Μετάβαση στο περιεχόμενο

Πάπας Φραγκίσκος

Επεξεργασία συνδέσμων
Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Πάπας
Φραγκίσκος
Ο Πάπας Φραγκίσκος το 2014
ΕκκλησίαΡωμαιοκαθολική
ΕπισκοπήΡώμης
Από13 Μαρτίου 2013
Έως21 Απριλίου 2025
ΠροκάτοχοςΒενέδικτος ΙΣΤ΄
Ιεροσύνη
ΤάγμαΕταιρεία του Ιησού
Προσωπικά στοιχεία
Κοσμικό ΌνομαΧόρχε Μάριο Μπεργκόλιο (Jorge Mario Bergoglio)
Γέννηση17 Δεκεμβρίου 1936 (1936-12-17)
Μπουένος Άιρες, Αργεντινή
Θάνατος21 Απριλίου 2025 (88 ετών)
Οίκος της Αγίας Μάρθας, Βατικανό
ΕθνικότηταΑργεντινή
Προηγούμενο αξίωμαΑρχιεπίσκοπος Μπουένος Άιρες
(1998–2013)
Καρδινάλιος-Ιερέας του Σαν Ρομπέρτο Μπελαρμίνο
(2001–2013)
MottoMiserando atque eligendo
Υπογραφή{{{υπογραφή_alt}}}
Θυρεός{{{θυρεός_alt}}}

Ο Πάπας Φραγκίσκος (λατινικά: Franciscus, ιταλικά: Francesco, ισπανικά: Francisco), κατά κόσμον Χόρχε Μάριο Μπεργκόλιο (Μπουένος Άιρες, 17 Δεκεμβρίου 1936 - Βατικανό, 21 Απριλίου 2025) ήταν Αργεντίνος ιερέας, ο 266ος Πάπας, Επίσκοπος Ρώμης, επικεφαλής της Ρωμαιοκαθολικής Εκκλησίας και ανώτατος άρχοντας του ανεξάρτητου κράτους-πόλεως του Βατικανού. Εξελέγη στις 13 Μαρτίου 2013. Το όνομα που επέλεξε ήταν προς τιμήν του Αγίου Φραγκίσκου της Ασίζης.

Ήταν ο πρώτος Πάπας από την Λατινική Αμερική, αλλά και από την Αμερική γενικότερα, καθώς επίσης και ο πρώτος από το Νότιο Ημισφαίριο και ο πρώτος που γεννήθηκε ή μεγάλωσε εκτός Ευρώπης μετά τον Σύρο πάπα Γρηγόριο Γ' τον 8ο αιώνα. Κατόπιν, ήταν ο πρώτος Ιησουίτης Πάπας.[1] Από το 1988 υπηρέτησε ως αρχιεπίσκοπος Μπουένος Άιρες και το 2001 του απονεμήθηκε ο καρδινάλιος τίτλος του Σαν Ρομπέρτο Μπελαρμίνο.

Γεννημένος στο Μπουένος Άιρες της Αργεντινής, ο Μπεργκόλιο εμπνεύστηκε να ενταχθεί στους Ιησουίτες το 1958 μετά την ανάρρωση από βαριά ασθένεια. Χειροτονήθηκε Καθολικός ιερέας το 1969. από το 1973 έως το 1979, ήταν ο προϊστάμενος της επαρχίας των Ιησουιτών στην Αργεντινή. Έγινε αρχιεπίσκοπος του Μπουένος Άιρες το 1998 και έγινε καρδινάλιος το 2001 από τον Πάπα Ιωάννη Παύλο Β'.

