Κομοτηνή: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Περιήγηση ιστορικού διαδραστικά
← Προηγούμενη διαφοράΕπόμενη διαφορά →
Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
ΟπτικήΚώδικας wiki
μ δρθ λινκ
Egmontbot (συζήτηση | συνεισφορές)
24.279 επεξεργασίες
μ Robot-assisted disambiguation: Μαρώνεια - Changed link(s) to Αρχαία Μαρώνεια Θράκης; διακοσμητικές αλλαγές
Γραμμή 29: Γραμμή 29:


== Γενικά ==
== Γενικά ==
[[Image:Komotini_map.jpg|thumb|180px|left]]
[[Αρχείο:Komotini_map.jpg|thumb|180px|left]]
Η πόλη είναι επίπεδη, χτισμένη μέσα στο Θρακικό κάμπο και στους πρόποδες της οροσειράς της Ροδόπης, σε υψόμετρο 31-55 μ., 30 περίπου χλμ. οδικώς από τη θάλασσα. Η ρυμοτομία της είναι ακανόνιστη και δαιδαλώδης, κυρίως στην παλιά πόλη, με εξαίρεση τις νέες συνοικίες που δημιουργούνται. Αποτελεί σπουδαίο εμπορικό, οικονομικό και συγκοινωνιακό κέντρο της Θράκης και βρίσκεται επί της σιδηροδρομικής γραμμής Θεσσαλονίκης-Αλεξανδρούπολης. Ο πληθυσμός της, κατά την απογραφή του [[2001]], είναι 52.659 κάτοικοι, αριθμός όμως που αυξάνεται σημαντικά, αν προστεθούν οι περίπου 16.000{{πηγή}} φοιτητές πλέον, που διαμένουν στην πόλη. Τον πληθυσμό της αποτελούν τόσο [[Χριστιανός|Χριστιανοί]] όσο και [[Μουσουλμάνος|Μουσουλμάνοι]], που ζουν ειρηνικά μαζί. Στην περιοχή παλιότερα εγκαταστάθηκαν και πρόσφυγες από την [[Αρμενία]], [[Έλληνας|Έλληνες]] πρόσφυγες από τη [[Μικρά Ασία]] και πρόσφατα από την τέως [[Σοβιετική Ένωση]] (Ρωσοπόντιοι).
Η πόλη είναι επίπεδη, χτισμένη μέσα στο Θρακικό κάμπο και στους πρόποδες της οροσειράς της Ροδόπης, σε υψόμετρο 31-55 μ., 30 περίπου χλμ. οδικώς από τη θάλασσα. Η ρυμοτομία της είναι ακανόνιστη και δαιδαλώδης, κυρίως στην παλιά πόλη, με εξαίρεση τις νέες συνοικίες που δημιουργούνται. Αποτελεί σπουδαίο εμπορικό, οικονομικό και συγκοινωνιακό κέντρο της Θράκης και βρίσκεται επί της σιδηροδρομικής γραμμής Θεσσαλονίκης-Αλεξανδρούπολης. Ο πληθυσμός της, κατά την απογραφή του [[2001]], είναι 52.659 κάτοικοι, αριθμός όμως που αυξάνεται σημαντικά, αν προστεθούν οι περίπου 16.000{{πηγή}} φοιτητές πλέον, που διαμένουν στην πόλη. Τον πληθυσμό της αποτελούν τόσο [[Χριστιανός|Χριστιανοί]] όσο και [[Μουσουλμάνος|Μουσουλμάνοι]], που ζουν ειρηνικά μαζί. Στην περιοχή παλιότερα εγκαταστάθηκαν και πρόσφυγες από την [[Αρμενία]], [[Έλληνας|Έλληνες]] πρόσφυγες από τη [[Μικρά Ασία]] και πρόσφατα από την τέως [[Σοβιετική Ένωση]] (Ρωσοπόντιοι).


== Ιστορία ==
== Ιστορία ==


=== Αρχαιότητα και Ρωμαίοι===
=== Αρχαιότητα και Ρωμαίοι ===


Η Κομοτηνή υπήρξε ως επιβεβαιωμένος οικισμός, ήδη από το 2ο αιώνα μ.Χ. Αυτό το μαρτυρούν αρχαιολογικά ευρήματα της εποχής εκείνης, αλλά και στη συνέχεια, έως τον 4ο μ.Χ. αιώνα<ref>[http://www.tol.gr/istkom.htm ιστότοπος Θράκη Οn Line, Ιστορία Κομοτηνής]</ref>. Επιβεβαιώνεται, επίσης, και από επιγραφή στο σωζόμενο και διακριτό σε διάφορα σημεία της πόλης, παλαιό τείχος του 4ου αιώνα μ.Χ. που αναγράφει ''"[[Θεοδόσιος Α΄|Θεοδοσίου]] κτίσμα"''. Η επιγραφή ανακαλύφθηκε από τον Κομοτηναίο καθηγητή Στίλπωνα Κυριακίδη και τον τότε δήμαρχο Σοφοκλή Κομνηνό. Εικάζεται ότι το πόλισμα ''Κομοτηνή'' ανάγεται στον 5ο αιώνα π.Χ. και συνδέεται με την ομώνυμη κόρη του [[Μαρώνεια|Μαρωνίτη]] ζωγράφου [[Παρράσιος|Παρρασίου]]<ref>''Αρχαία Σύγχρονη Κομοτηνή, Ροδόπη'', Δρ. Μαρίνα Π. Ζωγράφου, Εκδόσεις Γκοβόστη 2002 {{Χρειάζεται σελίδα}}</ref>. Στη Ρωμαϊκή εποχή ήταν ένα από τα πολλά διάσπαρτα φρούρια κατά μήκος της [[Εγνατία οδός|Εγνατίας οδού]], που υπήρχαν στην περιοχή της Θράκης. Σημαντικότερη πόλη την περίοδο εκείνη ήταν η γειτονική [[Μαξιμιανούπολις Μοσυνόπολις|Μαξιμιανούπολη]], η παλαιότερη Θρακική Πορσούλις ή Παισούλαι (μετονομάστηκε σε Μοσυνούπολη τον 8-9ο αιώνα) <ref name="sigouros_book_nomos_rodopis">{{cite book | title=Νομός Ροδόπης: Ιστορία - Αρχαιολογία - Γεωγραφία - Ανθρωπογεωγραφία - Πολιτισμός | author=Ιωάννης Λ. Σιγούρος | year=1997 | publisher=Εταιρία Παιδαγωγικών Επιστημών Κομοτηνής | location=Κομοτηνή | pages=74-77 | isbn=960-85512-6-9}}</ref>. Η Κομοτηνή αποτελούσε κόμβο της Εγνατίας οδού προς τη βόρεια κατεύθυνση που μέσα από το πέρασμα της [[Νυμφαία Ροδόπης|Νυμφαίας]] οδηγεί στην κοιλάδα του [[Άρδας|Άρδα]], τη [[Φιλιππούπολη]] και τη βυζαντνή Βερόη (σημερινή [[Στάρα Ζαγόρα]]). <ref>[http://alex.eled.duth.gr/Eldoseis/IMXA/stilpon1/Texts/chapter3.htm Στίλπων Κυριακίδης, ΙΜΧΑ, Ιστορία της Κομοτηνής, 1959]</ref>.
Η Κομοτηνή υπήρξε ως επιβεβαιωμένος οικισμός, ήδη από το 2ο αιώνα μ.Χ. Αυτό το μαρτυρούν αρχαιολογικά ευρήματα της εποχής εκείνης, αλλά και στη συνέχεια, έως τον 4ο μ.Χ. αιώνα<ref>[http://www.tol.gr/istkom.htm ιστότοπος Θράκη Οn Line, Ιστορία Κομοτηνής]</ref>. Επιβεβαιώνεται, επίσης, και από επιγραφή στο σωζόμενο και διακριτό σε διάφορα σημεία της πόλης, παλαιό τείχος του 4ου αιώνα μ.Χ. που αναγράφει ''"[[Θεοδόσιος Α΄|Θεοδοσίου]] κτίσμα"''. Η επιγραφή ανακαλύφθηκε από τον Κομοτηναίο καθηγητή Στίλπωνα Κυριακίδη και τον τότε δήμαρχο Σοφοκλή Κομνηνό. Εικάζεται ότι το πόλισμα ''Κομοτηνή'' ανάγεται στον 5ο αιώνα π.Χ. και συνδέεται με την ομώνυμη κόρη του [[Αρχαία Μαρώνεια Θράκης|Μαρωνίτη]] ζωγράφου [[Παρράσιος|Παρρασίου]]<ref>''Αρχαία Σύγχρονη Κομοτηνή, Ροδόπη'', Δρ. Μαρίνα Π. Ζωγράφου, Εκδόσεις Γκοβόστη 2002 {{Χρειάζεται σελίδα}}</ref>. Στη Ρωμαϊκή εποχή ήταν ένα από τα πολλά διάσπαρτα φρούρια κατά μήκος της [[Εγνατία οδός|Εγνατίας οδού]], που υπήρχαν στην περιοχή της Θράκης. Σημαντικότερη πόλη την περίοδο εκείνη ήταν η γειτονική [[Μαξιμιανούπολις Μοσυνόπολις|Μαξιμιανούπολη]], η παλαιότερη Θρακική Πορσούλις ή Παισούλαι (μετονομάστηκε σε Μοσυνούπολη τον 8-9ο αιώνα) <ref name="sigouros_book_nomos_rodopis">{{cite book | title=Νομός Ροδόπης: Ιστορία - Αρχαιολογία - Γεωγραφία - Ανθρωπογεωγραφία - Πολιτισμός | author=Ιωάννης Λ. Σιγούρος | year=1997 | publisher=Εταιρία Παιδαγωγικών Επιστημών Κομοτηνής | location=Κομοτηνή | pages=74-77 | isbn=960-85512-6-9}}</ref>. Η Κομοτηνή αποτελούσε κόμβο της Εγνατίας οδού προς τη βόρεια κατεύθυνση που μέσα από το πέρασμα της [[Νυμφαία Ροδόπης|Νυμφαίας]] οδηγεί στην κοιλάδα του [[Άρδας|Άρδα]], τη [[Φιλιππούπολη]] και τη βυζαντνή Βερόη (σημερινή [[Στάρα Ζαγόρα]]). <ref>[http://alex.eled.duth.gr/Eldoseis/IMXA/stilpon1/Texts/chapter3.htm Στίλπων Κυριακίδης, ΙΜΧΑ, Ιστορία της Κομοτηνής, 1959]</ref>.


=== Βυζαντινή περίοδος ===
=== Βυζαντινή περίοδος ===
[[Image:20090423 Komotini Greece church mhtropolh koimhsews ths theotokou.jpg|left|thumb|230px|Η βυζαντινή εκκλησία της Παναγίας.]]
[[Αρχείο:20090423 Komotini Greece church mhtropolh koimhsews ths theotokou.jpg|left|thumb|230px|Η βυζαντινή εκκλησία της Παναγίας.]]
Κατά την περίοδο της [[Ανατολική Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία|Ανατολικής Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας]] (Βυζάντιο) ανήκε στο [[Θέμα (Βυζάντιο)|Θέμα]] Μακεδονίας, ενώ από τον 9ο αιώνα υπάγεται στο νεοϊδυθέν [[Θέμα (Βυζάντιο)|Θέμα]] Βολερού. Υπήρξε έως τότε, ασήμαντο φρούριο, που το [[1207]] ύστερα από την επιδρομή του τσάρου της Βουλγαρίας [[Καλογιάν_της_Βουλγαρίας|Ιβάν Α΄]], αποτέλεσε καταφύγιο προσφύγων από τα γύρω φρούρια που καταστράφηκαν. Την περίοδο εκείνη πολλοί κάτοικοι της [[Μαξιμιανούπολις Μοσυνόπολις|Μοσυνόπολης (πρώην Μαξιμιανούπολη)]] κατέφυγαν στην Κομοτηνή<ref>[http://www-new.phyed.duth.gr/department/info/area/ Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης, ΤΕΦΑΑ, Κομοτηνή]</ref><ref>[http://www.xanthi.ilsp.gr/thraki/history/his.asp?perioxhid=B0246 Θρακικός Ηλεκτρονικός Θησαυρός, Μαξιμιανούπολη]</ref>. Ο πληθυσμός από τότε αυξανόταν συνεχώς, ώστε τελικά εξελίχθηκε σε σημαντική πόλη της περιοχής. Το 1331 ο Ιωάννης ΣΤ΄ Καντακουζηνός την αναφέρει ως Κουμουτζηνά. Το 1332 ο [[Ανδρόνικος Γ' Παλαιολόγος]] στρατοπέδευσε στην Κομοτηνή προκειμένου να αντιμετωπίσει τον ηγεμόνα της [[Σμύρνη|Σμύρνης]] Ομούρ στο χωριό Παναγία κοντά στη Μονή Παναγίας Βαθυρρύακος (σημερινά ''Φατύρρυακα''), αλλά τελικά ο Ομούρ αποχώρησε χωρίς μάχη. Το 1341 ο ιστορικός [[Νικηφόρος Γρηγοράς]] την αναφέρει με το σημερινό της όνομα, ως Κομοτηνή. Το 1343, κατά τη διάρκεια του εμφυλίου πολέμου μεταξύ [[Ιωάννης ΣΤ'|Ιωάννη ΣΤ' Καντακουζηνού]] και [[Ιωάννης Ε' Παλαιολόγος|Ιωάννη Ε' Παλαιολόγου]], η Κομοτηνή μαζί με τα γειτονικά φρούρια [[Ασώματος Ροδόπης|Ασωμάτου]], [[Παραδημή Ροδόπης|Παραδημής]], [[Κρανοβούνι Ροδόπης|Κρανοβουνίου]] και [[Στυλάριο Ροδόπης|Στυλαρίου]], προσχωρούν στην παράταξη Καντακουζηνού. Στην Κομοτηνή κατέφυγε ο Ιωάννης ΣΤ' Καντακουζηνός το 1344 για να διασωθεί μετά από μάχη με τα στρατεύματα του Ομούρ και του Βούλγαρου συμμάχου του, Μομιτζίλου κοντά στην κατεστραμμένη ήδη [[Μαξιμιανούπολις Μοσυνόπολις|Μοσυνόπολη]]<ref>[http://www.xanthi.ilsp.gr/thraki/history/afm.asp?afm=BK5879 Θρακικός Ηλεκτρονικός Θησαυρός, Κομοτηνή]</ref>.
Κατά την περίοδο της [[Ανατολική Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία|Ανατολικής Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας]] (Βυζάντιο) ανήκε στο [[Θέμα (Βυζάντιο)|Θέμα]] Μακεδονίας, ενώ από τον 9ο αιώνα υπάγεται στο νεοϊδυθέν [[Θέμα (Βυζάντιο)|Θέμα]] Βολερού. Υπήρξε έως τότε, ασήμαντο φρούριο, που το [[1207]] ύστερα από την επιδρομή του τσάρου της Βουλγαρίας [[Καλογιάν της Βουλγαρίας|Ιβάν Α΄]], αποτέλεσε καταφύγιο προσφύγων από τα γύρω φρούρια που καταστράφηκαν. Την περίοδο εκείνη πολλοί κάτοικοι της [[Μαξιμιανούπολις Μοσυνόπολις|Μοσυνόπολης (πρώην Μαξιμιανούπολη)]] κατέφυγαν στην Κομοτηνή<ref>[http://www-new.phyed.duth.gr/department/info/area/ Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης, ΤΕΦΑΑ, Κομοτηνή]</ref><ref>[http://www.xanthi.ilsp.gr/thraki/history/his.asp?perioxhid=B0246 Θρακικός Ηλεκτρονικός Θησαυρός, Μαξιμιανούπολη]</ref>. Ο πληθυσμός από τότε αυξανόταν συνεχώς, ώστε τελικά εξελίχθηκε σε σημαντική πόλη της περιοχής. Το 1331 ο Ιωάννης ΣΤ΄ Καντακουζηνός την αναφέρει ως Κουμουτζηνά. Το 1332 ο [[Ανδρόνικος Γ' Παλαιολόγος]] στρατοπέδευσε στην Κομοτηνή προκειμένου να αντιμετωπίσει τον ηγεμόνα της [[Σμύρνη|Σμύρνης]] Ομούρ στο χωριό Παναγία κοντά στη Μονή Παναγίας Βαθυρρύακος (σημερινά ''Φατύρρυακα''), αλλά τελικά ο Ομούρ αποχώρησε χωρίς μάχη. Το 1341 ο ιστορικός [[Νικηφόρος Γρηγοράς]] την αναφέρει με το σημερινό της όνομα, ως Κομοτηνή. Το 1343, κατά τη διάρκεια του εμφυλίου πολέμου μεταξύ [[Ιωάννης ΣΤ'|Ιωάννη ΣΤ' Καντακουζηνού]] και [[Ιωάννης Ε' Παλαιολόγος|Ιωάννη Ε' Παλαιολόγου]], η Κομοτηνή μαζί με τα γειτονικά φρούρια [[Ασώματος Ροδόπης|Ασωμάτου]], [[Παραδημή Ροδόπης|Παραδημής]], [[Κρανοβούνι Ροδόπης|Κρανοβουνίου]] και [[Στυλάριο Ροδόπης|Στυλαρίου]], προσχωρούν στην παράταξη Καντακουζηνού. Στην Κομοτηνή κατέφυγε ο Ιωάννης ΣΤ' Καντακουζηνός το 1344 για να διασωθεί μετά από μάχη με τα στρατεύματα του Ομούρ και του Βούλγαρου συμμάχου του, Μομιτζίλου κοντά στην κατεστραμμένη ήδη [[Μαξιμιανούπολις Μοσυνόπολις|Μοσυνόπολη]]<ref>[http://www.xanthi.ilsp.gr/thraki/history/afm.asp?afm=BK5879 Θρακικός Ηλεκτρονικός Θησαυρός, Κομοτηνή]</ref>.


