Νέρων: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Περιήγηση ιστορικού διαδραστικά
← Προηγούμενη διαφοράΕπόμενη διαφορά →
Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
ΟπτικήΚώδικας wiki
Spiros790 (συζήτηση | συνεισφορές)
64.642 επεξεργασίες
CHE (συζήτηση | συνεισφορές)
62.032 επεξεργασίες
Χωρίς σύνοψη επεξεργασίας
Γραμμή 1: Γραμμή 1:
{{πηγές|30|05|2015}}
{{Κουτί πληροφοριών μονάρχη
{{Κουτί πληροφοριών μονάρχη
|όνομα = Νέρωνας
|όνομα = Νέρωνας
|πλήρες_όνομα = Νέρων Κλαύδιος Καίσαρ Αύγουστος Γερμανικός
|πλήρες_όνομα = Νέρων Κλαύδιος Καίσαρ Αύγουστος Γερμανικός
|χρώμα = background:#DC143C; color:white;
|χρώμα = background:#DC143C; color:white;
Γραμμή 30: Γραμμή 29:


==Τα πρώτα χρόνια==
==Τα πρώτα χρόνια==
Ο Νέρων είχε γεννηθεί με το όνομα ''Λούκιος Δομίτιος Αχενόβαρβος'' ως ο μόνος γιος του [[Γνάιος Δομίτιος Αχενόβαρβος|Γνάιου Δομίτιου Αχενοβάρβου]] και της [[Ιουλία Αγριππίνα|Ιουλίας Αγριππίνας]], δισέγγονης του [[Οκταβιανός Αύγουστος|Οκταβιανού Αυγούστου]], κόρης του στρατηγού [[Γερμανικός|Γερμανικού]] και αδερφής του Αυτοκράτορα [[Καλιγούλας|Καλιγούλα]]. Ο πατέρας του, αξιωματούχος στην Αυλή του Καλιγούλα ο οποίος καταγόταν από τον Αύγουστο αλλά και από τον [[Μάρκος Αντώνιος|Μάρκο Αντώνιο]], απεβίωσε όταν ο Λούκιος ήταν μόλις τριών ετών. Ο νεαρός δεν προοριζόταν για το ανώτατο Αξίωμα, καθώς ο Καλιγούλας αναμενόταν να έχει δικό του αρσενικό απόγονο. Όμως ο πρόωρος φόνος του οδήγησε στη διαδοχή του στον θρόνο από τον ηλικιωμένο θείο του Κλαύδιο· ο γάμος του τελευταίου με την Ιουλία Αγριππίνα έκανε αυτομάτως τον Λούκιο υιοθετημένο γιο του Αυτοκράτορα (με το όνομα ''Νέρων Κλαύδιος Καίσαρ Δρούσος'') και πιθανό διάδοχο. Το [[51]] ο δεκατετράχρονος Νέρων κηρύχθηκε ενήλικος και έγινε ''ανθύπατος''. Δύο χρόνια μετά παντρεύτηκε, κατ' εντολή του Κλαύδιου, την κόρη του τελευταίου [[Κλαυδία Οκταβία]].
Ο Νέρων είχε γεννηθεί με το όνομα ''Λούκιος Δομίτιος Αχενόβαρβος'' ως ο μόνος γιος του [[Γνάιος Δομίτιος Αχενόβαρβος|Γνάιου Δομίτιου Αχενοβάρβου]] και της [[Ιουλία Αγριππίνα|Ιουλίας Αγριππίνας]], δισέγγονης του [[Οκταβιανός Αύγουστος|Οκταβιανού Αυγούστου]], κόρης του στρατηγού [[Γερμανικός|Γερμανικού]] και αδερφής του Αυτοκράτορα [[Καλιγούλας|Καλιγούλα]]. Ο πατέρας του, αξιωματούχος στην Αυλή του Καλιγούλα ο οποίος καταγόταν από τον Αύγουστο αλλά και από τον [[Μάρκος Αντώνιος|Μάρκο Αντώνιο]], απεβίωσε όταν ο Λούκιος ήταν μόλις τριών ετών. Ο νεαρός δεν προοριζόταν για το ανώτατο αξίωμα, καθώς ο Καλιγούλας αναμενόταν να έχει δικό του αρσενικό απόγονο. Όμως ο πρόωρος φόνος του οδήγησε στη διαδοχή του στον θρόνο από τον ηλικιωμένο θείο του Κλαύδιο· ο γάμος του τελευταίου με την Ιουλία Αγριππίνα έκανε αυτομάτως τον Λούκιο υιοθετημένο γιο του αυτοκράτορα (με το όνομα ''Νέρων Κλαύδιος Καίσαρ Δρούσος'') και πιθανό διάδοχο. Το [[51]] ο δεκατετράχρονος Νέρων κηρύχθηκε ενήλικος και έγινε ''ανθύπατος''. Δύο χρόνια μετά παντρεύτηκε, κατ' εντολή του Κλαύδιου, την κόρη του τελευταίου [[Κλαυδία Οκταβία]].


