Μετάβαση στο περιεχόμενο

Ψυχρά κι Ανάποδα

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Ψυχρά κι Ανάποδα
Frozen
Κινηματογραφική αφίσα
ΣκηνοθεσίαΚρις Μπακ
Τζένιφερ Λι
ΠαραγωγήΠίτερ Ντελ Βίτσο
ΣενάριοΤζένιφερ Λι
ΙστορίαΚρις Μπακ
Τζένιφερ Λι
Σέιν Μόρις
Ηθοποιοί φωνήςΚρίστεν Μπελ
Ιντίνα Μένζελ
Τζόναθαν Γκροφ
Τζος Γκαντ
Σαντίνο Φοντάνα
ΜουσικήΤραγούδια:
Ρόμπερτ Λόπεζ
Κρίστεν Άντερσον-Λόπεζ
Μουσική επένδυση:
Κρίστοφ Μπεκ
ΤραγούδιWalt Disney Animation Studios
ΦωτογραφίαΣκοτ Μπιάτι
Μόχιτ Καλλιανπούρ
ΜοντάζΤζεφ Ντραχέιμ
Εταιρεία παραγωγήςWalt Disney Pictures
Walt Disney Animation Studios
ΔιανομήWalt Disney Studios Motion Pictures
Πρώτη προβολή19 Νοεμβρίου 2013 (El Capitan Theatre)
22 Νοεμβρίου 2013 (ΗΠΑ)[1]
Διάρκεια102 λεπτά[2]
ΠροέλευσηΗνωμένες Πολιτείες Αμερικής
ΓλώσσαΑγγλικά
Προϋπολογισμός$150 εκατομμύρια[3][4]
Ακαθάριστα έσοδα$1.280 δισεκατομμύρια[4]
ΈπεταιΨυχρά κι Ανάποδα ΙΙ
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Το Ψυχρά κι Ανάποδα (πρωτότυπος τίτλος: Frozen) είναι αμερικανική ταινία μιούζικαλ φαντασίας κινουμένων σχεδίων του 2013 σε παραγωγή της Walt Disney Animation Studios και διανομή της Walt Disney Pictures.[5] Αποτελεί την 53η ταινία κινουμένων σχεδίων μεγάλου μήκους της Disney και είναι εμπνευσμένη από το παραμύθι του Χανς Κρίστιαν Άντερσεν, Η Βασίλισσα του Χιονιού.[6] Περιγράφει την ιστορία μιας πριγκίπισσας που ξεκινά ένα ταξίδι μαζί με έναν παγοπώλη, τον πιστό του τάρανδο και έναν αφελή χιονάνθρωπο, για να βρουν την αποξενωμένη αδελφή της η οποία, χωρίς να το θέλει, παγίδεψε το βασίλειό τους σε αιώνιο χειμώνα με την ικανότητά της να ελέγχει τον πάγο.

Το σενάριο της ταινίας έγραψε η Τζένιφερ Λι, η οποία επίσης συν-σκηνοθέτησε την ταινία με τον Κρις Μπακ. Τις φωνές στους βασικούς χαρακτήρες αποδίδουν οι Κρίστεν Μπελ, Ιντίνα Μένζελ, Τζόναθαν Γκροφ, Τζος Γκαντ και Σαντίνο Φοντάνα. Τη μουσική επένδυση ανέλαβε να συνθέσει ο Κρίστοφ Μπεκ, ενώ τα τραγούδια γράφτηκαν από τους Ρόμπερτ Λόπεζ και Κρίστεν Άντερσον-Λόπεζ. Το Ψυχρά κι Ανάποδα κυκλοφόρησε επίσημα στις αίθουσες στις 27 Νοεμβρίου 2013, ενώ στην Ελλάδα κυκλοφόρησε στις 19 Δεκεμβρίου 2013.[7] Η ταινία επαινέθηκε για τα οπτικά εφέ, το σενάριο, τα θέματα, τη μουσική και τις ερμηνείες της, με μερικούς να θεωρούν πως το Ψυχρά κι Ανάποδα είναι η καλύτερη ταινία κινουμένων σχεδίων της Disney από την περίοδο της Αναγέννησης. Έλαβε δύο υποψηφιότητες για Όσκαρ (κερδίζοντας και τις δύο), καθώς και αρκετές άλλες διακρίσεις.

Η ταινία είχε επίσης μεγάλη εισπρακτική επιτυχία κερδίζοντας $1,280 δισεκατομμύρια στο παγκόσμιο box office, ανεβαίνοντας στην πρώτη θέση της λίστας των ταινιών κινουμένων σχεδίων με τις περισσότερες εισπράξεις, θέση που κατείχε μέχρι το 2019 οπότε ξεπεράστηκε από την ταινία Ο Βασιλιάς των Λιονταριών. Αποτελεί επίσης την ταινία με τις περισσότερες εισπράξεις για το 2013. Μέχρι τον Ιανουάριο του 2015, έγινε η ταινία με τις καλύτερες πωλήσεις Blu-ray όλων των εποχών στις Ηνωμένες Πολιτείες. Η επιτυχία της οδήγησε στη δημιουργία franchise το οποίο συμπεριλαμβάνει μία ταινία μικρού μήκους (2015), ένα ειδικό ένθετο (2017) και μια συνέχεια μεγάλου μήκους με τίτλο Ψυχρά κι Ανάποδα ΙΙ (2019).

Η πριγκίπισσα Έλσα της Αρεντέλλας κατέχει υπερφυσικές δυνάμεις με τις οποίες ελέγχει και δημιουργεί πάγο και χιόνι, και τις οποίες χρησιμοποιεί για να παίζει με τη μικρότερη αδελφή της, Άννα. Έπειτα από ένα ατύχημα όπου η Άννα τραυματίζεται, οι γονείς τους τις πηγαίνουν σε μια αποικία ξωτικών, αρχηγός της οποίας είναι ο Μεγάλος Πάμπι. Ο Πάμπι γιατρεύει την Άννα και αλλάζει τις αναμνήσεις της ώστε να μη θυμάται τη μαγεία της Έλσα, ενώ προειδοποιεί την Έλσα να μάθει να ελέγχει πλήρως τις δυνάμεις. Επιστρέφοντας στο παλάτι, οι γονείς τους απομονώνουν τις δύο αδελφές. Όταν οι αδελφές μπαίνουν στην εφηβεία, οι γονείς τους σκοτώνονται.

Όταν η Έλσα γίνεται 21 ετών, πρέπει να στεφθεί επίσημα Βασίλισσα και είναι τρομοκρατημένη πως κατά τη στέψη ίσως μαθευτεί το μυστικό της. Ανάμεσά στους καλεσμένους της στέψης είναι και ο Πρίγκιπας Χανς των Νότιων Νήσων, τον οποίο η Άννα ερωτεύεται με την πρώτη ματιά. Αν και η στέψη ολοκληρώνεται χωρίς πρόβλημα, όταν ο Χανς κάνει πρόταση γάμου στην Άννα και η Έλσα αρνείται να τους δώσει την ευλογία της, άθελά της, φανερώνει τις δυνάμεις της σε όλους. Ταραγμένη, το σκάει στο Βουνό του Βορρά όπου χτίζει ένα παλάτι από πάγο και αποφασίζει να ζήσει εκεί, χωρίς ωστόσο να γνωρίζει πως η πράξη της έχει καταδικάσει την Αρεντέλλα σε αιώνιο χειμώνα.

Η Άννα φεύγει για να βρει την Έλσα αφήνοντας τον Χανς υπεύθυνο στο βασίλειο. Φτάνοντας σε ένα μαγαζί για προμήθειες, συναντά τον παγοπώλη Κρίστοφ, τον οποίο πείθει να την οδηγήσει στο Βουνό του Βορρά. Στην πορεία, μια αγέλη λύκων καταστρέφει το έλκηθρο του Κρίστοφ και συνεχίζοντας με τα πόδια, συναντούν τον Όλαφ, έναν χιονάνθρωπο τον οποίο έφερε στη ζωή η Έλσα χωρίς να το γνωρίζει, και ο οποίος προσφέρεται να τους οδηγήσει σε εκείνη. Όταν το άλογο της Άννα επιστρέφει στην Αρεντέλλα χωρίς εκείνην, ο Χανς φεύγει για να βρει τις δύο αδελφές συνοδευόμενος από ομάδα αντρών.

Φτάνοντας στο παγωμένο παλάτι, η Άννα βρίσκει την Έλσα και της αποκαλύπτει τι συνέβη. Η Έλσα αναστατώνεται λέγοντας πως δεν μπορεί διορθώσει αυτό που έγινε και, κατά λάθος, αρχίζει να παγώνει με ξόρκι την καρδιά της Άννα. Έπειτα, δημιουργεί ένα τέρας χιονιού το οποίο διώχνει την Άννα, τον Κρίστοφ και τον Όλαφ από το παλάτι. Συνειδητοποιώντας τις επιπτώσεις του ξορκιού πάνω στην Άννα, ο Κρίστοφ την πηγαίνει στα ξωτικά. Ο Πάμπι όμως δεν μπορεί να βοηθήσει και εξηγεί πως η Άννα θα παγώσει αν μια «πράξη αληθινής αγάπης» δεν αντιστρέψει το ξόρκι. Έτσι, ο Κρίστοφ την πηγαίνει πίσω στο παλάτι για να της δώσει ο Χανς το φιλί της αληθινής αγάπης.

Ο Χανς και οι άντρες του φτάνουν στο παγωμένο παλάτι και συλλαμβάνουν την Έλσα. Πίσω στο βασίλειο, η Άννα και ο Χανς συναντιούνται αλλά, αντί να τη φιλήσει, της αποκαλύπτει πως εξαρχής ήθελε απλά να καταλάβει τον θρόνο. Έτσι, την κλειδώνει στο δωμάτιο αφήνοντάς την να πεθάνει και στη συνέχεια, λέει στους άλλους αξιωματούχους πως η Έλσα δολοφόνησε την Άννα και διατάζει την εκτέλεσή της. Ωστόσο, η Έλσα το έχει σκάσει από το κελί της.

Ο Όλαφ απελευθερώνει την Άννα και φεύγουν για να βρουν τον Κρίστοφ, αφού ο Όλαφ συνειδητοποιεί και αποκαλύπτει πως αγαπάει πραγματικά την Άννα και αυτός είναι που μπορεί τη σώσει. Στο μεταξύ, ο Χανς έρχεται αντιμέτωπος με την Έλσα και όταν η Άννα βλέπει πως είναι έτοιμος να τη σκοτώσει, μπαίνει μπροστά και τη σώζει μία στιγμή πριν παγώσει ολόκληρη λόγω του ξορκιού. Η Έλσα θρηνεί την Άννα αλλά ο ηρωισμός της Άννα αναγνωρίζεται ως «πράξη αληθινής αγάπης» κι έτσι λύνεται το ξόρκι, με την Άννα να επανέρχεται στη ζωή. Συνειδητοποιώντας πως η αγάπη είναι το κλειδί για να ελέγχει τη δύναμή της, η Έλσα δίνει τέλος στον χειμώνα.