=== Οθωμανική περίοδος ===
=== Οθωμανική περίοδος ===
[[File:Clock Tower of Komotini Thrace Greece.jpg|thumb|right|155px|<small>Ο Πύργος του Ωρολογιού: μνημείο το οποίο θεωρείται δείγμα του οθωμανικού εκσυγχρονισμού του 1884 - αφιέρωμα του σουλτάνου [[Αμπντούλ Χαμίτ Β΄|Αβδούλ Χαμίτ]] <ref name="perifereia_politistikos_odhgos_komotini"/>. </small> ]]
[[Αρχείο:Clock Tower of Komotini Thrace Greece.jpg|thumb|right|155px|<small>Ο Πύργος του Ωρολογιού: μνημείο το οποίο θεωρείται δείγμα του οθωμανικού εκσυγχρονισμού του 1884 - αφιέρωμα του σουλτάνου [[Αμπντούλ Χαμίτ Β΄|Αβδούλ Χαμίτ]] <ref name="perifereia_politistikos_odhgos_komotini"/>. </small> ]]
[[Image:20090423_Komotini_Greece_Yeni_mosque_clocktower.jpg|left|thumb|230px|<small>Η παλιά πόλη, το Μουσουλμανικό τέμενος "Γενί Τζαμί" και ο Πύργος του Ωρολογιού στο βάθος.</small>]]
[[Αρχείο:20090423_Komotini_Greece_Yeni_mosque_clocktower.jpg|left|thumb|230px|<small>Η παλιά πόλη, το Μουσουλμανικό τέμενος "Γενί Τζαμί" και ο Πύργος του Ωρολογιού στο βάθος.</small>]]
[[Image:20090423_Komotini_Greece_old_market.jpg|right|thumb|200px|<small>Η αγορά στην παλιά πόλη της Κομοτηνής. Η συγκεκριμένη φωτογραφία είναι τραβηγμένη δίπλα στο ''Γενί Τζαμί'' / Μουφτεία Κομοτηνής.</small>]]
[[Αρχείο:20090423_Komotini_Greece_old_market.jpg|right|thumb|200px|<small>Η αγορά στην παλιά πόλη της Κομοτηνής. Η συγκεκριμένη φωτογραφία είναι τραβηγμένη δίπλα στο ''Γενί Τζαμί'' / Μουφτεία Κομοτηνής.</small>]]
Το [[1361]] την κατακτά ο [[Γαζή Αχμέτ Εβρενός|Γαζή Εβρενός]] πασάς και ξεκινάει η περίοδος [[τουρκοκρατία|Τουρκοκρατίας]]. Η πόλη αποτέλεσε τη πρώτη έδρα του Γαζή [[Εβρενός]] και έγινε διάσημη για το ομώνυμο [[τέμενος]] με το Ιμαρέτ (Πτωχοκομείο) (1370-1380) <ref name="master_thesis_liakopoulos_p75"/> <ref name="perifereia_politistikos_odhgos_komotini">{{cite web | url=http://www.xanthi.ilsp.gr/cultureportalweb/article.php?article_id=516&topic_id=56&level=2&belongs=9&area_id=58&lang=gr | title=Κομοτηνή | accessdate=2011-07-17 | author=Μελκίδη Χρύσα | date=2006-10-25 | publisher=Δικτυακή Πύλη για την ανάδειξη της ιστορικής και της πολιτιστικής φυσιογνωμίας της Περιφέρειας Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης}}</ref>. Το μνημείο αυτό θεωρείται από τα αρχαιότερα δείγματα [[Οθωμανοί|οθωμανικής]] αρχιτεκτονικής στη [[Θράκη]] (αποτελείται από τρεις χώρους που διαμορφώνουν στην κάτοψη το σχήμα Τ - τύπου ''ζαβιγέ''). Σήμερα το μνημείο (Ιμαρέτ της Κομοτηνής) ανήκει στην μητρόπολη και λειτουργεί ως Εκκλησιαστικό Μουσείο της Μητροπόλεως Μαρωνείας και Κομοτηνής. <ref name="culture_gr_imaret_komotini">{{cite web | url=http://odysseus.culture.gr/h/2/gh251.jsp?obj_id=1775 | title=Ιμαρέτ | accessdate=2011-07-17 | author=Σταυρούλα Δαδάκη | publisher=Ιστοσελίδα Υπουργείου Πολιτισμού}}</ref>
Το [[1361]] την κατακτά ο [[Γαζή Αχμέτ Εβρενός|Γαζή Εβρενός]] πασάς και ξεκινάει η περίοδος [[τουρκοκρατία|Τουρκοκρατίας]]. Η πόλη αποτέλεσε τη πρώτη έδρα του Γαζή [[Εβρενός]] και έγινε διάσημη για το ομώνυμο [[τέμενος]] με το Ιμαρέτ (Πτωχοκομείο) (1370-1380) <ref name="master_thesis_liakopoulos_p75"/> <ref name="perifereia_politistikos_odhgos_komotini">{{cite web | url=http://www.xanthi.ilsp.gr/cultureportalweb/article.php?article_id=516&topic_id=56&level=2&belongs=9&area_id=58&lang=gr | title=Κομοτηνή | accessdate=2011-07-17 | author=Μελκίδη Χρύσα | date=2006-10-25 | publisher=Δικτυακή Πύλη για την ανάδειξη της ιστορικής και της πολιτιστικής φυσιογνωμίας της Περιφέρειας Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης}}</ref>. Το μνημείο αυτό θεωρείται από τα αρχαιότερα δείγματα [[Οθωμανοί|οθωμανικής]] αρχιτεκτονικής στη [[Θράκη]] (αποτελείται από τρεις χώρους που διαμορφώνουν στην κάτοψη το σχήμα Τ - τύπου ''ζαβιγέ''). Σήμερα το μνημείο (Ιμαρέτ της Κομοτηνής) ανήκει στην μητρόπολη και λειτουργεί ως Εκκλησιαστικό Μουσείο της Μητροπόλεως Μαρωνείας και Κομοτηνής. <ref name="culture_gr_imaret_komotini">{{cite web | url=http://odysseus.culture.gr/h/2/gh251.jsp?obj_id=1775 | title=Ιμαρέτ | accessdate=2011-07-17 | author=Σταυρούλα Δαδάκη | publisher=Ιστοσελίδα Υπουργείου Πολιτισμού}}</ref>


Γραμμή 51: Γραμμή 51:


=== Απελευθέρωση ===
=== Απελευθέρωση ===
[[Εικόνα:Giumultzine-1913-25L.png|thumb|left|120px|<small>Γραμματόσημο 1913 Κομοτηνή-Γκιουμουλτζίνα.</small>]]
[[Αρχείο:Giumultzine-1913-25L.png|thumb|left|120px|<small>Γραμματόσημο 1913 Κομοτηνή-Γκιουμουλτζίνα.</small>]]
Μετά την πολύχρονη τουρκική κατοχή (551 χρόνια) περνάει και στην κατοχή των [[Βούλγαρος|Βουλγάρων]] κατά τον [[Α΄ Βαλκανικός Πόλεμος|Ά Βαλκανικό Πόλεμο]] τον Οκτώβριο του 1912. Στο [[Β΄ Βαλκανικός Πόλεμος|Β΄ Βαλκανικό Πόλεμο]], στις 14 Ιουλίου του 1913 απελευθερώθηκε από τον ελληνικό στρατό, αλλά στις 10 Αυγούστου του ίδιου έτους με τη [[συνθήκη Βουκουρεστίου (1913)]] παραχωρείται στη Βουλγαρία. Οι Βούλγαροι σχεδόν αμέσως εξαπολύουν διωγμούς κατά [[Έλληνες|Ελλήνων]], [[Πομάκοι|Πομάκων]] και [[Τούρκος|Τούρκων]]. Στις 31 Αυγούστου του ίδιου χρόνου το κίνημα των Πομάκων με τη συνδρομή των ντόπιων Τούρκων και την υποστήριξη των Ελλήνων, εγκαθιδρύει τη βραχύβια [[Δημοκρατία Δυτικής Θράκης]] με έδρα την πόλη της Κομοτηνής. Το ανεξάρτητο αυτό κρατίδιο καταλύεται μετά από δύο μήνες στις 25 Οκτωβρίου του 1913 και η πόλη περνά πάλι στη [[Βουλγαρία]]. <ref name="Διβάνη">{{cite book | title=Η εδαφική ολοκλήρωση της Ελλάδας (1830 - 1947) | author=[[Λένα Διβάνη]] | year=2000 | publisher=Καστανιώτης | location=Αθήνα | pages=584-587 | isbn=978-960-03-2902-5}}</ref> Μετά τη λήξη του [[Α΄ Παγκόσμιος Πόλεμος|Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου]], τον Αύγουστο του [[1919]], η Κομοτηνή καταλαμβάνεται από τα Γαλλικά στρατεύματα και επιβάλλεται το περίεργο καθεστώς της [[Διασσυμαχική Θράκη|Διασυμμαχικής Θράκης]], με έδρα του ανεξάρτητου κρατιδίου την Κομοτηνή και διοικητή τον [[Γάλλος|Γάλλο]] στρατηγό Σαρπύ. Την [[14 Μαΐου|14η Μαΐου]] [[1920]] επετεύχθη η διπλωματική νίκη του τότε πρωθυπουργού της Ελλάδας [[Ελευθέριος Βενιζέλος|Ελευθερίου Βενιζέλου]] και του στενού συνεργάτη του [[Χαρίσιος Βαμβακάς|Χαρίσιου Βαμβακά]] και η Κομοτηνή απελευθερώθηκε επισήμως, και ενώθηκε με την Ελλάδα. <ref name="paratiritis_bulgarikh_katoxh_enswmatwsh_thrakhs_sthn_ellada">{{cite news | url=http://www.paratiritis-news.gr/detailed_article.php?id=144636&categoryid=11 | title=Από την Α΄ Βουλγαρική κατοχή στην ενσωμάτωση της Θράκης στον ελληνικό εθνικό κορμό | accessdate=2011-05-17 | author=Ιωάννης Σιδηράς | date=2011-05-16 | publisher=Εφημερίδα Παρατηρητής της Θράκης}}</ref>
Μετά την πολύχρονη τουρκική κατοχή (551 χρόνια) περνάει και στην κατοχή των [[Βούλγαρος|Βουλγάρων]] κατά τον [[Α΄ Βαλκανικός Πόλεμος|Ά Βαλκανικό Πόλεμο]] τον Οκτώβριο του 1912. Στο [[Β΄ Βαλκανικός Πόλεμος|Β΄ Βαλκανικό Πόλεμο]], στις 14 Ιουλίου του 1913 απελευθερώθηκε από τον ελληνικό στρατό, αλλά στις 10 Αυγούστου του ίδιου έτους με τη [[συνθήκη Βουκουρεστίου (1913)]] παραχωρείται στη Βουλγαρία. Οι Βούλγαροι σχεδόν αμέσως εξαπολύουν διωγμούς κατά [[Έλληνες|Ελλήνων]], [[Πομάκοι|Πομάκων]] και [[Τούρκος|Τούρκων]]. Στις 31 Αυγούστου του ίδιου χρόνου το κίνημα των Πομάκων με τη συνδρομή των ντόπιων Τούρκων και την υποστήριξη των Ελλήνων, εγκαθιδρύει τη βραχύβια [[Δημοκρατία Δυτικής Θράκης]] με έδρα την πόλη της Κομοτηνής. Το ανεξάρτητο αυτό κρατίδιο καταλύεται μετά από δύο μήνες στις 25 Οκτωβρίου του 1913 και η πόλη περνά πάλι στη [[Βουλγαρία]]. <ref name="Διβάνη">{{cite book | title=Η εδαφική ολοκλήρωση της Ελλάδας (1830 - 1947) | author=[[Λένα Διβάνη]] | year=2000 | publisher=Καστανιώτης | location=Αθήνα | pages=584-587 | isbn=978-960-03-2902-5}}</ref> Μετά τη λήξη του [[Α΄ Παγκόσμιος Πόλεμος|Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου]], τον Αύγουστο του [[1919]], η Κομοτηνή καταλαμβάνεται από τα Γαλλικά στρατεύματα και επιβάλλεται το περίεργο καθεστώς της [[Διασσυμαχική Θράκη|Διασυμμαχικής Θράκης]], με έδρα του ανεξάρτητου κρατιδίου την Κομοτηνή και διοικητή τον [[Γάλλος|Γάλλο]] στρατηγό Σαρπύ. Την [[14 Μαΐου|14η Μαΐου]] [[1920]] επετεύχθη η διπλωματική νίκη του τότε πρωθυπουργού της Ελλάδας [[Ελευθέριος Βενιζέλος|Ελευθερίου Βενιζέλου]] και του στενού συνεργάτη του [[Χαρίσιος Βαμβακάς|Χαρίσιου Βαμβακά]] και η Κομοτηνή απελευθερώθηκε επισήμως, και ενώθηκε με την Ελλάδα. <ref name="paratiritis_bulgarikh_katoxh_enswmatwsh_thrakhs_sthn_ellada">{{cite news | url=http://www.paratiritis-news.gr/detailed_article.php?id=144636&categoryid=11 | title=Από την Α΄ Βουλγαρική κατοχή στην ενσωμάτωση της Θράκης στον ελληνικό εθνικό κορμό | accessdate=2011-05-17 | author=Ιωάννης Σιδηράς | date=2011-05-16 | publisher=Εφημερίδα Παρατηρητής της Θράκης}}</ref>


