Ανατολική Θράκη
Συντεταγμένες: 41°9′13″N 27°22′0″E / 41.15361°N 27.36667°E
 |
Το λήμμα δεν περιέχει πηγές ή αυτές που περιέχει δεν επαρκούν. |
Η Ανατολική Θράκη (τουρκικά: Trakya Bölgesi, βουλγαρικά: Източна Тракия), επίσης γνωστή ως μέρος της σημερινής Τουρκίας σαν Τουρκική Θράκη ή Ευρωπαϊκή Τουρκία, είναι το τμήμα της χώρας που ανήκει στην νοτιοανατολική Ευρώπη.
| Ανατολική Θράκη | |
|---|---|
 Η Ανατολική Θράκη ως τμήμα της Θράκης | |
| Χώρα | Τουρκία |
| Διοικητική υπαγωγή | Περιοχή Μαρμαρά |
| Γεωγραφική υπαγωγή | Θράκη |
| Έκταση | 23.764 τετραγωνικό χιλιόμετρο |
| Πληθυσμός | 11,961,338 (2019) |
| Γεωγραφικές συντεταγμένες | 41°9′13″N 27°22′0″E |
| δεδομένα () | |
Αντιπροσωπεύει το 3,4% της έκτασης της Τουρκίας, αλλά περιλαμβάνει το 15% του συνολικού πληθυσμού της. Η μεγαλύτερη πόλη της περιοχής είναι η Κωνσταντινούπολη, που απλώνεται εκατέρωθεν του Βοσπόρου μεταξύ Ευρώπης και Ασίας, και σημαντικές πόλεις η Αδριανούπολη (Edirne, η ιστορική πρωτεύουσα του άλλοτε οθωμανικού βιλαετιού που αποτελείτο από όλη τη Θράκη), η Ραιδεστός (Tekirdağ), η Τυρολόη (Çorlu), η Αρκαδιούπολη (Lüleburgaz), η Καλλίπολη (Gelibolu) και οι Σαράντα Εκκλησιές (Kırklareli).
Η Ανατολική Θράκη είναι ιστορικής σημασίας καθώς βρίσκεται δίπλα σε έναν σημαντικό θαλάσσιο εμπορικό διάδρομο και αποτελεί για τους Τούρκους ό,τι έχει απομείνει από την πάλαι ποτέ τεράστια Οθωμανική περιοχή της Ρωμυλίας. Σήμερα είναι επίσης ιδιαίτερης γεωστρατηγικής σημασίας επειδή ο θαλάσσιος διάδρομος, που περιλαμβάνει δύο στενά στενά, παρέχει πρόσβαση στη Μεσόγειο Θάλασσα από τη Μαύρη Θάλασσα (Εύξεινος Πόντος) για το ναυτικό πέντε χωρών: Ρωσία, Ουκρανία, Ρουμανία, Βουλγαρία και Γεωργία. Η περιοχή χρησιμεύει επίσης ως μελλοντικός σύνδεσμος των υπαρχόντων τουρκικών, βουλγαρικών και ελληνικών σιδηροδρομικών δικτύων υψηλής ταχύτητας.
Ορισμός[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Η Ανατολική Θράκη περιλαμβάνει το ανατολικό τμήμα της ιστορικής περιοχής της Θράκης. Η περιοχή περιλαμβάνει όλα τα εδάφη των τουρκικών επαρχιών Αδριανούπολης, Ραιδεστού και Σαράντα Εκκλησιών, καθώς και τα εδάφη στην ευρωπαϊκή ήπειρο των επαρχιών Τσανάκκαλε και Κωνσταντινούπολης.
Τα χερσαία σύνορα της Ανατολικής Θράκης καθορίστηκαν με τη Συνθήκη της Κωνσταντινούπολης (1913) και τη Βουλγαρο-Οθωμανική Σύμβαση (1915) και επιβεβαιώθηκαν εκ νέου με τη Συνθήκη της Λωζάνης.