Ο Χανς συλλαμβάνεται και εξορίζεται. Η Άννα παραδίδει στον Κρίστοφ ένα καινούριο έλκηθρο, όπως υποσχέθηκε, και οι δυο τους φιλιούνται. Οι δύο αδελφές επανενώνονται και η Έλσα υπόσχεται να μην κλείσουν ποτέ ξανά οι πύλες του κάστρου.

  • Κρίστεν Μπελ ως Άννα: Η 18χρονη Πριγκίπισσα της Αρεντέλλας και μικρότερη αδελφή της Έλσα
    • Λίβι Στάμπενραντς ως 5χρονη Άννα[8]
    • Κέιτι Λόπεζ ως 5χρονη Άννα (τραγούδια)[9]
    • Άγκαθα Λι Μον ως 9χρονη Άννα[10]
  • Ιντίνα Μένζελ ως Έλσα: Η 21χρονη Βασίλισσα της Αρεντέλλας και η μεγαλύτερη αδελφή της Άννα
    • Ίβα Μπέλα ως 8χρονη Έλσα
    • Σπένσερ Λέισι Γκάνους ως 12χρονη Έλσα
  • Τζόναθαν Γκροφ ως Κρίστοφ: Ένας παγοπώλης ο οποίος συνοδεύεται πάντα από έναν τάρανδο με το όνομα Σβεν
    • Τάιρι Μπράουν ως 8χρονος Κρίστοφ[11]
  • Τζος Γκαντ ως Όλαφ: Ένας αφελής χιονάνθρωπος τον οποίο η Έλσα και η Άννα δημιουργούσαν ως παιδιά και τώρα φέρνει στη ζωή, εν αγνοία της, η Έλσα. Ονειρεύεται να ζήσει την εμπειρία του καλοκαιριού.
  • Σαντίνο Φοντάνα ως Χανς: Ένας πρίγκιπας από τα Βόρεια Νησιά
  • Άλαν Τούντικ ως Δούκας της Ονειρούπολης
  • Κιαράν Χάιντς ως Μεγάλος Πάμπι: Ο βασιλιάς των ξωτικών
  • Κρις Γουίλιαμς ως Οακέν
  • Μάγια Γουίλσον ως Μπούλντα: Ξωτικό και η θετή μητέρα του Κρίστοφ
  • Πολ Μπριγκς ως Τέρας Χιονιού το οποίο φρουρεί το παλάτι της Έλσα
  • Μορίς Λαμάρς ως Βασιλιάς της Αρεντέλλας και πατέρας της Έλσα και της Άννα
  • Τζένιφερ Λι ως Βασίλισσα της Αρεντέλλας και μητέρα της Έλσα και της Άννα

Χαρακτήρες που δεν μιλούν στην ταινία περιλαμβάνουν τον τάρανδο του Κρίστοφ, Σβεν, άλογα και λύκους.[12] Τους γρυλισμούς και τα ρουθουνίσματα του Σβεν αποδίδει ο Φρανκ Γουέλκερ, το όνομα του οποίου όμως δεν εμφανίζεται στους τίτλους αρχής ή τέλους της ταινίας.[13][14]

Ελληνική μεταγλώττιση

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  • Βάσια Ζαχαροπούλου ως Άννα
    • Αθανασία Αχλαδιώτου ως μικρή και έφηβη Άννα (τραγούδι)
    • Ειρήνη Ρουβά ως μικρή Άννα (τραγούδι)
  • Σία Κοσκινά ως Έλσα
    • Νεφέλη Παπασταθοπούλου ως μικρή Έλσα
  • Πάνος Μουζουράκης ως Όλαφ
  • Φοίβος Ριμένας ως Κρίστοφ
    • Γιώργος Ζαχαρόπουλος ως Κρίστοφ (τραγούδι)
  • Δημήτρης Μάριζας ως Χανς
    • Μπάμπης Αλεξανδρόπουλος ως Χανς (τραγούδι)
  • Κώστας Δαρλάσης ως Δούκας της Ονειρούπολης
  • Χρήστος Συριώτης ως Οακέν
  • Ηλίας Ζερβός ως Βασιλιάς της Αρεντέλλας
  • Μαρία Πλακίδη ως Βασίλισσα της Αρεντέλλας
  • Κώστας Μπακάλης ως Μεγάλος Πάμπι
Σκίτσο καμωμένο με τον παραδοσιακό τρόπο από την κινηματογραφική προσαρμογή της Βασίλισσας του Χιονιού που βρισκόταν στο ράφι της Disney.[15]

Στα τέλη της δεκαετίας του '90, μετά την πολύ μεγάλη επιτυχία των ταινιών των στούντιο κατά την περίοδο της Αναγέννησης της Disney (1989-1999), η Walt Disney Feature Animation ξεκίνησε την ανάπτυξη μιας προσαρμογής της Βασίλισσας του Χιονιού.[16] Ωστόσο, στα τέλη του 2002, το πρότζεκτ μπήκε στο ράφι και, την επόμενη χρονιά, ο Γκλεν Κιν παραιτήθηκε από αυτό[15] για να δουλέψει πάνω στην ταινία Μαλλιά Κουβάρια (2010).[17]:10–11 Η επόμενη προσπάθεια ξεκίνησε το 2008, όταν ο σκηνοθέτης Τζον Λάσιτερ κατάφερε να πείσει τον Κρις Μπακ, ο οποίος είχε συν-σκηνοθετήσει την ταινία του 1999 Ταρζάν, να επιστρέψει στα Walt Disney Animation Studios. Εκείνο τον Σεπτέμβριο, ο Μπακ παρουσίασε αρκετές ιδέες στον Λάσιτερ, μία από τις οποίες ήταν και η Βασίλισσα του Χιονιού.[17]:6,11 Ο Μπακ αποκάλυψε αργότερα πως η αρχική του ιδέα για ανάπτυξη της Βασίλισσας του Χιονιού δεν πήγαζε από το παραμύθι του Άντερσεν, αλλά από το ότι ήθελε «να κάνει κάτι διαφορετικό σχετικά με τον όρο της αληθινής αγάπης» με τον ίδιο να λέει: «Η Disney είχε ήδη κάνει το 'φιλί από Πρίγκιπα', έτσι σκέφτηκα πως ήταν ώρα για κάτι καινούριο».[18] Όπως αποδείχθηκε, και ο Λάσιτερ ενδιαφερόταν για τη Βασίλισσα του Χιονιού ήδη αρκετό καιρό πριν και ενθουσιάστηκε όταν είδε κάποια σκίτσα προ-παραγωγής από τις προηγούμενες προσπάθειες της Disney.[17]:6

Η ανάπτυξη ξεκίνησε υπό τον τίτλο Η Άννα και η Βασίλισσα του Χιονιού, έχοντας ως πλάνο να δημιουργηθεί η ταινία με τον παραδοσιακό τρόπο εικονογράφησης.[19] Σύμφωνα με τον Τζος Γκαντ, η δική του ανάμιξη με το πρότζεκτ ξεκίνησε όταν η ταινία βρισκόταν ακόμα στα αρχικά της στάδια, με την πλοκή να βρίσκεται πολύ κοντά στο αυθεντικό παραμύθι του Άντερσεν και τη Μέγκαν Μουλάλι να ήταν αυτή που θα ενσάρκωνε την Έλσα.[20] Στις αρχές του 2010, το πρότζεκτ εξακολουθούσε να βρίσκεται στο στάδιο της ανάπτυξης καθώς τα στούντιο δεν μπορούσαν, για ακόμη μία φορά, να βρουν έναν τρόπο ώστε η ιστορία και ο χαρακτήρας της Βασίλισσας να αποδοθούν σωστά.[21][22]

Τον Δεκέμβριο του 2011, η Disney ανακοίνωσε επίσημα την ταινία με νέο τίτλο το Ψυχρά κι Ανάποδα και όρισε ως ημερομηνία κυκλοφορίας τις 27 Νοεμβρίου 2013.[23] Έναν μήνα αργότερα, επιβεβαιώθηκε πως η ταινία θα γινόταν σε υπολογιστή με τη χρησιμοποίηση τρισδιάστατης φωτογραφίας και όχι με τον παραδοσιακό τρόπο εικονογράφησης.[15] Οι Κρίστεν Άντερσον-Λόπεζ και Ρόμπερτ Λόπεζ εντάχθηκαν στο πρότζεκτ και ξεκίνησαν να γράφουν τα τραγούδια της ταινίας τον Ιανουάριο του 2012.[24]:44:00 Μέσα στην ίδια χρονιά, έγινε γνωστό πως τη σκηνοθεσία θα αναλάμβανε ο Μπακ, με τον Πίτερ Ντελ Βίτσο να βρίσκεται στην παραγωγή.[25]

Όταν η Disney αποφάσισε να ξεκινήσει και πάλι την ανάπτυξη για τη Βασίλισσα του Χιονιού, μία από τις κυριότερες προκλήσεις που αντιμετώπισαν οι Μπακ και Ντελ Βίτσο ήταν ο χαρακτήρας της Βασίλισσας, καθώς στα προσχέδια που είχαν ήταν ακόμα γραμμένος ως κακός.[26] Οι δυο τους παρουσίασαν το εικονογραφημένο σενάριό τους στον Λάσιτερ, με ολόκληρη την ομάδα παραγωγής να παρευρίσκεται στην παρουσίαση για να ακούσουν τις σκέψεις του για το πρότζεκτ.[26] Ο καλλιτεχνικός διευθυντής, Μάικλ Τζίαμο, ανέφερε αργότερα πως ο Λάσιτερ ήταν εκείνος που «άλλαξε το παιχνίδι» για την ταινία: «Θυμάμαι τον Τζον να λέει πως η τελευταία εκδοχή της ιστορίας της Βασίλισσας του Χιονιού που είχαν σκεφτεί ο Κρις Μπακ και η ομάδα του ήταν διασκεδαστική [...] αλλά οι χαρακτήρες δεν είχαν απήχηση. Δεν ήταν πολυδιάστατοι. Κι για αυτό ο Τζον πίστευε πως το κοινό δε θα μπορούσε να συνδεθεί μαζί τους».[26]

Για να αντιμετωπιστεί αυτό το πρόβλημα, η ομάδα παραγωγής συνέταξε αρκετές παραλλαγές της ιστορίας έως ότου χαρακτήρες και ιστορία να συμβαδίζουν. Σε αυτό το στάδιο, το πρώτο μεγάλο βήμα ήταν η απόφαση να ξαναγραφτεί από την αρχή η πρωταγωνίστρια της ταινίας, η Άννα, ως η μικρότερη αδελφή της Έλσα, δημιουργώντας έτσι μια οικογενειακή δυναμική ανάμεσα στους χαρακτήρες.[26][27][28] Για να εξερευνήσουν πλήρως τη μοναδική δυναμική που έχει μία αδελφική σχέση, η Disney Animation συγκάλεσε μια «Σύνοδο κορυφής αδελφών», όπου γυναίκες από όλα τα τμήματα των στούντιο με αδελφές, κλήθηκαν για να μιλήσουν για τη σχέση που είχαν με τις αδελφές τους μεγαλώνοντας.[17]:14