=== Εβραίοι ===
=== Εβραίοι ===
[[Εικόνα:Komotini_holocaust_memorial_c.jpg|thumb|right|200px|<small>Πάρκο Αγίας Παρασκευής: Μνημείο Ολοκαυτώματος Εβραίων Κομοτηνής.</small>]]
[[Αρχείο:Komotini_holocaust_memorial_c.jpg|thumb|right|200px|<small>Πάρκο Αγίας Παρασκευής: Μνημείο Ολοκαυτώματος Εβραίων Κομοτηνής.</small>]]
Από τον 16ο αιώνα υπήρχε η ισραηλίτικη κοινότητα της Κομοτηνής, η οποία αποτελούνταν από [[Σεφαρδίτες|Σεφαραδίτες]] Εβραίους οι οποίοι ασχολούνταν με το εμπόριο υφασμάτων μεταξιού και μαλλιού. Πολλοί Εβραίοι στην Κομοτηνή είχαν έρθει ως μετανάστες από την [[Αδριανούπολη]] και την [[Θεσσαλονίκη]]<ref name="kis_ebraioi_komitini">{{cite web | url=http://www.kis.gr/index.php?option=com_content&view=article&id=291&Itemid=107 | title=H Εβραϊκή Κοινότητα της Κομοτηνής | accessdate=2011-05-17 | publisher=Επίσημη ιστοσελίδα Κεντρικού Ισραηλιτικού Συμβούλιου}}</ref>. Η κοινότητα των Εβραίων βρισκόταν στο σημερινό Φρούριο, ανάμεσα στα τείχη. Ανάμεσα στα τείχη στο φρούριο υπήρχε η εβραϊκή Συναγωγή, η οποία χτίστηκε τον 18ο αιώνα και καταστράφηκε κατά την Κατοχή. Το [[1900]] η Εβραϊκή Κοινότητα απαριθμούσε 1.200 μέλη και το [[1910]] λειτούργησε η σχολή Alliance Israelite Universelle, όπου διδασκόταν η ελληνική, η [[Γαλλική γλώσσα|γαλλική]] και η [[Εβραϊκή γλώσσα|εβραϊκή]] γλώσσα. Το 1912-13 πολλοί Εβραίοι μετακομίζουν σε μεγάλες πόλεις, όπως στη [[Θεσσαλονίκη]] και στην [[Κωνσταντινούπολη]]. Μετά την απελευθέρωση της Κομοτηνής, το Μάιο [[1920]], η ισραηλίτικη κοινότητα Κομοτηνής διατηρούσε πολιτιστική λέσχη και φιλανθρωπικούς συλλόγους.
Από τον 16ο αιώνα υπήρχε η ισραηλίτικη κοινότητα της Κομοτηνής, η οποία αποτελούνταν από [[Σεφαρδίτες|Σεφαραδίτες]] Εβραίους οι οποίοι ασχολούνταν με το εμπόριο υφασμάτων μεταξιού και μαλλιού. Πολλοί Εβραίοι στην Κομοτηνή είχαν έρθει ως μετανάστες από την [[Αδριανούπολη]] και την [[Θεσσαλονίκη]]<ref name="kis_ebraioi_komitini">{{cite web | url=http://www.kis.gr/index.php?option=com_content&view=article&id=291&Itemid=107 | title=H Εβραϊκή Κοινότητα της Κομοτηνής | accessdate=2011-05-17 | publisher=Επίσημη ιστοσελίδα Κεντρικού Ισραηλιτικού Συμβούλιου}}</ref>. Η κοινότητα των Εβραίων βρισκόταν στο σημερινό Φρούριο, ανάμεσα στα τείχη. Ανάμεσα στα τείχη στο φρούριο υπήρχε η εβραϊκή Συναγωγή, η οποία χτίστηκε τον 18ο αιώνα και καταστράφηκε κατά την Κατοχή. Το [[1900]] η Εβραϊκή Κοινότητα απαριθμούσε 1.200 μέλη και το [[1910]] λειτούργησε η σχολή Alliance Israelite Universelle, όπου διδασκόταν η ελληνική, η [[Γαλλική γλώσσα|γαλλική]] και η [[Εβραϊκή γλώσσα|εβραϊκή]] γλώσσα. Το 1912-13 πολλοί Εβραίοι μετακομίζουν σε μεγάλες πόλεις, όπως στη [[Θεσσαλονίκη]] και στην [[Κωνσταντινούπολη]]. Μετά την απελευθέρωση της Κομοτηνής, το Μάιο [[1920]], η ισραηλίτικη κοινότητα Κομοτηνής διατηρούσε πολιτιστική λέσχη και φιλανθρωπικούς συλλόγους.


Γραμμή 77: Γραμμή 77:
{{πηγές}}
{{πηγές}}
{{επιμέλεια}}
{{επιμέλεια}}
[[Image:20090423_Komotini_Greece_panagh_tsaldarh_street.jpg|right|thumb|200px|Η γραφική οδός "Παναγή Τσαλδάρη" που οδηγεί στον σταθμό τραίνων.]]
[[Αρχείο:20090423_Komotini_Greece_panagh_tsaldarh_street.jpg|right|thumb|200px|Η γραφική οδός "Παναγή Τσαλδάρη" που οδηγεί στον σταθμό τραίνων.]]
Οι μουσουλμανικοί πληθυσμοί της Κομοτηνής εξαιρέθηκαν από την ανταλλαγή πληθυσμών με την [[Τουρκία]]. Μετά το 1922 προσέφυγαν στην πόλη αρκετοί πρόσφυγες από τον [[Πόντος|Πόντο]], τη [[Μικρά Ασία]], την [[Ανατολική Θράκη]] και την [[Ανατολική Ρωμυλία]]. Την ίδια περίοδο, επίσης, βρήκαν καταφύγιο και αρκετοί μουσουλμάνοι αντικεμαλιστές, ως πολιτικοί πρόσφυγες<ref>[http://clubs.pathfinder.gr/prodromos_imathias/263418 Πρόδρομος Ημαθίας]</ref><ref>[http://www.ardin.gr/node/904 Ευστράτιος Ζεγκίνης, καθηγητής τουρκολογίας-ισλαμολογίας του [[ΑΠΘ]], Θρησκευτική ελευθερία και θρησκευτικότητα των μουσουλμάνων της Δυτικής Θράκης, περιοδικό Άρδην, τεύχος 12, 1998]</ref>. Η Κομοτηνή σήμερα είναι ένα ακμαίο εμπορικό και διοικητικό κέντρο. Είναι σαφώς κεντροβαρής πόλη με την πλειοψηφία της εμπορικής δραστηριότητας και τις υπηρεσίες να είναι συγκεντρωμένες γύρω από το ιστορικό κέντρο. Γι' αυτό και είναι πολύ πρακτικό να πηγαίνει κανείς παντού περπατώντας. Ωστόσο η κυκλοφορία μπορεί να γίνει ανυπόφορη τις ώρες αιχμής. Στο παρελθόν, ο ποταμός Μπουκλουτζάς (είναι παραπόταμος του ποταμού Βοσβόζη που πηγάζει από το Παπίκιο και χύνεται στην Ισμαρίτιδα λίμνη) χώριζε την πόλη σε δύο μέρη. Τη δεκαετία του 1970, ύστερα από επανειλημμένες πλημμύρες, άλλαξε η κοίτη του ποταμού και αντικαταστάθηκε από τις κύριες οδικές αρτηρίες της πόλης. Η Κομοτηνή φημίζεται για τις διάφορες ποικιλίες [[στραγάλι|στραγαλιών]] (λεμπλιεμπλιά), τα ιδιαίτερα χαρμάνια [[ελληνικός καφές|ελληνικού καφέ]] και τα παραδοσιακά γλυκά της, όπως μαλεμπί και το [[σουτζούκ λουκούμ]] (είδος [[λουκούμι|λουκουμιού]]).
Οι μουσουλμανικοί πληθυσμοί της Κομοτηνής εξαιρέθηκαν από την ανταλλαγή πληθυσμών με την [[Τουρκία]]. Μετά το 1922 προσέφυγαν στην πόλη αρκετοί πρόσφυγες από τον [[Πόντος|Πόντο]], τη [[Μικρά Ασία]], την [[Ανατολική Θράκη]] και την [[Ανατολική Ρωμυλία]]. Την ίδια περίοδο, επίσης, βρήκαν καταφύγιο και αρκετοί μουσουλμάνοι αντικεμαλιστές, ως πολιτικοί πρόσφυγες<ref>[http://clubs.pathfinder.gr/prodromos_imathias/263418 Πρόδρομος Ημαθίας]</ref><ref>[http://www.ardin.gr/node/904 Ευστράτιος Ζεγκίνης, καθηγητής τουρκολογίας-ισλαμολογίας του [[ΑΠΘ]], Θρησκευτική ελευθερία και θρησκευτικότητα των μουσουλμάνων της Δυτικής Θράκης, περιοδικό Άρδην, τεύχος 12, 1998]</ref>. Η Κομοτηνή σήμερα είναι ένα ακμαίο εμπορικό και διοικητικό κέντρο. Είναι σαφώς κεντροβαρής πόλη με την πλειοψηφία της εμπορικής δραστηριότητας και τις υπηρεσίες να είναι συγκεντρωμένες γύρω από το ιστορικό κέντρο. Γι' αυτό και είναι πολύ πρακτικό να πηγαίνει κανείς παντού περπατώντας. Ωστόσο η κυκλοφορία μπορεί να γίνει ανυπόφορη τις ώρες αιχμής. Στο παρελθόν, ο ποταμός Μπουκλουτζάς (είναι παραπόταμος του ποταμού Βοσβόζη που πηγάζει από το Παπίκιο και χύνεται στην Ισμαρίτιδα λίμνη) χώριζε την πόλη σε δύο μέρη. Τη δεκαετία του 1970, ύστερα από επανειλημμένες πλημμύρες, άλλαξε η κοίτη του ποταμού και αντικαταστάθηκε από τις κύριες οδικές αρτηρίες της πόλης. Η Κομοτηνή φημίζεται για τις διάφορες ποικιλίες [[στραγάλι|στραγαλιών]] (λεμπλιεμπλιά), τα ιδιαίτερα χαρμάνια [[ελληνικός καφές|ελληνικού καφέ]] και τα παραδοσιακά γλυκά της, όπως μαλεμπί και το [[σουτζούκ λουκούμ]] (είδος [[λουκούμι|λουκουμιού]]).


===Η Καρδιά της Πόλης===
=== Η Καρδιά της Πόλης ===
[[Image:20090423_Komotini_Greece_central_square.jpg|right|thumb|200px|Η κεντρική πλατεία / κέντρο της Κομοτηνής.]]
[[Αρχείο:20090423_Komotini_Greece_central_square.jpg|right|thumb|200px|Η κεντρική πλατεία / κέντρο της Κομοτηνής.]]
Στην καρδιά της πόλης βρίσκεται το καταπράσινο πάρκο της [[Αγία Παρασκευή|Αγίας Παρασκευής]], που πρόσφατα ανακαινίστηκε και το περίπου 15 μ. μνημείο για τους ήρωες του 2ου Παγκοσμίου Πολέμου. Οι κάτοικοι το αποκαλούν 'Ηρώον' ή 'Σπαθί'. Η ανανεωμένη Πλατεία Ειρήνης είναι το σημείο συγκέντρωσης της νυχτερινής ζωής η οποία τονώνεται από τον μεγάλο πληθυσμό φοιτητών που ζουν και σπουδάζουν στην πόλη. Το ιστορικό εμπορικό κέντρο είναι δημοφιλές για τους επισκέπτες λόγω των παραδοσιακών καταστημάτων του. Η περιοχή από το Kosmopolis Park μέχρι τον οικισμό του Ηφαίστου έχει εξελιχθεί σε ανεξάρτητο προορισμό για ψώνια.
Στην καρδιά της πόλης βρίσκεται το καταπράσινο πάρκο της [[Αγία Παρασκευή|Αγίας Παρασκευής]], που πρόσφατα ανακαινίστηκε και το περίπου 15 μ. μνημείο για τους ήρωες του 2ου Παγκοσμίου Πολέμου. Οι κάτοικοι το αποκαλούν 'Ηρώον' ή 'Σπαθί'. Η ανανεωμένη Πλατεία Ειρήνης είναι το σημείο συγκέντρωσης της νυχτερινής ζωής η οποία τονώνεται από τον μεγάλο πληθυσμό φοιτητών που ζουν και σπουδάζουν στην πόλη. Το ιστορικό εμπορικό κέντρο είναι δημοφιλές για τους επισκέπτες λόγω των παραδοσιακών καταστημάτων του. Η περιοχή από το Kosmopolis Park μέχρι τον οικισμό του Ηφαίστου έχει εξελιχθεί σε ανεξάρτητο προορισμό για ψώνια.


===Πολιτισμός και Ψυχαγωγία===
=== Πολιτισμός και Ψυχαγωγία ===
[[Image:20090423_Komotini_Greece_Train_Station_View_of_Rodopi_Mountains.jpg|right|thumb|200px|Η οροσειρά της Ροδόπης όπως φαίνεται από τον σταθμό των τραίνων της Κομοτηνής.]]
[[Αρχείο:20090423_Komotini_Greece_Train_Station_View_of_Rodopi_Mountains.jpg|right|thumb|200px|Η οροσειρά της Ροδόπης όπως φαίνεται από τον σταθμό των τραίνων της Κομοτηνής.]]
Η Κομοτηνή ξεκίνησε ως βυζαντινό Φρούριο χτισμένο επί Αυτοκράτορα Θεοδοσίου τον 4ο αιώνα μ.Χ. Τα ερείπια της τετράεδρης αυτής κατασκευής μπορεί ακόμα και σήμερα να τα βρεί κανείς βορειοδυτικά της κεντρικής πλατείας. Υπάρχουν αρκετά μουσεία που είναι ανοιχτά στο κοινό (Αρχαιολογικό, Βυζαντινό, Λαογραφικό και Εκκλησιαστικό). Νοτιοδυτικά της πλατείας βρίσκεται το Ανοιχτό Δημοτικό Θέατρο, στο οποίο φιλοξενούνται πολλές παραστάσεις, συναυλίες και πολιτιστικά δρώμενα. Σύντομα θα δοθεί σε χρήση το νέο υπερσύγχρονο Συνεδριακό-Πολιτιστικό Κέντρο 'Μελίνα Μερκούρη' που ουσιαστικά θα αποτελεί το Μέγαρο Μουσικής της Θράκης(Β/ΒΑ του κέντρου). Το Περιφερειακό Θέατρο (ΔΗΠΕΘΕ) Κομοτηνής έχει επιτυχώς εκτελέσει πολλές εγχώριες και διεθνείς παραγωγές. 6 χλμ ΒΑ της Κομοτηνής απλώνεται το άλσος της Νυμφαίας. Είναι ο πνεύμονας πρασίνου της πόλης και προσφέρεται για περπάτημα, ποδηλασία, ορειβασία και παιχνίδι. Το άλσος διαιρείται από ασφαλτοστρωμένο δρόμο που οδηγεί στο Βυζαντινό Φρούριο και στο ιστορικό Οχυρό της Νυμφαίας. Το τουριστικό περίπτερο, που βρίσκεται εκεί, προσφέρει καταπληκτική πανοραμική θέα 200 μοιρών του κάμπου της Ροδόπης, της Κομοτηνής και των προαστίων της και του Θρακικού Πελάγους (Διακρίνονται η Θάσος και η Σαμοθράκη, ενίοτε και το Άγιο Όρος). Η Κομοτηνή είναι επίσης περιτριγυρισμένη από αρχαία και βυζαντινά μνημεία που μπορεί κανείς να επισκεφθεί κατά τη διάρκεια μιας μονοήμερης εκδρομής. Η [[Μαξιμιανούπολις Μοσυνόπολις|Μαξιμιανούπολη - Μοσυνούπολη]] (ή αλλιώς "η Ακρόπολη της Ροδόπης"{{πηγή}}) βρίσκεται στο 8ο χλμ στο δρόμο Κομοτηνής - Ιάσμου. Η Αναστασιούπολη βρίσκεται νοτίως του χωριού Αμαξάδες στον δήμο Ιάσμου. Η Αρχαία Στρύμη βρίσκεται στα νότια του νομού, παραλιακά μετά την λίμνη Μητρικού. Οι τρεις αυτές σημαντικές πολιτείες της αρχαιότητας βρίσκονται ακόμη θαμμένες κάτω από χωράφια ή πυκνή βλάστηση και χρειάζεται πολύ υπομονή και βοήθεια από τους ντόπιους για να τις επισκεφθεί κανείς. Φυσικά υπάρχουν και επισκέψιμοι και αξιοποιημένοι αρχαιολογικοί χώροι, όπως το Αρχαίο Θέατρο Μαρώνειας και οι αρχαιότητες στο λιμάνι του Αγίου Χαραλάμπους, ενώ αξιόλογοι αρχαιολογικοί τόποι βρίσκονται και στους διπλανούς νομούς.
Η Κομοτηνή ξεκίνησε ως βυζαντινό Φρούριο χτισμένο επί Αυτοκράτορα Θεοδοσίου τον 4ο αιώνα μ.Χ. Τα ερείπια της τετράεδρης αυτής κατασκευής μπορεί ακόμα και σήμερα να τα βρεί κανείς βορειοδυτικά της κεντρικής πλατείας. Υπάρχουν αρκετά μουσεία που είναι ανοιχτά στο κοινό (Αρχαιολογικό, Βυζαντινό, Λαογραφικό και Εκκλησιαστικό). Νοτιοδυτικά της πλατείας βρίσκεται το Ανοιχτό Δημοτικό Θέατρο, στο οποίο φιλοξενούνται πολλές παραστάσεις, συναυλίες και πολιτιστικά δρώμενα. Σύντομα θα δοθεί σε χρήση το νέο υπερσύγχρονο Συνεδριακό-Πολιτιστικό Κέντρο 'Μελίνα Μερκούρη' που ουσιαστικά θα αποτελεί το Μέγαρο Μουσικής της Θράκης(Β/ΒΑ του κέντρου). Το Περιφερειακό Θέατρο (ΔΗΠΕΘΕ) Κομοτηνής έχει επιτυχώς εκτελέσει πολλές εγχώριες και διεθνείς παραγωγές. 6 χλμ ΒΑ της Κομοτηνής απλώνεται το άλσος της Νυμφαίας. Είναι ο πνεύμονας πρασίνου της πόλης και προσφέρεται για περπάτημα, ποδηλασία, ορειβασία και παιχνίδι. Το άλσος διαιρείται από ασφαλτοστρωμένο δρόμο που οδηγεί στο Βυζαντινό Φρούριο και στο ιστορικό Οχυρό της Νυμφαίας. Το τουριστικό περίπτερο, που βρίσκεται εκεί, προσφέρει καταπληκτική πανοραμική θέα 200 μοιρών του κάμπου της Ροδόπης, της Κομοτηνής και των προαστίων της και του Θρακικού Πελάγους (Διακρίνονται η Θάσος και η Σαμοθράκη, ενίοτε και το Άγιο Όρος). Η Κομοτηνή είναι επίσης περιτριγυρισμένη από αρχαία και βυζαντινά μνημεία που μπορεί κανείς να επισκεφθεί κατά τη διάρκεια μιας μονοήμερης εκδρομής. Η [[Μαξιμιανούπολις Μοσυνόπολις|Μαξιμιανούπολη - Μοσυνούπολη]] (ή αλλιώς "η Ακρόπολη της Ροδόπης"{{πηγή}}) βρίσκεται στο 8ο χλμ στο δρόμο Κομοτηνής - Ιάσμου. Η Αναστασιούπολη βρίσκεται νοτίως του χωριού Αμαξάδες στον δήμο Ιάσμου. Η Αρχαία Στρύμη βρίσκεται στα νότια του νομού, παραλιακά μετά την λίμνη Μητρικού. Οι τρεις αυτές σημαντικές πολιτείες της αρχαιότητας βρίσκονται ακόμη θαμμένες κάτω από χωράφια ή πυκνή βλάστηση και χρειάζεται πολύ υπομονή και βοήθεια από τους ντόπιους για να τις επισκεφθεί κανείς. Φυσικά υπάρχουν και επισκέψιμοι και αξιοποιημένοι αρχαιολογικοί χώροι, όπως το Αρχαίο Θέατρο Μαρώνειας και οι αρχαιότητες στο λιμάνι του Αγίου Χαραλάμπους, ενώ αξιόλογοι αρχαιολογικοί τόποι βρίσκονται και στους διπλανούς νομούς.


