Ελευσίνα: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Περιήγηση ιστορικού διαδραστικά
← Προηγούμενη διαφοράΕπόμενη διαφορά →
Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
ΟπτικήΚώδικας wiki
Γραμμή 33: Γραμμή 33:
==Ονομασία==
==Ονομασία==
Η λέξη Ελευσίς-ίνος αναφέρεται για πρώτη φορά στον [[Ορφικοί ύμνοι|Ορφικό ύμνο]] «[[Δήμητρα (μυθολογία)|Δήμητρος]] Ελευσινίας, θυμίαμα στύρακα<ref>{{Cite web|url=https://el.wikisource.org/wiki/%CE%94%CE%AE%CE%BC%CE%B7%CF%84%CF%81%CE%BF%CF%82_%CE%95%CE%BB%CE%B5%CF%85%CF%83%CE%B9%CE%BD%CE%AF%CE%B1%CF%82|title=Δήμητρος Ελευσινίας - Βικιθήκη|website=el.wikisource.org|language=el|accessdate=2017-06-16}}</ref>». Επιπλέον, ο [[Ησύχιος]] μας αναφέρει ότι το παλαιότερο όνομα της Ελευσίνας ήταν [[Σαισαρία]]. Σύμφωνα με το μύθο, η Σαισαρία ήταν η μικρότερη κόρη του βασιλιά Κελεού. Ο [[Κελεός ο Ελευσίνιος|Κελεός]] αναφέρεται ως ο πρώτος Ιεροφάντης και ότι πρώτος χειροτόνησε τις κόρες του Ιέρειες της θεάς Δήμητρας.
Η λέξη Ελευσίς-ίνος αναφέρεται για πρώτη φορά στον [[Ορφικοί ύμνοι|Ορφικό ύμνο]] «[[Δήμητρα (μυθολογία)|Δήμητρος]] Ελευσινίας, θυμίαμα στύρακα<ref>{{Cite web|url=https://el.wikisource.org/wiki/%CE%94%CE%AE%CE%BC%CE%B7%CF%84%CF%81%CE%BF%CF%82_%CE%95%CE%BB%CE%B5%CF%85%CF%83%CE%B9%CE%BD%CE%AF%CE%B1%CF%82|title=Δήμητρος Ελευσινίας - Βικιθήκη|website=el.wikisource.org|language=el|accessdate=2017-06-16}}</ref>». Επιπλέον, ο [[Ησύχιος]] μας αναφέρει ότι το παλαιότερο όνομα της Ελευσίνας ήταν [[Σαισαρία]]. Σύμφωνα με το μύθο, η Σαισαρία ήταν η μικρότερη κόρη του βασιλιά Κελεού. Ο [[Κελεός ο Ελευσίνιος|Κελεός]] αναφέρεται ως ο πρώτος Ιεροφάντης και ότι πρώτος χειροτόνησε τις κόρες του Ιέρειες της θεάς Δήμητρας.
Σύμφωνα με αρχαιολογικά ευρήματα, ο Κελεός ήταν ο οικιστής της Ελευσίνας, ο οποίος για να τιμήσει τον πατέρα, τον ήρωα Ελευσίνα, έδωσε το όνομά του στην πόλη<ref>{{Cite book|title=Ιστορία της Ελευσίνας. Από την Προϊστορική μέχρι τη Ρωμαϊκή περίοδο|last=Αλεξοπούλου-Μπάγια|first=Πόλλυ|publisher=Δήμος Ελευσίνας|year=2005 β΄εκδ.|isbn=|location=|page=18, υποσ. 5α}}</ref>.
Σύμφωνα με αρχαιολογικά ευρήματα, ο Κελεός ήταν ο οικιστής της Ελευσίνας, ο οποίος για να τιμήσει τον πατέρα, τον ήρωα [[Ελεύσινος|Ελεύσινο]], έδωσε το όνομά του στην πόλη<ref>{{Cite book|title=Ιστορία της Ελευσίνας. Από την Προϊστορική μέχρι τη Ρωμαϊκή περίοδο|last=Αλεξοπούλου-Μπάγια|first=Πόλλυ|publisher=Δήμος Ελευσίνας|year=2005 β΄εκδ.|isbn=|location=|page=18, υποσ. 5α}}</ref>.


