Μπρατισλάβα

Μπρατισλάβα
Σημαία Έμβλημα
Μπρατισλάβα 48°8′41″N 17°6′46″E
Χώρα	Σλοβακία
Διοικητική υπαγωγή	Κράι της Μπρατισλάβας
Ίδρυση	907
Διοίκηση
• Δήμαρχος	Matúš Vallo (από 2018)
• Μέλος του/της	Σύνδεσμος Ιστορικών Πόλεων International Cities of Refuge Network
Έκταση	367,6 km²
Υψόμετρο	152 μέτρα
Πληθυσμός	475.503 (1  Ιανουαρίου 2021)
Ταχ. κωδ.	8XX XX
Τηλ. κωδ.	2
Ζώνη ώρας	UTC+01:00 (επίσημη ώρα) UTC+02:00 (θερινή ώρα)
Ιστότοπος	Επίσημος ιστότοπος
Σχετικά πολυμέσα

Η Μπρατισλάβα (σλοβακικά: Bratislava‎‎, ουγγρικά: Pozsony‎‎) είναι η πρωτεύουσα και μεγαλύτερη πόλη της Σλοβακίας. Επίσημα ο πληθυσμός της πόλης είναι περίπου 475.000. Ωστόσο υπολογίζεται ότι είναι πάνω από 660.000 — περίπου το 140% των επίσημων στοιχείων. Η Μπρατισλάβα βρίσκεται στη νοτιοδυτική Σλοβακία, στους πρόποδες των Μικρών Καρπαθίων, καταλαμβάνοντας και τις δύο όχθες του ποταμού Δούναβη και την αριστερή όχθη του ποταμού Μοράβα. Συνορεύει με την Αυστρία και την Ουγγαρία — είναι η μόνη εθνική πρωτεύουσα που συνορεύει με δύο κυρίαρχα κράτη.

Η ιστορία της πόλης έχει επηρεαστεί από ανθρώπους πολλών εθνών και θρησκειών, συμπεριλαμβανομένων Αυστριακών, Βούλγαρων, Κροατών, Τσέχων, Γερμανών, Ούγγρων, Εβραίων, Ρομά και Σλοβάκων. Ήταν ο τόπος στέψης, το νομοθετικό κέντρο και η πρωτεύουσα του Βασιλείου της Ουγγαρίας από το 1563 έως το 1783. Έντεκα Ούγγροι βασιλιάδες και οκτώ βασίλισσες στέφθηκαν στον καθεδρικό ναό του Αγίου Μαρτίνου. Οι περισσότερες συνελεύσεις του ουγγρικού κοινοβουλίου πραγματοποιήθηκαν εδώ από τον 17ο αιώνα μέχρι την εποχή της Ουγγρικής Μεταρρύθμισης και η πόλη έχει φιλοξενήσει πολλές ιστορικές προσωπικότητες της Ουγγαρίας, της Γερμανίας και της Σλοβακίας.

Σήμερα η Μπρατισλάβα είναι το πολιτικό, πολιτιστικό και οικονομικό κέντρο της Σλοβακίας. Είναι η έδρα του Σλοβάκου προέδρου, του κοινοβουλίου και της σλοβακικής εκτελεστικής εξουσίας. Έχει πολλά πανεπιστήμια και πολλά μουσεία, θέατρα, πινακοθήκες και άλλα πολιτιστικά και εκπαιδευτικά ιδρύματα. Πολλές από τις μεγάλες επιχειρήσεις και τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα της Σλοβακίας έχουν την έδρα τους εκεί.

Το ΑΕΠ της πόλης σε ισοτιμία αγοραστικής δύναμης είναι περίπου τρεις φορές υψηλότερο από ό,τι σε άλλες περιφέρειες της Σλοβακίας. Η Μπρατισλάβα δέχεται περίπου 1 εκατομμύριο τουρίστες κάθε χρόνο, κυρίως από την Τσεχία, τη Γερμανία και την Αυστρία.

Ετυμολογία

Η πόλη έλαβε το σημερινό όνομά της στις 16 Μαρτίου 1919. Μέχρι τότε ήταν κυρίως γνωστή ως «Πρεσβούργο» (από το γερμανικό όνομά της Preßburg), αφού μετά το 1526 κυριαρχούσε εκεί κυρίως η μοναρχία των Αψβούργων και η πόλη είχε κυρίως εθνοτικά γερμανικό πληθυσμό. Αυτός είναι ο όρος από τον οποίο προέρχονται το σλοβακικό (Prešporok) και το τσέχικο (Prešpurk) όνομα πριν από το 1919.

Ο γλωσσολόγος Γιαν Στάνισλαβ πίστευε ότι το ουγγρικό όνομα της πόλης Pozsony αποδίδεται στο επώνυμο Božan, πιθανότατα πρίγκιπα που είχε το κάστρο πριν από το 950. Αν και το λατινικό όνομα βασίστηκε επίσης στο ίδιο επώνυμο, σύμφωνα με έρευνα του λεξικολόγου Μίλαν Μάιταν, η ουγγρική εκδοχή δεν εκπροσωπήθηκε ποτέ επίσημα σε επίσημα αρχεία από την εποχή που ζούσε ο πρίγκιπας. Και οι τρεις εκδοχές ωστόσο σχετίζονταν με εκείνα που απαντώνται στα Σλοβακικό, Τσεχικό και Γερμανικό αντίστοιχα: Vratislaburgum (905), Braslavespurch και Preslavasburc (και τα δύο 907).

Ο μεσαιωνικός οικισμός Brezalauspurc (επί λέξει το κάστρο του Μπράσλαβ) αποδίδεται μερικές φορές στην Μπρατισλάβα, αλλά η πραγματική τοποθεσία του είναι επιστημονικά αμφισβητούμενη. Το σημερινό όνομα της πόλης αποδίδεται στην παρερμηνεία από τον Πάβολ Γιόζεφ Σάφαρικ του Μπράσλαβ ως Μπράτισλαβ στην ανάλυσή του για τις μεσαιωνικές πηγές, που τον οδήγησε να εφεύρει τον όρο Břetislaw, που αργότερα έγινε Μπράτισλαβ.

Κατά την επανάσταση του 1918–1919 προτάθηκε από τους Αμερικανούς Σλοβάκους το όνομα «Ουιλσόνοφ» ή «Ουίλσονσταντ» (από τον πρόεδρο των ΗΠΑ Γούντροου Ουίλσον), καθώς υποστήριζε την εθνική αυτοδιάθεση. Το όνομα Μπρατισλάβα, που χρησιμοποιείτο μόνο από ορισμένους Σλοβάκους πατριώτες, έγινε επίσημο το, Μάρτιο του 1919 με στόχο ένα σλαβικό όνομα, που να μπορούσε να υποστηρίξει την απαίτηση να ανήκει η πόλη στην Τσεχοσλοβακία.

Άλλα εναλλακτικά ονόματα της πόλης στο παρελθόν ήταν το αρχαιοελληνικό Ιστρόπολις (που σημαίνει "Πόλη του Δούναβη"), το εκρωμαϊσμένο Istropolis, το τσεχικό Prešpurk, το γαλλικό Presbourg, το ιταλικό Presburgo, το λατινικό Posonium, το ρουμανικό Pojon, το κροατικό Bratislava και το σερβικό Братислава.

Σε παλαιότερα έγγραφα σύγχυση μπορεί να προκληθεί από τους λατινικούς όρους Bratislavia, Wratislavia κ.λπ., που αναφέρονται στο Βρότσλαβ της Πολωνίας και όχι στην Μπρατισλάβα. Η πολωνική πόλη έχει παρόμοια ετυμολογία παρά τις ορθογραφικές διαφορές..

Ιστορία

Ιστορικά το έτος ίδρυσής της αγνοείται. Τα πρώτα ίχνη κατοίκησης του λόφου του κάστρου χρονολογούνται από τη χαλκολιθική περίοδο ενώ ύστερα στον λόφο υπάρχουν ίχνη οικισμού του πολιτισμού του Μπάντεν. Υπάρχουν ίχνη κατοίκησης από την ύστερη εποχή του σιδήρου, περίπου το 600-500 π.Χ. Τους επόμενους αιώνες στην περιοχή εγκαταστάθηκαν κελτικές φυλές. Στην περιοχή της Μπρατισλάβα εκείνη την περίοδο είχε δημιουργηθεί ένα σημαντικό οικονομικό κέντρο και κατασκευάστηκαν δύο κάστρα στο σημείο όπου ο Μοράβας συμβάλει με τον Δούναβη, το Μπράουνσμπεργκ στην αυστριακή πλευρά και το Ντεβίν στη σλοβακική. Ο ρωμαϊκός οικισμός στον λόφο του κάστρου χρονολογείται από τον 1ο αιώνα μ.Χ. Τον 9ο αιώνα κατασκευάστηκε το κάστρο της Μπρατισλάβα, το οποίο ήταν γνωστό με το όνομα Πρέσμπουργκ. Η πρώτη αναφορά στο όνομα αυτό γίνεται το 907 και στη μάχη του Πρέσμπουργκ.

Κατά το 1000 μ.Χ. εμφανίζεται ως σημαντικό στρατηγικό κέντρο. Το 1552 η Ουγγρική κρατική διοίκηση μετακινήθηκε από τη Βούδα στην Μπρατισλάβα και η πόλη ανακηρύχθηκε επίσημος τόπος στέψης των Ούγγρων βασιλιάδων μέχρι το 1784. Η πόλη έχει δεχτεί την επίδραση αρκετών εθνών (μεταξύ άλλων της Αυστρίας, της Ουγγαρίας και της Σλοβακίας). Λίγο πριν τον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, λειτούργησε εν μέρει ως προορισμός αναψυχής για τους κατοίκους της Βιέννης, με την οποία συνδέθηκε ακόμα και με γρήγορο τραμ (από το 1914). Το 1918 αποτέλεσε τμήμα της Τσεχοσλοβακίας, ενώ ως πρωτεύουσα της Σλοβακίας ελεγχόταν μέχρι το 1939 από τους Γερμανούς όταν απελευθερώθηκε η Τσεχοσλοβακία (και που αποτελούσε κράτος μέχρι το 1945). Κατά τη διάρκεια του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου η Μπρατισλάβα έγινε δέκτης πολλών δολιοφθορών των εργοστασίων της και των μέσων μεταφορών της, από τις οποίες και υπέστη μεγάλες καταστροφές.

Προϊστορία

Πρωτότυπο Biatec και αντίγραφό του σε ένα σύγχρονο νόμισμα 5 κορόνων.

Στην περιοχή όπου βρίσκεται η σημερινή Μπρατισλάβα, στον δήμο Ντέβινσκα Νόβα Βες, βρέθηκαν το 1957 τρεις σκελετοί του (Epi)Pliopithecus vindobonensis, που χρονολογούνται πριν από 25-15 εκατομμύρια χρόνια. Δόντια του Griphopithecus suessi (παλαιότερα γνωστού ως Sivapithecus darwiny ή Dryopithecus darwiny), που χρονολογούνται πριν από 14–10 εκατομμύρια χρόνια, βρέθηκαν επίσης στην Ντέβινσκα Νόβα Βες το 1902. Από την παλαιολιθική περίοδο βρέθηκαν τσεκούρια και άλλα πέτρινα εργαλεία του ανθρώπου της Χαϊδελβέργης (από τις περιόδους περίπου 0,45 εκατομμύρια και 0,3 εκατομμύρια χρόνια πριν) και του ανθρώπου του Νεάντερταλ.

Οι πρώτοι γνωστοί μόνιμοι οικισμοί στην περιοχή της πόλης (πολιτισμός γραμμικός κεραμικής) ήταν κατά τη νεολιθική περίοδο. Ωστόσο κατά την Πρώιμη Λίθινη Εποχή υπήρχε ήδη οικισμός στη γενικότερη περιοχή, αλλά αυτός δεν ήταν εντός της σημερινής περιοχή της πόλης. Ο πρώτος γνωστός οχυρωμένος οικισμός στην περιοχή του μεταγενέστερου μεσαιωνικού κάστρου της Μπρατισλάβας εμφανίστηκε στη Χαλκολιθική περίοδο. Στην Εποχή του Χαλκού υπήρχαν οικισμοί τόσο από την παλαιότερη όσο και από τη νεότερη (Πολιτισμός των Τεφροδόχων) περίοδό της. Στην περιοχή του μεταγενέστερου κάστρου Ντέβιν υπάρχουν κανείς σημαντικές ενδείξεις για την τελευταία περίοδο της Εποχής του Χαλκού (Πολιτισμός Πόντολι), όταν εμφανίστηκε ένας οχυρός οικισμός στη στρατηγική θέση ενός βράχου πάνω από τον ποταμό Μοράβα που ενώνεται με τον ποταμό Δούναβη.

Πρώιμη Εποχή του Σιδήρου

Η πρώιμη Εποχή του Σιδήρου έφερε μια μετατόπιση της εστίασης των οικισμών και πάλι στην περιοχή του σημερινού ιστορικού κέντρου και του κάστρου της Μπρατισλάβα. Αυτή η περίοδος θεωρείται ο επίλογος της κεντροευρωπαϊκής προϊστορίας και αυτό αποδίδεται στη μετανάστευση των θρακικών φυλών, που έφεραν μαζί τους την εκδοχή του ελληνικού πολιτισμού. Πολλά αρχαιολογικά ευρήματα υποστηρίζουν τη θεωρία ότι τόσο ο λόφος του κάστρου όσο και η περιοχή της πόλης (σε σημαντικό ποτάμιο σταυροδρόμι) αποτελούσαν μια σημαντική έδρα του τοπικού Πολιτισμού Χάλστατ και ότι οι πλούσια διακοσμημένοι τύμβοι που ανασκάφηκαν στα ανατολικά προάστια της πόλης. μπορεί να ήταν ταφές πριγκίπων.

Ύστερη Εποχή του Σιδήρου

Η περίοδος Λα Τεν ορίζεται από το 450 π.Χ. έως το 50 π.Χ. Οι Κέλτες (ακριβέστερα η φυλή των Βόιων) σχημάτισαν μεταξύ 125 και 50 π.Χ. ένα σημαντικό κελτικό oppidum (οχυρωμένη πόλη) με νομισματοκοπείο στην περιοχή του λόφου του κάστρου και του ιστορικού κέντρου. Υπάρχει μια ακρόπολη στον λόφο του κάστρου και μερικοί οικισμοί κάτω (χειροτεχνικοί) και γύρω από αυτήν (αγροτικοί). Στη συνέχεια η Μπρατισλάβα έγινε μια γνήσια πόλη για πρώτη φορά στην ιστορία (θα γίνει εκ των πραγμάτων πόλη πάλι τον 9ο αιώνα μ.Χ. και στη συνέχεια τον 11ο αιώνα). Τα πιο αξιοσημείωτα ευρήματα είναι ασημένια νομίσματα, που φέρουν επιγραφές (biatec στις περισσότερες περιπτώσεις). Biatec μπορεί να ήταν το όνομα του τοπικού πρίγκιπα που οργάνωσε το νομισματοκοπείο ή το όνομα του ίδιου του τόπου. Μετά την αιματηρή ήττα από τις δυνάμεις των Δακών υπό την ηγεσία του βασιλιά Bυρεβίστα (λίγο μετά τα μέσα του 1ου αιώνα π.Χ.) οι υπόλοιποι Κέλτες υποχώρησαν στην τοποθεσία Ντέβιν, δημιουργώντας ένα μικρότερο, πιο εύκολα προστατευόμενο οικισμό λόφο-οχυρό. Η άφιξη των Γερμανών από τα δυτικά ανάγκασε τους υπόλοιπους Κέλτες να αναζητήσουν προστασία υπό τους Ρωμαίους στην άλλη (δεξιά) πλευρά του Δούναβη.

1ος – 10ος αιώνας

Τζερούλατα.

Από τον 1ο έως τον 4ο αιώνα τα σύνορα της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας (Limes Romanus) ήταν κατά μήκος του Δούναβη. Η βόρεια πλευρά ανήκε στο Ελεύθερο Barbaricum (γερμανικές φυλές - Mαρκομάνοι) και η νότια πλευρά ανήκε στη Ρώμη. Κάτω από το προάστιο Ρούσοβτσε έχουν ανασκαφεί τα ερείπια της ρωμαϊκής συνοριακής πόλης Τζερούλατα, καθώς και νεκροταφεία και η υποδομές αγροικιών-επαύλεων της πόλης (Villa Rusticas). Παρά το γεγονός ότι ανήκαν επίσημα στο Barbaricum, αρκετές θέσεις ρωμαϊκής παρουσίας βρίσκονται στην περιοχή της πόλης. Υπάρχει για παράδειγμα η περίπτωση του Κάστρου Ντέβιν, για το οποίο ιστορικά αρχεία, όπως τα Χρονικά της Φούλντα, αναφέρονταν ως απόρθητη ρωμαϊκή στρατιωτική φρουρά που ονομάζεται Dowina. Ίχνη της ρωμαϊκής παρουσίας αποτελούν επίσης η Στούπαβα, εμπορικός σταθμός και η Ντούμπραβκα, που είναι γνωστή για τα ερείπια των ρωμαϊκών λουτρών.

Οι Σλάβοι έφτασαν στην περιοχή τον 5ο και τον 6ο αιώνα κατά την Περίοδο των Μεταναστεύσεων (375-568). Πρόσφατα οι αρχαιολόγοι βρήκαν ένα απανθρακωμένο καρβέλι ψωμί στο Ντέβιν και η ηλικία του υπολογίστηκε ότι ήταν παλαιότερη από τον σλαβικό οικισμό, αλλά διατηρήθηκε την περίοδο των Μεταναστεύσεων.

Το 568 έφτασαν στην περιοχή οι Άβαροι. Μετά από μια επιτυχημένη εξέγερση των Σλάβων (πιθανώς στην Μπρατισλάβα-Ντεβίν) ενάντια στην κυριαρχία των Αβαρών στην περιοχή, ο Σάμο έγινε βασιλιάς των Σλάβων το 623, ιδρύοντας την πρώτη γνωστή σλαβική πολιτική οντότητα, την Αυτοκρατορία της Σάμο, που διήρκεσε μέχρι το 658. Από τον 8ο αιώνα έως το 907 το Κάστρο του Πρέσμπουργκ, καθώς και το Κάστρο Ντόβινα (Ντέβιν), ήταν σημαντικά κέντρα του Πριγκιπάτου της Νίτρα.

