Μετάβαση στο περιεχόμενο

Τήνος (πόλη)

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Για άλλες χρήσεις, δείτε: Τήνος (αποσαφήνιση).

Συντεταγμένες: 37°32′17″N 25°9′40″E / 37.53806°N 25.16111°E / 37.53806; 25.16111

Τήνος
Η χώρα της Τήνου
Τήνος is located in Greece
Τήνος
Τήνος
Διοίκηση
ΧώραΕλλάδα[1]
Αποκεντρωμένη ΔιοίκησηΑιγαίου
ΠεριφέρειαΝοτίου Αιγαίου
Περιφερειακή ΕνότηταΤήνου
ΔήμοςΤήνου
Δημοτική ΕνότηταΤήνου
Γεωγραφία
Γεωγραφικό διαμέρισμαΑιγαίο
ΝομόςΚυκλάδων
Υψόμετρο5
Πληθυσμός
Μόνιμος4.936
Έτος απογραφής2021
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Η Τήνος, επίσης γνωστή ως Χώρα, είναι η πρωτεύουσα της νήσου Τήνου και κύριο λιμάνι της.[2][3] Αποτελεί έδρα του σημερινού δήμου Τήνου και ο πληθυσμός της σύμφωνα με την απογραφή του 2021 είναι 4.936 κάτοικοι.[4]

Η πόλη βρίσκεται στο νοτιοανατολικό τμήμα του νησιού. Απλώνεται γύρω από τις δύο κεντρικές της λεωφόρους που συνδέουν το λιμάνι με τον ναό του Ευαγγελισμού της Θεοτόκου, τις λεωφόρους Ευαγγελιστρίας και Μεγαλόχαρης. Στην πόλη υπάρχει το Αρχαιολογικό μουσείο, που λειτουργεί από τη δεκαετία του '60 με ευρήματα από τη Χώρα, το Ξώμπουργο, την Καρδιανή και το Ιερό του Ποσειδώνα στα Κιόνια, τα οποία χρονολογούνται από τη μυκηναϊκή εποχή έως τους ρωμαϊκούς χρόνους[5] και το Μουσείο Τηνίων Καλλιτεχνών, που λειτουργεί από το 1930 με πάνω από 100 έργα, πρωτότυπα και αντίγραφα, των σημαντικότερων Τηνίων καλλιτεχνών[6].

Ιστορικά στοιχεία

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η πόλη της Τήνου άρχισε να κατοικείται την ίδια περίοδο (της Τουρκοκρατίας) που άρχισε να εγκαταλείπεται η παλιά Χώρα του νησιού,[2] που βρισκόταν στον βράχο του Εξωμβούργου, ο οποίος βρίσκεται στο νότιο μέρος του νησιού, βορειοδυτικά του χωριού Τριπόταμος. Η μετακίνηση του πληθυσμού από το παλιό κάστρο στην νέα πόλη του νησιού συντελέστηκε κατά τη διάρκεια του 17ου και 18ου αιώνα. Πριν την ελληνική επανάσταση, το παλιό όνομα της Χώρας ήταν "Σαν Νικολό".[7]

Την περίοδο της Ελληνικής Επανάστασης ο πληθυσμός της Τήνου σημείωσε μεγάλη αύξηση λόγω εγκατάστασης στο νησί προσφύγων από περιοχές που είχαν υποστεί αντίποινα των Τούρκων, όπως οι Κυδωνίες της Μικράς Ασίας, τα Μοσχονήσια της Μικράς Ασίας, η Χίος, τα Ψαρά, η Κάσος και η Κρήτη.

Μεγάλη ανάπτυξη γνώρισε η πόλη μετά την ανεύρεση της εικόνας του Ευαγγελισμού της Θεοτόκου και την ανέγερση του ναού της Παναγίας της Τήνου. Έτσι, εξελίχθηκε σε ένα από τα σημαντικότερα προσκυνήματα στον ελλαδικό χώρο.[3]

Η Παναγία της Τήνου.
Κύριο λήμμα: Παναγία Τήνου
Η αυλή του Αρχαιολογικού Μουσείου στην Τήνο, με επιτοίχια τοιχογραφίες και ψηφιδωτά.

Ο ναός του Ευαγγελισμού της Θεοτόκου, πιο γνωστός ως Παναγία της Τήνου είναι ένα από τα σημαντικότερα προσκυνήματα του ελλαδικού χώρου. Ο ναός ανοικοδομήθηκε για να στεγάσει την θαυματουργή εικόνα του Ευαγγελισμού της Θεοτόκου που βρήκε στο σημείο αυτό η μοναχή Πελαγία, η οποία ζούσε στην Ιερή Μονή του Κεχροβουνίου.[8] Όπως αναφέρει η παράδοση η μοναχή κατέληξε στην ανεύρεση της εικόνας ύστερα από όραμα. Η Παναγία εμφανίστηκε στον ύπνο της και της υπόδειξε που θα πρέπει να σκάψει ο τηνιακός λαός για να βρει τη θαυματουργή εικόνα της, Πράγματι, η εικόνα της Παναγίας βρέθηκε στις 30 Ιανουαρίου 1823. Η ανοικοδόμηση του ναού ξεκίνησε την ίδια χρονιά και ολοκληρώθηκε λίγα χρόνια αργότερα.[3] Ο ναός υπήρξε το πρώτο δημόσιο οικοδόμημα της ελεύθερης Ελλάδας.

