Μετάβαση στο περιεχόμενο

Γεωγραφία της Ελλάδας

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Ένας γεωγραφικός χάρτης της Ελλάδας και των υπεράκτιων εδαφών της

Η Ελλάδα είναι χώρα στη Νότια Ευρώπη, που βρίσκεται στο σταυροδρόμι της Ευρώπης, της Ασίας και της Αφρικής. Η ηπειρωτική χώρα βρίσκεται στο νοτιότερο άκρο της Βαλκανικής Χερσονήσου και περιβάλλεται στα βόρεια από την Αλβανία, τη Βόρεια Μακεδονία και τη Βουλγαρία· στα ανατολικά από το Αιγαίο και την Τουρκία, στα νότια από τη Μεσόγειο και δυτικά από το Ιόνιο και την Ιταλία.

Η χώρα αποτελείται από μια μεγάλη ενδοχώρα και δύο επιπλέον μικρότερες χερσονήσους που προεξέχουν από αυτήν· τη Χαλκιδική και την Πελοπόννησο, η οποία διαχωρίζεται από την ενδοχώρα από τον Ισθμό της Κορίνθου. Η Ελλάδα επίσης διαθέτει μεγάλο αριθμό νησιών, διαφόρων μεγεθών, μεγάλα όπως η Κρήτη, η Εύβοια, η Λέσβος, η Ρόδος και η Κέρκυρα, καθώς και ομάδες μικρότερων, όπως τα Δωδεκάνησα και οι Κυκλάδες. Η Ελλάδα έχει ακτογραμμή 13.676 χιλιομέτρων, τη μεγαλύτερη στη λεκάνη της Μεσογείου.[1]

Η Ελλάδα είναι σε μεγάλο βαθμό ορεινή, με γεωγραφικό πλάτος που κυμαίνεται από 35°00′Β έως 42°00′Β και σε γεωγραφικό μήκος από 19°00′Α έως 28°30′Α. Ως αποτέλεσμα, η χώρα έχει σημαντική κλιματική διακύμανση. Μεγαλύτερη πεδιάδα είναι αυτή της Κεντρικής Μακεδονίας (2.250 τ.χ.) και ακολουθούν η πεδιάδα της Θεσσαλίας (1.850 τ.χ.), η πεδιάδα Χρυσούπολης - Ξάνθης - Κομοτηνής (1.300 τ.χ.), η πεδιάδα Δράμας - Σερρών (1.200 τ.χ.) και η πεδιάδα του Έβρου (1.100 τ.χ.).

Ο μεγαλύτερος ποταμός της Ελλάδας είναι ο Αλιάκμονας ο οποίος διασχίζει 297 χιλιόμετρα μέχρι τις εκβολές του. Η λίμνη Τριχωνίδα, με έκταση 98.6 τ.χλμ., είναι η μεγαλύτερη λίμνη της ελληνικής επικράτειας.

Επισκόπηση

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Ελλάδα, Αύγουστος 2004, MODIS Terra δορυφορική εικόνα

Η Ελλάδα βρίσκεται στη Νότια Ευρώπη. Βρέχεται από το Ιόνιο πέλαγος και τη Μεσόγειο Θάλασσα, και βρίσκεται μεταξύ Αλβανίας και Τουρκίας. Η Ελλάδα βρίσκεται πάνω σε μια χερσόνησο, με ένα αρχιπέλαγος περίπου 3.000 νησιών.