==Η ενθρόνιση==
==Η ενθρόνιση==
Το 54 ο Κλαύδιος απεβίωσε, σύμφωνα με τις φήμες δηλητηριασμένος από την Αγριππίνα, και ο Νέρων έγινε ο νεαρότερος Αυτοκράτορας της Ρώμης μέχρι τότε. Κατά την πρώτη πενταετία της θητείας του επηρεαζόταν ιδιαίτερα στις αποφάσεις του από τη μητέρα του, από τον επικεφαλής των [[Πραιτοριανοί|Πραιτοριανών]] ''Σέξτο Αφράνιο Βούρο'' και από τους δασκάλους του, όπως ο [[Σενέκας ο Νεότερος]], οι οποίοι ανταγωνίζονταν συνεχώς τη φιλόδοξη Αγριππίνα. Παράλληλα, απογοητευμένος από τον γάμο του, παραμέρισε την Οκταβία και σύναψε φανερή ερωτική σχέση με μία απελεύθερη από τη [[Μικρά Ασία]], την [[Κλαυδία Ακτή]].<ref>[[Δίων Κάσσιος]], Ρωμ. Ιστ. Βιβ. 61. Κεφ. 7, Παρ. 1</ref> Η μητέρα του προσπάθησε να επέμβει προς όφελος της Οκταβίας αλλά ο Αυτοκράτορας αρνήθηκε να ακολουθήσει τις συμβουλές της. Σύμφωνα με τον ιστορικό [[Γάιος Κορνήλιος Τάκιτος|Τάκιτο]] η Αγριππίνα τότε άρχισε να συνωμοτεί εναντίον του γιου της έτσι ώστε να ανεβάσει στον θρόνο τον ανήλικο [[Βρεττανικός|Βρεττανικό]], γιο του Κλαύδιου. Γρήγορα όμως ο νεαρός απεβίωσε, πιθανώς δηλητηριασμένος από τον Νέρωνα. Μέσα στα επόμενα χρόνια σταδιακά ο Αυτοκράτορας απαλλάχθηκε από την επιρροή τόσο της μητέρας του όσο και των συμβούλων του, φτάνοντας τελικά σε σημείο να διατάξει το [[59]] τη δολοφονία της Αγριππίνας, καθώς (σύμφωνα με τον ιστορικό [[Σουητώνιος|Σουητώνιο]]) πίστευε ότι θα τον εμπόδιζε να πάρει διαζύγιο από την Οκταβία για να παντρευτεί τη νέα του ερωμένη [[Ποππαία Σαβίνα]]. Αργότερα, μετά τον θάνατο του Βούρου το [[62]] και κατηγορούμενος για υπεξαίρεση χρημάτων, ο Σενέκας αποσύρθηκε από τον δημόσιο βίο αφήνοντας τον Νέρωνα ανεξέλεγκτο.
Το 54 ο Κλαύδιος απεβίωσε, σύμφωνα με τις φήμες δηλητηριασμένος από την Αγριππίνα, και ο Νέρων έγινε ο νεαρότερος μέχρι τότε αυτοκράτορας της Ρώμης χάρις στις δολοπλοκίες της μητέρας του. Ο Νέρωνας ήταν ένας ψηλός, παχύς άνδρας με χλωμοκίτρινο πρόσωπο και ξανθά μαλλιά. Κατά την πρώτη πενταετία της θητείας του υπήρξε ένας ήσυχος και λαοφιλής κυβερνήτης, αλλά αργότερα εξελίχθηκε σ' έναν πραγματικό τύραννο. Επηρεαζόταν ιδιαίτερα στις αποφάσεις του από τη μητέρα του, από τον επικεφαλής των [[Πραιτοριανοί|Πραιτοριανών]] ''Σέξτο Αφράνιο Βούρο'' και από τους δασκάλους του, όπως ο [[Σενέκας ο Νεότερος]], οι οποίοι ανταγωνίζονταν συνεχώς τη φιλόδοξη Αγριππίνα. Παράλληλα, απογοητευμένος από τον γάμο του, παραμέρισε την Οκταβία και σύναψε φανερή ερωτική σχέση με μία απελεύθερη από τη [[Μικρά Ασία]], την [[Κλαυδία Ακτή]]<ref>[[Δίων Κάσσιος]], Ρωμ. Ιστ. Βιβ. 61. Κεφ. 7, Παρ. 1</ref>. Η μητέρα του προσπάθησε να επέμβει προς όφελος της Οκταβίας αλλά ο αυτοκράτορας αρνήθηκε να ακολουθήσει τις συμβουλές της. Σύμφωνα με τον ιστορικό [[Γάιος Κορνήλιος Τάκιτος|Τάκιτο]] η Αγριππίνα τότε άρχισε να συνωμοτεί εναντίον του γιου της έτσι ώστε να ανεβάσει στον θρόνο τον ανήλικο [[Βρεττανικός|Βρεττανικό]], γιο του Κλαύδιου. Γρήγορα όμως ο νεαρός απεβίωσε, πιθανώς δηλητηριασμένος από τον Νέρωνα. Μέσα στα επόμενα χρόνια σταδιακά ο αυτοκράτορας απαλλάχθηκε από την επιρροή τόσο της μητέρας του όσο και των συμβούλων του, φτάνοντας τελικά σε σημείο να διατάξει το [[59]] τη δολοφονία της Αγριππίνας, καθώς (σύμφωνα με τον ιστορικό [[Σουητώνιος|Σουητώνιο]]) πίστευε ότι θα τον εμπόδιζε να πάρει διαζύγιο από την Οκταβία για να παντρευτεί τη νέα του ερωμένη [[Ποππαία Σαβίνα]]. Αργότερα, μετά τον θάνατο του Βούρου το [[62]] και κατηγορούμενος για υπεξαίρεση χρημάτων, ο Σενέκας αποσύρθηκε από τον δημόσιο βίο αφήνοντας τον Νέρωνα ανεξέλεγκτο. Την ίδια χρονιά, ο Νέρωνας σκότωσε την πρώτη του γυναίκα, την Οκταβία. Σ' έναν παροξυσμού θυμού δολοφόνησε και τη δεύτερη κι έσφαξε μια άλλη που αρνιόταν να τον παντρευτεί. Την ίδια τύχη είχε κι ο σύζυγος μιας τέταρτης που άρεσε στον αυτοκράτορα<ref>''Νέρων'', Κλασσικά Εικονογραφημένα Νο 1055, σελ. 47, Εκδόσεις Μ. Πεχλιβανίδη & Σία</ref>.