Το 864 η πρώτη γραπτή αναφορά στο Κάστρο Ντέβιν (Ντόβινα) εμφανίζεται στα Χρονικά της Φούλντα. Γύρω στο 900 ανήκε πιθανότατα στον (αρχικά) Πρίγκιπα της Κάτω Παννονίας Μπράσλαβ (Bräslav, Brazlaw) -ή σε έναν άρχοντα με το ίδιο όνομα- που ήταν υποτελής της Βαυαρίας (Γερμανία). Παλαιότερα θεωρείτο ότι ο Μπράσλαβ ήταν το πρόσωπο που έδωσε στην πόλη Μπρατισλάβα το γερμανικό της όνομα Brezalauspurc (βλ. 907), αργότερα Pressburg, και ίσως επίσης το νέο σλοβακικό όνομα Bratislava. Σήμερα θεωρείται ότι το Pressburg/Brezalauspurc είναι μια παραφθορά του Predeslausburg, ενός ονόματος που προέρχεται από τον Πρέντσλαβ, που ήταν (σύμφωνα με ορισμένους ιστορικούς) ο ηγεμόνας της Μπρατισλάβα γύρω στο 900 και ο 3ος γιος του βασιλιά της Μεγάλης Μοραβίας Σβάτοπλουκ. Το σύγχρονο σλοβακικό όνομα Μπρατισλάβα, ωστόσο, υποτίθεται ότι προέρχεται (κατά λάθος) από το όνομα του Τσέχου ηγεμόνα Μπρετίσλαφ Α΄. Η πρώτη γραπτή αναφορά στην Μπρατισλάβα (ως Brezalauspurc) γίνεται το 1837 από τον Σλοβάκο ιστορικό Γ. Σάφαρικ. Οι Βαυαροί ηττήθηκαν κατά κράτος από τους Μαγυάρους, με αποτέλεσμα η Φραγκική Ανατολική Μαρκία να διαλυθεί και να καταληφθεί από τους Μαγυάρους (907–955). Το Πρέσμπουργκ περιήλθε τότε στην αναδυόμενη μεσαιωνική Ουγγαρία.

1000–1241

Από το 1000 έως τις αρχές του 13ου αιώνα ένας οικισμός-αγορά (το μελλοντικό κέντρο της πόλης) αναπτύχθηκε κάτω από το Κάστρο Πόζονυ (πρώτη γραπτή αναφορά το 1151) και έγινε σημαντικό κέντρο στις αρχές του 13ου αιώνα. Ακολούθησαν περαιτέρω εποικισμοί στις γύρω περιοχές. Το Κάστρο έγινε ένα από τα καλύτερα οχυρά της Ουγγαρίας λόγω της θέσης του και (μαζί με την πόλη) έγινε τόπος συχνών επιθέσεων και μαχών και τόπος συχνής διαμονής των Ούγγρων βασιλιάδων. Γύρω στο 1000 ιδρύθηκε η κομητεία Πόζονυ, μια από τις πρώτες κομητείες της Ουγγαρίας, πιθανότατα από τον Μέγα Πρίγκιπα Στέφανο Α΄. Νομίσματα με τις επιγραφές "PHANUS REX" και "RESLAVVA CIV" έχουν βρεθεί στη Σουηδία. Μερικοί ιστορικοί υποστηρίζουν ότι τα νομίσματα κόπηκαν στην "(p)RESLAVVA CIV(itas)" ή "(b)RESLAVVA CIV(itas)" (δηλαδή στην πόλη της Μπρατισλάβας), αλλά άλλοι επισημαίνουν ότι κέρματα αυτού του είδους δεν έχουν βρεθεί στην επικράτεια του Βασιλείου της Ουγγαρίας, το βάρος και η διάμετρός τους διαφέρουν από τα άλλα νομίσματα του βασιλιά Στεφάνου και οι επιγραφές τους είναι συγκεχυμένες, γεγονός που υποδηλώνει ότι πρόκειται για πλαστά νομίσματα που κόπηκαν στο εξωτερικό με βάση άλλα που είχαν κοπεί σύμφωνα με τα πρότυπα των νομισμάτων του βασιλιά Στεφάνου με τις επιγραφές «STEPHANUS REX» και «REGIA CIVITAS».

Το 1030 ο Τσέχος δούκας Μπρετίσλαφ Α΄, συμμετέχοντας σε εκστρατεία του Γερμανού Αυτοκράτορα Κορράδου Β΄ κατά της Ουγγαρίας, κατέστρεψε τη σημερινή δυτική Σλοβακία και επιτέθηκε στο κάστρο Πόζονυ, αλλά ηττήθηκε από τον Ούγγρο βασιλιά. 12 χρόνια αργότερα ο Μπρετίσλαφ Α΄ και τα στρατεύματα του Γερμανού βασιλιά Ερρίκου Γ' κατέλαβαν προσωρινά το Πόζονυ. Ο Ερρίκος ανέλαβε μια νέα εισβολή το 1043.

Το 1052 ο Ερρίκος Γ' πολιόρκησε το Πόζονυ για 2 μήνες χωρίς επιτυχία, αλλά προκάλεσε σημαντικές ζημιές στο κάστρο. Το επόμενο έτος ο Πάπας Λέων Θ΄ επισκέφθηκε προσωπικά την πόλη για να επιτύχει ειρήνη μεταξύ του Ερρίκου και του Ούγγρου βασιλιά. Το 1073 και το 1074 ο Ούγγρος βασιλιάς Σολομών, που είχε την έδρα του στο κάστρο Πόζονυ κατά τη διάρκεια των μαχών του εναντίον του Γκέζα και του δούκα Λαδίσλαου, ανακατασκεύασε το κάστρο. Οι Ούγγροι εγκαταστάθηκαν στον οικισμό-αγορά κάτω από το κάστρο κατά κύματα τον 12ο και τον 13ο αιώνα και προστέθηκαν στους εκεί κατοίκους που ήταν προηγουμένως κυρίως Σλοβάκοι. Το 1108 ο Γερμανός βασιλιάς Ερρίκος Ε', μαζί με τον Τσέχο δούκα Σβάτοπλουκ, δεν κατάφεραν να κατακτήσουν το κάστρο Πόζονυ/Πρέσμπουργκ. Το 1109 μια νέα επίθεση των Τσέχων (που έγινε ως εκδίκηση για μια ουγγρική επίθεση στη Μοραβία) απέτυχε. Ο Μπόρις, που διεκδίκησε τον θρόνο από τον βασιλιά Γκέζα Α΄ της Ουγγαρίας (αν και η μητέρα του είχε διωχτεί από τον σύζυγό της, Βασιλιά Κολομάν της Ουγγαρίας λόγω μοιχείας), πολιόρκησε και κατέκτησε το Κάστρο του Πρεσμπουργκ το 1146 και ο Ούγγρος βασιλιάς αναγκάστηκε να το εξαγοράσει. Ο Ούγγρος βασιλιάς Στέφανος Γ' έζησε στο κάστρο Πόζονυ τη δεκαετία του 1160 και βελτίωσε την οχύρωσή του. Οι σταυροφόροι της Γ΄ Σταυροφορίας στους Αγίους Τόπους, με επικεφαλής τον Γερμανό βασιλιά Φρειδερίκο Α΄ Βαρβαρόσσα, συγκεντρώθηκαν στο κάστρο Πόζονυ το 1189.

1241–1536

Η παλαιότερη γνωστή απεικόνιση του Κάστρου του Πρέσμπουργκ, 14ος αιώνας.

Σχέδιο της πόλης του Πρέσμπουργκ, 1438–55

Το 1241 και το 1242 οι Μογγόλοι δεν κατάφεραν να καταλάβουν το οχυρωμένο κάστρο και την πόλη κάτω από αυτό, αλλά κατέστρεψαν προσωρινά τους γύρω οικισμούς. Το κάστρο βελτιώθηκε μετά από αυτές τις επιθέσεις. Μετά το 1242 ήρθαν στην πόλη Γερμανοί άποικοι και σταδιακά ο αριθμός τους αυξήθηκε, έτσι ώστε μέχρι τα τέλη του 19ου αιώνα αποτελούσαν μακράν τη μεγαλύτερη εθνότητα της πόλης. Το 1271 (1η Ειρήνη του Πρέσμπουργκ) και το 1273-1276 η πόλη καταλήφθηκε από τον βασιλιά της Βοημίας Ότακαρ Β΄ κατά τον πόλεμο μεταξύ Ουγγαρίας και Βοημίας λόγω της Στυρίας.

Η πόλη κατελήφθη το 1285–1286 από τον Ούγγρο ευγενή και παλατίνο Nίκολαο φον Γκύσινγκ, που έκαψε προσωρινά το κάστρο το 1286, αλλά η εξέγερσή του εναντίον του βασιλιά κατεστάλη. Το 1287–1291 η πόλη καταλήφθηκε από τον Αυστριακό δούκα Αλβέρτο των Αψβούργων. Ο Αλβέρτος ηττήθηκε από τον Ούγγρο ευγενή Ματθαίο Γ΄ Τσακ του Τρέντσιν, που ήταν αρχηγός των κομητειών Πόζονυ και Τρέντσιν εκείνη την εποχή και το Πόζονυ επανήλθε στην Ουγγαρία.

Στην πόλη (το τμήμα κάτω από το κάστρο) απονεμήθηκαν τα πρώτα της (γνωστά) προνόμια πόλης από τον Ούγγρο βασιλιά Ανδρέα Γ' το 1291.Τα προηγούμενα προνόμια της πόλης δεν είναι γνωστά, αλλά πιθανά, επειδή το Πρέσμπουργκ είχε ονομαστεί "πόλη" ήδη γύρω στο 1250. Μετά το 129, η πόλη έλαβε πολλά προνόμια από τους Ούγγρους βασιλιάδες, ειδικά από τον Αυτοκράτορα Σιγισμούνδο τον 15ο αιώνα. Μετά τον θάνατο του Ούγγρου βασιλιά Ανδρέα Γ' το Πρέσμπουργκ προσαρτήθηκε από την Αυστρία το 1301, επειδή η χήρα του Ανδρέα έδωσε την πόλη στους Αψβούργους. Οι Αψβούργοι το επέστρεψαν στην Ουγγαρία το 1322, αλλά το κατέλαβαν ξανά αργότερα. Μόνο το 1338 η πόλη έγινε οριστικά τμήμα της Ουγγαρίας. Το 1405 η πόλη ανακηρύχθηκε ελεύθερη βασιλική πόλη από τον βασιλιά Σιγισμούνδο του Λουξεμβούργου. Όχι μόνο το Πρέσμπουργκ αλλά όλες οι πόλεις της Ουγγαρίας απέκτησαν αυτό το καθεστώς (που σημαίνει ότι απέκτησαν «συλλογική ευγένεια», δηλαδή το καθεστώς του φεουδάρχη με όλα τα προνόμιά του) επειδή ο Σιγισμούνδος ήθελε να περιορίσει την αυξανόμενη δύναμη των (πραγματικών) φεουδαρχών της Ουγγαρίας. Οι Hussites εμφανίστηκαν για πρώτη φορά το 1428, όταν έκαψαν τα προάστια του Πρέσμπουργκ. Οι διαπραγματεύσεις που έγιναν ένα χρόνο αργότερα στο Pressburg μεταξύ του Sigismund του Λουξεμβούργου και των Hussites (τον Απρίλιο και τον Ιούνιο) απέτυχαν. Μεταξύ 1432 και 1434 οι Χουσίτες προσπάθησαν να καταλάβουν την πόλη αλλά οι επιθέσεις τους απέτυχαν. Η πρώτη γέφυρα πάνω από τον Δούναβη στο Πρέσμπουργκ κατασκευάσθηκε το 1434, αλλά καταστράφηκε από πλημμύρες τον επόμενο χρόνο. Το 1434 και το 1435 έγινε επίσημη διαπραγμάτευση του ποσού που θα πλήρωνε η Ουγγαρία, για να εγκαταλείψουν οι Χουσίτες τη Σλοβακία. Το 1436 ο Σιγισμούνδος του Λουξεμβούργου απένειμε στο Πρέσμπουργκ το δικαίωμα να έχει το δικό του οικόσημο και το δικαίωμα να βελτιώσει την οχύρωση του κάστρου (εξαιτίας της τελευταίας εισβολής των Χουσιτών κατά τη διάρκεια αυτού του έτους). Από το 1439 έως το 1486 μια άλλη γέφυρα πάνω από τον Δούναβη έγινε στο Πόζονυ, που παρασύρθηκε από πλημμύρα το 1486.

Μεταξύ 1440 και 1443 διεξήχθησαν μάχες μεταξύ του κάστρου του Πόζονυ, που το υποστήριζε ο βασιλιάς Βλαδίσλαος Γ΄ της Πολωνίας, και της πόλης κάτω από τον λόφο του κάστρου, που την υποστήριζε η βασίλισσα Ελισάβετ, στην οποία και ανήκε. Το 1442 ο Βλαδίσλαος εγκαταστάθηκε στο κάστρο και κατέλαβε προσωρινά την πόλη, αλλά ηττήθηκε από τον Αυστριακό αυτοκράτορα Φρειδερίκο Γ΄ της Αγίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας που υποστήριξε την Ελισάβετ. Τελικά το 1443 η Ελισάβετ ανέκτησε την πόλη, αλλά το κάστρο παρέμεινε στα χέρια του Βλαδίσλαου μέχρι τον θάνατό του το 1444.

Από το 1465 έως το 1490 το Πόζονυ ήταν η έδρα του πρώτου πανεπιστημίου της σημερινής Σλοβακίας, του Universitas Istropolitana (συχνά λανθασμένα αποκαλούμενο Academia Istropolitana). Από το 1490 έως το 1526 το Πρέσμπουργκ ήταν τόπος διπλωματικών διαπραγματεύσεων υπό τους βασιλιάδες των Γιαγκελόνιων. Το καλοκαίρι του 1490 ο Μαξιμιλιανός Α΄ της Αγίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας έδιωξε τους Ούγγρους από την Αυστρία και κατέλαβε ακόμη και τις ουγγρικές παραμεθόριες περιοχές, αλλά αναγκάστηκε λόγω οικονομικής αδυναμίας να υποχωρήσει και υπέγραψε τη Συνθήκη του Πρέσμπουργκ (επίσης αποκαλούμενη (2η) Ειρήνη του Πρέσμπουργκ) με τον Ούγγρο βασιλιά Λαδίσλαο Β' στις 7 Νοεμβρίου 1491. Σύμφωνα με αυτή τη συνθήκη η Ουγγαρία αποποιήθηκε την Κάτω Αυστρία και συμφώνησε ο Μαξιμιλιανός να διαδεχθεί το στέμμα σε περίπτωση που ο Βλαδίσλαος δεν άφηνε νόμιμο άρρενα διάδοχο.

Μετά τη Μάχη του Μόχατς το 1526, όπου το Βασίλειο της Ουγγαρίας ηττήθηκε από την επεκτεινόμενη Οθωμανική Αυτοκρατορία, οι Τούρκοι πολιόρκησαν το Πρέσμπουργκ το 1529, αλλά δεν κατάφεραν να το καταλάβουν. Δύο χρόνια αργότερα οι εκκλησίες και τα νοσοκομεία έξω από τα τείχη της πόλης κατεδαφίστηκαν σκόπιμα, έτσι ώστε οι Τούρκοι να μην μπορούν να βλέπουν από εκεί την πόλη πίσω από τα τείχη της. Στις αρχές του 1532 χιλιάδες στρατιώτες στάλθηκαν στο Πρέσμπουργκ για προστασία από τους Τούρκους που σχεδίαζαν να επιτεθούν στη Βιέννη. Το Πρέσμπουργκ μετατράπηκε προσωρινά σε στρατόπεδο. Οι Τούρκοι, βλέποντας τη στρατιωτική δύναμη του Πρέσμπουργκ, αποφασίζουν να επιτεθούν στη Βιέννη από τον νότο. Αυτή την περίοδο η πόλη έγινε ασφαλές καταφύγιο για το Ιερό Στέμμα της Ουγγαρίας, από την απειλή των Τούρκων και των Αψβούργων.

1536–1784

To Πρέσμπουργκ το 1588.

Aποτέλεσμα της οθωμανικής προέλασης στην Ουγγαρία και της κατάληψης της Βούδας ήταν να οριστεί πρωτεύουσα του Βασιλείου της Ουγγαρίας το Πρέσμπουργκ το 1536. Το Βασίλειο της Ουγγαρίας ανήκε στη Μοναρχία των Αψβούργων από το 1526 έως το 1918. Το Πρέσμπουργκ έγινε επίσης τόπος σύγκλησης της Ουγγρική Δίαιτας από το 1542 έως το 1848 (με διακοπές) και η πόλη στέψης των Ούγγρων βασιλιάδων και βασιλισσών από το 1536 έως το 1830 (στον καθεδρικό ναό του Αγίου Μαρτίνου). Η πρώτη στέψη ήταν αυτή του βασιλιά Μαξιμιλιανού των Αψβούργων και η τελευταία εκείνη του Φερδινάνδου Ε'. Συνολικά 11 βασιλιάδες και 8 βασίλισσες στέφθηκαν στην πόλη.Κατά τη 40χρονη βασιλεία της Μαρίας Θηρεσίας η Μπρατισλάβα - μαζί με την υπόλοιπη αυτοκρατορία - γνώρισε σταθερή οικονομική και κοινωνική ανάπτυξη.

To Πρέσμπουργκ τον 17ο αιώνα.

Ωστόσο τον 17ο αιώνα η πόλη επηρεάστηκε από εξεγέρσεις κατά των Αψβούργων. Επιπλέον έγιναν μάχες με τους Τούρκους, πλημμύρες, πανώλεις και άλλες καταστροφές. Το Ευαγγελικό Λουθηρανικό Λύκειο (Evanjelické lýceum) (ένα είδος προτεσταντικού λυκείου και τον 19ο αιώνα ένα είδος πανεπιστημίου) ιδρύθηκε το 1607.

