Μετάβαση στο περιεχόμενο

Θράκη

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
 Το λήμμα δεν περιέχει πηγές ή αυτές που περιέχει δεν επαρκούν. Μπορείτε να βοηθήσετε προσθέτοντας την κατάλληλη τεκμηρίωση. Υλικό που είναι ατεκμηρίωτο μπορεί να αμφισβητηθεί και να αφαιρεθεί.
Η σήμανση τοποθετήθηκε στις 27/05/2011.
Για άλλες χρήσεις, δείτε: Θράκη (αποσαφήνιση).
Θράκη: Ιστορική και γεωγραφική περιοχή και τα σύγχρονα σύνορα Ελλάδας, Βουλγαρίας, Τουρκίας
Το γεωγραφικό διαμέρισμα της Θράκης στην Ελλάδα
Το οικόσημα των Κομνηνών και σύμβολο της Θράκης: ο βυζαντινός αετός της οικογένειας των Κομνηνών (από την Κόμνη της Θράκης καταγόμενων) που απεικονίζεται στον Ναό της Παναγίας Κοσμοσώτειρας στις Φέρες Θράκης.

Η Θράκη (βουλγαρικά: Тракия (Τράκια), τούρκικα: Trakya) είναι μια ιστορική γεωγραφική περιοχή των Βαλκανίων στη νοτιοανατολική Ευρώπη. Σήμερα, η σύγχρονη έννοια του όρου υποδηλώνει διεθνώς την περιοχή που εκτείνεται από τον Αίμο στα βόρεια, το Θρακικό πέλαγος στα νότια, τις οροσειρές της Κούλας (Κεντρική Ροδόπη) και της Ρίλας (Δυτική Ροδόπη) στα δυτικά και τη Μαύρη Θάλασσα και την Προποντίδα στα ανατολικά και νοτιοανατολικά αντίστοιχα.

Περιλαμβάνει την νότια Βουλγαρία (Βόρεια Θράκη), τη βορειοανατολική Ελλάδα (Δυτική Θράκη) και την ευρωπαϊκή Τουρκία (Ανατολική Θράκη). Η περιοχή που ανήκει στην Ελλάδα, αποτελεί το γεωγραφικό διαμέρισμα της Θράκης και υπάγεται διοικητικά στην Περιφέρεια Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης. Η Θράκη ως γεωγραφικό διαμέρισμα της Ελλάδος, αποτελείται από τρεις νομούς, της Ξάνθης, της Ροδόπης και του Έβρου.

Η περιοχή της Θράκης βρέχεται από την Μαύρη Θάλασσα, το Αιγαίο και την Προποντίδα. Στην Τουρκία, η ευρύτερη περιοχή καλείται επίσης ως Ρούμελη (Ρωμυλία).

Τα ιστορικά όρια της Θράκης ποικίλλουν. Η αρχαία Θράκη (δηλ. το έδαφος όπου ζούσαν οι θρακικές φυλές) συμπεριλάμβανε τη σημερινή Βουλγαρία, την ευρωπαϊκή Τουρκία, τη βορειοανατολική Ελλάδα, και τμήματα της ανατολικής και νοτιοανατολικής πρώην Γιουγκοσλαβίας. Τα όριά της ήταν μεταξύ του ποταμού Δούναβη στον βορρά και του Αιγαίου στον νότο, στην ανατολή η Μαύρη Θάλασσα (Εύξεινος Πόντος) και η Προποντίδα (Θάλασσα του Μαρμαρά) και στη δύση οι ποταμοί Αξιός και Μοράβας. Η ρωμαϊκή επαρχία της Θράκης ήταν κάπως μικρότερη, έχοντας τα ίδια ανατολικά και νότια θαλάσσια όρια, καθώς και σύνορα στο βορρά ως το όρος Αίμος, ενώ επεκτείνονταν στα δυτικά μέχρι τον ποταμό Νέστο.

Ιστορία

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Στην Ελληνική Μυθολογία

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Κατά την ελληνική μυθολογία, υπήρξε ένας προπάτορας που λεγόταν Θραξ και ήταν γιος του θεού του πολέμου Άρη. Ο θεός Άρης λεγόταν ότι διέμενε στη Θράκη. Σε μια άλλη εκδοχή και σύμφωνα με τον Ευριπίδη (στο έργο του Των Θρακών οι χρυσές ασπίδες) αναφέρει ότι το όνομα του Άρη ήταν Θραξ, ο οποίος ήταν ο προστάτης των Θρακών και του οποίου η χρυσή ασπίδα φυλασσόταν στο ναό του στη Βιστονίδα της Θράκης. Στην ελληνική μυθολογία η Θράκη ήταν κόρη του Ωκεανού και της Παρθενόπης, αδελφή της Ευρώπης.