Η Ελλάδα έχει συνολική έκταση 131.957 τ.χλμ.[2]. Η χερσαία έκταση της Ελλάδας είναι 130.647 τ.χλμ., ενώ τα υπόλοιπα 1.310 τ.χλμ. είναι ποταμοί, λίμνες και άλλες υδάτινες επιφάνειες εντός της ξηράς της Ελλάδας. Η Ελλάδα μοιράζεται 212 χιλιόμετρα χερσαίων συνόρων με την Αλβανία, 234 χιλιόμετρα χερσαίων συνόρων με τη Βόρεια Μακεδονία, 472 χιλιόμετρα χερσαίων συνόρων με τη Βουλγαρία και 192 χιλιόμετρα χερσαίων συνόρων με την Τουρκία. Συνολικά τα χερσαία σύνορα της Ελλάδας με άλλες χώρες φτάνουν τα 1.110 χιλιόμετρα. Το 83.33% της επικράτειας της Ελλάδας, ή εναλλακτικά, 110.496 τ.χλμ., αποτελείται από το ηπειρωτικό κομμάτι της χώρας. Το 16.67% της χώρας (ή σε αριθμούς 21.461 τ.χλμ.) αποτελείται από τη νησιωτική Ελλάδα.[3] Έχει αποκλειστική οικονομική ζώνη που φτάνει σε έκταση τα 505.572 τ.χλμ., δηλαδή μια έκταση 3.5 φορές μεγαλύτερη από τη χερσαία έκταση της Ελλάδας.

Η ακτογραμμή της Ελλάδας φτάνει σε μήκος τα 13.676 τ.χλμ. και είναι μια από τις μεγαλύτερες στο κόσμο.

Το 80% της Ελλάδας είναι ορεινό έδαφος. Η οροσειρά της Πίνδου απλώνεται στο κέντρο της χώρας και διανύει μια κατεύθυνση από τα βορειοδυτικά προς το νοτιοανατολικά, ενώ η υψηλότερη κορυφή της Πίνδου φτάνει τα 2.637 μέτρα. Η Πίνδος συνεχίζει και νοτιότερα στην Πελοπόννησο και υποθαλάσσια σε όλο το Αιγαίο. Η Πίνδος είναι υπεύθυνη για τον σχηματισμό της γεωλογίας πολλών νησιών του Αιγαίου, συμπεριλαμβανομένης της Κρήτης. Η Πίνδος ενώνεται με τα βουνά του Ταύρου της νότιας Τουρκίας. Η κεντρική και δυτική Ελλάδα χαρακτηρίζονται από πολλές και ανώμαλες κορυφές, οι οποίες κοσμούνται με φαράγγια και άλλα καρστικά τοπία. Σημαντικά φαράγγια στην Ελλάδα είναι αυτό των Μετέωρων και αυτό του Βίκου. Το τελευταίο είναι το βαθύτερο φαράγγι του κόσμου σε αναλογία με το πλάτος του και το τρίτο βαθύτερο μετά το Φαράγγι του Χαλκού στο Μεξικό και το Γκραν Κάνιον στις Ηνωμένες Πολιτείες, αφού το μέγιστο βάθος του Βίκου ξεπερνά τα 1.100 μέτρα. [4]

Ο Όλυμπος είναι το υψηλότερο σημείο στην Ελλάδα και το 7ο υψηλότερο βουνό και το 9ο βουνό με το μεγαλύτερο τοπογραφικό έξαρμα (prominence) στην ηπειρωτική Ευρώπη (μαζί με το Γκερλαχόφσκι στιτ και συμπεριλαμβανομένου του Γκροσγκλόκνερ ως ξεχωριστό βουνό), [5] ευρισκόμενο σε υψόμετρο 2.917 μέτρων πάνω από την επιφάνεια της θάλασσας. Τα όρη της Ροδόπης διαμορφώνουν τα σύνορα μεταξύ Ελλάδας και Βουλγαρίας. Η περιοχή αυτή καλύπτεται από απέραντα και πυκνά δάση.

Το χαμηλότερο σημείο της Ελλάδας είναι η στάθμη της θάλασσας σε όλες τις παραλιακές περιοχές της Ελλάδας.[6]

Πεδινά τοπία υπάρχουν κυρίως στη Θεσσαλία (θεσσαλικός κάμπος) στην κεντρική Μακεδονία και στη Θράκη.