Εξεγέρσεις κατά των Αψβούργων

Το 1606, κατά την εξέγερση του Στέφεν Μπότσκαϊ, τα στρατεύματά του κατέλαβαν τα περίχωρα του Πρέσμπουργκ. Ο Γκάμπριελ Μπέτλεν κατέλαβε την πόλη το 1619 κατά τη δική του εξέγερση. Ηττήθηκε από τα αυτοκρατορικά στρατεύματα το 1621 και στη συνέχεια πολιόρκησε την πόλη από το 1621 έως το 1622. Η (3η) Ειρήνη του Πρέσμπουργκ μεταξύ του Γκάμπριελ Μπέτλεν και του αυτοκράτορα Φερδινάνδου Β΄ της Αγίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας υπογράφηκε το 1626, βάζοντας τέλος στην εξέγερση του Μπέτλεν κατά των Αψβούργων. Από το 1671 έως το 1677 το Πρέσμπουργκ ήταν έδρα έκτακτων δικαστηρίων κατά των Προτεσταντών και των συμμετεχόντων στις εξεγέρσεις κατά των Αψβούργων. π.χ. μια δίκη εναντίον των συμμετεχόντων στη συνωμοσία του Βέσελενι έλαβε χώρα το 1671. Στην εξέγερση του Ιμρε Τέκελι(1682–1683) το Πόζονυ ήταν η μόνη πόλη της σημερινής Σλοβακίας που αρνήθηκε να συνθηκολογήσει με τα στρατεύματα του Τέκελι. Τελικά, η πόλη, αλλά όχι το κάστρο, συνθηκολόγησε τον Ιούλιο του 1683 και ανακτήθηκε από τα αυτοκρατορικά στρατεύματα μόνο μετά την ήττα των Τούρκων κοντά στη Βιέννη (Σεπτέμβριος 1683). Η τελευταία από τις εξεγέρσεις που επηρέασαν την πόλη ήταν εκείνη του Ράκοζι το 1704, όταν ο Πρίγκιπας Ευγένιος της Σαβοΐας κατάφερε να προστατεύσει το Πρέσμπουργκ από τα στρατεύματα του Ράκοζι, αν και τα περίχωρα της πόλης καταστράφηκαν ολοσχερώς.

18ος αιώνας

Από τον 18ο αιώνα η πόλη υπήρξε σημαντικό κέντρο του σλοβακικού εθνικού και πολιτιστικού κινήματος (Σλοβακική Εθνική Αναγέννηση). Η επιδημία της Μεγάλης Πανώλης σκότωσε 3.800 ανθρώπους τα έτη 1710 και 1711. Αργότερα η στήλη της Αγίας Τριάδας ανεγέρθηκε ως ευχαριστία προς τον Θεό για το τέλος της. Τον 18ο αιώνα ανεγέρθηκαν πολλά νέα μπαρόκ αρχιτεκτονικής κτίρια, η οικονομία άνθισε (πρώτο εργοστάσιο το 1728) και ιδρύθηκαν τα πρώτα πάρκα (βλ. σημερινό Hviezdoslavovo námestie). Τα τείχη της πόλης κατεδαφίστηκαν το 1775 για να καταστεί δυνατή η περαιτέρω επέκτασή της, το πρώτο θέατρο της πόλης άνοιξε το 1776 και το Πρέσμπουργκ έγινε η μεγαλύτερη και πιο σημαντική πόλη στην επικράτεια της σημερινής Σλοβακίας και Ουγγαρίας. Εδώ εκδόθηκε το πρώτο περιοδικό στην Ουγγαρία, Mercurius Veridicus ex Hungaria, το 1705 και η πρώτη εφημερίδα (γραμμένη στα λατινικά), Nova Posoniensia, το 1721–1722.

Το Πόζονυ την εποχή του μπαρόκ, 1735.

Η Νομική Κύρωση του 1713 όρισε την ενότητα του μονάρχη των Αψβούργων και ότι γυναίκα μπορούσε να κληρονομήσει τον ουγγρικό θρόνο. Η Μαρία Θηρεσία της Αυστρίας στέφθηκε Βασίλισσα της Ουγγαρίας στον Καθεδρικό Ναό του Αγίου Μαρτίνου στις 25 Ιουνίου 1741. Ο 6χρονος Βόλφγκανγκ Αμαντέους Μότσαρτ έδωσε μια συναυλία στο Παλάτι Πάλφι το 1762. Το 1764 άρχισε να εκδίδεται η πρώτη γερμανική εφημερίδα στην Ουγγαρία, η Pressburger Zeitung (που σταμάτησε το 1929) και την 1η Ιανουαρίου 1780 η πρώτη εφημερίδα στα ουγγρικά, Magyar hírmondó.

Η στέψη της Μαρίας Θηρεσίας το 1741.

Ο πληθυσμός αυξήθηκε κατά 200% μεταξύ 1720 και 1780, και το 1782 ο πληθυσμός είχε φτάσει τους 33.000 (από τους οποίους 29.223 βρίσκονταν στο τμήμα της πόλης κάτω από το κάστρο που είχε το καθεστώς της ελεύθερης βασιλικής πόλης), κάνοντας έτσι το Πρέσμπουργκ τη μεγαλύτερη πόλη της Ουγγαρίας. Το 1783 κυκλοφόρησε η πρώτη εφημερίδα στα σλοβακικά, Presspurske Nowiny (η οποία διατηρήθηκε σε κυκλοφορία μέχρι το 1787) και το πρώτο μυθιστόρημα στα σλοβακικά, Rene mladenca prihody a skusenosti ("Οι περιπέτειες και οι εμπειρίες του νεαρού Ρενέ") του Γιόζεφ Ιγκνατς Μπάιζα.

Το 1775 κατασκευάσθηκε από τη Μαρία Θηρεσία ο Λόφος της Στέψης από χώματα των 64 κομητειών της Ουγγαρίας. Ο νέος μονάρχης έπρεπε να ανέβει στον λόφο και να στρέψει το ξίφος του προς τα τέσσερα σημεία του ορίζοντα. Ωστόσο το 1783, επί της βασιλείας του Ιωσήφ Β', τα κοσμήματα του Στέμματος μεταφέρθηκαν στη Βιέννη και πολλά κεντρικές υπηρεσίες στη Βούδα, όπως έκανε και μεγάλο μέρος των ευγενών. Από τότε το Πρέσμπουργκ ήταν μόνο η πόλη της στέψης και η έδρα της Ουγγρικής Δίαιτας. Ο πληθυσμός μειώθηκε και η οικονομική κατάσταση της πόλης επιδεινώθηκε μέχρι το 1811.

1784–1900

To Πρέσμπουργκ το 1787.

To Πρέσμπουργκ τον 19ο αιώνα.

Από το 1784 έως το 1800 η Γενική Θεολογική σχολή (σχολή για ρωμαιοκαθολικούς κληρικούς) είχε έδρα στο Κάστρο του Πρέσμπουργκ. Ένας από τους αξιόλογους μαθητές της εκείνη την εποχή ήταν ο Αντον Μπέρνολακ, που δημοσίευσε το 1787 το πρώτο πρότυπο σλοβακικής γλώσσας. Ένα άλλο εκπαιδευτικό ίδρυμα του Πρέσμπουργκ ήταν η Βασιλική Ακαδημία, που μεταφέρθηκε στην πόλη από την Τρνάβα το 1787. Το 1803 δημιουργήθηκε ένα ξεχωριστό Τμήμα Τσεχοσλοβακικού Λόγου και Λογοτεχνίας (από το Ινστιτούτο Τσεχοσλοβακικού Λόγου και Λογοτεχνίας που ιδρύθηκε το 1801) στο Λουθηρανικό Λύκειο.

Το Πρέσμπουργκ έπαιξε επίσης ρόλο στην ευρωπαϊκή πολιτική πολιτική στις αρχές του 19ου αιώνα. Το 1805 η τέταρτη και πιο γνωστή Συνθήκη του Πρέσμπουργκ υπογράφηκε από την Αυστρία και τη Γαλλία μετά τη νίκη του Ναπολέοντα Α΄ στη Μάχη του Άουστερλιτς. Τέσσερα χρόνια αργότερα ο στρατός του Ναπολέοντα πολιόρκησε και βομβάρδισε την πόλη και ο ίδιος ο Ναπολέων την επισκέφτηκε Το Κάστρο του Ντεβίν μετατράπηκε σε ερείπιο από τα γαλλικά στρατεύματα το 1809 και το Κάστρο του Πρέσμπουργκ καταστράφηκε ακούσια από πυρκαγιά το 1811 (παρέμεινε ερειπωμένο μέχρι τη δεκαετία του 1950).

Το 1820, ο 9χρονος Φραντς Λιστ έπαιξε στο Παλάτι Ντε Πάουλι. Πέντε χρόνια αργότερα ο Iστβαν Σέτσενι πρόσφερε το ετήσιο εισόδημά του για να ιδρύσει την Ουγγρική Εθνική Εταιρεία Επιστημών (σημερινή Ουγγρική Ακαδημία Επιστημών) στο Πόζονυ. Το 1829 δημιουργήθηκε από μαθητές του Λουθηρανικού Λυκείου η Τσεχοσλοβακική Εταιρεία (επίσης ονομαζόμενη Εταιρεία για την Τσεχοσλοβακική Γλώσσα και Λογοτεχνία), που αργότερα έγινε σημαντική οργάνωση του σλοβακικού εθνικού κινήματος. Ο Λούντοβιτ Στουρ άρχισε επίσης να σπουδάζει στο Λύκειο αυτή την περίοδο, περνώντας εκεί 20 χρόνια. Το 1843, κωδικοποίησε το σημερινό πρότυπο της σλοβακικής γλώσσας. Η εκβιομηχάνιση της πόλης ξεκίνησε με τακτικές μεταφορές με ατμόπλοιο στον Δούναβη το 1830. Δέκα χρόνια αργότερα κατασκευάστηκε η πρώτη (ιππο)σιδηροδρομική γραμμή της τότε Ουγγαρίας και της σημερινής Σλοβακίας από το Πρέσμπουργκ στην πόλη Σβάτι Γιουρ, βόρεια της Μπρατισλάβα και αργότερα επεκτάθηκε στην Τρνάβα και στο Σέρεντ (1846).

• 1835: Κατασκευάστηκε η πρώτη σαμπάνια στο Πρέσμπουργκ από την Esch and Co
• 1837: Ιδρύθηκε το πρώτο καζίνο της μεσαίας τάξης (κλαμπ της ελίτ), (Mágnás Kör ή Pozsonyi Casino) από τον Iστβαν Σέτσενι.
• 1843: Εζησε στην πόλη ο Σάντορ Πέταιφι. Εργάστηκε ως μέλος του διοικητικού προσωπικού της Δίαιτας.
• 1843–1844: Η ουγγρική γλώσσα ανακηρύχθηκε επίσημη γλώσσα για τη νομοθεσία, τη δημόσια διοίκηση και την εκπαίδευση από τη Δίαιτα.
• 1847–1848: Ο αυτοκράτορας Φερδινάνδος Α΄ της Αυστρίας κήρυξε την έναρξη των εργασιών της Δίαιτας στο δωμάτιο με τους καθρέφτες του Ανακτόρου του Προκαθήμενου, απευθυνόμενος στα μέλη της στα ουγγρικά.
• 1848 (16 Mαρτίου): Ο Λάγιος Μπάτιανι και ο Λάγιος Kόσουτ πρότειναν πολιτικές μεταρρυθμίσεις στον αυτοκράτορα. Ο Λάγιος Kόσουτ ανακήρυξε την «Αναγεννημένη Ουγγαρία» από το μπαλκόνι του ξενοδοχείου Zöldfa την επόμενη μέρα. Ο Φερδινάνδος Α' της Αυστρίας ανέθεσε στον Λάγιος Μπάτιανι να σχηματίσει νέα ουγγρική κυβέρνηση.
• 1848 (18 Mαρτίου)): Η Δίαιτα διακήρυξε το νέο ουγγρικό σύνταγμα και κατάργησε τη δουλοπαροικία.
• 1848: (11 Aπριλίου): Ο Φερδινάνδος Α΄ της Αυστρίας υπέγραψε (στην αίθουσα των καθρεφτών του Προκαθημένου Παλατιού) τους λεγόμενους νόμους του Μαρτίου, με τους οποίους η δουλοπαροικία καταργήθηκε εν μέρει στην Ουγγαρία. Μετά διέλυσε τη Δίαιτα. Αυτή ήταν η τελευταία Ουγγρική Δίαιτα που συγκλήθηκε στο Πρέσμπουργκ, αφού στη συνέχεια μεταφέρθηκε στη Βουδαπέστη.
• 1848–1849: Κατά την Επανάσταση του 1848 σχηματίστηκε στην πόλη η Ουγγρική Εθνοφρουρά από τον Χένρικ Γιούστι. Αυτός ο στρατός νίκησε τους Σλοβάκους εθελοντές του Γιόζεφ Μίλοσλαβ Χούρμπαν κοντά στο Σένετς. Στις 7 Οκτωβρίου 1848 ο Γιόσιπ Γέλτσιτς προσπάθησε να διασχίσει τον Δούναβη όταν ο στρατός του έχασε τη Μάχη του Πάκοζντ, αλλά οι πολίτες του Πρέσμπουργκ κατέστρεψαν την πλωτή γέφυρα. Ο Λάγιος Kόσουτ διόρισε τον Αρτουρ Γκέργκεϊ αρχιστράτηγο του Ουγγρικού στρατού στο Πρέσμπουργκ. Όμως ο Ουγγρικός στρατός έχασε τη Μάχη του Σβέχατ και ο Αυστριακός του Πρίγκιπα του Βίντισγκρετς μπήκε στην πόλη χωρίς να πολεμήσει στις 18 Δεκεμβρίου 1848. Μετά την ήττα της Επανάστασης του 1848 το δικαστήριο που συγκροτήθηκε από τον Στρατάρχη Γιούλιους Γιάκομπ φον Χάιναου καταδίκασε 149 άτομα σε φυλάκιση και 14 σε θάνατο. Οι εντολές εκτέλεσης των 13 Μαρτύρων του Αράντ υπογράφτηκαν επίσης εκεί από τον Χάιναου
• 1848: Κατασκευάσθηκε σιδηροδρομική σύνδεση με τη Βιέννη.
• 1849: Το Δημοτικό Συμβούλιο δημιούργησε μια νέα (τέταρτη) συνοικία της πόλης, το Mesto Márie Terézie, ενσωματώνοντας τα ανεξάρτητα χωριά Zuckermandel και Podhradie, ξεκινώντας έτσι την επέκταση της πόλης.
• 1850: Κατασκευάσθηκε σιδηροδρομική σύνδεση με τη Βουδαπέστη.
• Τέλη 19ου αιώνα: Νέα ευημερία εμφανίστηκε, εν μέρει χάρη στον δήμαρχο Χένρικ Γιούστι και τον τραπεζίτη Τέοντορ Ελντ (που κατά την Ουγγρική Επανάσταση του 1848 υπήρξαν πολιτικοί αντίπαλοι). Αυτή την περίοδο σημειώθηκε σημαντικός εκσυγχρονισμός των υποδομών του Πρέσμπουργκ, όπως νέα έργα αποχέτευσης και φυσικού αερίου το 1856, οι απαρχές ενός συστήματος τηλεφώνου και ηλεκτρικού φωτισμού το 1884, νέο σύστημα ύδρευσης, η πρώτη μόνιμη γέφυρα πάνω από τον Δούναβη το 1891 (Starý most), η ανάπτυξη ενός συστήματος τραμ το 1895 και η εισαγωγή του δημόσιου ηλεκτρισμού το 1902. Η πόλη εκβιομηχανίστηκε επίσης, με την ίδρυση ενός χημικού εργοστασίου που είναι γνωστό σήμερα ως Istrochem το 1873 και ενός διυλιστηρίου πετρελαίου γνωστού σήμερα ως Slovnaft το 1895. Έτσι κατά τις τελευταίες δεκαετίες της Αυστροουγγρικής Μοναρχίας το Πρέσμπουργκ ήταν η δεύτερη πιο εκβιομηχανισμένη πόλη του Βασιλείου της Ουγγαρίας.
• 1866: Η Μάχη του Λάματς στο Πρέσμπουργκ, η τελευταία του Αυστροπρωσικού Πολέμου.
• 1867: Μετά τον Αυστροουγγρικό Συμβιβασμό του 1867 ο Χένρικ Γιούστι, πρώην αρχηγός της Ουγγρικής Εθνοφρουράς στην πόλη το 1848, έγινε δήμαρχος.
• 1870: Ο Λόφος της Στέψης ανακατασκευάσθηκε με απόφαση του δημοτικού συμβουλίου.
• 1886 (22 Σεπτ.):Εγκαινιάσθηκε το θέατρο της πόλης (σημερινό Εθνικό Σλοβακικό Θέατρο). Ο Κάλμαν Τίσα, Πρωθυπουργός της Ουγγαρίας, και η κυβέρνησή του (καθώς και ο συγγραφέας Μορ Γιόκαϊ) συμμετείχαν σε αυτή την τελετή με την όπερα Bánk bán. Το γκαλά διηύθυνε ο Φέρεντς Ερκελ.
• 1897 (15 Mαίου): Ένα άγαλμα της Μαρίας Θηρεσίας, έργο του Γιάνος Φάντρους, ανεγέρθηκε στην πλατεία του Λόφου της Στέψης. Ο Φραγκίσκος Ιωσήφ Α΄ της Αυστρίας και η οικογένειά του συμμετείχαν στα αποκαλυπτήρια.

20ός αιώνας

Αποψη του Πρέσμπουργκ το 1900.

Η Μπρατισλάβα στις αρχές του 20ού αιώνα.

