Μετάβαση στο περιεχόμενο

Δημήτριος Καρατάσος

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Δημήτριος Καρατάσος
Ο Δημήτριος Καρατάσος σε ώριμη ηλικία κατά τη Μακεδονική Επανάσταση του 1854
Γενικές πληροφορίες
Όνομα στη
μητρική γλώσσα
Δημήτριος Καρατάσος (Ελληνικά)
Γέννηση1798[1][2]
Νάουσα Ημαθίας
Θάνατος1861[1][2]
Βελιγράδι
Χώρα πολιτογράφησηςΕλλάδα
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσεςνέα ελληνική γλώσσα
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότηταδιπλωμάτης
πολιτικός
στρατιωτικός
Στρατιωτική σταδιοδρομία
Βαθμός/στρατόςστρατηγός
Πόλεμοι/μάχεςΕλληνική Επανάσταση του 1821
Αξιώματα και βραβεύσεις
Αξίωμαπληρεξούσιος
Commons page Σχετικά πολυμέσα
Άγαλμα του Καρατάσου στη Θεσσαλονίκη

Ο Δημήτριος ή Τσάμης Καρατάσος (Στενήμαχος Ημαθίας, 1798 - Βελιγράδι, 1861) ήταν Έλληνας οπλαρχηγός της Ελληνικής Επανάστασης του 1821 που έδρασε στην περιοχή της Νάουσας, ενώ αργότερα έγινε υπασπιστής του Όθωνα[3]. Έγινε γνωστός και με το προσωνύμιο Γερο-Τσάμης, κατά τη δράση του στην Χαλκιδική την περίοδο της Μακεδονικής επανάστασης του 1854.

Ο Δημήτριος Καρατάσος, γιος του επίσης αγωνιστή Αναστάσιου Καρατάσου που πρωτοστάτησε ως οπλαρχηγός, γεννήθηκε το 1798 στο Διχαλεύρι (σημερινή Στενήμαχο), του νομού Ημαθίας. Κατά την Ελληνική Επανάσταση του 1821, έλαβε μέρος νεότατος, ακολουθώντας τον πατέρα του, πολεμώντας πρώτα στη Νάουσα και μετά την καταστροφή της Νάουσας, στη Στερεά Ελλάδα. Το 1828, ήταν από τους βασικούς πρωταγωνιστές στη Στερεά Ελλάδα, εναντίον των Οθωμανικών δυνάμεων.

Ήταν, όπως κι ο πατέρας του, οπαδός της Ελληνοσερβικής συμμαχίας, με σκοπό την αποτίναξη της οθωμανικής επικυριαρχίας. Μετά την ίδρυση του Ελληνικού κράτους, ο Τσάμης Καρατάσος συνέχισε τις προσπάθειες για την απελευθέρωση της Μακεδονίας, συμμετέχοντας αργότερα στη νέα επανάσταση της Χαλκιδικής, το 1854, της οποίας και ήταν ένας από τους βασικούς υποκινητές της[4], γνωστός με το προσωνύμιο "Γερο-Τσάμης"[5].

Συγκεκριμένα αναλαμβάνοντας ο Όθωνας Βασιλεύς της Ελλάδος και εκτιμώντας την μεγάλη του προσφορά τον προσέλαβε υπασπιστή του. Το 1847 όταν χρειάστηκε να του δοθεί επίσημο διαβατήριο για την επίσκεψη περιοχών της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, μεταξύ των οποίων και την Κωνσταντινούπολη, ο τότε πρέσβης της Υψηλής Πύλης στην Αθήνα, Κωστάκης Μουσούρος, αρνήθηκε να του χορηγήσει με το αιτιολογικό ότι ήταν persona non grata. Αυτό θεωρήθηκε προσβολή στο πρόσωπο του Βασιλέως Όθωνα όπου σε επικείμενη δεξίωση των Ανακτόρων που παρευρέθη ο Κ. Μουσούρος, κατόπιν πρόσκλησης, ο Όθωνας τον επιτίμησε έντονα παρουσία όλων. Με υποκίνηση τότε του παριστάμενου Άγγλου πρέσβη Λάιον, (που άδραξε την ευκαιρία για υποκίνηση νέου επεισοδίου σε βάρος του Όθωνα), ο Κ. Μουσούρος αποχώρησε από τη δεξίωση όπου και ξέσπασαν τα λεγόμενα Μουσουρικά που είχαν ως επακόλουθο τη διακοπή για ένα περίπου έτος των διπλωματικών σχέσεων μεταξύ των δύο χωρών.
Παρά ταύτά την περίοδο 1844-1853, ο Καρατάσος ταξίδευσε στις Σερβικές κοινότητες της Τεργέστης και των Σκοπίων, με σκοπό να βρει υποστήριξη για τον κοινό σκοπό. Οι διαβουλεύσεις του, ήταν ημιεπίσημες, προσπαθώντας έτσι να διερευνήσει και να καλλιεργήσει κλίμα συνεργασίας, στη σφαίρα της μυστικής διπλωματίας.

Ο Δημήτριος Καρατάσος σε γραμματόσημο

Οι επαναστάσεις των Μακεδόνων είχαν την υποστήριξη του Όθωνα, που πίστευε ότι η απελευθέρωση της Μακεδονίας και άλλων περιοχών της Ελλάδας είναι δυνατή, ελπίζωντας σε Ρωσική στήριξη[6]. Η επανάσταση, όμως απέτυχε, δημιουργώντας εντάσεις στις Ελληνοτουρκικές σχέσεις τα προσεχή χρόνια.

Ο Καρατάσος ήταν πεπεισμένος ότι μόνο μια Ελληνοσερβική συμφωνία θα μπορούσε να επιταχύνει τη διαδικασία αποχώρησης της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας από τα Βαλκάνια. Το 1859 άρχισε να δημοσιεύει τις προτάσεις του σε άρθρα εφημερίδας, ενώ προσπαθούσε να προσεγγίσει τους εκπροσώπους των Σερβικών κοινοτήτων στην Ελλάδα, προκειμένου να τον υποστηρίξουν και να τον βοηθήσουν στο σκοπό του. Ο Όθων ήταν θετικός και επικροτούσε αυτές τις επαφές. Έτσι το 1861, μετέβη στο Βελιγράδι για να υπογράψει την πρώτη επίσημη συμφωνία ανάμεσα στις δύο χώρες. Κατά την παραμονή του εκεί, πέθανε υπό αδιευκρίνιστες συνθήκες (πιθανόν από κάποια αρρώστια), ενώ σχεδίαζε κοινή εξέγερση Ελλήνων και Σέρβων. Μετά από μερικούς μήνες, ο Όθων αποπέμφθηκε από τις Μεγάλες Δυνάμεις κυρίως των Άγγλων, λόγω λαϊκής εξέγερσης, που υπόψη υποκίνησαν οι ίδιες, κι έτσι η Ελληνοσερβική συμμαχία, έπρεπε να περιμένει 25 χρόνια, μέχρι να υπογραφεί η πρώτη συμφωνία το 1887, από τον Έλληνα πρωθυπουργό Χαρίλαο Τρικούπη και το Σέρβο ομόλογό του.

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]