Οι Θράκες εμφανίζονται στην Ιλιάδα του Ομήρου ως σύμμαχοι των Τρώων με αρχηγούς τον Ακάμα και τον Πήρο ή Πήρρο. Αργότερα στη Ιλιάδα έκανε την εμφάνιση του και ένας άλλος βασιλιάς, ο Ρήσος, ο οποίος σκοτώθηκε μετά από νυχτερινή επιδρομή που έκανε ο Διομήδης και ο Οδυσσέας στο στρατόπεδο των Τρώων.

Ένας άλλος μυθολογικός βασιλιάς των Θρακών ήταν ο Κισσεύς, ο οποίος ζούσε στη δυτική τότε Θράκη και μετέπειτα Μακεδονία, ο οποίος ήταν πατέρας του Τρώα πρεσβύτερου Αντήνορα. Η Ομηρική Θράκη εκτεινόταν ως τον Αξιό ποταμό δυτικά, τον Ελλήσποντο και την Μαύρη Θάλασσα ανατολικά, καθώς και μέχρι την σημερινή Σερβία και ολόκληρη τη Βουλγαρία[εκκρεμεί παραπομπή].

Η ελληνική μυθολογία είναι γεμάτη από Θράκες βασιλείς όπως οι: Διομήδης των Θρακών, Τηρέας, Λυκούργος, Φινέας, Εύμολπος, Πολυμνήστωρ, Οίαγρος (πατέρας του Ορφέα) και άλλοι. Επίσης η φυλή που ο Όμηρος καλούσε Θράκες περιλάμβανε πολλές φυλές, διότι η αρχαία Θράκη αποτέλεσε τόπο διαμονής πολλών φυλών, όπως ήταν οι Ηδωνοί που ζούσαν στην περιοχή μεταξύ των ποταμών Στρυμόνα και Νέστου, οι Βισάλτες που ζούσαν στην περιοχή μεταξύ των ποταμών Αξιού και Στρυμόνα, οι Οδόμαντες που κατοικούσαν βόρεια από τους Ηδωνούς, ανάμεσα στον ποταμό Στρυμόνα και το Μενοίκιο όρος, οι Κίκονες στην περιοχή της σημερινής Ροδόπης, οι Βίστωνες, οι Δόβηρες, οι Μύγδονες, οι Σάτραι, οι Αψίνθιοι και πολλοί άλλοι.

Αρχαϊκή, κλασική και ελληνιστική περίοδος

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Τα Άβδηρα, απο τις σημαντικότερες αρχαίες πόλεις της Θράκης, υπήρξαν μεγάλο ιωνικό κέντρο καλλιτεχνικής δραστηριότητας και πατρίδα των φιλοσόφων Δημοκρίτου, Λευκίππου και Αναξάρχου, του σοφιστή Πρωταγόρα, του ιστορικού Εκαταίου και του επιγραμματοποιού Νικαινέτη
Ο Δημόκριτος (~460 π.Χ. - 370 π.Χ., Έλληνας φιλόσοφος από τα Άβδηρα της Θράκης.

Ο ιθαγενής πληθυσμός της περιοχής της Θράκης ήταν μια ινδο-ευρωπαϊκή φυλή που καλούνταν Θράκες. Από νωρίς δέχτηκαν έντονα την πολιτιστική επιρροή των Ελλήνων διατηρώντας όμως για πολύ καιρό τη γλώσσα και τον πολιτισμό τους. Δεν μιλούσαν Ελληνικά και γι' αυτόν τον λόγο θεωρούνταν από τους Έλληνες βάρβαροι. Οι πρώτες ελληνικές αποικίες στη Θράκη ιδρύθηκαν τον 6ο αιώνα π.Χ..

