Ο Εξορκιστής

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
The Exorcist
ΣκηνοθεσίαΓουίλιαμ Φρίντκιν
ΣενάριοΓουίλιαμ Πίτερ Μπλάτυ
Βασισμένο σεThe Exorcist
ΠρωταγωνιστέςΈλεν Μπέρστιν
Τζέισον Μίλερ
Μαξ φον Σίντοφ
Λίντα Μπλερ
Ηθοποιοί φωνήςΜερσέντες Μακέμπριτζ[1]
ΜουσικήΜάικ Όλντφιλντ
ΦωτογραφίαΌουεν Ρόισμαν και Μπίλι Ουίλιαμς
ΜοντάζBud S. Smith και Evan A. Lottman
Εταιρεία παραγωγήςWarner Bros. και Warner Bros. Pictures
ΔιανομήWarner Bros. και Netflix
Πρώτη προβολή26 Δεκεμβρίου 1973 (ΗΠΑ)
5 Οκτωβρίου 1974 (Ελλάδα)
Διάρκεια122 λεπτά
ΠροέλευσηΗνωμένες Πολιτείες Αμερικής
ΓλώσσαΑγγλικά, αραμαϊκά, λατινικά, ελληνικά, γαλλικά, γερμανικά, αραβικά

Ο Εξορκιστής (πρωτότυπος τίτλος: The Exorcist) είναι κινηματογραφική ταινία θρίλερ του 1973, αμερικανικής παραγωγής. Έχει λάβει 2 βραβεία Όσκαρ. Ήταν η πιο επιτυχήμενη και εμπορική ταινία τρόμου για πάνω από 40 χρόνια, εως το 2017 που εκθρονίστηκε από Το αυτό.[2](χωρίς να λάβουμε υπόψιν τον πληθωρισμό και την διαφορά των τιμών των εισιτηρίων μεταξύ 1973-2017. Ο Εξορκιστής παραμένει πρώτος με $998,710,500 μόνο στις Η.Π.Α.χωρίς να συμπεριλάβουμε και τις διεθνείς εισπράξεις που είναι περίπου ισόποσες με τις αμερικανικές. [3]

Λίντα Μπλερ (αριστερά) και Έλεν Μπέρστιν σε σκηνή της ταινίας

Το 2010 η ταινία χαρακτηρίστηκε από τη Βιβλιοθήκη του Κογκρέσου ως «πολιτιστικά, αισθητικά και ιστορικά σημαντική» και επιλέχθηκε να ενταχθεί στο Εθνικό Μητρώο Κινηματογράφου των Ηνωμένων Πολιτειών Αμερικής.[4]

Υπόθεση[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το σενάριο είναι εμπνευσμένο από το ομώνυμο μυθιστόρημα του Γουίλιαμ Πίτερ Μπλάτυ (William Peter Blatty), και αφορά την κατάληψη ενός κοριτσιού από δαιμονικό πνεύμα και τις απεγνωσμένες προσπάθειες της μητέρας της για να τη σώσει μέσω εξορκισμών από διάφορους ιερείς.

Όπως παρατηρεί ο καθηγητής της ιστορίας στο Πανεπιστημίου του Παρισιού, Robert Muchembled, στην ταινία ο εξορκιστής, όπως και σε άλλες παρόμοιες, οι νέοι γίνονται οι ευνοούμενοι φορείς του κακού. Το γεγονός αυτό «φανέρωνε πως υπήρχε δυσκολία στη μεταβίβαση των ρόλων σε μια κοινωνία που βρισκόταν σε σύγχηση, καθώς και έντονη ενοχή στις γενιές των ενηλίκων, που θεωρούν ότι εγκαταλείπουν στις επερχόμενες γενιές μόνο ερείπια και ότι αυτό, αναπόφευκτα, θα προκαλέσει το μίσος των κληρονόμων ενός τέτοιου κόσμου».[5]

Καστ[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Άλλες πληροφορίες[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • Ο εξορκιστής έγινε η πιο κερδοφόρα ταινία τρόμου όλων των εποχών και είχε σημαντική επιρροή στο κοινό, εισπράττοντας 402,500,000 δολάρια παγκοσμίως. Στις ΗΠΑ ο θρίαμβός της υπήρξε μεγάλος: 30 εκατομμύρια θεατές[8]. Εισέπραξε απροσδόκητα καλές κριτικές και ήταν υποψήφιο για δέκα βραβεία Όσκαρ.
  • Το βιβλίο αλλά και η ταινία είναι εμπνευσμένα από ένα καταγεγραμμένο περιστατικό εξορκισμού του 1949, σε ένα δεκατετράχρονο αγόρι.

Το βιβλίο στο οποίο είχε βασιστεί η ταινία πούλησε στις ΗΠΑ περίπου έξι εκατομμύρια αντίτυπα[9].

Εκδοχές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το 2000 ο σκηνοθέτης Γουίλιαμ Φρίντκιν και ο σεναριογράφος Γουίλιαμ Πήτερ Μπλάτυ αποφάσισαν να προσθέσουν άλλα 11 λεπτά υλικό στην ταινία με επεξεργασμένο ήχο και εικόνα και να την προβάλλουν στον κινηματογράφο.Η εκδοχή αυτή ονομάστηκε ''Extended Director's Cut''.