Ακραία σημεία της Ελλάδας

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Τα ακραία σημεία της Ελλάδας είναι τα παρακάτω:[7]

Πόλεις της Ελλάδας, με τις κύριες πόλεις, ποτάμια, νησιά και επιλεγμένους αρχαιολογικούς χώρους.

Ηπειρωτική χώρα

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η ηπειρωτική Ελλάδα αποτελεί το νοτιότερο τμήμα της Βαλκανικής χερσονήσου. Η Χαλκιδική και η Πελοπόννησος είναι δύο μικρότερες χερσόνησοι οι οποίες πηγάζουν από τη βαλκανική χερσόνησο. Το βόρειο τμήμα της χώρας περιλαμβάνει τα γεωγραφικά διαμερίσματα της Μακεδονίας και της Θράκης. Στα νότια το πλάτος της ηπειρωτικής χώρας στενεύει και περιλαμβάνει τα γεωγραφικά διαμερίσματα της Ηπείρου, της Θεσσαλίας και τη Στερεάς Ελλάδας, όπου βρίσκεται η Αττική και η Αθήνα. Νοτιότερα, η μικρότερη χερσόνησος της Πελοποννήσου κόβεται από την υπόλοιπη Ελλάδα από τον Κορινθιακό και τον Σαρωνικό κόλπο. Ο Ισθμός της Κορίνθου είναι το σημείο που ενώνει γεωγραφικά την Πελοπόννησο με την υπόλοιπη ηπειρωτική χώρα.

Η ηπειρωτική Ελλάδα καλύπτει περίπου το 80% της επικράτειας της χώρας και είναι σε μεγάλο βαθμό ορεινή. Η μεγαλύτερη οροσειρά της Ελλάδας είναι η οροσειρά της Πίνδου, η οποία με τη σειρά της είναι η νότια προέκταση των Διναρικών Άλπεων. Οι Δειναρικές άλπεις σχηματίζουν τη ραχοκοκαλιά της ηπειρωτικής Ελλάδας, χωρίζοντας την Ήπειρο από τη Θεσσαλία και τη Μακεδονία, επηρεάζοντας έτσι και το κλίμα των τριών διαμερισμάτων. Το ψηλότερο βουνό της χώρας είναι ο Όλυμπος, ο οποίος αποτελεί το φυσικό σύνορο Θεσσαλίας-Μακεδονίας. Η υψηλότερη κορυφή του υψώνεται στα 2.918 μέτρα πάνω από την επιφάνεια της θάλασσας, καθιστώντας την τη δεύτερη ψηλότερη κορυφή της Βαλκανικής χερσονήσου μετά τη Μουσαλά στο όρος Ρίλα.

Υπάρχει διαφωνία για τον αριθμό των νησιών στην Ελλάδα, και διάφορες πηγές αναφέρουν από 1.200 έως 6.000 νησιά στη χώρα.[8] Ο αριθμός των 1.425 νησιών αναφέρεται συχνά σε ταξιδιωτικούς οδηγούς. Από αυτά τα νησιά, σύμφωνα με τα στοιχεία των παραπάνω οδηγών, τα 166 κατοικούνται.[9] Ο Ελληνικός Οργανισμός Τουρισμού αναφέρει ότι υπάρχουν 6.000 νησιά σε όλη την Ελλάδα, εκ των οποίων κατοικούνται τα 227.[10] Το γαλλικό περιοδικό Paris Match, αναφέρει την ύπαρξη 9.841 νησιών, εκ των οποίων μόνο τα 169 έχουν καταγεγραμμένη συνεχή ανθρώπινη παρουσία.[11]

Τα ελληνικά νησιά αντιπροσωπεύουν περίπου το 20% της συνολικής επικράτειας της χώρας[12]. Τα νησιά της Ελλάδας χαρακτηρίζονται από μεγάλες διαφορές στην έκταση και το κλίμα. Το μεγαλύτερο νησί της χώρας είναι η Κρήτη και ακολουθεί η Εύβοια. Άλλα μεγάλα νησιά της Ελλάδας είναι η Λέσβος και η Ρόδος στο Αιγαίο Πέλαγος, η Κέρκυρα και η Κεφαλονιά στο Ιόνιο Πέλαγος. Πολλά από τα μικρότερα ελληνικά νησιά σχηματίζουν ομάδες ή αλυσίδες, τα λεγόμενα αρχιπελάγη. Γνωστά αρχιπελάγη της Ελλάδας είναι αυτό στις Κυκλάδες και στις Σποράδες, στο νότιο και κεντρικό Αιγαίο Πέλαγος αντίστοιχα.