Όταν άρχισε ο ελληνικός αποικισμός της Θράκης, δεν υπήρχε στη χώρα μια κεντρική κρατική οργάνωση και θρακικές φυλές ζούσαν ακόμη αυτόνομες που διοικούνταν από τοπικούς δυναστικούς οίκους. Η Θράκη νότια του Δούναβη (εκτός από την περιοχή των Βησσών), για μισό αιώνα ήταν προσαρτημένη στην Περσία από τον Δαρείο Α΄, που πραγματοποίησε εκστρατεία στην περιοχή από το 513 π.Χ. έως το 512 π.Χ. Μετά την περσική κυριαρχία, χρονολογείται η πρώτη κρατική οργάνωση με την ίδρυση του Οδρυσικού βασιλείου, του οποίου οι πιο γνωστοί βασιλείς ήταν ο Σιτάλκης και ο Σεύθης. Τον 4ο π.Χ. αιώνα, ύστερα από επανειλημμένες εκστρατείες, η Θράκη κατακτήθηκε από τον Φίλιππο Β΄ της Μακεδονίας και από το 341 π.Χ. ανήκε στο Βασίλειο της Μακεδονίας και ιδρύθηκαν σε αυτή (στα μεσόγεια) αρκετές ελληνικές μακεδονικές αποικίες. Το 279 π.Χ. Κέλτες εισέβαλαν στη Μακεδονία, τη Νότια Ελλάδα, και τη Θράκη και, ενώ εκδιώχθηκαν γρήγορα από την νότια Ελλάδα και τη Μακεδονία, παρέμειναν στη Θράκη έως το τέλος του αιώνα. Μετά τον Γ΄ Μακεδονικό Πόλεμο και την υποταγή της Μακεδονίας στους Ρωμαίους, η Θράκη έχασε κι αυτή την ανεξαρτησία της και έγινε φόρου υποτελής στη Ρώμη[1]. Στα τέλη μάλιστα του 1ου π.Χ. αιώνα η Θράκη ήταν πια ένα «πελατειακό» βασίλειο των Ρωμαίων, οι οποίοι «διόριζαν» και τους βασιλείς του[2]. Ώσπου καταλύθηκε οριστικά κι αυτό (το 46 μ.Χ.) και η Θράκη μετατράπηκε σε ρωμαϊκή επαρχία (provincia Thracia)[3][4].

Θρησκεία - Πολιτισμός

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η θρησκεία των Θρακών επικεντρώνεται γύρω από τη ζωή, το θάνατο και τη γονιμότητα. Οι Θράκες, εκτός των άλλων θεών των Ελλήνων, λάτρευαν περισσότερο τον Διόνυσο, στον οποίο πρόσφεραν θυσίες και έκαναν πολυήμερες γιορτές, ενώ αρκετοί αρχαίοι ιστορικοί αναφέρονται και στα Διονύσια μυστήρια. Σημαντικότερα από αυτά τα μυστήρια ήταν τα Καβείρια, τα οποία τελούσαν οι Κάβειροι, λαός που ζούσε στη σημερινή Ροδόπη και στη νήσο Σαμοθράκη. Πολλά φαλλικά σύμβολα βρέθηκαν κατά τις σύγχρονες ανασκαφές, τα οποία μαρτυρούν τη λατρεία αυτών των συμβόλων, η οποία προερχόταν από τη θρησκευτική λατρεία για τη γονιμότητα. Επίσης ο μυθικός ποιητής Ορφέας, αλλά και θεός της ποίησης των αρχαίων Ελλήνων, λατρευόταν και αυτός από τους αρχαίους λαούς της Θράκης.

Ο πολιτισμός των αρχαίων Θρακών, όπως περιγράφεται από πολλούς ιστορικούς αλλά και από τα ευρήματα των ανασκαφών, αναφέρεται σε ένα λαό με πολλές φυλές, όπως αναφέρεται και στην παραπάνω ενότητα για τη μυθολογική Θράκη. Συγκεκριμένα ο Ηρόδοτος (Βιβλίο 5) τους αποκαλεί το δεύτερο πολυπληθέστερο λαό (μετά τους Ινδούς) στον τότε γνωστό κόσμο γι΄αυτόν και ο πιο ισχυρός από όλους, αν υπολογίσουμε όλες τις φυλές ενωμένες.

Κατά την κλασική περίοδο, οι Θράκες ήταν διαιρεμένοι σε πολυάριθμες φυλές. Ισχυρά βασίλεια παρέμειναν αυτά των Οδρυσών και της Δακίας. Αυτή την περίοδο (5ος - 4ος αιώνας π.Χ.), οι Θράκες ήταν περιζήτητοι από τις ελληνικές πόλεις-κράτη ως μισθοφόροι πελταστές. Οι πελταστές ήταν εξοπλισμένοι με την πέλτη, δηλ. μικρή ασπίδα η οποία είχε μία εσοχή σαν μισοφέγγαρο, και τρία ακόντια, τα οποία κρατούσαν το ένα στο ένα χέρι και τα άλλα δύο στο άλλο χέρι μαζί με την ασπίδα.

