Κάλλιστος Β΄ Ξανθόπουλος
| Κάλλιστος Β΄ Ξανθόπουλος | |
|---|---|
| Γενικές πληροφορίες | |
| Γέννηση | 14ος αιώνας Κωνσταντινούπολη |
| Θάνατος | 1397 Κωνσταντινούπολη |
| Χώρα πολιτογράφησης | Βυζαντινή Αυτοκρατορία |
| Θρησκεία | Ορθόδοξη Εκκλησία |
| Eορτασμός αγίου | 22 Νοεμβρίου |
| Εκπαίδευση και γλώσσες | |
| Ομιλούμενες γλώσσες | μεσαιωνική ελληνική γλώσσα |
| Πληροφορίες ασχολίας | |
| Ιδιότητα | ιερέας |
| Αξιώματα και βραβεύσεις | |
| Αξίωμα | Οικουμενικός Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως |
Ο Κάλλιστος Β΄, ο επονομαζόμενος Ξανθόπουλος[α], διετέλεσε Οικουμενικός Πατριάρχης για σύντομο χρονικό διάστημα το έτος 1397, το πιθανότερο από τον Μάιο ως τον Αύγουστο[1], κατά την διάρκεια του οποίου η Κωνσταντινούπολη βρισκόταν υπό πολιορκία από τον Σουλτάνο Βαγιαζήτ Α΄.
Όπως οι περισσότεροι Πατριάρχες του 14ου αιώνα, ο Κάλλιστος ακολουθούσε την ησυχαστική παράδοση[2].
Βιογραφία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Γεννήθηκε στην Κωνσταντινούπολη[3]. Ήταν μαθητής του Γρηγορίου του Σιναΐτη, τον βίο του οποίου συνέγραψε[4]. Μόνασε για πολλά χρόνια στο Άγιο Όρος, κατ'άλλους στο κελί του Αγίου Ονουφρίου της Μονής Παντοκράτορος[β], κατ'άλλους στη Σκήτη του Μαγουλά, απέναντι από τη Μονή Φιλοθέου[6]. Μαζί με τον όσιο Ιγνάτιο Ξανθόπουλο συνέγραψαν σημαντικά έργα περί προσευχής και μοναχικού βίου. Στη Φιλοκαλία σώζεται θαυμάσιο έργο τους σε εκατό κεφάλαια για την ησυχαστική ζωή και τη συνεχή επίκληση του Κυρίου[7].
Εξελέγη Οικουμενικός Πατριάρχης τον Μάιο του 1397[5]. Φαίνεται ότι λόγω ασθένειας[8] παραιτήθηκε από το Θρόνο εντός του έτους (μετά από ένα τρίμηνο[9], κατ'άλλους πεντάμηνο[10]) ή απλώς αποσύρθηκε στην Μονή Ξανθοπούλων, όπου και πέθανε τον Οκτώβριο ή Νοέμβριο του ίδιου έτους. Κατ'άλλη εκδοχή, ταξίδεψε με άλλους κληρικούς στη Σερβία και έκανε στάση στο Άγιο Όρος. Εκεί ο Μάξιμος ο Καυσοκαλυβίτης προφήτευσε ότι δεν θα ξαναδεί το ποίμνιό του και όταν αναχωρούσε του έψαλλε στίχους από τη νεκρώσιμο ακολουθία. Ο Κάλλιστος έφτασε στη Σερβία, αλλά απεβίωσε εκεί[6].
Οι Ξανθόπουλοι, Κάλλιστος και Ιγνάτιος, αποκαλούνται ήδη από συγχρόνους τους όπως ο Ισίδωρος Θεσσαλονίκης και ο Σίλβεστρος Συρόπουλος «άγιοι» και «θείοι». Ωστόσο δεν υπάρχουν ενδείξεις αγιοκατάταξης ή τεκμήρια λατρείας του Καλλίστου ως αγίου μέχρι τον 18ο αιώνα, οπότε ο Άγιος Νικόδημος ο Αγιορείτης υπέδειξε ότι αυτός είναι ο Κάλλιστος, του οποίου η μνήμη αναφέρεται στον Συναξαριστή και τιμάται από την Ορθόδοξη Εκκλησία στις 22 Νοεμβρίου[11]. Εντούτοις, «άγιος Κάλλιστος» φαίνεται πως αναφέρεται αυτή την ημερομηνία και σε συναξάρια παλαιότερα του 13ου αιώνα[12].
Υποσημειώσεις και παραπομπές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Υποσημειώσεις
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- ↑ Από τη Μονή Ξανθοπούλων, από την οποία προερχόταν.
- ↑ Ο άγιος Νικόδημος ο Αγιορείτης αναφέρει πως διάβασε ο ίδιος επιστολή του Καλλίστου, στην οποία γράφει ότι μόναζε στο ησυχαστήριο του Αγίου Ονουφρίου έξω από τη Μονή Παντοκράτορος[5].
Παραπομπές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- ↑ Laurent 1972, σελ. 12.
- ↑ Hussey 1986, σελ. 289.
- ↑ Φιλοκαλία, σελ. 196.
- ↑ «Venerable Callistus Xanthopoulos of Mount Athos». oca.org. Ανακτήθηκε στις 18 Μαρτίου 2021.
- ↑ 5,0 5,1 Γεδεών 1885, σελ. 456.
- ↑ 6,0 6,1 Φιλοκαλία, σελ. 195.
- ↑ Φιλοκαλία, σελ. 197 κ.ε..
- ↑ Kapsalis 1994, σελ. 39.
- ↑ Grumel 1958, σελ. 437.
- ↑ Kapsalis 1994, σελ. 36.
- ↑ Ὁ Ὅσιος Κάλλιστος ὁ Β’ Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως. 22 Νοεμβρίου. Μέγας Συναξαριστής.
- ↑ ГИМ. Син. греч. № 369, 390; см.: Владимир (Филантропов). Описание. С. 527
Πηγές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- Γεδεών, Μανουήλ (1885). Πατριαρχικοί Πίνακες: Ειδήσεις ιστορικαί βιογραφικαί περί των Πατριαρχών Κωνσταντινουπόλεως: από Ανδρέου του Πρωτοκλήτου μέχρις Ιωακείμ Γ' του από Θεσσαλονίκης, 36-1884. Κωνσταντινούπολη: Lorenz & Keil.
- Μωυσής Μοναχός Αγιορείτης (2008). Οι Άγιοι του Αγίου Όρους. Εκδόσεις Μυγδονία. σελ. 297. ISBN 9789607666727.
- Φιλοκαλία των Ιερών Νηπτικών - τόμ. Δ΄ (PDF). Αθήνα: Αστήρ - Αλ.&Ε. Παπαδημητρίου. 1991. Ανακτήθηκε στις 17 Δεκεμβρίου 2023.
- Grumel, Venance (1958). Traité d'études byzantines, vol. I : La chronologie. Paris: Presses universitaires de France, coll. «Bibliothèque byzantine».
- Hussey, J.M. (1986). The Orthodox Church in the Byzantine Empire. Oxford: University Press.
- Kapsalis, Athanasius G. (1994). Matthew I, Patriarch of Constantinople (1397 - 1410), his life, his patriarchal acts, his written works. Durham University.
- Laurent, Vitalien (1972). «Le trisépiscopat du patriarche Matthieu Ier (1397-1410). Un grand procès canonique à Byzance au début du XVe siècle» (στα γαλλικά). Revue des études byzantines (30). https://www.persee.fr/doc/rebyz_0766-5598_1972_num_30_1_1453. Ανακτήθηκε στις 17 Δεκεμβρίου 2023.
.svg)