Το 1905 ο Φίλιπ Λέναρντ, ο Ουγγρογερμανός φυσικός και κάτοχος του Βραβείου Νόμπελ Φυσικής για την έρευνά του για τις καθοδικές ακτίνες και την ανακάλυψη πολλών από τις ιδιότητές τους, επισκέφτηκε το Πρέσμπουργκ. Την ίδια χρονιά ο Γιαν Μπάχιλ, Σλοβάκος εφευρέτης, πέταξε το βενζινοκίνητο ελικόπτερό του στην πόλη, φτάνοντας σε ύψος 4 μέτρων για περισσότερο από 1.500 μέτρα. Καθώς η Αυτοκρατορία των Αψβούργων διαλύθηκε, το νέο κράτος της Τσεχοσλοβακίας ανακηρύχθηκε στις 28 Οκτωβρίου 1918 στην Πράγα. Οι ηγέτες του Πρέσμπουργκ (όπου η πλειονότητα του πληθυσμού ήταν Γερμανοί, η δεύτερη μεγαλύτερη ομάδα ήταν Ούγγροι) ήθελαν να αποτρέψουν την ένταξη της πόλης στην Τσεχοσλοβακία και την κήρυξαν ελεύθερη πόλη, μετονομάζοντάς την Wilsonovo mesto (Πόλη του Ουίλσον) από τον τότε Πρόεδρο των ΗΠΑ Γούντροου Ουίλσον. Ωστόσο η πόλη εντάχθηκε στην Τσεχοσλοβακία όταν την κατέλαβαν οι Τσεχοσλοβακικές Λεγεώνες την 1η Ιανουαρίου 1919 (αν και μόνο η αριστερή όχθη του ποταμού, η δεξιά όχθη του δεν ανήκε ακόμη στο Πρέσμπουργκ και καταλήφθηκε μόλις στις 14 Αυγούστου, ενώ η Βουδαπέστη καταλήφθηκε από τον Ρουμανικό στρατό). Επιλέχθηκε ως έδρα των πολιτικών οργάνων της Σλοβακίας έναντι των επίσης υποψήφιων Μάρτιν και Νίτρα. Την έδρα του αρχικά εδώ είχε το (Ουγγρικό) Πανεπιστήμιο της Ελισσάβετ, πριν γίνει το Σλοβακικό Πανεπιστήμιο Κομένιος, μετά την επίταξή του από το Τσεχοσλοβακικό κράτος στις 6 Ιανουαρίου. Όλο το διδακτικό προσωπικό συνελήφθη στις 28 Ιανουαρίου, επειδή απέρριψε την πρόσκληση για τους εορτασμούς της ενοποίησης της νέας Τσεχοσλοβακικής κυβέρνησης. Η κυβέρνηση μετακόμισε στην πόλη στις 4-5 Φεβρουαρίου. Στις 12 Φεβρουαρίου ο γερμανικός και ουγγρικός πληθυσμός, που αποτελούσε περισσότερο από το 80% της πόλης, διαδήλωσε κατά της τσεχοσλοβακικής κατοχής στην πλατεία Βάσαρ (σήμερα Πλατεία Εθνικής Εξέγερσης της Σλοβακίας). Τα τσεχοσλοβακικά στρατεύματα άνοιξαν πυρ, πυροβολώντας τους διαδηλωτές, αφήνοντας εννέα νεκρούς και 23 τραυματίες. Στις 27 Μαρτίου το επίσημο νέο όνομα της πόλης έγινε «Μπρατισλάβα» – αντί για «Prešporok» (σλοβακικά) / «Pressburg» (γερμανικά) / «Pozsony» (ουγγρικά).

Στις 4 Μαΐου ο Σλοβάκος στρατηγός Μίλαν Ράστισλαβ Στέφανικ πέθανε σε αεροπορικό δυστύχημα κοντά στην Μπρατισλάβα. Στις 26–27 Οκτωβρίου 1921 το άγαλμα της Αυστριακής αυτοκράτειρας Μαρίας Θηρεσίας καταστράφηκε από Σλοβάκους εθνικιστές και τα μέλη του Κινήματος Σόκολ.

Μεταξύ 1928 και 1930 στην πλατεία Séta (σημερινή πλατεία Hviezdoslavovo) στη θέση του Hotel Zöldfa κατασκευάσθηκε το Hotel Carlton. Το Hotel Zöldfa είχε φιλοξενήσει μεταξύ άλλων τους Λάγιος Κόσουτ, Φραγκίσκο Ιωσήφ Α΄, Άλφρεντ Νομπέλ και Άλμπερτ Αϊνστάιν. Η απογραφή του 1930 έδειξε ότι ο ουγγρικός πληθυσμός είχε μειωθεί σε λιγότερο από το 20% της πόλης και οι πινακίδες στην ουγγρική γλώσσα αφαιρέθηκαν. Μεταξύ 1938 (Οκτώβριος) και 1939 (Μάρτιος) η Μπρατισλάβα έγινε η έδρα της κυβέρνησης της αυτόνομης Σλοβακίας εντός της Τσεχοσλοβακίας (βλ. π.χ. Τζόζεφ Τίσο). Μεταξύ 1938 (Νοέμβριος) και 1945 ο μελλοντικός δήμος Πέτρζαλκα καταλήφθηκε από τη Ναζιστική Γερμανία και από τον Οκτώβριο του 1938 έως τον Απρίλιο του 1945 ο μελλοντικός δήμος Ντέβιν ανήκε στην Κάτω Αυστρία του Γερμανικού Τρίτου Ράιχ. Μετά τη διάλυση της Τσεχοσλοβακίας η Μπρατισλάβα έγινε η πρωτεύουσα της Πρώτης Σλοβακικής Δημοκρατίας το 1939. Μέχρι το 1945 οι περισσότεροι από τους περίπου 15.000 Εβραίους της πόλης είχαν απομακρυνθεί και είχαν σταλεί σε στρατόπεδα συγκέντρωσης. Η περιοχή πετρελαίων της Μπρατισλάβα, συμπεριλαμβανομένου του διυλιστηρίου Apollo, βομβαρδίστηκε στις 9 Σεπτεμβρίου 1944 κατά τη διάρκεια της γερμανικής κατοχής. Ο Σοβιετικός Κόκκινος Στρατός κατέλαβε την πόλη στις 4 Απριλίου 1945.

Μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο

Μετά τον πόλεμο το μεγαλύτερο μέρος του γερμανικού πληθυσμού εκδιώχθηκε (μερικοί Γερμανοί είχαν ήδη εκκενωθεί από τις γερμανικές αρχές).Το 1946 οι Εβραίοι που ζούσαν στην πόλη δέχθηκαν επίθεση κατά τις ταραχές του Συνεδρίου των Παρτιζάνων.

Το 1946 η πόλη ενσωμάτωσε τα γειτονικά χωριά Ντέβιν, Ντούμπραβκα, Λάματς, Πέτρζαλκα, Πρίεβοζ (σήμερα μέρος του Ρούζινοβ), Ράτσα και Βάινορι (το Κάρλοβα Βες είχε προσαρτηθεί το 1944). Το λεγόμενο προγεφύρωμα της Μπρατισλάβα στη δεξιά όχθη του Δούναβη διευρύνθηκε το 1947 με τα μέχρι τότε ουγγρικά χωριά Γιάροβτσε, Ρουσοβτσε και Τσούνοβο, σύμφωνα με τη Διάσκεψη Ειρήνης του Παρισιού, που προσάρτησε αυτά τα χωριά στην Τσεχοσλοβακία, με την αιτιολογία ότι η Μπρατισλάβα χρειαζόταν χώρο για ανάπτυξη. Μετά την κατάληψη της εξουσίας από τους κομμουνιστές τον Φεβρουάριο του 1948 η πόλη έγινε μέρος του Ανατολικού Μπλοκ. Ιδρύθηκαν πολλά σημερινά πολιτιστικά ιδρύματα (οι πρώτες ταινίες γυρίστηκαν στην πόλη το 1948, η Σλοβακική Φιλαρμονική ιδρύθηκε το 1949, η Εθνική Πινακοθήκη της Σλοβακίας το 1951, η Σλοβακική Ακαδημία Επιστημών το 1953, η Πινακοθήκη της Μπρατισλάβα το 1959, η Σλοβακική Τηλεόραση το 1956), κατασκευάσθηκαν αρκετά εργοστάσια και τοπόσημα (μερικές φορές εις βάρος του ιστορικού τοπίου) – το Σλάβιν το 1960, ο Πύργος Τηλεόρασης Κάμζικ τη δεκαετία του 1970, η ανακατασκευή του Κάστρου της πόλης το 1953–62 και η Νόβυ Μοστ, η δεύτερη γέφυρα πάνω από τον Δούναβη, το 1972 και εργοστάσια (Bratislavské automobilové závody και Slovnaft). Η πόλη επηρεάστηκε επίσης από την αποτυχημένη προσπάθεια της Τσεχοσλοβακίας να φιλελευθεροποιήσει το κομμουνιστικό καθεστώς το 1968. Λίγο αργότερα η πόλη έγινε πρωτεύουσα της Σλοβακικής Σοσιαλιστικής Δημοκρατίας, τμήμα της ομοσπονδιακής πλέον Τσεχοσλοβακίας, μετά την υπογραφή του Νόμου της Ομοσπονδίας στο Κάστρο της Μπρατισλάβα το 1968. Από τη δεκαετία του 1960 ήταν σε εξέλιξη η κατασκευή των τεράστιων προκατασκευασμένων κτιρίων. Η πόλη επεκτάθηκε επίσης για άλλη μια φορά το 1972, προσαρτώντας τα χωριά Γιάροβτσε, Ρουσοβτσε, Τσούνοβο, Ντέβινσκα Νόβα Βες, Ζάχορσκα Μπίστριτσα, Βράκουνα και Ποντούινασκε Μπισκούπιτσε. Η τρίτη γέφυρα πάνω από τον Δούναβη, που ονομάζεται Πρίσταβνυ Μοστ (Γέφυρα του Λιμανιού) κατασκευάσθηκε το 1985. Η πτώση του κομμουνιστικού καθεστώτος προαναγγέλθηκε από τη διαδήλωση των κεριών το 1988, που διαλύθηκε βίαια από την αστυνομία.

Μετά την πτώση του κομμουνισμού

Τον Νοέμβριο του 1989 η πόλη έγινε ένα από τα κέντρα της Βελούδινης Επανάστασης. Ο Αλεξάντερ Ντούμπτσεκ πραγματοποίησε την πρώτη του ομιλία στην πόλη από το 1970 και (μία ημέρα πριν από τις διαδηλώσεις στην Πράγα) οι Σλοβάκοι φοιτητές διαδήλωσαν ενάντια στο κομμουνιστικό καθεστώς στις 16 Νοεμβρίου 1989, ενώ ακολούθησαν περαιτέρω διαδηλώσεις. Το πρώτο μη κομμουνιστικό πολιτικό κόμμα, το «Κοινό κατά της Βίας» (Verejnosť proti násiliu, VPN) ιδρύθηκε στις 21 Νοεμβρίου.

Στα τέλη της δεκαετίας του 1980 και στις αρχές εκείνης του 1990 η Μπρατισλάβα μαστιζόταν από αύξηση της εγκληματικότητας. Από τις 6 Οκτωβρίου 1990 έως τις 16 Ιουλίου 1991 στην Μπρατισλάβα έδρασαν δύο κατά συρροή δολοφόνους — οι Όντρεϊ Ρίγκο και Γιόζεφ Σλόβακ.

Το 1991 ιδρύθηκε στην Μπρατισλάβα το εργοστάσιο της αυτοκινητοβιομηχανίας Volkswagen (μέχρι το 1994 ως κοινοπραξία με την Bratislavské automobilové závody) και κατασκευάστηκε η τέταρτη γέφυρα πάνω από τον Δούναβη, η Most Lafranconi. Στις 17 Ιουλίου 1992 εγκρίθηκε από το Εθνικό Συμβούλιο της Σλοβακίας (από το 1994 ονομάζεται Εθνικό Συμβούλιο της Σλοβακικής Δημοκρατίας) η Διακήρυξη της Ανεξαρτησίας του Σλοβακικού Έθνους. Έξι μέρες αργότερα οι πρωθυπουργοί των δύο συνιστωσών δημοκρατιών της Τσεχοσλοβακίας συμφωνούν να χωρίσουν τη χώρα σε δύο ανεξάρτητα κράτη. Το Σύνταγμα της Σλοβακίας εγκρίθηκε την 1η Σεπτεμβρίου και υπογράφτηκε στο Κάστρο της Μπρατισλάβα στις 3 Σεπτεμβρίου. Μετά τη Διάλυση της Τσεχοσλοβακίας την 1η Ιανουαρίου 1993, η πόλη ανακηρύχθηκε πρωτεύουσα της ανεξάρτητης Σλοβακίας.

21ος αιώνας

Έτος	Γεγονός
2003	Κατασκευάστηκε στη Volkswagen της Μπρατισλάβα το εκατομμυριοστό αυτοκίνητο. Το εργοστάσιο παρήγαγε τα μοντέλα Touareg, Polo, SEAT Ibiza, Golf, Bora 4Motion και τα υπομοντέλά τους το 2003.
2003	Ξεκίνησε η κατασκευή της πέμπτης γέφυρας του Δούναβη, της γέφυρας Απόλλων (Most Apollo), που άνοιξε για την κυκλοφορία στις 3 Σεπτεμβρίου 2005.
2005	Ο Τζορτζ Μπους (νεότερος) και ο Βλαντίμιρ Πούτιν συναντήθηκαν στη Συνάντηση Κορυφής της Σλοβακίας.
2010	Ο Πρωθυπουργός της Σλοβακίας Ρόμπερτ Φίτσο, ο πρόεδρος του κοινοβουλίου Πάβολ Πάσκα και ο Πρόεδρος Ιβάν Γκασπάροβιτς αποκάλυψαν ένα άγαλμα του ηγέτη του 9ου αιώνα της ιστορικής Μεγάλης Αυτοκρατορίας της Μοραβίας Σβατοπλούκ Α' στο Κάστρο της Μπρατισλάβας.

Δημογραφική εξέλιξη

Η εθνοτική σύνθεση του πληθυσμού της πόλης κατά τους δύο τελευταίους αιώνες έχει ως εξής:

• 1850

Γερμανοί (75%), Σλοβάκοι (18%), Ούγγροι (7.5%) – Σημείωση: όλα τα στοιχεία πληθυσμού πριν από το 1869 δεν είναι ακριβή –

• 1880

Γερμανοί (68%), Σλοβάκοι (8%), Ούγγροι (8%)

• 1910

Γερμανοί (41.92%), Σλοβάκοι (14.92%), Ούγγροι (40.53%), του συνολικού πληθυσμού των 78,223 [1] Σημείωση: η περίοδος μετά το 1848 ήταν μια περίοδος έντονης μαγυαροποίησης στο Βασίλειο της Ουγγαρίας, με μετανάστευση Ούγγρων και μαγυαροποίηση στην Μπρατισλάβα. Σημειώστε επίσης ότι την ίδια εποχή η δημοτική περιοχή γύρω από την πόλη είχε πληθυσμό που αποτελείτο από 63,29% Σλοβάκους, 17,39% Γερμανούς και 13,59% Ούγγρους, με 36.190 κατοίκους συνολικά [2] The whole county to which the city belonged had a population of 389,750, including 166,017 Slovaks, 163,367 Hungarians, and 53,822 Germans. [3]

• 1919 (Aύγουστος)

Γερμανοί (36%), Σλοβάκοι (33%), Ούγγροι (29%), άλλοι (1.7%) Σημείωση: το αντιουγγρικό αίσθημα μετά τον Β΄ΠΠ.

• 1930

Σλοβάκοι (33%), Γερμανοί (25%),Τσέχοι (23%), Ούγγροι (16%), Εβραίοι (3.83%) Σημείωση: μετανάστευση Ούγγρων και καιροσκοπικά εγγεγραμένων ως Τσέχων ή Σλοβάκων, μετανάστευση Τσέχων δημοσίων υπαλλήλων και δασκάλων· Οι Γερμανοί παρέμειναν η μεγαλύτερη ομάδα στο τμήμα της πόλης που είναι γνωστό ως Παλιά Πόλη. Οι το θρήσκευμα Εβραίοι αποτελούσαν το 12%, αλλά οι περισσότεροι είχαν εγγραφεί ως Σλοβάκοι ή Γερμανοί.

• 1940

Σλοβάκοι (49%), Γερμανοί (20%), Ούγγροι (9.53%), Εβραίοι (8.78%)

• 1961

Σλοβάκοι (95.15%), Τσέχοι (4.61%), Ούγγροι (3.44%), Γερμανοί (0.52%), Εβραίοι (0%) Σημείωση: Οι Γερμανοί εκκενώθηκαν όταν ο Κόκκινος Στρατός πλησίαζε την πόλη το 1945 ενώ οι Εβραίοι εξοντώθηκαν κατά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο ή μετακόμισαν στη συνέχεια

• 1970

Σλοβάκοι (92%), Τσέχοι (4.6%), Ούγγροι (3.4%), Γερμανοί (0.5%)

• 1991

Σλοβάκοι (93.39%), Τσέχοι (2.47%), Ούγγροι (4.6%), Γερμανοί (0.29%)

• 2001

Σλοβάκοι (91.39%), Τσέχοι και Μοραβοί (2%), Ούγγροι (3.84%), Γερμανοί (0.28%)

Αξιόλογα ιστορικά πρόσωπα

Αυτή είναι μια περιεκτική λίστα ιστορικών προσώπων που γεννήθηκαν και/ή έζησαν στην Μπρατισλάβα ή την επισκέφτηκαν.

