Λάρισα

Για άλλες χρήσεις, δείτε: Λάρισα (αποσαφήνιση).

Λάρισα
Πόλη
Εικόνα Πλατεία Ρήγα Φεραίου (νομαρχίας)
Λάρισα
Χώρα	Ελλάδα
Περιφέρεια	Θεσσαλίας
Δήμος	Λαρισαίων
• Δήμαρχος	Απόστολος Καλογιάννης
Έκταση	122,586 km2
Πληθυσμός	148.562
Ταχυδρομικός κώδικας	41x xx
Τηλεφωνικός κωδικός	2410
Ιστοσελίδα	Δήμος Λαρισαίων

Η Λάρισα είναι πόλη της Θεσσαλίας, πρωτεύουσα του ομώνυμου νομού αλλά και της Περιφέρειας Θεσσαλίας. Επίσης, έχει οριστεί ως έδρα της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Θεσσαλίας - Στερεάς Ελλάδας. Αποτελεί σημαντικό εμπορικό κέντρο και κόμβο επικοινωνιών και συγκοινωνιών. Η πόλη της Λάρισας αριθμεί 144.651 κατοίκους, καταλαμβάνει έκταση 19.000 στρεμμάτων και διαρρέεται από τον Πηνειό ποταμό. Ο μόνιμος πληθυσμός του Δήμου Λαρισαίων, σύμφωνα με την Απογραφή του 2011, ανέρχεται σε 162.591 κατοίκους, καθιστώντας τον έναν από τους μεγαλύτερους πληθυσμιακά δήμους της χώρας και τον μεγαλύτερο του Θεσσαλικού διαμερίσματος. Ωστόσο, η ευρύτερη περιοχή της Λάρισας, που περιλαμβάνει τις περιοχές Γιάννουλη, Φαλάνη, Τερψιθέα, Δασοχώρι, Ομορφοχώρι, Μελισσοχώρι, Γαλήνη, Πλατύκαμπος, Νίκαια και Κουλούρι, ανεβάζει τον μόνιμο πληθυσμό στους 167.696 κατοίκους.

Τέλος, όσον αφορά το μόνιμο πληθυσμό της Περιφερειακής Ενότητας Λάρισας (πρώην Νομαρχίας), αυτός ανέρχεται σε 284.325 κατοίκους (2011).

Προέλευση ονόματος

Το όνομα Λάρισα είναι προελληνικό πελασγικής προέλευσης και ήταν ιδιαίτερα διαδεδομένο στον ελλαδικό χώρο και σημαίνει ισχυρά οχυρωμένος λόφος ή ακρόπολη, το όνομα αυτό είχε και η ακρόπολη του Άργους. Επίσης σύμφωνα με τη μυθολογία η πόλη της Λάρισας χτίστηκε στην πελασγική περίοδο από τον Λάρισο, γιο του Πελασγού.

Γεωγραφία

Η Λάρισα από το διάστημα, Νοέμβριος 2004

Η πόλη της Λάρισας είναι χτισμένη στις δύο όχθες του Πηνειού ποταμού και βρίσκεται στο κέντρο του ανατολικού τμήματος της θεσσαλικής πεδιάδας το οποίο και καταλαμβάνει σχεδόν εξ ολοκλήρου ο νομός της Λάρισας με ένα μικρό τμήμα της να βρίσκεται στον νομό Μαγνησίας ενώ το υψόμετρο της από το επίπεδο της Θάλασσας είναι στα 72 μέτρα. Τα βουνά που περικλείουν την πόλη είναι τα εξής, από τα ανατολικά τα όρη Όσσα (1972 μ.) και Μαυροβούνι (1.054 μ.), από βόρεια ανατολικά τα όρη Κάτω Όλυμπος (1.587 μ.), και Όλυμπος (2.918 μ.), από βόρεια δυτικά το όρος Μελούνα και βόρεια ανατολικά το όρος Τίτανος (693 μ.). Σήμερα στην ευρύτερη περιοχή της Λάρισας δεν υπάρχει κάποια φυσική λίμνη, παρά μόνο τεχνητοί ταμιευτήρες για την εξυπηρέτηση των αρδευτικών αναγκών του θεσσαλικού κάμπου, αφού η λίμνη Κάρλα ή Βοιβηίς όπως ήταν το όνομα της κατά την αρχαιότητα αποξηράνθηκε το 1962 με σκοπό την καταπολέμηση επιδημιών όπως η ελονοσία και την δημιουργία καλλιεργήσιμων εκτάσεων, γεγονός που όμως αποδείχθηκε μοιραίο για την περιοχή και επηρέασε δραστικά το κλίμα της. Σήμερα η λίμνη της Κάρλας έχει εν μέρει ανασυσταθεί.

Ιστορία

Η Λάρισα είναι πανάρχαια πόλη και κατοικείται σχεδόν 4.000 χρόνια. Οι αρχαιολογικές έρευνες μαρτυρούν ότι η περιοχή της Λάρισας κατοικείτο κατά την Παλαιολιθική περίοδο. Την εξουσία της πόλης μέχρι το τέλος της κυριαρχίας των Μακεδόνων κατείχαν οι Θεσσαλοί Αλευάδες. Κατά τους χρόνους των Περσικών πολέμων οι κάτοικοί της εμήδισαν και πολέμησαν εναντίον των άλλων Ελλήνων στο πλευρό των ξένων επιδρομέων. Κατά τη διάρκεια του Πελοποννησιακού πολέμου μάχονταν στο πλευρό των Αθηναίων. Η Λάρισα είχε κόψει νόμισμα και αρκετά αρχαία κέρματα έχουν διασωθεί. Στη Λάρισα έζησε και πέθανε, περίπου στην ηλικία των ενενήντα χρόνων, ο Πατέρας της Ιατρικής, ο Ιπποκράτης, ο οποίος τάφηκε κάπου μεταξύ Γυρτώνης, Τυρνάβου και Λαρίσης.

Μακεδονική και Ρωμαϊκή περίοδος

Νόμισμα από την Κρεμαστή Λάρισας του 302-308 π.Χ., με αναπαράσταση του Αχιλλέα

Τον 4ο αιώνα π.Χ. η Λάρισα με τη βοήθεια δυνάμεων από την Κεντρική Ελλάδα πολέμησε με την πόλη Φάρσαλο για να διατηρήσει την δύναμη της και την νίκησε. Ωστόσο ο πόλεμος αυτός εξουθένωσε τους στρατιώτες της, οι οποίοι δεν μπόρεσαν να αμυνθούν στην εισβολή των Μακεδόνων υπό τον Φίλιππο Β΄ το 344 π.Χ. Η πόλη ήταν υποταγμένη στους Μακεδόνες από το 344-196 π.Χ. περίοδο κατά την οποία είχε οικονομικά και δημογραφικά προβλήματα.Κατά την ελληνιστική εποχή, Λαρισαίοι ιππείς του Μεγάλου Αλεξάνδρου (είχαν ικανή φήμη τότε) ίδρυσαν την Λάρισα στην Συρία και την Λάρισα στην Αραβία.

Το 197 π.Χ. οι Ρωμαίοι κατέλαβαν την πόλη. Κατά την Ρωμαϊκή Κυριαρχία η Λάρισα γνώρισε μια σύντομη περίοδο ακμής. Το 2ο αιώνα π.Χ. ιδρύθηκαν τα Ελευθέρια, μια πανθεσσαλική γιορτή προς τιμήν του Ελευθερίου Διός, τα οποία περιελάμβαναν ιππικούς αγώνες καθώς και φιλολογικούς, χορευτικούς, γυμνικούς, μουσικούς αγώνες. Με την συγκρότηση μεγάλων ιδιοκτησιών γης των Ρωμαίων στη Θεσσαλία, υποβαθμίστηκε ο θεσμός του κοινού των Θεσσαλών και ακολούθησε μια περίοδος παρακμής για την Λάρισα. Υπήρξε μείωση του πληθυσμού της και η ζωή των κατοίκων δυσκόλεψε. Ωστόσο, η Λάρισα καταφέρνει να ξεπεράσει την κρίση με μετοικήσεις πληθυσμών από τις γύρω πόλεις ενώ παράλληλα απελευθερώθηκαν δούλοι.

Βυζαντινή περίοδος

Μετέπειτα η πόλη περιήλθε στο Βυζάντιο και σε όλους αυτούς τους αιώνες δέχτηκε αλλεπάλληλες επιδρομές. Στα τέλη του 6ου αιώνα υπήρξε μια μεγάλη περίοδος ταραχών και αναστατώσεων, κατά την οποία οι πόλεις της Θεσσαλίας παύουν να αναφέρονται στις πηγές. Το φαινόμενο αυτό δημιουργήθηκε κατά ένα μεγάλο μέρος από τις βαρβαρικές επιδρομές.

Σλαβικά φύλα εγκαταστάθηκαν σε περιοχές της Θεσσαλίας και της Μακεδονίας κατά την διάρκεια των επιδρομών τους, τα οποία με την κατάλληλη πολιτική των βυζαντινών αυτοκρατόρων εκχριστιανίστηκαν και ενσωματώθηκαν στο ντόπιο πληθυσμό. Για να αντιμετωπιστούν νέοι κίνδυνοι, έγινε διοικητική αναδιοργάνωση του κράτους με τη Θεσσαλία να ανήκει πλέον στο Θέμα Ελλάδος. Η Λάρισα αποτέλεσε την πρωτεύουσα του Θέματος για κάποια διαστήματα, κυρίως την εποχή των Βουλγαρικών πολέμων. Η Θεσσαλία απειλήθηκε από τις επιδρομές των Βουλγάρων (τέλη 10ου αιώνα) υπό τον τσάρο Σαμουήλ, οι οποίες οποίες κορυφώθηκαν με την κατάληψη της Λάρισας το 982 μ.Χ. μετά από τρίχρονη πολιορκία. Την ίδια περίοδο μεταφέρθηκαν τα λείψανα του Αγίου Αχιλλίου από τη Λάρισα στην Πρέσπα, όπου κτίσθηκε ναός προς τιμή του.

Μετά την ήττα των Βουλγάρων το 966 μ.Χ. από τον στρατηγό Νικηφόρο Ουρανό στη μάχη του Σπερχειού. Ακολούθησε μια εποχή ειρήνης και αναδιοργάνωσης του Βυζαντίου από τον αυτοκράτορα Βασίλειο Β', ο οποίος φρόντισε για την ανόρθωση των κατεστραμμένων φρουρίων της Θεσσαλίας.

Την εποχή του αυτοκράτορα Αλεξίου Α' Κομνηνού (1082-1118 μ.Χ.), οι Νορμανδοί με ηγεμόνα τον Βοημούνδο, λεηλάτησαν την περιοχή και πολιόρκησαν για μεγάλο διάστημα τη Λάρισα, αλλά οι επιθέσεις τους αντιμετωπίσθηκαν επιτυχώς με την εκστρατεία του Αλεξίου το 1083 μ.Χ.

Τον 12ο αιώνα αρχίζει η διάσπαση της κεντρικής οργάνωσης του κράτους και η εμφάνιση μικρών περιφερειών με διάφορα ονόματα. Το σύστημα αυτό διαδόθηκε στη Θεσσαλία, η οποία έχοντας τεράστιες πεδινές εκτάσεις προκάλεσε το ενδιαφέρον των ισχυρών της εποχής.