Ο εξορκισμός του 1949[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το μυθιστόρημα του Γουίλιαμ Πίτερ Μπλάτυ είναι εμπνευσμένο από εξορκισμό, ο οποίος πραγματοποιήθηκε στις ΗΠΑ το 1949.

Στις 26 Ιανουαρίου 1949 πέθανε στο Κότατζ Σίτι κοντά στη Ουάσινγκτον η θεία του Ρόλαντ Ντόου (γεννηθείς το 1935), ο οποίος, προφανώς επηρεασμένος από τον θάνατό της άλλαξε συμπεριφορά με τέτοιο τρόπο ώστε να «διαπιστωθεί» ότι δαίμονες έχουν αναλάβει το έλεγχο του προσώπου του.

Από την πλευρά της μητέρας του είχε δεχτεί αυστηρά θρησκευτική ανατροφή ενώ η θεία του τον είχε μάθει περί αποκρυφισμού και χρήσης της πνευματιστικής δέλτου (Ouija board). Ψάχνοντας βοήθεια, η μητέρα του απευθύνθηκε αρχικά στον ρωμαιοκαθολικό ιερέα Άλμπερτ Χιουζ της εκκλησίας St. James της γειτονικής πόλης Μάουντ Ράινερ. Στις 11 Μαρτίου ο Ρόλαντ Ντόου δέχτηκε πρώτη φορά την επίσκεψη του εξορκιστή Γουίλιαμ Σ. Μπόουντερν και των βοηθών του Ρέιμοντ Φ. Μπίσοπ και Γουόλτερ Χάλοραν.

Στις 16 Μαρτίου ο Αρχιεπίσκοπος Τζόζεφ Ε. Ρίτερ έδωσε την άδεια του να πραγματοποιηθεί εξορκισμός, ο οποίος διάρκεσε μέχρι την 18 Απριλίου.

  • Ο Father Walter Halloran παρατήρησε ότι το αγόρι κατά τη διάρκεια του εξορκισμού μιλούσε λατινικά. Οι φράσεις του όμως ήταν μέρος της ρωμαιοκαθολικής λειτουργίας η γλώσσα της οποίας ήταν μέχρι το 1965 τα λατινικά.
  • Επίσης κατά τη διάρκεια του εξορκισμού διαπιστώθηκε η αξιοσημείωτη ευστοχία του Ρόλαντ στο φτύσιμο. Την ικανότητα αυτή όμως, κατά το μεγαλύτερο του αδερφό, είχε αποκτήσει ήδη πριν.
  • Επίσης το κρεβάτι του Ρόλαντ κινήθηκε στο δωμάτιο του. Το γεγονός αυτό εξηγείται αφού το κρεβάτι είχε τροχούς και με κάθε απότομη κίνηση του δεκατετράχρονου επάνω του μετακινούνταν.

Στις 20 Αυγούστου 1949 ο εξορκισμός δημοσιεύτηκε σε άρθρο της εφημερίδας Washington Post. Αυτό θα διαβάσει αργότερα ο τότε εικοσάχρονος Γουίλιαμ Πίτερ Μπλάτυ, φοιτητής του πανεπιστημίου Τζώρτζταουν και θα του σταθεί έμπνευση για μυθιστόρημά του.

Συνέχειες και πρίκουελ[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Την ταινία ακολούθησαν αρκετές συνέχειες και πρίκουελ, καμιά όμως από αυτές δεν είχε ανάλογη επιτυχία. Αυτές είναι:

Συνέχειες[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Πρίκουελ[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Και τα δύο πρίκουελ έχουν το ίδιο σενάριο.

Δείτε επίσης[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Δείτε επίσης[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. www.imdb.com/title/tt0070047/fullcredits. Ανακτήθηκε στις 9  Απριλίου 2016.
  2. Newsroom (4 Οκτωβρίου 2017). «Το «Αυτό»: Η πιο εμπορική ταινία τρόμου όλων των εποχών εκθρονίζει τον «Εξορκιστή»». CNN.gr. http://www.cnn.gr/style/psyxagogia/story/100202/to-ayto-h-pio-emporiki-tainia-tromoy-olon-ton-epoxon-ekthronizei-ton-exorkisti. Ανακτήθηκε στις 3 Μαρτίου 2018. 
  3. [1]
  4. «Ο πλήρης κατάλογος ταινιών του Εθνικό Μητρώο Κινηματογράφου των Η.Π.Α» (στα Αγγλικά). loc.gov. Ανακτήθηκε στις 19 Ιανουαρίου 2021. 
  5. Robert Muchembled, Μια ιστορία του διαβόλου, 12ος-20ος αιώνας, μτφρ.Ευγενία Τσελέντη, εκδ.Μεταίχμιο, Αθήνα, 2003, σελ.400
  6. «Βασιλική Μαλλιαρού 1883 – 1973» από sansimera.gr. Αρχειοθετήθηκε 05/03/2019. Ανακτήθηκε 05/03/2019.
  7. «Εις μνήμην Βασιλικής Μαλλιαρού. Ήταν η μητέρα του ''Εξορκιστή'' Father Karras» από lifo.gr. Δημοσιεύθηκε 28/08/2013. Αρχειοθετήθηκε 06/06/2018. Ανακτήθηκε 05/03/2019.
  8. όπ.π. σελ. 377
  9. όπ.π.

Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]