Μετάβαση στο περιεχόμενο

Μαρία της Τραπεζούντας

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Μαρία Μεγάλη Κομνηνή Καντακουζηνή Παλαιολογίνα
Γενικές πληροφορίες
ΓέννησηΔεκαετία του 1400
Αυτοκρατορία της Τραπεζούντας
Θάνατος17  Δεκεμβρίου 1439 ή 17  Δεκεμβρίου 1439[1]
Κωνσταντινούπολη
Αιτία θανάτουπανώλη
Χώρα πολιτογράφησηςΒυζαντινή Αυτοκρατορία
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότητααριστοκράτης
Οικογένεια
ΣύζυγοςΙωάννης Η΄ Παλαιολόγος (1427–1439)[2]
ΓονείςΑλέξιος Δ' Μέγας Κομνηνός[3][4] και Θεοδώρα Καντακουζηνή[5]
ΑδέλφιαΑλέξανδρος Κομνηνός[3]
Δαβίδ Μέγας Κομνηνός[3]
Ιωάννης Δ΄ Μέγας Κομνηνός[3]
Despina Khatun
Eudokia Komnene, Princess of Trebizond
Αξιώματα και βραβεύσεις
ΑξίωμαΒυζαντινή Αυτοκράτειρα (1427–1439)
Commons page Σχετικά πολυμέσα
δεδομένα

Η Μαρία Μεγάλη Κομνηνή, γνωστή σαν Μαρία της Τραπεζούντας, ήταν βυζαντινή αυτοκράτειρα από την Οικογένεια των Κομνηνών και των Παλαιολόγων.

Ήταν μία από τις τρεις κόρες του Αλεξίου Δ΄ αυτοκράτορα της Τραπεζούντας και της Θεοδώρας Καντακουζής. Τον Σεπτέμβριο του 1427, η Μαρία παντρεύτηκε τον Ιωάννη Παλαιολόγο[6] στην Κωνσταντινούπολη, έχοντας φθάσει με πλοίο από την Τραπεζούντα την τελευταία ημέρα του Αυγούστου. Το συνοικέσιο συμφωνήθηκε μέσω πρεσβευτών που είχαν σταλεί από την Κωνσταντινούπολη το προηγούμενο έτος. Ο Γεώργιος Σφραντζής την περιγράφει ως Μαρία Κομνηνή, κόρη του Αλεξίου του Αυτοκράτορα της Τραπεζούντας, και θέτει την τελετή στο έτος 6936 του βυζαντινού ημερολογίου[7].

Τα Εκκλησιαστικά Χρονικά την ονομάζουν Μαρία Κατακουζηνή, από το επώνυμο της μητέρας της, και εκθειάζουν την εξαιρετική της ομορφιά η οποία προκάλεσε τον Ιωάννη να την αγαπήση[8]. Ο γάμος τους από τον Πατριάρχη Ιωσήφ καταγράφηκε στην ιστορία του Δούκα, που απλά την ονομάζει τη Μαρία, κόρη του Αλεξίου Κομνηνού, Αυτοκράτορα της Τραπεζούντας[9].

Ο Bertrandon de la Brocquière, ο οποίος την είδε στην Κωνσταντινούπολη το 1432, εξήρε επίσης την ομορφιά της, λέγοντας ότι ήταν τόσο όμορφη που δεν χρειαζόταν να καν να βαφτεί[10]. Ο Ισπανός ταξιδιώτης Πέρο Τάφουρ γνώρισε τη Μαρία τον Νοέμβριο του 1437 όταν επισκέφτηκε την Κωνσταντινούπολη και μας έδωσε μια ματιά στην καθημερινότητά της. Κατά τη διάρκεια της παραμονής του στην Κωνσταντινούπολη, ο Ταφούρ διαπίστωσε ότι συχνά πήγαινε για κυνήγι στην παρακείμενη ύπαιθρο, είτε μόνος της είτε με τον αυτοκράτορα[11]. Προσθέτει ότι ο ίδιος συναντήθηκε στην Μυτιλήνη με τον αδελφό της Αλέξανδρο, που ζούσε εξόριστος στην πόλη, και δεν είχαν καλές σχέσεις[12]. Όταν ο Περό Ταφούρ επέστρεψε στην Κωνσταντινούπολη λίγους μήνες αργότερα, ζήτησε να παρουσιαστεί στον αυτοκράτορα όπου ήταν παρόντες η Μαρία και ο Αλέξανδρος[13].

