίωξε τους διεκδικητές του θρόνου από την Εβραϊκή δυναστεία.[33] Ο Ιουδαϊκός ναός στην Λεοντόπολις Ηλιουπολίτικη λεηλατήθηκε (73 μ.Χ.).[31] Τον Ιανουάριο του 70 μ.Χ. εξεγέρθηκαν στην Γερμανία και την Γαλατία ο Γάιος Ιούλιος Σίβιλις και ο Ιούλιος Σαβίνος που ισχυριζόταν ότι ήταν απόγονος του Ιούλιου Καίσαρα, αυτοανακηρύχτηκε αυτοκράτορας της Γαλατίας. Η εξέγερση αρχικά φαινόταν επιτυχημένη αλλά την κατέστειλε στα τέλη του 70 μ.Χ. ο γαμπρός του Βεσπασιανού Κόιντος Πετίλιος Κεριάλις.

Τα έργα

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Προτομή του Βεσπασιανού στο Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο της Νάπολης.

Με την άνοδο του στον αυτοκρατορικό θρόνο ο Βεσπασιανός ξεκίνησε μια σειρά από προσπάθειες να εδραιώσει την εξουσία του και να αποτρέψει τις εξεγέρσεις, πρόσφερε δώρα στους στρατιωτικούς και σε μεγάλο μέρος του κοινού.[32] Οι στρατιώτες που ήταν πιστοί στον Βιτέλλιο τιμωρήθηκαν ή απολύθηκαν.[33] Ο Βεσπασιανός αναδιοργάνωσε την τάξη των Συγκλητικών και των Ιππέων, απομάκρυνε τους εχθρούς και τους αντικατέστησε με πιστούς του.[34] Η περιφερειακή αυτονομία των Ελληνικών επαρχιών καταργήθηκε.[35] Ο Σουετώνιος έγραψε ότι "ο απροσδόκητα νέος αυτοκράτορας αισθανόταν μειωμένος επειδή του έλειπε η μεγαλειότητα για την θέση του".[36] Οι σύγχρονοι ιστορικοί το επιβεβαιώνουν χάρη στην υψηλή ποσότητα προπαγάνδας η οποία υπήρχε την περίοδο του Βεσπασιανού.[37] Η προπαγάνδα αυτή είχε ως επίκεντρο μια μεγάλη νίκη χάρη στην οποία κέρδισε την θέση, η νίκη αυτή ήταν η αντίστοιχη στην Ιουδαία.[38] Την ίδια εποχή κυκλοφορούσαν στην αυτοκρατορία φήμες προπαγάνδας για έναν υπερφυσικό αυτοκράτορα.[39] Το 1/3 των νομισμάτων του που κόπηκαν στην Ρώμη παριστάνουν τον Βεσπασιανό να εορτάζει την στρατιωτική νίκη ή την ειρήνη.[40] Τα μεγάλα κατασκευαστικά του έργα επαινούσαν τον ίδιο και υποβάθμιζαν τους προηγούμενους αυτοκράτορες, στην Ρώμη κατασκευάστηκε και ένας ναός του για την ειρήνη.[41][42] Η περίοδος 71 μ.Χ-79 μ.Χ. παραμένει μυστήριο στο μεγαλύτερο τμήμα της, οι ιστορικοί πιστεύουν ότι διέταξε την κατασκευή μεγάλων έργων. Ο Βεσπασιανός επέζησε από πολλές απόπειρες δολοφονίας εναντίον του και βοήθησε στην ανοικοδόμηση της Ρώμης μετά τον εμφύλιο. Τα σημαντικότερα από τα νέα του έργα ήταν ο ναός της Ειρήνης και ο Ναός του θεοποιημένου Κλαυδίου.[43] Ανήγειρε (76 μ.Χ.) έναν κολοσσιαίο ανδριάντα του Απόλλωνα που είχε ξεκινήσει επί Νέρωνα, ξεκίνησε την κατασκευή του Κολοσσαίου με λάφυρα του Εβραϊκού ναού από την Πολιορκία της Ιερουσαλήμ (70 μ.Χ.).[44] Ο Σουετώνιος αναφέρει ότι αντιμετώπισε πολλές συνομωσίες με στόχο την δολοφονία του.[45] Σε μια από αυτές 78 μ.Χ./79 μ.Χ. ο Τίτος Κλόδιος Έπριος Μάρκελος και ο Αύλος Καικίνα Αλιηνός επιχείρησαν για άγνωστο λόγο να τον σκοτώσουν.