Τον Μάρτιο του 2012, η Τζένιφερ Λι, μία από τους σεναριογράφους της ταινίας Ραλφ: Η Επόμενη Πίστα, προστέθηκε στο πρότζεκτ ως σεναριογράφος.[29][30][31] Πριν η Λι ασχοληθεί με το πρότζεκτ, όλες οι προηγούμενες προσπάθειες των σεναριογράφων είχαν «καταρρεύσει».[24]:9:07 Αυτό είχε ως αποτέλεσμα η ομάδα παραγωγής να ξεκινήσει ουσιαστικά από το μηδέν έχοντας μόνο δεκαεπτά (17) μήνες για να ολοκληρώσει την ταινία και να εργαστεί με ένα «πολύ έντονο χρονοδιάγραμμα» όπου «πολλές αποφάσεις έπρεπε να παρθούν γρήγορα».[31] Σύμφωνα με τη Λι, αρκετές βασικές έννοιες της ταινίας όπως αυτή της «παγωμένης καρδιάς», είχαν ήδη αποφασιστεί: «Αυτό ήταν το θέμα και η φράση ... μια πράξη αληθινής αγάπης θα ξεπάγωνε μια παγωμένη καρδιά».[31] Ήδη γνώριζαν πως το τέλος θα είχε να κάνει με το δέσιμο και την αγάπη ανάμεσα στα αδέλφια και όχι κάποια ρομαντική ιστορία. Σε αυτό [το τέλος] «η Άννα θα έσωζε την Έλσα. Δεν γνωρίζαμε όμως ακόμα το πώς και γιατί».[31] Παρόλα αυτά, η τελική εκδοχή διέφερε πολύ από το αρχικό σενάριο. Στο αρχικό σενάριο, η Έλσα ήταν κακιά και απήγαγε την Άννα από τον γάμο της για να παγώσει ηθελημένα την καρδιά της, ενώ αργότερα έκανε επίθεση στην πόλη με έναν στρατό από χιονάνθρωπους.[24]:8:42 Ο Μπακ αποκάλυψε επίσης πως αρχικά προσπαθούσαν να κάνουν την Άννα συμπαθή με το να επικεντρώνονται στην αγανάκτησή της ως «εφεδρική διάδοχος του θρόνου».[32]

Ένα σημαντικό βήμα στην εξέλιξη της ιστορίας ήταν η σύνθεση του τραγουδιού «Let It Go» από τους Λόπεζ και Άντερσον-Λόπεζ, το οποίο παρουσίασε μια νέα εικόνα της Έλσα και την έκανε έναν πιο περίπλοκο, ενδιαφέροντα και συμπαθητικό χαρακτήρα.[27] Οι συνθέτες δεν είδαν την Έλσα ως κακιά, αλλά ως «ένα φοβισμένο κορίτσι που πάλευε να ελέγξει και να αποδεχτεί το χάρισμά της».[33] Ο Ντελ Βίτσο εξήγησε πως το «Let It Go» μετέτρεψε την Έλσα σε ένα άτομο «που κυριευόταν από φόβο», κάτι το οποίο οδήγησε τη Λι να «ξαναγράψει την πρώτη πράξη κι από εκεί, κύλησε η ιστορία για ολόκληρη την ταινία. Αυτό ήταν το σημείο όπου συνδεθήκαμε πραγματικά με την ταινία και με το ποιοι ήταν αυτοί οι χαρακτήρες».[34]

Η Λι έπρεπε επίσης να δουλέψει το πώς θα αποτύπωνε την προσωπικότητα της Άννα και, τελικά, υποστήριξε με επιτυχία μια απλή ιστορία ενηλικίωσης.[29] Αναγκάστηκε να αφαιρέσει κάποιες ιδέες, όπως μια σκηνή που απεικόνιζε τη σχέση των αδελφών στην εφηβεία, επειδή έπρεπε να διατηρηθεί ο χωρισμός ανάμεσά τους.[29] Ως έμπνευση για τη σχέση Έλσας-Άννας είχε τη δική της σχέση με τη μεγαλύτερη αδελφή της,[31][35] την οποία αποκάλεσε τη «δική της Έλσα».[36] Η Λι ανέφερε πως «το να πρέπει να...χάσει η μία την άλλη και να την ανακαλύψει εκ νέου ως ενήλικες πια» ήταν ένα μεγάλο κομμάτι της ζωής της.[31]

Ένα εξίσου σημαντικό θέμα, ήταν το πώς θα αποκαλυπτόταν στο τέλος της ταινίας πως ο Πρίγκιπας Χανς ήταν ο κακός της ιστορίας, ένας χαρακτήρας ο οποίος δεν βρισκόταν καν στα πρώτα σενάρια.[34] Ο Ντελ Βίτσο είπε: «Έπρεπε να κάνουμε το κοινό να πιστεύει πως ο Χανς ήταν η απάντηση στο πρόβλημα όταν στην πραγματικότητα δεν ήταν αυτός, αλλά ο Κρίστοφ... Αν καταφέρεις να κάνεις το κοινό να πιστεύει πως γνωρίζει τη λύση, μπορείς να τους ξαφνιάσεις στρέφοντάς τους προς την αντίθετη κατεύθυνση».[34] Η Λι συμπλήρωσε: «Ήταν δύσκολο να παρουσιάσουμε την αργοπορημένη στροφή της Άννα προς τον Κρίστοφ χωρίς να κάνουμε την προδοσία του Χανς τόσο προβλέψιμη. Το κοινό έπρεπε να «καταλάβει την Άννα»...πως ένιωθε κάτι αλλά δεν καταλάβαινε ακριβώς τι ήταν αυτό... Επειδή όταν αυτό γίνεται κατανοητό, η αξία του ελαττώνεται».[31] Η ομάδα μετέτρεψε επίσης τον Όλαφ από αντιπαθητικό βοηθό της Έλσα, σε κωμικό, αφελή φίλο της Άννα.[31]

Μέχρι τον Νοέμβριο του 2012, η ομάδα πίστευε πως επιτέλους είχε καταλήξει στην ιστορία της ταινίας[17]:155 αλλά, σύμφωνα με τον Ντελ Βίτσο, στα τέλη Φεβρουαρίου συνειδητοποίησαν πως ακόμη η ιστορία «δεν δούλευε» όπως την ήθελαν, κάτι το οποίο οδήγησε σε εκ νέου συγγραφή του σεναρίου μέχρι τον Ιούνιο του 2013.[37][38][39] Ο ίδιος εξήγησε: «Γράψαμε ξανά τραγούδια, αφαιρέσαμε χαρακτήρες και αλλάξαμε τα πάντα, και ξαφνικά η ταινία πέτυχε. Βλέποντάς την μετά από αυτό, το όλο σκηνικό έμοιαζε πανεύκολο αλλά μέχρι να φτάσουμε εδώ, ήταν μεγάλη πρόκληση».[37] Τον Ιούνιο, η Disney προγραμμάτισε δοκιμαστικές προβολές μέρους της ταινίας σε δύο διαφορετικά κοινά (ένα με οικογένειες με παιδιά κι ένα με ενήλικες)[38] στο Φοίνιξ της Αριζόνα,[35] όπου ήταν παρόντες οι Λάσιτερ και Κάτμουλ.[31][40] Η Λι θυμάται πώς ήταν η στιγμή που συνειδητοποίησαν πως «είχαν κάτι στα χέρια τους, επειδή η αντίδραση του κοινού ήταν τεράστια».[40]

Δεδομένης της εκτεταμένης εμπλοκής της Λι στη διαδικασία της ανάπτυξης,[41] τον Αύγουστο του 2012 προήχθη σε συν-σκηνοθέτη της ταινίας,[42][43] κάτι το οποίο ανακοινώθηκε τον Νοέμβριο του 2012.[44] Αυτό έκανε τη Λι την πρώτη γυναίκα που σκηνοθέτησε ταινία κινουμένων σχεδίων μεγάλου μήκους για τα Walt Disney Animation Studios.[27][41][34]

Για την επιλογή της Κρίστεν Μπελ για τη φωνή της Άννας, ρόλο έπαιξε μια σειρά ηχογραφήσεων που έκανε η Μπελ όταν ήταν μικρή με τραγούδια από την ταινία Η Μικρή Γοργόνα.[45] Για την ίδια, το να πάρει μέρος σε ταινία κινουμένων σχεδίων της Disney ήταν παιδικό όνειρο:[46] «Πάντα αγαπούσα τις ταινίες κινουμένων σχεδίων της Disney, αλλά υπήρχε κάτι σχετικά με τις γυναίκες που ήταν ανέφικτο για μένα. Η στάση τους ήταν τόσο καλή και μιλούσαν τόσο καλά, και νιώθω πραγματικά πως έκανα αυτό το κορίτσι πολύ πιο καθημερινό, αλλόκοτο, αποδιοργανωμένο, ευερέθιστο και αδέξιο. Είμαι περήφανη για αυτό».[47]

«Είναι λίγο φεμινιστική ταινία για την Disney. Είμαι πραγματικά περήφανη για αυτό. Έχει τα πάντα, αλλά αφορά ουσιαστικά την αδελφικότητα. Πιστεύω πως αυτές οι δύο γυναίκες είναι ανταγωνιστικές μεταξύ τους, αλλά πάντα προσπαθούν να προστατεύσουν η μία την άλλη - οι αδελφικές σχέσεις μεταξύ κοριτσιών είναι απλά τόσο περίπλοκες. Είναι μια τόσο υπέροχη σχέση να τη βλέπεις στις ταινίες, ιδιαίτερα για τα μικρά παιδιά».