[[Αρχείο:Nero Agrippina aureus 54.png|thumb|right|250px|Χρυσά νομίσματα με την εικόνα του Νέρωνα και της Αγριππίνας]]
[[Αρχείο:Nero Agrippina aureus 54.png|thumb|right|250px|Χρυσά νομίσματα με την εικόνα του Νέρωνα και της Αγριππίνας]]
Γραμμή 39: Γραμμή 38:
== Η εγκαθίδρυση της απόλυτης εξουσίας και τα έργα του ==
== Η εγκαθίδρυση της απόλυτης εξουσίας και τα έργα του ==
Ο Νέρων μετά την πρώτη «ήπια» πενταετία της βασιλείας του αφαίρεσε κάθε εναπομένουσα ισχύ από τη [[Σύγκλητος|Σύγκλητο]] προς όφελος του Αυτοκράτορα και προχώρησε σε προγραφές υποτιθέμενων συνωμοτών. Ακόμα και ο Σενέκας διατάχθηκε να αυτοκτονήσει το 65 κατηγορούμενος για συνωμοσία. Επί των ημερών του Νέρωνα ωστόσο μειώθηκε η φορολογία, θεσπίστηκαν νέα διατάγματα για την προστασία των δούλων και των απελεύθερων από την κακομεταχείριση ή τον εκ νέου εξανδραποδισμό, εξερράγησαν και καταπνίγηκαν εξεγέρσεις στη [[Βρετανία]], την [[Παλαιστίνη]] και την [[Γαλατία]], ενώ έγινε κι ένας περίφημος διακανονισμός με τους [[Πάρθοι|Πάρθους]] σχετικά με το Βασίλειο της [[Αρμενία]]ς, σύμφωνα με τον οποίον η νέα κυβερνώσα κατοχική δυναστεία της χώρας θα ήταν παρακλάδι των Πάρθων [[Αρσακίδες|Αρσακιδών]] (με πρώτο επισήμως αναγνωρισμένο Βασιλιά τον [[Τιριδάτης Α'|Τιριδάτη Α’]]) αλλά η στέψη και η έγκριση του εκάστοτε μονάρχη θα γινόταν στην [[Ιταλία]] από τη Σύγκλητο. Ο διακανονισμός αυτός τερμάτισε μία διαμάχη δεκαετιών μεταξύ Ρωμαίων και Πάρθων. Ο Νέρων επίσης προώθησε ένα μεγάλο πρόγραμμα δημοσίων έργων, οργάνωσε αθλητικούς και καλλιτεχνικούς αγώνες, έδωσε φοροαπαλλαγές στις εισαγωγές τροφίμων για να μειώσει το κόστος τους και έσφιξε τους δεσμούς του ρωμαϊκού κράτους με τον ελληνικό κόσμο. Ακόμα, όντας αυτοανακηρυγμένος ποιητής και εραστής των τεχνών, επιχείρησε να στηρίξει έναν νέο, προπαγανδιστικό αυλικό λογοτεχνικό κύκλο (στα πρότυπα των αυγούστειων ποιητών του [[Μαικήνας|Μαικήνα]]), στον οποίον ανήκαν ο Σενέκας ο Νεότερος και ο [[Λουκανός]]<ref name="Intro">''Εισαγωγή στην αρχαιογνωσία'', Τόμος Β', Graf Friz, Εκδόσεις Παπαδήμα</ref>.
Ο Νέρων μετά την πρώτη «ήπια» πενταετία της βασιλείας του αφαίρεσε κάθε εναπομένουσα ισχύ από τη [[Σύγκλητος|Σύγκλητο]] προς όφελος του Αυτοκράτορα και προχώρησε σε προγραφές υποτιθέμενων συνωμοτών. Ακόμα και ο Σενέκας διατάχθηκε να αυτοκτονήσει το 65 κατηγορούμενος για συνωμοσία. Επί των ημερών του Νέρωνα ωστόσο μειώθηκε η φορολογία, θεσπίστηκαν νέα διατάγματα για την προστασία των δούλων και των απελεύθερων από την κακομεταχείριση ή τον εκ νέου εξανδραποδισμό, εξερράγησαν και καταπνίγηκαν εξεγέρσεις στη [[Βρετανία]], την [[Παλαιστίνη]] και την [[Γαλατία]], ενώ έγινε κι ένας περίφημος διακανονισμός με τους [[Πάρθοι|Πάρθους]] σχετικά με το Βασίλειο της [[Αρμενία]]ς, σύμφωνα με τον οποίον η νέα κυβερνώσα κατοχική δυναστεία της χώρας θα ήταν παρακλάδι των Πάρθων [[Αρσακίδες|Αρσακιδών]] (με πρώτο επισήμως αναγνωρισμένο Βασιλιά τον [[Τιριδάτης Α'|Τιριδάτη Α’]]) αλλά η στέψη και η έγκριση του εκάστοτε μονάρχη θα γινόταν στην [[Ιταλία]] από τη Σύγκλητο. Ο διακανονισμός αυτός τερμάτισε μία διαμάχη δεκαετιών μεταξύ Ρωμαίων και Πάρθων. Ο Νέρων επίσης προώθησε ένα μεγάλο πρόγραμμα δημοσίων έργων, οργάνωσε αθλητικούς και καλλιτεχνικούς αγώνες, έδωσε φοροαπαλλαγές στις εισαγωγές τροφίμων για να μειώσει το κόστος τους και έσφιξε τους δεσμούς του ρωμαϊκού κράτους με τον ελληνικό κόσμο. Ακόμα, όντας αυτοανακηρυγμένος ποιητής και εραστής των τεχνών, επιχείρησε να στηρίξει έναν νέο, προπαγανδιστικό αυλικό λογοτεχνικό κύκλο (στα πρότυπα των αυγούστειων ποιητών του [[Μαικήνας|Μαικήνα]]), στον οποίον ανήκαν ο Σενέκας ο Νεότερος και ο [[Λουκανός]]<ref name="Intro">''Εισαγωγή στην αρχαιογνωσία'', Τόμος Β', Graf Friz, Εκδόσεις Παπαδήμα</ref>.