Οθωμανική περίοδος

Η παρακμή που επικράτησε το 14ο αιώνα διευκόλυνε την εδραίωση της οθωμανικής κυριαρχίας με διάφορους Έλληνες και ξένους δυνάστες να εκμεταλλεύονται οικονομικά μεγάλο μέρος του αγροτικού πληθυσμού. Η οθωμανική κυριαρχία συνέβαλε στο μαρασμό της ήδη παρηκμασμένης οικονομίας, με αποτέλεσμα μεγάλο μέρος του πληθυσμού να μετακινηθεί προς τα ορεινά για μεγαλύτερη ασφάλεια, μακριά από την οθωμανική εξουσία. Το 1881 η Θεσσαλία ελευθερώθηκε από τον ελληνικό στρατό και προσαρτήθηκε στο ελληνικό κράτος. Μέχρι την προσάρτηση της Θεσσαλίας η πόλη έφερε το όνομα Γενί Σεχίρ Φενερί, σε αντιδιαστολή με τη Γενί Σεχίρ Εγιαλετή που αποτελούσε το όνομα της ευρύτερης περιοχής, περίπου του σημερινού νομού.

Σύγχρονη ιστορία

Στην πόλη της Λάρισας και στις γειτονικές περιοχές εγκαταστάθηκε τεράστιος πληθυσμός προσφύγων από την Ανατολική Ρωμυλία, την Μικρά Ασία, την Καππαδοκία και τον Πόντο με αποτέλεσμα την δημιουργία νέων γειτονιών σε διαστάσεις μικρών πόλεων. Κατά τη διάρκεια του Β' Παγκοσμίου Πολέμου η πόλη υπέστη μεγάλες καταστροφές από τους βομβαρδισμούς των ιταλικών αεροπλάνων το 1941.

Η Λάρισα σήμερα

Σήμερα η Λάρισα είναι μία από τις μεγαλύτερες ελληνικές πόλεις. Διαθέτει τρία νοσοκομεία: το Γενικό Νοσοκομείο, το Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο και το Στρατιωτικό Νοσοκομείο. Φιλοξενεί πολλές δημόσιες υπηρεσίες. Είναι η έδρα της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Θεσσαλίας - Στερεάς Ελλάδας, της Περιφέρειας Θεσσαλίας, της Τακτικής Αεροπορίας, της 1ης Στρατιάς, του Στρατηγείου του ΝΑΤΟ, του Θεσσαλικού Θεάτρου, της Ιατρικής Σχολής και της Σχολής Βιοχημείας - Βιοτεχνολογίας του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, καθώς και του Τ.Ε.Ι. Θεσσαλίας, του τρίτου μεγαλύτερου Τεχνολογικού Ιδρύματος της χώρας. Καταλαμβάνει την πρώτη θέση μεταξύ ελληνικών πόλεων σε ποσοστό κάλυψης πρασίνου ανά τ.μ. αστικού χώρου. Στην οδό Καρδίτσης 1 υπάρχει μια από τις μεγαλύτερες δικαστικές φυλακές της χώρας, το κλειστό κατάστημα Λάρισας. Η ποδοσφαιρική της ομάδα, η Αθλητική Ένωση Λάρισας, είναι η μόνη επαρχιακή ομάδα που έχει πάρει πρωτάθλημα και δύο κύπελλα Ελλάδας.

Αξιοθέατα - Πολιτιστικοί χώροι

Στην πόλη υπάρχουν πολλά σημαντικά μνημεία της αρχαιότητας, της βυζαντινής και της οθωμανικής περιόδου. Στο κομμάτι του κέντρου που περιλαμβάνει την ευρύτερη περιοχή από τον λόφο του Φρουρίου εως και την κεντρική πλατεία και από την πλατεία Λαού μέχρι το ποτάμι, βρίσκεται ένα τμήμα της παλιάς αγοράς με παλαιά κτήρια που στεγάζουν ως επί το πλείστον εμπορικά καταστήματα, ταβέρνες και καφέ-μπαρ. Σε αυτό το κομμάτι της πόλης βρίσκονται συγκεντρωμένα τα σημαντικότερα μνημεία της. Ο λόφος του Φρουρίου είναι ο χώρος στον οποίο έχουν βρεθεί οι πρώτες ενδείξεις κατοίκησης της πόλης από τη νεολιθική ακόμα περίοδο και ο οποίος αποτέλεσε την αρχαία ακρόπολη της πόλης. Κατά την βυζαντινή περίοδο ήταν το θρησκευτικό κέντρο και κατά την οθωμανική, εμπορικό και αμυντικό κέντρο. Σήμερα στον λόφο σώζονται τα εξής μνημεία: Α' Αρχαίο θέατρο, Τρίκλιτη παλαιοχριστιανική βασιλική, Παλαιοχριστιανικό λουτρό, Μεσοβυζαντινός ναός, Μπεζεστένι. Επίσης ευρήματα από την αρχαία ακρόπολη της Λάρισας έχουν βρεθεί σε ανασκαφές στον λόφο. Στην βόρεια πλευρά του λόφου σε σημείο με θέα προς το ποτάμι και την βόρεια πλευρά της πόλης, βρίσκεται η εκκλησία του Αγίου Αχιλλείου, πολιούχου της Λάρισας.

Αρχαία μνημεία

To Α' Αρχαίο θέατρο της Λάρισας.

• Α΄ Αρχαίο θέατρο Λάρισας. Χτισμένο τον 3ο αιώνα π.Χ., στη νότια πλευρά του λόφου Φρούριο, όπου κατά την αρχαιότητα δέσποζε η οχυρωμένη ακρόπολη της πόλης, είναι ένα από τα σημαντικότερα και μεγαλύτερα θέατρα της περιόδου. Εκτός από τη χρήση του για ανέβασμα θεατρικών παραστάσεων χρησιμοποιήθηκε και για τις συνελεύσεις του κοινού των Θεσσαλών. Κατά τη ρωμαϊκή περίοδο μετατράπηκε σε αρένα, και έγινε μεταφορά των θεατρικών δρώμενων της πόλης στο Β΄ Αρχαίο θέατρο. Οι ανασκαφές το έφεραν στην επιφάνεια στα μέσα της δεκαετίας του '90. Το Α’ Αρχαίο Θέατρο της Λάρισας οικοδομήθηκε το α’ μισό του 3ου αι. π.Χ. στα χρόνια του βασιλιά της Μακεδονίας Αντιγόνου Γονατά με προσανατολισμό προς την αρχαία αγορά στο σημείο των σημερινών περίπου πλατειών Κεντρικής και Ταχυδρομείου. Στο Αρχαίο Θέατρο πραγματοποιούνταν λατρευτικές εκδηλώσεις, θεατρικά έργα, μουσικά δρώμενα, ωδικοί αγώνες και πολιτικές εκδηλώσεις που σχετίζονται με το κορυφαίο διοικητικό όργανο της πόλης, το Κοινό των Θεσσαλών. Σύμφωνα με αρχαιολογικές ενδείξεις και επιγραφές φέρεται σε κάποιο χώρο κοντά στο θέατρο να υπήρχε το ιερό του Διόνυσου. Το μνημείο έχει τα χαρακτηριστικά του ελληνιστικού θεάτρου με τα τρία βασικά στοιχεία: κοίλο, ορχήστρα, σκηνή. Κοίλο του αρχαίου θεάτρου αποτελούσε η πλαγιά του λόφου «Φρούριο». Ένας διάδρομος, το διάζωμα, για την διακίνηση των θεατών χωρίζει το κοίλο σε δύο τμήματα, το κυρίως θέατρο και το επιθέατρο. Το Α΄ Αρχαίο Θέατρο αποτελεί μεγαλοπρεπές οικοδόμημα και υπολογίζεται πως είχε χωρητικότητα περίπου 12.000 θεατών.
• Β΄ Αρχαίο θέατρο Λάρισας. Πρόκειται για το θέατρο που αντικατέστησε το Α΄ Αρχαίο θέατρο κατά τη ρωμαϊκή περίοδο. Είναι κτισμένο στη νοτιοδυτική πλευρά του λόφου Πευκάκια, που όμως δεν υπάρχει σήμερα λόγω ισοπέδωσής του λόφου το 1950 για πολεοδομικούς λόγους. Η ανακάλυψή του έγινε το 1978 κατά τη διάρκεια εκσκαφής για ανέγερση οικοδομής. Οι αρχαιολόγοι το ανέσκαψαν οριστικά το 1985 -1986 και έφεραν στο φως τη σκηνή, την ορχήστρα, το κοίλο, καθώς και τη δεξιά πάροδο και τμήμα της αριστερής. Το κοίλο του θεάτρου χωρίζεται με δεκατέσσερις κλίμακες σε δεκατρείς κερκίδες. Δύο σειρές εδωλίων αντιστοιχούν σε κάθε κερκίδα. Στο υπόλοιπο τμήμα του υπήρχαν τοποθετημένα ικρία. Η διάμετρος της ορχήστρας υπολογίζεται σε 29,70 μ. Από τις τρεις βαθμίδες σώζεται η βάση και η κατώτερη βαθμίδα. Στα νότιά της έχει αποκαλυφθεί μαρμάρινος κυβόλιθος, ενώ τα μάρμαρα που χρησιμοποιήθηκαν για τα εδώλια και τις κλίμακες του κοίλου αποτελούνται από χρησιμοποιημένο οικοδομικό υλικό παλιότερου κτιρίου. Εικάζεται πως το Β΄ Αρχαίο Θέατρο εξυπηρετούσε συγκεκριμένες πολιτιστικές ανάγκες των Λαρισαίων πολιτών και αποτελεί τον ιδανικό χώρο για το ανέβασμα ποιοτικών καλλιτεχνικών δρωμένων, όπως το 1987 που ανέβηκε η τραγωδία «Αντιγόνη» του Σοφοκλή. Ακολούθησαν παραστάσεις του ΔΗ.ΠΕ.ΘΕ. Λάρισας, όπως οι «Χοηφόροι» του Αισχύλου (1992) και ο «Φιλοκτήτης» του Σοφοκλή (2004). Λόγω οικονομικής δυσπραγίας δεν ολοκληρώθηκε ποτέ η μαρμάρωσή του και συνεπώς το κοίλον διαθέτει μόνο δύο σειρές μαρμάρινων εδωλίων.
• Αναθηματική στήλη Ποσειδώνα. Το μνημείο του Ποσειδώνα βρίσκεται στη συμβολή των οδών Δήμητρας και Νίκης. Αποκαλύφθηκε όρθιο στην αρχική του θέση το 1955, μετά από μικρή ανασκαφή που διεξήγαγε ο αρχαιολόγος Νίκος Βερδελής. Πρόκειται για αναθηματική στήλη από λευκό μάρμαρο με διαστάσεις, ύψους 2,63 μ. και πλάτους 0,50 μ. Η στήλη στεφανώνεται από αέτωμα. Ήταν στερεωμένη μέσα σε ορθογώνια μαρμάρινη πλίνθο, η οποία στηριζόταν σε λίθινο υπόβαθρο. Στο μέσο της περίπου είναι χαραγμένη η τρίστιχη επιγραφή: «Ποτείδωνι Κρανναίωι Πυλαίωι» (η κρήνη, στην αχαϊκή – αιολική διάλεκτο στην οποία είναι χαραγμένη η επιγραφή, λέγεται κράν(ν)α, λέξη από την οποία προέρχεται το επίθετο Κρανναίος). Η στήλη χρονολογείται στις αρχές του 4ου αι.π.Χ. και με αυτή οι Θεσσαλοί τίμησαν τον Ποσειδώνα ως θεό των πηγαίων υδάτων. Το 2010 αποφασίστηκε, λόγω της μεγάλης αξίας του μνημείου, αυτό να μεταφερθεί σε μουσειακό χώρο και στη θέση του να τοποθετηθεί ακριβές αντίγραφο μαζί με πινακίδες με πληροφορίες τόσο για το ίδιο όσο και για την ανασκαφή του και ευρύτερα την περιοχή.