Πληθυσμός[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Στην Ανατολική Θράκη, η πλειονότητα των μουσουλμανικών πληθυσμών είναι απόγονοι των Μουατζίρων όπως Βούλγαροι, Γιουρούκοι, Αλβανοί, Βόσνιοι, Πομάκοι, Βλαχομογλενίτες, Βαλαχάδες, Τάταροι, Κιρκάσιοι και Ρομά που ζουν εκεί.[1]
Κλίμα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Η Ανατολική Θράκη έχει υβριδικό μεσογειακό/υγρό υποτροπικό κλίμα στις ακτές του Αιγαίου και της Θάλασσας του Μαρμαρά (Προποντίδα), ωκεάνιο κλίμα στις ακτές της Μαύρης Θάλασσας (Εύξεινος Πόντος) και υγρό ηπειρωτικό κλίμα στο εσωτερικό. Τα καλοκαίρια είναι αρκετά ζεστά, υγρά και μέτρια ξηρά, ενώ οι χειμώνες είναι κρύοι και υγροί και μερικές φορές με χιόνι. Το παράκτιο κλίμα διατηρεί τις θερμοκρασίες σχετικά ήπιες.
Γεωγραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Η Ανατολική Θράκη έχει έκταση 23.764 km2 (3 % της έκτασης της Τουρκίας), ελαφρώς μικρότερη από τη Σαρδηνία, και πληθυσμό 10.000.000 κατοίκους. Η πυκνότητα πληθυσμού είναι περίπου 430 άτομα/km2, σε σύγκριση με περίπου 80 άτομα/km2 για την Ασιατική Τουρκία, που ονομάζεται επίσης Ανατολία ή Μικρά Ασία. Ωστόσο οι πυκνότητες παραμορφώνονται από τη μητρόπολη της Κωνσταντινούπολης.
Τις δύο ηπείρους χωρίζουν τα Δαρδανέλια, ο Βόσπορος (συλλογικά γνωστά ως Ελλήσποντος) και η Θάλασσα του Μαρμαρά ή Προποντίδα, μια δίοδος συνολικά 361 χλμ. Το νοτιότερο τμήμα της Ανατολικής Θράκης ονομάζεται Χερσόνησος της Καλλίπολης. Η Ευρωπαϊκή Τουρκία συνορεύει στα δυτικά με την Ελλάδα για 212 km και στα βόρεια με τη Βουλγαρία για 269 km, ενώ οριοθετείται από το Αιγαίο Πέλαγος στα νοτιοδυτικά και τη Μαύρη Θάλασσα στα βορειοανατολικά.[2][3]
Η περιοχή περιλαμβάνει τις τρεις επαρχίες, της Αδριανούπολης, των Σαράντα Εκκλησιών και της Ραιδεστού, μαζί με τα ευρωπαϊκά μέρη της Κωνσταντινούπολης και του Τσανάκκαλε. Αφ' ετέρου, η Κωνσταντινούπολη, η χερσόνησος της Καλλίπολης - το νοτιότερο τμήμα της Ανατολικής Θράκης - και η Ίμβρος (και οι δύο μέρος της επαρχίας Τσανάκκαλε) δεν θεωρούνται πάντα μέρος της Θράκης από τους Τούρκους σήμερα.
| Επαρχία | Έκταση (km²) |
Πληθυσμός (απογραφή 2008) |
Πυκνότητα πληθυσμού (ανά km²) |
|---|---|---|---|
| Επαρχίες στο παρελθόν στο βιλαέτ της Αδριανούπολης: | |||
| Αδριανούπολη | 6,279 | 394,644 | 62.8 |
| Σαράντα Εκκλησιές | 6,550 | 336,942 | 51.4 |
| Ραιδεστός | 6,218 | 770,772 | 123.9 |
| Υποσύνολο | 19,047 | 1,502,358 | 78.8 |
| Κωνσταντινούπολη (Ευρωπαϊκό μέρος) | 3,421 | 8,232,849 | 2406.5 |
| Τσανάκκαλε (Ευρωπαϊκό μέρος) (Δαρδανέλλια) | 1,296 | 64,268 | 49,5 |
| Σύνολο | 23,764 | 9,799,745 | 824.7 |
Ιστορία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Η Ανατολική Θράκη υπήρξε ο τόπος αρκετών σημαντικών ιστορικών γεγονότων :
- Το 1000 π.Χ. Θρακικά φύλα βρήκαν τους οικισμούς Λυγός και Σημύστρα. Ο Πλίνιος αναφέρει την ίδρυση της Σημύστρας στις ιστορίες του και τα ίχνη του Λυγού τοποθετούνται κοντά στο Σαραϊμπουρνού της Κωνσταντινούπολης.