Μετά την παραίτηση του Πάπα Βενέδικτου ΙΣΤ΄ στις 28 Φεβρουαρίου 2013, ένα παπικό κονκλάβιο εξέλεξε τον Μπεργκόλιο ως διάδοχό του στις 13 Μαρτίου. Επέλεξε τον Φραγκίσκο ως παπικό του όνομα προς τιμήν του Αγίου Φραγκίσκου της Ασίζης. Σε όλη τη δημόσια ζωή του, ο Φραγκίσκος διακρίθηκε για την ταπεινοφροσύνη του, την έμφαση στο έλεος του Θεού, τη διεθνή προβολή ως πάπα, το ενδιαφέρον για τους φτωχούς και τη δέσμευσή του στον διαθρησκευτικό διάλογο.[2] Ήταν γνωστός για την λιγότερο επίσημη προσέγγιση του παπισμού από τους προκατόχους του, για παράδειγμα, επιλέγοντας να διαμένει στον ξενώνα Domus Sanctae Marthae (Οίκος της Αγίας Μάρθας) παρά στα παπικά διαμερίσματα του Αποστολικού Παλατιού που χρησιμοποιούσαν οι προηγούμενοι πάπες. Ο Φραγκίσκος έκανε τις γυναίκες πλήρη μέλη των δικαστεριών στη Ρωμαϊκή Κουρία. Υποστήριξε ότι η Καθολική Εκκλησία θα πρέπει να είναι πιο συμπαθής προς τα άτομα του LGBTQ, και δήλωσε ότι παρόλο που δεν επιτρέπονται οι ευλογίες των ομοφυλοφίλων ενώσεων, τα άτομα του LGBTQ μπορούν να ευλογηθούν εφόσον οι ευλογίες δεν δίνονται σε λειτουργικό πλαίσιο. Ο Φραγκίσκος ήταν επικριτής της οικονομίας, του καταναλωτισμού και της υπερανάπτυξης. Ερμηνεύτηκε ευρέως ότι κατήγγειλε τη θανατική ποινή ως εγγενώς κακή, δηλώνοντας ότι η Καθολική Εκκλησία έχει δεσμευτεί για την κατάργησή της.

Στη διεθνή διπλωματία, ο Φραγκίσκος επέκρινε την άνοδο του δεξιού λαϊκισμού, ζήτησε την αποποινικοποίηση της ομοφυλοφιλίας, βοήθησε στην αποκατάσταση πλήρους διπλωματικών σχέσεων μεταξύ των Ηνωμένων Πολιτειών και της Κούβας, διαπραγματεύτηκε μια συμφωνία με τη Λαϊκή Δημοκρατία της Κίνας για να καθορίσει πόση επιρροή είχε το Κομμουνιστικό Κόμμα στο διορισμό Κινέζων επισκόπων και υποστήριξε την υπόθεση των προσφύγων. Αποκάλεσε την προστασία των μεταναστών «καθήκον πολιτισμού» και επέκρινε την αντιμεταναστευτική πολιτική, συμπεριλαμβανομένων εκείνων του προέδρου των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ. Το 2022, ζήτησε συγγνώμη για τον ρόλο της Εκκλησίας στην «πολιτιστική γενοκτονία» των ιθαγενών του Καναδά. Ο Φραγκίσκος συγκάλεσε τη Σύνοδο για τη Συνοδικότητα που περιγράφηκε ως το αποκορύφωμα της παπικής του εξουσίας και το πιο σημαντικό γεγονός στην Καθολική Εκκλησία από τη Δεύτερη Σύνοδο του Βατικανού.

Ο Φραγκίσκος πέθανε σε ηλικία 88 ετών τα ξημερώματα της 21ης ​​Απριλίου 2025, τη Δευτέρα του Πάσχα, μετά από εγκεφαλικό επεισόδιο που ακολούθησε «μη αναστρέψιμη καρδιοκυκλοφορική κατάρρευση». Την τελευταία του δημόσια εμφάνιση έκανε την προηγούμενη μέρα, την Κυριακή του Πάσχα, στην καθιερωμένη πασχαλινή ομιλία του Urbi et orbi.

Βιογραφία

Ο Χόρχε Μάριο Μπεργκόλιο γεννήθηκε στις 17 Δεκεμβρίου του 1936 στο Μπουένος Άιρες της Αργεντινής από Ιταλούς γονείς. Μετά τις σπουδές του στη σχολή στο Βίλα Ντεβότο, εντάχθηκε στο τάγμα των Ιησουιτών στις 11 Μαρτίου του 1958. Ο Μπεργκόλιο έλαβε πανεπιστημιακό τίτλο στη φιλοσοφία από το Κολέγιο Μάξιμο Σαν Χοσέ στο Σαν Μιγκέλ ντε Τουκουμάν και στη συνέχεια δίδαξε λογοτεχνία και ψυχολογία στο Κολέγιο της Ιμακουλάδα (Αμώμου Συλλήψεως) στη Σάντα Φε και στο Κολέγιο του Σαλβαδόρ (Σωτήρος) στο Μπουένος Άιρες. Χειροτονήθηκε ιερέας στις 13 Δεκεμβρίου του 1969 από τον αρχιεπίσκοπο Χοσέ Ραμόν Καστελλάνο. Σπούδασε στη Φιλοσοφική και Θεολογική Σχολή του Σαν Μιγκέλ. Ο Μπεργκόλιο υπηρέτησε ως διδάσκαλος των δοκίμων και δίδασκε ως θεολόγος.