Στο κείμενο του έργου «Αχαρνής» του Αριστοφάνη αναφέρεται ότι οι απεσταλμένοι του βασιλιά Θράκης Σιτάλκη στην Αθήνα ήταν Ιουδαίοι.[5]

Λόγω του ότι οι Θράκες ήταν επιδέξιοι και άφοβοι πολεμιστές, έγιναν επιθυμητοί και σεβαστοί μονομάχοι. Αυτός ο τύπος μονομάχου ονομαζόταν και Θραξ. Ο γνωστός μονομάχος και γενναίος αρχηγός των σκλάβων Σπάρτακος καταγόταν από την περιοχή της Θράκης.

Ρωμαϊκή κυριαρχία

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Η ρωμαϊκή επαρχία της Θράκης

Κατά τη ρωμαϊκή εποχή, μέσα στα γεωγραφικά όρια της αρχαίας Θράκης υπήρχαν δυο ξεχωριστές ρωμαϊκές επαρχίες, η Θράκη (Thracia) και η Κάτω Μοισία (Moesia Inferior). Αργότερα, στα χρόνια του Διοκλητιανού (Τετραρχίας), οι δυο επαρχίες συνενώθηκαν και αποτέλεσαν τη «Διοίκηση» Θράκης (Dioecesis Thracia)[6]. Χάρη στην επαρχιακή και αστική πολιτική των Ρωμαίων κατακτητών, το φαινόμενο της αστικοποίησης έλαβε μεγάλες διαστάσεις και τον 2ο-3ο μ.Χ. αιώνα ολοκληρώθηκε, με την ίδρυση ρωμαϊκών αποικιών και κυρίως αρκετών αστικών κέντρων - σύμφωνα με το πρότυπο των ελληνικών πόλεων, όπως ήταν η Νικόπολη του Ίστρου, η Νικόπολη του Νέστου, η Τόπειρος, η Τραϊνούπολη, η Πλωτινούπολη και η Αδριανούπολη. Αξιοσημείωτο είναι το γεγονός ότι η ρωμαϊκή επαρχιακή πολιτική στη Θράκη ευνόησε όχι τον εκρωμαϊσμό - όπως θα περίμενε κανείς - αλλά τον εξελληνισμό της χώρας, ο οποίος είχε αρχίσει με τον ελληνικό αποικισμό, συνεχίστηκε με τον μακεδονικό και ολοκληρώθηκε ως το τέλος της ρωμαϊκής αρχαιότητας[7]. Η μεγάλη αριθμητική υπεροχή των ελληνικών επιγραφών έναντι των λατινικών στη νότια από τον Αίμο Θράκη μαρτυρεί τον πλήρη γλωσσικό -και όχι μόνον- εξελληνισμό της περιοχής αυτής. Ανταγωνισμός ανάμεσα στις δυο γλώσσες (ελληνική και λατινική) υπήρξε μόνο βόρεια του Αίμου, όπου λίγο πιο πάνω από τους βόρειους πρόποδές του τοποθετούνται τα όρια της ελληνόφωνης και λατινόφωνης Θράκης[8].

Κατά την αυτοκρατορική περίοδο, χάρη στην πολιτογραφική πολιτική των Ρωμαίων αυτοκρατόρων, πολλοί Θράκες – κυρίως μέλη της τοπικής αριστοκρατίας - είχαν λάβει τη ρωμαϊκή πολιτεία (civitas Romana) με όλα τα προνόμια που απέρρεαν από αυτή. Ιδιαίτερα αυξημένος εμφανίζεται στις επιγραφές ο αριθμός των πολιτογραφήσεων κατά τον 2ο μ.Χ. αιώνα (επί Τραϊανού και Αδριανού), ώσπου το 212 μ.Χ., με την έκδοση του περίφημου διατάγματος του Καρακάλλα (τη γνωστή constitutio Antoniniana), δόθηκε πια το δικαίωμα του Ρωμαίου πολίτη (civitas Romana) σε όλους τους υπηκόους (τους ελεύθερους) του Ρωμαϊκού κράτους.[9] Τέλος, από επιγραφικές πηγές μαρτυρείται, κατά την αυτοκρατορική επίσης περίοδο, πολυάριθμη θρακική παρουσία («Διασπορά») extra fines τόσο στον Ελλαδικό χώρο [10] όσο και στις ρωμαϊκές επαρχίες της Δύσης (Ισπανία, Γαλατία, Γερμανία, Βρετανία) και ιδιαίτερα στις επαρχίες του Ανατολικού Ρωμαϊκού κράτους (Ασία, Βιθυνία-Πόντος, Καππαδοκία, Λυκία-Παμφυλία, Κιλικία, Συρία, Παλαιστίνη και Αραβία).[11]

Η ενότητα αυτή είναι κενή, ανεπαρκώς ανεπτυγμένη ή ανολοκλήρωτη. Η βοήθειά σας είναι καλοδεχούμενη!