Ρωμαϊκά Μνημεία

• Ρωμαϊκός δρόμος και οικίες, αποκαλύφθηκαν στη συμβολή των οδών Δήμητρας και Νίκης που συνιστούν τμήμα μιας γειτονιάς από τις ανατολικές συνοικίες της Λάρισας, στους πρόποδες του λόφου της ακρόπολης. Πρόκειται για τμήμα ρωμαϊκού δρόμου και στοάς, πιθανόν τμήμα cardo (κάθετου οδικού άξονα) του ρωμαϊκού πολεοδομικού ιστού, παράλληλου προς τον άξονα που σχηματίζουν οι σημερινές οδοί Δήμητρας, Ερμού και Ρούσβελτ. Στα μέσα του 5ου αι. στο χώρο της στοάς κτίζονται οικίες, ενώ ο δρόμος εξακολουθεί να είναι σε χρήση. Στα μέσα του 6ου αι. οι οικίες εγκαταλείπονται καθώς από το σημείο αυτό διέρχεται η νέα - ιουστινιάνεια - οχύρωση και συγκεκριμένα το προτείχισμα αυτής. Ο δρόμος και τα σπίτια σταδιακά καλύπτονται με επιχώσεις. Στο 12ο αι. εκτός του τειχισμένου χώρου ανεγείρονται σπίτια, όπως υποδηλώνεται από τμήμα μεσοβυζαντινής οικίας δίπλα στο δρόμο.

Βυζαντινά Μνημεία

• Παλαιοχριστιανική βασιλική Αγίου Αχιλλίου, η βασιλική αυτή βρίσκεται στον λόφο του Φρουρίου. Πιθανολογείται πως πρόκειται για την πρώτη εκκλησία της πόλης, αφιερωμένη στον πολιούχο Άγιο Αχίλλειο (ή Αχίλλιο), πρώτο μητροπολίτη της πόλης. Χτίστηκε τον 6ο μ.Χ. αιώνα, πάνω σε τάφο που ανήκει στον Άγιο Αχίλλειο και υπάρχει ακόμη. Σήμερα διατηρείται μόνο στο επίπεδο της θεμελίωσης, Ο νάρθηκας κοσμείται με βυζαντινό ψηφιδωτό δάπεδο.
• Παλαιοχριστιανικά λουτρά (βαλανεία), έχουν αποκαλυφθεί σε διάφορα σημεία του ιστορικού κέντρου της πόλης. Σε καλή διατήρηση βρίσκονται αυτά στην πλατεία Μπλάνα και στην πλατεία Λαμπρούλη.
  • Το Λουτρό της πλατείας Μπλάνα χρονολογείται στον 5ο αι. μ.Χ. Διέθετε τρεις χώρους και φαίνεται να σχετίζεται με το εκκλησιαστικό συγκρότημα της βασιλικής της οδού Κύπρου, λόγω του μεγέθους του και της γειτνίασής του με αυτήν. Θεωρείται πιθανό πως σταμάτησε να λειτουργεί μετά την ολοκλήρωση της παλαιοχριστιανικής οχύρωσης.
  • Το Λουτρό της πλατείας Λαμπρούλη πιθανώς εντάσσεται σε κτιριακό συγκρότημα που σχετίζεται με τη βασιλική του Αγίου Αχιλλείου, καθώς βρίσκεται στα βορειοανατολικά της. Ήταν μικρό λουτρό με δύο χώρους, χρονολογούμενο στον 6ο αι. μ.Χ.
• Βυζαντινός ναός. Χτίστηκε περί τον 11ο-12ο αι., πάνω σε παλαιοχριστιανικό κτίριο. Αρχικά ήταν μονόχωρος ναός με ημικυκλική αψίδα ιερού. Αργότερα περιβλήθηκε με στοά και, σύμφωνα με τα ευρήματα των ανασκαφών, πιθανώς εντάσσεται στον τύπο της τρίκλιτης βασιλικής με νάρθηκα ή του τρουλλαίου ναού με περίστωο. Τα ερείπιά του ενσωματώθηκαν στο βόρειο μέρος της πλατείας Λαμπρούλη.
• Βυζαντινά νεκροταφεία. Εντοπίστηκαν σε διάφορα σημεία της σημερινής πόλης, όπως στο κέντρο και στις παρυφές της, στη συνοικία Ταμπάκικα, στην οδό Αεροδρομίου, στην οδό Νικηταρά και στη συνοικία Ιπποκράτη. Στον Λόφο του Φρουρίου ανασκάφηκε το νεκροταφείο του μεσοβυζαντινού ναού το οποίο αποτελείται από κιβωτιόσχημους κεραμοσκεπείς τάφους και δύο κεραμοσκεπή οστεοφυλάκια.
• Ιουστινιάνεια οχύρωση. Η οχύρωση αυτή, εποχής αυτοκράτορα Ιουστινιανού, περιέκλειε μικρή έκταση γύρω από το λόφο του Φρουρίου και μικρή έκταση στα νότια μέχρι και τη σημερινή Κεντρική Πλατεία. Πρόκειται για ισχυρή οχύρωση, από τείχος (πάχ. 2,20-2,40μ.) και προτείχισμα (πάχ. 1μ.), ενισχυμένα με πύργους. Μεταξύ του τείχους και του προτειχίσματος παρεμβάλλεται τάφρος, πλάτους 15μ. Τμήματά της έχουν έρθει στο φως μετά από σωστικές ανασκαφές των τελευταίων χρόνων και βρίσκονται στην συμβολή των οδών Δήμητρας και Νίκης όπου ήρθε στο φως μεγάλο τμήμα από το προτείχισμα, Λαπιθών όπου βρέθηκε τμήμα του τείχους και πύργος, Αλεξάνδρου Παπαναστασίου όπου αναδείχθηκε μικρό τμήμα του τείχους στα θεμέλια πολυκαταστήματος στην Κεντρική Πλατεία και στην Πλατεία Αγαμέμνονα Μπλάνα, όπου αποκαλύφθηκε και το μεγαλύτερο μέρος της οχύρωσης μήκους 30 μέτρων.
• Βυζαντινή δεξαμενή του 3ου αιώνα μ.Χ. Αποκαλύφθηκε το 2003 στην οδό Μανωλάκη της Λάρισας, στο υπόγειο μιας οικοδομής κατά τις ανασκαφές. Αποτελούσε την κεντρική δεξαμενή της Λάρισας κατά την ρωμαϊκή και βυζαντινή περίοδο. Οι διαστάσεις της είναι 20 με 33 μέτρα και χρησίμευε για τον καθαρισμό του νερού στην πρώιμη Βυζαντινή εποχή. Στην πρόσοψή της διαμορφώνεται το πολυτελές νυμφαίο με τις ορθογώνιες και ημικυκλικές κόγχες που χρησίμευαν για την τοποθέτηση αγαλμάτων τα οποία σχετίζονταν με την φύση και το νερό.

Οθωμανικά Μνημεία

Το Μπεζεστένι - Φρούριο.

• Μπεζεστένι, κτίστηκε από τους Οθωμανούς στα τέλη του 15ου αιώνα. Χρησιμοποιήθηκε ως σκεπαστή αγορά και μετέπειτα, αφού υπέστη αλλαγές στην εξωτερική μορφή του, χρησιμοποιήθηκε ως πυριτιδαποθήκη και οχυρό ως την απελευθέρωση της Θεσσαλίας το 1881. Υπάρχει η υπόθεση ότι εντοιχισμένα στο Μπεζεστένι βρίσκονται μαρμάρινα αρχιτεκτονικά μέλη από τον αρχαίο ναό της Πολιάδος Αθηνάς ο οποίος υπήρχε στο παρελθόν στο λόφο.

Το Γενί Τζαμί - Αρχαιολογικό Μουσείο.

• Γενί Τζαμί. Πρόκειται για κτίριο του 19ου αιώνα, που χρησιμοποιήθηκε ως τζαμί ως το 1924. Από το 1939 έως το 1941 στέγαζε μια μικρή αρχαιολογική συλλογή και τη δημοτική βιβλιοθήκη, ενώ από το 1957 έως μέχρι τον Ιανουάριο του 2012 το Αρχαιολογικό Μουσείο της Λάρισας. Βρίσκεται στην πλατεία Λαού απέναντι από τον Ιερό Ναό του Αγίου Βησσαρίωνα και το ωδείο. Μετά την μεταφορά των εκθεμάτων του, στο νέο Αρχαιολογικό Μουσείο παραμένει κλειστό, όμως στις προθέσεις των αρχαιολογικών υπηρεσιών είναι να παραμείνει εκθεσιακός χώρος αρχαιολογικών θησαυρών, είτε φιλοξενώντας περιοδικές εκθέσεις, είτε μια μόνιμη διαχρονική έκθεση και μόνο για την ιστορία της Λάρισας, με ανάλογα ευρήματα.
• Οθωμανικά Λουτρά (Χαμάμ). Πρόκειται για επίμηκες κτίσμα του 18ου αιώνα με δυο τρούλους, του οποίου η αρχική οικοδομική φάση ανάγεται στον 16ο αιώνα. Το κτίσμα έχει αρχιτεκτονικό ενδιαφέρον από μορφολογικής πλευράς αλλά και στον τρόπο κατασκευής των υποκαύστων του και στη θεμελίωση. Σήμερα το πιο ευδιάκριτο στοιχείο του Χαμάμ είναι ο ένας τρούλος του (διαμέτρου 13 μ.) ενώ το εσωτερικό του, το οποίο χρησίμευε ως αίθουσα αποδυτηρίων, πλέον χρησιμοποιείται από εργαστήρια και σημερινά καταστήματα. Το μνημείο μετά την αλλαγή χρήσης του, η οποία συντελέστηκε σε άγνωστη εποχή πριν την απελευθέρωση της πόλης, πέρασε σε φάση απαξίωσης με πολλές αδέξιες μετασκευές και προσθήκες. Βρίσκεται στη συμβολή των οδών Βενιζέλου και Φιλελλήνων.
• Μπαϊρακλί Τζαμί. Πρόκειται για τέμενος κτισμένο τον 15ο αιώνα. Από αυτό σώζονται ο τοίχος της ανατολικής γωνίας και ο τοίχος με το μιχράμπ, ενσωματωμένοι σε νεότερη κατασκευή στη συμβολή των οδών Παπαφλέσσα και Όσσας. Η ονομασία "Μπαϊρακλί" προέρχεται από την Τουρκική λέξη "μπαϊράκ" που σημαίνει σημαία. Σύμφωνα με την παράδοση, ο ιμάμης του τζαμιού ύψωνε μια σημαία, δίνοντας σήμα στους ιμάμηδες στα υπόλοιπα τζαμιά για την έναρξη της προσευχής. Είναι γνωστό και ως το "Τζαμί της Αγοράς" (Τουρκικά: Carsu Cami).
• Πυριτιδαποθήκη - Παλαιές Φυλακές. Το κτίριο αυτό λειτουργούσε αρχικά ως πυριτιδαποθήκη του στρατοπέδου της Πύλης των Φαρσάλων και χτίστηκε περί το 1750. Έπειτα χρησιμοποιούνταν μέχρι τη μεταφορά των φυλακών της Λάρισας ως θάλαμος κρατουμένων. Είναι λιθόκτιστο επίμηκες κτίσμα αποτελούμενο από τρεις καμαροσκέπαστες αίθουσες, μοναδικό ίσως δείγμα πυριτιδαποθήκης με δίδυμη αίθουσα. Βρίσκεται επί της οδού Ιουστινιανού, στον αύλειο χώρο του σχολικού συγκροτήματος του 5ου Γυμνασίου και Λυκείου της πόλης. Έχει χαρακτηριστεί ιστορικό και διατηρητέο μνημείο και το 2008 εγκρίθηκε η συντήρηση και λειτουργία του ως Μουσείου Εθνικής Αντίστασης.