Ο Νέρωνας είχε μεγάλο πάθος για τη μουσική, την ποίηση και τις αρματοδρομίες. Η τελευταία αυτή αγάπη του τον έκανε να θέλει να λάβει κι εκείνος μέρος σε αρματοδρομίες. Ώρες ολόκληρες έτρεχε με το άρμα του στους απέραντους αυτοκρατορικούς κήπους, κοντά στον ποταμό [[Τίβερης|Τίβερη]], για να εξασκηθεί. Μα όταν παρουσιάστηκε στους [[Ολυμπιακοί αγώνες στην αρχαιότητα|Ολυμπιακούς αγώνες]] σ' ένα άρμα που το έσερναν δέκα άλογα, έπεσε κάτω και παραλίγο να σκοτωθεί. Φυσικά, παρόλα αυτά, ανακηρύχθηκε νικητής<ref>[[Σουητώνιος]], ''[http://penelope.uchicago.edu/Thayer/E/Roman/Texts/Suetonius/12Caesars/Nero*.html#23 Βίοι των Καισάρων]'' {{en}}</ref>.

Οι απερίσκεπτες σπατάλες του πολύ σύντομα τον χρεωκόπησαν. Όταν δεν είχε χρήματα να πληρώσει τους στρατιώτες του ή να καλύψει τα δικά του έξοδα, άρχισε να εκτελεί πλούσιους Ρωμαίους για να δημεύσει και να καρπωθεί τις περιουσίες τους.