Βυζαντινή περίοδος

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Η ενότητα αυτή είναι κενή, ανεπαρκώς ανεπτυγμένη ή ανολοκλήρωτη. Η βοήθειά σας είναι καλοδεχούμενη!
Η μονή Κοσμοσώτειρας, που ιδρύθηκε από τον Ισαάκιο Κομνηνό το 1152, στις Φέρρες, κοντά στο Έβρο είναι από τα αξιολογότερα βυζαντινά μνημεία

Κατά τη βυζαντινή περίοδο, η Θράκη αναβαθμίζεται σημαντικά. Η νέα πρωτεύουσα του κράτους, Κωνσταντινούπολη, βρίσκεται στην περιοχή της Θράκης. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα τη συρροή πολλών ατόμων (αστυφιλία) στην περιοχή, προς αναζήτηση καλύτερης ζωής και το κέντρο της αυτοκρατορίας μεταφέρεται από τη Ρώμη στην Κωνσταντινούπολη, η οποία, σταδιακά, έγινε η μεγαλύτερη και πλουσιότερη πόλη της Ευρώπης. Βρισκόμενη κοντά στην πρωτεύουσα της αυτοκρατορίας, η Θράκη γνώρισε μια μεγάλη ανάπτυξη. Μερικοί από τους βυζαντινούς αυτοκράτορες κατάγονταν από τη Θράκη, όπως ο Ιουστίνος και ο ανιψιός και διάδοχός του Ιουστινιανός. Φυσικά πρόκειται για μία αυτοκρατορία που κυρίως στηρίζει τη συνεκτικότητά της στη θρησκεία και στη γλώσσα και όχι στον ελληνικό πολιτισμό. Όμως στην καθημερινότητα των απλών ανθρώπων πολλά από τα ήθη και έθιμά τους προέρχονται από τον ελληνικό πολιτισμό εμπλουτισμένα με τη χριστιανική θρησκεία, όπως του κιοπέκ μπέη, του καλόγερου, τα αναστενάρια κ.α. Στα βυζαντινά χρόνια έχουμε και τις συγκρούσεις με τα σλαβικά φύλα, καθώς και με το αλταϊκό φύλο των Βουλγάρων, τα οποία θα δημιουργήσουν ισχυρά ρήγματα στην πυκνότητα του ντόπιου πληθυσμού.

Η Δυναστεία των Κομνηνών ήταν μία ισχυρή οικογένεια ευγενών από την Κόμνη της Θράκης, που κυβέρνησε τη Βυζαντινή αυτοκρατορία από 1081 έως το 1185. Ιστορική είναι η μέχρι σήμερα διατηρημένη Μονή Παναγίας Κοσμοσώτειρα, που ιδρύθηκε από τον σεβαστοκράτορα Ισαάκιο Κομνηνό στην τοποθεσία Βήρα (πρόκειται για τις σημερινές Φέρες του Έβρου), κοντά στο δέλτα του ποταμού Έβρου.

Οθωμανική περίοδος

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Η ενότητα αυτή είναι κενή, ανεπαρκώς ανεπτυγμένη ή ανολοκλήρωτη. Η βοήθειά σας είναι καλοδεχούμενη!