Πάπας της Ρωμαιοκαθολικής Εκκλησίας

Τμήμα μιας σειράς λημμάτων
Ρωμαιοκαθολικισμός
Η Βασιλική του Αγίου Πέτρου
Η Βασιλική του Αγίου Πέτρου, Βατικανό
Οργάνωση
Υπόβαθρο
Θεολογία
Λειτουργία και Λατρεία
Τελετουργίες
Θέματα του Καθολικισμού

Κατά τη δεύτερη ημέρα του Κονκλαβίου του 2013, μετά από την παραίτηση του Βενεδίκτου ΙΣΤ΄, εξελέγη Πάπας. Αν και δεν ήταν ο πρώτος μη Ευρωπαίος Πάπας (ο Γρηγόριος ο τρίτος, συριακής καταγωγής, διετέλεσε Πάπας από το 731 έως το 741), ήταν ο πρώτος Νοτιοαμερικανός.

Ενθρόνιση του Πάπα Φραγκίσκου, 19 Μαρτίου 2013.

Όνομα

Στην πρώτη του ομιλία, στις 16 Μαρτίου 2013, ο Φραγκίσκος δήλωσε στους δημοσιογράφους ότι είχε επιλέξει να ονομαστεί προς τιμήν του Αγίου Φραγκίσκου της Ασίζης (1182-1226), επειδή ανησυχούσε ιδιαίτερα για την ευημερία των φτωχών.[3][4][5] Εξήγησε ότι, όταν έγινε σαφές κατά τη διάρκεια της εκλογικής διαδικασίας του κονκλάβιου ότι θα εκλεγεί ως νέος επίσκοπος της Ρώμης, ο Βραζιλιάνος καρδινάλιος Κλαούντιο Ούμες τον προσέγγισε και του ψιθύρισε: «Μην ξεχάσεις τους φτωχούς», κάτι που έκανε τον Μπεργκόλιο να σκεφτεί τον Άγιο.[6][7] Ο Μπεργκόλιο είχε εκφράσει προηγουμένως τον θαυμασμό του για τον Άγιο Φραγκίσκο, εξηγώντας ότι «έφερε στον Χριστιανισμό μια ιδέα της φτώχειας ενάντια στην πολυτέλεια, την υπερηφάνεια, την ματαιοδοξία των πολιτικών και εκκλησιαστικών δυνάμεων της εποχής. Άλλαξε την ιστορία».[8]

Ήταν η πρώτη φορά που ένας πάπας ονομαζόταν «Φραγκίσκος». Την ημέρα της εκλογής του, το Βατικανό διευκρίνισε ότι το επίσημο παπικό όνομά του θα ήταν «Φραγκίσκος» και όχι «Φραγκίσκος Α΄», καθώς δεν υπήρχε λόγος ύπαρξης αρίθμησης γι΄ αυτόν. Ένας εκπρόσωπος του Βατικανού ανέφερε ότι το όνομα θα γίνει Φραγκίσκος Α΄ εάν και όταν υπάρξει Φραγκίσκος Β΄.[4][9] Επίσης, ήταν η πρώτη φορά από το ποντιφικάτο του Πάπα Λάνδωνα (913-914) όπου ένας πάπας κατείχε όνομα που δεν είχε χρησιμοποιηθεί από προκάτοχό του.[10]

Ο Φραγκίσκος είπε επίσης ότι ορισμένοι καρδινάλιοι του πρότειναν να επιλέξει είτε το «Αδριανός», αφού ο Πάπας Αδριανός Β΄ ήταν μεταρρυθμιστής της εκκλησίας, είτε το «Κλήμης» για να διευθετήσει το σκορ με τον Πάπα Κλήμη ΙΔ΄, ο οποίος εκδίωξε το Τάγμα των Ιησουιτών.[11][12] Τον Φεβρουάριο του 2014, αναφέρθηκε ότι ο Μπεργκόλιο, αν είχε εκλεγεί το 2005, θα είχε επιλέξει το όνομα «Ιωάννης ΚΔ΄» προς τιμήν του Πάπα Ιωάννη ΚΓ΄. Λέγεται ότι είπε στον Καρδινάλιο Φραντσέσκο Μαρκιζάνο: «Ιωάννη, θα είχα ονομάσει τον εαυτό μου Ιωάννη, όπως ο Καλός Πάπας. Θα είχα εμπνευστεί εντελώς από αυτόν».[13]

