Φραγκίσκος Ιωσήφ Α΄ της Αυστρίας
 |
Το λήμμα δεν περιέχει πηγές ή αυτές που περιέχει δεν επαρκούν. |
Ο Φραγκίσκος Ιωσήφ Α΄ (γερμανικά: Franz Joseph I, ουγγρικά: I. Ferenc József, 18 Αυγούστου 1830 - 21 Νοεμβρίου 1916) από τον Οίκο των Αψβούργων-Λωρραίνης ήταν αυτοκράτορας της Αυστρίας και βασιλιάς της Ουγγαρίας από τις 2 Δεκεμβρίου του 1848 μέχρι τον θάνατο του στις 21 Νοεμβρίου του 1916. Από την 1 Μαΐου του 1850 μέχρι της 24 Αυγούστου του 1866 ήταν επίσης πρόεδρος της Γερμανικής Συνομοσπονδίας.
Η ζωή του[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Γεννήθηκε στο παλάτι Σαίνμπρουν στη Βιέννη και ήταν γιος του αρχιδούκα Φραγκίσκου-Κάρολου των Αψβούργων-Λωρραίνης και της Σοφίας των Βίττελσμπαχ, κόρης τού Μαξιμιλιανού Α΄ Ιωσήφ της Βαυαρίας. Επειδή ο θείος του, ο αυτοκράτορας Φερδινάνδος Α΄, ήταν διανοητικά καθυστερημένος, η μητέρα τού Φραγκίσκου-Ιωσήφ τον είχε αναθρέψει ως τον μελλοντικό αυτοκράτορα.
Έτσι τον Δεκέμβριο του 1848, μετά την παραίτηση του αυτοκράτορα και την άρνηση του Φραγκίσκου-Καρόλου να τον διαδεχθεί, ο Φραγκίσκος-Ιωσήφ ανήλθε στον θρόνο. Η περίοδος ήταν κρίσιμη, αφού είχαν μόλις επαναστατήσει οι Ούγγροι, οι Βοημοί και οι Ιταλοί. Υπό την καθοδήγηση του καγκελάριου Σβάρτσενμπεργκ κατάφερε να συντρίψει τις εξεγέρσεις και να αναγκάσει τους Πρώσους να υπογράψουν την συνθήκη του Όλμυτς το 1850. Στις 18 Φεβρουαρίου 1853 πραγματοποιήθηκε δολοφονική απόπειρα εναντίον του, χωρίς όμως αποτέλεσμα. Μετά από αυτήν διέταξε την κατασκευή της Βοτιβκίρχε. Αμέσως μετά την αποτυχημένη απόπειρα δολοφονίας του, νυμφεύτηκε την πριγκίπισσα Ελισάβετ της Βαυαρίας ή Σίσι στον καθεδρικό ναό του Αγίου Αυγουστίνου της Βιέννης στις 24 Απριλίου 1854. Με την σύζυγό του Ελισάβετ απέκτησε τέσσερα παιδιά: τρεις κόρες και έναν γιο, τον Ροδόλφο, που είχε τραγικό θάνατο με την αυτοκτονία του, με αποτέλεσμα να μην καταφέρει ο ίδιος ο Φραγκίσκος-Ιωσήφ να συνεχίσει την δυναστεία με δικούς του απογόνους. Το 1859 ηττήθηκε από την Γαλλία και έχασε τη Λομβαρδία. Επίσης σε αυτόν χρεώνεται η ευθύνη της συνθήκης της Πράγας, που ήταν αποτέλεσμα του Αυστρο-Πρωσικού πολέμου, με την οποία η Αυστρία έχασε την ηγετική θέση στη Γερμανία και της αποσπάστηκε το Βένετο.
Κήρυξη του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Κατά τη διάρκεια της βασιλείας του έγινε φανερό το πρόβλημα των εθνοτήτων και της σταθερότητας της μοναρχίας. Απότοκο αυτής της κατάστασης ήταν ο διαμελισμός της αυτοκρατορίας σε δύο ζώνες, όπου στη μία επικρατούσαν οι Γερμανοί και στην άλλη οι Ούγγροι. Ο ανιψιός του Φραγκίσκος Φερδινάνδος δολοφονήθηκε από έναν εθνικιστή Σέρβο φοιτητή, γεγονός που εξόργισε τον υπερήλικα αυτοκράτορα, άσχετα εάν οι σχέσεις του με τον ανιψιό του ήταν από καιρό αρκετά τεταμένες. Αυτό λόγω του μοργανατικού γάμου του, που ήταν αιτία να στερηθούν τα παιδιά του Φραγκίσκου-Φερδινάνδου την διαδοχή. Κατηγόρησε την Σερβία ότι βρίσκεται πίσω από τον νεαρό φοιτητή και έθεσε 10 σκληρούς όρους για να μην κηρύξει τον πόλεμο, αλλά οι Σέρβοι αποδέχθηκαν πλήρως τους εννιά και μερικώς τον δέκατο. Παρόλα αυτά συμμάχησε με τη Γερμανία και διέταξε την έναρξη του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου με πρώτη του ενέργεια τον βομβαρδισμό του Βελιγραδίου. Η βιαστική αυτή και παράλογη ενέργεια στο τέλος της ζωής του θα έχει ως αποτέλεσμα -λίγο αργότερα- την πτώση της αυτοκρατορίας. Απεβίωσε στις 21 Νοεμβρίου του 1916, κατά τη διάρκεια του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου. Διάδοχός του έγινε ο μικρανιψιός του Κάρολος, ανιψιός του Φραγκίσκου Φερδινάνδου· ήταν ο τελευταίος αυτοκράτορας της Αυστρο-Ουγγαρίας.