Σύγχρονα Μνημεία

• Μνημείο (τάφος) Ιπποκράτη. Στην πόλη της Λάρισας έζησε τα τελευταία χρόνια της ζωής του ο πατέρας της ιατρικής, Ιπποκράτης όπου και πέθανε. Το μνημείο του Ιπποκράτη, πατέρα της Ιατρικής, βρίσκεται απέναντι από το πάρκο του Αλκαζάρ. Ο τάφος του ήρθε στο φως μετά από πλημμύρα κατά τον 19ο αιώνα, και τοποθετείται στην έξοδο της αρχαίας πόλης προς την Γυρτώνη. Κοντά στο σημείο αυτό έχει στηθεί σύγχρονο μνημείο, με τον ανδριάντα του Ιπποκράτη στην κορυφή του και από το 1986 φιλοξενείται και κενοτάφιο Ιατρικό Μουσείο. Η διαμόρφωση του συνόλου του χώρου του μουσείου η οποία βρίσκεται σε εξέλιξη, περιλαμβάνει μαρμάρινο αντίγραφο της πλάκας που σκέπαζε τον τάφο του Ιπποκράτη, μαρμάρινη πλάκα με χαραγμένο τον όρκο του Ιπποκράτη, αφορισμούς του Ιπποκράτη, γραπτά του Ιπποκράτη σε μαρμάρινες πλάκες, ανάγλυφες παραστάσεις (αρχαία αντίγραφα σε γύψο) που απεικονίζουν τον Ιπποκράτη να θεραπεύει τους αρρώστους, το άγαλμα (γύψινο) του Ιπποκράτη, ύψους 2 μέτρων καθώς και Φωτογραφίες των ιατρικών εργαλείων από την αρχαιότητα. «Χάλκινες Προτομές των: Ασκληπιού (αντίγραφο από αρχαία προτομή), Υγείας (αντίγραφο από αρχαία προτομή), Παπανικολάου, Φλέμινγκ, Παλιούρα. Κάδρα με όλους τους μεγάλους σταθμούς της ιατρικής ιστορίας έως τη δημιουργία του μουσείου. Το Μουσείο είναι επισκέψιμο κατόπιν συνεννοήσεως.
• Γλυπτός ποταμός. Δύο από τα πιο εντυπωσιακά συντριβάνια της πόλης, βρίσκονται στην Κεντρική πλατεία και την πλατεία Ταχυδρομείου αντίστοιχα, τα οποία είναι έργα της Λαρισαίας γλύπτριας Νέλας Γκόλαντα.
  • Στην πλατεία Ταχυδρομείου βρίσκεται ο «Γλυπτός Ποταμός», το μεγάλο σιντριβάνι της Λαρισαίας γλύπτριας Νέλας Γκόλαντα, όπου οι καταρράκτες των νερών συμβολίζουν τις ορεινές πηγές του Πηνειού ποταμού. Το πνεύμα της γλυπτικής σύνθεσης συνεχίζεται στο κεντρικό σιντριβάνι της πλατείας, με την εμφάνιση εκ νέου των νερών, τα οποία θα συνεχίσουν υποθετικά μια υπόγεια διαδρομή μέχρι την κεντρική πλατεία Σάπκα, συμβολίζοντας έτσι τη διαδρομή που κάνει ο Πηνειός ποταμός.
  • Το συντριβάνι της Κεντρικής πλατείας, αποτελεί συνέχεια του «Γλυπτού ποταμού» που βρίσκεται στην πλατεία Ταχυδρομείου, συμβολίζοντας την πεδινή διαδρομή της ροής του ποταμού.
• Μνημείο του Ολοκαυτώματος των Εβραίων της Λάρισας. Βρίσκεται στην πλατεία Εβραίων, η οποία απέχει μόλις λίγα μέτρα από την Κεντρική πλατεία.
• Μνημείο Ίππου. Αποτελεί εδώ και αιώνες το έμβλημα της πόλης, καθώς και της ποδοσφαιρικής της ομάδας. Σήμερα υπάρχουν δύο σύχρονα μνημεία, έργα του Μίλτου Παπαστεργίου που βρίσκονται, το πρώτο κάτω από το ναό του Αγίου Αχιλλίου και το δεύτερο, μπροστά στο γήπεδο Αλκαζάρ.
• Μνημείο Νίκης Τοποθετήθηκε από τον Ελληνικό στρατό το 1962 στο Φρούριο της Λάρισας, για την νίκη της Ελλάδας στον πόλεμο 1940-41. Επιλέχτηκε η Λάρισα, προφανώς επειδή βρίσκεται στο κέντρο της χώρας και έτσι τιμάται όλος ο ελληνικός λαός για τον αγώνα του για την ελευθερία. Το άγαλμα είναι τοποθετημένο σε πανύψηλη στήλη (10 μέτρων περίπου), για να τονίζει ότι η νίκη της Ελλάδας ήταν νίκη μεγάλη.
• Μνημείο Εθνικής Αντίστασης. Βρίσκεται στο πάρκο Αλκαζάρ και είναι έργο του Λαρισαίου γλύπτη Φιλολάου Τλούπα. Κάτω από το μνημείο στεγαζόταν το Μουσείο Εθνικής Αντίστασης, το οποίο πλέον έχει μεταφερθεί στο κτήριο της παλιάς Πυριτιδαποθήκης.

Διατηρητέα Κτήρια

Στην πόλη της Λάρισας, έχουν χαρακτηριστεί διατηρητέα, 7 κτήρια από τα 76 που είχαν προταθεί το 1994. Σήμερα πολλά από αυτά έχουν γκρεμιστεί, όμως υπολογίζεται πως η πόλη διαθέτει περίπου 66 παλιά κτήρια, τα οποία όμως δεν έχουν χαρακτηριστεί ακόμη διατηρητέα.

Τα 7 διατηρητέα κτήρια είναι:

• Μύλος του Παππά

Πρόκειται για βιομηχανικό κτίριο αλευροποιίας (μύλος), που κατασκευάστηκε το 1883, και λειτούργησε το 1893. Το 1920 το κτήριο καταστράφηκε από πυρκαγιά και ανακατασκευάστηκε το 1921. Στις αποθήκες του στεγάζονται θερινός κινηματογράφος, εργαστήρι εικαστικών τεχνών, σχολή χορού, αίθουσα παραστάσεων, η φιλαρμονική ορχήστρα του δήμου, καθώς επίσης και το πλέον κλασσικό κουκλοθέατρο "Τιριτόμπα".

• Κατοικία στην οδό Σεφέρη.
• Κατοικία στην συμβολή των οδών Καραϊσκάκη και Φαρμακίδου.
• Κατοικία στην συμβολή των οδών Παλαιστίνης και Φαρμακίδου.
• Κτήριο στην οδό Ιουστινιανού Παλιά Πυριτιδαποθήκη, σημερινό Μουσείο Εθνικής Αντίστασης.
• Κατοικία στην οδό Μανωλάκη.
• Κινηματογράφος Παλλάς, στην συμβολή των οδών Παναγούλη και Κούμα.

Άλλα διατηρητέα κτήρια:

• Αβερώφειος Γεωργική Σχολή Νεοκλασικό συγκρότημα κτηρίων, χτισμένα το 1908 στην δυτική είσοδο της πόλης δίπλα στο κτηριακό συγκρότημα των ΤΕΙ, περιβάλλεται από πευκόφυτο άλσος. Χαρακτηριστικό το επιβλητικό κεντρικό νεοκλασσικό κτήριο με το ρολόι. Η ανέγερση των κτηριακών εγκαταστάσεων της Σχολής έγινε με δαπάνη του κληροδοτήματος του δωρητή Γεωργίου Αβέρωφ στις αρχές του 19ου αιώνα και λειτούργησε ως Μέση Γεωπονική Σχολή μέχρι τα μέσα του 20ου αιώνα. Το συγκρότημα των κτηρίων της Αβερώφειου Σχολής μαζί με τον περιβάλλοντα χώρο του χαρακτηρίστηκε ως έργο τέχνης και ιστορικό διατηρητέο μνημείο διότι πρόκειται για ένα πολύ αξιόλογο και αντιπροσωπευτικό δείγμα συγκροτήματος κτηρίων με εκπαιδευτικό χαρακτήρα, με ιδιαίτερα μορφολογικά, αρχιτεκτονικά χαρακτηριστικά και εκλεκτικιστικά στοιχεία που εκφράζουν την αρχιτεκτονική της εποχής του. Θεωρείται μοναδικό για την περιοχή και αναπόσπαστα συνδεδεμένο με τις μνήμες των κατοίκων της.
• Κτίριο Κέντρου Πληροφόρησης Νέων Το 1990 το συγκρότημα κτηρίων μαζί με τα βοηθητικά παραρτήματα και τον περιβάλλοντα χώρο του υπόστεγου, ανακηρύχθηκε διατηρητέο μνημείο διότι αποτελεί αξιόλογο δείγμα σιδηράς κατασκευής των αρχών του αιώνα μας, κατάλληλο για τη μελέτη της εξέλιξης της αρχιτεκτονικής στον τομέα αυτό.
• Κονάκι ΑβέρωφΒρίσκεται επί της οδού Βασίλη Τσιτσάνη στην Νέα Πολιτεία. Ήταν ιδιοκτησία του Γεώργιου Αβέρωφ του ευεργέτη που χάρισε το θωρηκτό Αβέρωφ στο ελληνικό κράτος και έχτισε με δικά του έξοδα την « Αβερώφειος Γεωργική Σχολή » στην Λάρισα. Σήμερα ότι έχει διατηρηθεί από το κονάκι Αβέρωφ είναι δύο διώροφα κτίρια τα οποία γεφυρώνονται με μία συνδετήρια πτέρυγα. Τα δύο διώροφα κτίρια χρησίμευαν για την κατοικία και τη διημέρευση του ιδιοκτήτη και των εργαζομένων, ενώ η συνδετήρια πτέρυγα για την αποθήκευση εργαλείων ή αγροτικών προϊόντων.Το δυτικό διώροφο κτίριο είναι κεραμοσκεπές και σήμερα στεγάζει τις δραστηριότητες του Πολιτιστικού Συλλόγου της Νέας Πολιτείας «Αμυγδαλιές». Το ανατολικό διώροφο κτίριο είναι επίσης κεραμοσκεπές και έχει υποστεί σημαντικές φθορές χωρίς όμως βλάβες στον φέροντα οργανισμό.Από τη συνδετήρια πτέρυγα που γεφυρώνει τα δύο κτίρια έχει απομείνει ο φέροντας οργανισμός και δομημένα τμήματα από τσιμεντοπλίνθους. Η ασκεπής σήμερα συνδετήρια πτέρυγα, έφερε δίριχτη κεραμοσκεπή στέγη. Το ανατολικό διώροφο κτίριο και η συνδετήρια πτέρυγα είναι σε ερειπιώδη κατάσταση και δεν χρησιμοποιούνται. Σήμερα ανήκει στον δήμο Λαρισαίων, ο οποίος προκήρυξε διαγωνισμό στοχεύοντας για τη συντήρηση, ανακατασκευή και επανάχρηση του κτιρίου για να μετατραπεί σε εστία πολιτισμού.
• Σιδηροδρομικός σταθμός του Θεσσαλικού Το κτίριο του σιδηροδρομικού σταθμού του Θεσσαλικού, ήταν πανομοιότυπο με αυτό του σιδηροδρομικού Σταθμού του Βόλου. Σχεδιάστηκε από τον Ιταλό μηχανικό Εβαρίστο Ντε Κίρικο, ο οποίος σχεδίασε και το κτίριο του σιδηροδρομικού σταθμού Βόλου. Το κτίριο ξεχώριζε για την αισθητική του αυτάρκεια, την κομψότητα στη σύνθεση, καθώς επίσης και για την αισθητική και λειτουργική του ιδιότητα. Σήμερα, γίνονται προσπάθειες για την πλήρη αποκατάσταση του σταθμού και την μετατροπή του σε μουσείο. Ωστόσο παρά τις μελέτες που έχουν γίνει, δεν υπήρξε προς το παρόν κάποια εξέλιξη.