Κουρία

Στις 16 Μαρτίου 2013, ο Πάπας Φραγκίσκος ζήτησε από όλους όσοι κατέχουν ανώτερες θέσεις στη Ρωμαϊκή Κουρία να συνεχίσουν προσωρινά την άσκηση των καθηκόντων τους, ενώ διόρισε τον Άλφρεντ Σουέρεμπ ως προσωπικό του γραμματέα.[14][15] Στις 6 Απριλίου ονόμασε τον Χοσέ Ροντρίγκεθ Καρμπάγιο γραμματέα της Συνόδου για τα Ιδρύματα της Αποκαλυφθείσας Ζωής και τις Κοινωνίες της Αποστολικής Ζωής, μια θέση που ήταν κενή για αρκετούς μήνες.[16] Ο Φραγκίσκος κατήργησε τα επιδόματα που καταβάλονταν στους υπαλλήλους του Βατικανού, κατά την εκλογή νέου πάπα, ύψους αρκετών εκατομμυρίων ευρώ, επιλέγοντας να δωρίσει τα χρήματα για φιλανθρωπικούς σκοπούς.[17] Κατήργησε επίσης το ετήσιο επίδομα ύψους 25.000 ευρώ, που καταβαλλόταν στους καρδινάλους που υπηρετούσαν στο Συμβούλιο Εποπτών για την Τράπεζα του Βατικανού.[18]

Στις 13 Απριλίου 2013 διόρισε οκτώ καρδινάλιους στο νέο Συμβούλιο των Καρδιναλίων για να τον συμβουλεύουν σχετικά με την αναθεώρηση της οργανωτικής δομής της Ρωμαϊκής Κούριας. Η ομάδα περιελάμβανε γνωστούς κριτικούς των δραστηριοτήτων του Βατικανού και μόνο ένα μέλος της Κουρίας.[19] Αυτοί είναι ο Τζουζέπε Μπερτέλο, πρόεδρος της Ποντιφικής Επιτροπής του Κράτους του Βατικανού, ο Φρανσίσκο Χαβιέρ Ερασουρίς Όσα από τη Χιλή, ο Όσβαλντ Γκράσιας από την Ινδία, ο Ράινχαρντ Μαρξ από τη Γερμανία, ο Λοράντ Μονσένγκο Πασινιά από το Κονγκό, ο Τζορτζ Πελ από την Αυστραλία, ο Σον Πάτρικ Ο΄Μάλεϊ από τις Ηνωμένες Πολιτείες και Όσκαρ Άντρες Ροντρίγκες Μαραδίαγα από την Ονδούρα. Διόρισε τον επίσκοπο Μαρτσέλο Σεμεράρο ως γραμματέα της ομάδας και καθόρισε την πρώτη συνεδρίασή της για την περίοδο 1-3 Οκτωβρίου.[20]

Διδάγματα

Ο Πάπας Φραγκίσκος το 2021

Ο Φραγκίσκος έχει δηλώσει στο περιοδικό La Civiltà Cattolica ότι η Εκκλησία δεν χρειάζεται να μιλάει διαρκώς για τα ζητήματα της άμβλωσης, της τεχνητής αντισύλληψης και της ομοφυλοφιλίας. Πρόσθεσε ότι η εκκλησία έχει επικεντρωθεί σε ασήμαντα ζητήματα και, ως εκ τούτου, δεν πρέπει να είναι τόσο επιρρεπής στο να καταδικάζει πράγματα, ενώ οι ιερείς θα πρέπει να είναι πιο δεκτικοί. Είπε ακόμη ότι το εξομολογητήριο πρέπει να χρησιμοποιείται ώστε να παρακινεί τους ανθρώπους να βελτιώνουν τον εαυτό τους.[21][22][23][24] Στο δοκίμιο Evangelii gaudium, που εκδόθηκε στις 24 Νοεμβρίου 2013, αποκάλυψε τα σημεία στα οποία θα έδινε έμφαση κατά το ποντιφικάτο του: μια ιεραποστολική ώθηση μεταξύ όλων των καθολικών, διαμοιρασμός της πίστης με πιο ενεργό τρόπο, αποφυγή της κοσμικότητας, υπενθύμιση μέσα από το Ευαγγέλιο της ευσπλαχνία του Θεού, βοήθεια προς τους φτωχούς και μάχη για κοινωνική δικαιοσύνη.[25]