Ιντίνα Μένζελ για τις εντυπώσεις της από το Ψυχρά κι Ανάποδα[45]

Η Ιντίνα Μένζελ προσλήφθηκε για τον ρόλο της Έλσα. Η διευθύντρια διανομής της ταινίας Μαλλιά Κουβάρια κράτησε μια ηχογράφηση της ακρόασης που είχε κάνει η Μένζελ για εκείνη την ταινία και, με βάση αυτό, της ζήτησε να περάσει από ακρόαση μαζί με την Μπελ για την ταινία Ψυχρά κι Ανάποδα.[48] Πριν προσληφθούν επίσημα, οι δυο τους εντυπωσίασαν σκηνοθέτες και παραγωγούς κατά τη διάρκεια ενός πρώτου διαβάσματος σεναρίου και όταν τραγούδησαν ως ντουέτο το «Wind Beneath My Wings».[49][27][48] Οι δημιουργοί των τραγουδιών της ταινίας ήταν επίσης παρόντες στο διάβασμα του σεναρίου και η Άντερσον-Λόπεζ ανέφερε πως «ο Λάσιτερ ήταν κατενθουσιασμένος» όταν τις άκουσε να τραγουδούν μαζί και, από εκείνη τη στιγμή, επέμεινε πως έπρεπε να βρίσκονται στην ταινία.[24]:32:07

Μεταξύ Δεκεμβρίου του 2012 και Ιουνίου του 2013, ανακοινώθηκαν οι ηθοποιοί και για τους υπόλοιπους χαρακτήρες, συμπεριλαμβανομένων των Τζόναθαν Γκροφ ως Κρίστοφ, Άλαν Τούντικ ως Δούκας της Ονειρούπολης, Σαντίνο Φοντάνα ως Πρίγκιπας Χανς και Τζος Γκαντ ως Όλαφ.[50]

Όπως και η ταινία Μαλλιά Κουβάρια, έτσι και η ταινία Ψυχρά κι Ανάποδα υιοθέτησε το καλλιτεχνικό της στυλ αναμιγνύοντας στοιχεία από τη δημιουργία εικόνων σε υπολογιστή (CGI) και από τον παραδοσιακό τρόπο εικονογράφησης στο χέρι.[51] Εξαρχής, ο Μπακ γνώριζε πως ο καταλληλότερος για αυτό το στυλ ήταν ο Τζίαμο και τον έπεισε να επιστρέψει στην Disney και να δουλέψει ως καλλιτεχνικός διευθυντής στην ταινία.[17]:33

Για να δημιουργηθεί το ύφος της ταινίας, ο Τζίαμο ξεκίνησε να μελετά εκτεταμένα την περιοχή της Σκανδιναβίας και επισκέφθηκε την πόλη Σόλβανγκ κοντά στο Λος Άντζελες, μια πόλη με έντονο το Δανέζικο στοιχείο. Ωστόσο, επικεντρώθηκε κυρίως στη Νορβηγία.[52] Η Disney επιχορήγησε τρία ερευνητικά ταξίδια.[53] Οι εικονογραφιστές και οι ειδικοί στα ειδικά εφέ ταξίδεψαν στο Τζάκσον Χόουλ του Ουαϊόμινγκ για να νιώσουν την εμπειρία του να περπατάς, να τρέχεις και να πέφτεις πάνω σε βαθύ χιόνι φορώντας διάφορα είδη ρουχισμού,[41][52][53][54] ενώ οι ομάδες φωτισμού και τέχνης επισκέφτηκαν το Ξενοδοχείου Πάγου στην πόλη Κεμπέκ για να μελετήσουν τις ανακλάσεις και διαθλάσεις του χιονιού και του πάγου.[37] Τέλος, ο Τζίαμο και αρκετοί καλλιτέχνες ταξίδεψαν στη Νορβηγία για να μελετήσουν τα βουνά, τα φιόρδ, την αρχιτεκτονική και την κουλτούρα της χώρας.[53][55]

Ο Ντελ Βίτσο εξήγησε τον τρόπο οργάνωσης της ομάδας εικονογράφησης: «Σε αυτή την ταινία έχουμε επικεφαλής εικονογράφησης χαρακτήρων. Οι ίδιοι οι εικονογραφιστές μπορεί να δουλεύουν σε διάφορους χαρακτήρες, αλλά πάντα βρίσκονται υπό την καθοδήγηση ενός επικεφαλής [...] επιλέξαμε να το κάνουμε με αυτό τον τρόπο καθώς θέλαμε ένα άτομο να καταλαβαίνει πλήρως και να αναπτύσσει τον δικό του χαρακτήρα κι έπειτα να είναι σε θέση να τον ενσωματώσει στο σύνολο».[41][27][56] Ο δάσκαλος υποκριτικής Γουόρνερ Λάφιν, καλέστηκε στα στούντιο για να βοηθήσει τους εικονογραφιστές να καταλάβουν τους χαρακτήρες που δημιουργούσαν,[54] ενώ ο επικεφαλής της εικονογράφησης, Λίνο ΝτιΣάλβο, δήλωσε πως «Ο στόχος της ταινίας ήταν να εικονογραφηθούν οι πιο πειστικοί CG χαρακτήρες που είδατε ποτέ».[57] Για περισσότερη αυθεντικότητα, η παραγωγή έφερε έναν τάρανδο στα στούντιο για να μελετήσουν οι εικονογραφιστές τις κινήσεις και τις γκριμάτσες του.[58][59]

Όσον αφορά το ύφος και τη φύση της φωτογραφίας της ταινίας, ο Τζίαμο επηρεάστηκε σε μεγάλο βαθμό από τη δουλειά του Τζακ Καρνίφ στην ταινία Ο Μαύρος Νάρκισσος. Σύμφωνα με εκείνον, έδωσε μια υπερ-πραγματικότητα στην ταινία, ενώ η δουλειά του Τεντ ΜακΚορντ στην ταινία Η Μελωδία της Ευτυχίας αποτέλεσε επίσης μεγάλη επιρροή. Η ιδέα του να γίνει η κινηματογράφηση με τη διαδικασία σινεμασκόπ ευρείας οθόνης ήταν επίσης του Τζίαμο, κάτι το οποίο ενέκρινε ο Λάσιτερ.[56] Αυτό έκανε το Ψυχρά κι Ανάποδα την πρώτη ταινία που κινηματογραφήθηκε ολοκληρωτικά σε σινεμασκόπ από το 2000 και την ταινία Τιτάν: Μετά το τέλος της Γης. Ο Τζίαμο ήθελε επίσης να εξασφαλίσει πως τα Νορβηγικά φιόρδ, η αρχιτεκτονική και η λαϊκή τέχνη rosemaling, αποτελούσαν σημαντικούς παράγοντες στον σχεδιασμό του περιβάλλοντος της Αρεντέλλας, λέγοντας πως ο καλλιτεχνικός σχεδιασμός του περιβάλλοντος αντιπροσωπεύει μια ενότητα μεταξύ χαρακτήρων και περιβάλλοντος.[56]

Ένα άλλο σημαντικό θέμα που επέμεινε ο Τζίαμο ήταν τα κοστούμια, καθώς «ήξερε από την αρχή» πως θα ήταν «μια ταινία κοστουμιών».[17]:77 Ενώ στην παραδοσιακή εικονογράφηση ο σχεδιασμός του κοστουμιού απλά ενσωματώνεται στον σχεδιασμό του χαρακτήρα και μαζί αποτελούν ένα αυτόνομο σχέδιο, στην εικονογράφηση σε υπολογιστή το κοστούμι θεωρείται σχεδόν μια ξεχωριστή οντότητα με τις δικές του ιδιότητες και συμπεριφορές.[60] Οι «καλλιτέχνες ανάπτυξης του ύφους» της ταινίας[61]:58–59 δημιούργησαν την ψηφιακά ζωγραφισμένη προσομοίωση της εμφάνισης των επιφανειών, ενώ άλλα τμήματα ασχολήθηκαν με την κίνηση, τον εξοπλισμό, τη βαρύτητα, το πάχος και τον φωτισμό των υφασμάτων.[60]

Ανάπτυξη τεχνολογίας

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Τα στούντιο ανέπτυξαν διάφορα νέα εργαλεία για να δημιουργήσουν ρεαλιστικές λήψεις.[62] Ο Δρ. Κένεθ Λίμπερχτ από το Τεχνολογικό Ινστιτούτο της Καλιφόρνια, καλέστηκε για να δώσει διαλέξεις στην ομάδα των εφέ για το πώς δημιουργείται το χιόνι και ο πάγος και γιατί η κάθε νιφάδα είναι μοναδική.[52] Χρησιμοποιώντας αυτή τη γνώση, δημιουργήθηκε μια γεννήτρια νιφάδων η οποία παρήγαγε τυχαία 2000 μοναδικές σε σχήμα νιφάδες για την ταινία.[63] Πέραν της μοναδικότητας των νιφάδων, πρόκληση ήταν και η απεικόνιση της ρεαλιστικής κολλώδους ποιότητας του χιονιού και η αλληλεπίδρασή του με τους χαρακτήρες.[62] Σύμφωνα με τον μηχανικό λογισμικού, Άντριου Σελ, η τόση διαφορετική σύσταση του χιονιού κάθε δεδομένη στιγμή ήταν δύσκολο να συλληφθεί ταυτόχρονα και απαιτούσε διαφορετικά εφέ,[52] ενώ ο επίσης μηχανικός λογισμικού, Αλεξέι Στόμακιν αναφέρθηκε στο χιόνι ως σημαντικό χαρακτήρα της ταινίας.[64] Για να πετύχουν την απεικόνιση, χρησιμοποίησαν προηγμένα μαθηματικά και φυσική με τη βοήθεια μαθηματικών ερευνητών από το Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνιας[64][65] για να δημιουργήσουν μια εφαρμογή λογισμικού προσομοίωσης χιονιού, την οποία ονόμασαν Matterhorn. Το εργαλείο απεικόνιζε ρεαλιστικά το χιόνι σε ένα εικονικό περιβάλλον και χρησιμοποιήθηκε σε τουλάχιστον 43 σκηνές.[27][62][64][66] Επίσης, το εργαλείο αποδείχθηκε πρακτικά χρήσιμο σε σκηνές όπου οι χαρακτήρες περπατούσαν πάνω σε βαθύ χιόνι, καθώς εξασφάλισε τη φυσική αντίδρασή του σε κάθε βήμα.[52]

Άλλα εργαλεία που σχεδιάστηκαν αποτελούν το Spaces, το οποίο επέτρεπε στα μέλη του Όλαφ να κινούνται τριγύρω και να ξαναχτίζονται, το Flourish, το οποίο επέτρεπε κινήσεις όπως αυτή των φύλλων και των κλαδιών, το Snow Batcher, το οποίο βοήθησε στην προεπισκόπηση της τελικής όψης του χιονιού, και το Tonic, το οποίο βοήθησε στην απεικόνιση των μαλλιών των χαρακτήρων[62] αλλά και στοιχείων γούνας.[52] Ο αριθμός των προσομοιωμένων κοστουμιών έφτασε στα 245, πολύ περισσότερα από άλλες ταινίες της Disney που έγιναν μέχρι τότε[10][63] ενώ, για τη δημιουργία της σκηνής όπου η Έλσα χτίζει το παλάτι από πάγο, εργάστηκαν 50 καλλιτέχνες εφέ και φωτισμού για 30 ώρες συνολικά σε 4000 υπολογιστές.[67][68]

Πέραν των 3D εφέ, οι σκηνοθέτες χρησιμοποίησαν και 2D σχέδια για συγκεκριμένα στοιχεία και σκηνές στην ταινία, συμπεριλαμβανομένων της μαγείας της Έλσα και των γλυπτών από χιόνι, καθώς επίσης και των παγωμένων σιντριβανιών και πατωμάτων.[62][66] Η ομάδα των εφέ δημιούργησε ένα «στάδιο σύλληψης» όπου ολόκληρος ο κόσμος της ταινίας Ψυχρά κι Ανάποδα προβάλλεται σε οθόνες, οι οποίες μπορούν να «κινηματογραφηθούν» με ειδικές κάμερες και να λειτουργήσουν ως 3D σκηνές. «Μπορούμε να πάρουμε αυτό το εικονικό σκηνικό που μιμείται όλες μου τις κινήσεις και να το βάλουμε σε οποιαδήποτε από τις σκηνές της ταινίας» είπε ο διαχειριστής της τεχνολογίας, Ιβάν Γκόλντμπεργκ.[63]