Οικογένεια[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Νυμφεύτηκε το 1854 την Ελισάβετ των Βίττελσμπαχ, κόρη τού Μαξιμιλιανού-Ιωσήφ δούκα στη Βαυαρία, και απέκτησε παιδιά:
- Γκίζελα 1856-1932, παντρεύτηκε τον Λεοπόλδο των Βίττελσμπαχ πρίγκιπα της Βαυαρίας.
- Ροδόλφος 1858-1889, διάδοχος του θρόνου, αυτοκτόνησε.
- Μαρία-Βαλερία 1868-1924, παντρεύτηκε τον Φραγκίσκο-Σαλβαδόρ των Αψβούργων-Λωρραίνης, πρίγκιπα της Τοσκάνης.
- Σοφία 1855-1857, απεβ. 2 ετών.
Γενικά η προσωπική ζωή τού Φραγκίσκου-Ιωσήφ ήταν γεμάτη δυστυχίες: ο αδελφός του Μαξιμιλιανός αυτοκράτορας του Μεξικού, τουφεκίστηκε· η γυναίκα του Ελισάβετ δολοφονήθηκε· ο γιος του Ροδόλφος αυτοκτόνησε και ο ανιψιός του Φραγκίσκος Φερδινάνδος δολοφονήθηκε.
Βιβλιογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- Anton Graf Bossi-Fedrigotti, Kaiser Franz Joseph I. und seine Zeit, Zürich 1978.
- Franz Herre, Kaiser Franz Joseph von Österreich. Sein Leben - seine Zeit, Köln 1978 (TB 1992).
- Jean-Paul Bled, Franz Joseph. Der letzte Monarch der alten Schule, Wien 1988.
- Alan Palmer, Franz Joseph I. Kaiser von Österreich und König von Ungarn, München 1995.
- Gabriele Praschl-Bichler, Das Familienalbum von Kaiser Franz Joseph und Elisabeth, Wien 1995.
- Eberhard Straub, Drei letzte Kaiser, Berlin 1998.
- Christian Dickinger, Franz Joseph I. Die Entmythisierung, Wien 2002.
- Friedrich Weissensteiner, Die österreichischen Kaiser. Franz I., Ferdinand I., Franz Joseph I., Karl I., Wien 2003.
- John van der Kiste, Franz Josef I. Kaiser von Österreich, Essen 2005.
- Katrin Unterreiner, Kaiser Franz Joseph. 1830-1916 Mythos und Wahrheit, Wien 2006.
Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Αναφορές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- ↑ 1,0 1,1 1,2 Γερμανική Εθνική Βιβλιοθήκη, Κρατική Βιβλιοθήκη του Βερολίνου, Βαυαρική Κρατική Βιβλιοθήκη, Εθνική Βιβλιοθήκη της Αυστρίας: Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 9 Απριλίου 2014.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 «Encyclopædia Britannica» (Αγγλικά) biography/Franz-Joseph. Ανακτήθηκε στις 9 Οκτωβρίου 2017.
- ↑ 3,0 3,1 3,2 (Αγγλικά) Find A Grave. 3545. Ανακτήθηκε στις 9 Οκτωβρίου 2017.
- ↑ 4,0 4,1 4,2 Darryl Roger Lundy: (Αγγλικά) The Peerage. p10208.htm#i102080. Ανακτήθηκε στις 9 Οκτωβρίου 2017.
- ↑ 5,0 5,1 5,2 (Γερμανικά) Εγκυκλοπαίδεια Μπρόκχαους. franz-franz-joseph-i. Ανακτήθηκε στις 9 Οκτωβρίου 2017.
- ↑ 6,0 6,1 «Habsburg, Franz Joseph I.» (Γερμανικά) σελ. 227.
Πινακοθήκη[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Ο αυτοκράτορας Φραγκίσκος Ιωσήφ (1853)
Ο αυτοκράτορας της Αυστρίας Φραγκίσκος Ιωσήφ Α'
Ο αυτοκράτορας της Αυστρίας Φραγκίσκος Ιωσήφ Α΄ (1865)
Ο Φραγκίσκος Ιωσήφ Α΄ της Αυστρίας γύρω στα 1910
| Στο λήμμα αυτό έχει ενσωματωθεί κείμενο από το λήμμα Franz Joseph I of Austria της Αγγλικής Βικιπαίδειας, η οποία διανέμεται υπό την GNU FDL και την CC-BY-SA 3.0. (ιστορικό/συντάκτες). |