Ευσπλαχνία

Ο Πάπας Φραγκίσκος έχει πει ότι το πιο ισχυρό μήνυμα του Ιησού Χριστού είναι η ευσπλαχνία.[26] Το σύνθημά του, Miserando atque eligendo, αναφέρεται στην ευσπλαχνία του Ιησού απέναντι στους αμαρτωλούς. Η φράση προέρχεται από ομιλία του Αγίου Βέδα, ο οποίος σχολίασε ότι ο Ιησούς είδε τον φοροσυλλέκτη και, επειδή τον είδε με τα μάτια της ευσπλαχνίας και τον επέλεξε, του είπε: «Ακολούθησέ με».[27] Το σύνθημα είναι μια αναφορά στη στιγμή που ο Φραγκίσκος βρήκε την θεία κλίση προς την ιεροσύνη, σε ηλικία 17 ετών. Ξεκίνησε μια μέρα μαθητικών εορτασμών, όταν εισήλθε σε μια εκκλησία και γνώρισε την εξομολόγηση.[28]

Ο πάπας Φραγκίσκος στην πλατεία του Αγίου Πέτρου.

Ως καρδινάλιος, πίστευε ότι η χριστιανική ηθική δεν είναι μια τιτάνεια προσπάθεια θέλησης, αλλά μια απάντηση στην ευσπλαχνία του Θεού. Το θέμα δεν είναι να μην πέσουμε ποτέ, αλλά να ξανασηκώνεσαι πάντα. Με αυτή την έννοια, λέει ότι η χριστιανική ηθική είναι μια επανάσταση.[29] Το Ευαγγέλιο που διάβασε για την Κυριακή, κατά την πρώτη του δημόσια ομιλία ως Πάπας, αφορούσε την ευσπλαχνία του Ιησού για την μοιχαλίδα γυναίκα. Αυτό του επέτρεψε να συζητήσει την αρχή ότι ο Θεός δεν κουράζεται πότε να συγχωρεί τους ανθρώπους και να τονίσει τη σημασία του να μην κουράζεται ποτέ κάποιος να ζητάει συγχώρεση.[30] Εξαιτίας αυτής της έμφασης, πολλοί έχουν επιστρέψει στο Θεό και στην εξομολόγηση, ένα αποτέλεσμα που έχει ονομαστεί «Επίδραση του Πάπα Φραγκίσκου».[31] Μολονότι οι Ιησουίτες μειώνονται στο Βόρειο Ημισφαίριο, αυτοί αυξάνονται στη Λατινική Αμερική, την Αφρική και την Ινδία. Ο επικεφαλής τους Αρτούρο Σόσα εκτιμά ότι το 2034 θα υπάρχουν περίπου 10.000 Ιησουίτες και έχουν μέση ηλικία πολύ μικρότερη από τους 15.000 Ιησουίτες του 2019.[32]

Τον Μάρτιο του 2015 ο Πάπας Φραγκίσκος ανακοίνωσε ότι η Καθολική Εκκλησία θα γιορτάσει το ιωβηλαίο έτος από τις 8 Δεκεμβρίου 2015 έως τις 20 Νοεμβρίου 2016, αφιερωμένο στο θέμα της ευσπλαχνίας του Θεού. Το Βατικανό ανακοίνωσε ο Πάπας θα συμμετέχει σε διάφορες εκδηλώσεις για να αποδείξει το θέμα της ευσπλαχνίας του Θεού.[33] Ο Πάπας Φραγκίσκος θεωρεί την ηθική ως όχημα της ευσπλαχνίας του Θεού και αποκαλεί την ευσπλαχνία ως «βασικό στοιχείο της ζωής της πίστης».[34]

Τον Μάρτιο του 2018, ο Φραγκίσκος φέρεται να δήλωσε στην εφημερίδα la Repubblica: «Εκείνοι που μετανοούν λαμβάνουν τη συγχώρεση του Θεού και παίρνουν τη θέση τους ανάμεσα στις τάξεις εκείνων που τον σκέφτονται, αλλά εκείνοι που δεν μετανοούν δεν μπορεί να συγχωρεθούν. Δεν υπάρχει απλά μία κόλαση, υπάρχει η εξαφάνιση των αμαρτωλών ψυχών». Το Βατικανό διέψευσε γρήγορα αυτή τη δήλωση, την οποία αποκάλεσε ανακατασκευή και όχι πιστή αποτύπωση των λόγων του Φραγκίσκου.[35] Ο δημοσιογράφος Εουτζένιο Σκαλφάρι αργότερα είπε ότι πίστευε ότι ο Πάπας αρνήθηκε την ύπαρξη της κόλασης, αλλά παραδέχτηκε ότι δεν είχε κρατήσει σημειώσεις κατά τη διάρκεια της συνομιλίας τους και ότι μπορεί να πλημμέλησε τα ακριβή λόγια του Φραγκίσκου.[36]