Θάνατος

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Τον 9ο χρόνο της αυτοκρατορίας του αρρώστησε ενώ βρισκόταν στην Καμπανία, επέστρεψε στην Ρώμη από εκεί πήγε στο Ριέτι για να αναρρώσει, πέρασε το καλοκαίρι αλλά η κατάσταση του επιδεινώθηκε και έπαθε κρίση Διάρροιας. Την εποχή που αισθανόταν τον θάνατο να πλησιάζει αναφώνησε "Πεθαίνω, ελπίζω να γίνω θεός".[46] Σύμφωνα με τον Σουετώνιο την ώρα της κρίσης από διάρροια είχε καταρρεύσει, προσπάθησε να σταθεί στα πόδια του και πέθανε στα χέρια όσων προσπαθούσαν να τον βοηθήσουν να σηκωθεί. Ο Βεσπασιανός πέθανε (23 Ιουνίου 79 μ.Χ.), τον διαδέχθηκαν οι γιοι του Τίτος και Δομιτιανός.

Οικογένεια

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Νυμφεύτηκε πρώτα τη Δομιτίλλα την Πρεσβύτερη, κόρη του Φλαβίου Λιβεράλη νομικού και ταμία (quaestor) από την τάξη των ιππέων και είχε τέκνα:

Παραπομπές

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  1. ↑ The Mammoth Book of Roman Whodunnits. Edited and had non-fictional passages written by Michael Ashley, Introduction by Steven Saylor. New York: Carroll & Graf Publishers. 2003. σ. 198
  2. ↑ Levick, σσ. 16–38
  3. ↑ Scott, Kenneth (1932). "On Suetonius' Life of Vespasian 12". Classical Philology. 27 (1): 83
  4. ↑ Roberts (2007)
  5. ↑ Suetonius, Vesp. 2
  6. ↑ Morgan (2006), 170–173
  7. ↑ Levick (1999)
  8. ↑ Morgan (2006), 170–173
  9. ↑ Levick (1999)
  10. ↑ Morgan (2006), 170–173
  11. ↑ Suetonius, Vesp. 4–5
  12. ↑ Josephus (c. 75), War of the Jews 6.5.4
  13. ↑ Cassius Dio Roman History LXV.1
  14. ↑ Caldwell, Thomas (2015). The Career of Licinius Mucianus (MA), σσ. 118–149
  15. ↑ http://classics.mit.edu/Tacitus/histories.3.iii.html
  16. ↑ Ritner, Robert K. (1998). "Egypt under Roman rule: the legacy of ancient Egypt". In Petry, Carl F. (ed.). Islamic Egypt 640–1517. Vol. 1 (1 ed.). Cambridge University Press. σσ. 1–33
  17. ↑ http://classics.mit.edu/Tacitus/histories.3.iii.html
  18. ↑ http://classics.mit.edu/Tacitus/histories.3.iii.html
  19. ↑ Ritner, Robert K. (1998). "Egypt under Roman rule: the legacy of ancient Egypt". In Petry, Carl F. (ed.). Islamic Egypt 640–1517. Vol. 1 (1 ed.). Cambridge University Press. σσ. 1–33
  20. ↑ https://www.perseus.tufts.edu/hopper/text?doc=Tac.%20Hist.%204.81
  21. ↑ Ritner, Robert K. (1998). "Egypt under Roman rule: the legacy of ancient Egypt". In Petry, Carl F. (ed.). Islamic Egypt 640–1517. Vol. 1 (1 ed.). Cambridge University Press. σσ. 1–33
  22. ↑ Cassius Dio, Roman History, LXV.2
  23. ↑ https://www.gutenberg.org/files/6400/6400-h/6400-h.htm
  24. ↑ https://remacle.org/bloodwolf/historiens/Dion/livre66.htm