Έμπνευση από Σκανδιναβία και Σαάμι

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το σκηνικό της ταινίας βασίστηκε κυρίως στη Νορβηγία και οι πολιτισμικές επιρροές προήλθαν από τον Σκανδιναβικό πολιτισμό.[69] Αρκετά τοπία της Νορβηγίας εμφανίζονται στην ταινία, συμπεριλαμβανομένων του Φρουρίου Ακερσούς στο Όσλο, του Καθεδρικού ναού Νίταρος στο Τρόντχαϊμ και των κτιρίων Μπρίγκεν στο Μπέργκεν. Στην ταινία περιλαμβάνονται επίσης αρκετά άλλα τυπικά πολιτισμικά Σκανδιναβικά στοιχεία όπως ξύλινες εκκλησίες,[69] ξωτικά,[70] καράβια των Βίκινγκ, ιαματικές πηγές, άλογα Φιόρδ,[71] παραδοσιακά ρούχα μπουνάντ[52] και φαγητά όπως το λουτεφίς.[72][73] Ένα γαϊτανάκι (ψηλός διακοσμημένος πάσσαλος) βρίσκεται επίσης στην ταινία, καθώς και μια σύντομη εμφάνιση ρούνων σε ένα βιβλίο που ανοίγει ο πατέρας της Άννα και της Έλσα για να καταλάβει πού ζουν τα ξωτικά.[70] Μια σκηνή όπου δύο άντρες λογομαχούν για το αν θα πρέπει τα καυσόξυλα να στοιβάζονται με τον φλοιό του ξύλου προς τα πάνω ή προς τα κάτω είναι μια αναφορά στην αιώνια διαφωνία των Νορβηγών για το ποιος είναι ο σωστός τρόπος στοίβαξης καυσόξυλων.[74][75]

Η ταινία περιέχει επίσης αρκετά στοιχεία παρμένα από τον πολιτισμό των Σαάμι, όπως τη χρήση των ταράνδων ως μεταφορικό μέσο και τον εξοπλισμό που χρησιμοποιούν για να τους ελέγχουν, το είδος ρουχισμού τους (ρούχα ανθρώπων που κόβουν τον πάγο), καθώς και μουσικά στοιχεία.[76][77] Διακοσμήσεις, όπως αυτές στις κολόνες του κάστρου και στο έλκηθρο του Κρίστοφ, είναι επίσης εμπνευσμένες από τις διακοσμήσεις ντουόντζι των Σαάμι.[78] Η Αρεντέλλα είναι εμπνευσμένη από το Νορόιφιορδ, έναν κλάδο του μακρύτερου Νορβηγικού φιόρδ Σόγκνεφιορδ, το οποίο βρίσκεται στη λίστα των μνημείων παγκόσμιας κληρονομιάς της UNESCO.[79] Ένα κάστρο στο Όσλο με πανέμορφα μοτίβα ζωγραφισμένα στο χέρι και στους τέσσερις τοίχους του, υπήρξε η έμπνευση για το εσωτερικό του βασιλικού κάστρου της Αρεντέλλας.[80]

Το ταξίδι των συντελεστών στη Νορβηγία προσέφερε ουσιαστική γνώση στους εικονογραφιστές ώστε να φτιάξουν την αισθητική της ταινίας όσον αφορά το χρώμα, τον φωτισμό και την ατμόσφαιρα. Σύμφωνα με τον Τζίαμο, υπήρχαν τρία σημαντικά στοιχεία που απέκτησαν από αυτό το ταξίδι: τα φιόρδ και οι χαρακτηριστικοί μαζικοί κατακόρυφοι σχηματισμοί των πετρωμάτων τους τα οποία εξυπηρέτησαν ως το σκηνικό για το απομονωμένο βασίλειο της Αρεντέλλας, οι μεσαιωνικές ξύλινες εκκλησίες των οποίων οι αγροτικές τριγωνικές οροφές και ζώνες ενέπνευσαν τον περίβολο του κάστρου, και η παραδοσιακή τέχνη ρόουζμεϊλινγκ της οποίας η ξεχωριστή επένδυση και τα μοτίβα πλέγματος χρησιμοποιήθηκαν στην αρχιτεκτονική, στη διακόσμηση και στα κοστούμια.[56]

Μουσική και σχεδιασμός ήχου

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Ο Κρίστοφ Μπεκ συνέθεσε τη μουσική επένδυση της ταινίας.

Οι Ρόμπερτ Λόπεζ και Κρίστεν Άντερσον-Λόπεζ έγραψαν τους στίχους και τη μουσική των τραγουδιών της ταινίας.[81][82] Οι δυο τους είχαν συνεργαστεί ξανά με την Disney στην ταινία Ο Γουίνι το Αρκουδάκι (2011).[38] Ο Λόπεζ άκουσε πρώτη φορά για το πρότζεκτ της Disney ενώ δούλευε πάνω στο μιούζικαλ Το Βιβλίο των Μορμόνων στο Λος Άντζελες αλλά, επειδή η Disney ήθελε τόσο πολύ να δουλέψει με το ζευγάρι κι όχι μόνο με τον Λόπεζ, η ομάδα παραγωγής ταξίδεψε στη Νέα Υόρκη για να παρουσιάσει το πρότζεκτ προσωπικά και στην Άντερσον-Λόπεζ.[83] Ο Λόπεζ πιστεύει πως αυτό έγινε επειδή η Disney ενδιαφερόταν συγκεκριμένα για το ταλέντο της συζύγου του στις δυνατές ιστορίες[84] και η απόφασή τους να αποδεχτούν την πρόταση ήταν εύκολη.[84]

Λόγω του ότι το ζευγάρι διέμενε στη Νέα Υόρκη, η συνεργασία με την ομάδα παραγωγής γινόταν με καθημερινές τηλεδιασκέψεις για περίπου 14 μήνες.[55][85] Για κάθε τραγούδι που συνέθεταν, ηχογραφούσαν ένα ντέμο με τις δικές τους φωνές στο στούντιο του σπιτιού τους και το έστελναν στην παραγωγή για να το συζητήσουν στην επόμενη τηλεδιάσκεψη.[86] Συνολικά, έγραψαν 25 τραγούδια από τα οποία χρησιμοποιήθηκαν μόνο τα οκτώ.[87] Μία διασκευή του τραγουδιού «Let it Go» σε ερμηνεία της Ντέμι Λοβάτο ακούγεται στους τίτλους τέλους της ταινίας.[88]

Τον Φεβρουάριο του 2013, ο Κρίστοφ Μπεκ προσλήφθηκε για να επενδύσει μουσικά την ταινία,[89] ενώ τον Σεπτέμβριο αποκαλύφθηκε πως το τραγούδι Eatnemen Vuelie του Σαάμι μουσικού Φρόντε Φιέλχαϊμ το οποίο περιλαμβάνει παραδοσιακά στοιχεία της περιοχής, θα αποτελούσε το τραγούδι των τίτλων αρχής της ταινίας.[90] Οι μουσικοί παραγωγοί προσέλαβαν έναν Νορβηγό γλωσσολόγο για να βοηθήσει με τους στίχους ενός τραγουδιού γραμμένου στην αρχαία σκανδιναβική γλώσσα για τη σκηνή της στέψης της Έλσα[91] και ταξίδεψαν στο Τρόντχαϊμ της Νορβηγίας[87] για να το ηχογραφήσουν μαζί τη γυναικεία χορωδία, Κάντους.[91]

Υπό την επίβλεψη του ηχολήπτη Ντέιβιντ Μπούτσερ, τα βασικά μέλη του καστ ξεκίνησαν τις ηχογραφήσεις τον Οκτώβριο του 2012 στο στούντιο ηχογράφησης Sunset Sound στο Χόλυγουντ ακούγοντας την ντέμο εκδοχή των τραγουδιών, καθώς αυτά δεν είχαν ακόμα ενορχηστρωθεί.[92] Οι περισσότεροι διάλογοι ηχογραφήθηκαν στο κτίριο Ρόι Ε. Ντίσνεϋ στο Μπέρμπανκ υπό την επίβλεψη του Γκάμπριελ Γκάι, ο οποίος είχε κάνει και τη μίξη των ηχητικών εφέ της ταινίας.[93] Κάποιοι διάλογοι ηχογραφήθηκαν τόσο στο Sunset Sound όσο και στο Capitol στούντιο ενώ, για τις κοινές σκηνές Άννας και Έλσας, και τα δύο στούντιο προσέφεραν θαλάμους φωνητικής απομόνωσης όπου οι Μένζελ και Μπελ μπορούσαν να διαβάζουν τους διαλόγους τους κοιτάζοντας η μία την άλλη.[93] Επιπρόσθετοι διάλογοι ηχογραφήθηκαν τόσο στα Walt Disney Studios στο Μπέρμπανκ, όσο και στο Soundtrack Group στούντιο στη Νέα Υόρκη,[93] καθώς μέλη του καστ, όπως ο Φοντάνα, διέμεναν στη Νέα Υόρκη.[94] Η ρύθμιση και η ενορχήστρωση τόσο των τραγουδιών, των διαλόγων, όσο κι ενός σημαντικού μέρους της μουσικής επένδυσης έγινε στο Σάλεμ από τον Ντέιβ Μέτζγκερ.[92][95]

Για την ορχηστρική μουσική επένδυση της ταινίας, ο Μπεκ απέτινε φόρο τιμής στο νορβηγικό και λαπωνικό εμπνευσμένο σκηνικό χρησιμοποιώντας τοπικά μουσικά όργανα, όπως το μπούκεχορν, και παραδοσιακές φωνητικές τεχνικές, όπως η κούλνινγκ.[91] Ο Μπεκ δούλεψε μαζί με τους Λόπεζ και Άντερσον-Λόπεζ ώστε να ενσωματωθούν τα τραγούδια τους μέσα στις δικές του συνθέσεις. Στόχος τους «ήταν η δημιουργία ενός συνεκτικού μουσικού ταξιδιού από την αρχή μέχρι το τέλος».[91] Παρομοίως, ο Κέισι Στόουν που έκανε τη μίξη της μουσικής, εργάστηκε μαζί με τον Μπούτσερ εξασφαλίζοντας πως οι μεταβάσεις ανάμεσα στα τραγούδια και τη μουσική ήταν αδιάλειπτες, ακόμα κι αν ηχογραφήθηκαν χωριστά και σε διαφορετικές ημερομηνίες.[92] Η τελική ενορχήστρωση, τόσο των τραγουδιών όσο και της μουσικής, έγινε στο Eastwood Scoring Stage[92][96] από μια 80-μελή ορχήστρα με 32 τραγουδιστές, ανάμεσά στους οποίους ήταν και η Νορβηγίδα Κριστίν Χολς.[91] Ο Μπούτσερ έκανε τη μίξη των τραγουδιών στο Eastwood stage, ενώ ο Στόουν έκανε τη μίξη της μουσικής επένδυσης του Μπεκ στο ιδιωτικό του στούντιο στη Σάντα Μόνικα της Καλιφόρνια.[92]