Πηνειός

Ο Πηνειός ποταμός είναι το πασίγνωστο ποτάμι το οποίο είναι άρρηκτα συνδεδεμένο με την πόλη της Λάρισας για αιώνες και διασχίζει το κέντρο της πόλης. Το συναντάμε στην βόρεια πλευρά του λόφου Φρουρίου, κάτω από τον Άγιο Αχίλλειο και μαζί με το Πάρκο Αλκαζάρ το οποίο είναι δίπλα στο ποτάμι, δημιουργούν μία όαση πρασίνου και ηρεμίας στο κέντρο της πόλης μόλις λίγα βήματα από την κεντρική πλατεία.

Μουσεία

Στη Λάρισα βρίσκονται τα εξής μουσεία:

• Διαχρονικό Μουσείο Λάρισας

Βρίσκεται στον λόφο Μεζούρλου στα νότια της πόλης. Αποτελεί το μοναδικό διαχρονικό μουσείο σε όλη τη χώρα και το σημαντικότερο μουσείο στη Θεσσαλία, όντας ένα από τα δέκα μεγαλύτερα μουσεία στην Ελλάδα. Παρουσιάζει την ιστορία της πόλης από την παλαιολιθική εποχή έως την απελευθέρωση της από τον οθωμανικό ζυγό το 1881. Τα εγκαίνιά του έγιναν στις 28 Νοεμβρίου 2015. Από το 1957 μέχρι την μεταφορά τους στο νέο, υπερσύγχρονο μουσείο τα αρχαιολογικά ευρήματα στεγάζονταν στο Γενί Τζαμί.

• Λαογραφικό - Ιστορικό Μουσείο Λάρισας. Το μουσείο φιλοξενεί έκθεση που παρουσιάζει τον νεότερο ελληνικό πολιτισμό και ιδιαίτερα τον πολιτισμό στον Θεσσαλικό χώρο, από τον 16ο αιώνα έως και τα μέσα του 20ού. Το μουσείο παρουσιάζει τον προβιομηχανικό πολιτισμό στην Θεσσαλική ύπαιθρο, καθώς και σκηνές αστικής ζωής από την πόλη της Λάρισας. Σκοπός του είναι η προβολή και διάσωση του προβιομηχανικού πολιτισμού της Θεσσαλίας.
• Μουσείο Στρατιωτικής Κτηνιατρικής Υπηρεσίας. Βρίσκεται στο Στρατόπεδο Νικολάου Πλαστήρα και στεγάζεται σε 2 πέτρινα κτήρια. Είναι μοναδικό στο είδος του για τα ελληνικά και ευρωπαϊκά δεδομένα.Η έκθεση του, περιλαμβάνει υλικό από την λειτουργία της Κτηνιατρικής Υπηρεσίας του ελληνικού στρατού.
• Μουσείο Εθνικής Αντίστασης. Βρίσκεται επί της οδού Ιουστινιανού, στον αύλειο χώρο του 5ου Γυμνασίου - Λυκείου Λάρισας. Στεγάζεται στο κτίριο της παλιάς Πυριτιδαποθήκης
• Ιατρικό Μουσείο. Στο Μνημείο του Ιπποκράτη, το οποίο βρίσκεται επί της οδού Γρηγορίου Λαμπράκη, στεγάζεται κενοτάφιο Ιατρικό Μουσείο.
• Μουσείο Κούκλας. Στεγάζεται στο Μύλο του Παππά. Είναι το μοναδικό στην Ελλάδα. Στην έκθεση του υπάρχουν πάνω από 300 χειροποίητες κούκλες.

Πολιτιστικοί χώροι-Οργανισμοί

Δημόσια Κεντρική Βιβλιοθήκη Λάρισας

Σε ένα καινούριο σύγχρονο κτίριο, λειτουργεί η Δημόσια Κεντρική Βιβλιοθήκη Λάρισας "ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΚΟΥΜΑΣ" βρίσκεται στο κέντρο της πόλης και επί της οδού 28ης Οκτωβρίου. Η Δημόσια Βιβλιοθήκη, διαθέτει και κινητή μονάδα με 5 χιλιάδες βιβλία.

Δημοτική Πινακοθήκη - Μουσείο Γ.Ι. Κατσiγρα

Δείτε επίσης: Δημοτική Πινακοθήκη Λάρισας - Μουσείο Γ.Ι. Κατσίγρα

Η Δημοτική Πινακοθήκη Λάρισας μια χειμωνιάτικη μέρα

Η δημοτική πινακοθήκη της πόλης φέρει το όνομα του εμπνευστή της και μεγάλου ευεργέτη της πόλης Γεωργίου Κατσίγρα, του οποίου και την ιδιωτική συλλογή στεγάζει μετά την δωρεά της το 1981 στον δήμο Λάρισας. Πυρήνα της έκθεσης αποτελεί η δωρηθείσα συλλογή Κατσίγρα που αριθμεί 780 έργα αντιπροσωπευτικά δείγματα της νεοελληνικής τεχνοτροπίας του 19ου και κυρίως του πρώτου μισού του 20ού αιώνα. Θεωρείται η τρίτη σπουδαιότερη στην Ελλάδα έπειτα από αυτήν της Εθνικής Πινακοθήκης και του Κουτλίδη. Οι δραστηριότητες της πινακοθήκης είναι οι εξής:

• Η δημιουργία Ελεύθερου Εργαστηρίου καλλιτεχνικής εκπαίδευσης για μικρούς και μεγάλους. Διδάσκονται ζωγραφική, αγιογραφία, ψηφιδωτό και κεραμική. Λειτούργησε επίσης τμήμα Εικαστικού Κουκλοθέατρου.
• Η οργάνωση εκπαιδευτικών προγραμμάτων για μαθητές γυμνασίου και λυκείου.
• Η έκδοση καταλόγων των εκθέσεων, αφισών και φωτογραφικού λευκώματος.
• Η διοργάνωση περιοδικών εκθέσεων σε συνεργασία με σχετικούς φορείς τόσο του εσωτερικού όσο και του εξωτερικού.
• Η ψηφιοποίηση του αρχείου της Πινακοθήκης.

Δημοτικό ωδείο

Το ωδείο της Λάρισας ιδρύθηκε στις 17 Νοεμβρίου 1930 με πρωτοβουλία της Ιουλίας Σάπκα, αρχικά στεγάστηκε σε παλαιό κτήριο επί της πλατείας ανακτόρων, σήμερα πλατεία λαού, και αργότερα φιλοξενήθηκε και από το τέμενος που στεγάζε το αρχαιολογικό μουσείο και το 1953 μεταστεγάστηκε σε νέο κτήριο, ενώ το 1993 στεγάστηκε στο σημερινό κτήριο. Το σύγχρονο ωδείο Λάρισας ιδρύθηκε το 2003 από τον Γιάννη Γράμψα. Βρίσκεται στη Νέα Πολιτεία Λάρισας.

Θεσσαλικό Θέατρο - ΔΗΠΕΘΕ Λάρισας

Το "ΘΕΣΣΑΛΙΚΟ ΘΕΑΤΡΟ" ιδρύθηκε το 1975 από τους Λαρισαίους καλλιτέχνες Άννα Βαγενά, Κώστα Τσιάνο και Γιώργο Ζιάκα. Ήταν το πρώτο επαγγελματικό θέατρο στην Ελλάδα που έκανε έδρα του μια επαρχιακή πόλη και έκανε πράξη την ιδέα της πολιτιστικής αποκέντρωσης. Χωρίς κρατική επιχορήγηση, για οκτώ χρόνια περιόδευσε τον Θεσσαλικό κάμπο και στα πιο απομακρυσμένα ορεινά χωριά. Από το 1983 μετατρέπεται σε Δημοτικό Περιφερειακό Θέατρο και επιχορηγείται από τον Δήμο Λάρισας και το Υπουργείο Πολιτισμού. Έγινε το πρώτο ΔΗΠΕΘΕ της Ελλάδας, που αποτέλεσε εφαλτήριο ανάδειξης σπουδαίων καλλιτεχνών, σκηνοθετών και σκηνογράφων. Σε αυτά τα 33 χρόνια ζωής έχει ανεβάσει 68 παραστάσεις και έχει συμμετάσχει σε πολλά ελληνικά και διεθνή φεστιβάλ και πολιτιστικές εκδηλώσεις, τα οποία είναι:

• 1989. Φεστιβάλ Αθηνών "Επίδαυρος", με το έργο "Ηλέκτρα", σε σκηνοθεσία Κώστα Τσιάνου.
• 1990. Φεστιβάλ Αθηνών "Επίδαυρος", με το έργο "Ιφιγένεια εν Ταύροις", σε σκηνοθεσία Κώστα Τσιάνου.
• 1991. Φεστιβάλ Μερίδας Ισπανίας, με το έργο "Ιφιγένεια εν Ταύροις", σε σκηνοθεσία Κώστας Τσιάνου.
• 1992. Φεστιβάλ Αθηνών "Επίδαυρος", με το έργο "Χοηφόρες", σε σκηνοθεσία Κώστα Τσιάνου. Φεστιβάλ Κύπρου, με το έργο "Χοηφόρες", σε σκηνοθεσία Κώστα Τσιάνου.
• 1993. Φεστιβάλ Αθηνών "Επίδαυρος", με το έργο "Ηλέκτρα", σε σκηνοθεσία Κώστα Τσιάνου. Αμβέρσα,στο πλαίσιο εκδηλώσεων για την πολιτιστική πρωτεύουσα της Ευρώπης, με το έργο "Ηλέκτρα", σε σκηνοθεσία Κώστα Τσιάνου.
• 1997. Λάρνακα Κύπρου, με το έργο "Φιλάργυρος", σε σκηνοθεσία Κώστα Τσιάνου.
• 1998. Φιλιππούπολη, Διεθνές Φεστιβάλ Θεάτρου, με το έργο "Όνειρο καλοκαιρινής νύχτας", σε σκηνοθεσία Κυριάκου Αργυρόπουλου.
• 2004. Φεστιβάλ Αθηνών "Επίδαυρος". Με το έργο "Φιλοκτήτης".
• 2005. Φεστιβάλ Αθηνών "Επίδαυρος", με το έργο "Προμηθέας Δεσμώτης".

Την θεατρική δραστηριότητα της πόλης συμπληρώνει από το 2001 και το «Θέατρο Τεχνών» επί της Ταγματάρχου Βελησσαρίου & Πηνειού.

