Μετάβαση στο περιεχόμενο

1,3-διοξετάνιο

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
1,3-διοξετάνιο
Γενικά
Όνομα IUPAC 1,3-διοξετάνιο
Άλλες ονομασίες 1,3-επιδιοξυαιθάνιο
1,3-διοξακυκλοβουτάνιο
Χημικά αναγνωριστικά
Χημικός τύπος C2H4O2
Μοριακή μάζα 60,05 amu
Σύντομος
συντακτικός τύπος
Αριθμός CAS 287-50-3
SMILES C1OCO1 ή O1COC1
InChI 1S/C2H4O2/c1-3-2-4-1/h1-2H2
PubChem CID 126850
ChemSpider ID 143777
Δομή
Μοριακή γεωμετρία Επίπεδη ως προς C-O-C-O.
Ισομέρεια
Ισομερή θέσης 9
Φυσικές ιδιότητες
Χημικές ιδιότητες
Επικινδυνότητα
Εκτός αν σημειώνεται διαφορετικά, τα δεδομένα αφορούν υλικά υπό κανονικές συνθήκες περιβάλλοντος (25°C, 100 kPa).

Το 1,3-διοξετάνιο[1] (αγγλικά 1,3-dioxetane) είναι οργανική χημική ένωση, που περιέχει άνθρακα, υδρογόνο και οξυγόνο, με μοριακό τύπο C2H4O2, αν και συνήθως παριστάνεται με το γραμμικό τύπο του, . Είναι ένας ετεροκυκλικός διαιθέρας, που το μόριό του περιέχει έναν τετραμελή δακτύλιο, με εναλλάξ τα άτομα οξυγόνου και άνθρακα.

Εκτός από τη «μητρική» ένωση, ο όρος 1,3-διοξετάνιο μπορεί, επίσης, να αναφέρεται (γενικότερα) σε μια σειρά «θυγατρικών» ή «υποκατεστημένων» παραγώγων ενώσεων, αρκεί να περιέχουν έναν (τουλάχιστον) 1,3-διοξετανικό δακτύλιο, δηλαδή τετραμελή δακτύλιο με εναλλάξ άτομα οξυγόνου και άνθρακα. Μπορεί να θεωρηθεί ως διμερές της μεθανάλης2CO) και μπορεί να παραχθεί με φωτοχημικό διμερισμό της τελευταίας:[2][3]

Πηγές πληροφόρησης

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  1. Παπαγεωργίου, Β.Π., Εφαρμοσμένη Οργανική Χημεία, Εκδόσεις Παρατηρητής, Θεσσαλονίκη 2005, ISBN 960-260-342-7
  2. SCHAUM'S OUTLINE SERIES, «ΟΡΓΑΝΙΚΗ ΧΗΜΕΙΑ», Μτφ. Α. Βάρβογλη, 1999
  3. «Ασκήσεις και προβλήματα Οργανικής Χημείας» Ν. Α. Πετάση 1982
  4. Αναστάσιου Βάρβογλη, «Χημεία Οργανικών Ενώσεων», Παρατηρητής, Θεσσαλονίκη 1991
  5. Καραγκιοζίδη Σ. Πολυχρόνη, «Ονοματολογία Οργανικών Ενώσεων στα Ελληνικά & Αγγλικά» Β΄ Έκδοση Θεσσαλονίκη 1991
  6. Νικολάου Ε. Αλεξάνδρου, «Γενική Οργανική Χημεία», Εκδόσεις Ζήτη, Θεσσαλονίκη 1985
  7. Δημητρίου Ν. Νικολαΐδη, «Ειδικά Μαθήματα Οργανικής Χημείας», ΑΠΘ, θεσσαλονίκη 1983
  8. Νικολάου Ε. Αλεξάνδρου, Αναστάσιου Βάρβογλη, Φαίδωνα Χατζημηχαλάκη, «Εργαστηριακός Οδηγός», Εκδόσεις Ζήτη, Θεσσαλονίκη 1986
  9. Νικολάου Ε. Αλεξάνδρου, Αναστάσιου Βάρβογλη, Δημητρίου Ν. Νικολαΐδη: «Χημεία Ετεροκυκλικών Ενώσεων», Εκδόσεις Ζήτη, Θεσσαλονίκη 1985
  10. Διαδικτυακοί τόποι που αναφέρονται στις «Αναφορές και παρατηρήσεις».

Αναφορές και παρατηρήσεις

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  1. Για εναλλακτικές ονομασίες δείτε τον πίνακα πληροφοριών.
  2. E. Paterno, G. Chieffi (1909). «.». Gazz. Chim. Ital. 39: 341. 
  3. G. Büchi, Charles G. Inman, and E. S. Lipinsky (1954). «Light-catalyzed Organic Reactions. I. The Reaction of Carbonyl Compounds with 2-Methyl-2-butene in the Presence of Ultraviolet Light». Journal of the American Chemical Society 76 (17): 4327–4331. doi:10.1021/ja01646a024.