Όσον αφορά τον ήχο, η σκηνοθέτης Λι δήλωσε πως έπαιξε σημαντικό ρόλο στη μεταφορά των συναισθημάτων από την οθόνη στο κοινό.[97] Η απόλυτη σιωπή στην κλιμάκωση της ταινίας, ακριβώς πριν η Άννα παγώσει, ήταν ιδέα του Λάσιτερ.[97] Σε αυτή τη σκηνή, ακόμα και ο ήχος του περιβάλλοντος που φυσιολογικά θα βρισκόταν εκεί, αφαιρέθηκε,[97] με τη Λι να εξηγεί πως «αυτή ήταν μια στιγμή όπου θέλαμε όλα να μοιάζουν σε αναστολή».[97]

Για να εξασφαλίσουν ορισμένα ηχητικά εφέ του χιονιού και του πάγου, ο σχεδιαστής ήχου Όντιν Μπενίτεζ ταξίδεψε στο βουνό Μαμόθ της Καλιφόρνια και ηχογράφησε ήχους σε μια παγωμένη λίμνη.[55] Ωστόσο, η βασική ηχογράφηση έγινε σε στούντιο της Warner Bros. Pictures από συνεργείο της Warner Bros,[93][96] όπου οι καλλιτέχνες λάμβαναν καθημερινά ποσότητες χιονιού και πάγου για να ηχογραφήσουν όλους τους απαραίτητους ήχους.[93] Επειδή τα οπτικά της ταινίας οριστικοποιήθηκαν πολύ αργά, ηχογραφήθηκαν πέντε διαφορετικές εκδοχές ήχου βημάτων στο χιόνι, από τις οποίες μετέπειτα επιλέχθηκε για την κάθε σκηνή ξεχωριστά η καταλληλότερη.[93] Ένα θέμα για το οποίο η ομάδα παραγωγής επέδειξε ιδιαίτερη φροντίδα και λεπτομέρεια, ήταν ο ήχος των βημάτων της Έλσα στο παγωμένο παλάτι, για τον οποίο χρησιμοποιήθηκε τελικά μία μίξη τριών ήχων.[93]

Παρόλο που τα φωνητικά, η μουσική, τα ηχητικά εφέ και σχεδόν όλοι οι διάλογοι ηχογραφήθηκαν σε διαφορετικά στούντιο, η τελική ηχογράφηση σε μορφή Dolby Atmos έγινε αποκλειστικά στα Disney Digital Studio Services από τον Ντέιβιντ Ε. Φλουρ.[93][96]

Διεθνείς μεταγλωττίσεις

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η ταινία Ψυχρά κι Ανάποδα μεταφράστηκε και μεταγλωττίστηκε μέσω του Disney Character Voices International σε 41 γλώσσες (Ο Βασιλιάς των Λιονταριών είχε μεταφραστεί σε 15).[98] Το να βρεθούν για κάθε γλώσσα ντόπιες, ικανές σοπράνο που να ταιριάζουν στον φωνητικό τόνο και στην έκταση των οκτάβων της Μένζελ, ήταν πρόκληση.[98][99] Ο Ρικ Ντέμπσεϊ, ανώτερο στέλεχος της ομάδας, θεώρησε τη διαδικασία μετάφρασης εξαιρετικά δύσκολη εξηγώντας: «Είναι δύσκολο το να καταφέρεις να έχεις τους σωστούς στίχους και ταυτόχρονα να ταιριάζουν με τη μουσική. Και έπειτα, πρέπει να προσαρμόσεις τα χείλη του χαρακτήρα που τραγουδά! ... Απαιτείται πολλή υπομονή και ακρίβεια».[100] Ο Λόπεζ εξήγησε πως τους ζήτησαν από την Disney να αφαιρέσουν από τα τραγούδια περίπλοκα λογοπαίγνια, έτσι ώστε να εξασφαλιστεί η εύκολη μετάφραση χωρίς να χάνεται το νόημα των στίχων.[101]

Για τη διανομή των ρόλων στις μεταγλωττισμένες εκδοχές, η Disney έθεσε ως προαπαιτούμενο οι ηθοποιοί να είναι γηγενείς έτσι ώστε να υπάρχει η αίσθηση πως η ταινία ήταν προϊόν της χώρας που θα προβαλλόταν.[100] Οι φωνές των Μπελ και Μένζελ χρησιμοποιήθηκαν ως «προσχέδιο» και έγινε προσπάθεια οι φωνές των ημεδαπών ηθοποιών να ταιριάζουν με τις δικές τους φωνές «όσο το δυνατόν περισσότερο», με περίπου 200 συνολικά τραγουδίστριες να περνάνε από ακρόαση για τις 41 θέσεις του ρόλου της Έλσας,[100] ενώ για περίπου 15 μεταγλωττίσεις προσλήφθηκαν δύο άτομα για τον ρόλο, ένα για το τραγούδι και ένα για τους διαλόγους.[100] Μετά την ολοκλήρωση της διανομής, το διεθνές καστ αποτελείτο από περισσότερα από 900 άτομα.[102]

Τον Σεπτέμβριο του 2022, στο πλαίσιο του Te Wiki o te Reo Māori (Εβδομάδα Γλώσσας Μάορι), κυκλοφόρησε στις αίθουσες της Αυστραλίας και της Νέας Ζηλανδίας μία εκδοχή της ταινίας στη γλώσσα Μάορι.[103] Η ταινία αποτελεί την τρίτη ταινία που μεταγλωττίζεται στη γλώσσα Μάορι, μετά τις ταινίες Βαϊάνα το 2017[104] και Ο Βασιλιάς των Λιονταριών τον Ιούνιο του 2022.[105]

Οι Πίτερ Ντελ Βίτσο (παραγωγός), Τζένιφερ Λι (σεναριογράφος και σκηνοθέτης) και Κρις Μπακ (σκηνοθέτης) στην πρεμιέρα της ταινίας στο El Capitan Theatre στο Χόλυγουντ.
Διαφήμιση για την ταινία πάνω σε ένα Boeing 737 των αερογραμμών WestJet στο Διεθνές Αεροδρόμιο Τζον Κένεντι.

Η πρεμιέρα της ταινίας Ψυχρά κι Ανάποδα έγινε στο El Capitan Theatre στο Χόλιγουντ στις 19 Νοεμβρίου 2013.[106] Έπειτα, είχε μια περιορισμένη κυκλοφορία πέντε ημερών από τις 22-26 Νοεμβρίου[1][107] και, στις 27 Νοεμβρίου κυκλοφόρησε στις αίθουσες των Ηνωμένων Πολιτειών, συνοδευόμενη από τη νέα ταινία κινουμένων σχεδίων μικρού μήκους Get a Horse! με πρωταγωνιστή τον Μίκυ Μάους.[108]

Πριν την κυκλοφορία της ταινίας, τα τραγούδια «Let it Go» και «In Summer» παρουσιάστηκαν στην έκθεση της Disney D23 του 2013, όπου η Μένζελ ερμήνευσε το πρώτο ζωντανά.[109] Ένα πρώτο τρέιλερ κυκλοφόρησε στις 18 Ιουνίου 2013,[110] με το επίσημο να κυκλοφορεί στις 26 Σεπτεμβρίου 2013.[111][112] Το Ψυχρά κι Ανάποδα προωθήθηκε επίσης σε αρκετά θεματικά πάρκα της Disney συμπεριλαμβανομένων των Fantasyland στην Disneyland, World of Color στο Disney California Adventure, Epcot της Νορβηγίας και Disney Dreams! στο Disneyland Park του Παρισιού.[5][113][114] Στις 6 Νοεμβρίου 2013, η Disney Consumer Products ξεκίνησε τη διανομή μια σειράς παιχνιδιών και άλλων προϊόντων σχετιζόμενων με την ταινία.[115]

Στις 31 Ιανουαρίου 2014, η εκδοχή «Τραγουδήστε μαζί!» της ταινίας κυκλοφόρησε σε 2057 αίθουσες στις Ηνωμένες Πολιτείες, όπου οι στίχοι των τραγουδιών προβάλλονταν στην οθόνη και οι θεατές καλούνταν να τραγουδήσουν μαζί με τους πρωταγωνιστές.[116][117] Η εκδοχή «Τραγουδήστε μαζί!» κυκλοφόρησε επίσης στο Ηνωμένο Βασίλειο στις 28 Νοεμβρίου 2014[118] και στην Ιαπωνία στις 14 Μαρτίου 2014 όπου, στις μεταγλωττισμένες προβολές της δεύτερης, οι στίχοι εμφανίζονταν στην ιαπωνική γλώσσα.[119]

Η ταινία Ψυχρά κι Ανάποδα κυκλοφόρησε στις 25 Φεβρουαρίου 2014 σε ψηφιακή μορφή σε Google Play, iTunes Store και Amazon Video.[120] Στις 18 Μαρτίου 2014, κυκλοφόρησε από την Walt Disney Studios Home Entertainment σε Blu-ray και DVD.[121] Στον δίσκο Blu-ray το μπόνους υλικό περιελάμβανε[122][123] τη «Δημιουργία του Frozen», μια μουσική παραγωγή τριών λεπτών στην οποία απεικονίζεται ο τρόπος δημιουργίας της ταινίας,[124] το «D'frosted», μια παρουσίαση για το πώς η Disney προσπάθησε να προσαρμόσει το αυθεντικό παραμύθι σε ταινία κινουμένων σχεδίων, τέσσερις κομμένες σκηνές με σχολιασμό από τους σκηνοθέτες, την ταινία κινουμένων σχεδίων μικρού μήκους Get a Horse!, το τρέιλερ και τα μουσικά βίντεο του «Let it Go» από τις Ντέμι Λοβάτο, Μαρτίνα Στέσελ και Μάρσα Μίλαν.[125][126] Το DVD περιελάμβανε την ταινία κινουμένων σχεδίων μικρού μήκους Get a Horse!, τα μουσικά βίντεο του «Let it Go» και το τρέιλερ.[122] Μια επανέκδοση «Τραγουδήστε μαζί!» κυκλοφόρησε σε DVD και ψηφιακή μορφή στις 18 Νοεμβρίου 2014.[127][128]