• Ανδρέας Γ΄ (βλέπε αν. 1291)
• Γιαν Μπάχιλ (1866–1916), Σλοβάκος εφευρέτης, που εστίασε κυρίως στις ιπτάμενες μηχανές
• Γιόζεφ Ιγκνατς Μπάιζα (1755–1836), θαμμένος στον Καθεδρικός Ναό του Αγ. Μαρτίνου στο Πόζονυ
• Μάτιας Μπελ (1674–1749), Σλοβάκος επιστήμονας, δάσκαλος στο Ευαγγελικό Λουθηρανικό Λύκειο (βλ. αν.) για 35 χρόνια
• Γιαν Λέβοσλαβ Μπέλα (1843–1936), συγγραφέας της πρώτης σλοβακικής όπερας
• Αντον Μπέρνολακ (1762–1813), συγγραφέας του πρώτου προτύπου σλοβακικής γλώσσας (βλ. αν.)
• Ναπολέων Βοναπάρτης (βλ. αν. 1805, 1809, 1811)
• Ματθίας Κορβίνος (1443–1490), βασιλιάς της Ουγγαρίας. Ίδρυσε το Universitas Istropolitana και παραχώρησε πολλά προνόμια στο Πόζονυ.
• Γκέοργκ Ράφαελ Ντόνερ (1693–1741), Αυστριακός γλύπτης, δημιουργός του κεντρικού γλυπτού στον Καθεδρικό Ναό του Αγίου Μαρτίνου. Πέρασε 11 χρόνια στο Πρέσμπουργκ.
• Αλεξάντερ Ντούμπτσεκ (1921–1992), Σλοβάκος πολιτικός που έζησε στην Μπρατισλάβα.
• Ερνε Ντόχανι (1877–1960), γνωστός και ως Ernst von Dohnányi, Ούγγρος συνθέτης, πιανίστας, μαέστρος και εκπαιδευτικός, γεννημένος στο Πόζονυ.
• Γιάνος Φάντρους (1858–1903), γλύπτης γεννημένος στο Πόζονυ. Έστησε το άγαλμα της Μαρίας Θηρεσίας στον πρώην Λόφο της Στέψης το 1897, που αργότερα καταστράφηκε το 1921.
• Φερδινάνδος Ε΄ (βλ. αν. 1848)
• Γιόζεφ Χάυντν (1732–1809). Έδωσε πολλές συναυλίες στο Πρέσμπουργκ.
• Γιόχαν Νέπομουκ Χούμελ (1778–1837), συνθέτης και βιρτουόζος πιανίστας γεννημένος στο Πρέσμπουργκ
• Γκούσταβ Χούζακ (1913–1991), Σλοβάκος πολιτικός και ο τελευταίος κομμουνιστής πρόεδρος της Τσεχοσλοβακίας γεννημένος στο Πρέσμπουργκ
• Γιάνκο Γεσένσκι (1874–1945), Σλοβάκος ποιητής, συγγραφέας και μεταφραστής, που ζούσε στην Μπρατισλάβα από το 1929 και πέθανε εκεί
• Καρλ Γέτινγκ (1730–1790), ο "Ροβινσώνας του Πρέσμπουργκ", γεννημένος εκεί. Ναυάγησε πολλές φορές και έζησε σε ένα απομονωμένο νησί.
• Βόλφγκανγκ φον Κέμπελεν (1734–1804), εφευρέτης γεννημένος στο Πόζονυ
• Εντουαρντ Νέπομουκ Κόζιτς (1829–1874), σημαντικός φωτογράφος
• Γιόχαν Σίγκισμουντ Κούσερ (1660–1727), συνθέτης, ιδρυτής της Όπερας του Αμβούργου, γεννημένος στο Πρέσμπουργκ
• Βλαδίσλαος Β΄ της Βοημίας και της Ουγγαρίας των Γιαγκελλόνων (1456–1516), Βασιλιάς της Βοημίας και της Ουγγαρίας. Πέρασε το μεγαλύτερο μέρος της ζωής του στο Πρέσμπουργκ.
• Φίλιπ Λέναρντ (1862–1949), φυσικός και κάτοχος του Βραβείου Νόμπελ Φυσικής το 1905, γεννημένος και μεγαλωμένος στο Πρέσμπουργκ
• Ίμι Λίχτενφελντ (1910–1998), ιδρυτής της ισραηλινής πολεμικής τέχνης Κραβ Μαγκά. Μεγάλωσε στο Πρέσμπουργκ / Μπρατισλάβα.
• Φραντς Λιστ (1811–1886), Ούγγρος συνθέτης που έδωσε πολλές συναυλίες στο Πόζονυ και αγαπούσε την πόλη
• Σιγισμούνδος του Λουξεμβούργου (1368–1437), Αυτοκράτορας της Αγίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας. Έδωσε πολλά σημαντικά προνόμια στην πόλη και ανοικοδόμησε το κάστρο του Πρέσμπουργκ.
• Ροντιόν Μαλινόφσκι (1898–1967), Σοβιετικός ηγέτης των στρατευμάτων που κατέλαβαν την Μπρατισλάβα τον Απρίλιο του 1945, βλ. αν.
• Φραντς Αντον Μάουλμπερτς (1724–1796), Αυστριακός ζωγράφος που εργάsthke στο Πρέσμπουργκ
• Φραντς Ξάβερ Μέσερσμιτ (1736–1783), γλύπτης, που έζησε και πέθανε στο Πρέσμπουργκ
• Σάμουελ Μικόβινι (1700–1750), επιστήμονας και τεχνικός, ιδρυτής της επιστημονικής χαρτογραφίας στην Ουγγαρία. Πέρασε 10 χρόνια στο Πρέσμπουργκ.
• Βόλφγκανγκ Αμαντέους Μότσαρτ (1756–1791). Έδωσε τη μοναδική του συναυλία στην Ουγγαρία στο Πρέσμπουργκ.
• Γιόζεφ Μούργκας (1864–1929),Σλοβάκος εφευρέτης, αρχιτέκτονας, βοτανολόγος, ζωγράφος, πατριώτης και ένας από τους ιδρυτές της ραδιοτηλεγραφίας. Σπούδασε στο Πρέσμπουργκ.
• Οσκαρ Νέντμπαλ (1874–1930), συνθέτης και μαέστρος, σκηνοθέτης του Εθνικού Θεάτρου της Σλοβακίας (1923–1930). μαέστρος της Συμφωνικής Ορχήστρας της Μπρατισλάβα..
• Ανταμ Φρίντριχ Εζερ (1717–1799), ζωγράφος και γλύπτης. Σπούδασε στο Πρέσμπουργκ.
• Ότακαρ Β΄ (βλ. αν. 1271)
• Παράκελσος (1493–1541), χημικός, επιστήμονας και γιατρός. Επισκέφθηκε το Πρέσμπουργκ in 1537.
• Πέτερ Πάζμανυ (1570–1637), αρχιεπίσκοπος του Έστεργκομ. Ίδρυσε το Πανεπιστήμιο του Νάγκισομπατ και ανέγειρε κολέγια και σχολεία Ιησουιτών στο Πόζονυ.
• Σάντορ Πέταιφι (1823–1849), σημαντικός Ούγγρος ποιητής, που επισκεπτόταν συχνά το Πόζονυ
• Ιγκνάτιους Πάουλ Πόλακυ (1828–1918), ιδιωτικός ερευνητής/ντετέκτιβ που μετακόμισε στην Αγγλία το 1850 και έγινε γνωστός ως "Paddington" Pollaky.
• Αλοϊζ Ρίγκελε (1879–1940), γλύπτης, γεννημένος στο Πρέσμπουργκ και δημιουργός πολλών γλυπτών εκεί
• Γιόχαν Αντρεας Σέγκνερ (1704–1777), εφευρέτης του ομώνυμου τροχού, γιατρός και καθηγητής, που γεννήθηκε και σπούδασε στο Πρέσμπουργκ
• Φραντς Σμιτ (1874–1939), συνθέτης και δάσκαλος, γεννημένος στο Πρέσμπουργκ
• Λούντοβιτ Στουρ (1815–1856), μια από τις πιο διάσημες προσωπικότητες της σύγχρονης ιστορίας της Σλοβακίας, ηγέτης του εθνικού κινήματος της χώρα τον 19ο αιώνα και δημιουργός του σημερινού σλοβακικού γλωσσικού προτύπου (βλ. αν. το 1843), πέρασε 20 χρόνια στο Ευαγγελικό Λουθηρανικό Λύκειο (πρώτα ως φοιτητής και μετά ως καθηγητής). Βουλευτής της ουγγρικής δίαιτας στο Πρέσμπουργκ. Εκδότης της Εθνικής Εφημερίδας της Σλοβακίας (Slovenskje národnje novini).
• Μαρία Θηρεσία της Αυστρίας (1717–1780), Αρχιδούκισσα της Αυστρίας και Βασίλισσα της Ουγγαρίας και της Βοημίας. Περνούσε μεγάλο μέρος του χρόνου της στο Κάστρο του Πρέσμπουργκ. Κατεδάφισε τα τείχη του Κάστρου και το ανακατασκεύασε (βλ. αν.).
• Μίλαν Ράστισλαβ Στέφανικ (1880–1919), μια από τις σημαντικότερες μορφές της σύγχρονης ιστορίας της Σλοβακίας, αστρονόμος και στρατηγός του γαλλικού στρατού, ένας από τους δημιουργούς της Τσεχοσλοβακίας, σπούδασε και πέθανε στο Πρέσμπουργκ (Μπρατισλάβα). Η επίσημη ονομασία του αεροδρομίου της Μπρατισλάβας είναι "Milan Rastislav Štefánik Airport".
• Γιούλιους Σατίνσκυ (1941–2002), διάσημος Σλοβάκος και Τσεχοσλοβάκος ηθοποιός. Πέρασε όλη του τη ζωή στην Μπρατισλάβα.
• Βίλτορ Τίλγκνερ (1844–1896), γλύπτης και καθηγητής στη Βιέννη, γεννημένος στην Μπρατισλάβα. Πολλά από τα γλυπτά του βρίσκονται στην Μπρατισλάβα (π.χ. η Κρήνη Γανυμήδη και το μνημείο Χούμελ).
• Τζόζεφ Τίσο (1887–1947), πρόεδρος της Πρώτης Σλοβακικής Δημοκρατίας
• Ρούντολφ Ζάχραντνικ (γεν. 1928),σημαντικός Τσέχος χημικός γεννημένος στην Μπρατισλάβα
• Λούντβιχ Σβαρτς (γεν. 1940), Αυστριακός επίσκοπος γεννημένος στην Μπρατισλάβα
• Χέρτα Ντόιμπλερ-Γκμέλιν (γεν. 1943), Γερμανίδα πολιτικός
• Πάουλ Βίτιχ (1877–1957), εργατικός ηγέτης στο Πρέσμπουργκ γύρω στον Πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο.

Γεωγραφία

Χάρτης της Μπρατισλάβας.

Δορυφορική άποψη της Μπρατισλάβας.

Η Μπρατισλάβα βρίσκεται στη νοτιοδυτική Σλοβακία, στην ομώνυμη περιφέρεια. Η τοποθεσία της στα σύνορα με την Αυστρία και την Ουγγαρία την καθιστά τη μοναδική εθνική πρωτεύουσα που συνορεύει με δύο χώρες. Απέχει μόλις 18 χιλιόμετρα από τα σύνορα με την Ουγγαρία και μόνο 60 χιλιόμετρα από την πρωτεύουσα της Αυστρίας Βιέννη.

Η πόλη έχει συνολική έκταση 367,58 τετραγωνικά χιλιόμετρα και η δεύτερη σε έκταση πόλη της Σλοβακίας (μετά τον δήμο Βίσοκε Τάτρι). Η Μπρατισλάβα βρίσκεται στις όχθες του Δούναβη, κατά μήκος του οποίου έχει αναπτυχθεί και για αιώνες ήταν η κύρια οδός μεταφοράς προς άλλες περιοχές. Ο ποταμός διασχίζει από την πόλη από τα δυτικά προς τα νοτιοανατολικά. Η λεκάνη του Μέσου Δούναβη ξεκινά από την Πύλη Ντέβιν στη δυτική Μπρατισλάβα. Άλλα ποτάμια είναι ο Μοράβας, που αποτελεί το βορειοδυτικό σύνορο της πόλης και εισρέει στον Δούναβη στο Ντέβιν, ο Μικρός Δούναβης και ο Βύντριτσα, που εισρέει στον Δούναβη στον δήμο Κάρλοβα Βες.

Η οροσειρά των Καρπαθίων ξεκινά από την περιοχή της πόλης με τα Μικρά Καρπάθια (Malé Karpaty). Οι πεδιάδες Ζαχόριε και Παραδουνάβια εκτείνονται μέχρι την Μπρατισλάβα. Το χαμηλότερο σημείο της πόλης βρίσκεται στην επιφάνεια του Δούναβη στα 126 μέτρα πάνω από τη μέση επιφάνεια της θάλασσας και το υψηλότερο σημείο είναι η Ντέβινσκα Κόμπυλα στα 514 μέτρα. Το μέσο υψόμετρο είναι 140 μέτρα.

Κλίμα

Η Μπρατισλάβα βρίσκεται στη βόρεια εύκρατη ζώνη και έχει μέτρια ηπειρωτικό κλίμα (κατά Κλιματική ταξινόμηση Κέππεν Cfb/Dfb) με μέση ετήσια θερμοκρασία (1990–2009) περίπου 10,5 °C, μέση θερμοκρασία 21 °C το θερμότερο μήνα και −1 °C (30 °F) τον πιο κρύο, τέσσερις διακριτές εποχές και βροχόπτωση κατανεμημένη μάλλον ομοιόμορφα καθ' όλη τη διάρκεια του έτους. Συχνοί είναι οι άνεμοι με έντονη διακύμανση μεταξύ ζεστών καλοκαιριών και κρύων, υγρών χειμώνων. Η πόλη βρίσκεται σε ένα από τα πιο ζεστά και ξηρά μέρη της Σλοβακίας.

Πρόσφατα οι μεταβάσεις από χειμώνα σε καλοκαίρι και αντίστροφα είναι γρήγορες, με σύντομες περιόδους φθινοπώρου και άνοιξης. Το χιόνι εμφανίζεται λιγότερο συχνά από ό,τι στο παρελθόν. Ακραίες θερμοκρασίες (1981–2013) – υψηλή: 39,4 °C, χαμηλή: −24,6 °C. Ορισμένες περιοχές, ιδιαίτερα το Ντέβιν και το Ντέβινσκα Νόβα Βες, είναι ευάλωτες σε πλημμύρες από τους ποταμούς Δούναβη και Μοράβα. Νέα αντιπλημμυρική προστασία έχει κατασκευαστεί και στις δύο όχθες..

Κλιματικά δεδομένα Bratislava (1981–2010)
Μήνας	Ιαν	Φεβ	Μάρ	Απρ	Μάι	Ιούν	Ιούλ	Αύγ	Σεπ	Οκτ	Νοε	Δεκ	Έτος
Υψηλότερη Μέγιστη °C (°F)	19.8	19.1	25.0	30.3	33.4	36.3	38.2	39.3	34.0	30.0	21.3	17.9	39,3
Μέση Μέγιστη °C (°F)	2.7	5.1	10.3	16.7	21.8	24.9	27.5	27.0	21.7	15.6	8.2	3.3	15,4
Μέση Μηνιαία °C (°F)	−0.4	1.2	5.5	11.0	16.0	19.1	21.3	20.7	15.9	10.4	4.9	0.7	10,5
Μέση Ελάχιστη °C (°F)	−3.4	−2.3	1.3	5.4	10.2	13.4	15.4	15.0	11.0	6.1	1.8	−1.9	6,0
Χαμηλότερη Ελάχιστη °C (°F)	−24.6	−20 (−4)	−15.1	−4.4	−2 (28)	3.0	7.0	5.0	−2	−8 (18)	−12 (10)	−20 (−4)	−24,6
Υετός mm (ίντσες)	39	37	38	34	55	57	53	59	55	38	54	46	565
Χιονόπτωση cm (ίντσες)	10,7	5,7	1,6	0,2	0 (0)	0 (0)	0 (0)	0 (0)	0 (0)	0,2	1,8	4	24,2
% υγρασίας	83	78	71	64	67	66	64	65	73	78	83	85	73
Μέσες μηνιαίες ώρες ηλιοφάνειας	65.1	81.9	151.9	204.0	263.5	270.0	275.9	269.7	207.0	142.6	60.0	46.5	2.038,1
Πηγή: Pogodaiklimat.ru, Climatemps and Weather Atlas

Αστικό τοπίο και αρχιτεκτονική

Πλατεία Χβιεντοσλάβοβο

Κεντρική Πλατεία

Το αστικό τοπίο της Μπρατισλάβας χαρακτηρίζεται από μεσαιωνικούς πύργους και επιβλητικά κτίρια του 20ού αιώνα, αλλά υπέστη βαθιές αλλαγές σε μια κατασκευαστική έκρηξη στις αρχές του 21ου αιώνα.

Τα περισσότερα ιστορικά κτίρια συγκεντρώνονται στην Παλιά Πόλη. Το Δημαρχείο της Παλιάς Πόλης είναι ένα συγκρότημα τριών κτιρίων που ανεγέρθηκαν τον 14ο-15ο αιώνα και τώρα φιλοξενεί το Μουσείο της Πόλης. Η Πύλη του Μιχαήλ είναι η μόνη πύλη που έχει διατηρηθεί από τις μεσαιωνικές οχυρώσεις και συγκαταλέγεται στα παλαιότερα κτίρια της πόλης.Εκεί κοντά βρίσκεται το στενότερο σπίτι της Ευρώπης.Το κτίριο της Πανεπιστημιακής Βιβλιοθήκης, που ανεγέρθηκε το 1756, χρησιμοποιήθηκε από τη Δίαιτα του Βασιλείου της Ουγγαρίας από το 1802 έως το 1848. Εκεί θεσπίστηκε μεγάλο μέρος της σημαντικής νομοθεσίας της Περιόδου των Ουγγρικών Μεταρρυθμίσεων (όπως η κατάργηση της δουλοπαροικίας και η ίδρυση της Ουγγρικής Ακαδημίας Επιστημών).

Το ιστορικό κέντρο χαρακτηρίζεται από πολλά μπαρόκ ανάκτορα. Το ανάκτορο Γκρασάλκοβιτς, που χτίστηκε γύρω στο 1760, είναι τώρα η κατοικία του προέδρου της Σλοβακίας και η κυβέρνηση της χώρας έχει σήμερα την έδρα της στο πρώην Αρχιεπισκοπικό Μέγαρο. Το 1805 διπλωμάτες των αυτοκρατόρων Ναπολέοντα και Φραγκίσκου Β' υπέγραψαν την τέταρτη Συνθήκη του Πρεσβούργου στο Ανάκτορο του Προκαθημένου, μετά τη νίκη του Ναπολέοντα στη Μάχη του Άουστερλιτς. Ορισμένα μικρότερες κατοικίες είναι ιστορικά σημαντικά. Ο συνθέτης Μάχη του Άουστερλιτς γεννήθηκε σε μια κατοικία του 18ου αιώνα στην Παλιά Πόλη.

Ο Καθεδρικός του Αγίου Μαρτίνου

Η Εκκλησία της Αγίας Ελισσάβετ

Από τις σημαντικές εκκλησίες είναι ο γοτθικός καθεδρικός ναός του Αγίου Μαρτίνου που χτίστηκε τον 13ο-16ο αιώνα και λειτούργησε ως η εκκλησία στέψης του Βασιλείου της Ουγγαρίας μεταξύ 1563 και 1830. Η εκκλησία των Φραγκισκανών, που χρονολογείται από τον 13ο αιώνα, υπήρξε τόπος ιπποτικών τελετών και είναι το παλαιότερο σωζόμενο θρησκευτικό κτίριο της πόλης. Η εκκλησία της Αγίας Ελισσάβετ, περισσότερο γνωστή ως Μπλε Εκκλησία λόγω του χρώματός της, είναι χτισμένη εξ ολοκλήρου σε ρυθμό Ουγγρικού Ζετσεσιονισμού. Η Μπρατισλάβα έχει μια σωζόμενη συναγωγή, από τις τρεις μεγάλες που υπήρχαν πριν από το ολοκαύτωμα.