Η λέξη Ελευσίνα είναι ομιλούν όνομα και προέρχεται από το ρήμα ελεύθω = έρχομαι. Δηλαδή ο τόπος της αφίξεως, του ερχομού, της παρουσίας, της αποκάλυψης. Έτσι και η λέξη Ελευσίς, με την ετυμολογία της και το μύθο της, μας δηλώνει την έλευση κάποιου σημαίνοντος γεγονότος, την έλευση της περιπλανώμενης Γης Μητέρας, για να φέρει το φως, την άνοιξη. Σε όλα τα αρχαία κείμενα η λέξη Ελευσίς δεν υπάρχει παρά μόνο σε συνάρτηση με τη θεά Δήμητρα ή στα [[Ελευσίνια Μυστήρια]]. Έτσι έγινε γνωστή η Ελευσίνα στην αρχαιότητα κι έτσι μένει για πάντα. Σαισαρία, η Ελευσίνα, από την ιέρεια Σαισάρα. Ελευσίνα, από τον ήρωα της τον Ελευσίνα. Ελευσίς, από την έλευση της θεάς Δήμητρας.
Η λέξη Ελευσίνα είναι ομιλούν όνομα και προέρχεται από το ρήμα ελεύθω = έρχομαι. Δηλαδή ο τόπος της αφίξεως, του ερχομού, της παρουσίας, της αποκάλυψης. Έτσι και η λέξη Ελευσίς, με την ετυμολογία της και το μύθο της, μας δηλώνει την έλευση κάποιου σημαίνοντος γεγονότος, την έλευση της περιπλανώμενης Γης Μητέρας, για να φέρει το φως, την άνοιξη. Σε όλα τα αρχαία κείμενα η λέξη Ελευσίς δεν υπάρχει παρά μόνο σε συνάρτηση με τη θεά Δήμητρα ή στα [[Ελευσίνια Μυστήρια]]. Έτσι έγινε γνωστή η Ελευσίνα στην αρχαιότητα κι έτσι μένει για πάντα. Σαισαρία, η Ελευσίνα, από την ιέρεια Σαισάρα. Ελευσίνα, από τον ήρωα της τον Ελευσίνα. Ελευσίς, από την έλευση της θεάς Δήμητρας.

Έκδοση από την 01:12, 30 Μαρτίου 2018

Συντεταγμένες: 38°02′29″N 23°32′43″E / 38.0414°N 23.5453°E / 38.0414; 23.5453

Ελευσίνα
Πόλη
Εικόνα
Η κεντρική πλατεία
Ελευσίνα is located in Greece
Ελευσίνα
Ελευσίνα
ΧώραΕλλάδα
ΠεριφέρειαΑττικής
ΔήμοςΔήμος Ελευσίνας
Διοίκηση
 • ΔήμαρχοςΓεώργιος Τσουκαλάς
Πληθυσμός24.971, 26.121, 23.344, 24.910 και 11.190[1]
Ταχυδρομικός κώδικας19200
Τηλεφωνικός κωδικός210
Αυτό το λήμμα αφορά τη σύγχρονη πόλη. Για την αρχαία πόλη και τον αρχαίο δήμο της Ιπποθοωντίδας φυλής, δείτε: Ελευσίνα Ιπποθοωντίδας.
Για τις άλλες πόλεις με το όνομα Ελευσίνα, βλέπε Ελευσίνα (αποσαφήνιση).