- Ο Ελληνικός μύθος της Ηρώ και Λέανδρος λαμβάνει χώρα στην αρχαία πόλη της Σηστού.
- Ο Αινείας ίδρυσε την πόλη του Αίνου, ενώ προσπαθούσε να βρει νέες χώρες κατά τις μυθολογικές κατακτήσεις του.
- Μετά το θάνατο του Μεγάλου Αλεξάνδρου, κατά τη λεγόμενη περίοδο των Διαδόχων, ο στρατηγός του Αλέξανδρου Λυσίμαχος (360 - 281 π.Χ.) έγινε βασιλιάς της Θράκης και ίδρυσε την πρωτεύουσά του στη Λυσιμάχεια.
- Η Μάχη της Αδριανούπολης το 378 αποτέλεσε σημαντικό σημείο καμπής για την παρακμή της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας.
- To Kάστρο Τζύμπη ήταν το πρώτο ευρωπαικό έδαφος, που καταλήφθηκε από την Οθωμανική Αυτοκρατορία.
- Η Αδριανούπολη ήταν η δεύτερη πρωτεύουσα της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας μετά την Προύσα. Η Εκστρατεία της Καλλίπολης, μία από τις σημαντικότερες του Α΄ Παγκόσμιου Πολέμου, διεξήχθη κοντά στην Καλλίπολη.
Ηρώ και Λέανδρος.
Νόμισμα του Λυσίμαχου.
Επιγραφή από το βυζαντινό τείχος του Πανίου στην Ανατολική Θράκη, 383-408, σήμερα στο Μουσείο Βυζαντινού Πολιτισμού Θεσσαλονίκης.
Σελιμιγιέ Τζαμί, Αδριανούπολη.
Εκστρατεία της Καλλίπολης.
.jpg)
Οι μαζικές δολοφονίες και οι εκτοπισμοί των Θρακών Βουλγάρων το 1913 και η Ελληνοτουρκική ανταλλαγή πληθυσμών του 1923 εκκαθάρισαν εθνοτικά τους ορθόδοξους πληθυσμούς, ενώ οι Εβραίοι εκκαθαρίστηκαν ως αποτέλεσμα των πογκρόμ της Θράκης το 1934.
Κατά το Ρωσοτουρκικό Πόλεμο (1877–1878), τους Βαλκανικούς Πολέμους (1912–1913) και την ανταλλαγή πληθυσμών του 1923 εγκαταστάθηκαν στην Ανατολική Θράκη Μουατζίρηδες Μουσουλμάνοι διαφόρων εθνικοτήτων από τα πρώην Οθωμανικά εδάφη στα Βαλκάνια.[4]
Πριν από αυτό η κατανομή των εθνοθρησκευτικών ομάδων στα τοπικά σαντζάκια ήταν η εξής:
| Οθωμανικές Επίσημες Στατιστικές, 1910 | |||||||
| Σαντζάκι | Τούρκοι | Ελληνες | Βούλγαροι | Αλλοι | Σύνολο | ||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Αδριανούπολη | 128,000 | 113,500 | 31,500 | 14,700 | 287,700 | ||
| Σαράντα Εκκλησιές | 53,000 | 77,000 | 28,500 | 1,150 | 159,650 | ||
| Ραιδεστός | 63,500 | 56,000 | 3,000 | 21,800 | 144,300 | ||
| Καλλίπολη | 31,500 | 70,500 | 2,000 | 3,200 | 107,200 | ||
| Τσατάλτσα | 18,000 | 48,500 | - | 2,340 | 68,840 | ||
| Κωνσταντινούπολη | 450,000 | 260,000 | 6,000 | 130,000 | 846,000 | ||
| Σύνολο % |
744,000 46.11% |
625,500 38.76% |
71,000 4.40% |
173,190 10.74% |
1,613,690 | ||
| Στατιστικές Οικουμενικού Πατριαρχείου, 1912 | |||||||
| Σύνολο % |
604,500 36.20% |
655,600 39.27% |
71,800 4.30% |
337,600 20.22% |
1,669,500 | ||
Το μουσουλμανικό μιλλέτ καταγράφηκε ως Toύρκοι, ενώ τα μέλη της εκκλησίας του Οικουμενικού Πατριαρχείου καταγράφηκαν ως Έλληνες.
