Λέων Α΄

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Για τον ομώνυμο άγιο Πάπα Ρώμης, δείτε: Πάπας Λέων Α΄.
Λέων Α΄
Γενικές πληροφορίες
Όνομα στη
μητρική γλώσσα
Λέων A′ (Ελληνικά) και Flavius Valerius Leo (Λατινικά)
Γέννηση401
Θράκη
Θάνατος19  Ιανουαρίου 474
Κωνσταντινούπολη
Αιτία θανάτουδυσεντερία
Συνθήκες θανάτουφυσικά αίτια
Χώρα πολιτογράφησηςΒυζαντινή Αυτοκρατορία
ΘρησκείαΧριστιανισμός
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσεςμεσαιωνική ελληνική γλώσσα
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότηταπολιτικός
στρατιωτικός
Οικογένεια
ΣύζυγοςΒερίνα
ΤέκναΑριάδνη
Λεοντία Πορφυρογέννητη
ΟικογένειαΔυναστεία του Λέοντος
Αξιώματα και βραβεύσεις
ΑξίωμαΡωμαίος συγκλητικός
Βυζαντινός Αυτοκράτορας (457–474)
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Ο Λέων Α΄ (401 - 18 Ιανουαρίου 474) ήταν Ρωμαίος αυτοκράτορας από το 457 έως το 474. Γεννημένος στην Αυρηλιανή Δακία κοντά στην ιστορική Θράκη[1] ήταν γνωστός και ως Λέων ὁ Θρᾷξ.

Κυβερνώντας τη Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία για σχεδόν 20 χρόνια, ο Λέων Α' αποδείχθηκε ικανός κυβερνήτης. Επέβλεψε πολλά φιλόδοξα πολιτικά και στρατιωτικά σχέδια, που προορίζονταν κυρίως για τη βοήθεια της παραπαίουσας Δυτικής Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας και την ανάκτηση των πρώην εδαφών της.

Η ενθρόνιση[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Μετά τον θάνατο του Μαρκιανού ο θρόνος της Ανατολικής Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας έμεινε κενός, διότι ο αποθανών αυτοκράτορας δεν είχε ορίσει διάδοχό του. Ο παντοδύναμος αρχηγός του Ανατολικού Ρωμαϊκού μισθοφορικού στρατού, ο Αλανός Άσπαρ, μη μπορώντας ο ίδιος να γίνει αυτοκράτορας επειδή ήταν «βάρβαρος» και είχε ασπασθεί τον Αρειανισμό, ανέβασε στον θρόνο τον Λέοντα, ο οποίος ήταν έμπιστος χιλίαρχός του, καταγόταν από τη Θράκη και ήταν ορθόδοξος. Έλπιζε έτσι, ότι έχοντάς τον υποχείριο, θα κυβερνούσε στην ουσία ο ίδιος. Η στέψη του Λέοντα Α΄ έγινε από τον Πατριάρχη Κωνσταντινουπόλεως Ανατόλιο το 457. Ήταν ο πρώτος αυτοκράτορας που δέχθηκε το στέμμα από το χέρι του Πατριάρχη Κωνσταντινουπόλεως.[2] Ήταν άνθρωπος συνετός και δραστήριος και για τον λόγο αυτό δεν μπόρεσε να ανεχθεί την επιβολή των απόψεων του Άσπαρος.

Η συγκρότηση του στρατού και ο πόλεμος με τους Βάνδαλους[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Σόλιδος με τη μορφή του Λέοντα Α΄. Επιγρ.: D N LEO PERPET AVG / VICTORIA AVGGG I CON OB.

Θέλοντας να εξασφαλιστεί απέναντι στην παντοδυναμία των μισθοφόρων, αποφάσισε να οργανώσει στρατό από αυτόχθονες δυνάμεις. Έτσι ο Λέων στράφηκε προς τους Ίσαυρους, φυλή που ζούσε στην ορεινή περιοχή του Ταύρου της Μικράς Ασίας, οι οποίοι ήταν φιλοπόλεμοι και σκληροτράχηλοι. Προσέλαβε τον Τρασκαλισαίο, που μετονόμασε σε Ζήνωνα και του ανέθεσε τη συγκρότηση στρατιωτικής μοίρας από ομογενείς του, τιμώντας τον με το αξίωμα του πατρικίου και δίνοντάς του για σύζυγο τη θυγατέρα του Αριάδνη το 459. Η πρώτη αυτή απόπειρα δημιουργίας ιθαγενούς στρατεύματος, με την πάροδο του χρόνου οδήγησε στη δημιουργία αξιόλογου εθνικού στρατού και συνετέλεσε στο να μην καταλυθεί το ανατολικό κράτος, όπως συνέβη στο δυτικό, από τις βαρβαρικές φυλές που είχαν διεισδύσει και τελικά επικρατήσει μέσα σε αυτό. Εν τω μεταξύ οι Βάνδαλοι, ορμώμενοι από τη Βόρεια Αφρική, έκαμαν επιδρομές στα παράλια της Ιταλίας και της Ελλάδας υπό την αρχηγία του βασιλιά τους Γιζέριχου, με αποκορύφωμα την επιδρομή τους κατά της Ζακύνθου, όπου συνέλαβαν πεντακόσιους από τους κατοίκους της, τους οποίους κατάσφαξαν και στη συνέχεια πέταξαν τα σώματά τους στην Αδριατική. Έτσι το 463 ο Λέων εξαπέστειλε εναντίον τους στρατό που κατέλαβε την Τρίπολη και άλλες Αφρικανικές πόλεις, εξαναγκάζοντας τον Γιζέριχο να υπογράψει ειρήνη. Επειδή όμως οι Βάνδαλοι επανέλαβαν τις επιδρομές τους, ο Λέων αποφάσισε να διαλύσει το κράτος τους, στέλνοντας το 468 εκατό χιλιάδες στρατιώτες με στόλο από 1.113 πλοία υπό την αρχηγία του Βασιλίσκου, αδελφού της αυτοκράτειρας Βηρίνας και με σύμβουλό του τον Άσπαρ. Η εκστρατεία αυτή απέτυχε οικτρά λόγω της ατολμίας του Βασιλίσκου και της ύποπτης στάσης του Άσπαρος, η οποία οδήγησε στη θανάτωσή του από τον αυτοκράτορα το 471.

Το τέλος και η διαδοχή[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Λέων πέθανε στις 18 Ιανουαρίου 474, αφού προηγουμένως όρισε για διάδοχό του τον εγγονό του Λέοντα Β΄.

Οικογένεια[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Νυμφεύτηκε τη Βερίνα, αδελφή του Βασιλίσκου Αυτοκράτορα των Ρωμαίων στην Ανατολή και είχε τέκνα:

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. John Bagnell Bury, History of the Later Roman Empire, τόμος 1, Dover Publications (1958) ISBN 978-0486203980
  2. Georg Ostrogorsky, Ιστορία του Βυζαντινού κράτους, μτφρ.Ιωάννης Παναγόπουλος, εκδ.Στέφανος Βασιλόπουλος, Αθήνα,1978, τομ.1ος, σελ.123

Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Προηγούμενος
Μαρκιανός
Αυτοκράτορας του Βυζαντίου
457-474
Επόμενος
Λέων Β΄