Αξιοπερίεργο είναι το υπόγειο (πρώην ισόγειο) ανακαινισμένο τμήμα του εβραϊκού νεκροταφείου, όπου είναι θαμμένος ο ραββίνος του 19ου αιώνα Μωυσής Σόφερ, που βρίσκεται στη βάση του λόφου του κάστρου κοντά στην είσοδο μιας σήραγγας του τραμ. Το μόνο στρατιωτικό νεκροταφείο (και μνημείο) της Μπρατισλάβας είναι το Σλάβιν, του οποίου τα αποκαλυπτήρια έγιναν το 1960 προς τιμή των στρατιωτών του Σοβιετικού Στρατού, που έπεσαν κατά την απελευθέρωση της πόλης τον Απρίλιο του 1945. Προσφέρει εξαιρετική θέα στην πόλη και στα Μικρά Καρπάθια.

Άλλες σημαντικές κατασκευές του 20ου αιώνα περιλαμβάνουν τη Most Slovenského národného povstania (Γέφυρα της Σλοβακικής εθνικής εξέγερσης) στον Δούναβη με ένα εστιατόριο-πύργο που μοιάζει με UFΟ, τα κεντρικά γραφεία της Σλοβακικής Ραδιοφωνίας σε σχήμα ανεστραμμένης πυραμίδας και το μοναδικού σχεδιασμού Πύργο της Τηλεόρασης Kάμζικ με ένα κατάστρωμα -παρατηρητήριο και περιστρεφόμενο εστιατόριο. Στις αρχές του 21ου αιώνα νέα οικοδομήματα έχουν μεταμορφώσει το παραδοσιακό αστικό τοπίο. Σε μια κατασκευαστική έκρηξη έγιναν νέα δημόσια έργα, όπως η Most Apollo και ένα νέο κτίριο του Εθνικού Θεάτρου της Σλοβακίας, καθώς και ιδιωτικά ακίνητα.

Κάστρο της Μπρατισλάβας

Κάστρο της Μπρατισλάβα.

Ένα από τα πιο εξέχοντα κτίρια της πόλης είναι το Κάστρο της Μπρατισλάβας (Bratislavský hrad), που βρίσκεται σε ένα οροπέδιο 85 μέτρα πάνω από τον Δούναβη. Η τοποθεσία του λόφου του κάστρου κατοικήθηκε από τη μεταβατική περίοδο μεταξύ της Λίθινης Εποχής και της Εποχής του Χαλκούκαι υπήρξε η ακρόπολη μιας κελτικής πόλης, μέρους της ρωμαϊκής λίμας Romanus, τεράστιοο σλαβικού οχυρού οικισμού και πολιτικού, στρατιωτικού και θρησκευτικού κέντρου της Μεγάλης Μοραβίας. Ένα πέτρινο κάστρο κατασκευάστηκε μόλις τον 10ο αιώνα, όταν η περιοχή ανήκε στο Βασίλειο της Ουγγαρίας, ωστόσο τον 9ο αιώνα μια προρομανική πέτρινη βασιλική βρισκόταν στην περιοχή του λόφου.

Το κάστρο μετατράπηκε σε γοτθικό φρούριο κατά των Χουσιτών επί του Σιγισμόνδου του Λουξεμβούργου το 1430, έγινε κάστρο της Αναγέννησης το 1562 και ανακατασκευάστηκε το 1649 σε ρυθμό μπαρόκ. Επί της Βασίλισσας Μαρίας Θηρεσίας το κάστρο έγινε περίβλεπτη βασιλική έδρα. Το 1811 το κάστρο καταστράφηκε ακούσια από πυρκαγιά και παρέμενε σε ερείπια μέχρι τη δεκαετία του 1950, όταν ξαναχτίστηκε ως επί το πλείστον στον πρώην Θηρεσιανό ρυθμό του. Τη δεκαετία του 1940 σχεδιάστηκε η κατεδάφιση των ερειπίων του και η αντικατάστασή του με ένα νέο πανεπιστημιακό συγκρότημα. Ωστόσο αυτό δεν πραγματοποιήθηκε ποτέ και τη δεκαετία του 1960 άρχισε η ανοικοδόμηση. Σήμερα λειτουργεί για τελετές και ως ιστορικό μουσείο του Εθνικού Μουσείου της Σλοβακίας.

Κάστρο του Ντεβίν

Ερείπια του Κάστρο του Ντεβίν. Το 1809 τα στρατεύματα του Ναπολέοντα το ανατίναξαν.

Θέα από το Κάστρο του Ντεβίν

Το ερειπωμένο και πρόσφατα ανακαινισμένο Κάστρο του Ντεβίν βρίσκεται στον ομώνυμο δήμο, στην κορυφή ενός βράχου όπου ο ποταμός Μοράβας, που αποτελεί το σύνορο μεταξύ Αυστρίας και Σλοβακίας, εισρέει στον Δούναβη. Είναι ένας από τους σημαντικότερους αρχαιολογικούς χώρους της Σλοβακίας και περιέχει ένα μουσείο αφιερωμένο στην ιστορία του. Λόγω της στρατηγικής του θέσης ήταν ένα πολύ σημαντικό συνοριακό κάστρο της Μεγάλης Μοραβίας και του πρώιμου ουγγρικού κράτους. Καταστράφηκε από τα στρατεύματα του Ναπολέοντα το 1809. Αποτελεί σημαντικό σύμβολο της σλοβακικής και σλαβικής ιστορίας.

Ρούσοβτσε

Το αρχοντικό Ρούσοβτσε, με το αγγλικό του πάρκο, βρίσκεται στον ομώνυμο δήμο. Χτίστηκε αρχικά τον 17ο αιώνα και μετατράπηκε σε αγγλικό αρχοντικό νεογοτθικού ρυθμού το 1841–1844. Ο δήμος είναι επίσης γνωστός για τα ερείπια του ρωμαϊκού στρατιωτικού στρατοπέδου Τζερουλάτα μέρος των ρωμαϊκών λιμών, ενός αμυντικού συστήματοςτων συνόρων. Τα Τζερουλάτα χτίστηκαν και χρησιμοποιήθηκαν μεταξύ 1ου και 4ου αιώνα μ.Χ.

Πάρκα και λίμνες

Λίμνη Κουτσάιντα.

Λόγω της θέσης της στους πρόποδες των Μικρών Καρπαθίων και της παρόχθιας βλάστησής της στις παραδουνάβιες πεδιάδες, η Μπρατισλάβα έχει δάση κοντά στο κέντρο της πόλης. Η συνολική έκταση των δημόσιων χώρων πρασίνου είναι 46,8 τετραγωνικά χιλιόμετρα ή 110 τετραγωνικά μέτρα ανά κάτοικο. Το μεγαλύτερο πάρκο της πόλης είναι το πάρκο Horský (επί λέξει ορεινό πάρκο), στην Παλιά Πόλη. Το πάρκο Bratislavský lesný (Πάρκο του Δάσους της Μπρατισλάβα) βρίσκεται στα Μικρά Καρπάθια και περιλαμβάνει πολλούς χώρους δημοφιλείς στους επισκέπτες, όπως το Železná studienka και το Koliba. Καλύπτει μια έκταση 27,3 τετραγωνικών χιλιομέτρων, εκ των οποίων το 96% είναι δασωμένο ως επί το πλείστον με δάσος βελανιδιάς και μικτό δάσος βελανιδιάς/σημύδας και περιέχει ιδιόμορφη χλωρίδα και πανίδα, όπως ευρωπαϊκούς ασβούς, κόκκινες αλεπούδες, αγριογούρουνα και κόκκινα ελάφια και ζαρκάδια. Στη δεξιά όχθη του Δούναβη, στον δήμο Πέτρζαλκα, βρίσκεται το πάρκο Γιάνκο Κραλ που ιδρύθηκε το 1774–76. Ένα νέο πάρκο σχεδιάζεται για την Πέτρζαλκα μεταξύ των λιμνών Μικρή και Μεγάλη Ντράζντιακ.

Ο ζωολογικός κήπος της Μπρατισλάβας βρίσκεται στη Μλίνσκα ντόλινα, κοντά στα κεντρικά γραφεία της Σλοβακικής Τηλεόρασης. Ιδρύθηκε το 1960 και φιλοξενεί σήμερα 152 είδη ζώων, μεταξύ των οποίων τα σπάνια λευκό λιοντάρι και λευκή τίγρη. Οι Βοτανικοί Κήποι, που ανήκουν στο Πανεπιστήμιο Κομένιους, βρίσκονται στην όχθη του ποταμού Δούναβη και φιλοξενούν περισσότερα από 120 είδη εγχώριας και ξένης προέλευσης.

Η πόλη έχει μια σειρά από φυσικές και τεχνητές λίμνες, οι περισσότερες από τις οποίες χρησιμοποιούνται για αναψυχή. Παραδείγματα είναι η Στρκόβετς στο Ρούζινοβ, η Κουτσάιντα στο Nόβε Mέστο, η Ζλάτε Πιέσκι8 και η Βάινορι στα βορειοανατολικά και η Ρούσοβτσε στον νότο, που είναι δημοφιλής στους γυμνιστές.

Δημογραφικά

Πολύόροφες πολυκατοικίες στην Μπρατισλάβα.

Αποτελέσματα απογραφής 2021

Διαμέρισμα	Πληθυσμός	Eθνοτική ομάδα	Πληθυσμός
Μπρατισλάβα I–V	475.577	Σλοβάκοι	407.358
Μπρατισλάβα I	46.432	Ούγγροι	11.167
Μπρατισλάβα II	112.001	Τσέχοι	5.031
Μπρατισλάβα III	76.694	Ουκρανοί	1.524
Μπρατισλάβα IV	105.154	Γερμανοί	750
Μπρατισλάβα V	122.296	Άλλοι/μη δηλώσαντες	47.239

Από την ίδρυση της πόλης μέχρι τον 19ο αιώνα, οι Γερμανοί ήταν η κυρίαρχη εθνική ομάδα. Στο τέλος του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου το 42% του πληθυσμού του Πρέσμπουργκ μιλούσε ως μητρική του γλώσσα τα γερμανικά, το 40% τα ουγγρικά και το 15% τα σλοβακικά.

Μετά την ίδρυση της Τσεχοσλοβακίας το 1918 η Μπρατισλάβα παρέμεινε μια πολυεθνική πόλη, αλλά με διαφορετική δημογραφική τάση. Λόγω της σλοβακοποίησης το ποσοστό των Σλοβάκων και των Τσέχων αυξήθηκε στην πόλη, ενώ το ποσοστό των Γερμανών και των Ούγγρων μειώθηκε. Το 1938 το 59% του πληθυσμού ήταν Σλοβάκοι ή Τσέχοι, ενώ οι Γερμανοί αντιπροσώπευαν το 22% και οι Ούγγροι το 13% του πληθυσμού της. Η ίδρυση της πρώτης Σλοβακικής Δημοκρατίας το 1939 έφερε νέες αλλαγές, με πιο αξιοσημείωτη την απέλαση πολλών Τσέχων και την απέλαση ή τη φυγή των Εβραίων κατά τη διάρκεια του Ολοκαυτώματος. Το 1945 οι περισσότεροι Γερμανοί απομακρύνθηκαν. Μετά την αποκατάσταση της Τσεχοσλοβακίας τα διατάγματα Μπένες (που ανακλήθηκαν εν μέρει το 1948) τιμώρησαν συλλογικά τις εθνοτικές γερμανικές και ουγγρικές μειονότητες με απαλλοτρίωση και απέλαση στη Γερμανία, την Αυστρία και την Ουγγαρία για την υποτιθέμενη συνεργασία τους με τη Ναζιστική Γερμανία και την Ουγγαρία κατά της Τσεχοσλοβακίας.

Η πόλη απέκτησε έτσι τον καθαρά σλοβακικό της χαρακτήρα. Εκατοντάδες πολίτες εκδιώχθηκαν κατά τη διάρκεια της κομμουνιστικής καταπίεσης της δεκαετίας του 1950, με στόχο την αντικατάσταση των «αντιδραστικών» με την προλεταριακή τάξη. Από τη δεκαετία του 1950 οι Σλοβάκοι είναι η κυρίαρχη εθνότητα στην πόλη, αποτελώντας περίπου το 90% του πληθυσμού της.

Πολιτικά

Το κτίριο του Κοινοβουλίου της Σλοβακικής Δημοκρατίας.

Η Μπρατισλάβα είναι η έδρα του κοινοβουλίου της Σλοβακίας, της προεδρίας, των υπουργείων, του ανώτατου δικαστηρίου (σλοβακικά: Najvyšší súd) και της κεντρικής τράπεζας. Είναι η έδρα της ομώνυμης Περιφέρειας και, από το 2002, και της Αυτοδιοικούμενης Περιφέρειας της Μπρατισλάβας. Η πόλη έχει επίσης πολλές ξένες πρεσβείες και προξενεία.

Η σημερινή δομή της τοπικής αυτοδιοίκησης (Mestská samospráva) έχει τεθεί σε ισχύ από το 1990. Αποτελείται από τον δήμαρχο (primátor), τη δημοτική επιτροπή (Mestská rada), το δημοτικό συμβούλιο (Mestské zastupiteľstvo), τις επιτροπές του δημοτικού συμβουλίου (Komisie mestského zastupiteľstva), και ένα γραφείο του δημοτικού δικαστή (Magistrát).

Το Ανάκτορο Γκρασάλκοβιτς, έδρα του προέδρου της Σλοβακίας.

Το Επισκοπικό Θερινό Ανάκτορο, έδρα της κυβέρνησης της Σλοβακίας.

Ο δήμαρχος, με έδρα το Ανάκτορο του Προκαθήμενου, είναι ο ανώτατος εκτελεστικός αξιωματούχος της πόλης και εκλέγεται για τετραετή θητεία. Ο σημερινός δήμαρχος της Μπρατισλάβας είναι ο Μάτους Βάλο, που κέρδισε τις εκλογές που διεξήχθησαν στις 29 Οκτωβρίου 2022 ως ανεξάρτητος υποψήφιος. Το δημοτικό συμβούλιο είναι το νομοθετικό όργανο της πόλης, υπεύθυνο για θέματα όπως ο προϋπολογισμός, οι τοπικοί θεσμοί, διατάξεις, ο πολεοδομικός σχεδιασμός, η συντήρηση των δρόμων, η εκπαίδευση και ο πολιτισμός.

Δημοτικό Συμβούλιο

Το Δημοτικό Συμβούλιο της Μπρατισλάβας είναι το νομοθετικό σώμα της πόλης και αριθμεί 45 μέλη. Το Συμβούλιο συνεδριάζει συνήθως μία φορά τον μήνα και αποτελείται από 45 μέλη που εκλέγονται για τετραετή θητεία ταυτόχρονα με τη θητεία του δημάρχου. Πολλές από τις εκτελεστικές λειτουργίες του συμβουλίου εκτελεί δημοτική επιτροπή υπό την καθοδήγηση του συμβουλίου. Η δημοτική δημοτική επιτροπή είναι ένα 28μελές όργανο που αποτελείται από τον δήμαρχο και τους αναπληρωτές του, τους δημάρχους των συνοικιών και έως δέκα μέλη του δημοτικού συμβουλίου. Η δημοτική επιτροπή είναι εκτελεστικό και εποπτικό σκέλος του δημοτικού συμβουλίου και ασκεί επίσης συμβουλευτικό ρόλο στον δήμαρχο.

Διοίκηση

Διοικητικά η Μπρατισλάβα χωρίζεται σε πέντε περιοχές: Μπρατισλάβα Ι (το κέντρο της πόλης), Μπρατισλάβα ΙΙ (ανατολικά μέρη), Μπρατισλάβα ΙΙΙ (βορειοανατολικά τμήματα), Μπρατισλάβα IV (δυτικό και βόρειο τμήμα) και Μπρατισλάβα V (νότια τμήματα στα δεξιά όχθη του Δούναβη, συμπεριλαμβανομένης της Πέτρζαλκα, της πιο πυκνοκατοικημένης περιοχής στην Κεντρική Ευρώπη).

Το Ανάκτορο του Προκαθήμενου στην ομώνυμη πλατεία, έδρα του δημάρχου της πόλης.

Για λόγους αυτοδιοίκησης η πόλη χωρίζεται σε 17 συνοικίες, καθεμιά από τις οποίες έχει τον δικό της δήμαρχο (starosta) και το δικό του συμβούλιο. Ο αριθμός των συμβούλων εξαρτάται από το μέγεθος και τον πληθυσμό της συνοικίας. Καθένας συνοικία συμπίπτει με τις 20 κτηματολογικές περιοχές της πόλης, εκτός από δύο περιπτώσεις: το Nové Mesto διαιρείται περαιτέρω στις κτηματολογικές περιοχές Nové Mesto και Vinohrady και το Ružinov χωρίζεται σε Ružinov, Nivy και Trnávka. Περαιτέρω ανεπίσημη διαίρεση αναγνωρίζει επιπλέον συνοικίες και τοποθεσίες.

Εδαφική διαίρεση της Μπρατισλάβας

Διαμέρισμα	Συνοικία	Χάρτης
Μπρατισλάβα I	Στάρε Μέστο
Μπρατισλάβα II	Ρούζινοβ
	Βράκουνα
	Ποντουνάισκε Μπισκούπιτσε
Μπρατισλάβα III	Νόβε Μέστο
	Ράτσα
	Βάινορι
Μπρατισλάβα IV	Ντούμπραβκα
	Κάρλοβα Βες
	Ντέβιν
	Ντέβινσκα Νόβα Βες
	Λάματς
	Ζάχορσκα Μπίστριτσα
Μπρατισλάβα V	Πέτρζαλκα
	Γιάροβτσε
	Ρούσοβτσε
	Τσούνοβο

Οικονομία

Εθνική Τράπεζα της Σλοβακίας.