Το ΔΗΠΕΘΕ Λάρισας στεγάζεται στο μύλο του Παππά, αλλά θα μετακομίσει σε νέο κτήριο στην οδό Ανθίμου Γαζή η κατασκευή του οποίου δεν έχει ολοκληρωθεί ακόμη.

Εικαστικό κέντρο Σύγχρονης Τέχνης

Το εικαστικό κέντρο στεγάζεται στο μύλο του Παππά, και διενεργεί κάθε χρόνο τουλάχιστον τέσσερις μεγάλες εκδηλώσεις, οι οποίες είναι:

• Μεγάλη εκδήλωση το μήνα Μάιο.
• Μία διεθνή διοργάνωση στα πλαίσια ανταλλαγής με άλλα διεθνή Κέντρα Τέχνης.
• Έκθεση Θεσσαλών καλλιτεχνών.
• Μια ιστορική αναδρομική ή θεματική έκθεση που θα ανατίθεται σε σημαντικό θεωρητικό της τέχνης.

Αστεροσκοπείο Λάρισας "ΑΡΙΣΤΕΥΣ"

Το Αστεροσκοπείο Λάρισας ΑΡΙΣΤΕΥΣ, είναι Οργανισμός του Δήμου Λαρισαίων. Βρίσκεται στην περιοχή της Γιάννουλης 5 km βορειοδυτικά από το κέντρο της Λάρισας.

Εφορεία Αρχαιοτήτων Λάρισας

Είναι Περιφερειακή Υπηρεσία του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού, έχει έδρα τη Λάρισα και αρμοδιότητα που εκτείνεται στην Περιφερειακή Ενότητα Λάρισας. Δημιουργήθηκε τον Οκτώβριο του 2014 μετά από συνένωση της ΙΕ' Εφορείας Κλασσικών και Προϊστορικών Αρχαιοτήτων και της 7ης Εφορείας Βυζαντινών Αρχαιοτήτων, που προϋπήρχαν από το 1974 και 1970 αντιστοίχως.Η περίοδος που καλύπτει η δράση της, είναι από τους προϊστορικούς ως τους μεταβυζαντινούς χρόνους και την περίοδο της οθωμανικής κυριαρχίας.Σ τις αρμοδιότητες της εντάσσονται: εντοπισμοί μνημείων, καταγραφές μνημείων και κινητών αντικειμένων, ανασκαφικές έρευνες, αναστηλωτικές εργασίες, εργασίες ανάδειξης μνημείων και χώρων, εργασίες συντήρησης κινητών και ακινήτων μνημείων, σύσταση νέων Μουσείων και Συλλογών, διοργάνωση περιοδικών εκθέσεων, οργάνωση εκπαιδευτικών προγραμμάτων, διοργάνωση πολιτιστικών εκδηλώσεων, διοργάνωση συνεδρίων.

Χώροι αναψυχής

• Πάρκο Αλκαζάρ και όχθες Πηνειού ποταμού
• Αισθητικό άλσος
• Λόφος Φρουρίου

Εκδηλώσεις/Φεστιβάλ

Artfools Video Festival Φεστιβάλ Πηνειού Μεσογειακό Φεστιβάλ Νέων Κινηματογραφιστών Λάρισας Αφιέρωμα στις Χαμένες Πατρίδες

Χορωδιακό Φεστιβάλ του Μουσικού Συλλόγου Λάρισας Έκθεση Βιβλίου Λάρισας Ιπποκράτεια Αχίλλεια

Μεταφορές

Οδικές μεταφορές

Η Λάρισα, είναι ένας πολύ μεγάλος οδικός κόμβος. Ο Αυτοκινητόδρομος ΠΑΘΕ διέρχεται σε μικρή απόσταση από την πόλη περνώντας ανατολικά από αυτήν και ενώνοντάς την με την Αθήνα και τη Θεσσαλονίκη, αντικαθιστώντας την ΕΟ1 η οποία διέρχεται μέσα από τον αστικό ιστό της πόλης και αστικοποιήθηκε. Επίσης εξυπηρετείται από τον αυτοκινητόδρομο Θεσσαλίας (4) που την ενώνει με τα Τρίκαλα και αντικατέστησε την ΕΟ6 που την ενώνει με τα Τρίκαλα, τα Ιωάννινα, την Ηγουμενίτσα και το Βόλο. Επιπλέον, εξυπηρετείται από την ΕΟ3, που την ενώνει με τη Λαμία και την Κοζάνη. Για την αποσυμφόρηση του κέντρου της πόλης, τα τελευταία χρόνια έχουν ολοκληρωθεί και δοθεί στην κυκλοφορία αρκετά τμήματα του εξωτερικού δακτυλίου της Λάρισας, o οποίος παρακάμπτει κυκλικά το πολεοδομικό συγκρότημα και συνδέει περιμετρικά τις συνοικίες της πόλης.

Από τον κεντρικό σταθμό των υπεραστικών ΚΤΕΛ της πόλης στην οδό Ολύμπου, πραγματοποιούνται καθημερινά δρομολόγια προς την Αθήνα, την Θεσσαλονίκη, τον Βόλο, τα Ιωάννινα, την Λαμία, την Κέρκυρα, την Άρτα, την Πρέβεζα, την Φλώρινα, την Καστοριά, την Αιδηψό και τα Γρεβενά. Ενώ υπάρχουν, άλλοι δυο ξεχωριστοί σταθμοί. Στη λεωφόρο Ηρώων Πολυτεχνείου, λειτουργεί σταθμός για την εξυπηρέτηση των ΚΤΕΛ νομού Τρικάλων και των ΚΤΕΛ νομού Καρδίτσας, ενώ στην λεωφόρο Καραμανλή λειτουργεί από το 2011 σταθμός υπεραστικών-τουριστικών διερχόμενων λεωφορείων για την εξυπηρέτηση των ΚΤΕΛ Πελοποννήσου (πλην Κορίνθου), της Αιτωλοακαρνανίας, της Φθιώτιδας, της Ζακύνθου και όλης της Κρήτης.

Αστικές μεταφορές

• Αστικές Συγκοινωνίες Λάρισας

Η πόλη της Λάρισας για την εξυπηρέτηση των εσωτερικών συγκοινωνιών της, καθώς και την σύνδεση της με κοντινούς οικισμούς, διαθέτει έναν σύγχρονο στόλο λεωφορείων και 16 λεωφορειακές γραμμές.