===Δημογραφικά===
=== Δημογραφικά ===


Η Κομοτηνή είναι μια πόλη πολυπολιτισμική. <ref name="vavatsiklhs_polypolitismikh"> Φόρουμ Ανταλλαγής Απόψεων «Πολυπολιτισμική Κοινωνία & Τοπική Αυτοδιοίκηση, Κομοτηνή 22 Οκτωβρίου 2005. [http://www.inioxos.gr/abc/downloads/komotini.pdf Εισήγηση του πρώην Δημάρχου Κομοτηνής Αναστάσιου Βαβατσικλή ''Πολυπολιτισμική Κοινωνία και Τοπική Αυτοδιοίκηση'']. {{pdf}} </ref> <ref> Πρακτικά συνέδριου Εταιρείας Παιδαγωγικών Επιστημών Κομοτηνής Παρασκευή 8 Απριλίου 2005: [http://alex.eled.duth.gr/epek/komotini/pdf/43.pdf Εισήγηση του Αντιπρόεδρου ΤΕΕ Θράκης Κωνσταντίνου Κατσιμίγα ''Η πολεοδομική εξέλιξη της Κομοτηνής''.] σελ. 219 αναφέρεται στην Κομοτηνή ως τυπική πολυπολιτισμική πόλη. {{pdf}} </ref> <ref name="rizospasths_kathodon_komotini"> [http://www2.rizospastis.gr/story.do?id=5455959&publDate=24/1/2010 24-Ιαν-2010 Άρθρο της Ελένης Αργυρίου στην εφημερίδας Ο Ριζοσπάστης: ''Καθ'οδόν: Στην Κομοτηνή''.] </ref> <ref name="orfeas_dhmos_komotini"> [http://www.komotini.gr/content.php?cid=12 Ιστοσελίδα Δήμου Κομοτηνής: ''Δημοτική Κοινωφελής Επιχείρηση Πολιτιστικές Ανάπτυξης "Ορφέας" Κομοτηνής.] </ref> Ο πληθυσμός είναι εξαιρετικά πολύγλωσσος για πόλη τέτοιου μεγέθους. Αποτελείται από ντόπιους Έλληνες, πρόσφυγες από τη Μικρά Ασία και την Ανατολική Θράκη, Έλληνες Μειονοτικούς (Τουρκογενείς, [[Πομάκοι|Πομάκους]] και [[Αθίγγανοι|Αθίγγανους]], κυρίως [[Μουσουλμάνος|Μουσουλμάνους]] στο θρήσκευμα), λιγοστούς απογόνους [[Αρμένιοι|Αρμενίων]] προσφύγων και πολλούς [[Κωνσταντινούπολη|Κωνσταντινουπολίτες]], [[Ίμβρος|Ιμβρίους]] και [[Τένεδος|Τενεδίους]] μετά τους διωγμούς που υπέστησαν κατά τα [[Σεπτεμβριανά]] του 1955. Πρόσφατα προσέφυγαν στην πόλη και παλιννοστούντες [[Πόντιοι|ομογενείς]] από χώρες της πρώην ΕΣΣΔ (κυρίως [[Γεωργία]], [[Αρμενία]], [[Ρωσία]], [[Ουκρανία]] και [[Καζακστάν]]).
Η Κομοτηνή είναι μια πόλη πολυπολιτισμική. <ref name="vavatsiklhs_polypolitismikh"> Φόρουμ Ανταλλαγής Απόψεων «Πολυπολιτισμική Κοινωνία & Τοπική Αυτοδιοίκηση, Κομοτηνή 22 Οκτωβρίου 2005. [http://www.inioxos.gr/abc/downloads/komotini.pdf Εισήγηση του πρώην Δημάρχου Κομοτηνής Αναστάσιου Βαβατσικλή ''Πολυπολιτισμική Κοινωνία και Τοπική Αυτοδιοίκηση'']. {{pdf}} </ref> <ref> Πρακτικά συνέδριου Εταιρείας Παιδαγωγικών Επιστημών Κομοτηνής Παρασκευή 8 Απριλίου 2005: [http://alex.eled.duth.gr/epek/komotini/pdf/43.pdf Εισήγηση του Αντιπρόεδρου ΤΕΕ Θράκης Κωνσταντίνου Κατσιμίγα ''Η πολεοδομική εξέλιξη της Κομοτηνής''.] σελ. 219 αναφέρεται στην Κομοτηνή ως τυπική πολυπολιτισμική πόλη. {{pdf}} </ref> <ref name="rizospasths_kathodon_komotini"> [http://www2.rizospastis.gr/story.do?id=5455959&publDate=24/1/2010 24-Ιαν-2010 Άρθρο της Ελένης Αργυρίου στην εφημερίδας Ο Ριζοσπάστης: ''Καθ'οδόν: Στην Κομοτηνή''.] </ref> <ref name="orfeas_dhmos_komotini"> [http://www.komotini.gr/content.php?cid=12 Ιστοσελίδα Δήμου Κομοτηνής: ''Δημοτική Κοινωφελής Επιχείρηση Πολιτιστικές Ανάπτυξης "Ορφέας" Κομοτηνής.] </ref> Ο πληθυσμός είναι εξαιρετικά πολύγλωσσος για πόλη τέτοιου μεγέθους. Αποτελείται από ντόπιους Έλληνες, πρόσφυγες από τη Μικρά Ασία και την Ανατολική Θράκη, Έλληνες Μειονοτικούς (Τουρκογενείς, [[Πομάκοι|Πομάκους]] και [[Αθίγγανοι|Αθίγγανους]], κυρίως [[Μουσουλμάνος|Μουσουλμάνους]] στο θρήσκευμα), λιγοστούς απογόνους [[Αρμένιοι|Αρμενίων]] προσφύγων και πολλούς [[Κωνσταντινούπολη|Κωνσταντινουπολίτες]], [[Ίμβρος|Ιμβρίους]] και [[Τένεδος|Τενεδίους]] μετά τους διωγμούς που υπέστησαν κατά τα [[Σεπτεμβριανά]] του 1955. Πρόσφατα προσέφυγαν στην πόλη και παλιννοστούντες [[Πόντιοι|ομογενείς]] από χώρες της πρώην ΕΣΣΔ (κυρίως [[Γεωργία]], [[Αρμενία]], [[Ρωσία]], [[Ουκρανία]] και [[Καζακστάν]]).


==Συνοικίες==
== Συνοικίες ==
;'''ΚΕΝΤΡΟ'''
;'''ΚΕΝΤΡΟ'''
:Ιστορικό Εμπορικό Κέντρο, Πλατεία Ειρήνης και πέριξ, Αρμενιό
:Ιστορικό Εμπορικό Κέντρο, Πλατεία Ειρήνης και πέριξ, Αρμενιό
Γραμμή 109: Γραμμή 109:




===Προάστια===
=== Προάστια ===
*''Βιομηχανική Ζώνη'' (ΝΑ,9χλμ), με δεκάδες εργοστάσια και σταθμό ηλεκτροπαραγωγής φυσικού αερίου.
* ''Βιομηχανική Ζώνη'' (ΝΑ,9χλμ), με δεκάδες εργοστάσια και σταθμό ηλεκτροπαραγωγής φυσικού αερίου.
*''[[Πανεπιστημιούπολη Ροδόπης|Πανεπιστημιούπολη]]'' (ΒΔ,3χλμ)
* ''[[Πανεπιστημιούπολη Ροδόπης|Πανεπιστημιούπολη]]'' (ΒΔ,3χλμ)
*''[[Ήφαιστος Ροδόπης|Ήφαιστος]]'' (ΒΔ,δίπλα στη Νέα Μοσυνούπολη),
* ''[[Ήφαιστος Ροδόπης|Ήφαιστος]]'' (ΒΔ,δίπλα στη Νέα Μοσυνούπολη),
*''[[Ροδίτης Ροδόπης|Ροδίτης]]'' (ΝΑ,5χλμ),
* ''[[Ροδίτης Ροδόπης|Ροδίτης]]'' (ΝΑ,5χλμ),
*''[[Καρυδιά Ροδόπης|Καρυδιά]]'' (ΒΑ,4χλμ),
* ''[[Καρυδιά Ροδόπης|Καρυδιά]]'' (ΒΑ,4χλμ),
*''[[Κόσμιο Ροδόπης|Κόσμιο]]'' (Ν,3χλμ)
* ''[[Κόσμιο Ροδόπης|Κόσμιο]]'' (Ν,3χλμ)
*''[[Θρυλόριο Ροδόπης|Θρυλόριο]]'' (ΝΑ,8χλμ)
* ''[[Θρυλόριο Ροδόπης|Θρυλόριο]]'' (ΝΑ,8χλμ)
*''Αμπελόκηποι'' (ΝΑ,2χλμ)
* ''Αμπελόκηποι'' (ΝΑ,2χλμ)
*''[[Κηκίδιο Ροδόπης|Κηκίδιο]]'' (ΝΑ,2χλμ)
* ''[[Κηκίδιο Ροδόπης|Κηκίδιο]]'' (ΝΑ,2χλμ)
*''[[Υφαντές Ροδόπης|Υφαντές]]'' (Δ,2χλμ)
* ''[[Υφαντές Ροδόπης|Υφαντές]]'' (Δ,2χλμ)


==Παιδεία==
== Παιδεία ==
{{επιμέλεια}}
{{επιμέλεια}}
[[Εικόνα:Democritus University of Thrace.jpg|thumb|right|400px|Η πρυτανεία του Δημοκρίτειου Πανεπιστημίου Θράκης στην Πανεπιστημιούπολη Κομοτηνής.]]
[[Αρχείο:Democritus University of Thrace.jpg|thumb|right|400px|Η πρυτανεία του Δημοκρίτειου Πανεπιστημίου Θράκης στην Πανεπιστημιούπολη Κομοτηνής.]]
Υπάρχουν 20 Δημοτικά, 7 Γυμνάσια and 4 Λύκεια και το ΙΕΚ ([http://iek-komot.rod.sch.gr/ IEK Komotini]). Επίσης υπάρχουν 3 ΕΠΑΛ (2 ημερίσια και ένα εσπερινό).
Υπάρχουν 20 Δημοτικά, 7 Γυμνάσια and 4 Λύκεια και το ΙΕΚ ([http://iek-komot.rod.sch.gr/ IEK Komotini]). Επίσης υπάρχουν 3 ΕΠΑΛ (2 ημερίσια και ένα εσπερινό).


Γραμμή 142: Γραμμή 142:
Η Σχολή Αστυνομίας βρίσκεται στο 7ο χλμ Εθνικής Οδού Κομοτηνής/Ξάνθης και εδρεύει σε σύγχρονες εγκαταστάσεις.
Η Σχολή Αστυνομίας βρίσκεται στο 7ο χλμ Εθνικής Οδού Κομοτηνής/Ξάνθης και εδρεύει σε σύγχρονες εγκαταστάσεις.


==Μέσα ενημέρωσης==
== Μέσα ενημέρωσης ==
===Τηλεόραση===
=== Τηλεόραση ===
Ο κύριος τηλεοπτικός σταθμός που εδρεύει στην Κομοτηνή είναι το R Channel αν και άλλοι σταθμοί εκπέμπουν από αυτήν (ΔΕΛΤΑ από Αλεξανδρούπολη και [[ERT3|ET3]] από Θεσσαλονίκη).
Ο κύριος τηλεοπτικός σταθμός που εδρεύει στην Κομοτηνή είναι το R Channel αν και άλλοι σταθμοί εκπέμπουν από αυτήν (ΔΕΛΤΑ από Αλεξανδρούπολη και [[ERT3|ET3]] από Θεσσαλονίκη).