Η Ελευσίνα είναι πόλη του πρώην Νομού Αττικής και έδρα της Περιφερειακής Ενότητας Δυτικής Αττικής, ενώ βρίσκεται σε απόσταση 20 km από την Αθήνα. Έχει έκταση 20 km² και πληθυσμό 24.910 κατοίκους, σύμφωνα με την Απογραφή του 2011. Κατά την αρχαιότητα η Ελευσίνα αποτελούσε μαζί με την Αθήνα, την Ολυμπία, τους Δελφούς και τη Δήλο τις 5 ιερές πόλεις της Αρχαίας Ελλάδος και σε αυτήν κατέληγε η Ιερά Οδός. Αναδείχθηκε ως Πολιτιστική Πρωτεύουσα της Ευρώπης για το έτος 2021.[2]

Ονομασία

Η λέξη Ελευσίς-ίνος αναφέρεται για πρώτη φορά στον Ορφικό ύμνο «Δήμητρος Ελευσινίας, θυμίαμα στύρακα[3]». Επιπλέον, ο Ησύχιος μας αναφέρει ότι το παλαιότερο όνομα της Ελευσίνας ήταν Σαισαρία. Σύμφωνα με το μύθο, η Σαισαρία ήταν η μικρότερη κόρη του βασιλιά Κελεού. Ο Κελεός αναφέρεται ως ο πρώτος Ιεροφάντης και ότι πρώτος χειροτόνησε τις κόρες του Ιέρειες της θεάς Δήμητρας. Σύμφωνα με αρχαιολογικά ευρήματα, ο Κελεός ήταν ο οικιστής της Ελευσίνας, ο οποίος για να τιμήσει τον πατέρα, τον ήρωα Ελεύσινο, έδωσε το όνομά του στην πόλη[4].

Η λέξη Ελευσίνα είναι ομιλούν όνομα και προέρχεται από το ρήμα ελεύθω = έρχομαι. Δηλαδή ο τόπος της αφίξεως, του ερχομού, της παρουσίας, της αποκάλυψης. Έτσι και η λέξη Ελευσίς, με την ετυμολογία της και το μύθο της, μας δηλώνει την έλευση κάποιου σημαίνοντος γεγονότος, την έλευση της περιπλανώμενης Γης Μητέρας, για να φέρει το φως, την άνοιξη. Σε όλα τα αρχαία κείμενα η λέξη Ελευσίς δεν υπάρχει παρά μόνο σε συνάρτηση με τη θεά Δήμητρα ή στα Ελευσίνια Μυστήρια. Έτσι έγινε γνωστή η Ελευσίνα στην αρχαιότητα κι έτσι μένει για πάντα. Σαισαρία, η Ελευσίνα, από την ιέρεια Σαισάρα. Ελευσίνα, από τον ήρωα της τον Ελευσίνα. Ελευσίς, από την έλευση της θεάς Δήμητρας.

Στην ελληνιστική εποχή από την πόλη άποικοι ίδρυσαν μια ομώνυμη πόλη πλάι στην Αλεξάνδρεια της Αιγύπτου και ένα χωριό Ελευσίς στην όαση του Φαγιούμ.

Ιστορία

Αρχαιότητα

Κύριο λήμμα: Ελευσίνα Ιπποθοωντίδας
Ο αρχαιολογικός χώρος Ελευσίνας

Στην αρχαιότητα η Ελευσίνα ήταν για 2000 χρόνια (1600 π.Χ.-400 μ.Χ.) μία από τις πέντε ιερές πόλεις με τα Ελευσίνια Μυστήρια να προσελκύουν προσκυνητές από όλο τον τότε γνωστό κόσμο. Το όνομα της πόλης έγινε ακόμα πιο γνωστό χάρη στον μεγάλο τραγικό ποιητή Αισχύλο. Ακολούθησαν 14 αιώνες στη διάρκεια των οποίων η Ελευσίνα περιέπεσε σε αφάνεια.

Ενδεικτικό είναι ότι συγγραφείς της βυζαντινής εποχής την αναφέρουν ως "μικρό χωρίον", ενώ λίγο πριν την τουρκοκρατία η περιοχή είχε ερημωθεί από τους πολέμους, τις επιδρομές και τις αιχμαλωσίες. Αυτή την εποχή εποικίστηκε από κατοίκους προερχόμενους από την περιοχή της σημερινής Αλβανίας.[5] Ευρωπαίοι περιηγητές την εποχή της οθωμανικής κυριαρχίας περιγράφουν της Ελευσίνα να έχει λιγοστούς κατοίκους και πολλά αρχαία ερείπια[6].