Την πρώτη μέρα κυκλοφορίας σε Blu-ray και DVD, η ταινία Ψυχρά κι Ανάποδα πώλησε 3.2 εκατομμύρια αντίτυπα, γινόμενη μία από τις ταινίες με τις περισσότερες home video πωλήσεις της τελευταίας δεκαετίας.[129] Έσπασε επίσης ρεκόρ ως η ταινία με τις γρηγορότερες πωλήσεις όλων των εποχών σε ψηφιακή μορφή.[130][131] Σύμφωνα με τη λίστα πωλήσεων της Nielsen, η ταινία βρέθηκε στην κορυφή των πωλήσεων σε Ηνωμένες Πολιτείες κατά την πρώτη εβδομάδα κυκλοφορίας, πουλώντας τρεις φορές περισσότερα αντίτυπα από όσα οι άλλες 19 ταινίες μαζί, που βρίσκονταν στη λίστα των charts.[132] Η ταινία πώλησε 3,969,270 αντίτυπα Blu-ray (ισοδύναμο με $79,266,322) κατά την πρώτη εβδομάδα,[133] ενώ βρισκόταν στην κορυφή των charts πωλήσεων home video στις Ηνωμένες Πολιτείες τις έξι από τις εφτά πρώτες εβδομάδες της κυκλοφορίας της.[134] Στο Ηνωμένο Βασίλειο, η ταινία Ψυχρά κι Ανάποδα έκανε το ντεμπούτο της στο Νο1 των πωλήσεων σε Blu-ray και DVD στη λίστα του Official Video Chart.[135] Σύμφωνα με το Official Charts Company, πωλήθηκαν περισσότερα από 500,000 αντίτυπα τις δύο πρώτες μέρες κυκλοφορίας της.[136] Κατά τη διάρκεια των τριών πρώτων εβδομάδων κυκλοφορίας, η ταινία πώλησε περισσότερα από 1.45 εκατομμύρια αντίτυπα, γινόμενη η ταινία με τις περισσότερες πωλήσεις για το 2014 στη χώρα μέχρι εκείνη τη στιγμή.[137] Στην Ιαπωνία, πώλησε 2,025,000 πακέτα Blu-ray Disc/DVD σε 4 εβδομάδες, γινόμενη η ταινία με το γρηγορότερο σπάσιμο φράγματος πώλησης 2 εκατομμυρίων αντιτύπων, ρεκόρ που κατείχε η ταινία Ταξίδι στη Χώρα των Θαυμάτων (11 εβδομάδες). Κατέχει επίσης τα ρεκόρ με τον μεγαλύτερο αριθμό αντιτύπων που πωλήθηκαν την πρώτη μέρα, αλλά και την πρώτη εβδομάδα κυκλοφορίας της στη χώρα.[138] Μέχρι το τέλος του 2014, η ταινία είχε συνολικά έσοδα $308,026,545 από πωλήσεις home video στις Ηνωμένες Πολιτείες.[139] Μέχρι τον Ιούλιο του 2018, αποτελεί την ταινία με τις περισσότερες πωλήσεις Blu-ray όλων των εποχών στις Ηνωμένες Πολιτείες με περισσότερα από 7.5 εκατομμύρια αντίτυπα, ξεπερνώντας οριακά την ταινία Avatar.[140]

Στις 18 Νοεμβρίου 2014, κυκλοφόρησε μία επανέκδοση της εκδοχής 'Τραγουδήστε Μαζί!' σε DVD και ψηφιακή μορφή,[141] ενώ η κανονική εκδοχή της ταινίας είχε μία νέα επανακυκλοφορία σε Ultra HD Blu-ray και ψηφιακή μορφή ανάλυσης 4K, την 1η Οκτωβρίου 2019.[142]

Σύμφωνα με την ιστοσελίδα παρακολούθησης παραβίασης πνευματικών δικαιωμάτων Excipio, η ταινία Ψυχρά κι Ανάποδα ήταν η δεύτερη παρανόμως κατεβασμένη ταινία του 2014 (μετά την ταινία Ο Λύκος της Wall Street), με περισσότερες από 29.9 εκατομμύρια παράνομες λήψεις μέσω torrent.[143]

Αγωγή κατά Phase 4 Films

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Στα τέλη Δεκεμβρίου 2013, η Walt Disney Company κατέθεσε αγωγή για παράβαση εμπορικού σήματος κατά της εταιρίας Phase 4 Films στο Ομοσπονδιακό Δικαστήριο της Καλιφόρνια, ζητώντας να απαγορευτεί η συνέχιση της διανομής της Καναδικής ταινίας The Legend of Sarila, η οποία μετονομάστηκε σε Frozen Land στις Ηνωμένες Πολιτείες και το λογότυπο της ήταν παρόμοιο με την ταινία της Disney.[144] Μέχρι τα τέλη Ιανουαρίου 2014, οι δύο εταιρίες ήρθαν σε συμβιβασμό, ο οποίος ανέφερε πως η διανομή και προώθηση της ταινίας The Legend of Sarila, καθώς και όλα τα σχετιζόμενα με αυτήν εμπορικά προϊόντα, έπρεπε να χρησιμοποιούν τον αυθεντικό τίτλο και η Phase 4 να μην χρησιμοποιεί εμπορικά σήματα, λογότυπα ή άλλα σχέδια παρόμοια με την ταινία κινουμένων σχεδίων της Disney.[145][146] Η Phase 4 έπρεπε επίσης να αποζημιώσει την Disney με $100.000 και να προβεί σε «κάθε δυνατή προσπάθεια» να αποσύρει τα αντίτυπα του Frozen Land από καταστήματα και διαδικτυακούς διανομείς.[145][146]

Η ταινία Ψυχρά κι Ανάποδα είχε έσοδα $400.9 εκατομμύρια στη Βόρεια Αμερική και $880.5 εκατομμύρια στις άλλες χώρες κυκλοφορίας της, φτάνοντας συνολικά παγκοσμίως τα $1,281,508,100.[4][147] Συνυπολογίζοντας όλα τα έξοδα, το Deadline Hollywood αναφέρει πως η ταινία είχε κέρδος πάνω από $400 εκατομμύρια.[148] Μέχρι και το 2022, καταλάμβανε την 18η θέση στη λίστα των ταινιών με τα περισσότερα έσοδα όλων των εποχών[149] (είχε φτάσει μέχρι και την 5η θέση), ενώ ήταν και η ταινία κινουμένων σχεδίων με τα περισσότερα έσοδα όλων των εποχών,[150] μέχρι που ξεπεράστηκε το 2019 από τον Βασιλιά των Λιονταριών.[149][151] Αποτελεί επίσης την ταινία με τις περισσότερες εισπράξεις για το 2013.[152] Στις 2 Μαρτίου 2014, την 101η μέρα κυκλοφορίας της, η ταινία ξεπέρασε το φράγμα του ενός (1) δισεκατομμυρίου δολαρίων σε εισπράξεις και έγινε η 18η ταινία στην ιστορία του κινηματογράφου, η 7η ταινία που διανεμήθηκε γενικά από την Disney,[153] η δεύτερη ταινία που διανεμήθηκε από την Disney τη συγκεκριμένη χρονιά (μετά το Iron Man 3) και η πρώτη ταινία κινουμένων σχεδίων από το Toy Story 3 που το πέτυχε αυτό.[154]

Το Bloomberg Business δημοσίευσε τον Μάρτιο του 2014 πως εξωτερικοί αναλυτές είχαν προβλέψει το συνολικό κόστος της ταινίας κάπου στα $323-350 εκατομμύρια (παραγωγή, προώθηση, διανομή), καθώς επίσης και πως η ταινία θα είχε έσοδα $1,3 δισεκατομμύρια από πωλήσεις εισιτηρίων, ψηφιακές λήψεις, πωλήσεις home video και τηλεοπτικά δικαιώματα.[155]

Στις 22 Νοεμβρίου 2013, η ταινία Ψυχρά κι Ανάποδα είχε αρχικά μία περιορισμένη κυκλοφορία πέντε ημερών στο El Capitan Theatre στο Χόλιγουντ, όπου είχε έσοδα $342,839.[156] Την πρώτη μέρα της ευρείας κυκλοφορίας της, στις 27 Νοεμβρίου, η ταινία είχε έσοδα $15.2 εκατομμύρια,[157] σημειώνοντας ρεκόρ για το μεγαλύτερο άνοιγμα ημέρας πριν την Ημέρα των Ευχαριστιών, μπροστά από την ταινία Μαλλιά Κουβάρια ($11.9 εκατομμύρια).[158] Το πρώτο Σαββατοκύριακο προβολής, η ταινία τερμάτισε στη δεύτερη θέση με έσοδα $67.4 εκατομμύρια, σημειώνοντας ρεκόρ ανοίγματος ανάμεσα στις ταινίες των Walt Disney Animation Studios.[159] Ανάμεσα στις ταινίες που κυκλοφόρησαν κατά την περίοδο της Ημέρας των Ευχαριστιών, η ταινία σημείωσε δύο νέα ρεκόρ: τριημέρου ($67.4 εκατομμύρια, από Παρασκευή μέχρι Κυριακή)[160] και πενθημέρου ($93.6 εκατομμύρια, από Τετάρτη μέχρι Κυριακή).[161]

Η ταινία Ψυχρά κι Ανάποδα έγινε η πρώτη ταινία από την κυκλοφορία της ταινίας Avatar (2009) που έφτασε στην κορυφή του box office κατά την έκτη εβδομάδα κυκλοφορίας της,[162] ενώ παρέμεινε στο Top 10 για δεκαέξι συνεχείς εβδομάδες[163][164] (η μεγαλύτερη διάρκεια για ταινία από το 2002).[150] Στις 25 Απριλίου 2014, έγινε η 19η ταινία που έφτασε τα $400 εκατομμύρια σε έσοδα στη Βόρεια Αμερική και η 15η που το έκανε χωρίς κάποια μεγάλη επανακυκλοφορία,[165] ενώ αποτελεί την έκτη ταινία με τα περισσότερα έσοδα για το 2013.[166]

Εκτός Βορείου Αμερικής

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Εκτός Βορείου Αμερικής, η ταινία Ψυχρά κι Ανάποδα αποτελεί την ταινία με τις περισσότερες εισπράξεις για ταινία κινουμένων σχεδίων σε Νότια Κορέα και Δανία,[167][168] ενώ αποτελεί επίσης την ταινία των Walt Disney Animation Studios με τις περισσότερες εισπράξεις σε περισσότερες από 45 περιοχές,[168] συμπεριλαμβανομένων των Λατινικής Αμερικής (ειδικά σε Μεξικό και Βραζιλία), Ηνωμένου Βασιλείου, Ρωσίας, Ουκρανίας, Νορβηγίας, Μαλαισίας, Σιγκαπούρης, Αυστραλίας και Κίνας.[169][170][171][172] Στο ντεμπούτο της, η ταινία είχε έσοδα $16.7 εκατομμύρια από δεκαέξι αγορές[173] ενώ, το 2014, βρέθηκε στην κορυφή του διεθνούς box office για δύο Σαββατοκύριακα· 10-12 Ιανουαρίου ($27.8 εκατομμύρια)[174] και 7-9 Φεβρουαρίου ($24 εκατομμύρια).[172] Συνολικά, τα μεγαλύτερα ανοίγματα Σαββατοκύριακου έγιναν σε Κίνα ($14.3 εκατομμύρια σε 5 μέρες),[175] Ρωσία και ΚΑΚ ($11.9 εκατομμύρια μαζί με ανεπίσημες προβολές από προηγούμενο Σαββατοκύριακο), όπου η ταινία σημείωσε ρεκόρ ανοίγματος για ταινίες κινουμένων σχεδίων,[176] και Ιαπωνία ($9.73 εκατομμύρια σε τρεις μέρες).[177][178] Σημείωσε επίσης ρεκόρ ανοίγματος Σαββατοκύριακου για ταινίες κινουμένων σχεδίων στη Σουηδία.[179]