===Ραδιόφωνο===
=== Ραδιόφωνο ===
Διατίθενται πολλοί σταθμοί. Κάποιοι προέρχονται από γειτονικές πόλεις, ενώ κάποιοι από Αθήνα. Οι πιο σημαντικοί σταθμοί που εκπέμπουν απ'την πόλη είναι:
Διατίθενται πολλοί σταθμοί. Κάποιοι προέρχονται από γειτονικές πόλεις, ενώ κάποιοι από Αθήνα. Οι πιο σημαντικοί σταθμοί που εκπέμπουν απ'την πόλη είναι:


*Ροδόπη FM 95.5
* Ροδόπη FM 95.5
*ΕΡΑ Κομοτηνής (Δίκτυο ΕΡΑ, Ευρύτερη γεωγραφική κάλυψη στη Βόρεια Ελλάδα) 98.1
* ΕΡΑ Κομοτηνής (Δίκτυο ΕΡΑ, Ευρύτερη γεωγραφική κάλυψη στη Βόρεια Ελλάδα) 98.1
*Δίαυλος Ροδόπης 92.4
* Δίαυλος Ροδόπης 92.4
*Hit FM 92.9
* Hit FM 92.9
*DeeJay 89.5
* DeeJay 89.5
*Ράδιο Χρόνος 87.5
* Ράδιο Χρόνος 87.5
*Ράδιο Παρατηρητής 94
* Ράδιο Παρατηρητής 94
*Ράδιο Κομοτηνή 103.1
* Ράδιο Κομοτηνή 103.1
*Isik FM 91.8
* Isik FM 91.8
*Ράδιο City 107.6
* Ράδιο City 107.6


===Τύπος===
=== Τύπος ===


'''Εφημερίδες'''
'''Εφημερίδες'''


*O Χρόνος
* O Χρόνος
*Η Πατρίδα
* Η Πατρίδα
*Παρατηρητής της Θράκης: Πολύγλωσση
* Παρατηρητής της Θράκης: Πολύγλωσση
*Το Ελεύθερο Βήμα
* Το Ελεύθερο Βήμα
*Θρακική Αγορά
* Θρακική Αγορά
*Η Φωνή της Ροδόπης
* Η Φωνή της Ροδόπης
*Αντιφωνητής
* Αντιφωνητής
*Θρακική Γη
* Θρακική Γη


'''Ηλεκτρονικές Εφημερίδες'''
'''Ηλεκτρονικές Εφημερίδες'''


*Τα Νέα Της Ροδόπης - RodopiNews
* Τα Νέα Της Ροδόπης - RodopiNews


'''Εφημερίδες που εκδίδονται στην Τουρκική.'''
'''Εφημερίδες που εκδίδονται στην Τουρκική.'''
Γραμμή 190: Γραμμή 190:
* Ζαγάλισα
* Ζαγάλισα


==Συγκοινωνίες==
== Συγκοινωνίες ==
[[Image:20090423_Komotini_Greece_train_station.jpg|right|thumb|200px|Ο σταθμός τραίνων της Κομοτηνής.]]
[[Αρχείο:20090423_Komotini_Greece_train_station.jpg|right|thumb|200px|Ο σταθμός τραίνων της Κομοτηνής.]]
Η Κομοτηνή είναι μεσόγειος πόλη και δεν διαθέτει λιμάνι. Επίνειό της είναι ο [[Άγιος Χαράλαμπος Ροδόπης|Άγιος Χαράλαμπος]] στη θέση της αρχαίας [[Μαρώνεια|Μαρώνειας]]. Εξυπηρετείται από δύο αεροδρόμια. Το πλησιέστερο είναι αυτο της [[Αλεξανδρούπολη]]ς (65χλμ) και το άλλο βρίσκεται στη [[Χρυσούπολη Καβάλας]] (80χλμ).
Η Κομοτηνή είναι μεσόγειος πόλη και δεν διαθέτει λιμάνι. Επίνειό της είναι ο [[Άγιος Χαράλαμπος Ροδόπης|Άγιος Χαράλαμπος]] στη θέση της αρχαίας [[Αρχαία Μαρώνεια Θράκης|Μαρώνειας]]. Εξυπηρετείται από δύο αεροδρόμια. Το πλησιέστερο είναι αυτο της [[Αλεξανδρούπολη]]ς (65χλμ) και το άλλο βρίσκεται στη [[Χρυσούπολη Καβάλας]] (80χλμ).


===Οδικό Δικτυο===
=== Οδικό Δικτυο ===
Ο δρομος [[European route E90|E90]] διατρέχει την πόλη και τη συνδέει με τις άλλες πόλεις. Ο αυτοκινητόδρομος της Εγνατίας [[Εγνατία Οδός|(A2)]] περνά νότια της πόλης. Μπορεί κανείς να εισέλθει από δύο κόμβους, τη Δυτική και την Ανατολική Κομοτηνής.
Ο δρομος [[European route E90|E90]] διατρέχει την πόλη και τη συνδέει με τις άλλες πόλεις. Ο αυτοκινητόδρομος της Εγνατίας [[Εγνατία Οδός|(A2)]] περνά νότια της πόλης. Μπορεί κανείς να εισέλθει από δύο κόμβους, τη Δυτική και την Ανατολική Κομοτηνής.


===Αστικές/Υπεραστικές Συγκοινωνίες===
=== Αστικές/Υπεραστικές Συγκοινωνίες ===
Υπάρχει αστική συγκοινωνία με 5 κύριες γραμμές εντός της πόλης. Το ΚΤΕΛ συνδέει την Κομοτηνή με τους γύρω οικισμούς, τις παράλιες περιοχές και άλλες πόλεις.
Υπάρχει αστική συγκοινωνία με 5 κύριες γραμμές εντός της πόλης. Το ΚΤΕΛ συνδέει την Κομοτηνή με τους γύρω οικισμούς, τις παράλιες περιοχές και άλλες πόλεις.


===Σιδηρόδρομος===
=== Σιδηρόδρομος ===
Ο Οργανισμός Σιδηροδρόμων Ελλάδος (ΟΣΕ) προσφέρει τακτικά δρομολόγια πέντε φορές την ημέρα προς Θεσσαλονίκη και Αθήνα (Δυτικά) [http://195.167.18.41:7777/phpora/ora1.php?retur=1&AC_apo=%CA%CF%CC%CF%D4%C7%CD%C7&AC_pros=%C1%C8%C7%CD%C1&dob=&apoora=00&eosora=24&anamonipros=300&tren=&anamoniapo=2&ituser=internet&itterm=xxxx&apo=145&pros=28 Δρομολόγια ΟΣΕ] και προς Έβρο και Κωνσταντινούπολη στα Ανατολικά.
Ο Οργανισμός Σιδηροδρόμων Ελλάδος (ΟΣΕ) προσφέρει τακτικά δρομολόγια πέντε φορές την ημέρα προς Θεσσαλονίκη και Αθήνα (Δυτικά) [http://195.167.18.41:7777/phpora/ora1.php?retur=1&AC_apo=%CA%CF%CC%CF%D4%C7%CD%C7&AC_pros=%C1%C8%C7%CD%C1&dob=&apoora=00&eosora=24&anamonipros=300&tren=&anamoniapo=2&ituser=internet&itterm=xxxx&apo=145&pros=28 Δρομολόγια ΟΣΕ] και προς Έβρο και Κωνσταντινούπολη στα Ανατολικά.


==Άθληση==
== Άθληση ==
Συμπεριλαμβάνονται το ΔΑΚ (Δημοτικό Αθλητικό Κέντρο Κομοτηνής - έδρα του Πανθρακικού), Πανθρακικό Στάδιο (προπονητικό), Υπαίθριο Αθλητικό Δημοτικό Κέντρο (ΒΑ του κέντρου), το Δημοτικό Κλειστό Γυμναστήριο και Κολυμβητήριο και το σύμπλεγμα αθλητικών εγκαταστάσεων του Δημοκρίτειου Πανεπιστημίου (Κλειστό Γυμναστήριο και κολυμβητήριο). Η ορεινή περιοχή στα βόρεια της πόλης προσφέρεται για mountain-biking, trekking και εκτός δρόμου οδήγηση.
Συμπεριλαμβάνονται το ΔΑΚ (Δημοτικό Αθλητικό Κέντρο Κομοτηνής - έδρα του Πανθρακικού), Πανθρακικό Στάδιο (προπονητικό), Υπαίθριο Αθλητικό Δημοτικό Κέντρο (ΒΑ του κέντρου), το Δημοτικό Κλειστό Γυμναστήριο και Κολυμβητήριο και το σύμπλεγμα αθλητικών εγκαταστάσεων του Δημοκρίτειου Πανεπιστημίου (Κλειστό Γυμναστήριο και κολυμβητήριο). Η ορεινή περιοχή στα βόρεια της πόλης προσφέρεται για mountain-biking, trekking και εκτός δρόμου οδήγηση.


Οι Ομάδες που δραστηριοποιούνται στην πόλη είναι:
Οι Ομάδες που δραστηριοποιούνται στην πόλη είναι:


*'''[[Α.Π.Σ. Πανθρακικός Κομοτηνής]]''' - Ποδοσφαιρική ομάδα, ανέβηκε στη Superleague τη σεζόν 2007-2008.
* '''[[Α.Π.Σ. Πανθρακικός Κομοτηνής]]''' - Ποδοσφαιρική ομάδα, ανέβηκε στη Superleague τη σεζόν 2007-2008.
*'''[[Γ.Α.Σ. Κομοτηνή]]''' - Ομάδες Μπάσκετ, Βόλλευ και Κολύμβησης
* '''[[Γ.Α.Σ. Κομοτηνή]]''' - Ομάδες Μπάσκετ, Βόλλευ και Κολύμβησης
*'''A.E. Κομοτηνή''' - Ομάδες Μπάσκετ, Βόλλευ και Ποδοσφαίρου
* '''A.E. Κομοτηνή''' - Ομάδες Μπάσκετ, Βόλλευ και Ποδοσφαίρου
*'''Ολυμπιάδα''' - Στίβος
* '''Ολυμπιάδα''' - Στίβος


==Γνωστοί Κομοτηναίοι==
== Γνωστοί Κομοτηναίοι ==


* [[Αθανάσιος Βατοπεδινός εκ Κομοτηνής]], λόγιος<ref>[http://www.lib.uoa.gr/katoptron/loadPersonList.do?type=plain Κάτοπτρον, κατάλογος λογίων]</ref>.
* [[Αθανάσιος Βατοπεδινός εκ Κομοτηνής]], λόγιος<ref>[http://www.lib.uoa.gr/katoptron/loadPersonList.do?type=plain Κάτοπτρον, κατάλογος λογίων]</ref>.
Γραμμή 232: Γραμμή 232:
* [[Σύλλας Σεραφείμ]], ηθοποιός<ref>[http://www.xronos.gr/detail.php?ID=39429 Άρθρο στην εφημερίδα ''Χρόνος'', ''Ο συντοπίτης μας ηθοποιός αυτοπροσδιορίζεται, Σίλας Σεραφείμ "Η Κομοτηνή: Ο εξάντας μου στη ζωή"'', Μαρία Φανφάνη, Κομοτηνή, 27 Μαρτίου 2007]</ref>
* [[Σύλλας Σεραφείμ]], ηθοποιός<ref>[http://www.xronos.gr/detail.php?ID=39429 Άρθρο στην εφημερίδα ''Χρόνος'', ''Ο συντοπίτης μας ηθοποιός αυτοπροσδιορίζεται, Σίλας Σεραφείμ "Η Κομοτηνή: Ο εξάντας μου στη ζωή"'', Μαρία Φανφάνη, Κομοτηνή, 27 Μαρτίου 2007]</ref>
* [[Κώστας Μπανιώτης]], αθλητής [[στίβος|στίβου]] (άλτης), πρωταθλητής [[άλμα εις ύψος|άλματος εις ύψος]]
* [[Κώστας Μπανιώτης]], αθλητής [[στίβος|στίβου]] (άλτης), πρωταθλητής [[άλμα εις ύψος|άλματος εις ύψος]]
*[[Ροβήρος Μανθούλης]], σκηνοθέτης
* [[Ροβήρος Μανθούλης]], σκηνοθέτης
* [[Αλέξανδρος Ταξιλδάρης]], αθλητής του [[Υγρός στίβος|υγρού στίβου]] (Κολύμβηση), αργυρός παραολυμπιονίκης<ref>[http://www.paralympic.gr/index.php?lang=gr&sec=1%E2%8C%A9=en&ctg=18&cid=42 Ελληνική Παραολυμπιακή Επιτροπή, Αλέξανδρος Ταξιλδάρης]</ref>.
* [[Αλέξανδρος Ταξιλδάρης]], αθλητής του [[Υγρός στίβος|υγρού στίβου]] (Κολύμβηση), αργυρός παραολυμπιονίκης<ref>[http://www.paralympic.gr/index.php?lang=gr&sec=1%E2%8C%A9=en&ctg=18&cid=42 Ελληνική Παραολυμπιακή Επιτροπή, Αλέξανδρος Ταξιλδάρης]</ref>.


==Πληθυσμιακή Ιστορία και Ανάπτυξη==
== Πληθυσμιακή Ιστορία και Ανάπτυξη ==
{| class="wikitable"
{| class="wikitable"
|- bgcolor="#efefef"
|- bgcolor="#efefef"
Γραμμή 247: Γραμμή 247:
|}
|}


==Παραπομπές==
== Παραπομπές ==
{{παραπομπές|2}}
{{παραπομπές|2}}


==Σχετικοί Σύνδεσμοι==
== Σχετικοί Σύνδεσμοι ==
{{commons|Komotini}}
{{commons|Komotini}}
*[http://www.komotini.gr Δήμος Κομοτηνής]
* [http://www.komotini.gr Δήμος Κομοτηνής]
*[http://www.kom.gr Πύλη Komotini On-Line]
* [http://www.kom.gr Πύλη Komotini On-Line]
*[http://www.rodopinews.gr Τα Νέα Της Ροδόπης - Rodopi News]
* [http://www.rodopinews.gr Τα Νέα Της Ροδόπης - Rodopi News]
*[http://iek-komot.rod.sch.gr I.E.K. Κομοτηνής]
* [http://iek-komot.rod.sch.gr I.E.K. Κομοτηνής]
*[http://www.panthrakikos.com Πανθρακικός Κομοτηνής]
* [http://www.panthrakikos.com Πανθρακικός Κομοτηνής]
*[http://www.culture.gr/2/21/211/21119m/e211sm01.html Αρχαιολογικό Μουσείο Κομοτηνής]
* [http://www.culture.gr/2/21/211/21119m/e211sm01.html Αρχαιολογικό Μουσείο Κομοτηνής]
*[http://www.culture.gr/4/42/421/42108/42108a/e42108a1.html Βυζαντινό Μουσείο Κομοτηνής]
* [http://www.culture.gr/4/42/421/42108/42108a/e42108a1.html Βυζαντινό Μουσείο Κομοτηνής]
===Ψηφιακό αρχείο ΕΡΤ===
=== Ψηφιακό αρχείο ΕΡΤ ===
* {{Αρχείο ΕΡΤ|τίτλος= Κομοτηνή|αριθμός= 0000075677}}
* {{Αρχείο ΕΡΤ|τίτλος= Κομοτηνή|αριθμός= 0000075677}}
* {{Αρχείο ΕΡΤ|τίτλος= Κομοτηνή, η πρωτεύουσα της Θράκης|αριθμός= 0000008502}}
* {{Αρχείο ΕΡΤ|τίτλος= Κομοτηνή, η πρωτεύουσα της Θράκης|αριθμός= 0000008502}}
Γραμμή 267: Γραμμή 267:
{{Έδρες νομών της Ελλάδας}}
{{Έδρες νομών της Ελλάδας}}
{{Δήμοι και κοινότητες του νομού Ροδόπης}}
{{Δήμοι και κοινότητες του νομού Ροδόπης}}

[[Κατηγορία:Κομοτηνή| ]]
[[Κατηγορία:Κομοτηνή| ]]
[[Κατηγορία:Δήμος Κομοτηνής]]
[[Κατηγορία:Δήμος Κομοτηνής]]

Έκδοση από την 15:54, 1 Σεπτεμβρίου 2011

Συντεταγμένες: 41°07′02″N 25°24′04″E / 41.1172°N 25.4011°E / 41.1172; 25.4011

Κομοτηνή
Πόλη
Εικόνα
Το κέντρο της Κομοτηνής

Έμβλημα
Κομοτηνή is located in Greece
Κομοτηνή
Κομοτηνή
ΧώραΕλλάδα
ΠεριφέρειαΑνατολικής Μακεδονίας και Θράκης
Διοίκηση
 • ΔήμαρχοςΠετριδης Γεωργιος
Έκταση385.386 km2
Πληθυσμός51.732, 44.421, 38.532 και 50.990
Ταχυδρομικός κώδικας69100
Τηλεφωνικός κωδικός25310
Ιστοσελίδαhttp://www.komotini.gr

Η Κομοτηνή (παλαιότερα και Γκιουμουλτζίνα, τουρκικά: Gümülcine, το Βυζαντινό όνομα ήταν Κουμουτζηνά [1]) πρωτεύουσα της Δυτικής Θράκης, βρίσκεται στο βόρειο-ανατολικό τμήμα της Ελλάδας, στο νομό Ροδόπης. Είναι έδρα της διοικητικής περιφέρειας Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης, έδρα της διευρυμένης νομαρχιακής αυτοδιοίκησης Ροδόπης - Έβρου και πρωτεύουσα του νομού Ροδόπης. Στην Κομοτηνή, επίσης, έχει την έδρα του το Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης.

