Ρωμαϊκή επαρχία

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
 Το λήμμα δεν περιέχει πηγές ή αυτές που περιέχει δεν επαρκούν. Μπορείτε να βοηθήσετε προσθέτοντας την κατάλληλη τεκμηρίωση. Υλικό που είναι ατεκμηρίωτο μπορεί να αμφισβητηθεί και να αφαιρεθεί.
Η σήμανση τοποθετήθηκε στις 08/12/2011.
Η Ρωμαϊκή αυτοκρατορία υπό τον Οκταβιανό Αύγουστο (31 π.Χ. – 14). Κίτρινο: 31 π.Χ. Σκούρο πράσινο: 31 π.Χ.–19 π.Χ. Ανοιχτό πράσινο: 19 π.Χ.–9 π.Χ. Απαλό πράσινο: 9 π.Χ.–6 π.Χ. Μωβ: Εξαρτημένα κράτη
Οι ρωμαϊκές επαρχίες γύρω στο 120 μ.Χ.

Η επαρχία (λατινικά: provincia) ήταν η μεγαλύτερη διοικητική υποδιαίρεση του αρχαίου ρωμαϊκού κράτους, μέχρι την εισαγωγή του συστήματος της τετραρχίας στα τέλη του 3ου αιώνα. Σε επαρχίες ήταν διαιρεμένα όλα τα εκτός ιταλικής χερσονήσου εδάφη. Τα εδάφη της ιταλικής χερσονήσου ονομάζονταν Ιταλία και δεν αποτελούσαν επαρχία, αλλά ενέπιπταν στην άμεση δικαιοδοσία των αρχών της πόλης της Ρώμης.

Περίοδος της Ρωμαϊκής Δημοκρατίας[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Επί Ρωμαϊκής Δημοκρατίας, υπεύθυνη για τη διακυβέρνηση των επαρχιών στο όνομα του λαού της Ρώμης ήταν η Σύγκλητος. Αυτή ασκούσε την εξουσία διορίζοντας τον έπαρχο, συνήθως κάποιον απερχόμενο ύπατο ή πραίτορα της πόλης. Οι πρώτοι στέλνονταν στις επαρχίες που χαρακτηρίζονταν από συχνές εξεγέρσεις ή βαρβαρικές επιδρομές, τις καλούμενες «ανθυπατικές» (επειδή διοικούνταν από ανθύπατο, proconsul, δηλ. απερχόμενο ύπατο). Οι δεύτεροι τοποθετούνταν σε λιγότερο σημαντικές επαρχίες, τις «αντιστρατηγικές» (υπό έναν propraetor).

Οι επαρχίες αυτής της περιόδου είναι οι ακόλουθες (αναφέρεται το έτος που οργανώθηκαν επίσημα ως επαρχίες, όχι αυτό της κατάκτησης):

¹ Ανθυπατική, ² Αντιστρατηγική, ³ Αυτοκρατορική μετά το 27 π.Χ.

Αυτοκρατορική περίοδος (έως το 296 μ.Χ.)[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Κατά την αυτοκρατορική περίοδο οι υφιστάμενες επαρχίες διαιρέθηκαν σε «συγκλητικές» και «αυτοκρατορικές» (27 π.Χ.) - οι πρώτες παρέμειναν στη δικαιοδοσία της Συγκλήτου και των επάρχων που αυτή διόριζε, ενώ στις δεύτερες έπαρχος θεωρείτο ο ίδιος ο αυτοκράτορας και τις κυβερνούσε μέσω των λεγάτων αντιστρατήγων και των εφόρων του. Όσον αφορά τις καινούργιες, αυτές συνήθως εντάσσονταν στις αυτοκρατορικές.

¹ Συγκλητική Ανθυπατική, ² Συγκλητική Αντιστρατηγική, ³ Αυτοκρατορική

Υστερορωμαϊκές επαρχίες[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Οι επαρχίες και οι διοικήσεις περί το 400 μ.Χ. Δεν περιλαμβάνονται οι υπαρχίες του πραιτωρίου.

Ο αυτοκράτορας Διοκλητιανός (284-305) αναδιοργάνωσε την επαρχιακή διοίκηση, θέτοντάς τη σε νέες βάσεις: ο αριθμός των επαρχιών αυξήθηκε με τη διαίρεση των παλαιών επαρχιών, οι κυβερνήτες τους έχασαν τον έλεγχο των στρατιωτικών μονάδων που έδρευαν σε αυτές και μετατράπηκαν σε καθαρά πολιτικούς αξιωματούχους, η παλιά διάκριση μεταξή αυτοκρατορικών και συγκλητικών επαρχιών καταργήθηκε, ενώ δημιουργήθηκε και ένα ενδιάμεσο διοικητικό επίπεδο, η λεγόμενη «διοίκησις» (dioecesis), υπό έναν βικάριο, που περιλάμβανε αριθμό ομόρων επαρχιών. Το υστερορωμαϊκό σύστημα οριστικοποιήθηκε υπό τον Κωνσταντίνο Α΄ και τους διαδόχους του, όταν ιδρύθηκαν και οι τέσσερις μεγάλες επαρχότητες (ή υπαρχίες) του πραιτωρίου, που περιλάμβαναν αριθμό διοικήσεων. Στη Δύση το σύστημα αυτό επιβίωσε με διάφορες μικροαλλαγές μέχρι και μετά την οριστική πτώση του δυτικού ρωμαϊκού κράτους (τα βασίλεια των Οστρογότθων και Βησιγότθων διατήρησαν τη διοικητική διαίρεση σε επαρχίες), ενώ στην Ανατολή αντικαταστάθηκε από το σύστημα των θεμάτων περί τα μέσα του 7ου αιώνα, συνεπεία των αραβικών κατακτήσεων.

Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Ρωμαϊκή_επαρχία&oldid=9016416"