Ιωάννης Ε΄ Παλαιολόγος: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Περιήγηση ιστορικού διαδραστικά
← Προηγούμενη διαφοράΕπόμενη διαφορά →
Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
ΟπτικήΚώδικας wiki
μΧωρίς σύνοψη επεξεργασίας
Γραμμή 4: Γραμμή 4:
|εικόνα = John V Palaiologos.jpg
|εικόνα = John V Palaiologos.jpg
|μέγεθος_εικόνας = 181px
|μέγεθος_εικόνας = 181px
|λεζάντα = Ιωάννης Ε΄ Παλαιολόγος
|λεζάντα = Ο Ιωάννης Ε΄ Παλαιολόγος
|τίτλος = [[Κατάλογος Βυζαντινών αυτοκρατόρων|Αυτοκράτορας της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας]]
|τίτλος = [[Κατάλογος Βυζαντινών αυτοκρατόρων|Αυτοκράτορας των Ρωμαίων]] (1η φορά)
|περίοδος_εξουσίας = [[15 Ιουνίου]] [[1341]] - [[12 Αυγούστου]] [[1376]]<br>[[1 Ιουλίου]] [[1379]] - [[14 Απριλίου]] [[1390]]<br>[[17 Σεπτεμβρίου|17 Σεπτεμβρ.]] [[1390]] - [[16 Φεβρουαρίου|16 Φεβρουαρ.]] [[1391]]
|περίοδος_εξουσίας = [[15 Ιουνίου]] [[1341]] - [[12 Αυγούστου]] [[1376]]
|ημ_στέψης = [[15 Ιουνίου]] [[1341]]
|ημ_στέψης = [[15 Ιουνίου]] [[1341]]
|τόπος_στέψης =
|τόπος_στέψης =
|προκάτοχος = [[Ανδρόνικος Γ΄ Παλαιολόγος]]
|προκάτοχος = [[Ανδρόνικος Γ΄ Παλαιολόγος]]
|διάδοχος = [[Μανουήλ Β΄ Παλαιολόγος]]
|διάδοχος = [[Ανδρόνικος Δ΄ Παλαιολόγος]]
|τίτλος2 =
|τίτλος2 = [[Κατάλογος Βυζαντινών αυτοκρατόρων|Συναυτοκράτορας]]
|περίοδος_εξουσίας2=
|περίοδος_εξουσίας2= [[Ιωάννης ΣΤ΄ Καντακουζηνός]] (31 Μαρτίου 1347 - 10 Δεκεμβρίου 1354)
|τίτλος3 = [[Κατάλογος Βυζαντινών αυτοκρατόρων|Αυτοκράτορας των Ρωμαίων]] (2η φορά)
|ημ_στέψης2 =
|περίοδος_εξουσίας3= [[1 Ιουλίου]] [[1379]] - [[14 Απριλίου]] [[1390]]
|τόπος_στέψης2 =
|προκάτοχος2 =
|ημ_στέψης3 =
|διάδοχος2 =
|τόπος_στέψης3 =
|προκάτοχος3 = [[Ανδρόνικος Δ΄ Παλαιολόγος]]
|διάδοχος3 = [[Ιωάννης Ζ΄ Παλαιολόγος]]
|τίτλος4 = [[Κατάλογος Βυζαντινών αυτοκρατόρων|Αυτοκράτορας των Ρωμαίων]] (3η φορά)
|περίοδος_εξουσίας4= [[17 Σεπτεμβρίου|17 Σεπτεμβρ.]] [[1390]] - [[16 Φεβρουαρίου|16 Φεβρουαρ.]] [[1391]]
|ημ_στέψης4 =
|τόπος_στέψης4 =
|προκάτοχος4 = [[Ιωάννης Ζ΄ Παλαιολόγος]]
|διάδοχος4 = [[Μανουήλ Β΄ Παλαιολόγος]]
|σύζυγος = [[Ελένη Καντακουζηνή (αυτοκράτειρα)|Ελένη Καντακουζηνή]]
|σύζυγος = [[Ελένη Καντακουζηνή (αυτοκράτειρα)|Ελένη Καντακουζηνή]]
|επίγονοι = [[Ανδρόνικος Δ΄ Παλαιολόγος]]<br>Ειρήνη Παλαιολογίνα<br>[[Μανουήλ Β´ Παλαιολόγος]]<br/>[[Θεόδωρος Α΄ Παλαιολόγος]]<br/>[[Μιχαήλ Παλαιολόγος (γιος Ιωάννη Ε΄)|Μιχαήλ Παλαιολόγος]]<br>Μαρία Παλαιολογίνα<br>κ.ά.
|επίγονοι = [[Ανδρόνικος Δ΄ Παλαιολόγος]]<br>Ειρήνη Παλαιολογίνα<br>[[Μανουήλ Β´ Παλαιολόγος]]<br/>[[Θεόδωρος Α΄ Παλαιολόγος]]<br/>[[Μιχαήλ Παλαιολόγος (γιος Ιωάννη Ε΄)|Μιχαήλ Παλαιολόγος]]<br>Μαρία Παλαιολογίνα<br>κ.ά.
Γραμμή 110: Γραμμή 118:
</center>
</center>
{{ahnentafel bottom}}
{{ahnentafel bottom}}