Γενικά

Η πόλη είναι επίπεδη, χτισμένη μέσα στο Θρακικό κάμπο και στους πρόποδες της οροσειράς της Ροδόπης, σε υψόμετρο 31-55 μ., 30 περίπου χλμ. οδικώς από τη θάλασσα. Η ρυμοτομία της είναι ακανόνιστη και δαιδαλώδης, κυρίως στην παλιά πόλη, με εξαίρεση τις νέες συνοικίες που δημιουργούνται. Αποτελεί σπουδαίο εμπορικό, οικονομικό και συγκοινωνιακό κέντρο της Θράκης και βρίσκεται επί της σιδηροδρομικής γραμμής Θεσσαλονίκης-Αλεξανδρούπολης. Ο πληθυσμός της, κατά την απογραφή του 2001, είναι 52.659 κάτοικοι, αριθμός όμως που αυξάνεται σημαντικά, αν προστεθούν οι περίπου 16.000[εκκρεμεί παραπομπή] φοιτητές πλέον, που διαμένουν στην πόλη. Τον πληθυσμό της αποτελούν τόσο Χριστιανοί όσο και Μουσουλμάνοι, που ζουν ειρηνικά μαζί. Στην περιοχή παλιότερα εγκαταστάθηκαν και πρόσφυγες από την Αρμενία, Έλληνες πρόσφυγες από τη Μικρά Ασία και πρόσφατα από την τέως Σοβιετική Ένωση (Ρωσοπόντιοι).

Ιστορία

Αρχαιότητα και Ρωμαίοι

Η Κομοτηνή υπήρξε ως επιβεβαιωμένος οικισμός, ήδη από το 2ο αιώνα μ.Χ. Αυτό το μαρτυρούν αρχαιολογικά ευρήματα της εποχής εκείνης, αλλά και στη συνέχεια, έως τον 4ο μ.Χ. αιώνα[2]. Επιβεβαιώνεται, επίσης, και από επιγραφή στο σωζόμενο και διακριτό σε διάφορα σημεία της πόλης, παλαιό τείχος του 4ου αιώνα μ.Χ. που αναγράφει "Θεοδοσίου κτίσμα". Η επιγραφή ανακαλύφθηκε από τον Κομοτηναίο καθηγητή Στίλπωνα Κυριακίδη και τον τότε δήμαρχο Σοφοκλή Κομνηνό. Εικάζεται ότι το πόλισμα Κομοτηνή ανάγεται στον 5ο αιώνα π.Χ. και συνδέεται με την ομώνυμη κόρη του Μαρωνίτη ζωγράφου Παρρασίου[3]. Στη Ρωμαϊκή εποχή ήταν ένα από τα πολλά διάσπαρτα φρούρια κατά μήκος της Εγνατίας οδού, που υπήρχαν στην περιοχή της Θράκης. Σημαντικότερη πόλη την περίοδο εκείνη ήταν η γειτονική Μαξιμιανούπολη, η παλαιότερη Θρακική Πορσούλις ή Παισούλαι (μετονομάστηκε σε Μοσυνούπολη τον 8-9ο αιώνα) [4]. Η Κομοτηνή αποτελούσε κόμβο της Εγνατίας οδού προς τη βόρεια κατεύθυνση που μέσα από το πέρασμα της Νυμφαίας οδηγεί στην κοιλάδα του Άρδα, τη Φιλιππούπολη και τη βυζαντνή Βερόη (σημερινή Στάρα Ζαγόρα). [5].

Βυζαντινή περίοδος

Η βυζαντινή εκκλησία της Παναγίας.

Κατά την περίοδο της Ανατολικής Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας (Βυζάντιο) ανήκε στο Θέμα Μακεδονίας, ενώ από τον 9ο αιώνα υπάγεται στο νεοϊδυθέν Θέμα Βολερού. Υπήρξε έως τότε, ασήμαντο φρούριο, που το 1207 ύστερα από την επιδρομή του τσάρου της Βουλγαρίας Ιβάν Α΄, αποτέλεσε καταφύγιο προσφύγων από τα γύρω φρούρια που καταστράφηκαν. Την περίοδο εκείνη πολλοί κάτοικοι της Μοσυνόπολης (πρώην Μαξιμιανούπολη) κατέφυγαν στην Κομοτηνή[6][7]. Ο πληθυσμός από τότε αυξανόταν συνεχώς, ώστε τελικά εξελίχθηκε σε σημαντική πόλη της περιοχής. Το 1331 ο Ιωάννης ΣΤ΄ Καντακουζηνός την αναφέρει ως Κουμουτζηνά. Το 1332 ο Ανδρόνικος Γ' Παλαιολόγος στρατοπέδευσε στην Κομοτηνή προκειμένου να αντιμετωπίσει τον ηγεμόνα της Σμύρνης Ομούρ στο χωριό Παναγία κοντά στη Μονή Παναγίας Βαθυρρύακος (σημερινά Φατύρρυακα), αλλά τελικά ο Ομούρ αποχώρησε χωρίς μάχη. Το 1341 ο ιστορικός Νικηφόρος Γρηγοράς την αναφέρει με το σημερινό της όνομα, ως Κομοτηνή. Το 1343, κατά τη διάρκεια του εμφυλίου πολέμου μεταξύ Ιωάννη ΣΤ' Καντακουζηνού και Ιωάννη Ε' Παλαιολόγου, η Κομοτηνή μαζί με τα γειτονικά φρούρια Ασωμάτου, Παραδημής, Κρανοβουνίου και Στυλαρίου, προσχωρούν στην παράταξη Καντακουζηνού. Στην Κομοτηνή κατέφυγε ο Ιωάννης ΣΤ' Καντακουζηνός το 1344 για να διασωθεί μετά από μάχη με τα στρατεύματα του Ομούρ και του Βούλγαρου συμμάχου του, Μομιτζίλου κοντά στην κατεστραμμένη ήδη Μοσυνόπολη[8].

Οθωμανική περίοδος

Ο Πύργος του Ωρολογιού: μνημείο το οποίο θεωρείται δείγμα του οθωμανικού εκσυγχρονισμού του 1884 - αφιέρωμα του σουλτάνου Αβδούλ Χαμίτ [9].
Η παλιά πόλη, το Μουσουλμανικό τέμενος "Γενί Τζαμί" και ο Πύργος του Ωρολογιού στο βάθος.
Η αγορά στην παλιά πόλη της Κομοτηνής. Η συγκεκριμένη φωτογραφία είναι τραβηγμένη δίπλα στο Γενί Τζαμί / Μουφτεία Κομοτηνής.

Το 1361 την κατακτά ο Γαζή Εβρενός πασάς και ξεκινάει η περίοδος Τουρκοκρατίας. Η πόλη αποτέλεσε τη πρώτη έδρα του Γαζή Εβρενός και έγινε διάσημη για το ομώνυμο τέμενος με το Ιμαρέτ (Πτωχοκομείο) (1370-1380) [1] [9]. Το μνημείο αυτό θεωρείται από τα αρχαιότερα δείγματα οθωμανικής αρχιτεκτονικής στη Θράκη (αποτελείται από τρεις χώρους που διαμορφώνουν στην κάτοψη το σχήμα Τ - τύπου ζαβιγέ). Σήμερα το μνημείο (Ιμαρέτ της Κομοτηνής) ανήκει στην μητρόπολη και λειτουργεί ως Εκκλησιαστικό Μουσείο της Μητροπόλεως Μαρωνείας και Κομοτηνής. [10]

Με την Οθωμανική κατάκτηση πολλές οικογένειες Κομοτηναίων διέφυγαν στην Ήπειρο και ίδρυσαν το χωριό Κουμουτζάδες (σημερινός Αμμότοπος Άρτας). Καταδιωκόμενοι κι εκεί, αρκετοί προσέφυγαν στα Τρόπαια Γορτυνίας. Έως και σήμερα διατηρούνται οι δεσμοί μεταξύ των κατοίκων της Κομοτηνής, του Αμμοτόπου και των Τροπαίων[11]. Η Κομοτηνή υπάγεται πλέον στο βιλαέτι Αδριανουπόλεως και είναι έδρα του ομώνυμου καζά. Μετά την τουρκική κατοχή, η πόλη επεκτείνεται και έξω από τα τείχη. Η Κομοτηνή διατηρεί την ελληνική φυσιογνωμία της έως το τέλος του 16ου αιώνα. Ο Γάλλος περιηγητής Πιέρ Μπελόν αναφέρει το 1548, ότι η πόλη κατοικείται από Έλληνες και λίγους Τούρκους[εκκρεμεί παραπομπή]. Θα απαιτηθούν μαζικές μετακινήσεις Γιουρούκων από το εσωτερικό της Μικράς Ασίας και ο εξισλαμισμός των Πομάκων, ώστε να ενισχυθεί ο μουσουλμανικός πληθυσμός της πόλης. Στην πόλη αναφέρεται και Εβραϊκή κοινότητα. Κατά τη διάρκεια της Τουρκοκρατίας, στην περιοχή δρουν πολλές ένοπλες ομάδες Ελλήνων αρματολών, οι οποίες υποχρεώνουν τον Αχμέτ Γ΄ να διατάξει τη διάλυσή τους, χωρίς ικανοποιητικά αποτελέσματα[12]. Κατά την Επανάσταση του 1821, σπουδαία ήταν η προσφορά των Κομοτηναίων με κυριότερους αγωνιστές, τον Ιωαννίκιο (μετέπειτα μητροπολίτη), τον Αγγελή Κίρζαλη και το λοχαγό Σταύρο Κομπένο, μέλη της Φιλικής Εταιρείας[13]. Τις επόμενες δεκαετίες η Κομοτηνή αναπτύσσεται οικονομικά λόγω της επεξεργασίας και του εμπορίου καπνού και οι Έλληνες ευνοούμενοι από τα μέτρα υπέρ της ανεξιθρησκείας ελέγχουν πλήρως την οικονομική δραστηριότητα της πόλης. Εκείνη την περίοδο χτίστηκαν πολλά από τα αρχοντικά που κοσμούν σήμερα τους δρόμους της Κομοτηνής, όπως αυτά του Στάλιου, του Μαλλιόπουλου και του Πεΐδη[14]. Μετά τον Ρωσοτουρκικό Πόλεμο του 1877-1878, νέο κύμα Τούρκων προσφύγων συρρέουν στην Κομοτηνή. Την περίοδο εκείνη λόγω της έξαρσης του Βουλγαρικού εθνικισμού, η περιοχή δέχεται έντονες πιέσεις από τη Βουλγαρική πλευρά[15]. Το 1880 λειτουργούσαν στην πόλη Παρθεναγωγείο και Αστική Σχολή Αρρένων, το λεγόμενο "Σχολαρχείο"[16]. Το 1885 ιδρύεται στην Κομοτηνή ο πολιτιστικός σύλλογος "Ομόνοια" με έντονη δραστηριότητα στην πνευματική ζωή της πόλης, διοργανώνοντας θεατρικές παραστάσεις και συναυλίες[17]. Η πόλη την εποχή εκείνη ανέδειξε μεγάλους ευεργέτες, όπως ο Νέστωρ Τσανακλής, που με δωρεά του ανεγέρθηκε η Τσανάκλειος Σχολή, ο Δημήτριος Σίντος κ.α.[18]. Σημαντικές μορφές των γραμμάτων που γεννήθηκαν στην Κομοτηνή, ήταν ο ιατρός και καθηγητής του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης Αλέξανδρος Συμεωνίδης[19] και η δασκάλα και ιατρός Βικτωρία Μαργαριτοπούλου (μία από τις πρώτες γυναίκες Ελληνίδες ιατρούς)[20].

Απελευθέρωση

Γραμματόσημο 1913 Κομοτηνή-Γκιουμουλτζίνα.

Μετά την πολύχρονη τουρκική κατοχή (551 χρόνια) περνάει και στην κατοχή των Βουλγάρων κατά τον Ά Βαλκανικό Πόλεμο τον Οκτώβριο του 1912. Στο Β΄ Βαλκανικό Πόλεμο, στις 14 Ιουλίου του 1913 απελευθερώθηκε από τον ελληνικό στρατό, αλλά στις 10 Αυγούστου του ίδιου έτους με τη συνθήκη Βουκουρεστίου (1913) παραχωρείται στη Βουλγαρία. Οι Βούλγαροι σχεδόν αμέσως εξαπολύουν διωγμούς κατά Ελλήνων, Πομάκων και Τούρκων. Στις 31 Αυγούστου του ίδιου χρόνου το κίνημα των Πομάκων με τη συνδρομή των ντόπιων Τούρκων και την υποστήριξη των Ελλήνων, εγκαθιδρύει τη βραχύβια Δημοκρατία Δυτικής Θράκης με έδρα την πόλη της Κομοτηνής. Το ανεξάρτητο αυτό κρατίδιο καταλύεται μετά από δύο μήνες στις 25 Οκτωβρίου του 1913 και η πόλη περνά πάλι στη Βουλγαρία. [21] Μετά τη λήξη του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου, τον Αύγουστο του 1919, η Κομοτηνή καταλαμβάνεται από τα Γαλλικά στρατεύματα και επιβάλλεται το περίεργο καθεστώς της Διασυμμαχικής Θράκης, με έδρα του ανεξάρτητου κρατιδίου την Κομοτηνή και διοικητή τον Γάλλο στρατηγό Σαρπύ. Την 14η Μαΐου 1920 επετεύχθη η διπλωματική νίκη του τότε πρωθυπουργού της Ελλάδας Ελευθερίου Βενιζέλου και του στενού συνεργάτη του Χαρίσιου Βαμβακά και η Κομοτηνή απελευθερώθηκε επισήμως, και ενώθηκε με την Ελλάδα. [22]

Εβραίοι

Πάρκο Αγίας Παρασκευής: Μνημείο Ολοκαυτώματος Εβραίων Κομοτηνής.

Από τον 16ο αιώνα υπήρχε η ισραηλίτικη κοινότητα της Κομοτηνής, η οποία αποτελούνταν από Σεφαραδίτες Εβραίους οι οποίοι ασχολούνταν με το εμπόριο υφασμάτων μεταξιού και μαλλιού. Πολλοί Εβραίοι στην Κομοτηνή είχαν έρθει ως μετανάστες από την Αδριανούπολη και την Θεσσαλονίκη[23]. Η κοινότητα των Εβραίων βρισκόταν στο σημερινό Φρούριο, ανάμεσα στα τείχη. Ανάμεσα στα τείχη στο φρούριο υπήρχε η εβραϊκή Συναγωγή, η οποία χτίστηκε τον 18ο αιώνα και καταστράφηκε κατά την Κατοχή. Το 1900 η Εβραϊκή Κοινότητα απαριθμούσε 1.200 μέλη και το 1910 λειτούργησε η σχολή Alliance Israelite Universelle, όπου διδασκόταν η ελληνική, η γαλλική και η εβραϊκή γλώσσα. Το 1912-13 πολλοί Εβραίοι μετακομίζουν σε μεγάλες πόλεις, όπως στη Θεσσαλονίκη και στην Κωνσταντινούπολη. Μετά την απελευθέρωση της Κομοτηνής, το Μάιο 1920, η ισραηλίτικη κοινότητα Κομοτηνής διατηρούσε πολιτιστική λέσχη και φιλανθρωπικούς συλλόγους.