Τον περασμένο αιώνα η σύγχρονη Ανατολική Θράκη ήταν το κύριο κομμάτι του Βιλαετίου της Αδριανούπολης, που δεν περιλάμβανε την Κωνσταντινούπολη, αλλά περιλάμβανε τη Δυτική Θράκη και τμήματα της Ροδόπης και του Σακάρ. Μια δημοσίευση από τις 21 Δεκεμβρίου 1912 στο βελγικό περιοδικό Ons Volk Ontwaakt («Το Έθνος μας Ξυπνά») υπολόγιζε 1.006.500 κατοίκους στο βιλαέτι:[5]
Ορθόδοξοι Βούλγαροι - 370.000 Ορθόδοξοι Έλληνες - 220.000 Ορθόδοξοι Αρμένιοι - 30.000 Ορθόδοξοι Αλβανοί - 3.500 Ορθόδοξοι Τούρκοι - 3.000 Μουσουλμάνοι Τούρκοι - 250.000 Πομάκοι - 115.000 Μουσουλμάνοι Ρομά - 15.000
Η Ανατολική Θράκη του 21ου αιώνα αποτελεί ό,τι απομένει από την Τουρκική Ρωμυλία, που κάποτε εκτεινόταν βόρεια ως την Ουγγαρία και δυτικά ως τη Βοσνία. Η Ρωμυλία χάθηκε αποσπασματικά από το 1699 και μετά, ώσπου το 1912 το μεγαλύτερο μέρος της χάθηκε στον Α' Βαλκανικό Πόλεμο. Κάποιες μικρές ανακτήσεις έγιναν κατά το Β' Βαλκανικό Πόλεμο. Τα σημερινά σύνορα ορίστηκαν με τη Συνθήκη της Κωνσταντινούπολης (1913) και στη Βουλγαρο-Οθωμανική Σύμβαση (1915) και επιβεβαιώθηκαν στη Συνθήκη της Λωζάνης.
Αξιοθέατα και Φεστιβάλ[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Μερικά τουριστικά αξιοθέατα είναι το Μουσείο της Αδριανούπολης, το Συγκρότημα του Μουσείου Υγείας του Σουλτάνου Βαγιαζήτ Β', το Μνημείο και Μουσείο της Συνθήκης της Λωζάνης, το Μουσείο των Σαράντα Εκκλησιών και το Παλάτι της Αδριανούπολης. Υπάρχουν πολλά ιστορικά θρησκευτικά κτίρια, όπως το Τέμενος Σελιμιγιέ και τα τεμένη Ουτς Σερεφελί, Παλιό Τζαμί, Μουραντιγέ και η Μεγάλη Συναγωγή της Αδριανούπολης. Υπάρχουν επίσης ιστορικές γέφυρες, όπως οι Φατίχ, Μέριτς και Ουζούνκιοπρου.
Τα φυσικά αξιοθέατα περιλαμβάνουν το Εθνικό Πάρκο της Λίμνης Γκαλά, το Εθνικό Πάρκο των Δασών Ιγκνεαντά, το Καταφύγιο Αγριας Ζωής Σάκα και το Σπήλαιο Ντούπνισα.
Από το 1360 διεξάγεται κάθε χρόνο κοντά στην Αδριανούπολη, συνήθως στα τέλη Ιουνίου, το τουρνουά πάλης με λάδι Kιρκπινάρ. Το φεστιβάλ των Ρομά Kακάβα πραγματοποιείται κάθε χρόνο στην Αδριανούπολη και στις Σαράντα Εκκλησιές.
Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- ↑ «Trakya Halkları - trakyanet». www.trakyanet.com. Ανακτήθηκε στις 21 Σεπτεμβρίου 2022.
- ↑ «Inland fisheries of Europe».
- ↑ «Turkey - Geography».
- ↑ «Expulsion and Emigration of the Muslims from the Balkans».
- ↑ Published on December 21, 1912 in the Belgian magazine Ons Volk Ontwaakt (Our Nation Awakes) - view the table of Vilajet Manastir: Skynet GodsdBalkan Αρχειοθετήθηκε 2012-08-31 στο Wayback Machine.
Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Ανατολικής Θράκης μαρτυρία (μέρος 1ο) (Αρχείο ντοκιμαντέρ της ΕΡΤ)- Ανατολικής Θράκης μαρτυρία (μέρος 2ο) (Αρχείο ντοκιμαντέρ της ΕΡΤ)
|