Φωσφιναμίνη

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Φωσφιναμίνη
Γενικά
Όνομα IUPAC Φωσφιναμίδιο
Άλλες ονομασίες Φωσφιναμίνη
Αμινοφωσφίνη
Χημικά αναγνωριστικά
Χημικός τύπος ΝΗ4P
Μοριακή μάζα 49,012 amu[1]
Σύντομος
συντακτικός τύπος
ΝΗ2PH2
SMILES NP
InChI 1S/H4NP/c1-2/h1-2H2
ChemSpider ID 10799511
Δομή
Μοριακή γεωμετρία Τριγωνική πυραμιδική ως προς N και ως προς P
Φυσικές ιδιότητες
Σημείο τήξης 195,11°C
Σημείο βρασμού 497,87°C
Διαλυτότητα
στο νερό
79,314 g/m³
Χημικές ιδιότητες
Επικινδυνότητα
Εκτός αν σημειώνεται διαφορετικά, τα δεδομένα αφορούν υλικά υπό κανονικές συνθήκες περιβάλλοντος (25°C, 100 kPa).

Η φωσφιναμίνη[2](αγγλικά:phosphinamine) είναι ανόργανη χημική ένωση, η οποία περιέχει άζωτο, φωσφόρο και υδρογόνο, με μοριακό τύπο NH4P, αν και παριστάνεται συνήθως με τον ημισυντακτικό της τύπο NH2PH2. Ο όρος φωσφιναμίνη επεκτείνεταιπέρα από τη «μητρική» φωσφιναμίνη, και σε μια σειρά «θυγατρικές» ενώσεις-παράγωγα, ανόργανες και οργανικές, με γενικό τύπο της μορφής NR2PxRy, όπου τα όχι απαραίτητα ίδια R παριστάνουν υδρογόνο, αλογόνα ή διάφορες μονοσθενείς ρίζες, ενώ δύο R μπορούν να αντικατασταθούν από δισθενείς ρίζες, σχηματίζοντας έτσι πιθανώς ετεροκυκλικές φωσφιναμίνες.

Παραγωγή[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Με επίδραση λιθιαμίδιου (LiNH2) σε χλωροφωσφίνη (PH2Cl) παράγεται φωσφιναμίνη[3]:

Χημικές ιδιότητες και παράγωγα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η φωσφιναμίνη είναι μια ένωση με δυο λειτουργικές ομάδες: μια αμινομάδα (-ΝΗ2) και μια φωσφινομάδα (-PH2). Λειτουργεί, λοιπόν, συνδυάζοντας ιδιότητες ανόργανης αμίνης, αμιδίου μεταλλοειδούς (γιατί ο φωσφόρος μπορεί να ανήκει στα αμέταλλα, αλλά είναι ηλεκτροθετικότερος από το άζωτο) και φωσφίνης.

Παραπομπές και σημειώσεις[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. Διαδικτυακός τόπος ChemSpider
  2. Για εναλλακτικές ονομασίες δείτε τον πίνακα πληροφοριών.
  3. Ασκήσεις και προβλήματα Οργανικής Χημείας Ν. Α. Πετάση 1982, σελ. 267, §11.3Α1, προσαρμογή για φωσφιναμίνη.