== Η μεγάλη πυρκαγιά και το τέλος ==
== Η μεγάλη πυρκαγιά και το τέλος ==
Το [[64]] ξέσπασε μία [[Μεγάλη πυρκαγιά της Ρώμης|μεγάλη πυρκαγιά στη Ρώμη]], η οποία κατέστρεψε τα δύο τρίτα της πόλης. Αμέσως διαδόθηκε πως ο Νέρωνας είχε προκαλέσει τη φωτιά για να εμπνευσθεί και πως όσο την παρακολουθούσε απάγγελνε στίχους και έπαιζε τη λύρα του. Για να βγάλει την κατηγορία από πάνω του έριξε την ευθύνη στους [[Χριστιανισμός||χριστιανούς]] και διέταξε την τιμωρία τους. Έτσι άρχισε η πρώτη μεγάλη καταδίωξη των χριστιανών στη Ρωμαϊκή αυτοκρατορία<ref>''Οι Διωγμοί κατά της Εκκλησίας στην προκωνσταντίνεια εποχή'', Γλαβίνας Απόστολος, εκδ. Τέρτιος, Κατερίνη 1992, σελ. 27 κ.ε.</ref>.
Το [[64]] ξέσπασε μία [[Μεγάλη πυρκαγιά της Ρώμης|μεγάλη πυρκαγιά στη Ρώμη]] και, αφού κατεσβέσθη, ο Νέρων προχώρησε σε ένα μεγαλεπήβολο και πολυέξοδο σχέδιο οικιστικής αναμόρφωσης της πρωτεύουσας. Προκειμένου να κατασιγάσει τις φήμες που υποστήριζαν ότι η πυρκαγιά προήλθε από εμπρησμό με δική του διαταγή, ο Νέρων κατηγόρησε και καταδίωξε για ένα διάστημα τους [[Χριστιανισμός|χριστιανούς]] της πόλης<ref>''Οι Διωγμοί κατά της Εκκλησίας στην προκωνσταντίνεια εποχή'', Γλαβίνας Απόστολος, εκδ. Τέρτιος, Κατερίνη 1992, σελ. 27 κ.ε.</ref>. Το γεγονός αυτό, η μητροκτονία που διέπραξε και η τυραννική διακυβέρνηση που του αποδίδουν Ρωμαίοι ιστορικοί της περιόδου, η εγκυρότητα και αμεροληψία των οποίων σήμερα αμφισβητείται από ορισμένους μελετητές{{πηγή}}, έδωσαν στον Νέρωνα μία κακή φήμη. Σε κάθε περίπτωση η βασιλεία του έληξε άδοξα όταν η Σύγκλητος το 68 τον κήρυξε δημόσιο κίνδυνο, τον ανάγκασε να αυτοκτονήσει και αναγνώρισε ως Αυτοκράτορα τον πρώην [[ύπατος|ύπατο]] [[Γάλβας|Γάλβα]], με αποτέλεσμα την έκρηξη ενός σύντομου εμφυλίου πολέμου, τον φόνο του Γάλβα και το τέλος της Ιούλιο-Κλαυδιανής δυναστείας που αντλούσε το κύρος της από τους συγγενικούς δεσμούς με τον Οκταβιανό Αύγουστο και, μέσω αυτού, με τον [[Ιούλιος Καίσαρας|Ιούλιο Καίσαρα]]. Σύμφωνα με τους ιστορικούς η είδηση του θανάτου του Νέρωνα έγινε δεκτή με χαρά από την [[αριστοκρατία]] και τη Σύγκλητο αλλά δυσαρέστησε τις λαϊκές μάζες.

Αφού κατεσβέσθη η πυρκαγιά, ο Νέρων προχώρησε σε ένα μεγαλεπήβολο και πολυέξοδο σχέδιο οικιστικής αναμόρφωσης της πρωτεύουσας. Για τον εαυτό του έφτιαξε ένα πολυτελέστατο ανάκτορο, που τ' ονόμασε Χρυσούν Μέγαρον, και μέσα σ' αυτό υπήρχε ένα πελώριο άγαλμά του, ύψους 30 μέτρων<ref>[[Τάκιτος (ιστορικός)|Τάκιτος]], ''[https://en.wikisource.org/wiki/The_Annals_%28Tacitus%29/Book_15#42 Χρονικά]'' {{en}}</ref>. Το παλάτι αυτό είχε αμέτρητες αίθουσες, εσωτερικούς κήπους και χιλιάδες υπηρέτες. Έτσι ο Νέρωνας απολάμβανε να ζει μέσα στη χλιδή και την πολυτέλεια. Μα όταν τα χρέη του έφτασαν στο απροχώρητο, ήρθε η συμφορά.

Η βαριά φορολογία και η κακή διοίκηση έκαναν το λαό να επαναστατήσει. Το [[68]], επαναστατικά στρατεύματα με αρχηγό τον [[Γάλβας|Γάλβα]], τον διοικητή της [[Ισπανία|Ισπανίας]], βάδισαν κατά της Ρώμης. Μαζί τους ενώθηκαν και οι σωματοφύλακες του αυτοκράτορα, ενώ ο ίδιος το έσκαγε από την πόλη. Νιώθοντας πως πλησίαζε το τέλος του, αλλά μη έχοντας το θάρρος να αυτοκτονήσει, έβαλε έναν αυλικό του να τον μαχαιρώσει<ref>Matthew Bunson, ''[https://books.google.gr/books?id=T5tic2VunRoC&printsec=frontcover&dq=isbn:9781438110271&hl=el&sa=X&ved=0ahUKEwjomcLR3OPLAhWqE5oKHacLCloQ6AEIGzAA#v=onepage&q&f=false Encyclopedia of the Roman Empire]'', Infobase Publishing (2009) ISBN 978-1-4381-1027-1</ref>.

Μετά θάνατον, η Σύγκλητος τον κήρυξε δημόσιο κίνδυνο και αναγνώρισε ως αυτοκράτορα τον Γάλβα, με αποτέλεσμα την έκρηξη ενός σύντομου εμφυλίου πολέμου, τον φόνο του Γάλβα και το τέλος της Ιούλιο-Κλαυδιανής δυναστείας που αντλούσε το κύρος της από τους συγγενικούς δεσμούς με τον Οκταβιανό Αύγουστο και, μέσω αυτού, με τον [[Ιούλιος Καίσαρας|Ιούλιο Καίσαρα]].