Λεωφορειακές Γραμμές Αστικών Λεωφορείων Λάρισας Γραμμές Ν1: Νέα Σμύρνη - Φιλιππούπολη - Νεάπολη - Λιβαδάκι Ν2: Κεντρική Πλατεία - Άγιος Γεώργιος - Τέρμα Οδού Βόλου/Μελισσοχώρι Ν3: Αλκαζάρ - Κεντρική Πλατεία - Σιδηροδρομικός Σταθμός - Αβέρωφ Ν4: Καραγάτση - ΑΤΑ - Δημοτικό Ωδείο - AEL FC ARENA - Πανεπιστημιακό Περιφερειακό Νοσοκομείο/Νέο Κοιμητήριο/Ιατρική Σχολή Πανεπιστημίου Θεσσαλίας Ν5: Πλατεία Εβραίων - Φαλάνη/Τερψιθέα Ν6: Πλατεία Λαού (Άγιος Βησσαρίωνας) - Ομορφοχώρι Ν7: Κεντρική Πλατεία - Γιάννουλη Ν8: Πλατεία Λαού (Άγιος Βησσαρίωνας) - Νίκαια Ν9: Πλατεία Εβραίων - 1η Στρατιά - Άγιος Θωμάς - Τ.Ε.Ι. Θεσσαλίας Ν10: Κεντρική Πλατεία - Νέα Πολιτεία Ν11: Κεντρική Πλατεία - Πλατεία Τούμπας Ν12: Πλατεία Λαού (Άγιος Βησσαρίωνας) - Τ.Ε.Ι. θεσσαλίας Ν14Β: Σιδηροδρομικός Σταθμός - Κεντρική Πλατεία - ΔΕΥΑΛ Ν15: Κεντρική Πλατεία - Pantheon Plaza - ΙΚΕΑ - ΙΑΣΩ Ν16: Πλατεία Λαού (Άγιος Βησσαρίωνας) - Animus Κ.Α.Α. ΒΙ.ΠΕ.: Νεάπολη - Φιλιππούπολη - Βιομηχανική Περιοχή Λάρισας Τραμ Λάρισας Ο Δήμος Λαρισαίων ανέθεσε μελέτη βιωσιμότητας στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, η οποία προτείνει την κατασκευή 2 γραμμών που θα διέρχονται από το κέντρο της πόλης και θα συνδέουν το Τ.Ε.Ι. Θεσσαλίας με το Γενικό Νοσοκομείο Λάρισας και το Στάδιο Αλκαζάρ με το σιδηροδρομικό σταθμό. Ωστόσο, λόγω έλλειψης πόρων και αμφίβολης βιωσιμότητας, η υλοποίηση του έργου δεν έχει προχωρήσει ακόμα. Ποδηλατόδρομοι Επίσης, η πόλη της Λάρισας από το 2003, διαθέτει και ποδηλατόδρομους συνολικού μήκους 10 χιλιομέτρων. Με την μελλοντική επέκταση τους προβλέπεται να φτάσουν συνολικά τα 54 χιλιόμετρα μήκος. Ποδηλατόδρομοι καλύπτουν: την λεωφόρο Ιωαννίνων, όπου διασχίζουν μεγάλο μέρος της, την λεωφόρο Γεωργίου Παπανδρέου στην περιοχή της Νεάπολης, τις οδούς Θεοδωρακοπούλου, Έλλης Λαμπέτη και Βασίλη Τσιτσάνη στην Νέα Πολιτεία, τις οδούς Θεοφράστου στην περιοχή Αβέρωφ και Καλλισθένους στην περιοχή των Πυροβολικών, την οδό Ιλάρχου Σαριμβέη στην Νεράιδα, τις οδούς Ανθίμου Γαζή, Αλέξανδρου Παπαναστασίου, Θέτιδος και Κύπρου και τέλος υπάρχει παράλληλος ποδηλατόδρομος με την προέκταση της οδού Ηρώων Πολυτεχνείου που ξεκινάει από την περιοχή Παπασταύρου και καταλήγει στην περιοχή της Νέας Σμύρνης. Επίσης ποδηλατόδρομοι διασχίζουν το πάρκο Αλκαζάρ και τις 2 όχθες του ποταμού Πηνειού. Σιδηροδρομικές μεταφορές Από την Λάρισα περνάει επίσης και σιδηρόδρομος, και μάλιστα υπάρχει σύνδεση, σε προαστιακό επίπεδο, με τη Θεσσαλονίκη, με χρήση αμαξοστοιχιών προαστιακού σιδηροδρόμου από τον σιδηροδρομικό σταθμό Λαρίσης. Σύνδεση με υπεραστικά δρομολόγια υπάρχει απευθείας με την πόλη του Βόλου, ξανά σε επίπεδο προαστιακής σύνδεσης, την πόλη της Αθήνας και φυσικά με όλους τους ενδιάμεσους σταθμούς των διαδρομών. Αξίζει επίσης να αναφερθεί ότι, στα πλαίσια του εκσυγχρονισμού του δικτύου των Ελληνικών σιδηροδρόμων, η γραμμή Λάρισας-Βόλου αναμένεται να εκσυγχρονιστεί και συγκεκριμένα να ηλεκτροδοτηθεί και να γίνει διπλής κατεύθυνσης. Αεροπορικές μεταφορές Το στρατιωτικό αεροδρόμιο της πόλης χρησιμοποιείται για εθνική διασύνδεση με έκτακτες πτήσεις, αν και στο παρελθόν υπήρχε λειτουργία πολιτικού αεροδρομίου με εμπορικές πτήσεις, καθώς και σύνδεση με πτήσεις της Ολυμπιακής Αεροπορίας, οι οποίες όμως διακόπηκαν το 1994, λόγω μειωμένης κίνησης. Πλέον εξυπηρετείται από τον Κρατικό Αερολιμένα Νέας Αγχιάλου στη Νέα Αγχίαλο (VOL), ο οποίος απέχει 70 χιλιόμετρα από το κέντρο της πόλης. Εκπαίδευση Τεχνολογικό Εκπαιδευτικό Ίδρυμα Θεσσαλίας. Στην πόλη έχει την έδρα το Τεχνολογικό Εκπαιδευτικό Ίδρυμα της Λάρισας, που αποτελείται από τέσσερις σχολές και δεκατρία τμήματα. Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας. Στην πόλη εδρεύουν τα τμήματα Ιατρικής και Βιοχημείας - Βιοτεχνολογίας του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας. Νοσοκομεία Γενικό Νοσοκομείο Λάρισας "Κουτλιμπάνειο & Τριανταφύλλειο" Πανεπιστημιακό Γενικό Νοσοκομείο Λάρισας 404 Στρατιωτικό Νοσοκομείο Λάρισας Κλίμα Το κλίμα της Λάρισας έχει τα στοιχεία του ηπειρωτικού κλίματος της πεδινής Θεσσαλίας με ετήσιες διαφορές μεταξύ μέγιστης και ελάχιστης θερμοκρασίας άνω των 22 °C. Η μέση ετήσια θερμοκρασία είναι 15,7 °C βαθμοί κελσίου. Η μέση ετήσια βροχόπτωση στην πόλη κυμαίνεται στα 425 χιλιοστά. Πίνακας κλιματικών στοιχείων Λάρισας Μήνας Ιαν Φεβ Μαρ Απρ Μάι Ιουν Ιουλ Αυγ Σεπ Οκτ Νοε Δεκ Μέγιστη Μηνιαία θερμοκρασία (°C) 9.8 12.0 14.7 19.6 25.7 31.0 33.1 32.6 28.4 22.2 15.8 11.1 Ελάχιστη Μηνιαία θερμοκρασία (°C) 0.7 1.3 3.3 6.2 10.9 15.0 17.7 17.3 14.0 10.0 5.8 2.0 Απόλυτα ρεκόρ θερμοκρασίας (°C) - -21.6 - - - - - 45.4 - - - - Μέση μηνιαία Βροχόπτωση (mm) 32.5 31.7 36.7 33.0 38.2 25.6 19.0 16.4 30.2 52.2 56.9 50.8 Μέση Μηνιαία Υγρασία (%) 79.6 75.1 73.4 68.7 61.6 49.2 46.6 50.0 58.9 70.0 79.5 82.2 Μέσα μαζικής ενημέρωσης Εφημερίδες Ελευθερία πρόκειται για την πρώτη εφημερίδα που δημιουργήθηκε στην Λάρισα, είναι καθημερινή πρωινή εφημερίδα και ιδρύθηκε το 1922 από τον Γεώργιο Δημητρακόπουλο. Ημερήσιος Κήρυκας η εφημερίδα πρωτοεκδόθηκε ως «Κήρυξ» τον Απρίλιο του 1906, λίγα χρόνια μετά την ήττα στον πόλεμο του 1897, από τον δικηγόρο της Θεσσαλονίκης Γεώργιο Σερεμέτη και τον Α. Φαρμάκη. Η εφημερίδα ανέστειλε τη λειτουργία της το 2013. Κόσμος ο «Κόσμος» είναι η νεώτερη ημερήσια εφημερίδα της Λάρισας η οποία κυκλοφορεί από τις 4 Απριλίου 2006. Θεσσαλικές Αγγελίες πρόκειται για εφημερίδα αγγελιών, που κυκλοφόρησε για πρώτη φορά στις 9 Φεβρουαρίου 1994. Larissa Net είναι εβδομαδιαία εφημερίδα που κυκλοφορεί από τις 25 Οκτωβρίου 2013. Κυκλοφορεί κάθε Παρασκευή. Αγροτική Έκφραση εβδομαδιαία εφημερίδα. Κυκλοφορεί κάθε Σάββατο. Ιστοσελίδες LarissaNet.gr Ηλεκτρονική Εφημερίδα larisanew Ενημερωτική Ιστοσελίδα ONlarissa.gr Ενημερωτική Ιστοσελίδα LarisaNews.gr Ενημερωτική Ιστοσελίδα Press-A.gr Ηλεκτρονική Εφημερίδα Thessalianews.gr Ενημερωτική Ιστοσελίδα ArenaLarissa.gr Αθλητική Ιστοσελίδα AthleticLarissa.gr Αθλητική Ιστοσελίδα SportLarissa Αθλητική Ιστοσελίδα Τηλεοπτικοί σταθμοί Θεσσαλία Τηλεόραση ( έχει έδρα την Λάρισα) ΖΕΥΣ Τηλεόραση (έχει έδρα την Λάρισα) TRT-Θεσσαλική Ραδιοφωνία Τηλεόραση (διαθέτει στούντιο στην Λάρισα) Astra TV (διαθέτει στούντιο στην Λάρισα) Ραδιοφωνικοί σταθμοί Ράδιο Φωνή 89.0 Σπορ News 90.1 Zoom FM 90.5 Ήχος FM 91.0 Palace 91.4 Power 93.2 Δημοτική Ραδιοφωνία Λάρισας 93.6 Best Radio 93.9 TRT 95.1 Vibe 95.4 Larissa Radio Deejay 95.7 Ιερά Μητρόπολη Λαρίσης-Τυρνάβου 96.3 Zepelin FM 96.7 Ραδιοφωνία Κισσάβου 97.8 Ε.ΡΑ. Λάρισας 98.3 Ρυθμός 98.8 Πόλις 99.4 Σφαίρα 101.8 ΑΕΛ Radio 104.8 Λαϊκός FM 105.7 Παραδοσιακός FM 106.6 Avanti 107.6 Love Story 107.9 Party FM 97.1 Δήμος Λαρισαίων Σύμφωνα με τα στοιχεία που προέκυψαν από την απογραφή πληθυσμού που πραγματοποιήθηκε στη χώρα το Μάιο του 2011, ο Δήμος Λαρισαίων έχει μόνιμο πληθυσμό 162.591 κατοίκους και είναι ο έκτος σε πληθυσμό Δήμος όλης της Ελλάδας, μετά από το Δήμο Αθηναίων (664.046 κ.), το Δήμο Θεσσαλονίκης (325.182 κ.), το Δήμο Πατρέων (213.984 κ.), το Δήμο Ηρακλείου Κρήτης (173.993 κ.) και το Δήμο Πειραιώς (163.688 κ.). Ο Δήμος Λαρισαίων είναι από τους λίγους μεγάλους Δήμους με σημαντική αύξηση του πληθυσμού του (+17.399 κ.) σε σχέση με την απογραφή 2001, όταν ο Δήμος Αθηναίων μειώθηκε κατά 133.386 κ., ο Δήμος Θεσσαλονίκης μειώθηκε κατά 74.916 κ. και ο Δήμος Πειραιά μειώθηκε κατά 18.023 κ. Με την απόφαση με αριθμό 520 του δημοτικού συμβουλίου της Λάρισας, προτάθηκε ο πρώην Καποδιστριακός Δήμος Λάρισας να χωριστεί σε 4 δημοτικά διαμερίσματα: 1ο Δημοτικό Διαμέρισμα. Περιλαμβάνει τα εκλογικά διαμερίσματα 1 και 9 με πληθυσμό 21.006. 2ο Δημοτικό Διαμέρισμα. Περιλαμβάνει τα εκλογικά διαμερίσματα 2, 4 και 5 με πληθυσμό 39 500. 3ο Δημοτικό Διαμέρισμα. Περιλαμβάνει τα εκλογικά διαμερίσματα 6 και 3 με πληθυσμό 30.457. 