Προσφωνήσεις του
Πάπα Φραγκίσκου
Προσφώνηση αναφοράςΗ Αυτού Αγιότης
Προφορική προσφώνησηΑγιώτατε
Θρησκευτική προσφώνησηΆγιος Πατέρας

Στις 29 Σεπτεμβρίου 2019, την 105η Παγκόσμια Ημέρα Μεταναστών και Προσφύγων, εγκαινίασε μαζί με πρόσφυγες στην Πλατεία του Αγίου Πέτρου το γλυπτό Angels Unawares και εξέφρασε την επιθυμία «να υπενθυμίσει σε όλους την ευαγγελική πρόκληση της φιλοξενίας».[37]

Άλλες ενέργειες

Το 2017 αναγνώρισε τον Πάπα Ιωάννη Παύλο Α΄ ως σεβάσμιο (venerable) που αποτελεί το δεύτερο στάδιο από τα τέσσερα της διαδικασίας αγιοκατάταξης.[38]

Θάνατος

Ο Πάπας Φραγκίσκος πέθανε σε ηλικία 88 ετών τη Δευτέρα του Πάσχα, 21 Απριλίου 2025, στις 07:35 CEST (UTC+02:00), στο δωμάτιό του στον Οίκο της Αγίας Μάρθας στο Βατικανό, μετά από εγκεφαλικό επεισόδιο που υπέστη. Τον θάνατό του ανακοίνωσε ο Καμεράριος της Αγίας Έδρας, καρδινάλιος Κέβιν Φάρελ στο τηλεοπτικό κανάλι του Βατικανού, σε δήλωση που βιντεοσκοπήθηκε στο παρεκκλήσι του οίκου.[39]

Θα ταφεί στη Βασιλική της Σάντα Μαρία Ματζόρε στη Ρώμη, σύμφωνα με την επιθυμία του.[40] Ο Φραγκίσκος θα είναι ο πρώτος Πάπας που θα ενταφιαστεί εκτός του Βατικανού, μετά τον Πάπα Λέοντα ΙΓ΄ το 1903.

Βιβλιογραφία

  • Για μια εκκλησία φτωχή και των φτωχών, συνέντευξη του Πάπα Φραγκίσκου στον Αντόνιο Σπαντάρο, μετάφραση Θεόδωρος Κοντίδης, επίμετρο Σταύρος Ζουμπουλάκης, εκδ. «Πόλις», Αθήνα, 81 σελίδες, ISBN 978-960-435-439-9