Αιγαίο

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Τα νησιά του Αιγαίου Πελάγους βρίσκονται μεταξύ της ηπειρωτικής Ελλάδας στα δυτικά και βόρεια, της Μικράς Ασίας στα ανατολικά και του νησιού της Κρήτης στα νότια. Παραδοσιακά, τα νησιά ταξινομούνται σε επτά ομάδες - δίνονται σε κατεύθυνση από βορρά προς νότο:

Γεωγραφικά χαρακτηριστικά

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ιόνια Νησιά

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Τα Επτάνησα, όπως λέει και το όνομά τους, αποτελούνται από επτά νησιά. Τα έξι βόρεια νησιά βρίσκονται στα ανοιχτά της δυτικής ακτής της Ελλάδας και περιβάλλονται σε όλες τις πλευρές από το Ιόνιο Πέλαγος. Το έβδομο νησί, τα Κύθηρα, βρίσκεται στο νότιο άκρο της Πελοποννήσου. Τα Κύθηρα αποτελούν μέρος της περιφέρειας Αττικής και όχι της περιφέρειας Ιονίων Νήσων. Τα Επτάνησα αποτελούν διαφορετικό πράγμα από την ιστορική και γεωγραφική περιοχή της Ιωνίας, η οποία σήμερα αποτελεί τμήμα της δυτικής Τουρκίας.

Κρήτη

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Δορυφορική φωτογραφία της Κρήτης από τη ΝΑΣΑ

Η Κρήτη είναι το μεγαλύτερο νησί της Ελλάδας και το δεύτερο μεγαλύτερο στην Ανατολική Μεσόγειο, μετά την Κύπρο. Η Κρήτη έχει μήκος 260 χιλιομέτρων από τα δυτικά προς τα ανατολικά και πλάτος 60 χιλιομέτρων από τα νότια προς τα βόρεια στο πλατύτερο μέρος της Κρήτης. Το νησί στενεύει στην περιοχή κοντά στην Ιεράπετρα. Εκεί το πλάτος της περιοχής αυτής περιορίζεται στα 12 χιλιόμετρα. Η Κρήτη καλύπτει έκταση 8.336 τ.χλμ. και έχει ακτογραμμή μεγέθους 1.046 χιλιομέτρων. Η Κρήτη βρέχεται στα βόρεια από το Κρητικό Πέλαγος, στα νότια από το Λιβυκό Πέλαγος, στα δυτικά από το Μυρτώο Πέλαγος, και στα ανατολικά από το Καρπάθιο πέλαγος. Βρίσκεται περίπου 160 χιλιόμετρα νότια της ηπειρωτικής Ελλάδας.

Η Κρήτη χαρακτηρίζεται από μια οροσειρά που κινείται από τα δυτικά προς τα ανατολικά, σχηματίζοντας τρεις διαφορετικές υποπεριοχές:

  • Τα Λευκά Όρη (μέγιστο υψόμετρο 2.452 μέτρα).
  • Την Ίδη ( Ψηλορείτης, με μέγιστο υψόμετρο τα 2.456 μέτρα).
  • Τα Όρη Δίκτη (με μέγιστο υψόμετρο τα 2.148 μέτρα)

Η Κρήτη περιλαμβάνει εύφορα οροπέδια, όπως για παράδειγμα το Λασίθι, τον Ομαλό και τη Νίδα. Η Κρήτη έχει επίσης σπήλαια γύρω από τη Δίκτη και το Ψηλορείτη. Το φαράγγι της Σαμαριάς είναι το γνωστότερο φαράγγι της Κρήτης. Στη προστατευόμενη περιοχή του φαραγγιού της Σαμαριάς βρίσκεται η πατρίδα του κρητικού προβάτου, γνωστού και ως κρι-κρι. Ο υπό εξαφάνιση γυπαετός ζει στα κρητικά βουνά και τα φαράγγια.