Πολυώροφα κτίρια στο Μλύνσκε Νίβυ, μια από τις επιχειρηματικές περιοχές της Μπρατισλάβας.

Επιχειρηματικό και εμπορικό κέντρο στην Eurovea.

Η νέα προκυμαία του Δούναβη.

Το διοικητικό συγκρότημα του Ψηφιακού Πάρκου.

Η Περιφέρεια της Μπρατισλάβας είναι η πλουσιότερη και πιο οικονομικά ευημερούσα περιφέρεια της Σλοβακίας, παρόλο που είναι η μικρότερη σε έκταση και έχει τον τρίτο μικρότερο πληθυσμό από τις οκτώ περιφέρειες της χώρας. Αντιπροσωπεύει περίπου το 26% του Σλοβακικού ΑΕΠ.

Ο μέσος μηνιαίος μισθός στην περιφέρεια της Μπρατισλάβας το 2022 ήταν 1.908 €.

Σύμφωνα με το κατά κεφαλήν ΑΕΠ η Μπρατισλάβα ήταν η έκτη πλουσιότερη περιφέρεια στην Ευρωπαϊκή Ένωση το 2016. Ωστόσο οι αναλυτές έχουν σημειώσει ότι η κατάταξη της περιφέρειας της Μπρατισλάβας είναι υπερβολική για διάφορους λόγους. Το ΑΕΠ της περιφέρειας της Μπρατισλάβας λαμβάνει υπόψη τις δραστηριότητες εταιρειών με έδρα στην πρωτεύουσα, αλλά που έχουν επίσης σημαντικές δραστηριότητες αλλού. Επιπλέον η Volkswagen Slovakia, η μεγαλύτερη αυτοκινητοβιομηχανία της χώρας, βρίσκεται στην περιφέρεια της Μπρατισλάβας αλλά ανήκει στη Volkswagen AG, δίνοντας την εντύπωση ότι η περιοχή είναι εξαιρετικά πλούσια. Έτσι σχεδόν το 30 τοις εκατό του ΑΕΠ της Σλοβακίας δημιουργείται στην Μπρατισλάβα.

Το ποσοστό ανεργίας στην Μπρατισλάβας ήταν 1,83% τον Δεκέμβριο του 2007. Πολλά κυβερνητικά ιδρύματα και ιδιωτικές εταιρείες έχουν την έδρα τους στην Μπρατισλάβα. Περισσότερο από το 75% του πληθυσμού της πόλης εργάζεται στον τομέα των υπηρεσιών, που αποτελείται κυρίως από το εμπόριο, τις τράπεζες, την πληροφορική, τις τηλεπικοινωνίες και τον τουρισμό. Το Χρηματιστήριο της Μπρατισλάβας (BSSE) ιδρύθηκε στις 15 Μαρτίου 1991.

Οι εταιρείες που δραστηριοποιούνται κυρίως στην Μπρατισλάβα με την υψηλότερη προστιθέμενη αξία σύμφωνα με την κατάταξη Trend Top 200 του 2018, περιλαμβάνουν το εργοστάσιο Volkswagen Bratislava, το διυλιστήριο Slovnaft (MOL), την Eset (προγραμματιστής λογισμικού), την Asseco (εταιρία λογισμικού), την PPC Power (παραγωγός θερμότητας και ατμού) και την υπηρεσία προσωπικού Trenkwalder.

Ο Όμιλος Volkswagen ανέλαβε και επέκτεινε το εργοστάσιο της BAZ το 1991 και έκτοτε έχει επεκτείνει σημαντικά την παραγωγή πέρα από τα αρχικά μοντέλα της Škoda Auto. Το 68% της παραγωγής εστιάζεται στα SUV Audi Q7, VW Touareg, καθώς και το αμάξωμα και το κάτω πλαίσιο της Porsche Cayenne. Από το 2012 η παραγωγή περιλαμβάνει επίσης τα Volkswagen up!, SEAT Mii και Skoda Citigo.

Τα τελευταία χρόνια οι επιχειρήσεις που προσανατολίζονται στις υπηρεσίες και την υψηλή τεχνολογία ευδοκιμούν στην Μπρατισλάβα. Πολλές πολυεθνικές εταιρείες, όπως οι IBM, Dell, Lenovo, AT&T, SAP, Amazon, Johnson Controls, Swiss Re και Accenture, έχουν δημιουργήσει κέντρα εξωτερικής ανάθεσης και υπηρεσιών εδώ ή σχεδιάζουν να το κάνουν σύντομα. Οι λόγοι για την εισροή πολυεθνικών εταιρειών περιλαμβάνουν την εγγύτητα με τη Δυτική Ευρώπη, το εξειδικευμένο εργατικό δυναμικό και την υψηλή πυκνότητα πανεπιστημίων και ερευνητικών εγκαταστάσεων. Επίσης εταιρείες πληροφορικής της Σλοβακίας όπως οι ESET, Sygic και Pixel Federation, έχουν την έδρα τους στην Μπρατισλάβα.

Άλλες μεγάλες εταιρείες και εργοδότες με έδρα την Μπρατισλάβα είναι οι Slovak Telekom, Orange Slovensko, Slovenská sporiteľňa, Tatra banka, Doprastav, Hewlett-Packard Slovakia, Slovnaft, Henkel Slovensko, Slovenský plynárenský priemysel,, Kraft Foods Slovakia, Whirlpool Slovakia,, Železnice Slovenskej republiky, AeroMobil και Tesco Stores Slovak Republic.

Η ισχυρή ανάπτυξη της σλοβακικής οικονομίας τη δεκαετία του 2000 οδήγησε σε έκρηξη στον κατασκευαστικό κλάδο και αρκετά μεγάλα έργα έχουν ολοκληρωθεί ή σχεδιάζονται στην Μπρατισλάβα. Οι περιοχές που προσελκύουν προγραμματιστές περιλαμβάνουν τις όχθες του ποταμού Δούναβη, όπου δύο μεγάλα έργα έχουν ήδη ολοκληρωθεί: το River Park στην Παλιά Πόλη και το Eurovea κοντά στη Γέφυρα Απόλλων. Άλλες τοποθεσίες υπό ανάπτυξη είναι οι περιοχές γύρω από τον κεντρικό σιδηροδρομικό σταθμό και τους σταθμούς λεωφορείων, η πρώην βιομηχανική ζώνη κοντά στην Παλιά Πόλη και οι δήμοι Πέρτζαλκα, Νόβε Μέστο και Ρούζινοβ. Το 2010 η πόλη είχε ισοσκελισμένο προϋπολογισμό 277 εκατομμυρίων ευρώ, με το ένα πέμπτο να χρησιμοποιείται για επενδύσεις. Η Μπρατισλάβα κατέχει μετοχές σε 17 εταιρείες απευθείας, συμπεριλαμβανομένης της εταιρείας δημόσιων μεταφορών της πόλης Dopravný podnik Bratislava, της εταιρείας συλλογής και διάθεσης απορριμμάτων με το όνομα OLO (Odvoz a likvidácia odpadu) και της εταιρείας ύδρευσης. Η πόλη διαχειρίζεται επίσης δημοτικούς οργανισμούς όπως η Δημοτική αστυνομία (Mestská polícia), το Μουσείο της Πόλης και ο Ζωολογικός κήπος της Μπρατισλάβας.

Toυρισμός

Το τουριστικό τρένο Prešporáčik στην Παλιά Πόλη

Čumil (Άνθρωπος στην εργασία) στην Παλιά Πόλη

Γκρουπ τουριστών

Το Παλιό Δημαρχείο, το παλαιότερο της χώρας

Το 2006 η Μπρατισλάβα διέθετε 77 καταλύματα, εκ των οποίων τα 45 ξενοδοχεία, συνολικής δυναμικότητας 9.940 κλινών. Συνολικά διανυκτέρευσαν 986.201 επισκέπτες, εκ των οποίων οι 754.870 ήταν αλλοδαποί. Συνολικά οι επισκέπτες πραγματοποίησαν 1.338.497 διανυκτερεύσεις Ωστόσο σημαντικό μερίδιο των επισκέψεων γίνεται από όσους επισκέπτονται την Μπρατισλάβα για μία μόνο μέρα και ο ακριβής αριθμός τους δεν είναι γνωστός. Ο μεγαλύτερος αριθμός ξένων επισκεπτών προέρχεται από την Τσεχία, τη Γερμανία, το Ηνωμένο Βασίλειο, την Ιταλία, την Πολωνία και την Αυστρία.

Μεταξύ άλλων παραγόντων η ανάπτυξη των αεροπορικών πτήσεων χαμηλού κόστους προς την Μπρατισλάβα, με επικεφαλής τη Ryanair, οδήγησε σε πολύ μεγάλη αύξηση επισκεπτών κυρίως από το Ηνωμένο Βασίλειο. Ενώ αυτά αποτελούν έκρηξη για την τουριστική βιομηχανία της πόλης, οι πολιτιστικές διαφορές και οι βανδαλισμοί έχουν θορυβήσει τους τοπικούς αξιωματούχους. Αντικατοπτρίζοντας τη δημοτικότητα των θορυβωδών πάρτι στην Μπρατισλάβα στις αρχές έως τα μέσα της δεκαετίας του 2000 η πόλη ήταν σκηνικό της κωμωδίας Eurotrip του 2004, που γυρίστηκε στην Πράγα της Τσεχίας.

Aγορές

Eμπορικό κέντρο Aupark

Εσωτερικό του εμπορικού κέντρου Eurovea

Κεντρικό εμπορικό κέντρο

Η Μπρατισλάβα έχει οκτώ μεγάλα εμπορικά κέντρα: Aupark, Avion Shopping Park, Bory Mall, Central, Eurovea, Nivy Centrum, Vivo! (πρώην Polus City Center) και Shopping Palace.

Ένα μήνα πριν από τα Χριστούγεννα η κεντρική πλατεία της Μπρατισλάβας φωτίζεται από ένα χριστουγεννιάτικο δέντρο και ανοίγουν επίσημα οι πάγκοι της χριστουγεννιάτικης αγοράς. Περίπου 100 περίπτερα ανοίγουν κάθε χρόνο. Ανοίγει τις περισσότερες ώρες της ημέρας καθώς και το βράδυ.

Πολιτισμός

Η Μπρατισλάβα είναι η πολιτιστική καρδιά της Σλοβακίας. Λόγω του ιστορικού πολυπολιτισμικού χαρακτήρα της η τοπική κουλτούρα επηρεάζεται από διάφορες εθνοτικές και θρησκευτικές ομάδες, συμπεριλαμβανομένων των Γερμανών, των Σλοβάκων, των Ούγγρων και των Εβραίων. Η Μπρατισλάβα διαθέτει πολλά θέατρα, μουσεία, γκαλερί, αίθουσες συναυλιών, κινηματογράφους, κινηματογραφικές λέσχες και ξένα πολιτιστικά ιδρύματα.

Παραστατικές τέχνες

Σλοβακική Φιλαρμονική

Το παλιό κτήριο του Εθνικού Θεάτρου της Σλοβακίας στην πλατεία Χβιέζντοσλαβ

Tο νέο κτίριο του Εθνικού Θεάτρου της Σλοβακίας, χτισμένου το 2007

Η Μπρατισλάβα είναι η έδρα του Εθνικού Θεάτρου της Σλοβακίας, που στεγάζεται σε δύο κτίρια. Το πρώτο είναι ένα νεοαναγεννησιακό κτίριο που βρίσκεται στην Παλιά Πόλη στο τέλος της πλατείας Χβιέζντοσλαβ. Το νέο κτίριο, που άνοιξε για το κοινό το 2007, βρίσκεται στην όχθη του ποταμού. Το θέατρο έχει τρία σύνολα: όπερα, μπαλέτο και δράμα. Μικρότερα θέατρα είναι το κουκλοθέατρο της Μπρτισλάβας, το θέατρο Astorka Korzo '90, το Θέατρο Arena, το L+S Studio και το Naive Theatre της Ραντόσινα.

Η μουσική στην Μπρατισλάβα άκμασε τον 18ο αιώνα και συνδέθηκε στενά με τη βιεννέζικη μουσική ζωή. Ο Μότσαρτ επισκέφτηκε την πόλη σε ηλικία έξι ετών. Μεταξύ άλλων αξιοσημείωτων συνθετών που επισκέφτηκαν ή έζησαν στην πόλη ήταν οι Χάυντν, Λιστ, Μπάρτοκ και Μπετόβεν. Είναι επίσης η γενέτειρα των συνθετών Γιόχαν Νέπομουκ Χούμελ, Ερνε Ντόχανι και Φραντς Σμιτ. Η Μπρατισλάβα φιλοξενεί τόσο τη Σλοβακική Φιλαρμονική όσο και την ορχήστρα δωματίου Capella Istropolitana και πολλά ετήσια φεστιβάλ, όπως το Μουσικό Φεστιβάλ και τις Ημέρες Τζαζ. Το Wilsonic Festival, που πραγματοποιείται από το 2000, φέρνει κάθε χρόνο στην πόλη δεκάδες διεθνείς μουσικές παραστάσεις. Το καλοκαίρι πραγματοποιούνται διάφορες μουσικές εκδηλώσεις στο πλαίσιο του Πολιτιστικού Καλοκαιριού της Μπρατισλάβας στο Κάστρο της πόλης. Εκτός από μουσικά φεστιβάλ μπορεί κανείς να ακούσει μουσική από underground ως γνωστούς ποπ σταρ.

Η Μπρατισλάβα φιλοξενεί δύο από τα εθνικά σύνολα λαϊκών χορών της Σλοβακίας, τα Lúčnica και Slovenský ľudový umelecký kolektív (SĽUK).

Mουσεία και πινακοθήκες

Εθνική Πινακοθήκη της Σλοβακίας

Το μουσείο μοντέρνας τέχνης Danubiana Meulensteen Art Museum

Το Εθνικό Μουσείο της Σλοβακίας (Slovenské národné múzeum), που ιδρύθηκε το 1961, έχει την έδρα του στην Μπρατισλάβα στην όχθη του ποταμού στην Παλιά Πόλη, μαζί με το Μουσείο Φυσικής Ιστορίας, που είναι ένα από τα τμήματά του. Είναι το μεγαλύτερο πολιτιστικό ίδρυμα της Σλοβακίας και σε αυτό ανήκουν 16 εξειδικευμένα μουσεία της πόλης και όχι μόνο. Το Μουσείο της πόλης της Μπρατισλάβας (Múzeum mesta Bratislavy), που ιδρύθηκε το 1868, είναι το παλαιότερο μουσείο με συνεχή λειτουργία της Σλοβακίας. Πρωταρχικός στόχος του είναι να καταγράψει την ιστορία της Μπρατισλάβα με διάφορες μορφές από τις πρώτες περιόδους χρησιμοποιώντας ιστορικές και αρχαιολογικές συλλογές. Διαθέτει μόνιμες εκθέσεις σε οκτώ εξειδικευμένα μουσεία.

Η Εθνική Πινακοθήκη της Σλοβακίας, που ιδρύθηκε το 1948, διαθέτει το πιο εκτεταμένο δίκτυο πινακοθηκών της Σλοβακίας. Δύο εκθέσεις στην Μπρατισλάβα βρίσκονται η μία δίπλα στην άλλη στο Ανάκτορο Εστερχάζυ (Esterházyho palác, Eszterházy palota) και στους Στρατώνες του Νερού (Vodné kasárne, Vizikaszárnya) στην όχθη του ποταμού Δούναβη στην Παλιά Πόλη. Η Δημοτική Πινακοθήκη της Μπρατισλάβας, που ιδρύθηκε το 1961, είναι η δεύτερη μεγαλύτερη του είδους της στη Σλοβακία. Διαθέτει μόνιμες εκθέσεις στα Ανάκτορα Πάλφυ (Pálffyho palác, Pálffy palota) και Μίρμπαχ (Mirbachov palác, Mirbach palota), στην Παλιά Πόλη. Το Μουσείο Τέχνης Danubiana, ένα από τα νεότερα μουσεία τέχνης στην Ευρώπη, βρίσκεται κοντά στο Φράγμα του Τσούνοβο.

Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης

Ως πρωτεύουσα της χώρας η Μπρατισλάβα έχει εθνικά και πολλά τοπικά μέσα ενημέρωσης. Οι μεγαλύτεροι τηλεοπτικοί σταθμοί που εδρεύουν στην πόλη είναι η Σλοβακική Τηλεόραση (Slovenská televízia), ο Markíza, ο JOJ και η TA3. Στο κέντρο έχει την έδρα του Σλοβακικό Ραδιόφωνο (Slovenský rozhlas) και πολλοί εμπορικοί ραδιοφωνικοί σταθμοί της Σλοβακίας εδρεύουν στην πόλη. Εθνικές εφημερίδες με έδρα την Μπρατισλάβα είναι οι SME, Pravda, Nový čas, Hospodárske noviny και η αγγλόφωνη The Slovak Spectator. Εκεί έχουν την έδρα τους δύο πρακτορεία ειδήσεων: το Πρακτορείο Ειδήσεων της Σλοβακικής Δημοκρατίας (TASR) και το Σλοβακικό Πρακτορείο Ειδήσεων (SITA).

Aθλητισμός

Τέχελνε πόλε

Στάδιο Πασιένκυ

Οντρεϊ Νέπελα Αρένα, Χόκεϊ επί πάγου και μεικτών χρήσεων

Διάφορες αθλήματα και αθλητικές ομάδες έχουν μακρά παράδοση στην Μπρατισλάβα, με πολλές ομάδες και αθλητές να αγωνίζονται σε εθνικά και διεθνή πρωταθλήματα και διοργανώσεις.