==Γενεαλογία==
==Γενεαλογία==
[[Γενεαλογία Ρωμαίων Αυτοκρατόρων 717 - 1453]]
[[Γενεαλογία Ρωμαίων Αυτοκρατόρων 717 - 1453]]
Γραμμή 122: Γραμμή 131:
* Ostrogorsky, G. "History of the Byzantine State"
* Ostrogorsky, G. "History of the Byzantine State"


{{Βυζαντινός Αυτοκράτορας | προηγούμενος=[[Ανδρόνικος Γ΄ Παλαιολόγος]]| συναυτοκράτορας=συναυτοκράτορας [[Ιωάννης ΣΤ´ Καντακουζηνός]]<br>(1347-1354)|επόμενος= [[Ανδρόνικος Δ΄ Παλαιολόγος]]}}

{{Βυζαντινός Αυτοκράτορας | προηγούμενος=[[Ανδρόνικος Γ΄ Παλαιολόγος]] | συναυτοκράτορας=[[Ιωάννης ΣΤ´ Καντακουζηνός]], [[Ανδρόνικος Δ΄ Παλαιολόγος]], [[Ιωάννης Ζ΄ Παλαιολόγος]]|επόμενος= [[Μανουήλ Β΄ Παλαιολόγος]]}}
{{Βυζαντινός Αυτοκράτορας | προηγούμενος=[[Ανδρόνικος Δ΄ Παλαιολόγος]]|επόμενος= [[Ιωάννης Ζ΄ Παλαιολόγος]]}}
{{Βυζαντινός Αυτοκράτορας | προηγούμενος=[[Ιωάννης Ζ΄ Παλαιολόγος]]|επόμενος= [[Μανουήλ Β΄ Παλαιολόγος]]}}
{{Βυζαντινοί Αυτοκράτορες}}
{{Βυζαντινοί Αυτοκράτορες}}