Τα ποτάμια της Κρήτης περιλαμβάνουν τον ποταμό Ιεεροπόταμο στο νότιο τμήμα του νησιού.

Χρήση της γης

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  • Καλλιεργήσιμη γη: 19.71%
  • Μόνιμες καλλιέργειες: 8.95%
  • Άλλες χρήσεις: 71.37% (εκτίμηση 2012)
  • Αρδευόμενη γη: 15.550 τ.χλμ. (στοιχεία για το 2007).

Περιβάλλον

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Χάρτης των καταγεγραμμένων σεισμών στην Ελλάδα και τις γύρω χώρες για την περίοδο 1900-2017

Η Ελλάδα είναι μια κυρίως ορεινή χώρα με πολύ μεγάλο μέγεθος ακτογραμμής, γεμάτη χερσονήσους και νησιά.

Το κλίμα ποικίλει, καθώς υπάρχουν περιοχές με ημιερημικό κλίμα, ακόμη και ορεινά δάση με ψυχρό κλίμα.

Οι φυσικοί κίνδυνοι που απειλούν την επικράτεια της Ελλάδας περιλαμβάνουν τους σεισμούς, τις πλημμύρες, τις ξηρασίες και τις πυρκαγιές. Τρέχοντα περιβαλλοντικά ζητήματα στην Ελλάδα είναι ατμοσφαιρική ρύπανση και η ρύπανση των υδάτων.

Εικόνες

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Δείτε επίσης

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Περαιτέρω ανάγνωση

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Παραπομπές

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  1. ↑ «The World Fact Book – Field Listing :: Coastline». CIA. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 3 Μαΐου 2011. Ανακτήθηκε στις 17 Μαρτίου 2011. 
  2. ↑ National me="CIA">CIA World Fact Book,
  3. ↑ Artificial Structures and Shorelines
  4. ↑ Guinness World Records 2005: Special 50th Anniversary Edition
  5. ↑ Schmitt A(1983)Nouvelles contributions à l'étude géologique des Pieria, de l'Olympe, et de l'Ossa (Grèce du Nord)[Ph.D. dissert.]. Mons, Belgium, Faculté Polytechnique de Mons
  6. ↑ CIA. «Europe::Greece». The World Factbook. CIA. Ανακτήθηκε στις 7 Οκτωβρίου 2016. 
  7. ↑ «Statistical Yearbook of Greece 2009 & 2010» (PDF). Hellenic Statistical Authority. σελ. 27. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο (PDF) στις 13 Δεκεμβρίου 2013. 
  8. ↑ Marker, Sherry· Kerasiotis, Peter (2010). «Greece in depth». Στο: Nadeau, Mark, επιμ. Frommer's Greece. Hoboken: Wiley. σελ. 12. 
  9. ↑ Poffley, Frewin (2002). Greek Island Hopping. Thomas Cook. σελ. 15. 
  10. ↑ Ellinikos Organismos Tourismou (EOT). «Greek islands». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 3 Ιουνίου 2012. Ανακτήθηκε στις 29 Απριλίου 2012. 
  11. ↑ «Top 77256838483top=tiltli3hf83urlob39498r[e8j». Ανακτήθηκε στις 6 Μαρτίου 2017. 
  12. ↑ Treves, Tullio· Pineschi, Laura (Ιανουαρίου 1997). The Law of the Sea. ISBN 9041103260. 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]


Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Γεωγραφία_της_Ελλάδας&oldid=10649039"