Κατά τη διάρκεια της Κατοχής και συγκεκριμένα στις 4 Μαρτίου 1943 οι Βούλγαροι σύμμαχοι των Ναζί συνέλαβαν 863 Εβραίους. Αρχικά τους μετέφεραν σε μια εγκαταλελειμμένη καπναποθήκη (κτήριο Chelborov). Στις 5 Μαρτίου τους επιβίβασαν σε τρένο και τους μετέφεραν αρχικά στο Σιμιτλί και στη συνέχεια στο Μπλαγκόεβγκραντ. Περίπου 20 άτομα αφέθηκαν ελεύθερα από εκεί, καθώς είχαν τουρκική, ισπανική και ιταλική υπηκοότητα. Οι υπόλοιποι μεταφέρθηκαν, στις 19 Μαρτίου, με ποταμόπλοιο από τον Δούναβη στη Βιέννη, από εκεί με τρένο στο Κατοβίτσε της Πολωνίας και στη συνέχεια στο στρατόπεδο εξόντωσης Τρεμπλίνκα, όπου εξοντώθηκαν. Επέζησαν του Ολοκαυτώματος μόνον οκτώ άτομα.[24][25]

Το 1958 η Ισραηλίτικη Κοινότητα της Κομοτηνής διαλύθηκε λόγω έλλειψης μελών. Το 2004 Ο Δήμος Κομοτηνής τοποθέτησε, στο Πάρκο Αγίας Παρασκευής, μνημείο αφιερωμένο στα θύματα του Ολοκαυτώματος - Γερμανοβούλγαρων κατακτητών. [26] [27] [28] [29]

Μουσεία

  • Αρχαιολογικό Μουσείο: Στο μουσείο υπάρχουν εκθέματα από την ευρύτερη περιοχή της Θράκης από την Νεολιθική μέχρι τη Βυζαντινή περίοδο. Το μουσείο εγκαινιάστηκε το 1976 και είναι έργο του αρχιτέκτονα Άρη Κωνσταντινίδη. Από πλευράς αρχιτεκτονικής, το κτήριο του μουσείου, θεωρείται από τα πιο σύγχρονα της πόλης. Το εντυπωσιακό έκθεμα του μουσείου είναι η χρυσή προτομή του Ρωμαίου Αυτοκράτορα Σεπτιμίου Σεβήρου (193-211 μ.Χ.). Τα εκθέματα του μουσείου εστιάζουν κυρίως στην παρουσία των Ελλήνων και στην Ελληνική τέχνη στην περιοχή του βόρειου Αιγαίου και της Θράκης. [30]
  • Βυζαντινό Μουσείο: Στο μουσείο (ανήκει στο Ίδρυμα Παπανικολάου) υπάρχουν εκθέματα βυζαντινών εκκλησιαστικών αντικειμένων, βιβλία, κοσμήματα, νομίσματα και σφραγίδες [31].
  • Λαογραφικό Μουσείο: Το μουσείο λειτουργεί από το 1962 και στεγάζεται στο αρχοντικό Πεϊδη το οποίο ως κτήριο είναι δείγμα τοπικής λαϊκής αρχιτεκτονικής. Τα εκθέματα του μουσείου προέρχονται από την ευρύτερη περιοχή της Θράκης και την Μικρά Ασία και συμπεριλαμβάνουν παραδοσιακές φορεσιές, κεντήματα, αντικείμενα από χαλκό, ξύλο, πυλό και ασήμι, γεωργικά εργαλεία, εργαλεία παραδοσιακών επαγγελμάτων αλλά και είδη οικιακής χρήσης. Ανάμεσα στα εκθέματα βρίσκονται και τα προσωπικά αντικείμενα του Αρχιεπίσκοπου Αθηνών Χρυσάνθου (1881-1949) από την Τραπεζούντα ο οποίος γεννήθηκε στην Γρατινή Ροδόπης (ένα χωριό περίπου 13 χιλιόμετρα βορειοανατολικά της Κομοτηνής). [32]
  • Μουσείο Καλαθοπλεκτικής των Ρωμά: Το μουσείο δημιουργήθηκε από τον Πρόδρομο Εμφιετζόγλου το 1995 και εκτίθονται ψάθινα αντικείμενα καλαθοπλεκτική αγροτικής και οικιακής χρήσης των Ρωμά από την ευρύτερη περιοχή της Θράκης (σημερινές περιοχές της Ελλάδος, Βουλγαρίας και Τουρκίας). Σύμφωνα με το μουσείο, οι Ρωμά, οι οποίοι ζούσαν-περιφέρονταν στην ευρύτερη περιοχή της Θράκης μέχρι την δεκαετία του 1960 έπλεκαν δεκάδες χιλιάδες καλάθια μέχρι την εμφάνιση του πλαστικού όπου η καλαθοπλεκτική παρήκμασε. [33] [32]
  • Μουσείο «Καραθεοδωρή»: Μουσείο αφιερωμένο στον Κωνσταντίνο Καραθεοδωρή ο οποίος είχε καταγωγή από την Θράκη (Νέα Βύσσα Έβρου) (Βερολίνο 1873 – Μόναχο 1950) ο οποίος ήταν κορυφαίος σύγχρονος Έλληνας μαθηματικός που διακρίθηκε σε παγκόσμιο επίπεδο. [32]

Σήμερα

 Το λήμμα δεν περιέχει πηγές ή αυτές που περιέχει δεν επαρκούν. Μπορείτε να βοηθήσετε προσθέτοντας την κατάλληλη τεκμηρίωση. Υλικό που είναι ατεκμηρίωτο μπορεί να αμφισβητηθεί και να αφαιρεθεί.
Προσοχή, το πρότυπο τοποθετήθηκε χωρίς ημερομηνία. Για τη σημερινή ημερομηνία χρησιμοποιήστε: {{πηγές|11|05|2024}}
Αυτό το λήμμα χρειάζεται επιμέλεια ώστε να ανταποκρίνεται σε υψηλότερες προδιαγραφές ορθογραφικής και συντακτικής ποιότητας ή μορφοποίησης.
Γίνετε περισσότερο συγκεκριμένοι ως προς το τι χρειάζεται το λήμμα με {{επιμέλεια|αίτιο}} ή χρησιμοποιήστε ένα πρότυπο όπως το {{μορφοποίηση}}.
Για περαιτέρω βοήθεια, δείτε τα λήμματα πώς να επεξεργαστείτε μια σελίδα και τον οδηγό μορφοποίησης λημμάτων.
Η γραφική οδός "Παναγή Τσαλδάρη" που οδηγεί στον σταθμό τραίνων.

Οι μουσουλμανικοί πληθυσμοί της Κομοτηνής εξαιρέθηκαν από την ανταλλαγή πληθυσμών με την Τουρκία. Μετά το 1922 προσέφυγαν στην πόλη αρκετοί πρόσφυγες από τον Πόντο, τη Μικρά Ασία, την Ανατολική Θράκη και την Ανατολική Ρωμυλία. Την ίδια περίοδο, επίσης, βρήκαν καταφύγιο και αρκετοί μουσουλμάνοι αντικεμαλιστές, ως πολιτικοί πρόσφυγες[34][35]. Η Κομοτηνή σήμερα είναι ένα ακμαίο εμπορικό και διοικητικό κέντρο. Είναι σαφώς κεντροβαρής πόλη με την πλειοψηφία της εμπορικής δραστηριότητας και τις υπηρεσίες να είναι συγκεντρωμένες γύρω από το ιστορικό κέντρο. Γι' αυτό και είναι πολύ πρακτικό να πηγαίνει κανείς παντού περπατώντας. Ωστόσο η κυκλοφορία μπορεί να γίνει ανυπόφορη τις ώρες αιχμής. Στο παρελθόν, ο ποταμός Μπουκλουτζάς (είναι παραπόταμος του ποταμού Βοσβόζη που πηγάζει από το Παπίκιο και χύνεται στην Ισμαρίτιδα λίμνη) χώριζε την πόλη σε δύο μέρη. Τη δεκαετία του 1970, ύστερα από επανειλημμένες πλημμύρες, άλλαξε η κοίτη του ποταμού και αντικαταστάθηκε από τις κύριες οδικές αρτηρίες της πόλης. Η Κομοτηνή φημίζεται για τις διάφορες ποικιλίες στραγαλιών (λεμπλιεμπλιά), τα ιδιαίτερα χαρμάνια ελληνικού καφέ και τα παραδοσιακά γλυκά της, όπως μαλεμπί και το σουτζούκ λουκούμ (είδος λουκουμιού).

Η Καρδιά της Πόλης

Η κεντρική πλατεία / κέντρο της Κομοτηνής.

Στην καρδιά της πόλης βρίσκεται το καταπράσινο πάρκο της Αγίας Παρασκευής, που πρόσφατα ανακαινίστηκε και το περίπου 15 μ. μνημείο για τους ήρωες του 2ου Παγκοσμίου Πολέμου. Οι κάτοικοι το αποκαλούν 'Ηρώον' ή 'Σπαθί'. Η ανανεωμένη Πλατεία Ειρήνης είναι το σημείο συγκέντρωσης της νυχτερινής ζωής η οποία τονώνεται από τον μεγάλο πληθυσμό φοιτητών που ζουν και σπουδάζουν στην πόλη. Το ιστορικό εμπορικό κέντρο είναι δημοφιλές για τους επισκέπτες λόγω των παραδοσιακών καταστημάτων του. Η περιοχή από το Kosmopolis Park μέχρι τον οικισμό του Ηφαίστου έχει εξελιχθεί σε ανεξάρτητο προορισμό για ψώνια.

Πολιτισμός και Ψυχαγωγία

Η οροσειρά της Ροδόπης όπως φαίνεται από τον σταθμό των τραίνων της Κομοτηνής.

Η Κομοτηνή ξεκίνησε ως βυζαντινό Φρούριο χτισμένο επί Αυτοκράτορα Θεοδοσίου τον 4ο αιώνα μ.Χ. Τα ερείπια της τετράεδρης αυτής κατασκευής μπορεί ακόμα και σήμερα να τα βρεί κανείς βορειοδυτικά της κεντρικής πλατείας. Υπάρχουν αρκετά μουσεία που είναι ανοιχτά στο κοινό (Αρχαιολογικό, Βυζαντινό, Λαογραφικό και Εκκλησιαστικό). Νοτιοδυτικά της πλατείας βρίσκεται το Ανοιχτό Δημοτικό Θέατρο, στο οποίο φιλοξενούνται πολλές παραστάσεις, συναυλίες και πολιτιστικά δρώμενα. Σύντομα θα δοθεί σε χρήση το νέο υπερσύγχρονο Συνεδριακό-Πολιτιστικό Κέντρο 'Μελίνα Μερκούρη' που ουσιαστικά θα αποτελεί το Μέγαρο Μουσικής της Θράκης(Β/ΒΑ του κέντρου). Το Περιφερειακό Θέατρο (ΔΗΠΕΘΕ) Κομοτηνής έχει επιτυχώς εκτελέσει πολλές εγχώριες και διεθνείς παραγωγές. 6 χλμ ΒΑ της Κομοτηνής απλώνεται το άλσος της Νυμφαίας. Είναι ο πνεύμονας πρασίνου της πόλης και προσφέρεται για περπάτημα, ποδηλασία, ορειβασία και παιχνίδι. Το άλσος διαιρείται από ασφαλτοστρωμένο δρόμο που οδηγεί στο Βυζαντινό Φρούριο και στο ιστορικό Οχυρό της Νυμφαίας. Το τουριστικό περίπτερο, που βρίσκεται εκεί, προσφέρει καταπληκτική πανοραμική θέα 200 μοιρών του κάμπου της Ροδόπης, της Κομοτηνής και των προαστίων της και του Θρακικού Πελάγους (Διακρίνονται η Θάσος και η Σαμοθράκη, ενίοτε και το Άγιο Όρος). Η Κομοτηνή είναι επίσης περιτριγυρισμένη από αρχαία και βυζαντινά μνημεία που μπορεί κανείς να επισκεφθεί κατά τη διάρκεια μιας μονοήμερης εκδρομής. Η Μαξιμιανούπολη - Μοσυνούπολη (ή αλλιώς "η Ακρόπολη της Ροδόπης"[εκκρεμεί παραπομπή]) βρίσκεται στο 8ο χλμ στο δρόμο Κομοτηνής - Ιάσμου. Η Αναστασιούπολη βρίσκεται νοτίως του χωριού Αμαξάδες στον δήμο Ιάσμου. Η Αρχαία Στρύμη βρίσκεται στα νότια του νομού, παραλιακά μετά την λίμνη Μητρικού. Οι τρεις αυτές σημαντικές πολιτείες της αρχαιότητας βρίσκονται ακόμη θαμμένες κάτω από χωράφια ή πυκνή βλάστηση και χρειάζεται πολύ υπομονή και βοήθεια από τους ντόπιους για να τις επισκεφθεί κανείς. Φυσικά υπάρχουν και επισκέψιμοι και αξιοποιημένοι αρχαιολογικοί χώροι, όπως το Αρχαίο Θέατρο Μαρώνειας και οι αρχαιότητες στο λιμάνι του Αγίου Χαραλάμπους, ενώ αξιόλογοι αρχαιολογικοί τόποι βρίσκονται και στους διπλανούς νομούς.

Δημογραφικά

Η Κομοτηνή είναι μια πόλη πολυπολιτισμική. [36] [37] [38] [39] Ο πληθυσμός είναι εξαιρετικά πολύγλωσσος για πόλη τέτοιου μεγέθους. Αποτελείται από ντόπιους Έλληνες, πρόσφυγες από τη Μικρά Ασία και την Ανατολική Θράκη, Έλληνες Μειονοτικούς (Τουρκογενείς, Πομάκους και Αθίγγανους, κυρίως Μουσουλμάνους στο θρήσκευμα), λιγοστούς απογόνους Αρμενίων προσφύγων και πολλούς Κωνσταντινουπολίτες, Ιμβρίους και Τενεδίους μετά τους διωγμούς που υπέστησαν κατά τα Σεπτεμβριανά του 1955. Πρόσφατα προσέφυγαν στην πόλη και παλιννοστούντες ομογενείς από χώρες της πρώην ΕΣΣΔ (κυρίως Γεωργία, Αρμενία, Ρωσία, Ουκρανία και Καζακστάν).

Συνοικίες

ΚΕΝΤΡΟ
Ιστορικό Εμπορικό Κέντρο, Πλατεία Ειρήνης και πέριξ, Αρμενιό
ΔΥΤΙΚΑ
Νεα Μοσυνούπολη, Ρέμβη
ΝΟΤΙΟΔΥΤΙΚΑ
Καβακλιώτικα, Σταθμός, Εργατικά Σταθμού, Εργατικά ΔΕΗ
ΝΟΤΙΑ
Ζυμβρακάκη
ΝΟΤΙΟΑΝΑΤΟΛΙΚΑ
Άγιος Στυλιανός
ΑΝΑΤΟΛΙΚΑ
Νεόκτιστα
ΒΟΡΕΙΑ
Αγία Βαρβάρα/Στρατώνες


Προάστια

Παιδεία

 Αυτό το λήμμα χρειάζεται επιμέλεια ώστε να ανταποκρίνεται σε υψηλότερες προδιαγραφές ορθογραφικής και συντακτικής ποιότητας ή μορφοποίησης.
Γίνετε περισσότερο συγκεκριμένοι ως προς το τι χρειάζεται το λήμμα με {{επιμέλεια|αίτιο}} ή χρησιμοποιήστε ένα πρότυπο όπως το {{μορφοποίηση}}.
Για περαιτέρω βοήθεια, δείτε τα λήμματα πώς να επεξεργαστείτε μια σελίδα και τον οδηγό μορφοποίησης λημμάτων.
Η πρυτανεία του Δημοκρίτειου Πανεπιστημίου Θράκης στην Πανεπιστημιούπολη Κομοτηνής.

Υπάρχουν 20 Δημοτικά, 7 Γυμνάσια and 4 Λύκεια και το ΙΕΚ (IEK Komotini). Επίσης υπάρχουν 3 ΕΠΑΛ (2 ημερίσια και ένα εσπερινό).

Η Κομοτηνή είναι γνωστή πλέον πανεπιστημιούπολη στη Βόρεια Ελλάδα. Είναι έδρα της διοίκησης του Δημοκρίτειου Πανεπιστημίου Θράκης και πολλών τμημάτων του:

  • Νομική Σχολή
  • ΤΕΦΑΑ
  • Ιστορίας και Εθνολογίας
  • Ελληνικής Φιλολογίας
  • Κοινωνικής Διοίκησης
  • Διεθνών Οικονομικών Σχέσεων και Ανάπτυξης
  • Διοίκηση Επιχειρήσεων (2009)
  • Πολιτικής(2009)
  • Γλώσσες, Φιλολογία και Πολιτισμός των Χωρών του Ευξείνου Πόντου.

Το πανεπιστήμιο φιλοξενεί πληθυσμό 10.000 φοιτητών. Η ίδρυσή του έχει επιφέρει πολλές θετικές συνέπειες στην αστική περιοχή και βοήθησε την ανάπτυξη και εξάπλωσή της.

Η Σχολή Αστυνομίας βρίσκεται στο 7ο χλμ Εθνικής Οδού Κομοτηνής/Ξάνθης και εδρεύει σε σύγχρονες εγκαταστάσεις.

Μέσα ενημέρωσης

Τηλεόραση

Ο κύριος τηλεοπτικός σταθμός που εδρεύει στην Κομοτηνή είναι το R Channel αν και άλλοι σταθμοί εκπέμπουν από αυτήν (ΔΕΛΤΑ από Αλεξανδρούπολη και ET3 από Θεσσαλονίκη).