{{Authority control}}
{{Authority control}}


Έκδοση από την 20:57, 29 Νοεμβρίου 2018

Ιωάννης Ε΄
Ο Ιωάννης Ε΄ Παλαιολόγος
Περίοδος15 Ιουνίου 1341 - 12 Αυγούστου 1376
ΠροκάτοχοςΑνδρόνικος Γ΄ Παλαιολόγος
ΔιάδοχοςΑνδρόνικος Δ΄ Παλαιολόγος
ΠερίοδοςΙωάννης ΣΤ΄ Καντακουζηνός (31 Μαρτίου 1347 - 10 Δεκεμβρίου 1354)
Περίοδος1 Ιουλίου 1379 - 14 Απριλίου 1390
ΠροκάτοχοςΑνδρόνικος Δ΄ Παλαιολόγος
ΔιάδοχοςΙωάννης Ζ΄ Παλαιολόγος
Περίοδος17 Σεπτεμβρ. 1390 - 16 Φεβρουαρ. 1391
ΠροκάτοχοςΙωάννης Ζ΄ Παλαιολόγος
ΔιάδοχοςΜανουήλ Β΄ Παλαιολόγος
Γέννηση18 Ιουνίου 1332
Διδυμότειχο, Βυζαντινή Αυτοκρατορία
Θάνατος16 Φεβρουαρίου 1391 (58 ετών)
Κωνσταντινούπολη
ΣύζυγοςΕλένη Καντακουζηνή
ΕπίγονοιΑνδρόνικος Δ΄ Παλαιολόγος
Ειρήνη Παλαιολογίνα
Μανουήλ Β´ Παλαιολόγος
Θεόδωρος Α΄ Παλαιολόγος
Μιχαήλ Παλαιολόγος
Μαρία Παλαιολογίνα
κ.ά.
ΟίκοςΔυναστεία των Παλαιολόγων
ΠατέραςΑνδρόνικος Γ΄ Παλαιολόγος
ΜητέραΆννα της Σαβοΐας
Commons page Σχετικά πολυμέσα
δεδομένα (π • σ • ε )

Ο Ιωάννης Ε´ Παλαιολόγος (18 Ιουνίου 1332 - 16 Φεβρουαρίου 1391) ήταν Βυζαντινός αυτοκράτορας, ο οποίος κυβέρνησε επισήμως από το 1341 μέχρι το θάνατό του το 1391, ουσιαστικά όμως είχε τη διοίκηση μόνο μετά το 1354, κατόπιν της παραιτήσεως του συναυτοκράτορά του Ιωάννη ΣΤ´ Καντακουζηνού. Ο Ιωάννης ΣΤ΄ ήταν αυτός που άσκησε την εξουσία μετά το θάνατο του φίλου του και πατέρα του Ιωάννη Ε΄, Ανδρόνικου Γ΄ Παλαιολόγου. Επίσης, απείχε της εξουσίας κατά τη διάρκεια πραξικοπήματος από το γιο του και συναυτοκράτορα Ανδρόνικο Δ´ Παλαιολόγο, μεταξύ του 1376 και του 1379.

Η δράση του ως αυτοκράτορα

Μετά την παραίτηση του Ιωάννη ΣΤ´, ο Ιωάννης Ε´ ξεκινά την αυτόνομη διακυβέρνησή του με επιθετική τακτική. Αποφάσισε ότι μοναδικός τρόπος ριζικής αντιμετώπισης του κινδύνου των Τούρκων ήταν η εξολόθρευσή τους. Αρχικά απευθύνθηκε στον Πάπα Ιννοκέντιο το 1355, ζητώντας στρατιωτική βοήθεια, με αντάλλαγμα την υποταγή της Ανατολικής Εκκλησίας στη Ρώμη. Η προσπάθειά του αυτή δεν είχε κανένα αποτέλεσμα, ούτε ως προς το μέτωπο των Τούρκων, αλλά ούτε σε ό,τι αφορά την ένωση των Εκκλησιών. Εν τω μεταξύ, οι Τούρκοι προήλαυναν ακάθεκτοι στη Θράκη, τη Μακεδονία, την Αλβανία, τη Σερβία και τη Βουλγαρία. Ο Αυτοκράτορας αποφάσισε το 1364 να ξεκινήσει νέα διπλωματική προσπάθεια στη Δύση, ξεκινώντας από τον Λουδοβίκο της Ουγγαρίας, στον οποίο πήγε αυτοπροσώπως. Μια τέτοια κίνηση θα ήταν αδιανόητη για έναν Βυζαντινό Αυτοκράτορα, όχι όμως για τον ηγέτη του υπό κατάρρευση κράτους του 14ου αιώνα. Ο Ούγγρος ηγεμόνας ζήτησε την άμεση και άνευ όρων υποταγή της Ανατολικής Εκκλησίας ως προαπαίτηση για οποιαδήποτε συμφωνία. Γνωρίζοντας το ανέφικτο μιας τέτοιας δέσμευσης, έφυγε απογοητευμένος, αλλά καθ' οδόν τον περίμεναν νέα δεινά. Οι Βούλγαροι αρνήθηκαν να του επιτρέψουν τη διέλευση, κρατώντας τον ουσιαστικά όμηρο. Μόνο η επέμβαση του εξαδέλφου του Αμεδαίου της Σαβοΐας του εξασφάλισε την επιστροφή.

