Αλέξανδρος Β΄ της Ρωσίας
 |
Το λήμμα δεν περιέχει πηγές ή αυτές που περιέχει δεν επαρκούν. |
| Αλέξανδρος Β΄ | |
|---|---|
 | |
Τσάρος της Ρωσικής Αυτοκρατορίας | |
| Περίοδος | 3 Μαρτίου 1855 – 13 Μαρτίου 1881 |
| Στέψη | 7 Σεπτεμβρίου 1855 Κρεμλίνο |
| Προκάτοχος | Νικόλαος Α΄ |
| Διάδοχος | Αλέξανδρος Γ΄ |
| Γέννηση | 29 Απριλίου 1818 Μόσχα |
| Θάνατος | 13 Μαρτίου 1881 (62 ετών) Αγία Πετρούπολη |
| Τόπος ταφής | Καθεδρικός Ναός Αποστόλων Πέτρου και Παύλου, Αγία Πετρούπολη |
| Σύζυγος | Μαρία της Έσσης Αικατερίνη Ντολγκορούκοβα (μοργανατική σύζυγος) |
| Απόγονοι | Αλεξάνδρα Νικόλαος Αλέξανδρος Γ' της Ρωσίας Βλαδίμηρος Αλέξιος Μαρία Σέργιος Παύλος Γεώργιος Γιουριέβσκυ Όλγα Γιουριέβσκαγια Βόρις Γιουριέβσκυ Αικατερίνη Γιουριέβσκαγια |
| Οίκος | Οίκος του Σ.Χ.Γκόττορπ |
| Πατέρας | Νικόλαος Α΄ της Ρωσίας |
| Μητέρα | Καρλόττα της Πρωσίας |
| Θρησκεία | Ανατολική Ορθόδοξη Εκκλησία |
| Εθνικότητα | Ρώσος |
| Υπογραφή |  |
 Σχετικά πολυμέσα | |
| δεδομένα () | |
Ο Αλέξανδρος Β΄ (ρωσικά: Александр II Николаевич, προφορά ΔΦΑ: [ɐlʲɪˈksandr nʲɪkɐˈlaɪvʲɪt͡ɕ] 29 Απριλίου 1818 – 13 Μαρτίου 1881) του Οίκου των Ρομανώφ ήταν αυτοκράτρας της Ρωσίας από τις 3 Μαρτίου 1855 έως τη δολοφονία του το Μάρτιο του 1881. Είχε επίσης τον τίτλο του βασιλέα της Πολωνίας και του Μεγάλου Δούκα της Φινλανδίας. Λόγω της κατάργησης της δουλοπαροικίας που ολοκληρώθηκε κατά τη βασιλεία του, εμεινε γνωστός ως Αλέξανδρος ο Ελευθερωτής,
Βιογραφία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Πρώτα χρόνια
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Γεννημένος το 1818 στη Μόσχα, ο Μέγας Δούκας Αλέξανδρος Νικολάγιεβιτς ήταν ο πρωτότοκος γιος του Νικολάου Α΄ της Ρωσίας και της Καρλόττας της Πρωσίας (Αλεξάνδρας Φεοντόροβνας), κόρης του Φρειδερίκου Γουλιέλμου Γ΄ της Πρωσίας και της Λουίζας του Μεκλεμβούργου-Στρέλιτς. Λίγοι θα μπορούσαν να φανταστούν τον καιρό που ήταν τσάρεβιτς (δηλ. διάδοχος) ο μικρός Αλέξανδρος, ότι μεγαλώνοντας θα γινόταν ένας σπουδαίος ηγέτης ο οποίος θα αναμόρφωνε τη Ρωσία, με αποφάσεις τόσο τολμηρές και γενναίες που οι Ρώσοι είχαν να δουν από τον καιρό του Μεγάλου Πέτρου.
Εκείνη την εποχή στη Ρωσία τα πράγματα ήταν πολύ περιορισμένα, με την ελευθερία της σκέψης και της ατομικής πρωτοβουλίας να καταστέλλεται αυστηρά. Υπήρχε λογοκρισία σε όλο το φάσμα της ανθρώπινης δραστηριότητας, με την κριτική στις Αρχές να αποτελεί σοβαρό παράπτωμα. Παρ’ όλα αυτά, όταν ανέλαβε την εξουσία εισήγαγε σημαντικές αλλαγές σε φιλελεύθερη κατεύθυνση, αλλά παρ' όλα αυτά δολοφονήθηκε σε δημόσιο χώρο από την τρομοκρατική οργάνωση Λαϊκή Θέληση (Narodnaya Volya, ναρόντναγια βόλια).