Η κατάκτηση της περιοχής της Θράκης από τους Τούρκους πραγματοποιήθηκε νωρίτερα από την Άλωση της Πόλης. Καθ' όλη τη διάρκεια της Οθωμανικής αυτοκρατορίας, οι Οθωμανοί διέκριναν τους υπηκόους σε μουσουλμάνους και μη μουσουλμάνους, δίνοντας φυσικά περισσότερα προνόμια στους μουσουλμάνους, ως πολίτες πρώτης κατηγορίας. Σαν παράδειγμα των μέτρων που έλαβαν οι Οθωμανοί μπορούμε να αναφέρουμε το παιδομάζωμα και τo χαράτσι ή κεφαλικό φόρο. Σε αυτήν την ιστορική φάση αρκετοί Θρακικοί πληθυσμοί έγιναν μουσουλμανικοί, είτε λόγω πιέσεων, είτε λόγω των παραπάνω κινήτρων είτε ακόμη και λόγω μίας μουσουλμανικής συγκρητιστικής αίρεσης, των κιζιλμπασήδων, η οποία φέρει αρκετά κοινά στοιχεία με τον χριστιανισμό. Κάποια χρόνια αργότερα άλλαξε η πολιτική του Οθωμανικού κράτους λαμβάνοντας ηπιότερα μέτρα, καθώς ένα μεγάλο μέρος του πληθυσμού είχαν γίνει ήδη μουσουλμάνοι και με αυτό τον τρόπο δεν πλήρωναν φόρο, μειώνοντας κατά πολύ τα έσοδα του κράτους.[εκκρεμεί παραπομπή] Παράλληλα παρατηρούνται και μετακινήσεις άλλων εθνοτήτων όπως Ρομά, Αρμένιους και Εβραίους. Επίσης έλαβαν χώρα και μεταναστεύσεις ελληνικών πληθυσμών προς τη Θράκη όπως Ηπειρώτες, Θεσσαλούς, Μακεδόνες και Πελοποννησίους. Παρακάτω αναφέρονται χαρακτηριστικά ονόματα χωριών:[εκκρεμεί παραπομπή]:

  • Πελοπόννησος: Καρυωτή, Μάνη, Ποιμενικόν, Σκουρτοχώρι (Σιτοχώρι), Παταγή, Αμπελάκια, Στέρνα, Κουφόβουνο, Βρυσικά, Ασπρονέρι, Ασβεστάδες, Κυανή
  • Ήπειρος: Ελληνοχώρι, Παληούρι, Μεταξάδες, Πάδη(Λάδη), Χιονάδες, Δοξαπάρα, Χανδράς, Σουφλί.

Ελληνική Επανάσταση του 1821 στη Θράκη

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Η σημαία των Θρακών Επαναστατών του 1821.

Η συμμετοχή των Θρακών μαχητών υπήρξε πολύτιμη στους αγώνες για την απελευθέρωση του γένους τόσο στη στεριά, όσο και στη θάλασσα, ενώ οι Θράκες δεν έπαψαν ποτέ να ξεσηκώνονται και να ποθούν την ελευθερία τους κατά τη μετεπαναστατική περίοδο έως και τον Μακεδονικό Αγώνα (1904-1908).[12]

Από τα ενεργά στελέχη της Φιλικής Εταιρείας ο μητροπολίτης Μαρωνείας Κωνστάντιος δραστηριοποιήθηκε στη Θάσο, όπως αναφέρει ο Αυστριακός διπλωμάτης και ιστορικός Prokesche von Osten, και συνέβαλε με τις ενέργειές του και με τη συνεργασία του προέδρου του νησιού Χατζη Γιώργη, ο οποίος είχε μυηθεί στη Φιλική Εταιρεία από τον συμπατριώτη του αγωνιστή Αρχιμανδρίτη Καλλίνικο Σταματιάδη, να επαναστατήσουν οι Θασίτες την Άνοιξη του 1821.[13] Το 1821 ο επίσκοπος Λιτίτσης Σωφρόνιος που ήταν μέλος της Φιλικής Εταιρείας (η επισκοπή Λιτίτσης βρισκόταν στη Θράκη με έδρα το Ορτάκιοϊ της Βόρειας Θράκης), συγκρότησε επαναστατικό σώμα από Μανδριτσιώτες και Ορτακινούς, δηλαδή Έλληνες κατοίκους του Ορτάκιοϊ και της Μανδρίτσας, οι οποίοι αφού διέσχισαν την τουρκοκρατούμενη Βουλγαρία, ενώθηκαν με τα στρατεύματα του Αλεξανδρου Υψηλάντη και έλαβαν μέρος στην επανάσταση της Μολδοβλαχίας. Μετά την αποτυχία της επανάστασης, όσοι επέζησαν διέσχισαν πολεμώντας τη Βαλκανική χερσόνησο και έφτασαν στην Ηπειρο και απ' εκεί στην επαναστατημένη Ρούμελη, όπου πολέμησαν για την ελευθερία της Ελλάδος. Ελάχιστοι από τους πολεμιστές αυτούς επέστρεψαν.[14][15]

Βουλγαρική Κατοχή (1913 - 1918)

