Μετάβαση στο περιεχόμενο

Φαίδων Γκιζίκης

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Φαίδων Γκιζίκης
Πρόεδρος της Ελληνικής Δημοκρατίας
Περίοδος
25 Νοεμβρίου 1973 – 18 Δεκεμβρίου 1974
ΠρωθυπουργόςΑδαμάντιος Ανδρουτσόπουλος
Κωνσταντίνος Γ. Καραμανλής (κυβέρνηση Εθνικής Ενότητας)
Κωνσταντίνος Γ. Καραμανλής (κυβέρνηση ΝΔ)
ΠροκάτοχοςΓεώργιος Παπαδόπουλος
ΔιάδοχοςΜιχαήλ Στασινόπουλος
Προσωπικά στοιχεία
Γέννηση16 Ιουνίου 1917, Βόλος
Θάνατος26 Ιουλίου 1999 (82 ετών)
Αθήνα
ΕθνότηταΕλληνική
ΥπηκοότηταΕλλάδα
Σύζυγοςέγγαμος
Παιδιά3
ΣπουδέςΣτρατιωτική Σχολή Ευελπίδων
ΕπάγγελμαΣτρατιωτικός
Στρατιωτική υπηρεσία
Πίστη Ελλάδα
Υπηρεσία/κλάδοςΣτρατός Ξηράς
Πυροβολικό
ΒαθμόςΣτρατηγός
Διοικήσεις1η Στρατιά (Ελλάδα)
ΔιακρίσειςΧρυσούς Σταυρός Ανδρείας

Μεγαλόσταυρος του Τάγματος Γεωργίου Α
Μεγαλόσταυρος του Τάγματος του Φοίνικα
Πολεμικός Σταυρός

Μετάλλιο Στρατιωτικής Αξίας
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Ο Φαίδων Γκιζίκης (Βόλος, 16 Ιουνίου 1917 - Αθήνα, 26 Ιουλίου 1999) ήταν Έλληνας στρατιωτικός που διορίσθηκε Πρόεδρος της Ελληνικής Δημοκρατίας το 1973, κατά τη διάρκεια της χούντας και παρέμεινε στο αξίωμα τους πρώτους μήνες της Μεταπολίτευσης, μέχρι την αποκατάσταση της Δημοκρατίας.

Γεννήθηκε το 1917 στο Βόλο και σπούδασε στη Στρατιωτική Σχολή Ευελπίδων. Διαδραμάτισε σημαντικό ρόλο στην επιβολή της δικτατορίας στην Ελλάδα,[1] όταν και διορίστηκε διοικητής της 1ης Στρατιάς στη Λάρισα. Την περίοδο της Εξέγερσης του Πολυτεχνείου ήταν Στρατιωτικός Διοικητής Αθηνών και Αττικής.

Μετά το κίνημα Ιωαννίδη, τοποθετήθηκε Πρόεδρος της Δημοκρατίας, χωρίς όμως ουσιαστικό ρόλο. Τρείς ημέρες μετά τον διορισμό του, προήχθη σε Στρατηγό με νομοθετικό διάταγμα, το οποίο υπέγραψε ο ίδιος. [2] Στη μοναδική συνέντευξή του στον Γιάννη Μαρή (Απογευματινή) το 1976, ο Γκιζίκης παραδέχθηκε ότι είχε επίγνωση του ρόλου "μαριονέτας" που κατείχε στο καθεστώς Ιωαννίδη.[3]

Μετά την τραγωδία της Κύπρου το 1974, σε συνεννόηση με τους Αρχηγούς των Ενόπλων Δυνάμεων, κάλεσε σε διάσκεψη πολιτικούς της εποχής πριν από την επιβολή της δικτατορίας, όπως τον Παναγιώτη Κανελλόπουλο, τον Γεώργιο Μαύρο και τον Ευάγγελο Αβέρωφ, για να τους παραδώσει εν λευκώ την εξουσία. Εκεί συμφωνήθηκε η ανάληψη της πρωθυπουργίας από τον Κωνσταντίνο Καραμανλή. Παρά την πτώση της Χούντας και με σκοπό την ομαλή μετάβαση από τη δικτατορία στη δημοκρατία, ο Γκιζίκης παρέμεινε με παραίνεση του Κωνσταντίνου Καραμανλή στη θέση του Προέδρου της Δημοκρατίας έως το Δεκέμβριο του 1974, όταν κατόπιν εκλογών και δημοψηφίσματος, η Ε΄ Αναθεωρητική Βουλή εξέλεξε προσωρινό Πρόεδρο της Δημοκρατίας, μέχρι τη θέση σε ισχύ του νέου Συντάγματος της χώρας, τον Μιχαήλ Στασινόπουλο.

Ο Γκιζίκης υπέβαλε την παραίτηση του από τη θέση του Προέδρου της Δημοκρατίας στις 11 Δεκεμβρίου του 1974 με επιστολή στον Κωνσταντίνο Καραμανλή, λέγοντας ότι οι λόγοι οι οποίοι επέβαλαν την παραμονή του στο αξίωμα είχαν πλέον εκλείψει και πως θα παρέμενε μέχρι την εκλογή νέου Προέδρου. Ο Καραμανλής αποδέχθηκε την παραίτησή του με απαντητική επιστολή, όπου εξέφρασε ευχαριστίες προς τον Γκιζίκη, δηλώνοντας χαρακτηριστικά: "Επιθυμώ, ωσαύτως, να σας εκφράσω την πεποίθησή μου ότι, συγκατατεθείς να παραμείνετε Πρόεδρος της Δημοκρατίας μετά τις 23 Ιουλίου ε.έ., προσφέρατε εις το Έθνος πολυτίμους πράγματι υπηρεσίας εις μίαν κρισιμωτάτην καμπήν της ιστορίας του".[4]

Απεβίωσε το 1999 στο Νοσηλευτικό Ίδρυμα Μετοχικού Ταμείου Στρατού (Ν.Ι.Μ.Τ.Σ.) στην Αθήνα. Ήταν έγγαμος και είχε τρία παιδιά.[5]

  1. «Phaidon Gizikis - Munzinger Biographie». www.munzinger.de. Ανακτήθηκε στις 17 Νοεμβρίου 2022. 
  2. Νομοθετικόν Διάταγμα υπ' αριθμ. 238/1973 Περί προαγωγής εις τον βαθμόν του Στρατηγού του Αντιστρατήγου Φαίδωνος Γκιζίκη (ΦΕΚ Α΄ 315/1973)
  3. «Η συνέντευξη του Φαίδωνα Γκιζίκη στον Γιάννη Μαρή». Πασατέμπος. 24 Νοεμβρίου 2019. Ανακτήθηκε στις 11 Ιανουαρίου 2023. 
  4. «Η παραίτησις του κ. Γκιζίκη». Απογευματινή: σελ. 11. 17/12/1974. http://rg-dev.nlg.gr/viewer/BnlViewer/view/index.html?lang=el#panel:pa%7Cissue:2cfe_124%7Carticle:DIVA249100. 
  5. Pace, Eric (30 Ιουλίου 1999). «The New York Times». Phaidon Gizikis, '73 Greek Junta Officer, dies at 82. 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Εθνικό Οπτικοακουστικό Αρχείο

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]