Πάπας Σιλβέριος
| Πάπας Άγιος Σιλβέριος | |
|---|---|
 | |
| Από | 8 Ιουνίου 536 |
| Έως | 11 Νοεμβρίου 537 |
| Προκάτοχος | Πάπας Αγαπητός Α΄ |
| Διάδοχος | Πάπας Βιγίλιος |
| Προσωπικά στοιχεία | |
| Γέννηση | 480 Φροζινόνε, Ιταλία |
| Θάνατος | 2 Δεκεμβρίου 537 Πόντζα, Βασίλειο των Οστρογότθων |
Ο Πάπας Σιλβέριος (Papa Silverio, 480 - 2 Δεκεμβρίου 537)[1] κυβέρνησε την Αγία Έδρα από τις 8 Ιουνίου του 536 έως την εκθρόνισή του το 537, λίγους μήνες πριν από το θάνατό του[2]. Η ταχύτατη άνοδος του από Διάκονος στον Παπικό θρόνο έχει ταυτιστεί με τις προσπάθειες που έκανε ο βασιλιάς των Οστρογότθων Θεοδάτος εγγονός του Θεοδώριχου του Μέγα να ανεβάσει έναν έμπιστο Πάπα λίγο πριν ξεκινήσει ο Γοτθικός Πόλεμος (535–554). Ο διάσημος ανατολικός στρατηγός Βελισάριος τον εκθρόνισε, τον έστειλε εξορία στο νησί Παλμαρόλα όπου πέθανε από πείνα.
Βιογραφία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Ήταν νόμιμος γιος του Πάπα Ορμίσδα, γεννημένος στο Φροζινόνε, Λάτιο, πριν ο πατέρας του εισέλθει στην ιεροσύνη, πιθανότατα χειροτονήθηκε στις 8 Ιουνίου 536. Την εποχή που ο βασιλιάς των Οστρογότθων Θεοδάτος πίεζε για την ταχύτατη άνοδο του ήταν ακόμα Υποδιάκονος, σχεδόν εκβίασε την είσοδο και την άνοδο του στην ιεροσύνη. Ο ιστορικός Τζέφρι Ρίτσαρντς ερμηνεύει το γεγονός ότι ο Θεοδάτος επιθυμούσε έντονα έναν φιλο-Γοτθικό Πάπα αφού θεωρούσε "ολόκληρο το σώμα των Διακόνων αναξιόπιστο".[3] Το Liber Pontificalis αναφέρει αντίστοιχα την άποψη ότι ο Σιλβέριος εξαγόρασε την άνοδο των αξιωμάτων του από τον ίδιο τον Θεοδάτο.[4] Ο στρατηγός Βελισάριος εισήλθε στην Ρώμη με την έγκριση του Σιλβέριου (9 Δεκεμβρίου 536). Ο διάδοχος του Θεοδάτου Ουίτιγις συγκέντρωσε στρατό, πολιόρκησε πολλούς μήνες την Ρώμη επιβάλλοντας στους κατοίκους στερήσεις και πείνα. Ο Τζέφρι Ρίτσαρντς σχετικά με την περίοδο αυτή έγραψε "τα γεγονότα ήταν πολύ θολά με διπλή συμπεριφορά του Σιλβέριου και συνεχείς αποστασίες από την μία πλευρά στην άλλη, η απομάκρυνση του ωστόσο έγινε σύντομα".[5] Ο Σιλβέριος καθαιρέθηκε τον Μάρτιο του 537 από τον Βελισάριο και απεστάλη εξορία, η σύζυγος του Βελισάριου Αντωνίνα τον δίκασε και τον έκρινε ένοχο για την συμμαχία του με τους Γότθους.[6] Ο Βελισάριος έστειλε στην εξορία όχι μόνο τον Σιλβέριο αλλά και μια μεγάλη ομάδα Συγκλητικών, ανάμεσα τους και τον ανεψιό του προηγούμενου αυτοκράτορα Φλάβιο Μάξιμο.[7] Ο Πάπας Βιγίλιος ο οποίος βρισκόταν στην Κωνσταντινούπολη ως Αποκρισάριος μεταφέρθηκε στην Ρώμη για να αποκαταστήσει τον Σιλβέριο στην θέση του Ποντίφηκα.[8]