4ο Δημοτικό Διαμέρισμα. Περιλαμβάνει τα εκλογικά διαμερίσματα 8 εώς 10 και 11 με συνολικό πληθυσμό 33.829. Διοικητική Δομή Ο νέος Δήμος Λαρισαίων, με βάση το σχέδιο "ΚΑΛΛΙΚΡΑΤΗΣ", αποτελείται από τρεις Δημοτικές Ενότητες, έξι Δημοτικές Κοινότητες και οκτώ Τοπικές Κοινότητες. Η διοικητική δομή έχει ως εξής: ΔΗΜΟΣ ΛΑΡΙΣΑΙΩΝ: Α.ΔΗΜΟΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ ΛΑΡΙΣΑΙΩΝ Δημοτική Κοινότητα 1ου Διαμερίσματος Λαρίσης Δημοτική Κοινότητα 2ου Διαμερίσματος Λαρίσης Δημοτική Κοινότητα 3ου Διαμερίσματος Λαρίσης (συμπεριλαμβάνονται οι οικισμοί Κουλούριου και Αμφιθέας) Δημοτική Κοινότητα 4ου Διαμερίσματος Λαρίσης Τοπική Κοινότητα Τερψιθέας Β. ΔΗΜΟΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ ΓΙΑΝΝΟΥΛΗΣ Δημοτική Κοινότητα Γιάννουλης Δημοτική Κοινότητα Φαλάννης Γ. ΔΗΜΟΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ ΚΟΙΛΑΔΑΣ Τοπική Κοινότητα Αμυγδαλέας Τοπική Κοινότητα Ελευθερών Τοπική Κοινότητα Κοιλάδος Τοπική Κοινότητα Κουτσοχέρου Τοπική Κοινότητα Λουτρού Λαρίσης Τοπική Κοινότητα Μάνδρας Τοπική Κοινότητα Ραχούλας Εκκλησίες-Μοναστήρια Ορθόδοξες Εκκλησίες Ιερός Ναός Αγίου Αχιλλείου Ιερός Ναός Αγίου Βησσαρίωνος Ιερός Ναός Αγίου Νικολάου Ιερός Ναός Αγίου Αντωνίου Ιερός Ναός Αγίου Κωνσταντίνου και Ελένης Ιερός Ναός Αγίου Αθανασίου Ιερός Ναός Ευαγγελισμού της Θεοτόκου Ιερός Ναός Ζωοδόχου Πηγής Ιερός Ναός της του Θεού Σοφίας Ιερός Ναός Ταξιαρχών Ιερός Ναός Πέτρου και Παύλου Ιερός Ναός Προφήτη Ηλία Ιερός Ναός Αγίας Τριάδας Ιερός Ναός Αγίου Θωμά Ιερός Ναός Αγίου Γεωργίου Ιερός Ναός Αγίου Γεωργίου του Νεομάρτυρος Ιερός Ναός Αγίου Γεωργίου του εξ Ιωαννίνων Ιερός Ναός Αγίου Δημητρίου Ιερός Ναός Αγίας Μαρίνας Ιερός Ναός Αγίου Νεκταρίου Ιερός Ναός Αγίων Δώδεκα Αποστόλων Ιερός Ναός Αγίων Σαράντα Μαρτύρων Ιερός Ναός της Ανάληψης του Σωτήρος Ιερός Ναός Αγίου Χαραλάμπου Ιερός Ναός παλαιού κοιμητηρίου Ησυχαστήριο γυναικών Αναλήψεως Μοναστήρια Ιερά Μονή Αγίας Παρασκευής Άλλες Χριστιανικές Εκκλησίες Ελεύθερη Ευαγγελική Εκκλησία Λάρισας (Ευαγγελιστές) Ναός Ιερής Καρδιάς του Χριστού (Καθολική Εκκλησία) Πλατείες της Λάρισας Κεντρική Πλατεία Πλατεία Εθνάρχου Μακαρίου Πλατεία Λαού Πλατεία Αγίου Βησσαρίωνος Πλατεία Αγίου Κωνσταντίνου Πλατεία Εβραίων Μαρτύρων Τρίγωνη Πλατεία Πλατεία ΟΣΕ Πλατεία Σοφία Βέμπο Πλατεία Μακρυγιάννη Πλατεία Εργατικής Πρωτομαγιάς Πλατεία Μικρού Προφήτη Ηλία Πλατεία Ειρήνης Πλατεία Καραΐσκάκη Πλατεία Ηρώων Κατοχής Πλατεία Ανατολικής Ρωμυλίας Πλατεία Λαμπρούλη Πλατεία Ρήγα Φεραίου Πλατεία Ίππου Πλατεία Αμπελοκήπων Πλατεία Ηρώων Πολυτεχνείου Πλατεία Ηπειρώτικων Πλατεία Ελευθερίας Πλατεία Κατσίγρα Πλατεία Ανθούπολης Πλατεία Ιπποκράτους Πλατεία Αγίων Πέτρου και Παύλου Πλατεία Αναξαγόρα Πλατεία Μητέρας Πλατεία Άννας Φρανκ Πλατεία Τσάτσου Πλατεία Αλίκης Παπαευσταθίου Πλατεία Αρκαδίου Πλατεία Νέας Πολιτείας Πλατεία Μαρίνου Αντύπα Πλατεία Ιπποκράτη Πλατεία Θάλειας Πλατεία Νεάπολης Πλατεία Χούρλια Θωμά Πλατεία Ζαζιά Πλατεία 4ου Συντάγματος Πλατεία Απελευθέρωσης Πλατεία Αριστοφάνους Πλατεία Στρατηγού Μακρυγιάννη Πλατεία Κουζόγλου Πάρκα της Λάρισας Πάρκο Αλκαζάρ Πάρκο Πηνειού Πάρκο Φρουρίου Πάρκο Αγίου Αντωνίου Πάρκο ΟΣΕ Πάρκο Φιλιππούπολης Πάρκο Ανθούπολης Πάρκο Νεάπολης Αισθητικό Άλσος Συνοικίες της Λάρισας Η δημοτική ενότητα Λαρισαίων χωρίζεται σε τέσσερις δημοτικές κοινότητες, οι οποίες αποτελούνται από 23 πολεοδομικές ενότητες(συνοικίες) και τους προαστιακούς οικισμούς της Αμφιθέας και του Κουλούριου. Επίσης, στην δημοτική ενότητα Λαρισαίων περιλαμβάνεται και η τοπική κοινότητα Τερψιθέας. 1η Δημοτική Κοινότητα Παπασταύρου Άγιος Αθανάσιος Ιπποκράτης (Πέρα Μαχαλάς) Φιλιππούπολη Λιβαδάκι Άγιος Θωμάς Νεάπολη 2η Δημοτική Κοινότητα Άγιος Αχίλλειος Άγιος Νικόλαος Αμπελόκηπων (Ταμπάκικα) Άγιοι Σαράντα Άγιος Κωνσταντίνος Σταθμός 3η Δημοτική Κοινότητα Λαχανόκηποι Νέα Σμύρνη Άγιος Γεώργιος Κουλούρι Αμφιθέα 4η Δημοτική Κοινότητα Χαραυγή-Τούμπα Πυροβολικά Αβέρωφ Νέα Πολιτεία Ηπειρώτικα Ανθούπολη Νεράιδα Τοπική Κοινότητα Τερψιθέας Τερψιθέα Άργυσσα Προάστια Γιάννουλη Φαλάνη Τερψιθέα Νίκαια Ομορφοχώρι Μελισσοχώρι Ελευθερές Αθλητισμός Αθλητικές εγκαταστάσεις Το Εθνικό Αθλητικό Κέντρο (ΕΑΚ) Λάρισας, το οποίο ανήκει στο Ελληνικό Κράτος και εποπτεύεται από τη Γενική Γραμματεία Αθλητισμού, βρίσκεται δίπλα από το πάρκο Αλκαζάρ της πόλης και περιλαμβάνει τις παρακάτω εγκαταστάσεις: Στάδιο Αλκαζάρ, με χωρητικότητα 13.108, εδώ εκτός από αγώνες ποδοσφαίρου διεξάγονται και όλα τα αθλήματα στίβου. Γυμναστήριο Βαρέων Αθλημάτων Κλειστό γυμναστήριο Αλκαζάρ Κλειστό κολυμβητήριο Αλκαζάρ Αθλητικό μέλαθρον Λάρισας:. Επίσης στον πυρήνα Β της Νεάπολης βρίσκεται το νεόκτιστο δεύτερο κλειστό γυμναστήριο της πόλης, στο οποίο έχουν φιλοξενηθεί και αγώνες από το παγκόσμιο πρωτάθλημα καλαθοσφαίρισης που διοργάνωσε η Ελλάδα το 1998, και το οποίο είναι επίσης η έδρα των συλλόγων Ολύμπια και ΑΕΛ. AEL FC Arena: Το νέο ποδοσφαιρικό γήπεδο της ομάδας ΑΕΛ 1964 έχει κατασκευαστεί δίπλα από το αθλητικό μέλαθρον της Νεάπολης, με χωρητικότητα 16.118 καθήμενων και περιέχει πλήρες αθλητικό κέντρο. Στην πόλη για την κάλυψη των γενικότερων αναγκών άλλα και χόμπι των κατοίκων υπάρχουν επίσης τα εξής δημοτικά αθλητικά κέντρα: Αθλητικό Κέντρο Μητσιμπόνα Αθλητικό Κέντρο Νεάπολης Αθλητικό Κέντρο Κουκουλίτσιου - Μουσίαρη Αθλητικό Κέντρο Νέας Πολιτείας Αθλητικό Κέντρο Θεσσαλικού Αθλητικό Κέντρο Βιολογικού Αθλητικό Κέντρο Ανθούπολης Αθλητικό κέντρο Αγίου Κωνσταντίνου Αθλητικό κέντρο Αμπελοκήπων Αθλητικοί σύλλογοι Αθλητική Ένωση Λάρισας Κ.Α.Ε. Ολύμπια Λάρισας Α.Σ. Ολυμπιάδα Λάρισας Απόλλων Λάρισας Ηρακλής Λάρισας Πανιώνιος Λάρισας Ίκαρος Νεάπολης Α.Ο. Φοίνιξ Λάρισας A.Σ. Μέγας Αλέξανδρος Προσωπικότητες Αρχαίων Χρόνων Αιώνας Αχιλλέας Άγιος Αχίλλειος (Άγιος Λαρίσης) Ιπποκράτης (έζησε και πέθανε στην Λάρισα) Λάρισα (κόρη του Πελασγού) Μήδιος (φίλος του Μεγάλου Αλεξάνδρου) Φίλινα ή Φιλίνη (σύζυγος του Φιλίππου Β΄ της Μακεδονίας) Φίλων ο Λαρισαίος (φιλόσοφος) Νεότερων χρόνων Αιώνας 18ος: Θεόκλητος Φαρμακίδης Γεωργάκης Ολύμπιος 19ος: Γεώργιος Σερεμέτης Σωτήρης Σκίπης Αχιλλέας Τζάρτζανος Δημήτριος Γοβδέλας Αγήνωρ Αστεριάδης 20ός: Κώστας Χαλκιάς Δήμος Ντικούδης Πέτρος Ευθυμίου Φάνης Γκέκας Αλέξης Γεωργούλης Γιάννης Γκούμας Κώστας Γκουσγκούνης Φανή Χαλκιά Μ. Καραγάτσης Βασίλης Καραπιάλης Βασίλης Κουτσιανικούλης Νέστορας Κόμματος Λάκης Λαζόπουλος Γιώργος Μητσιμπόνας Βαγγέλης Μόρας Θανάσης Παπακωνσταντίνου Γεώργιος Σουφλιάς Δημήτρης Σπανούλης Βασίλης Σπανούλης Αθηνά Τάχα Γιώργος Τσιάρας Τάκης Τλούπας Αποστόλης Τότσικας Κατερίνα Βόγγολη Αντώνης Βρατσάνος Ελένη Ζαφειρίου Άννα Βαγενά Αλέξανδρος Αβρανάς Κωνσταντίνος Τζανακούλης Αδελφοποιημένες πόλεις Κως, Ελλάδα (1978) Μπάνσκα Μπίστριτσα, Σλοβακία (1985) Στάρα Ζαγόρα, Βουλγαρία (1985) Μπάλτσι, Μολδαβία (1986) Κέμνιτς, Γερμανία (1989) Λάρνακα, Κύπρος (1990) Srbinje (Foča), Βοσνία και Ερζεγοβίνη (1994) Νόξβιλ Τενεσί, ΗΠΑ (1996) Ουργκούπ (Προκόπι), Τουρκία (1996) Ρίμπνικ, Πολωνία (2003) Ντενιζλί,Τουρκία (2007) Σέρρες, Ελλάδα Υποσημειώσεις - Παραπομπές - Βιβλιογραφία Βιβλιογραφία Γεώργιος Ι. Σαλακίδης, Η Λάρισα (Yenisehir) στα μέσα του 17ου αιώνα, Κλειώ, ΠΕΡΙΟΔΙΚΗ ΕΚΔΟΣΗ ΓΙΑ ΤΗ ΝΕΟΤΕΡΗ ΙΣΤΟΡΙΑ, τ/χ 2 (άνοιξη 2006), σελίδες 183-194. Ελένη Αγγελομάτη Τσουγκαράκη,«Συμβολή στην ιστορία της οικονομικής, κοινωνικής και εκπαιδευτικής ζωής της  Λάρισας κατά την Τουρκοκρατία», Μεσαιωνικά και Νέα Ελληνικά 3 (1990) σσ. 255‐332 Εξωτερικοί σύνδεσμοι Η επίσημη ιστοσελίδα του Δήμου Λαρισαίων Η Πολιτιστική Πύλη της πόλης της Λάρισας Δημόσια Κεντρική Βιβλιοθήκη Λάρισας "Κωνσταντίνος Κούμας" Δημοτική Πινακοθήκη - Μουσείο Γ.Ι. Κατσiγρα Δημοτικό Περιφερειακό Θέατρο Λάρισας ΔΗ.ΠΕ.ΘΕ. (Θεσσαλικό Θέατρο) Αρχαιολογικός Άτλας Θεσσαλίας - Λάρισα. Αρχαιολογικό Ινστιτούτο Θεσσαλικών Σπουδών Προηγούμενος σταθμός 1 Επόμενος σταθμός Μακρυχώρι   Πρότυπο:Γραμμή 3 link   Λάρισα 2 Προηγούμενος σταθμός 2 Επόμενος σταθμός Λάρισα 1   Πρότυπο:Γραμμή 3 link   Λάρισα 3 Προηγούμενος σταθμός 3 Επόμενος σταθμός Λάρισα 2   Πρότυπο:Γραμμή 3 link   Λάρισα 4 Προηγούμενος σταθμός 4 Επόμενος σταθμός Λάρισα 3   Πρότυπο:Γραμμή 3 link   Κιλελέρ