== Παραπομπές ==
== Παραπομπές ==

Έκδοση από την 15:46, 28 Μαρτίου 2016

Νέρωνας
Περίοδος13 Οκτωβρίου 54 – 9 Ιουνίου 68
ΠροκάτοχοςΚλαύδιος
ΔιάδοχοςΓάλβας
Γέννηση15 Δεκεμβρίου 37
Άντσιο, Ιταλία
Θάνατος9 Ιουνίου 68 (31 ετών)
Ρώμη, Ιταλία
Τόπος ταφήςΛόφος Πίντσιο, Ρώμη
ΣύζυγοςΚλαυδία Οκταβία (53-62)
Ποππαία Σαβίνα (62-65)
Στατιλία Μεσσαλίνα (66-68)
ΕπίγονοιΚλαυδία Αυγούστα
Πλήρες όνομα
   Νέρων Κλαύδιος Καίσαρ Αύγουστος Γερμανικός
ΟίκοςΔυναστεία Ιουλίων-Κλαυδίων
ΠατέραςΓνάιος Δομίτιος Αχενόβαρβος
ΜητέραΙουλία Αγριππίνα
Commons page Σχετικά πολυμέσα
δεδομένα (π • σ • ε )

Ο Νέρων (Lucius Domitius Ahenobarbus Nero Claudius Caesar Augustus Germanicus[1], 15 Δεκεμβρίου 37 - 9 Ιουνίου 68) ήταν Ρωμαίος Αυτοκράτορας από το 54 έως το 68 και ο τελευταίος της Ιουλιο-Κλαυδιανής Δυναστείας. Στις 25 Φεβρουαρίου του 50, ο Νέρων υιοθετήθηκε από τον Κλαύδιο κι έτσι έγινε κληρονόμος και Διάδοχός του. Ανήλθε στο Θρόνο στις 13 Οκτωβρίου του 54, μετά το θάνατο του Κλαύδιου.

Τα πρώτα χρόνια

Ο Νέρων είχε γεννηθεί με το όνομα Λούκιος Δομίτιος Αχενόβαρβος ως ο μόνος γιος του Γνάιου Δομίτιου Αχενοβάρβου και της Ιουλίας Αγριππίνας, δισέγγονης του Οκταβιανού Αυγούστου, κόρης του στρατηγού Γερμανικού και αδερφής του Αυτοκράτορα Καλιγούλα. Ο πατέρας του, αξιωματούχος στην Αυλή του Καλιγούλα ο οποίος καταγόταν από τον Αύγουστο αλλά και από τον Μάρκο Αντώνιο, απεβίωσε όταν ο Λούκιος ήταν μόλις τριών ετών. Ο νεαρός δεν προοριζόταν για το ανώτατο αξίωμα, καθώς ο Καλιγούλας αναμενόταν να έχει δικό του αρσενικό απόγονο. Όμως ο πρόωρος φόνος του οδήγησε στη διαδοχή του στον θρόνο από τον ηλικιωμένο θείο του Κλαύδιο· ο γάμος του τελευταίου με την Ιουλία Αγριππίνα έκανε αυτομάτως τον Λούκιο υιοθετημένο γιο του αυτοκράτορα (με το όνομα Νέρων Κλαύδιος Καίσαρ Δρούσος) και πιθανό διάδοχο. Το 51 ο δεκατετράχρονος Νέρων κηρύχθηκε ενήλικος και έγινε ανθύπατος. Δύο χρόνια μετά παντρεύτηκε, κατ' εντολή του Κλαύδιου, την κόρη του τελευταίου Κλαυδία Οκταβία.