Ο Αλέξανδρος Β΄ έτυχε εξαιρετικής μόρφωσης υπό την επίβλεψη του φιλελεύθερου ρομαντικού ποιητή και χαρισματικού μεταφραστή Βασίλυ Ζουκόφσκυ, μελετώντας πληθώρα επιστημών και μαθαίνοντας τις κυρίαρχες ευρωπαϊκές γλώσσες της εποχής.
Άνοδος στο θρόνο
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Με την ενηλικίωση στις 5 Μαΐου του 1834 ο Τσάρεβιτς γίνεται μέλος: το 1834 της Γερουσίας, το 1835 της Ιερά Διοικητικής Συνόδου, το 1841 του Συμβουλίου Επικρατείας, και το 1842 της Επιτροπής Υπουργών. Το έτος 1837, ο Αλέξανδρος Β΄ πραγματοποιεί ταξίδια σε όλη τη Ρωσία επισκεπτόμενος 29 επαρχίες του ευρωπαϊκού τμήματος, του Καυκάσου και της δυτικής Σιβηρίας. Τα έτη 1838 έως 1839 επισκέπτεται την Ευρώπη.
Κατά την επίσκεψή του στην Αυλή του Ντάρμστατ γνώρισε τη Μαρία της Έσσης και παρά τω Ρήνω και αποφάσισε να την παντρευτεί. Παρά τις αντιρρήσεις των γονιών τους για την καταλληλότητά της λόγω της αμφίβολης πατρότητάς της, ο Αλέξανδρος και η Μαρία της Έσσης παντρεύτηκαν στην Αγία Πετρούπολη το 1841. Η Μαρία βαπτίστηκε Ορθόδοξη με το όνομα Μαρία Αλεξάνδροβνα. Απέκτησαν οκτώ παιδιά, εκ των οποίων επιβίωσαν τα επτά.
Η στρατιωτική θητεία του Αυτοκράτορα ήταν επιτυχής. Το 1836, γίνεται στρατηγός-ταγματάρχης, ενώ το 1844 διορίζεται ως γενικός στρατηγός του πεζικού. Από το 1849, ο Αλέξανδρος Β΄ γίνεται επικεφαλής των στρατιωτικών σχολών, τα έτος 1846 και το 1848 πρόεδρος της Μυστικής Επιτροπής Αγροτικών Υποθέσεων. Κατά τη διάρκεια του Κριμαϊκού Πολέμου το 1853-1856 διοικούσε όλα τα στρατεύματα της πρωτεύουσας.
Ο Αλέξανδρος Β΄ ανεβαίνει στο θρόνο την ημέρα του θανάτου του πατέρα του, στις 18 Φλεβάρη 1855 και η στέψη του έγινε το Σεπτέμβριο του 1856 στον Καθεδρικό Ναό της Κοιμήσεως της Θεοτόκου στη Μόσχα. Ένα από τα σημαντικά βήματα του ήταν η σύναψη της Συνθήκης των Παρισίων το Μάρτιο του 1856 - με καλούς σχετικά όρους - δεδομένου ότι η κατάσταση δεν ευνοούσε τη Ρωσία (στην Αγγλία ήταν ισχυρό το αίσθημα να συνεχιστεί ο πόλεμος μέχρι την ήττα και το διαμελισμό της Ρωσικής Αυτοκρατορίας).
Κατάργηση δουλοπαροικίας
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Τα πρώτα βήματα κατάργησης της δουλοπαροικίας στη Ρωσία έγιναν από τον Αλέξανδρο Α΄. Το 1803 εκδίδεται διάταγμα προς αυτήν την κατεύθυνση. Τα επόμενα βήματα έγιναν από τον Νικόλαο Α΄, που παρόλο αυτά ο θεσμός της δουλοπαροικίας δεν καταργείται τελείως.