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Κατά τη διάρκεια της Βουλγαρικής κατοχής (1913 - 1918), στη Δυτική Θράκη σημειώθηκαν μαζικές εκτοπίσεις Ελλήνων δια της βίας, σε σημείο τέτοιο, ώστε ο Ελληνισμός της περιοχής επλήγη και συρρικνώθηκε ανεπανόρθωτα. Παρόλ' αυτά, έως και πριν την ανταλλαγή των πληθυσμών, το 1920, οι χριστιανοί ήταν μια ξεκάθαρη πλειοψηφία στη δυτική Θράκη.[16] Μετά το 1923 στην Ελληνική Θράκη εγκαταστάθηκαν Έλληνες πρόσφυγες από τη Μικρά Ασία, την Ανατολική Θράκη και την Ανατολική Ρωμυλία (Βόρεια Θράκη).[17]

Νεότερη και Σύγχρονη ιστορία

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Το Ζάππειον Κεντρικόν Παρθεναγωγείον Αδριανουπόλεως (1884-1922), ιστορικό εκπαιδευτικό ίδρυμα του Θρακικού Ελληνισμού.

Με τη Συνθήκη του Αγίου Στεφάνου το 1878 ιδρύθηκε η «Μεγάλη Βουλγαρία», η οποία κάλυπτε το μεγαλύτερο μέρος της Θράκης. Με την αναθεώρηση της Συνθήκης από το Συνέδριο του Βερολίνου η εδαφική έκταση της αυτόνομης Βουλγαρίας περιορίστηκε και η βόρεια Θράκη έγινε ξεχωριστό κράτος, υποτελές στον Σουλτάνο, με το όνομα «Ανατολική Ρωμυλία». Η υπόλοιπη Θράκη παρέμεινε υπό οθωμανική κυριαρχία. Το 1886, μέσω πραξικοπήματος, η Ανατολική Ρωμυλία ενώθηκε με το βουλγαρικό κράτος.

Παρόλες τις ταραχώδεις συνθήκες η ανάπτυξη του Ελληνισμού της Θράκης ήταν αλματώδης σε πολλούς τομείς, όπως η Παιδεία, με μεγάλα και ιστορικά εκπαιδευτικά ιδρύματα. Το 1874 ανεγείρονται τα Ζαρίφεια Διδασκαλεία αρρένων και θηλέων στη Φιλιππούπολη, το 1884 το Ζάππειον Κεντρικόν Παρθεναγωγείον Αδριανουπόλεως, το 1900 η Μαράσλειος Σχολή στη Φιλιππούπολη η οποία στέγαζε το Γυμνάσιο και την Αστική Σχολή Αρρένων κ.ά.

Με τους Βαλκανικούς Πολέμους του 1912-1913 η Δυτική Θράκη προσαρτήθηκε στη Βουλγαρία, ενώ η Ανατολική, συμπεριλαμβανομένης και της Αδριανουπόλεως, παρέμεινε στην Οθωμανική Αυτοκρατορία. Η Συνθήκη του Νεϊγύ το 1919 απέδωσε το μεγαλύτερο μέρος της Δυτικής Θράκης στην Ελλάδα, ενώ με τη Συνθήκη των Σεβρών και η Ανατολική Θράκη ως τις Μέτρες περιήλθε στην Ελλάδα. Όμως μετά τη Μικρασιατική Καταστροφή ο ελληνικός στρατός αναγκάστηκε να εκκενώσει την Ανατολική Θράκη και να υποχωρήσει πέραν του Έβρου. Η συγκεκριμένη κατάσταση παγιώθηκε με την υπογραφή της Συνθήκης της Λωζάννης που οριστικοποίησε τα σημερινά ελληνοτουρκικά σύνορα.

Την περίοδο του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου η Θράκη και η Ανατολική Μακεδονία βρέθηκαν υπό βουλγαρική κατοχή. Οι Εβραίοι της Θράκης εκτοπίστηκαν στο ναζιστικό στρατόπεδο εξοντώσεως Τρεμπλίνκα.

Αλεξανδρούπολη
Κομοτηνή

Προσωπικότητες Θρακών και καταγόμενων από τη Θράκη

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Αυτοκράτορες

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Επιστήμονες

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Άγιοι και Θρησκευτικά Πρόσωπα

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
O Άγιος Νεκτάριος, γεννημένος στη Σηλυβρία της Ανατολικής Θράκης.