Τις πληρέστερες λεπτομέρειες μας παρέχει ο Λιμπεράτος ο Καρχηδόνιος παρουσιάζοντας τον Βιγίλιο ως "προδότη Μονοφυσίτη ο οποίος έδιωξε και στην ουσία δολοφόνησε τον προκάτοχο του". Το Liber Pontificalis ισχυρίζεται ότι υποσχέθηκε ως αντάλλαγμα στην αυτοκράτειρα Θεοδώρα να επανέλθει ο έκπτωτος Οικουμενικός Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως Πατριάρχης Άνθιμος Α΄. Τον μονοφυσίτη Πατριάρχη Άνθιμο είχε καθαιρέσει ο Πάπας Αγαπητός Α΄ προκαλώντας το μένος της αυτοκράτειρας Θεοδώρας. Ο Σιλβέριος απεστάλη εξορία στην Πατάρα της Λυκίας, ο επίσκοπος της πόλης ζήτησε μια δίκαιη δίκη για τον Σιλβέριο. Ο αυτοκράτορας Ιουστινιανός Α´ διέταξε ωστόσο την μεταφορά του στην Ρώμη ώστε να δικαστεί νόμιμα και δίκαια.[9] Ο Βελισάριος τον παρέδωσε στον νέο Πάπα Βιγίλιο ο οποίος τον έστειλε εξορία στο ερημονήσι Παλμαρόλα που ανήκε στους Ποντινούς Νήσους, πέθανε λίγους μήνες αργότερα από πείνα.[10] Το Liber Pontificalis είναι άκρως επικρητικό απέναντι στον Βιγίλιο και συμφωνεί με τον Λιμπεράτο ότι η επαναφορά του Άνθιμου στον Πατριαρχικό θρόνο ήταν η αιτία της ανατροπής του Σιλβέριου. Ο Βιγίλιος απεστάλη αρχικά στην Ρώμη ώστε να πείσει τον Σιλβέριο να δεχτεί την αποκατάσταση του Άνθιμου, όταν το αρνήθηκε τον κατηγόρησε στον Βελισάριο ότι είχε προχωρήσει σε προδοτική συμφωνία με τον Ουιτίγις να του παραδώσει την πόλη. Ο Βελισάριος δεν πείστηκε αρχικά σε αυτό αλλά αναγκάστηκε να υποκύψει όταν ο Βιγίλιος του έστειλε ψεύτικους μάρτυρες να του το επιβεβαιώσουν. Ο Σιλβέριος κλήθηκε στα ανάκτορα τα οποία βρίσκονταν στον Λόφο του Πίντσιο, του έβγαλαν τα άμφια και τον παρέδωσαν στον Βιγίλιο ο οποίος τον έστειλε εξορία. Ο ιστορικός Προκόπιος παραλείπει αντίθετα τις θρησκευτικές διαφορές, κατηγορήθηκε ότι ήθελε να παραδώσει την Ρώμη στους Οστρογότθους, ο Βελισάριος του έβγαλε τα άμφια και τον έστειλε εξόριστο μοναχό στο ερημονήσι. Ο Βελισάριος τιμώρησε με τον ίδιο τρόπο πολλούς άλλους Γερουσιαστές με την ίδια κατηγορία και τοποθέτησε στην θέση του επισκόπου Ρώμης τον Βιγίλιο.[11] Ο Σιλβέριος πέθανε τελικά από πείνα στην Παλμαρόλα αφού η διατροφή στο ερημονήσι ήταν ανύπαρκτη.[12] Ο Τζέφρι Ρίτσαρντς προσπάθησε να συμβιβάσει τις απόψεις γράφοντας ότι τον Βιγίλιο θεωρούσαν οι αντίπαλοι του ως Αντίχριστο ανάμεσα τους βρισκόταν και ο Λιμπεράτος, τις αφηγήσεις αυτές δανείστηκε και το Liber Pontificalis κατέγραψε αυτές τις αφηγήσεις. Ο συγγραφέας καταλήγει ότι "η διαμάχη είχε πολιτικά κίνητρα" και πίσω από αυτήν βρισκόταν "η έντονη επιθυμία του Βιγίλιου να γίνει Πάπας".[10]
Αγιοποίηση