Στις 19 Φεβρουαρίου (3 Μαρτίου) 1861 στην Αγία Πετρούπολη, ο Αλέξανδρος Β΄ υπέγραψε το μανιφέστο κατάργησης της δουλοπαροικίας. Όμως η μεταρρύθμιση, στην νομική κατάσταση της πλειοψηφίας των αγροτών, δεν επέφερε καμία αλλαγή. Δεν ονομάζονταν πια «δουλοπάροικοι» αλλά «υπόχρεοι», τυπικά θεωρήθηκαν ελεύθεροι, αλλά η θέση τους δεν είχε αλλάξει. Ειδικότερα, οι γαιοκτήμονες συνέχιζαν, όπως και πριν, να χρησιμοποιούν τη σωματική βία κατά των αγροτών και οι τελευταίοι συνέχιζαν να πληρώνουν τα τέλη όπως έκαναν και παλιά.
Το τέλος
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Ο Αλέξανδρος είχε επιζήσει από τέσσερεις απόπειρες δολοφονίας του (1866, 1867, 1879, 1880). Στις 13 Μαρτίου 1881 (Ν.Η.), το απόγευμα, ο Αλέξανδρος Β΄ πεθαίνει σε ηλικία 62 ετών εξαιτίας θανατηφόρου τραυματισμού που δέχθηκε στην Αγία Πετρούπολη από μια βόμβα. Την έριξε κάτω από τα πόδια του ένα μέλος της τρομοκρατικής οργάνωσης Λαϊκή Θέληση (Narodnaya Volya). Την ίδια ημέρα είχε υπογράψει το σύνταγμα Λορίς-Μελίκοβ που, εάν είχε έρθει σε ισχύ, θα θα δημιουργούσε δύο νομοθετικές επιτροπές από έμμεσα εκλεγμένους εκπροσώπους.
Ενταφιάστηκε στον Καθεδρικό Ναό των Αγίων Πέτρου και Παύλου στην Αγία Πετρούπολη. Τον διαδέχθηκε ο δευτερότοκος γιος του, Αλέξανδρος.
Οικογένεια
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Νυμφεύτηκε πρώτα το 1841 τη Μαρία, κόρη του Λουδοβίκου Β΄ της Έσσης & παρά τω Ρήνω, και είχαν οκτώ τέκνα:
- Αλεξάνδρα (1842 - 1849), απεβίωσε από μηνιγγίτιδα στην Αγία Πετρούπολη.
- Νικόλαος (1843 - 1865), Διάδοχος (Τσάρεβιτς) της Ρωσίας. Απεβίωσε από μηνιγγίτιδα στη Νίκαια.
- Αλέξανδρος Γ΄ (1845 - 1894), Αυτοκράτορας της Ρωσίας.
- Βλαδίμηρος (1847 - 1909), Μέγας Δούκας της Ρωσίας.
- Αλέξιος (1850 - 1908), Μέγας Δούκας της Ρωσίας.
- Μαρία (1853 - 1920), παντρεύτηκε τον Αλφρέδο του Ηνωμένου Βασιλείου, Δούκα της Σαξονίας-Κοβούργου & Γκότα.
- Σέργιος (1857 - 1905), Μέγας Δούκας της Ρωσίας.
- Παύλος (1860 - 1919), Μέγας Δούκας της Ρωσίας.
Το 1880 απεβίωσε η Μαρία και ο Αλέξανδρος Β΄ έκανε έπειτα από 15 ημέρες δεύτερο, μοργανατικό γάμο με την Εκατερίνα Μιχαηλόβνα Ντολγκορούκοβα, κόρη του πρίγκιπα Μιχαήλ Ντολγκορούκοβ. Της έδωσε τον τίτλο της πριγκίπισσας Γιουρέβσκι. Ήταν ερωμένη του, και είχε ήδη με αυτήν αποκτήσει τέσσερα τέκνα που νομιμοποίησε:
- Γεώργιος (1872 - 1913), Πρίγκιπας Γιουριέβσκυ.
- Όλγα (1873 - 1925), παντρεύτηκε τον Γεώργιο Νικόλαο, Κόμη του Μέρενμπεργκ.
- Βόρις (23 Φεβρουαρίου - 11 Απριλίου 1876).
- Αικατερίνη (1878 - 1959), παντρεύτηκε πρώτα τον πρίγκιπα Αλεξάντρ Βλαντιμίροβιτς Μπαριατίνσκυ και μετά τον πρίγκιπα Σεργκέι Πλατόνοβιτς Ομπολένσκυ.
.svg)