Απεικόνιση των προπύλαιων της αρχαίας Ελευσίνας, 1887

Νεότερα χρόνια

Το 1827 μετά την απελευθέρωση από την τουρκοκρατία και τη δημιουργία του πρώτου ελληνικού κράτους, η Ελευσίνα ήταν μία μικρή πόλη των 250 κατοίκων, αρβανίτικης καταγωγής. Τη δεκαετία του 1860 η Ελευσίνα άρχισε να αλλάζει όψη με την ανέγερση νέων κατοικιών και με την εγκατάσταση σ' αυτή περιστασιακών εμπόρων. Την αργόσυρτη πορεία της επιτάχυναν η κατασκευή της σιδηροδρομικής γραμμής (1884) και η τομή του Ισθμού της Κορίνθου. Καθοριστική είναι η δεκαετία του 1880, όπου άρχισε η βιομηχανική ανάπτυξη. Ιδρύθηκε το Σαπωνοποιείο Χαριλάου (1875), η βιομηχανία τσιμέντου Titan (1902), τα οινοπνευματοποιεία Βότρυς (1906) και Κρόνος (1922).

Στην Ελευσίνα εγκαταστάθηκαν πολλές οικογένειες Μικρασιατών μετά τη Μικρασιατική Καταστροφή του 1922 και δημιούργησαν τον συνοικισμό της Άνω Ελευσίνας, διπλασιάζοντας τον συνολικό πληθυσμό της και εμπλουτίζοντας την περιοχή πολιτισμικά και οικονομικά.[7]

Στη διάρκεια της γερμανικής κατοχής (1941-1945) αναπτύχθηκε ισχυρή αντίσταση μέσα στην πόλη, στα εργοστάσια και το στρατιωτικό αεροδρόμιο. Μετά τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο μετακινήθηκαν στην Ελευσίνα εργαζόμενοι από όλα τα μέρη της Ελλάδας για να εργαστούν στις βιομηχανίες της περιοχής. Η βιομηχανική δραστηριότητα, όμως, αναπτύχθηκε άναρχα πάνω στις αρχαιότητες και δίπλα στην περιοχή κατοικίας. Η ρύπανση του περιβάλλοντος πήρε μεγάλες διαστάσεις. Στον 21ο αιώνα, την εποχή της βιώσιμης ανάπτυξης, η αρχαιολογική ιστορία και η πρόσφατη βιομηχανική διαμόρφωσαν την εικόνα της σύγχρονης Ελευσίνας. Η ρύπανση χάρη και στους αγώνες των πολιτών έχει μειωθεί.

Το 1962 ανακαλύφθηκε στην Ελευσίνα μία μεγάλη οικία ιερέων των χρόνων της ρωμαιοκρατίας[8].

Οδικό δίκτυο - Συγκοινωνίες

Η Ελευσίνα εξυπηρετείται από την νέα Εθνική Οδό Αθηνών - Κορίνθου, την παλαιά εθνική οδό Αθηνών - Κορίνθου, η οποία διασχίζει τα διυλιστήρια Ελευσίνας των ΕΛΠΕ, την σιδηροδρομική γραμμή Πειραιά - Πάτρας και την Αττική Οδό. Συνορεύει με τον Ασπρόπυργο (ανατολικά), τη Μάνδρα (βορειοδυτικά), το Λουτρόπυργο και τη Νέα Πέραμο (δυτικά). Διαθέτει μεγάλο εμπορικό λιμένα, τον 2ο στην Αττική μετά του Πειραιώς, και στρατιωτικό αεροδρόμιο.

Στην Παραλία της Ελευσίνας είναι το τέρμα των λεωφορειακών γραμμών από την Αθήνα (Α16 από Ιερά Οδό) καθώς και των γραμμών από τον Πειραιά (845 από Θηβών-Λεωφ. Αθηνών και 871 από Λεωφ. Σχιστού), από τις Αχαρνές (878 από Λεωφ. ΝΑΤΟ-Ασπρόπυργο και 879 από Λεωφ. ΝΑΤΟ-Θριάσειο) και της κυκλικής γραμμής προς το Μετρό (876 Σταθμός Αγ. Μαρίνας). Επίσης εκεί είναι η αφετηρία των τοπικών γραμμών προς Μάνδρα, Μαγούλα και προς το Ρουπάκι Ασπροπύργου.

