Μαρία (σύζυγος του Ονώριου)

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια


Το μενταγιόν της Μαρίας. To μονόγραμμα ΧΡ σχηματίζεται από τις λέξεις: VIVATIS HONORI MARIA STELICHO SERHNA: Ζήτω ο Ονώριος και η Μαρία του Στιλίωνος και της Σερήνας· στη μέση +.

Βιογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η καταγωγή της[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ήταν κόρη του Στιλίχωνα στρατηλάτη (magister militium) του Δυτικού Ρωμαϊκού Κράτους και της Σερήνας. Αδέλφια της ήταν ο Ευχέριος και η Θερμαντία.

Ο εκ πατρός πάππος της ήταν, όπως αναφέρει ο Κλαύδιος Κλαυδιανός στο έργο του Περί της υπατείας του Στιλίχωνος (De consulatu Stilichonis), αξιωματικός τού ιππικού υπό τον Ουάλη Αυτοκράτορα του Ανατολικού Ρωμαϊκού Κράτους, ενώ ο Ορόσιος δηλώνει πως ήταν Βάνδαλος εκρωμαϊσμένος. Ο Ιωάννης ο Αντιοχεύς -μοναχός του 7ου αι. που ίσως ταυτίζεται με τον Ιωάννη Γ΄ του Σέντρε, Σύριο Ορθόδοξο Πατριάρχη της Αντιόχειας (641-648)- τον αναφέρει ως Σκύθη, μάλλον ακολουθώντας την πρακτική της ύστερης Αρχαιότητας να ονομάζει Σκύθες κάθε λαό που ζούσε στις στέπες βόρεια του Εύξεινου και της Κασπίας, ανεξάρτητα από τη γλώσσα τους. Ο Ιερώνυμος αποκαλεί τον Στιλίχωνα ημιβάρβαρο, οπότε η εκ πατρός μάμμη της πρέπει να ήταν Ρωμαία.

Το ποίημα Επαινώντας τη Σερήνα τού Κλαυδιανού και η Νέα Ιστορία του Ζώσιμου αναφέρουν, ότι ο εκ μητρός πάππος της Μαρίας ήταν ο Ονώριος, αδελφός τού Θεοδοσίου Α΄. Οι δύο τους ήταν τέκνα τού Θεοδοσίου κόμη και της Θερμαντίας, όπως δηλώνει στη Ρωμαϊκή Ιστορία του ο Παύλος ο Διάκονος. Οι Γενεαλόγοι θεωρούν, πως και η εκ μητρός μάμμη της ονομαζόταν Μαρία.

Ο γάμος της[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Περίπου τον Φεβρουάριο τού 398 η Μαρία παντρεύτηκε τον Ονώριο, εξάδελφο της μητέρας της, γιο τού Θεοδοσίου Α΄ Αυτοκράτορα των Ρωμαίων και της πρώτης συζύγου του Αιλίας Φλασίλλας. Σώζεται το Επιθλάμιον, ποίημα που έγραψε ο Κλαυδιανός για τον γάμο τους, στο οποίο η Αφροδίτη (Venus) επαινεί τη Μαρία:

Αν και δεν είχες ως τώρα συγγένεια με βασιλικό οίκο,
όμως η ομορφιά σου σε κάνει αντάξια ενός βασιλιά.
Ποιο άλλο πρόσωπο θα μπορούσε να κερδίσει το σκήπτρο;
Ή ποια καλύτερη εικόνα θα κοσμούσε ένα παλάτι;
Πιο κόκκινα από τριαντάφυλλα τα χείλη σου,
ο λαιμός σου είναι λευκότερος από το χιόνι.
Οι πρίμουλες δεν είναι πιο ξανθές από τη κόμη σου
ούτε η φλόγα πιο λαμπερή από τα μάτια σου.
Πόσο ωραία συναντώνται τα λεπτά φρύδια στο μέτωπό σου!
Τι καλή απόχρωση έχουν οι παρειές σου
και τι χαριτωμένα που κοκκινίζουν αυτές!
Τα δάκτυλά σου είναι πιο ρόδινα από της Ηούς
και οι ώμοι σου στερεότεροι της Αριάδνης·
ακόμη και τη μητέρα σου ξεπέρασες!
Όταν ο Βάκχος, εραστής της Αριάδνης,
μετέτρεψε τη γιρλάντα της σε αστερισμό, πώς εσύ,
μια πιο όμορφη κόρη, δεν έχεις διάδημα από άστρα;

Ο Ονώριος δεν ήταν ακόμη 14 ετών. Η τότε ηλικία της Μαρίας υπολογίζεται από το πότε παντρεύτηκαν οι γονείς της. Αυτό έγινε, όπως αναφέρεται στο Περί της υπατείας τού Στιλίχωνος, όταν ο Στιλίχων, που διαπραγματευόταν την ειρήνη με τον Σαπούρ Γ΄ των Σασσανιδών, κατέληξε σε συμφωνία το 384-387. Τότε, αναφέρει ο Κλαυδιανός, ο Θεοδόσιος Α΄ και η Αιλία Φλασίλλα έδωσαν την ανιψιά τους Σερήνα σε γάμο με τον Στιλίχωνα. Ώστε η Μαρία θα ήταν το πολύ 11-14 ετών. Επίσης συμπεραίνουμε, ότι οι γονείς της θα είχαν αποβιώσει και ο Θεοδόσιος Α΄ και η Φλασίλλα μάλλον την υιοθέτησαν.

Αυτοκράτειρα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Σύμφωνα με τον Ζώσιμο, "όταν η Μαρία επρόκειτο να παντρευτεί τον Ονώριο, η Σερήνα, έβλεπε τη μικρή ηλικία τους, δεν μπορούσε όμως να αναβάλλει τον γάμο· θεωρούσε πως η μικρή, τρυφερή κόρη της θα μπορούσε να πληγωθεί από έναν άνδρα, έτσι προσέφυγε σε μία γυναίκα. Αυτή ήξερε πώς να ρυθμίσει το ζήτημα και έδειξε στη Μαρία πώς να μοιράζεται την κλίνη τού συζύγου της, χωρίς όμως να χάσει την παρθενία της. Η Μαρία απεβίωσε έπειτα από λίγο παρθένα. Η Σερήνα, που ήθελε να γίνει μάμμη ενός Αυτοκράτορα και φοβούμενη μη χάσει την επιρροή της, προσπάθησε με όλα τα μέσα να νυμφευτεί ο Ονώριος την άλλη κόρη της, τη Θερμαντία." Η αναφορά μάλλον είναι προσπάθεια να αιτιολογηθεί το γιατί η Μαρία δεν έκανε απόγονο, αλλά αυτό μπορεί να εξηγηθεί από τις μικρές ηλικίες των δύο συζύγων, έτσι η ιστορία για τη Σερήνα είναι αστεία. Τελικά ο Ονώριος παντρεύτηκε τη Θερμαντία.

Οικογένεια[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Παντρεύτηκε τον Ονώριο Αυτοκράτορα του Δυτικού Ρωμαϊκού Κράτους· δεν απέκτησαν απογόνους. Όταν η Μαρία απεβίωσε, ο Ονώριος νυμφεύτηκε την αδελφή της Θερμαντία.

Πηγές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • Prosopography of the Later Roman Empire, vol. 1
  • Catholic Encyclopedia, "John of Antioch"
  • Zosimus, "Historia Nova, Book five, 1814 translation by Green and Chaplin