Κόμης των θείων θησαυρών

Τα διακριτικά του κόμη του Ιερού Θησαυρού στο έργο Notitia Dignitatum (Διακριτικά Αξιωμάτων): σακούλες με νομίσματα και κομμάτια χρυσού, αργύρου και χαλκού, που δηλώνουν τον έλεγχό του στα ορυχεία και τα νομισματοκοπεία, και το έμβλημα τού διορισμού του επάνω σε μία βάση.

Ο κόμης των ιερών Θησαυρών ή κόμης των ιερών λαργειτιόνων, λατιν.: comes Sacrarum Largeitionum (comes = ακόλουθος, μέλος της comitia = συνοδείας του Αυτοκράτορα), ήταν ένας από τους ανώτερους αξιωματούχους για την Οικονομία της Ύστερης Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας και της πρώιμης Βυζαντινής Αυτοκρατορίας.

Παρόλο που πιστοποιείται για πρώτη φορά το 342/345, η δημιουργία του αξιώματος πρέπει να χρονολογείται περί το 318, από τον Αυτοκράτορα Κωνσταντίνο Α΄ τον Μεγάλο (β. 306–337). Ο comes ήταν ο διάδοχος του rationalis της εποχής του Πριγκιπάτου (27 π.Χ.-284 μ.Χ.) και επέβλεπε εκείνους τους τομείς της Οικονομίας, που έμεναν εκτός των ορίων των πραιτόρων των νομαρχιών (praetorian prefects): η φορολόγηση των Συγκλητικών, ο χρυσάργυρος φόρος, οι δασμοί, τα ορυχεία, τα νομισματοκοπεία, οι κρατικοί μύλοι και τα εργοστάσια υφαντουργίας. Αρχικά ο κόμης ήλεγχε και τις ιδιοκτησίες του Αυτοκράτορα, αλλά αυτές ως τα τέλη του 4ου αιώνα πέρασαν στον έλεγχο του κόμη της Ιδιωτικής Περιουσίας (comes Rerum Privatarum). Ασκούσε επίσης ορισμένα δικαστικά καθήκοντα, που σχετίζονται με τη φορολογία στα διοικητικά του δικαστήρια, ιδίως σε θέματα φορολογικού χρέους.

Το αξίωμα του κόμη σταδιακά μειώθηκε σε σημασία μετά τα τέλη του 5ου αι., ειδικά όταν ο Αυτοκράτορας Αναστάσιος Α΄ ο Δίκορος (β. 491-518) κατάργησε το μισητό χρυσάργυρον. Ωστόσο ο κόμης των Ιερών Θησαυρών παρέμεινε ένας από τους κύριους υπουργούς οικονομικών, που ήλεγχε μία σειρά γραφείων (scrinia) με πολυάριθμο προσωπικό, αποσπασμένο στις επαρχίες. Ο τελευταίος γνωστός κόμης αναφέρεται επί Αυτοκράτορα Φωκά (β. 602-610). Τον διαδέχθηκε ο Σακελλάριος και ο λογοθέτης του Γενικού, που παρέμειναν οι κύριοι υπουργοί Οικονομικών στη Μέση Βυζαντινή περίοδο (7ος-11ος αιώνας).

Δείτε επίσης

• Ρωμαϊκή Οικονομία

Πηγές

• Bury, John B. (1911). The Imperial Administrative System of the Ninth Century. With a Revised Text of the Kletorologion of Philotheos. Oxford University Publishing. σελίδες 78ff. 
• Cutler, Anthony; Kazhdan, Alexander (1991). "Comes sacrarum largitionum". In Kazhdan, Alexander (ed.). The Oxford Dictionary of Byzantium. Oxford and New York: Oxford University Press. p. 486. ISBN 0-19-504652-8.