Ραδιόφωνο

Διατίθενται πολλοί σταθμοί. Κάποιοι προέρχονται από γειτονικές πόλεις, ενώ κάποιοι από Αθήνα. Οι πιο σημαντικοί σταθμοί που εκπέμπουν απ'την πόλη είναι:

  • Ροδόπη FM 95.5
  • ΕΡΑ Κομοτηνής (Δίκτυο ΕΡΑ, Ευρύτερη γεωγραφική κάλυψη στη Βόρεια Ελλάδα) 98.1
  • Δίαυλος Ροδόπης 92.4
  • Hit FM 92.9
  • DeeJay 89.5
  • Ράδιο Χρόνος 87.5
  • Ράδιο Παρατηρητής 94
  • Ράδιο Κομοτηνή 103.1
  • Isik FM 91.8
  • Ράδιο City 107.6

Τύπος

Εφημερίδες

  • O Χρόνος
  • Η Πατρίδα
  • Παρατηρητής της Θράκης: Πολύγλωσση
  • Το Ελεύθερο Βήμα
  • Θρακική Αγορά
  • Η Φωνή της Ροδόπης
  • Αντιφωνητής
  • Θρακική Γη

Ηλεκτρονικές Εφημερίδες

  • Τα Νέα Της Ροδόπης - RodopiNews

Εφημερίδες που εκδίδονται στην Τουρκική.

  • Γκιουντέμ (Gündem)
  • Μπιρλίκ (Birlik)
  • Τζουμχουριέτ (Cumhuriyet)
  • Ολάι (Olay)
  • Μπουλτέν (Bülten)
  • Μιλλέτ (Millet)

Οι παραπάνω είναι διαθέσιμες για ανάγνωση στο διαδίκτυο μέσω του τομέα ειδήσεων της εμπορικής διαδικτυακής πύλης της Κομοτηνής.

Εφημερίδες που εκδίδονται στην Πομακική.

  • Νατ Πρες
  • Ζαγάλισα

Συγκοινωνίες

Ο σταθμός τραίνων της Κομοτηνής.

Η Κομοτηνή είναι μεσόγειος πόλη και δεν διαθέτει λιμάνι. Επίνειό της είναι ο Άγιος Χαράλαμπος στη θέση της αρχαίας Μαρώνειας. Εξυπηρετείται από δύο αεροδρόμια. Το πλησιέστερο είναι αυτο της Αλεξανδρούπολης (65χλμ) και το άλλο βρίσκεται στη Χρυσούπολη Καβάλας (80χλμ).

Οδικό Δικτυο

Ο δρομος E90 διατρέχει την πόλη και τη συνδέει με τις άλλες πόλεις. Ο αυτοκινητόδρομος της Εγνατίας (A2) περνά νότια της πόλης. Μπορεί κανείς να εισέλθει από δύο κόμβους, τη Δυτική και την Ανατολική Κομοτηνής.

Αστικές/Υπεραστικές Συγκοινωνίες

Υπάρχει αστική συγκοινωνία με 5 κύριες γραμμές εντός της πόλης. Το ΚΤΕΛ συνδέει την Κομοτηνή με τους γύρω οικισμούς, τις παράλιες περιοχές και άλλες πόλεις.

Σιδηρόδρομος

Ο Οργανισμός Σιδηροδρόμων Ελλάδος (ΟΣΕ) προσφέρει τακτικά δρομολόγια πέντε φορές την ημέρα προς Θεσσαλονίκη και Αθήνα (Δυτικά) Δρομολόγια ΟΣΕ και προς Έβρο και Κωνσταντινούπολη στα Ανατολικά.

Άθληση

Συμπεριλαμβάνονται το ΔΑΚ (Δημοτικό Αθλητικό Κέντρο Κομοτηνής - έδρα του Πανθρακικού), Πανθρακικό Στάδιο (προπονητικό), Υπαίθριο Αθλητικό Δημοτικό Κέντρο (ΒΑ του κέντρου), το Δημοτικό Κλειστό Γυμναστήριο και Κολυμβητήριο και το σύμπλεγμα αθλητικών εγκαταστάσεων του Δημοκρίτειου Πανεπιστημίου (Κλειστό Γυμναστήριο και κολυμβητήριο). Η ορεινή περιοχή στα βόρεια της πόλης προσφέρεται για mountain-biking, trekking και εκτός δρόμου οδήγηση.

Οι Ομάδες που δραστηριοποιούνται στην πόλη είναι:

Γνωστοί Κομοτηναίοι

Πληθυσμιακή Ιστορία και Ανάπτυξη

Έτος Πληθυσμός Πόλης Αλλαγή Πληθυσμός Δήμου Αλλαγή
1981 37.487 - 40.141 -
1991 37.036 -461/-1,2% 45.934 5.793/14%
2001 40.141 3.105/+9% 52.659 6.725/16%

Παραπομπές

  1. ↑ 1,0 1,1 Γεώργιος Λιακόπουλος (2002). The Ottoman conquest of Thrace: Aspects of historical geography. Άγκυρα: Μεταπτυχιακή εργασία στο Πανεπιστήμιο Bilkent. σελίδες 75. 
  2. ↑ ιστότοπος Θράκη Οn Line, Ιστορία Κομοτηνής
  3. ↑ Αρχαία Σύγχρονη Κομοτηνή, Ροδόπη, Δρ. Μαρίνα Π. Ζωγράφου, Εκδόσεις Γκοβόστη 2002 [Χρειάζεται σελίδα]
  4. ↑ Ιωάννης Λ. Σιγούρος (1997). Νομός Ροδόπης: Ιστορία - Αρχαιολογία - Γεωγραφία - Ανθρωπογεωγραφία - Πολιτισμός. Κομοτηνή: Εταιρία Παιδαγωγικών Επιστημών Κομοτηνής. σελίδες 74–77. ISBN 960-85512-6-9. 
  5. ↑ Στίλπων Κυριακίδης, ΙΜΧΑ, Ιστορία της Κομοτηνής, 1959
  6. ↑ Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης, ΤΕΦΑΑ, Κομοτηνή
  7. ↑ Θρακικός Ηλεκτρονικός Θησαυρός, Μαξιμιανούπολη
  8. ↑ Θρακικός Ηλεκτρονικός Θησαυρός, Κομοτηνή
  9. ↑ 9,0 9,1 Μελκίδη Χρύσα (25 Οκτωβρίου 2006). «Κομοτηνή». Δικτυακή Πύλη για την ανάδειξη της ιστορικής και της πολιτιστικής φυσιογνωμίας της Περιφέρειας Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης. Ανακτήθηκε στις 17 Ιουλίου 2011. 
  10. ↑ Σταυρούλα Δαδάκη. «Ιμαρέτ». Ιστοσελίδα Υπουργείου Πολιτισμού. Ανακτήθηκε στις 17 Ιουλίου 2011. 
  11. ↑ Αρχαία Σύγχρονη Κομοτηνή, Ροδόπη, Δρ. Μαρίνα Π. Ζωγράφου, Εκδόσεις Γκοβόστη 2002 [Χρειάζεται σελίδα]
  12. ↑ Οι πολεμικοί άνδρες της Μακεδονίας κατα την προεπαναστατική περίοδο (αρματολοί, κλέφτες και πειραταί), Ι. Κ. Βασδραβέλης, Εταιρεία Μακεδονικών Σπουδών, Σελ.35, 1966-67
  13. ↑ Άρθρο Γεώργιου Νεστωράκη, Άγνωστοι επιφανείς Κομοτηναίοι Φιλικοί,εφημερίδα Χρόνος, Κομοτηνή, 9-9-2005
  14. ↑ Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης, ΤΕΦΑΑ, Κομοτηνή
  15. ↑ ιστότοπος Θράκη Οn Line, Ιστορία Κομοτηνής
  16. ↑ Μαρία Μαρκίδου, Η Παιδεία στην Κομοτηνή και στην περιφέρεια πριν από το 1920
  17. ↑ Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης, Η Ιστορία της Κομοτηνής μέσα από φωτογραφίες
  18. ↑ Η πολιτισμική και πνευματική προσφορά της τοπικής Εκκλησίας στην Κομοτηνή και το Νομό Ροδόπης από το 1860 έως σήμερα, Ιωάννης Ελ. Σιδηράς
  19. ↑ Εκδήλωση προς τιμή Αλέξανδρου Συμεωνίδη, Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση Ροδόπης - Έβρου, Γραφείο Τύπου και Δημοσίων Σχέσεων
  20. ↑ Αδελφότητα Κομοτηναίων Θεσσαλονίκης "Η Ροδόπη", Κομοτηνή
  21. ↑ Λένα Διβάνη (2000). Η εδαφική ολοκλήρωση της Ελλάδας (1830 - 1947). Αθήνα: Καστανιώτης. σελίδες 584–587. ISBN 978-960-03-2902-5. 
  22. ↑ Ιωάννης Σιδηράς (2011-05-16). «Από την Α΄ Βουλγαρική κατοχή στην ενσωμάτωση της Θράκης στον ελληνικό εθνικό κορμό». Εφημερίδα Παρατηρητής της Θράκης. http://www.paratiritis-news.gr/detailed_article.php?id=144636&categoryid=11. Ανακτήθηκε στις 2011-05-17. 
  23. ↑ «H Εβραϊκή Κοινότητα της Κομοτηνής». Επίσημη ιστοσελίδα Κεντρικού Ισραηλιτικού Συμβούλιου. Ανακτήθηκε στις 17 Μαΐου 2011. 
  24. ↑ Bar-Zohar, Michael, The trains went out empty, Hed-Artzi, Or-Yhuda, Israel, 1999, σελ. 85, 86, 90, 130-131
  25. ↑ Σύμφωνα με τον Ιστοχώρο Jewish virtual Library συνολικά επέστρεψαν, χωρίς κανένα περιουσιακό στοιχείο, μόνον δεκαοκτώ άτομα
  26. ↑ Βιβλίο: "Το Ολοκαύτωμα των Ελλήνων Εβραίων - Μνημεία και Μνήμες", Κεντρικό Ισραηλιτικό Συμβούλιο Ελλάδος, 1η Έκδοση: Ιανουάριος 2007, ISBN: 978-960-86029-4-6, σελ. 51-56.
  27. ↑ 15-Μαρ-2010 άρθρο στην εφημερίδα Παρατηρητής της Θράκης: Το ζήτημα της ιστορίας των Εβραίων της Κομοτηνής ξανά στην επικαιρότητα - Με το βιβλίο του Θρασύβουλου Ορ. Παπαστρατή «Από τη Γκιουμουλτζίνα στην Τρεμπλίνκα. Ιστορία των Εβραίων της Κομοτηνής».
  28. ↑ 3-Απρ-2002 αφιέρωμα στην εφημερίδα ο Χρόνος: Οι Εβραίοι της Κομοτηνής: Σημειώματα Θρασύβουλου Ορ. Παπαστρατή.
  29. ↑ 09-Απρ-2010 άρθρο στην εφημερίδα Παρατηρητής της Θράκης: Η ιστορία του Σαμπετάι και της Νταίζη από την Κομοτηνή του Βασίλη Ριτζαλέου.
  30. ↑ Διαμαντής Τριαντάφυλλος. «Αρχαιολογικό Μουσείο Κομοτηνής». Ιστοσελίδα "Οδυσσεύς" του Υπουργείου Πολιτισμού. Ανακτήθηκε στις 20 Ιουλίου 2011. 
  31. ↑ «Βυζαντινό Μουσείο Κομοτηνής-Ίδρυμα Ν.Παπανικολάου». in.gr. Ανακτήθηκε στις 20 Ιουλίου 2011. 
  32. ↑ 32,0 32,1 32,2 «Κομοτηνή - Περιήγηση: Μουσεία». Ιστοσελίδα Δήμου Κομοτηνής. Ανακτήθηκε στις 20 Ιουλίου 2011. 
  33. ↑ «Παρουσίαση Μουσείου Ρωμά Κομοτηνής». Επίσημη Ιστοσελίδα Μουσείου Ρωμά Κομοτηνής. Ανακτήθηκε στις 20 Ιουλίου 2011. 
  34. ↑ Πρόδρομος Ημαθίας
  35. ↑ Ευστράτιος Ζεγκίνης, καθηγητής τουρκολογίας-ισλαμολογίας του ΑΠΘ, Θρησκευτική ελευθερία και θρησκευτικότητα των μουσουλμάνων της Δυτικής Θράκης, περιοδικό Άρδην, τεύχος 12, 1998
  36. ↑ Φόρουμ Ανταλλαγής Απόψεων «Πολυπολιτισμική Κοινωνία & Τοπική Αυτοδιοίκηση, Κομοτηνή 22 Οκτωβρίου 2005. Εισήγηση του πρώην Δημάρχου Κομοτηνής Αναστάσιου Βαβατσικλή Πολυπολιτισμική Κοινωνία και Τοπική Αυτοδιοίκηση. (pdf)
  37. ↑ Πρακτικά συνέδριου Εταιρείας Παιδαγωγικών Επιστημών Κομοτηνής Παρασκευή 8 Απριλίου 2005: Εισήγηση του Αντιπρόεδρου ΤΕΕ Θράκης Κωνσταντίνου Κατσιμίγα Η πολεοδομική εξέλιξη της Κομοτηνής. σελ. 219 αναφέρεται στην Κομοτηνή ως τυπική πολυπολιτισμική πόλη. (pdf)
  38. ↑ 24-Ιαν-2010 Άρθρο της Ελένης Αργυρίου στην εφημερίδας Ο Ριζοσπάστης: Καθ'οδόν: Στην Κομοτηνή.
  39. ↑ Ιστοσελίδα Δήμου Κομοτηνής: Δημοτική Κοινωφελής Επιχείρηση Πολιτιστικές Ανάπτυξης "Ορφέας" Κομοτηνής.
  40. ↑ Κάτοπτρον, κατάλογος λογίων
  41. ↑ Άρθρο στην Εφημερίδα "Χρόνος", Γη Θρακική, γη Πατριαρχική, Ιωάννης Ελ. Σιδηράς, Κομοτηνή, 6 Δεκεμβρίου 2007
  42. ↑ Κωνσταντίνος Ουράνης, Νέστωρ Τσανακλής, Ένας πρόγονος και ένας πρωτοπόρος, Λέυκωμα Δημοκριτείου Πανεπιστημίου Θράκης[
  43. ↑ Mygreek fm, Κατέβας Γιάννης
  44. ↑ Άρωμα Βινυλίου, Τάσος Κριτσιώλης, Τα Μεταγλωτισμένα, Γιάννης Κατέβας
  45. ↑ Επίσημη Ιστοσελίδα Φεζί Αλή: Βιογραφία.
  46. ↑ Άννα Γριμάνη, Ένας Κομοτηναίος στη Σίλικον Βάλευ", Κομοτηνή 7 Απριλίου 2010, εφημερίδα Χρόνος, αναδημοσίευση άρθρου Καθημερινής
  47. ↑ MIC Music Portal, Θανάσης Γκαϊφύλιας
  48. ↑ Enallax News, Γιώργος Καλτσίδης Ρούσος, Θανάσης Γκαϊφύλλιας
  49. ↑ Επίσημη Ιστοσελίδα Μισέλ Φάις: Βιογραφία.
  50. ↑ Άρθρο στην εφημερίδα Χρόνος, Ο συντοπίτης μας ηθοποιός αυτοπροσδιορίζεται, Σίλας Σεραφείμ "Η Κομοτηνή: Ο εξάντας μου στη ζωή", Μαρία Φανφάνη, Κομοτηνή, 27 Μαρτίου 2007
  51. ↑ Ελληνική Παραολυμπιακή Επιτροπή, Αλέξανδρος Ταξιλδάρης

Σχετικοί Σύνδεσμοι

Ψηφιακό αρχείο ΕΡΤ

π • σ • ε Έδρες Περιφερειών της Ελλάδας
π • σ • ε Οι πρωτεύουσες των 74 περιφερειακών ενοτήτων της Ελλάδας
π • σ • ε Σχέδιο Καποδίστριας: Διοικητική διαίρεση του νομού Ροδόπης
Δήμοι
Κοινότητες
Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Κομοτηνή&oldid=2838340"