Μυθολογικές Μορφές

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Ορφέας: Μυθολογική μορφή από τη Θράκη

Εκπαιδευτικοί - Λογοτέχνες - Συγγραφείς

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Καλλιτέχνες

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Πολεμιστές - Αγωνιστές

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Σπάρτακος: Θράξ Ηγέτης της επανάστασης των σκλάβων εναντίον των Ρωμαίων

Αθλητές

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Λοιποί

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Δείτε επίσης

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Παραπομπές

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  1. ↑ [1] Δ. Κ. Σαμσάρης, Ο εξελληνισμός της Θράκης κατά την ελληνική και ρωμαϊκή αρχαιότητα (διδακτ. διατριβή), Θεσσαλονίκη 1980, σ. 26-36
  2. ↑ D. C. Samsaris, «Le royaume client thrace aux temps de Tibere et la tutelle romaine de Trebellenus Rufus», Δωδώνη 17 (1), 1988, σ. 93-108
  3. ↑ [2] Δ.Κ. Σαμσάρης, Ο εξελληνισμός της Θράκης, σ. 36-40
  4. ↑ Δ. Κ. Σαμσάρης, Ιστορική γεωγραφία της Δυτικής Θράκης κατά τη ρωμαϊκή αρχαιότητα, Θεσσαλονίκη 2005, σ. 7-14
  5. ↑ «Η Εβραϊκή Κοινότητα της Κομοτηνής». Επίσημη ιστοσελίδα Κεντρικού Ισραηλιτικού Συμβούλιου. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 9 Αυγούστου 2011. Ανακτήθηκε στις 17 Μαΐου 2011. 
  6. ↑ Δ. Κ. Σαμσάρης, Ιστορική γεωγραφία της Δυτικής Θράκης, σ. 7-14
  7. ↑ [3] Δ. Κ. Σαμσάρης, Ο εξελληνισμός της Θράκης, passim
  8. ↑ [4] Δ. Κ. Σαμσάρης, ό. π., σ. 320-330
  9. ↑ Δ. Κ. Σαμσάρης, «Η πολιτογραφική πολιτική των Ρωμαίων αυτοκρατόρων και η διάδοση της ρωμαϊκής πολιτείας στη ρωμαϊκή επαρχία Θράκη», στο βιβλίο του : Έρευνες στην ιστορία, την τοπογραφία και τις λατρείες των ρωμαϊκών επαρχιών Μακεδονίας και Θράκης, Θεσσαλονίκη 1984, σ. 131-302
  10. ↑ D. C. Samsaris, Les Thraces dans l’ Empire romain d’ Orient (Le territoire de la Grèce actuelle). Etude ethno-démographique, sociale, prosopographique et anthroponymique, Jannina (Université) 1993, pp. 372
  11. ↑ D. C. Samsaris, Les Thraces dans l’ Empire romain d’ Orient (Asie Mineure, Syrie, Palestine et Arabie). Etude ethno-démographique et sociale, VIe Symposium Internazionale di Tracologia (Firenze 11-13 maggio 1989), Roma 1992, p. 184-204 [= Dodone 19(1990), fasc. 1, p. 5-30]
  12. ↑ Βακαλόπουλος, Κ. Α. Ιστορία του Βόρειου Ελληνισμού. σελίδες 105–122.
  13. ↑ Von Osten, P. History of the Secession of the Greeks from the Turkish empire in 1821(German: Geschichte des Abfall der Griechen vom türkischen Reich im Jahre 1821). 
  14. ↑ Γιώργος Καζάνας, Το Ορτάκιοϊ της Θράκης – μια ελληνική κοινότητα
  15. ↑ Ν.Ροδοοίνος, Ολίγα περί της Μητροπόλεως Λιτίτσης, Θρακικά, τόμος 12, 1939.
  16. ↑ Δημήτριος Λιθοξόου, Δυτική Θράκη: Βουλγαρική απογραφή 1920: χριστιανοί 110.206, μουσουλμάνοι: 86.578
  17. ↑ Richard Clogg (2002). Minorities in Greece: Aspects of a Plural Society. C. Hurst & Co. Publishers. σελίδες 86–87. ISBN 9781850657064. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 10 Μαρτίου 2016. Ανακτήθηκε στις 11 Οκτωβρίου 2012. 
  18. ↑ Κομνηνών Δυναστεία (1081-1185)- Εγκυκλοπαίδεια Μείζονος Ελληνισμού
  19. ↑ Πρωτοπόρες μορφές αγωνιστριών, από τη Μικρά Ασία και τη Θράκη, για τα δικαιώματα της γυναίκας

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Θράκη&oldid=10830096"