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Ο Σιλβέριος αργότερα μακαριοποιήθηκε και αγιοποιήθηκε και είναι σήμερα ο προστάτης άγιος του νησιού Πόντζα στην Ιταλία. Με βάση ένα θρύλο του νησιού Πόντζα, ψαράδες που έπλεαν κατά τη διάρκεια μιας θύελλας ανοικτά της Παλμαρόλα ζήτησαν τη βοήθεια του αγίου Σιλβέριου. Μία οπτασία του αγίου τους οδήγησε στην Παλμαρόλα και έτσι σώθηκαν. Το θαύμα αυτό αποτέλεσε αφορμή για την αγιοποίηση του. Με βάση τη "Νέα Καθολική Εγκυκλοπαίδεια (New Catholic Encyclopedia)" (1966), οι ημερομηνίες της παποσύνης του Πάπα Σιλβέριου τίθενται υπό αμφισβήτηση: "1 ή 8 Ιουνίου του 536, έως περίπου 11 Νοεμβρίου του 537, θαν. Παλμαρία, πιθανότατα στις 2 Δεκεμβρίου του 537." Με βάση την ίδια πηγή, δεν μακαριοποιήθηκε ούτε αγιοποιήθηκε ποτέ, αλλά απλά ανακηρύχθηκε άγιος από τους πιστούς. Η πρώτη αναφορά του ονόματός του σε καταλόγους αγίων ανάγεται στον 11ο αιώνα. Η Καθολική Εκκλησία τιμά τη μνήμη του στις 20 Ιουνίου.
Παραπομπές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- ↑ John N.D. Kelly, Gran Dizionario Illustrato dei Papi, σελ. 168
- ↑ Johann Peter Kirsch, Pope St. Silverius, Catholic Encyclopedia 13, Νέα Υόρκη: Robert Appleton Company (1912)
- ↑ Richards 1979, σ. 128
- ↑ Richards 1979, σ. 133
- ↑ Richards 1979, σ. 129
- ↑ McCabe 1939, σ. 128
- ↑ Geary 2002, σ. 113
- ↑ McCabe 1939, σσ. 128-129
- ↑ Duffy 2006, σ. 55
- ↑ 10,0 10,1 Richards 1979, σ. 132
- ↑ Procopius 1979, σ. 239
- ↑ Richards 1979, σ. 130
Πηγές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- "Νεώτερον Εγκυκλοπαιδικόν Λεξικόν Ηλίου" τομ.16ος, σελ.1020.
- Ο Πάπας Σιλβέριος στην Καθολική Εγκυκλοπαίδεια του 1913. (Αγγλικά)
- Κείμενο από την ένατη έκδοση (1887) μιας άγνωστης εγκυκλοπαίδειας.
- Louise Ropes Loomis, The Book of Popes ("Liber Pontificalis"). Merchantville, NJ: Evolution Publishing. ISBN 1-889758-86-8 (Επανέκδοση της έκδοσης του 1916. Αγγλική μετάφραση με ακαδημαϊκό υποσημειώσεις και εικονογραφήσεις).
- Duffy, Eamon (2006). Saints and Sinners: A History of the Popes. New Haven; London: Yale University Press.
- Geary, Patrick J. (2002). The Myth of Nations: The Medieval Origins of Europe. Princeton, NJ: Princeton University Press.
- McCabe, Joseph (1939). A History of the Popes. London: Watts & Co.
- Procopius (1979). De Bello Gothico. Loeb Classical Library. Vol. 3. Cambridge, MA: Harvard University Press.
- Richards, Jeffrey (1979). The Popes and the Papacy in the Early Middle Ages, 476–752. London; Boston: Routledge and Kegan Paul.
- Sanctoral.com. "Saint Silverius: Pope and Martyr". Lives of the Saints–Our Models and Protectors.
- Sansilverioshrine.org. "History". San Silverio Shrine.