  25. ↑ https://web.archive.org/web/20190306043845/https://news.nationalgeographic.com/2016/04/160414-history-bad-taxes-tax-day/
  26. ↑ https://ancientstandard.com/2007/06/04/at-least-you-don%e2%80%99t-pay-urine-tax%e2%80%a6-1st-c-ad/
  27. ↑ https://web.archive.org/web/20180701184709/https://www.heritagedaily.com/2016/05/did-you-know-the-romans-created-a-tax-on-urine/110998
  28. ↑ Tacitus, Histories IV
  29. ↑ Sullivan, Phillip, "A Note on Flavian Accession", The Classical Journal, 1953, σσ. 67–70
  30. ↑ Cassius Dio, Roman History, LXV.2
  31. ↑ Ritner, Robert K. (1998). "Egypt under Roman rule: the legacy of ancient Egypt". In Petry, Carl F. (ed.). Islamic Egypt 640–1517. Vol. 1 (1 ed.). Cambridge University Press. σσ. 1–33
  32. ↑ Cassius Dio, Roman History LXVI.10
  33. ↑ Suetonius, Vesp. 8
  34. ↑ Suetonius, The Lives of Twelve Caesars, Life of Vespasian 9
  35. ↑ Suetonius, Vesp. 8; Philostratus II, Life of Apollonius 5.41
  36. ↑ Suet., Vesp. 7.2
  37. ↑ M. P. Charleswroth, "Flaviana", Journal of Roman Studies 27 (1938) 54–62
  38. ↑ Porter, Stanley E.; Pitts, Andrew W. (2018). Christian Origins and the Establishment of the Early Jesus Movement. Leiden: Brill. σ. 303
  39. ↑ Suetonius, Vesp. 4–5
  40. ↑ Jones, William "Some Thoughts on the Propaganda of Vespasian and Domitian", The Classical Journal, σ. 251
  41. ↑ Suetonius, The Lives of Twelve Caesars, Life of Vespasian 9
  42. ↑ Aqueduct and roads dedication speak of previous emperors' neglect, CIL vi, 1257(ILS 218) and 931
  43. ↑ Suetonius, The Lives of Twelve Caesars, Life of Vespasian 9
  44. ↑ Alföldy, Géza (1995). "Eine Bauinschrift Aus Dem Colosseum". Zeitschrift für Papyrologie und Epigraphik. 109: 195–226
  45. ↑ Suetonius, Vesp. 25
  46. ↑ Suetonius, Life of Vespasian, 23:4

Πηγές

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  • Cooley, Alison E. (2012). The Cambridge Manual of Latin Epigraphy. Cambridge University Press.
  • Lissner, I. (1958). "Power and Folly: The Story of the Caesars". Jonathan Cape Ltd., London.
  • Morgan, Gwyn (2006). 69 A. D. The Year of the Four Emperors. London: Oxford University Press. σσ. 170–173.
  • Levick, Barbara (1999). Vespasian. Oxford: Routledge.
  • Roberts, J., ed. (2007). "Vespasian (Titus Flāvius Vespāsiānus)". Oxford Dictionary of the Classical World. Oxford University Press.
  • Caldwell, T. (2015). The Career of Licinius Mucianus (MA). The University of Melbourne.
Προκάτοχος:
Βιτέλλιος 		Αυτοκράτορας της Ρώμης
Συναυτοκράτορας: 69-79 		Διάδοχος:
Τίτος
Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Βεσπασιανός&oldid=11170360"