Η ανοικοδόμηση του ναού στα χρόνια της ελληνικής επανάστασης του προσέδωσε μεγάλη σημασία. Η εικόνα της Παναγίας που στέγασε θεωρήθηκε θαυματουργή και σύντομα ο ναός απέκτησε τεράστια φήμη και εξελίχθηκε σε έναν από τους σημαντικότερους τόπους λατρείας και προσκυνήματος της Ελλάδας. Την περίοδο του Δεκαπενταύγουστου, συρρέει πλήθος κόσμου για να προσκυνήσει. Πολλοί πιστοί έρχονται στον ναό για να εκπληρώσουν κάποιο τάμα ή να κάνουν αφιερώματα. Τις ημέρες του Δεκαπενταύγουστου είναι πολύ συνηθισμένη η εικόνα πιστών που πραγματοποιούν τη διαδρομή από το λιμάνι μέχρι τον ναό με τα γόνατα, εκπληρώνοντας κάποιο τάμα.

Διοικητικά στοιχεία

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Αναφέρεται επίσημα, μετά την Τουρκοκρατία, το 1835 να ορίζεται έδρα του ομώνυμου νεοϊδρυθέντα δήμου.[9] Σύμφωνα με το σχέδιο Καλλικράτης ανήκει στην Κοινότητα Τήνου που υπάγεται στη Δημοτική Ενότητα Τήνου του Δήμου Τήνου και σύμφωνα με την απογραφή 2021 απογράφησαν 4.936 κάτοικοι.[10]

Οι απογραφές πληθυσμού μετά τον Β' Παγκόσμιο πόλεμο είναι:

Παλιά κάρτ-ποσταλ της Τήνου.
Έτος Πληθυσμός
1951 2.758[11]
1961 2.888[12]
1971 3.423[13]
1981 3.879[14]
1991 3.754[15]
2001 4.394[16]
2011 4.762[17]
2021 4.936[4]

Το λήμμα Τήνος (νησί) της Wikipedia.

  1. (Ελληνικά) Βάση δεδομένων της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής.
  2. 1 2 Εγκυκλοπαίδεια Νέα Δομή. 33. Αθήνα: Τεγόπουλος - Μανιατέας. 1996. σελ. 180.
  3. 1 2 3 Εγκυκλοπαίδεια Πάπυρος Λαρούς Μπριτάννικα. 57. Εκδοτικός Οργανισμός Πάπυρος. 1996. σελ. 230.
  4. 1 2 «ΦΕΚ αποτελεσμάτων ΜΟΝΙΜΟΥ πληθυσμού απογραφής 2021». σελ. 22003 (σελ. 421 του pdf).
  5. Προγραμμάτων, Διεύθυνση Αρχαιολογικών Μουσείων, Εκθέσεων και Εκπαιδευτικών. «Αρχαιολογικό Μουσείο Τήνου | Διεύθυνση Αρχαιολογικών Μουσείων, Εκθέσεων και Εκπαιδευτικών Προγραμμάτων». Αρχαιολογικά Mουσεία της Ελλάδας. Ανακτήθηκε στις 19 Ιουλίου 2025.
  6. «Μουσείο Τηνίων Καλλιτεχνών - Τήνος μουσεία». Tinosecret. Ανακτήθηκε στις 19 Ιουλίου 2025.
  7. «Tino». romeartlover.tripod.com. 2012. Ανακτήθηκε στις 21 Οκτωβρίου 2012.
  8. Δήμος Τήνου, η Παναγία της Τήνου[νεκρός σύνδεσμος]
  9. «Τήνος Κυκλάδων». Διοικητικές μεταβολές των ΟΤΑ. Ελληνική Εταιρία Τοπικής Ανάπτυξης και Αυτοδιοίκησης. Ανακτήθηκε στις 19 Ιουλίου 2025.
  10. «ΦΕΚ αποτελεσμάτων ΜΟΝΙΜΟΥ πληθυσμού απογραφής 2021». σελ. 22003 (σελ. 421 του pdf).
  11. Πληθυσμός της Ελλάδος κατά την απογραφήν της 7ης Μαρτίου 1951, σελ. 122 του pdf. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2013-05-14. https://web.archive.org/web/20130514080510/http://www.eetaa.gr/metaboles/apografes/apografi_1951_1.pdf.
  12. Πληθυσμός της Ελλάδος κατά την απογραφήν της 19ης Μαρτίου 1961, σελ. 120 του pdf. https://www.eetaa.gr/eetaa/metaboles/apografes/apografi_1961_1.pdf.
  13. Πληθυσμός της Ελλάδος κατά την απογραφήν της 14ης Μαρτίου 1971, σελ. 116 του pdf. https://www.eetaa.gr/eetaa/metaboles/apografes/apografi_1971_1.pdf.
  14. Πραγματικός πληθυσμός της Ελλάδος κατά την απογραφή της 5 Απριλίου 1981, σελ. 128 του pdf. https://www.eetaa.gr/eetaa/metaboles/apografes/apografi_1981_1.pdf.
  15. Πραγματικός πληθυσμός της Ελλάδος κατά την απογραφή της 17 Μαρτίου 1991, σελ. 153 του pdf. https://www.eetaa.gr/eetaa/metaboles/apografes/apografi_1991_1.pdf.
  16. Πραγματικός πληθυσμός της Ελλάδος - Απογραφή 2001, σελ. 153 του pdf. https://www.eetaa.gr/eetaa/metaboles/apografes/apografi_2001_1.pdf.
  17. «ΦΕΚ αποτελεσμάτων ΜΟΝΙΜΟΥ πληθυσμού απογραφής 2011», σελ. 10857 (σελ. 383 του pdf)

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  • Πολυμέσα σχετικά με το θέμα Tinos στο Wikimedia Commons
  • Επίσημος ιστότοπος