Παραπομπές

  1. ↑ «Profile: Pope Francis». bbc.com (στα Αγγλικά). 1 Δεκεμβρίου 2017. 
  2. ↑ «Φραγκίσκος – Βαρθολομαίος: Δύο ιεροί φίλοι». Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ. 22 Απριλίου 2025. Ανακτήθηκε στις 22 Απριλίου 2025. 
  3. ↑ «Pope Francis explains decision to take St Francis of Assisi's name». The Guardian (London). 16 Μαρτίου 2013. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 17 Μαρτίου 2013. https://web.archive.org/web/20130317092441/http://www.guardian.co.uk/world/2013/mar/16/pope-francis-st-francis-assisi. 
  4. ↑ 4,0 4,1 «New Pope Francis visits St. Mary Major, collects suitcases and pays bill at hotel». The Vatican Today. 14 Μαρτίου 2013. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 17 Μαρτίου 2013. 
  5. ↑ Michael Martinez, CNN Vatican analyst: Pope Francis' name choice 'precedent shattering', CNN (13 Μαρτίου 2013). Retrieved 13 Μαρτίου 2013.
  6. ↑ Laura Smith-Spark et al. : Pope Francis explains name, calls for church 'for the poor' CNN,16 Μαρτίου 2013
  7. ↑ «Pope Francis wants 'poor Church for the poor'». BBC News. 16 Μαρτίου 2013. https://www.bbc.co.uk/news/world-europe-21812545. Ανακτήθηκε στις 16 Μαρτίου 2013. 
  8. ↑ Bethune, Brian, "Pope Francis: How the first New World pontiff could save the church", Maclean's, 26 Μαρτίου 2013, Retrieved 27 Μαρτίου 2013
  9. ↑ Alpert, Emily (13 Μαρτίου 2013). «Vatican: It's Pope Francis, not Pope Francis I». Los Angeles Times. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 15 Μαρτίου 2013. https://web.archive.org/web/20130315094438/http://www.latimes.com/news/world/worldnow/la-fg-wn-vatican-pope-francis-name-20130313,0,1309501.story. 
  10. ↑ Knowles, Leo (2003). Modern Heroes of the Church. Huntington, IN: Our Sunday Visitor Publishing. σελ. 115. ISBN 978-1-931709-46-0. [νεκρός σύνδεσμος]
  11. ↑ Audience to Representatives of the Communications Media – Address of the Holy Father Pope Francis – vatican.va – Paul VI Audience Hall Σάββατο, 16 Μαρτίου 2013
  12. ↑ Marco R. della Cava, Pope Francis charms media in first press address, USA Today (16 Μαρτίου 2013). Retrieved 16 Μαρτίου 2013.
  13. ↑ «Francis once thought of taking the name John, after Pope John XXIII». National Catholic Reporter. 11 Φεβρουαρίου 2014. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2016-03-05. https://web.archive.org/web/20160305070944/http://ncronline.org/blogs/ncr-today/francis-once-thought-taking-name-john-after-pope-john-xxiii. Ανακτήθηκε στις 26 Μαΐου 2015. 
  14. ↑ Stagno-Navarra, Karl (18 Μαρτίου 2013). «Gozitan Mgr Alfred Xuereb appointed Pope's official secretary». Malta Today. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2013-03-21. https://web.archive.org/web/20130321001926/http://www.maltatoday.com.mt/en/newsdetails/news/world/Gozitan-Mons-Alfred-Xuereb-appointed-Pope-Francis-secretary-20130318. Ανακτήθηκε στις 21 Μαρτίου 2013. 
  15. ↑ Allen, Jr., John L. (16 Μαρτίου 2013). «Francis drops first hint that reform may be real». National Catholic Reporter. http://ncronline.org/blogs/ncr-today/francis-drops-first-hint-reform-may-be-real. Ανακτήθηκε στις 17 Μαρτίου 2013. 
  16. ↑ McElwee, Joshua J. (6 Απριλίου 2013). «Pope appoints Franciscan to religious congregation». National Catholic Reporter. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2013-10-07. https://web.archive.org/web/20131007163804/http://ncronline.org/blogs/ncr-today/pope-appoints-franciscan-religious-congregation. Ανακτήθηκε στις 7 Απριλίου 2013. 
  17. ↑ «Pope scraps Vatican staff bonuses, directs money to charity». UPI. 19 Απριλίου 2013. http://www.upi.com/Top_News/World-News/2013/04/19/Pope-scraps-Vatican-staff-bonuses-directs-money-to-charity/UPI-14541366354800/. Ανακτήθηκε στις 21 Απριλίου 2013. 
  18. ↑ Galeazi, Giacomo (19 Απριλίου 2013). «Ior: Cuts to the cardinals' "earnings"». Las Stampa: Vatican Insider. http://vaticaninsider.lastampa.it/en/the-vatican/detail/articolo/francesco-francis-francisco-24204/. Ανακτήθηκε στις 21 Απριλίου 2013. 
  19. ↑ Allen, Jr., John L. (13 Απριλίου 2013). «Pope taps eight cardinals to lead reform». National Catholic Reporter. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2013-09-02. https://web.archive.org/web/20130902010024/http://ncronline.org/blogs/ncr-today/pope-taps-eight-cardinals-lead-reform. Ανακτήθηκε στις 14 Απριλίου 2013. 