Πολιτισμός

Μουσεία-Μνημεία

  • Αρχαιολογικό Μουσείο Ελευσίνας
  • Μουσείο Μικρασιατών Ελευσίνας[9][10]
  • Μνημείο Μικρασιάτισσας Μάνας στην Πλατεία Μικρασιατών της Ελευσίνας[11]

Εκδηλώσεις

  • Στις 23 Απριλίου πραγματοποιείται το πανηγύρι του Αγίου Γεωργίου στην ομώνυμη πλατεία με ελευσινιώτικους χορούς και η περιφορά της εικόνας του Αγίου Γεωργίου.
  • Από τον Αύγουστο και για πολλές μέρες διοργανώνονται προς τιμήν του μεγάλου δραματικού ποιητή Αισχύλου τα λεγόμενα Αισχύλεια που περιλαμβάνουν: λογοτεχνικές βραδιές, αθλητικές εκδηλώσεις, εκθέσεις, θεατρικές παραστάσεις, προβολές ταινιών κ.ά.

Κλίμα

Ο Δήμος Ελευσίνας.

Σήμερα η Ελευσίνα κατέχει το ρεκόρ της υψηλότερης καταγεγραμμένης θερμοκρασίας στην Ευρώπη με 48,0 °C στις 10 Ιουλίου 1977.[12]

Παραπομπές

  1. ↑ Ελληνική απογραφή 1951. dlib.statistics.gr/portal/page/portal/ESYE/showdetails?p_id=10095559&p_derive=book&p_topic=10007862.
  2. ↑ Ελευσίνα 2021
  3. ↑ «Δήμητρος Ελευσινίας - Βικιθήκη». el.wikisource.org. Ανακτήθηκε στις 16 Ιουνίου 2017. 
  4. ↑ Αλεξοπούλου-Μπάγια, Πόλλυ (2005 β΄εκδ.). Ιστορία της Ελευσίνας. Από την Προϊστορική μέχρι τη Ρωμαϊκή περίοδο. Δήμος Ελευσίνας. σελ. 18, υποσ. 5α.  Ελέγξτε τις τιμές ημερομηνίας στο: |year= (βοήθεια)
  5. ↑ Αλεξοπούλου-Μπάγια, Πόλλυ (2005 β΄εκδ.). Ιστορία της Ελευσίνας. Από την Προϊστορική μέχρι τη Ρωμαϊκή περίοδο. Δήμος Ελευσίνας. σελ. 22.  Ελέγξτε τις τιμές ημερομηνίας στο: |year= (βοήθεια)
  6. ↑ Αλεξοπούλου-Μπάγια, Πόλλυ (2005 β΄εκδ.). Ιστορία της Ελευσίνας. Από την Προϊστορική μέχρι τη Ρωμαϊκή περίοδο. Δήμος Ελευσίνας. σελ. 23-26.  Ελέγξτε τις τιμές ημερομηνίας στο: |year= (βοήθεια)
  7. ↑ Οι Μικρασιάτες στην Ελευσίνα μετά την Καταστροφή του 1922
  8. ↑ Πλήθος αρχαίων σε όλη τη χώρα, Ιστορικό Λεύκωμα 1962, σελ. 149, Καθημερινή (1997)
  9. ↑ Μουσείο Ιστορίας και Λαογραφίας Συλλόγου Μικρασιατών Ελευσίνας
  10. ↑ Ένα "μικρό" λαογραφικό μουσείο άνοιξε στην Ελευσίνα
  11. ↑ Μνημεία Μικρασιατών – Μικρασιάτισσα Μάνα
  12. ↑ [1]. Arizona State University World Meteorological Organization.

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

π • σ • ε Οι πρωτεύουσες των 74 περιφερειακών ενοτήτων της Ελλάδας
Καθιερωμένοι όροι
Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Ελευσίνα&oldid=6968174"