Ο γάμος της Μαρίας με τον Ιωάννη διήρκεσε δώδεκα χρόνια, αλλά δεν απέκτησαν παιδιά. Ο Σφρατζής καταγράφει την ημερομηνία του θανάτου της, ενώ ο Ιωάννης ήταν μακριά στην Ιταλία στην σύνοδο της Φλωρεντίας[14]. Ο βυζαντινολόγος Στήβεν Ράνσιμαν απέδωσε τον θάνατό της στην πανούκλα. [10] Τότε θάφτηκε στην μονή του Παντοκράτορα στην Κωνσταντινούπολη. Ο Ιωάννης Ευγενικός, αδελφός του Μάρκου Ευγενικού της Εφέσου, συνέθεσε ένα θρήνο για το θάνατό της[15]. Μετά τον θάνατο της Μαρίας ο Ιωάννης δεν παντρεύτηκε ποτέ και πέθανε άτεκνος στις 31 Οκτωβρίου 1448. Τον διαδέχτηκε ο νεώτερος αδελφός του Κωνσταντίνος ΙΑ΄, ο οποίος ήταν ο τελευταίος αυτοκράτορας. Ο Κωνσταντίνος ήταν χήρος όταν ανέβηκε στο θρόνο και δεν παντρεύτηκε ξανά, αφήνοντας τη Μαρία ως τελευταία αυτοκράτειρα της Βυζαντινής αυτοκρατορίας[16].

Παραπομπές

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  1. ↑ p21918.htm#i219180.
  2. ↑ p21918.htm#i219180. Ανακτήθηκε στις 7  Αυγούστου 2020.
  3. ↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 Michel Kuršanskis: «La descendance d'Alexis IV, empereur de Trébizonde. Contribution à la prosopographie des Grands Comnènes» 1979.
  4. ↑ 4,0 4,1 Darryl Roger Lundy: (Αγγλικά) The Peerage.
  5. ↑ 5,0 5,1 Michel Kuršanskis: «La descendance d'Alexis IV, empereur de Trébizonde. Contribution à la prosopographie des Grands Comnènes» 1979.
  6. ↑ William Miller, Trebizond: The last Greek Empire of the Byzantine Era: 1204-1461, 1926 (Chicago: Argonaut Books, 1969), p. 80
  7. ↑ Chronicle 14:3-4; translated by Marios Philippides, The Fall of the Byzantine Empire: A Chronicle by George Sphrantzes, 1401-1477 (Amherst: University of Massachusetts, 1980), p. 30
  8. ↑ Donald M. Nicol, The Byzantine family of Kantakouzenos (Cantacuzenus) ca. 1100-1460: a genealogical and prosopographical study (Washington, D.C.: Dumbarton Oaks Center for Byzantine Studies, 1969), p. 171 and note
  9. ↑ Doukas, 20.7; translated by Harry J. Marguoulias, Decline and Fall of Byzantium to the Ottoman Turks (Detroit: Wayne State University, 1975), p. 114
  10. ↑ de la Brocquière, Early Travels in Palestine; cited in William Miller, Trebizond: The last Greek Empire of the Byzantine Era: 1204-1461, 1926 (Chicago: Argonaut, 1969), pp. 80f
  11. ↑ A. Vasiliev, "Pero Tafur, a Spanish Traveler of the XVth Century and His Visit to Constantinople, Trebizond, and Italy", Byzantion 7 (1932), p. 95
  12. ↑ Vasiliev, "Pero Tafur", p. 98
  13. ↑ Vasiliev, "Pero Tafur", p. 103
  14. ↑ Chronicle, 24.3; translated by Philippides, The Fall, p. 52
  15. ↑ Runciman, The Fall of Constantinople, 1453 (Cambridge: University Press, 1965), p. 21
  16. ↑ Runciman, Fall of Constantinople, p. 521
Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Μαρία_της_Τραπεζούντας&oldid=8190826"