Το ταξίδι στη Ρώμη και τη Βενετία

Το 1367 ξεκίνησε νέα περιοδεία. Προορισμός του η Ρώμη, όπου ήταν αποφασισμένος να δηλώσει την προσωπική του υποταγή στη ρωμαιοκαθολική εκκλησία, προκειμένου να εξασφαλίσει κάποια βοήθεια. Στη Ρώμη υπέγραψε τις απαραίτητες συμφωνίες και, υποκλινόμενος, προσκύνησε τον πάπα Ουρβανό. Ήταν μια προσωπική πράξη, που δεν αποτελούσε δέσμευση για το λαό του, πολλώ, δε, μάλλον για την έντονα αντιτιθέμενη Ορθόδοξη ιεραρχία. Στη Ρώμη, άφησε αποστολή ιεραρχών, με επικεφαλής το μοναχό Ιωάσαφ, τον πρώην αυτοκράτορα Ιωάννη ΣΤ΄ Καντακουζηνό, ένθερμο υποστηρικτή της ένωσης.

Στην επιστροφή του, πέρασε από τη Βενετία. Εκεί, ο Δόγης Ανδρέα Κονταρίνι το φιλοξένησε υποτυπωδώς. Στις συνομιλίες τους, συμφώνησαν την επιστροφή των αυτοκρατορικών κοσμημάτων και κάποιες χρηματικές και ναυτικές ενισχύσεις, με αντάλλαγμα τη νήσο Τένεδο. Στη συμφωνία του αυτή αντέδρασε ο πρωτότοκος γιος του Ανδρόνικος Δ´ Παλαιολόγος, ήδη συναυτοκράτορας, επηρεασμένος από τους συμμάχους του Γενουάτες. Κατά τη στιγμή της αναχώρησής του από τη Βενετία, διαπίστωσε ότι δεν είχε καν αρκετά χρήματα για το ταξίδι της επιστροφής. Μόνο η εσπευσμένη έλευση του άλλου γιου του Μανουήλ (μετέπειτα αυτοκράτορα Μανουήλ Β΄ Παλαιολόγου), μαζί με ικανό ποσό, μπόρεσε να του εξασφαλίσει την επιστροφή.

Η προέλαση των Τούρκων

Τον ίδιο καιρό, συνεχίζονταν οι δυσμενείς διεθνείς συγκυρίες - και κυρίως η προέλαση των Τούρκων. Ήταν τώρα η σειρά των Σέρβων να γνωρίσουν συντριπτικές ήττες, πρώτα στη Μαριτσά το 1371, και αργότερα στο Κόσοβο το 1389. Οι εχθροί των Τούρκων στη Βαλκανική είχαν εξολοθρευτεί. Αποτέλεσμα όλων αυτών ήταν ο Ιωάννης να αναγκαστεί να δηλώσει την υποτέλειά του στο Σουλτάνο Μουράτ Α΄, με υποχρεώσεις καταβολής φόρων αλλά και παροχής στρατιωτικών ενισχύσεων κατά τις ανάγκες του. Είναι ίσως από τις πικρότερα ειρωνικές στιγμές του Βυζαντίου, ο Αυτοκράτορας που ξεκίνησε αποφασισμένος για την εξόντωση των Τούρκων να καταλήξει μέσα σε είκοσι χρόνια υποτελής τους. Χαρακτηριστικό ήταν το γεγονός ότι ο γιος του Μανουήλ, βρέθηκε πολλές φορές όμηρος στα χέρια των Τούρκων.

