Μετάβαση στο περιεχόμενο

Ιωάννης Αλευράς

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Ιωάννης Αλευράς
Πρόεδρος της Ελληνικής Δημοκρατίας
(Υπηρεσιακός)
Περίοδος
9 Μαρτίου – 30 Μαρτίου 1985
ΠρωθυπουργόςΑνδρέας Παπανδρέου
ΠροκάτοχοςΚωνσταντίνος Καραμανλής
ΔιάδοχοςΧρήστος Σαρτζετάκης
Πρόεδρος της Βουλής των Ελλήνων
Περίοδος
17 Νοεμβρίου 1981 – 3 Ιουλίου 1989
ΠροκάτοχοςΔημήτριος Παπασπύρου
ΔιάδοχοςΑθανάσιος Τσαλδάρης
Βουλευτής της Βουλής των Ελλήνων
Περίοδος
17 Νοεμβρίου 1974 – 6 Απριλίου 1995
Περίοδος
4 Νοεμβρίου 1963 – 21 Απριλίου 1967
Προσωπικά στοιχεία
Γέννηση1912, Μεσσήνη
Θάνατος6 Απριλίου 1995 (83 ετών)
Αθήνα
ΕθνότηταΕλληνική
ΣύζυγοςΧριστίνα Παπαθανασίου - Αλευρά
ΣυγγενείςΝάσος Αλευράς
Επάγγελματραπεζοϋπάλληλος, συνδικαλιστής
ΒραβεύσειςΜεγαλόσταυρος του Τάγματος του Σωτήρος
Παρωνύμιομπάρμπα Γιάννης[1]
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Ο Ιωάννης Αλευράς (Μεσσήνη, 1912 - Αθήνα, 6 Απριλίου 1995) ήταν Έλληνας πολιτικός, εκλεγμένος με το ΠΑΣΟΚ, ο οποίος διετέλεσε Πρόεδρος της Βουλής των Ελλήνων[2] για το διάστημα 1981–1989 (την περίοδο των κυβερνήσεων Ανδρέα Παπανδρέου). Ως Πρόεδρος της Βουλής άσκησε ex officio καθήκοντα Προέδρου της Δημοκρατίας[3] στο μεσοδιάστημα από την παραίτηση του Κωνσταντίνου Καραμανλή μέχρι την εκλογή του Χρήστου Σαρτζετάκη, από τις 9 ως τις 30 Μαρτίου 1985.

Παλαιότερα χρημάτισε ιδρυτής και πρώτος πρόεδρος της «Ομοσπονδίας Τραπεζοϋπαλληλικών Οργανώσεων Ελλάδος» (ΟΤΟΕ)[4] και διευθυντικό στέλεχος της Τράπεζας της Ελλάδος.[2]

Ο Γιάννης Αλευράς γεννήθηκε το 1912 στη Μεσσήνη Μεσσηνίας και ξεκίνησε να εργάζεται στην Τράπεζα της Ελλάδος σχεδόν αμέσως μετά την αποφοίτησή του από το Γυμνάσιο. Αν και δεν είχε πανεπιστημιακή μόρφωση, αναδείχθηκε κατά γενική ομολογία σε ένα από τα καλύτερα και πιο έμπειρα στελέχη της ΤτΕ,[5] Το 1955 με δική του πρωτοβουλία ιδρύθηκε η Ομοσπονδία Τραπεζοϋπαλληλικών Οργανώσεων Ελλάδος (ΟΤΟΕ) της οποίας εκλεγόταν πρόεδρος μέχρι και το 1963.[6] Αγωνίστηκε ενάντια στο μετεμφυλιακό κράτος, με χαρακτηριστικές τις πολιτικά κατευθυνόμενες ποινικές διώξεις που αντιμετώπισαν συνδικαλιστές της ΟΤΟΕ από την Εισαγγελία, επειδή η κυβέρνηση της ΕΡΕ επιθυμούσε να ελέγχει τον συνδικαλισμό.[5] Ταυτόχρονα, όμως, ο Αλευράς ήταν αντικομμουνιστής και αντιμετώπιζε πιέσεις και από τα αριστερά.[7]

Το 1963 εκλέχθηκε για πρώτη φορά βουλευτής με την Ένωση Κέντρου στην Α΄ Αθηνών καθώς και στις εκλογές του 1964. Κατά την περίοδο της χούντας των συνταγματαρχών εξορίστηκε στη Σύρο αλλά αμνηστεύθηκε τον Δεκέμβριο του 1967, μετά το αντι-πραξικόπημα του Βασιλιά Κωνσταντίνου. Μετά την απελευθέρωση του ο ιδρυτής του Πανελλήνιου Απελευθερωτικού Κινήματος (ΠΑΚ) στο εξωτερικό, Ανδρέας Παπανδρέου, του ανέθεσε την ηγεσία της οργάνωσης στην Ελλάδα. Το 1971 όμως συνελήφθη και εκτοπίστηκε στον Άη-Στράτη και στη συνέχεια στον Άγιο Νικόλαο Κυνουρίας. Τελικά απελευθερώθηκε το 1972.