Το ποδόσφαιρο αυτή τη στιγμή εκπροσωπείται από το μοναδικό σύλλογο που αγωνίζεται στο κορυφαίο πρωτάθλημα ποδοσφαίρου της Σλοβακίας, τη Fortuna Liga. Η ΣΚ Σλόβαν Μπρατισλάβας, που ιδρύθηκε το 1919, έχει την έδρα της στο στάδιο Τέχελνε πόλε. Η ΣΚ Σλόβαν είναι η πιο επιτυχημένη ποδοσφαιρική ομάδα στην ιστορία της Σλοβακίας, καθώς είναι η μόνη ομάδα από την πρώην Τσεχοσλοβακία που κέρδισε ευρωπαϊκή ποδοσφαιρική διοργάνωση, το Κύπελλο Κυπελλούχων το 1969. Η ΦΚ Πετρζάλκα Ακαντέμια είναι η παλαιότερη από τις ποδοσφαιρικές ομάδες της Μπρατισλάβας, ιδρύθηκε το 1898 και εδρεύει στο Στάδιο ΦΚ Πετρζάλκα 1898 στην Πετρζάλκα (παλαιότερα στο Πασιένκι στο Νόβε Μέστο και στο Στάδιο Πετρζάλκα στην Πετρζάλκα). Αυτή τη στιγμή είναι η μόνη ομάδα της Σλοβακίας που έχει κερδίσει τουλάχιστον έναν αγώνα στη φάση των ομίλων του ΟΥΕΦΑ Τσάμπιονς Λιγκ, με τη νίκη 5–0 επί της Σέλτικ Γλασκώβης στον προκριματικό γύρο να είναι η πιο γνωστή, μαζί με τη νίκη με 3–2 επί της ΦΚ Πόρτο. Πριν από αυτό η ΦΚ Κόσιτσε τη σεζόν 1997–98 έχασε και τους έξι αγώνες, παρόλο που ήταν η πρώτη ομάδα της Σλοβακίας μετά την ανεξαρτησία που έπαιξε στη διοργάνωση.

Το 2010 η Αρτμέντια υποβιβάστηκε από την Κόργκον Λίγκα με το νέο της όνομα ΜΦΚ Πετρζάλκα, τερματίζοντας 12η και τελευταία. Η ΦΚ Πετρζάλκα Ακαντέμια αυτή τη στιγμή αγωνίζεται στην 5.liga μετά από χρεοκοπία το καλοκαίρι του 2014. Ένας άλλος γνωστός σύλλογος της πόλης είναι η ΦΚ Ίντερ Μπρατισλάβα. Ιδρύθηκε το 1945, έχει την έδρα τους στο Στάδιο ΣΚΠ Ίντερ Ντούμπραβκα, (παλαιότερα στο Στάδιο Πασιένκυ) και σήμερα παίζει στην 3.liga. Υπάρχουν πολύ περισσότεροι σύλλογοι με μεγάλη παράδοση και επιτυχημένη ιστορία παρά την έλλειψη επιτυχιών τα τελευταία χρόνια, π.χ. η ΛΠ Ντόμινο Μπρατισλάβα που παίζει αυτή τη στιγμή στην 4.liga, η ΦΚ Ράτσα Μπρατισλάβα που αγωνίζεται στην 3.liga όπως και Iντερ. Η FK ŠKP Inter Dúbravka Bratislava, ακολουθώντας την ŠKP Devín (επιτυχημένη ομάδα από τη δεκαετία του 1990) και εν μέρει ακολουθώντας την αρχική Iντερ (που χρεοκόπησε το 2009), πούλησε την άδεια της Κόργκον Λίγκα στη ΦΚ Σένιτσα και συγχωνεύθηκε νόμιμα με την ΦΚ ΣΚΠ Ντούμπραβκα. Προς το παρόν η Ίντερ έχει αναλάβει την τρέχουσα διοίκηση. την παράδοση, το όνομα, τα χρώματα, τους οπαδούς κ.λπ., αλλά νομικά δεν είναι διάδοχος της αρχικής Ίντερ). Η ΦΚ Τάτραν Ντέβιν, ο σύλλογος που είχε επιτυχίες κυρίως σε επίπεδο νέων και συγχωνεύτηκε με τη ΣΚ Σλόβαν Μπρατισλάβας το 1995. MΣΚ Ισκρα Πετρζάλκα, που αγωνίζεται με το όνομα ŠK Iskra Matadorfix Bratislava στην πρώην 1η Λίγκα (σήμερα 2η) το 1997/98.

Η Μπρατισλάβα διαθέτει τρεις χώρους χειμερινών αθλημάτων: το Ondrej Nepela Winter Sports Stadium, το V. Dzurilla Winter Sports Stadium και το Dúbravka Winter Sports Stadium. Η ομάδα χόκεϊ επί πάγου ΧΚ Σλόβαν Μπρατισλάβας εκπροσωπεί την πόλη από τη σεζόν 2012–13 στο Κοντινένταλ Χόκεϊ Λιγκ. Η Slovnaft Arena, τμήμα του χειμερινού σταδίου Ondrej Nepela, φιλοξενεί τη ΧΚ Σλόβαν. Το Παγκόσμιο Πρωτάθλημα Χόκεϊ επί Πάγου το 1959 και το 1992 διεξήχθη στην Μπρατισλάβα και το 2011 (για το οποίο χτίστηκε μια νέα αρένα) στην Μπρατισλάβα και το Κόσιτσε. Η πόλη φιλοξένησε επίσης το Παγκόσμιο Πρωτάθλημα το 2019.

Το Κέντρο Υδάτινων Αθλημάτων του Τσούνοβο είναι μια περιοχή για σλάλομ με κανό και ράφτινγκ, κοντά στο φράγμα Γκαμπτσίκοβο. Φιλοξενεί πολλούς διεθνείς και εθνικούς αγώνες κανό και καγιάκ ετησίως.

Το 1966 η Μπρατισλάβα έδωσε το όνομα του τενίστα Λάντισλαβ Χεχτ στο νέο της στάδιο πολλαπλών αθλημάτων.

Το Εθνικό Κέντρο Τένις, που περιλαμβάνει την Aegon Arena, φιλοξενεί διάφορες πολιτιστικές, αθλητικές και κοινωνικές εκδηλώσεις. Αρκετοί αγώνες του Κυπέλλου Ντέιβις έχουν γίνει εκεί, συμπεριλαμβανομένου του τελικού του το 2005. Η πόλη εκπροσωπείται στα κορυφαία πρωταθλήματα της Σλοβακίας στο μπάσκετ γυναικών και ανδρών, στο χάντμπολ και στο βόλεϊ γυναικών και στην υδατοσφαίριση ανδρών. Ο εθνικός αγώνας δρόμου Ντέβιν–Μπρατισλάβα είναι το παλαιότερο αθλητικό γεγονός στη Σλοβακία και ο Μαραθώνιος της πόλης διεξάγεται κάθε χρόνο από το 2006. Στην Πετρζάλκα βρίσκεται μια πίστα, όπου διοργανώνονται τακτικά αγώνες ιπποδρομιών και κυνοδρομιών και αγωνισμάτων κινητικότητας.

Η Μπρατισλάβα είναι επίσης το κέντρο της ένωσης ράγκμπι της Σλοβακίας.

Eκπαίδευση και επιστήμες

Το κτίριο του Universitas Istropolitana

Έδρα του Πανεπιστημίου Κομένιους στην Πλατεία Σαφαρίκοβο

Το κεντρικό κτίριο του Οικονομικού Πανεπιστημίου

Το πρώτο πανεπιστήμιο της Μπρατισλάβας, στο Βασίλειο της Ουγγαρίας (και επίσης στο έδαφος της σημερινής Σλοβακίας) ήταν το Universitas Istropolitana, που ιδρύθηκε το 1465 από τον Βασιλιά Ματθία Κορβίνο και έκλεισε το 1490 μετά τον θάνατό του.

Η Μπρατισλάβα είναι η έδρα του μεγαλύτερου πανεπιστημίου (Πανεπιστήμιο Κομένιους, 27.771 φοιτητές), του μεγαλύτερου πολυτεχνείου (Σλοβακικό Τεχνολογικό Πανεπιστήμιο, 18.473 φοιτητές) και των παλαιότερων σχολών τέχνης (Ακαδημία Παραστατικών Τεχνών και Ακαδημία Καλών Τεχνών και Σχεδίου) της Σλοβακίας. Άλλα ιδρύματα τριτοβάθμιας εκπαίδευσης είναι το δημόσιο Οικονομικό Πανεπιστήμιο και το πρώτο ιδιωτικό κολέγιο της Σλοβακίας, το Πανεπιστήμιο της Πόλης του Σιάτλ. Συνολικά περίπου 56.000 φοιτητές φοιτούν στα πανεπιστήμια της Μπρατισλάβας.

Υπάρχουν 65 δημόσια, εννέα ιδιωτικά και δέκα θρησκευτικά δημοτικά σχολεία. Συνολικά έχουν 25.821 μαθητές. Το σύστημα δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης της πόλης (μερικά γυμνάσια και όλα τα λύκεια) αποτελείται από 39 σχολεία με 16.048 μαθητές, 37 εξειδικευμένα λύκεια με 10.373 μαθητές και 27 επαγγελματικές σχολές με 8.863 μαθητές (στοιχεία 2007).

Η Σλοβακική Ακαδημία Επιστημών εδρεύει επίσης στην Μπρατισλάβα. Ωστόσο η πόλη είναι μια από τις λίγες ευρωπαϊκές πρωτεύουσες που δεν έχουν ούτε αστεροσκοπείο ούτε πλανητάριο. Το πλησιέστερο αστεροσκοπείο βρίσκεται στο Mόντρασε, σε 30 χιλιόμετρα, και το πλησιέστερο πλανητάριο στο Χλόχοβετς, σε 70 χιλιόμετρα.

Μεταφορές

Το εμπορικό κέντρο Nivy είναι ένα συγκρότημα μικτής χρήσης με υπόγειο διεθνή σταθμό λεωφορείων που άνοιξε το 2021.

Το Κτήριο τερματικού σταθμού στο αεροδρόμιο της Μπρατισλάβα (BTS)

Η Μπρατισλάβα εξυπηρετείται επίσης από το Διεθνές Αεροδρόμιο της Βιέννης, που βρίσκεται 49 χιλιόμετρα δυτικά του κέντρου της πόλης.

Η γεωγραφική θέση της Μπρατισλάβας στην Κεντρική Ευρώπη την έχει καταστήσει εδώ και καιρό φυσικό σταυροδρόμι για τη διεθνή εμπορική κίνηση.

Τις δημόσιες συγκοινωνίες της Μπρατισλάβας διαχειρίζεται η Dopravný podnik Bratislava, μια εταιρεία που ανήκει στην πόλη. Το σύστημα μεταφορών είναι γνωστό ως Mestská hromadná doprava (MHD, Δημοτικές Μαζικές Μεταφορές) και χρησιμοποιεί λεωφορεία, τραμ και τρόλεϊ. Τα περισσότερα μέσα μαζικής μεταφοράς της πόλης είναι επικαλυμμένα με έναν τυπικό χρωματικό συνδυασμό κόκκινου και μαύρου.

Η Μπρατισλάβα αποτελεί επίσης μέρος ενός ολοκληρωμένου συστήματος, του IDS BK, που συνδέει τα μέσα μαζικής μεταφοράς της πόλης με άλλες εταιρείες μεταφορών στην περιφέρεια της πόλης. Το ταξίδι με ένα μόνο εισιτήριο είναι δυνατό σε όλο το δίκτυο του συστήματος, τόσο στην Μπρατισλάβα όσο και στα κοντινά χωριά και πόλεις, συμπεριλαμβανομένων 3 άλλων περιοχών των Σένετς, Μάλατσκι και Πέζινοκ.

Ως σιδηροδρομικός κόμβος η πόλη έχει απευθείας συνδέσεις με την Αυστρία, την Ουγγαρία, την Τσεχία, την Πολωνία, τη Γερμανία, την Κροατία, τη Σλοβενία και την υπόλοιπη Σλοβακία. Ο σιδηροδρομικός σταθμός Bratislava-Petržalka και ο Κεντρικός σταθμός της Μπρατισλάβα είναι οι κύριοι σιδηροδρομικοί σταθμοί.

Ο κεντρικός σταθμός λεωφορείων (Autobusová stanica Mlynské Nivy ή AS Mlynské Nivy) βρίσκεται στο Μλύνσκε Νίβυ, ανατολικά του κέντρου της πόλης, και προσφέρει συνδέσεις λεωφορείων με πόλεις της Σλοβακίας και διεθνείς λεωφορειακές γραμμές. Ένας νέος σταθμός λεωφορείων που συνδέεται με ένα εμπορικό κέντρο, ένα διοικητικό κέντρο και τον ψηλότερο ουρανοξύστη της Μπρατισλάβας, τον Πύργο Nivy, άνοιξε στις 30 Σεπτεμβρίου 2021.

Το σύστημα αυτοκινητοδρόμων παρέχει άμεση πρόσβαση στο Μπρνο της Τσεχίας, τη Βιέννη της Αυστρίας, τη Βουδαπέστη της Ουγγαρίας, στην Τρνάβα και σε άλλα σημεία της Σλοβακίας. Ο Αυτοκινητόδρομος Α6 μεταξύ Μπρατισλάβας και Βιέννης άνοιξε τον Νοέμβριο του 2007.

Το λιμάνι της Μπρατισλάβας είναι ένα από τα δύο διεθνή ποτάμια λιμάνια της Σλοβακίας. Το λιμάνι παρέχει πρόσβαση στη Μαύρη Θάλασσα μέσω του Δούναβη και στη Βόρεια Θάλασσα μέσω της Διώρυγας Ρήνου-Μάιν-Δούναβη. Επιπλέον τουριστικές γραμμές λειτουργούν από το επιβατικό λιμάνι της Μπρατισλάβας προς το Ντέβιν, τη Βιέννη και αλλού. Στην Μπρατισλάβα υπάρχουν επί του παρόντος έξι γέφυρες που πάνω από τον Δούναβη (με σειρά από τη ροή του ποταμού): Most Lafranconi (Γέφυρα Λαφρανκόνι), Most SNP (Γέφυρα της Σλοβακικής Εθνικής Εξέγερσης), Starý most (Παλιά Γέφυρα), Most Apollo (Γέφυρα Απόλλων), Prístavný most (Γέφυρα του Λιμανιού) και Lužný most.

Το Αεροδρόμιο M. R. Štefánik της Μπρατισλάβας είναι το κύριο διεθνές αεροδρόμιο της Σλοβακίας. Βρίσκεται 9 χιλιόμετρα βορειοανατολικά του κέντρου της πόλης. Εξυπηρετεί αστικές και κρατικές, τακτικές και έκτακτες πτήσεις εσωτερικού και εξωτερικού. Οι σημερινοί διάδρομοι προσγείωσης επιτρέπουν την προσγείωση όλων των κοινών τύπων αεροσκαφών. Εξυπηρέτησε 2.024.000 επιβάτες το 2007. Η Μπρατισλάβα εξυπηρετείται επίσης από το Διεθνές Αεροδρόμιο της Βιέννης που βρίσκεται 49 χιλιόμετρα δυτικά του κέντρου της πόλης.

Το τραμ Škoda 30 T στην Μπρατισλάβα

Σκάφος εξπρές της Γραμμής των Δίδυμων πόλεων στον Δούναβη, που συνδέει την Μπρατισλάβα με τη Βιέννη

Χαρακτηριστικό κόκκινο λεωφορείο της Μπρατισλάβας

Αδελφοποιημένες πόλεις

Η Μπρατισλάβα είναι αδελφοποιημένη με τις πόλεις:

• Μπρνο, Τσεχία
• Σέκεσφεχερβαρ, Ουγγαρία
• Κρακοβία, Πολωνία
• Βαρσοβία, Πολωνία
• Περούτζα, Italy (1962)
• Λιουμπλιάνα, Σλοβενία (1967)
• Γερεβάν, Aρμενία (2001)
• Λάρνακα, Κύπρος(1989)
• Τούρκου, Φινλανδία (1976)
• Βρέμη, Γερμανία (1989)
• Αλεξάνδρεια, Αίγυπτος
• Κίεβο, Ουκρανία
• Κλίβελαντ, Ηνωμένες Πολιτείες

* Οι αριθμοί σε παρένθεση αναφέρουν το έτος αδελφοποίησης. Η πρώτη συμφωνία υπογράφηκε με την πόλη της Περούτζα της Ιταλίας στις 18 Ιουλίου 1962.

Φωτογραφίες

• 
  Κεντρική είσοδος του Κάστρου της Μπρατισλάβας
• 
  Πλατεία Χβιεζντοσλαβ
• 
  Πλατεία του Προκαθημένου
• 
  Πύλη του Αγίου Μιχαήλ
• 
  Πύλη του Άγιου Λαυρέντιου
• 
  Εκκλησία της Μεταρρύθμισης
• 
  Εκκλησία του Αγίου Στεφάνου
• 
  Εκκλησία της Αγίας Τριάδας
• 
  Η Παλιά Πόλη της Μπρατισλάβας
• 
  Δρόμοι της Παλιάς Πόλης
• 
  Η Παλιά Πόλη της Μπρατισλάβας
• 
  Η ρυθμού ροκοκό «Οικία του Καλού Ποιμένα», όπου στεγάζεται το Μουσείο Ρολογιών
• 
  Οδός Λαουρίνσκα
• 
  Η Αγορά Στάρα Τρζνίκα, η παλιότερη κλειστή αγορά της Μπρατισλάβας
• 
  Οδός Αϊνστάιν
• 
  Περίπατος στον Δούναβη
• 
  Ανάχωμα
• 
  Ο ποταμός Δούναβης και η Γέφυρα Εθνικής Εξέγερσης της Σλοβακίας
• 
  Η Γέφυρα Απόλλων
• 
  Το Εμπορικό Κέντρο Polus City
• 
  Το κτήριο της έδρας της Σλοβακικής Ραδιοφωνίας
• 
  Το τρένο CityShuttle συνδέει την Μπρατισλάβα με την πρωτεύουσα της Αυστρίας Βιέννη.
• 
  Το Διυλιστήριο Slovnaft στην Μπρατισλάβα
• 
  Χάρτης της Μπρατισλάβας στο κέντρο της πόλης
• 
  Κάλυμμα φρεατίου στην Μπρατισλάβα
• 
  Ανάχωμα του Δούναβη

Δείτε επίσης

• Πανεπιστημιακή Βιβλιοθήκη της Μπρατισλάβα

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

• Επίσημη ιστοσελίδα
• Δορυφορικός φωτογραφικός χάρτης από το Google Maps
• Επίσημη Τουριστική Υπηρεσία της Μπρατισλάβα
• Τουριστικός Οδηγός της Μπρατισλάβα
• Φωτο-γκαλερί της Μπρατισλάβα
• Bridges in Bratislava (Ουγγρικά)
• Μπρατισλάβα, Τουριστικός Οδηγός