Η ενθρόνιση

Το 54 ο Κλαύδιος απεβίωσε, σύμφωνα με τις φήμες δηλητηριασμένος από την Αγριππίνα, και ο Νέρων έγινε ο νεαρότερος μέχρι τότε αυτοκράτορας της Ρώμης χάρις στις δολοπλοκίες της μητέρας του. Ο Νέρωνας ήταν ένας ψηλός, παχύς άνδρας με χλωμοκίτρινο πρόσωπο και ξανθά μαλλιά. Κατά την πρώτη πενταετία της θητείας του υπήρξε ένας ήσυχος και λαοφιλής κυβερνήτης, αλλά αργότερα εξελίχθηκε σ' έναν πραγματικό τύραννο. Επηρεαζόταν ιδιαίτερα στις αποφάσεις του από τη μητέρα του, από τον επικεφαλής των Πραιτοριανών Σέξτο Αφράνιο Βούρο και από τους δασκάλους του, όπως ο Σενέκας ο Νεότερος, οι οποίοι ανταγωνίζονταν συνεχώς τη φιλόδοξη Αγριππίνα. Παράλληλα, απογοητευμένος από τον γάμο του, παραμέρισε την Οκταβία και σύναψε φανερή ερωτική σχέση με μία απελεύθερη από τη Μικρά Ασία, την Κλαυδία Ακτή[2]. Η μητέρα του προσπάθησε να επέμβει προς όφελος της Οκταβίας αλλά ο αυτοκράτορας αρνήθηκε να ακολουθήσει τις συμβουλές της. Σύμφωνα με τον ιστορικό Τάκιτο η Αγριππίνα τότε άρχισε να συνωμοτεί εναντίον του γιου της έτσι ώστε να ανεβάσει στον θρόνο τον ανήλικο Βρεττανικό, γιο του Κλαύδιου. Γρήγορα όμως ο νεαρός απεβίωσε, πιθανώς δηλητηριασμένος από τον Νέρωνα. Μέσα στα επόμενα χρόνια σταδιακά ο αυτοκράτορας απαλλάχθηκε από την επιρροή τόσο της μητέρας του όσο και των συμβούλων του, φτάνοντας τελικά σε σημείο να διατάξει το 59 τη δολοφονία της Αγριππίνας, καθώς (σύμφωνα με τον ιστορικό Σουητώνιο) πίστευε ότι θα τον εμπόδιζε να πάρει διαζύγιο από την Οκταβία για να παντρευτεί τη νέα του ερωμένη Ποππαία Σαβίνα. Αργότερα, μετά τον θάνατο του Βούρου το 62 και κατηγορούμενος για υπεξαίρεση χρημάτων, ο Σενέκας αποσύρθηκε από τον δημόσιο βίο αφήνοντας τον Νέρωνα ανεξέλεγκτο. Την ίδια χρονιά, ο Νέρωνας σκότωσε την πρώτη του γυναίκα, την Οκταβία. Σ' έναν παροξυσμού θυμού δολοφόνησε και τη δεύτερη κι έσφαξε μια άλλη που αρνιόταν να τον παντρευτεί. Την ίδια τύχη είχε κι ο σύζυγος μιας τέταρτης που άρεσε στον αυτοκράτορα[3].

Χρυσά νομίσματα με την εικόνα του Νέρωνα και της Αγριππίνας

Η εγκαθίδρυση της απόλυτης εξουσίας και τα έργα του

Ο Νέρων μετά την πρώτη «ήπια» πενταετία της βασιλείας του αφαίρεσε κάθε εναπομένουσα ισχύ από τη Σύγκλητο προς όφελος του Αυτοκράτορα και προχώρησε σε προγραφές υποτιθέμενων συνωμοτών. Ακόμα και ο Σενέκας διατάχθηκε να αυτοκτονήσει το 65 κατηγορούμενος για συνωμοσία. Επί των ημερών του Νέρωνα ωστόσο μειώθηκε η φορολογία, θεσπίστηκαν νέα διατάγματα για την προστασία των δούλων και των απελεύθερων από την κακομεταχείριση ή τον εκ νέου εξανδραποδισμό, εξερράγησαν και καταπνίγηκαν εξεγέρσεις στη Βρετανία, την Παλαιστίνη και την Γαλατία, ενώ έγινε κι ένας περίφημος διακανονισμός με τους Πάρθους σχετικά με το Βασίλειο της Αρμενίας, σύμφωνα με τον οποίον η νέα κυβερνώσα κατοχική δυναστεία της χώρας θα ήταν παρακλάδι των Πάρθων Αρσακιδών (με πρώτο επισήμως αναγνωρισμένο Βασιλιά τον Τιριδάτη Α’) αλλά η στέψη και η έγκριση του εκάστοτε μονάρχη θα γινόταν στην Ιταλία από τη Σύγκλητο. Ο διακανονισμός αυτός τερμάτισε μία διαμάχη δεκαετιών μεταξύ Ρωμαίων και Πάρθων. Ο Νέρων επίσης προώθησε ένα μεγάλο πρόγραμμα δημοσίων έργων, οργάνωσε αθλητικούς και καλλιτεχνικούς αγώνες, έδωσε φοροαπαλλαγές στις εισαγωγές τροφίμων για να μειώσει το κόστος τους και έσφιξε τους δεσμούς του ρωμαϊκού κράτους με τον ελληνικό κόσμο. Ακόμα, όντας αυτοανακηρυγμένος ποιητής και εραστής των τεχνών, επιχείρησε να στηρίξει έναν νέο, προπαγανδιστικό αυλικό λογοτεχνικό κύκλο (στα πρότυπα των αυγούστειων ποιητών του Μαικήνα), στον οποίον ανήκαν ο Σενέκας ο Νεότερος και ο Λουκανός[4].

Ο Νέρωνας είχε μεγάλο πάθος για τη μουσική, την ποίηση και τις αρματοδρομίες. Η τελευταία αυτή αγάπη του τον έκανε να θέλει να λάβει κι εκείνος μέρος σε αρματοδρομίες. Ώρες ολόκληρες έτρεχε με το άρμα του στους απέραντους αυτοκρατορικούς κήπους, κοντά στον ποταμό Τίβερη, για να εξασκηθεί. Μα όταν παρουσιάστηκε στους Ολυμπιακούς αγώνες σ' ένα άρμα που το έσερναν δέκα άλογα, έπεσε κάτω και παραλίγο να σκοτωθεί. Φυσικά, παρόλα αυτά, ανακηρύχθηκε νικητής[5].