Τα πραξικοπήματα εναντίον του

Την απουσία του πατέρα του μέχρι το 1369 εκμεταλλεύτηκε ο Ανδρόνικος Δ΄ για να κάνει αρχικά αποτυχημένο πραξικόπημα το 1373, αλλά επιτυχημένο το 1376, συλλαμβάνοντας και φυλακίζοντας τον Ιωάννη και το Μανουήλ. Το 1379 τους απελευθέρωσαν οι Τούρκοι και οι Βενετοί, σταθερά εχθροί του Ανδρόνικου. Στον Ανδρόνικο Δ΄ δόθηκε μια περιοχή στη Σηλυμβρία, όπου βασίλεψε έως το 1385, οπότε και πέθανε.

Ως μέρος της ίδιας συμφωνίας, ο Μανουήλ διορίστηκε κυβερνήτης της Θεσσαλονίκης. Η πόλη πολιορκήθηκε από το 1383 έως το 1387 από τους Τούρκους, και ο Μανουήλ αποδείχθηκε άξιος υπερασπιστής της. Τη χρονιά αυτή, ο λαός της πόλης ζήτησε να παραδοθεί στον εχθρό και να αποφύγει την παραδοσιακή σφαγή και λεηλασία. Αηδιασμένος ο Μανουήλ από αυτή τη λιποψυχία, εγκατέλειψε τη Θεσσαλονίκη και αυτοεξορίστηκε στη Λήμνο.

Το 1390, ο γιος του Ανδρόνικου Δ΄ Ιωάννης Ζ΄ Παλαιολόγος, με την υποστήριξη των Γενουατών, πραγματοποίησε με τη σειρά του πραξικόπημα και έριξε τον παππού του. Το κίνημά όμως αυτό κατεπνίγη γρήγορα και παππούς και εγγονός επέστρεψαν στα καθήκοντά τους ως υποτελείς του Σουλτάνου.

Η συρρίκνωση και οι παράδοξες συμμαχίες

Με ασυγκράτητη την επέλαση των Τούρκων και καμία ουσιαστική επιτυχία, το βυζαντινό κράτος έχει ήδη συρρικνωθεί σε ένα βασίλειο ήσσονος σημασίας. Η τραγική κατάληξη του άλλοτε ένδοξου Βυζαντινού αυτοκράτορα να πολεμάει στο πλευρό των βάρβαρων Ασιατών εχθρών του υπό τις εντολές του Σουλτάνου τους είναι χαρακτηριστικό δείγμα του βάθους της παρακμής. Ο Ιωάννης Ε΄ δεν είχε τα φόντα της διαχείρισης μιας τέτοιας κρίσης. Αναρωτιέται όμως κανείς αν ήταν δυνατό να αναστραφεί μια κατάσταση όπως αυτή που αντιμετώπισε και να ανασχεθεί ο καταστροφικός χείμαρρος της βαρβαρικής προέλασης των Τούρκων. Μέσα στο τραγικό αυτό κλίμα και με το βασίλειό του στο χείλος της κατάρρευσης, ο Ιωάννης πέθανε τραγικά απογοητευμένος το 1391.

Οικογένεια

Νυμφεύτηκε το 1347 την Ελένη Καντακουζηνή, κόρη του Ιωάννη ΣΤ΄ και της Ειρήνης Μίτσο-Ασέν, δισεγγονής του Μιχαήλ Η΄ Παλαιολόγου. Είχε τέκνα:

Νομισματική παραγωγή

Ο Ιωάννης Ε’ εισήγαγε τα 1/2 υπερπύρου , 1/4 υπερπύρου και 1/16 υπερπύρου, όλα αργυρά. Επίσης τα χάλκινα τορνέζια και τα χάλκινα φόλλαρα. Εκτός από αυτά έκοψε αργυρά βασιλικά, χάλκινα ιστάμενα και ασσάρια. Το ότι δεν έκοψε χρυσά (ολόκληρα) υπέρπυρα φανερώνει τη δύσκολη οικονομική κατάσταση.

Στο 1/2 υπερπύρου εικονίζεται προτομή του και γύρω επιγραφές IΩ. ΔΕCΠOTHC O ΠAΛAIOΛOΓOC / ΘV ΧΑΡΙΤΙ ΒΑCΙΛΕVC ΡΩΜΑΙΩΝ. Στην άλλη όψη προτομή του Χριστού.