Μετά τη μεταπολίτευση υπήρξε ιδρυτικό μέλος του ΠΑΣΟΚ του οποίου και εκλέχθηκε βουλευτής Α΄ Αθηνών στις εκλογές του 1974, του 1977 και του 1981. Στις 12 Δεκεμβρίου 1977 ορίστηκε κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος του ΠΑΣΟΚ μαζί με τον Αναστάσιο Πεπονή και (αργότερα) τον Γιάννη Χαραλαμπόπουλο. Το 1981 εκλέχθηκε πρόεδρος της Βουλής των Ελλήνων και επανεκλέχθηκε το 1985 και το 1989. Στις 10 Μαρτίου 1985 ανέλαβε προσωρινός Πρόεδρος της Δημοκρατίας, ύστερα από την παραίτηση του Κωνσταντίνου Καραμανλή, μέχρι τις 29 Μαρτίου και την εκλογή στην προεδρία του Αρεοπαγίτη Χρήστου Σαρτζετάκη.

Στις 22 Φεβρουαρίου 1990 προτάθηκε από το ΠΑΣΟΚ για Πρόεδρος της Δημοκρατίας αλλά έλαβε 125 ψήφους έναντι των 153 του Κωνσταντίνου Καραμανλή.[8] Στις εκλογές του 1993 εκλέχθηκε με το ψηφοδέλτιο Επικρατείας του ΠΑΣΟΚ.

Μετά το 1989 και τον γάμο του Ανδρέα Παπανδρέου με τη Δήμητρα Λιάνη οι άλλοτε θερμές σχέσεις Παπανδρέου–Αλευρά κατέληξαν απλώς τυπικές. Πέθανε στις 6 Απριλίου του 1995 στην μονάδα εντατικής θεραπείας του νοσοκομείου «Υγεία» εξαιτίας βρογχοπνευμονίας. Κηδεύτηκε στο Πρώτο Νεκροταφείο Αθηνών με τιμές εν ενεργεία πρωθυπουργού.

Ανιψιός του είναι ο πρώην βουλευτής και υφυπουργός του ΠΑΣΟΚ Νάσος Αλευράς.[9]

Η προσωρινή θητεία του Αλευρά στο ανώτατο πολιτειακό αξίωμα δημιούργησε διαδικαστικό πρόβλημα καθώς η Νέα Δημοκρατία και ορισμένοι συνταγματολόγοι (όπως ο Αριστόβουλος Μάνεσης) αμφισβήτησαν το κατά πόσο ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, έστω και αν αυτός είναι προσωρινός, μπορεί να ψηφίσει για τον επόμενο Πρόεδρο. Στον αντίποδα οι καθηγητές Γεώργιος Κασιμάτης και Ευάγγελος Βενιζέλος υποστήριξαν ότι δεν υπήρχε κανένα απολύτως ζήτημα. Η οριακή εκλογή του νέου Προέδρου Χρήστου Σαρτζετάκη (με 181 από τους 180 που απαιτούνταν) όξυνε το όλο σκηνικό χωρίς παρ' όλα αυτά να υπάρξει κάποιο ζήτημα, πέραν της κατάργησης της μυστικής ψηφοφορίας για την εκλογή του Προέδρου στην αναθεώρηση του 1985–1986.

  1. https://anemourion.blogspot.com/2017/10/blog-post_88.html
  2. 2,0 2,1 https://www.hellenicparliament.gr/Organosi-kai-Leitourgia/Proedreio/Proedros/Diatelesantes-Proedroi/
  3. «Η αναπλήρωση του Προέδρου της Δημοκρατίας», http://www.greeklaws.com/pubs/results.php?id=975
  4. https://vouliwatch.gr/mp/aleuras-ioannis
  5. 5,0 5,1 Αυριανή, 7 και 8 Απριλίου 1995
  6. «Ομιλία Δημήτρη Κουσέλα, προέδρου ΟΤΟΕ». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 27 Σεπτεμβρίου 2007. Ανακτήθηκε στις 22 Απριλίου 2007. 
  7. Αυριανή, 7 και 8 Απριλίου 1995
  8. «Οι προεδρικές εκλογές από τον Στασινόπουλο στον Παπούλια». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 11 Σεπτεμβρίου 2009. Ανακτήθηκε στις 22 Απριλίου 2007. 
  9. «Οικογενειακή υπόθεση...». Ελευθεροτυπία. Ανακτήθηκε στις 21 Ιουνίου 2019.