Μετάβαση στο περιεχόμενο

Αρχιπέλαγος

Επεξεργασία συνδέσμων
Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
 Το λήμμα παραθέτει τις πηγές του αόριστα, χωρίς παραπομπές. Βοηθήστε συνδέοντας το κείμενο με τις πηγές χρησιμοποιώντας παραπομπές, ώστε να είναι επαληθεύσιμο.
Το πρότυπο τοποθετήθηκε χωρίς ημερομηνία. Για τη σημερινή ημερομηνία χρησιμοποιήστε: {{χωρίς παραπομπές|5|12|2024}}
Αρχιπέλαγος Φερνάντο ντε Νορόνια
Ενετικός χάρτης 1658 που αποτυπώνει το Αρχιπέλαγος (Αιγαίο Πέλαγος)

Ο όρος αρχιπέλαγος, στη γεωγραφία, χαρακτηρίζει γεωλογικό σχηματισμό αποτελούμενο από μια αλυσίδα ή ανεπτυγμένη συστάδα νησιών.

Αρχιπελάγη απαντώνται συνήθως στην ανοιχτή θάλασσα, αν και σε μερικές περιπτώσεις γειτνιάζουν με μεγάλους όγκους ξηράς. Τα αρχιπελάγη είναι συχνά ηφαιστειογενή, σχηματισμένα κατά μήκος ωκεάνιων ρηγμάτων ή σε περιοχές με ενεργή ηφαιστειακή δραστηριότητα, εντούτοις στη διαδικασία σχηματισμού τους εμπλέκονται και άλλες γεωλογικές διεργασίες όπως η απόθεση, η αποσάθρωση και η ανύψωση του εδάφους.

Στην Ελλάδα αρχικά χρησιμοποιήθηκε ως όρος στρατιωτικής διοικητικής ορολογίας (φιλολογίας) π.χ. «Γενική Διοίκηση Αρχιπελάγους», «Μεραρχία Αρχιπελάγους» κλπ.

Ετυμολογία

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο όρος «arcipelago» προέρχεται από τις Ελληνικές λέξεις «άρχων» (αρχηγός / πρώτος) και «πέλαγος» (θάλασσα). Αρχικά η ονομασία αφορούσε το Αιγαίο Πέλαγος. Ήταν η μεσαιωνική του ονομασία και αναφέρεται με αυτή σε όλους τους χάρτες που διασώζονται από την εποχή. Αργότερα προσδιορίστηκαν με αυτόν τον όρο τα νησιά του Αιγαίου σαν ενότητα.

Όταν ανακαλύφθηκαν οι μεγάλες συστάδες νησιών και νησίδων στον Ειρηνικό Ωκεανό, υπήρξε ανάγκη να προσδιορίζονται επιμέρους θάλασσες με καταφανή την ύπαρξη συστάδων νησίδων. Για το λόγο αυτό χρησιμοποιήθηκε ο έτοιμος αυτός όρος. Έτσι σε μία θάλασσα (μεγάλης έκτασης) μπορεί να περιλαμβάνονται επιμέρους αρχιπελάγη.

Λογοτεχνία

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο όρος χρησιμοποιήθηκε μεταφορικά στο αυτοβιογραφικό χρονικό «Αρχιπέλαγος Γκουλάγκ» του Αλεξάντρ Σολζενίτσιν.

Κυριότερα αρχιπελάγη

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Βρετανικά Νησιά

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Καραϊβική

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Μακαρονησία

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Μελανησία

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Μεσόγειος Θάλασσα

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Μικρονησία

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Πολυνησία

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Άλλα αρχιπελάγη

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Αρχιπέλαγος&oldid=9477968"