Τα νομισματοκοπεία ήταν στην Κωνσταντινούπολη και στη Θεσσαλονίκη.[1]

Πρόγονοι

Πρόγονοι Ιωάννης Ε΄ Παλαιολόγος
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
16. Μιχαήλ Η΄ Παλαιολόγος
 
 
 
 
 
 
 
8. Ανδρόνικος Β΄ Παλαιολόγος
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
17. Θεοδώρα Βατάτζη
 
 
 
 
 
 
 
4. Μιχαήλ Θ΄ Παλαιολόγος
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
18. Στέφανος Ε΄ Άρπαντ
βασιλιάς της Ουγγαρίας
 
 
 
 
 
 
 
9. Άννα Άρπαντ
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
19. Eλισάβετ των Κουμάνων
 
 
 
 
 
 
 
2. Ανδρόνικος Γ΄ Παλαιολόγος
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
20. Χετούμ Α΄ βασιλιάς της Μικράς Αρμενίας
 
 
 
 
 
 
 
10. Λέων Β΄ Χετουμιδών
βασιλιάς της Μικράς Αρμενίας
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
21. Iσαβέλλα Ρουπενιδών
 
 
 
 
 
 
 
5. Ρίτα Χετουμιδών
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
22. Χετούμ πρίγκιψ του Λαμπρόν
 
 
 
 
 
 
 
11. Κυρά Άννα (Keran) Χετουμιδών
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
1. Ιωάννης Ε' Παλαιολόγος
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
24. Θωμάς Α΄ κόμης της Σαβοΐας
 
 
 
 
 
 
 
12. Θωμάς Β΄ κόμης της Σαβοΐας
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
25. Mαργαρίτα της Γενεύης
 
 
 
 
 
 
 
6. Aμαδαίος Ε΄ κόμης της Σαβοΐας
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
13. Beatrice Fieschi
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
3. Ιωάννα (Άννα) της Σαβοΐας
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
28. Ερρίκος Γ΄ δούκας της Βραβάνδης
(δισεγγονός του Ισαακίου Β΄)
 
 
 
 
 
 
 
14. Ιωάννης Α΄ δούκας της Βραβάνδης
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
29. Αδελαΐας Καπέτων-Βουργουνδίας
 
 
 
 
 
 
 
7. Μαρία Ρέγκιναρ της Βραβάνδης
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
30. Γκυ Νταμπιέρ
κόμης της Φλάνδρας
 
 
 
 
 
 
 
15. Mαργαρίτα Αινώ-Φλάνδρας
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
31. Mathilda de Bethune
 
 
 
 
 
 

Γενεαλογία

Γενεαλογία Ρωμαίων Αυτοκρατόρων 717 - 1453

Παραπομπές

  1. ↑ David R. Sear, Byzantine coins & their values, Seaby Ltd., 2nd edition 1996

Βιβλιογραφία

  • Norwich, J.J. "Byzantium", Vol. III-The Decline and Fall
  • Vasiliev, A. "History of the Byzantine Empire, 324–1453"
  • Ostrogorsky, G. "History of the Byzantine State"
Προηγούμενος
Ανδρόνικος Γ΄ Παλαιολόγος 		Αυτοκράτορας του Βυζαντίου
συναυτοκράτορας Ιωάννης ΣΤ´ Καντακουζηνός
(1347-1354) 		Επόμενος
Ανδρόνικος Δ΄ Παλαιολόγος
Προηγούμενος
Ανδρόνικος Δ΄ Παλαιολόγος 		Αυτοκράτορας του Βυζαντίου
 Επόμενος
Ιωάννης Ζ΄ Παλαιολόγος
Προηγούμενος
Ιωάννης Ζ΄ Παλαιολόγος 		Αυτοκράτορας του Βυζαντίου
 Επόμενος
Μανουήλ Β΄ Παλαιολόγος


Καθιερωμένοι όροι
Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Ιωάννης_Ε΄_Παλαιολόγος&oldid=7313965"