Μετάβαση στο περιεχόμενο

Ιερά Μητρόπολις Αγκύρας

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Κειμήλια Μικρασιατών: Χρυσοκέντητος ενεπίγραφος επιτάφιος του 1682 από τον μητροπολιτικό ναό Άγκυρας

Η Ιερά Μητρόπολις Αγκύρας είναι μια επισκοπή του Οικουμενικού Πατριαρχείου, η οποία ήταν ενεργή από το 325 έως το 1922 με έδρα ιστορικά την Άγκυρα.

Από το 2018 έως το 2025, τον τίτλο του Μητροπολίτη Αγκύρας, Υπερτίμου και Εξάρχου πάσης Γαλατίας[1] έφερε ο Ιερεμίας (Καλλιγιώργης), πρώτος μετά τη Μικρασιατική Καταστροφή του 1922.[2]

Η επισκοπή Αγκύρας ιδρύθηκε το 325, αρχικά υπό την Μητρόπολη Καισαρείας και από το 451 άμεσα υπό το Πατριαρχείο Κωνσταντινουπόλεως. Τον 7ο αιώνα είχε 8 επισκοπές και τον 10ο αιώνα 6. Μετά την κατάληψη της περιοχής από τους Σελτζούκους, οι επισκοπές μειώθηκαν σταδιακά και τον 13ο αιώνα δεν έμεινε καμία[3].

Άδεια γάμου από την Μητρόπολη Αγκύρας (1903)

Η Μητρόπολη συνόρευε βόρεια με τις Μητροπόλεις Προύσης, Νικαίας και Νεοκαισαρείας, ανατολικά με την Μητρόπολη Καισαρείας, νότια με τις Μητροπόλις Ικονίου και Φιλαδελφείας, και στα δυτικά με τις Μητροπόλεις Φιλαδελφείας, Προύσης και Νικαίας. Κύριες πόλεις της Μητρόπολης ήταν οι Δορύλαιο (Eskisehir), Κοτύαιον (Kütahya), Αναστασιούπολις (Beypazarı), Ηλιούπολις (Ilahan), Ιουστινιανάπολις (Sivrihisar), Γόρδιον (Polatlı), Μιζός (Ayaş) και Κοπτόλοφος (Kırıkkale)[3].

Μετά την ήττα της Ελλάδας στον Ελληνοτουρκικό πόλεμο και την ανταλλαγή πληθυσμών μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας το 1922, δεν έμεινε καθόλου Ορθόδοξο ποίμνιο στο έδαφος της Μητρόπολης[3].