  20. ↑ O'Connell, Gerard (13 Απριλίου 2013). «Pope Francis sets up a group of eight cardinals to advise him». La Stampa: Vatican Insider. http://vaticaninsider.lastampa.it/en/the-vatican/detail/articolo/francesco-francis-francisco-24044/. Ανακτήθηκε στις 13 Απριλίου 2013. 
  21. ↑ Goodstein, Laurie (19 September 2013). «Pope Says Church Is 'Obsessed' With Gays, Abortion and Birth Control». The New York Times. https://www.nytimes.com/2013/09/20/world/europe/pope-bluntly-faults-churchs-focus-on-gays-and-abortion.html?hp&_r=0. Ανακτήθηκε στις 19 February 2015. 
  22. ↑ «BBC News – Pope Francis: Church too focused on gays and abortion». BBC News. 19 September 2013. https://www.bbc.co.uk/news/world-europe-24166434. Ανακτήθηκε στις 27 December 2013. 
  23. ↑ «Pope urges more understanding for gays – Europe». Al Jazeera English. 20 December 2013. http://www.aljazeera.com/news/europe/2013/09/20139202523642396.html. Ανακτήθηκε στις 27 December 2013. 
  24. ↑ Migliaccio, Alessandra (19 September 2013). «Pope Says Church Should Stop Obsessing Over Gays, Abortion». Bloomberg. https://www.bloomberg.com/news/2013-09-19/pope-says-church-should-stop-obsessing-over-gays-abortion.html. Ανακτήθηκε στις 27 December 2013. 
  25. ↑ Cindy Wooden (26 November 2013) "A summary of the key issues raised by Pope in Evangelii Gaudium",.Catholic Herald. Ανακτήθηκε 4 Αυγούστου 2015.
  26. ↑ Pope Francis (17 Μαρτίου 2013). «Holy mass in the parish of St. Anna in the Vatican». Holy See. Ανακτήθηκε στις 19 Φεβρουαρίου 2015. 
  27. ↑ Glatz, Carol (15 Μαρτίου 2013). «Pope's episcopal motto comes from homily by English doctor of church». Catholic News Service. Ανακτήθηκε στις 16 Μαρτίου 2013. 
  28. ↑ El Jesuita. Conversaciones con el cardenal Jorge Bergoglio, SJ., Sergio Rubín y Francesca Ambrogetti, Vergara editor, pp. 45–47. Αρχειοθετήθηκε 18 March 2013 στο Wayback Machine.
  29. ↑ «The future Pope Francis: additional interviews and writings». catholicculture.org. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 12 Δεκεμβρίου 2019. Ανακτήθηκε στις 11 Μαρτίου 2020. 
  30. ↑ On Forgiveness Αρχειοθετήθηκε 2016-01-10 στο Wayback Machine., Pope Francis, Vatican City, 17 March 2013.
  31. ↑ «Catholic news from the Archdiocese of Baltimore and around the world». [νεκρός σύνδεσμος]
  32. ↑ «Father Sosa: Attacks against Pope Francis are aimed at influencing the next conclave». America Magazine (στα Αγγλικά). 16 Σεπτεμβρίου 2019. Ανακτήθηκε στις 25 Σεπτεμβρίου 2019. 
  33. ↑ Pope Francis: homily with announcement of Year of Mercy Αρχειοθετήθηκε 2015-03-19 στο Wayback Machine.. Official Vatican Network (13 March 2015). Retrieved on 8 May 2015.
  34. ↑ Harris, Elise. «Mercy is key to the life of faith, Pope Francis says». Catholic News Agency (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 25 Σεπτεμβρίου 2019. 
  35. ↑ «"Vatican scrambles after pope appears to deny existence of hell", by Angela Giufridda, The Guardian». Theguardian.com. Ανακτήθηκε στις 12 Ιουνίου 2018. 
  36. ↑ Horowitz, Jason (30 March 2018). «Does Hell Exist? And Did the Pope Give an Answer?». The New York Times. https://www.nytimes.com/2018/03/30/world/europe/pope-francis-hell-scalfari.html. Ανακτήθηκε στις 12 June 2018. 
  37. ↑ Mutual, Griselda (29 September 2019). «“Angels Unawares”: El Papa inaugura esta escultura de bronce» (στα es). Ecclesia. https://www.revistaecclesia.com/angels-unawares-el-papa-inaugura-esta-escultura-de-bronce/. 
  38. ↑ Junno Arocho Esteves (9 Νοεμβρίου 2017). "Pope Francis officially declares John Paul I 'venerable'". Catholic Herald. Ανακτήθηκε 10 Νοεμβρίου 2017.
  39. ↑ «Papa Francesco è morto, l'annuncio del cardinale Farrell: «Alle 7.35 il Vescovo di Roma è tornato alla casa del Padre»». Corriere della Sera (στα Ιταλικά). 21 Απριλίου 2025. Ανακτήθηκε στις 21 Απριλίου 2025. 
  40. ↑ «Pope Francis dies at age 88». NBC News (στα Αγγλικά). 21 Απριλίου 2025. Ανακτήθηκε στις 21 Απριλίου 2025. 

Πηγές


Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Πάπας_Φραγκίσκος&oldid=11057687"