Οι απερίσκεπτες σπατάλες του πολύ σύντομα τον χρεωκόπησαν. Όταν δεν είχε χρήματα να πληρώσει τους στρατιώτες του ή να καλύψει τα δικά του έξοδα, άρχισε να εκτελεί πλούσιους Ρωμαίους για να δημεύσει και να καρπωθεί τις περιουσίες τους.

Η μεγάλη πυρκαγιά και το τέλος

Το 64 ξέσπασε μία μεγάλη πυρκαγιά στη Ρώμη, η οποία κατέστρεψε τα δύο τρίτα της πόλης. Αμέσως διαδόθηκε πως ο Νέρωνας είχε προκαλέσει τη φωτιά για να εμπνευσθεί και πως όσο την παρακολουθούσε απάγγελνε στίχους και έπαιζε τη λύρα του. Για να βγάλει την κατηγορία από πάνω του έριξε την ευθύνη στους |χριστιανούς και διέταξε την τιμωρία τους. Έτσι άρχισε η πρώτη μεγάλη καταδίωξη των χριστιανών στη Ρωμαϊκή αυτοκρατορία[6].

Αφού κατεσβέσθη η πυρκαγιά, ο Νέρων προχώρησε σε ένα μεγαλεπήβολο και πολυέξοδο σχέδιο οικιστικής αναμόρφωσης της πρωτεύουσας. Για τον εαυτό του έφτιαξε ένα πολυτελέστατο ανάκτορο, που τ' ονόμασε Χρυσούν Μέγαρον, και μέσα σ' αυτό υπήρχε ένα πελώριο άγαλμά του, ύψους 30 μέτρων[7]. Το παλάτι αυτό είχε αμέτρητες αίθουσες, εσωτερικούς κήπους και χιλιάδες υπηρέτες. Έτσι ο Νέρωνας απολάμβανε να ζει μέσα στη χλιδή και την πολυτέλεια. Μα όταν τα χρέη του έφτασαν στο απροχώρητο, ήρθε η συμφορά.

Η βαριά φορολογία και η κακή διοίκηση έκαναν το λαό να επαναστατήσει. Το 68, επαναστατικά στρατεύματα με αρχηγό τον Γάλβα, τον διοικητή της Ισπανίας, βάδισαν κατά της Ρώμης. Μαζί τους ενώθηκαν και οι σωματοφύλακες του αυτοκράτορα, ενώ ο ίδιος το έσκαγε από την πόλη. Νιώθοντας πως πλησίαζε το τέλος του, αλλά μη έχοντας το θάρρος να αυτοκτονήσει, έβαλε έναν αυλικό του να τον μαχαιρώσει[8].

Μετά θάνατον, η Σύγκλητος τον κήρυξε δημόσιο κίνδυνο και αναγνώρισε ως αυτοκράτορα τον Γάλβα, με αποτέλεσμα την έκρηξη ενός σύντομου εμφυλίου πολέμου, τον φόνο του Γάλβα και το τέλος της Ιούλιο-Κλαυδιανής δυναστείας που αντλούσε το κύρος της από τους συγγενικούς δεσμούς με τον Οκταβιανό Αύγουστο και, μέσω αυτού, με τον Ιούλιο Καίσαρα.

Παραπομπές

  1. ↑ Στην κλασική λατινική, το όνομα του Νέρωνα θα γραφόταν ως NERO CLAVDIVS CAESAR AVGVSTVS GERMANICVS.
  2. ↑ Δίων Κάσσιος, Ρωμ. Ιστ. Βιβ. 61. Κεφ. 7, Παρ. 1
  3. ↑ Νέρων, Κλασσικά Εικονογραφημένα Νο 1055, σελ. 47, Εκδόσεις Μ. Πεχλιβανίδη & Σία
  4. ↑ Εισαγωγή στην αρχαιογνωσία, Τόμος Β', Graf Friz, Εκδόσεις Παπαδήμα
  5. ↑ Σουητώνιος, Βίοι των Καισάρων (Αγγλικά)
  6. ↑ Οι Διωγμοί κατά της Εκκλησίας στην προκωνσταντίνεια εποχή, Γλαβίνας Απόστολος, εκδ. Τέρτιος, Κατερίνη 1992, σελ. 27 κ.ε.
  7. ↑ Τάκιτος, Χρονικά (Αγγλικά)
  8. ↑ Matthew Bunson, Encyclopedia of the Roman Empire, Infobase Publishing (2009) ISBN 978-1-4381-1027-1


Προκάτοχος:
Κλαύδιος 		Αυτοκράτορας της Ρώμης
Συναυτοκράτορας: 54 μ.Χ. – 68 μ.Χ. 		Διάδοχος:
Γάλβας
π • σ • ε Αρχαίοι ολυμπιακοί αγώνες
Αθλήματα
Δρόμου
Ιππικά
Συμπλοκής
Ειδικά
Θέματα
Αθλητές
Διοργανώσεις
Άλλα
Καθιερωμένοι όροι
Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Νέρων&oldid=5760664"