Επισκοπικός κατάλογος

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Ο Κλήμης, επίσκοπος Αγκύρας (4ος αιώνας)
ΌνομαΈτηΣημειώσεις
Θεόδωρος[4][5]
Κλήμης~ 312[6]
Παγκράτιος[7]
Μάρκελλος314 – 335επαύθη ως αιρετικός[5][7]
Βασίλειος336 – 348[5][8]
Μάρκελλος348 – 350β΄ θητεία[8]
Βασίλειος350 – 360εξορίστηκε για φιλο-αρειανικές απόψεις[5][9]
Αθανάσιος360 – 373[5][10]
Αραβιανόςπριν το 394[11] – 400[5][12]
Λεόντιος~ 404[5][13]
Θεόδοτος~ 431συμμετείχε στη Σύνοδο της Εφέσου, Νεστοριανός[5][14]
Ευσέβιοςπριν το 446 – μετά το 451συμμετείχε στη Σύνοδο της Χαλκηδόνας[5][15]
Αναστάσιος~ 458[5][16]
Δωρόθεος Α΄– 513εκτελέστηκε το 513[5][17]
Ελπίδιος~ 536[5][17]
Δομιτιανός~ 537[5][18]
Δωρόθεος Β΄~ 550[5][19]
Φροντίνος~ 562[17][20]
Παύλος~ 582 – 595[21][22]
Πλάτων~ 680συμμετείχε στην ΣΤ΄ Οικουμενική Σύνοδο[21][23]
Στέφανος Α΄~ 692συμμετείχε στην Πενθέκτη Σύνοδο[21][23]
Βασίλειος Β΄~ 787συμμετείχε στην Ζ΄ Οικουμενική Σύνοδο[21][23]
Θεόδουλος~ 869/870[21][24]
Δανιήλ Α΄~ 879/880[21][25]
Θεοφύλακτος~ 892[21][25]
Γαβριήλ~ 907 – 912[21]
Ιωάννης~ 997[21][25]
Θεόφιλοςαρχές 11ου αιώνα[26]
Μιχαήλ Α΄~ 1032[21][27]
Νικόλαος~ 1037[21][28]
Νικήτας~ 1038[29]
Μιχαήλ Β΄~ 1043 – 1058επί Μιχαήλ Κηρουλάριου[21][28]
Νικήτας1082 ή 1102[21][30]παραιτήθηκε επί Πατριάρχη Νικολάου Γ΄[31]
Στέφανος Β΄~ 1156[21][32]
Χριστοφόρος~ 1232[33][34] ~ 1233
Γρηγόριοςπριν τον Μάρτιο 1256[35] – 1260[36][34]
Βαβύλαςπριν τον Ιούνιο 1294[37] – μετά το 1320[36][34]
Μακάριος1397 – 1405[38]
Κωνσταντίνος~ 1450[36][39]
Μακάριος~ 1460[39]
Γερμανός[39][40]
Γεράσιμος~ 1561[39]
Ματθαίος~ 1590[39]
Σαββάτιος~ 1596[36][39]
Παρθένιος24 Σεπτεμβρίου 1602[41] – 1631[39]
Αρσένιος[39]
Γρηγόριος (αβέβαιος[39])
Λαυρέντιος11 Αυγούστου 1631[42] – 1655[43][39]
ΓερμανόςΙούλιος 1655[44] – 1665[39]
Γεράσιμος Β΄1668[39]
Σεραφείμαπό το 1670[39]
Αθανάσιος1679[43][39]
Ιωακείμ1698[39]
Μακάριος Β΄~ 1710[39]
Μελέτιος~ 1713[39]
Νεόφυτος1721[43][39]
Ιωαννίκιος~ 1725[45] ~ 1740[39]
Ανανίας; – 1753[46]
Άνθιμος1753[47] – 1765[39]
Σεραφείμ Πισιδίας16 Δεκεμβρίου 1773[48] ~ 1783[49]
Ματθαίος Β΄1783[39]
Μακάριος1788[39]
Ιωαννίκιος Β΄1788 – 12 Μαρτίου 1811[36][39]κατόπιν Νικαίας
Σωφρόνιος12 Μαρτίου 1811 – 1814[36][39]
Μεθόδιος (Μπαρότσης)Ιούνιος 1814 – 13 Μαΐου 1823[39][50]φαίνεται ότι πρόκειται για τον μετέπειτα Πατριάρχη Αντιοχείας
ΑγαθάγγελοςΜάιος 1823 – Σεπτέμβριος 1827[39][51]κατόπιν Πατρών
ΘεοδόσιοςΟκτώβριος 1827 – 1834από Ζιχνών
Γεράσιμος Γ΄1834 – Σεπτέμβριος 1836από Καισαρείας,

κατόπιν Εφέσου

Κύριλλος Β΄Σεπτέμβριος 1836 – Αύγουστος 1838[39]από Άρτης, παραιτήθηκε
ΝικηφόροςΑύγουστος 1838 – Ιούνιος 1845[39]από Νύσσης
ΙερόθεοςΙούνιος 1845 – Δεκέμβριος 1852[39]παραιτήθηκε
Μελέτιος Β΄Δεκέμβριος 1852 – 16 Οκτωβρίου 1860[39]κατόπιν Φιλαδελφείας
Ιωαννίκιος Γ΄ (Οικονόμου)17 Οκτωβρίου 1860[52] – 25 Μαΐου 1872κατόπιν Δράμας
Χρύσανθος25 Μαΐου 1872 – Αύγουστος 1877[39]από Κασσανδρείας
Γεράσιμος Δ΄3 Σεπτεμβρίου 1877 – 1 Φεβρουαρίου 1899από Χαλεπίου
Νικόλαος (Σακκόπουλος)1 Μαΐου 1899 – 19 Οκτωβρίου 1902[39]από Βοδενών,

κατόπιν Μαρωνείας

Σωφρόνιος Γ΄ (Νηστόπουλος)19 Οκτωβρίου 1902[39] – 27 Μαρτίου 1910από Στρωμνίτσης,

κατόπιν Καισαρείας

Γερβάσιος (Σαρασίτης)1 Απριλίου 1910 – 17 Νοεμβρίου 1922[39]από Κορυτσάς,

κατόπιν Αλεξανδρουπόλεως

Ιερεμίας (Καλλιγιώργης)10 Ιουλίου 2018 – 20 Ιουνίου 2025†από Ελβετίας[2]
  1. Kiminas 2009, σελ. 97.
  2. 1 2 «Αγκύρας κ. Ἱερεμίας, Οικουμενικό Πατριαρχείο Κωνσταντινουπόλεως». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 19 Μαΐου 2021. Ανακτήθηκε στις 19 Μαΐου 2021.
  3. 1 2 3 Kiminas 2009, σελ. 98.
  4. Le Quien 1740, col. 457.
  5. 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 Karalevsky 1914, col. 1540.
  6. Le Quien 1740, cols. 457–458.
  7. 1 2 Le Quien 1740, col. 458.
  8. 1 2 Le Quien 1740, col. 459.
  9. Le Quien 1740, cols. 459–460.
  10. Le Quien 1740, col. 461.
  11. Πολάκης, Παρθένιος (1954). «Ἱστορικαὶ προϋποθέσεις τοῦ πρωτείου τοῦ Ἐπισκόπου Κωνσταντινουπόλεως (Ζ´)». Θεολογία ΚΕ´ (1): 124. http://www.ecclesia.gr/greek/press/theologia/index.asp. Ανακτήθηκε στις 8 Αυγούστου 2021.
  12. Le Quien 1740, cols. 461–462.
  13. Le Quien 1740, cols. 462–463.
  14. Le Quien 1740, cols. 463–464.
  15. Le Quien 1740, cols. 464–465.
  16. Le Quien 1740, col. 465.
  17. 1 2 3 Le Quien 1740, col. 466.
  18. Le Quien 1740, cols. 466–467.
  19. Le Quien 1740, col. 467.
  20. Karalevsky 1914, cols. 1540–1541.
  21. 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 Karalevsky 1914, col. 1541.
  22. Le Quien 1740, cols. 467–468.
  23. 1 2 3 Le Quien 1740, col. 468.
  24. Le Quien 1740, cols. 468–469.
  25. 1 2 3 Le Quien 1740, col. 469.
  26. Laurent 1963, σελ. 241.
  27. Le Quien 1740, cols. 469–470.
  28. 1 2 Le Quien 1740, col. 470.
  29. Laurent 1963, σελ. 242.
  30. Le Quien 1740, cols. 470–471.
  31. Ζήσης 1978, σελ. 253.
  32. Le Quien 1740, cols. 471–472.
  33. Karalevsky 1914, cols. 1541–1542.
  34. 1 2 3 Le Quien 1740, col. 472.
  35. von Miklosich, Franz Ritter· Müller, Joseph (1860). Acta patriarchatus Constantinopolitani 1315-1402 e codibus manu scriptis bibliothecae Palatinae Vindobonensis. Βιέννη: Gerold. σελ. 119.
  36. 1 2 3 4 5 6 Karalevsky 1914, col. 1542.
  37. Failler, Albert (1993). «Un acte inédit du patriarche de Constantinople Jean XII (2 juin 1294)». Revue des études byzantines 51: 78. https://www.persee.fr/doc/rebyz_0766-5598_1993_num_51_1_1870. Ανακτήθηκε στις 30 Ιανουαρίου 2024.
  38. Tudorie 2011, σελ. 104.
  39. 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 Moustakas 2002, Auxiliary Catalogues.
  40. Le Quien 1740, cols. 473–474.
  41. Αποστολόπουλος 1987, σελ. 228.
  42. Αποστολόπουλος 1987, σελ. 392.
  43. 1 2 3 Le Quien 1740, col. 474.
  44. Αποστολόπουλος 1987, σελ. 334.
  45. Omont, H. Liste des métropolitains et évêques grecs du Patriarcat de Constantinople vers 1725. – Révue de l'Orient latin, 1, 1893, 314.
  46. Κατάλογος χειρογράφων κωδίκων της βιβλιοθήκης της κατά το αγιώνυμων όρος του Άθω ιεράς και μεγαλώνυμου Σκήτης της αγίας Θεομήτορος Άννης (μέρος Α') (PDF). σελ. 100.
  47. Μητροπολίτης Θεσσαλονίκης, Γεννάδιος (Απρίλιος 1917). «Η Ιερά Πατριαρχική και Σταυροπηγιακή Μονή του Αγίου Διονυσίου του εν Ολύμπω». Γρηγόριος ο Παλαμάς Α: 596. http://digital.lib.auth.gr/record/139963/files/5073_1.pdf. Ανακτήθηκε στις 2 Μαΐου 2022.
  48. Χαμουδόπουλος, Μηνάς (1882). «Πατριαρχικαί πινακίδες». Εκκλησιαστική Αλήθεια Β (ΙΣΤ): 248. https://books.google.de/books?id=7EkWAAAAYAAJ&hl=el&pg=PA248#v=onepage&q&f=false. Ανακτήθηκε στις 14 Οκτωβρίου 2022.
  49. «Δημοπρασία βιβλίου Αγκύρας Σεραφείμ - 1783». Ανακτήθηκε στις 21 Ιουνίου 2023.
  50. Karalevsky 1914, cols. 1542–1543.
  51. Karalevsky 1914, col. 1543.
  52. Καλλίφρων, Βασίλειος Δ. (1867). Εκκλησιαστικά ή Εκκλησιαστικόν Δελτίον. Κωνσταντινούπολη. σελ. 186.