Συνολικά, μετά τη Βόρεια Αμερική, τη μεγαλύτερη αγορά της ταινίας αποτελεί η Ιαπωνία ($249 εκατομμύρια), ακολουθούμενη από Νότια Κορέα ($69 εκατομμύρια), Ηνωμένο Βασίλειο ($58 εκατομμύρια), Γερμανία και Κίνα ($48 εκατομμύρια) και Γαλλία ($46 εκατομμύρια).[180][181] Στη Νότια Κορέα, η ταινία Ψυχρά κι Ανάποδα αποτελεί τη δεύτερη πιο επιτυχημένη ξένη ταινία, τόσο από πλευράς εισιτηρίων όσο και εισπράξεων,[182] την πιο επιτυχημένη κυκλοφορία της Disney[150] και την πρώτη ταινία κινουμένων σχεδίων που έκοψε περισσότερα από δέκα εκατομμύρια εισιτήρια.[183] Στην Ιαπωνία, αποτελεί την τρίτη ταινία με τις περισσότερες εισπράξεις όλων των εποχών, τη δεύτερη ταινία εξωτερικού με τις περισσότερες εισπράξεις (πίσω από την ταινία Τιτανικός) και την ταινία της Disney με τις περισσότερες εισπράξεις.[184] Βρέθηκε στην κορυφή του box office της χώρας για δεκαέξι συνεχόμενες εβδομάδες,[180] μέχρι που ξεπεράστηκε από μία άλλη κυκλοφορία της Disney, την ταινία Maleficent.[185]

Η ταινία Ψυχρά κι Ανάποδα έλαβε θετικές κριτικές,[186] με αρκετούς κριτικούς να συγκρίνουν ευνοϊκά την ταινία με αυτές της εποχής της Αναγέννησης της Disney, ιδιαίτερα με τις Η Μικρή Γοργόνα, Η Πεντάμορφη και το Τέρας, Αλαντίν και Ο Βασιλιάς των Λιονταριών.[187][188][189][190] Μερικοί δημοσιογράφοι αισθάνθηκαν πως η επιτυχία της ταινίας σηματοδότησε μια δεύτερη Αναγέννηση για την Disney.[191][192] Οι κριτικοί επαίνεσαν την ταινία για τα οπτικά εφέ, τα θέματά της, τα μουσικά κομμάτια, το σενάριο και τις φωνητικές ερμηνείες, ιδιαίτερα των Μπελ, Μένζελ και Γκαντ,[193] καθώς επίσης και τη μουσική σκηνή με το τραγούδι «Let it Go».[194][195][196]

Η σελίδα συλλογής κριτικών Rotten Tomatoes δίνει στην ταινία ποσοστό αποδοχής 90% βασισμένο σε 250 κριτικές. Στο τμήμα ομοφωνίας διαβάζουμε: «Όμορφα εικονογραφημένη, έξυπνα γραμμένη και γεμάτη τραγούδια, η ταινία Ψυχρά κι Ανάποδα αποτελεί μία ακόμα άξια προσθήκη στη βιβλιοθήκη ταινιών της Disney».[197] Η σελίδα Metacritic δίνει στην ταινία ποσοστό 75% βασισμένο σε 48 κριτικές με την ένδειξη «γενικά ευνοϊκές κριτικές».[198] Έπειτα από ψηφοφορία κοινού κατά το πρώτο Σαββατοκύριακο προβολής, η ταινία έλαβε βαθμό Α+ στο CinemaScore.[199][200] Έρευνα που διεξήχθη από το Fandango σε δείγμα 1000 ατόμων που αγόρασαν εισιτήριο για να δουν την ταινία, αποκάλυψε πως το 75% αυτών είχαν ξαναδεί την ταινία τουλάχιστον μία φορά και το 52% δύο φορές, ενώ το 55% προσδιόρισε το «Let it Go» ως το αγαπημένο του τραγούδι από την ταινία.[117] Η ταινία ονομάστηκε ως η έβδομη καλύτερη ταινία του 2013 από τον Ρίτσαρντ Κόρλις του περιοδικού Time[201] και τον Κάιλ Σμιθ της εφημερίδας New York Post.[202]

Ο Αλόνσο Νουράλντ από τη σελίδα TheWrap έγραψε πως η ταινία είναι «το καλύτερο μιούζικαλ κινουμένων σχεδίων που κυκλοφόρησε από την Disney από τον τραγικό θάνατο του Χάουαρντ Άσμαν, του οποίου η δουλειά στις ταινίες Η Μικρή Γοργόνα και Η Πεντάμορφη και το Τέρας βοήθησε να κτιστεί το σύγχρονο τμήμα κινουμένων σχεδίων των στούντιο όπως το γνωρίζουμε σήμερα».[187] Ο Τοντ ΜακΚάρθι από το περιοδικό The Hollywood Reporter παρακολούθησε την ταινία Ψυχρά κι Ανάποδα λέγοντας πως «μπορείς να δεις πως πρακτικά προορίζεται για να γίνει μιούζικαλ στο Μπρόντγουεϊ» και την περιέγραψε ως «γεμάτη ενέργεια, χιούμορ, αλλά όχι παραφορτωμένη».[203] Ο Κάιλ Σμιθ από το New York Post βαθμολόγησε την ταινία με 3.5/4 και την επαίνεσε ως «μια υπέροχη, μεγάλη, χιονισμένη απόλαυση με έναν συναισθηματικά συναρπαστικό πυρήνα, εξαιρετικά τραγούδια σε στυλ Μπρόντγουεϊ και μια πανούργα πλοκή. Η πρώτη και τρίτη πράξη είναι καλύτερες από την πιο χιουμοριστική δεύτερη, αλλά αυτό είναι το σπάνιο παράδειγμα της προσπάθειας των Walt Disney Animation Studios να φτάνει τόσο βαθιά, όσο μια Pixar ταινία».[204] Ο Σκοτ Μέντελσον από το περιοδικό Forbes έγραψε: «Η ταινία Ψυχρά κι Ανάποδα είναι μια δήλωση της ανανεωμένης πολιτισμικής σχέσης της Disney, όσο και μια επιβεβαίωση της Disney πως εξοικειώνεται με τη δική της παρακαταθήκη και τη δική της ταυτότητα».[205]

Η Μπέτσι Σιάρκεϊ από την εφημερίδα Los Angeles Times εκθείασε το ταλαντούχο καστ της ταινίας και τις περίτεχνες σκηνές μιούζικαλ δηλώνοντας πως η ταινία ήταν «μια καλοδεχούμενη επιστροφή στο μεγαλείο για τα Walt Disney Animation Studios».[188] Ο Όουεν Γκλίμπερμαν από το περιοδικό Entertainment Weekly βαθμολόγησε την ταινία με Β+ και τη χαρακτήρισε ως ένα «εντελώς μαγευτικό παραμύθι, το οποίο σου δείχνει το πώς μπορεί να αλλάξει ο ορισμός του τι είναι φρέσκο στην εικονογράφηση».[189] Ο Κόρλις από το Time δήλωσε: «Είναι θαυμάσιο να βλέπεις την Disney να επιστρέφει στις ρίζες της και να ανθίζει εκ νέου δημιουργώντας ανώτερη μιούζικαλ ψυχαγωγία, η οποία πλησιάζει την παραδοσιακή λαμπρότητα της εικονογράφησης του Γουώλτ [Ντίσνεϋ] και τη ζωντάνια του σημερινού Μπρόντγουεϊ».[206] Ο Ρίτσαρντ Ρόπερ έγραψε πως η ταινία ήταν μια «απόλυτη απόλαυση από την αρχή μέχρι το τέλος».[207] Τόσο ο Μάικλ Φίλιπς όσο και ο Στίβεν Χόλντεν από τις εφημερίδες Chicago Tribune και The New York Times αντίστοιχα, επαίνεσαν τους χαρακτήρες της ταινίας και τις μουσικές σκηνές, οι οποίες προκάλεσαν συγκρίσεις με τη θεατρικότητα που υπάρχει στο μιούζικαλ Wicked.[208][209] Η Έμμα Ντίμπντιν από την ιστοσελίδα Digital Spy βαθμολόγησε την ταινία με 5/5 αποκαλώντας την «μια νέα κλασική ταινία της Disney» και «μια συναρπαστική, εύθυμη, ανθρώπινη ιστορία η οποία είναι εξίσου αστεία και εντυπωσιακή και τολμηρή και καυστική. Είναι αδύνατον να φανταστείς έναν πιο τέλειο εορτασμό της 90ης επετείου της Disney η οποία βρίσκεται στα καλύτερά της».[210] Η ταινία Ψυχρά κι Ανάποδα επαινέθηκε επίσης από τα Νορβηγικά Σαάμι μέσα για την επίδειξη του Σαάμι πολιτισμού με έναν καλό τρόπο και, η Νορβηγίδα Σαάμι πρόεδρος, Αϊλί Κεσκιτάλο, κατά τη διάρκεια της ομιλίας της για τη νέα χρονιά του 2014, επαίνεσε τον συνθέτη Φρόντε Φιέλχαϊμ για τη συνεισφορά του στην ταινία.[211]

Ο Σκοτ Φούντας από το περιοδικό Variety ήταν λιγότερο ενθουσιασμένος, περιγράφοντάς την ταινία ως «τυποποιημένη». Ωστόσο, επαίνεσε τις φωνητικές ερμηνείες και την τεχνική καλαισθησία της, λέγοντας πως το χιονισμένο τοπίο της Αρεντέλλας και το παγωμένο κάστρο της Έλσας «αποτελούν ένα αληθινό θαύμα».[212] Ο Τομ Κέοχ από την εφημερίδα The Seattle Times βαθμολόγησε την ταινία με 2/4, γράφοντας: «Ενώ είναι μια υπέροχη ταινία με τα φτιαγμένα σε υπολογιστή φιόρδ, γλυπτά πάγου και εσωτερικά κάστρων, το σημαντικό πράγμα που τα ενώνει όλα αυτά - η ιστορία - δυστυχώς απουσιάζει».[213] Ο Τζο Γουίλιαμς από την εφημερίδα St. Louis Post-Dispatch επέκρινε επίσης την ιστορία ως το πιο αδύναμο σημείο της ταινίας.[214] Γράφοντας στη σελίδα του Ρότζερ Ίμπερτ, η Κρίστι Λεμίρ έδωσε μια μικτή κριτική στην ταινία βαθμολογώντας την με 2,5/4. Επαίνεσε τα οπτικά εφέ και την ερμηνεία του «Let it Go», όπως επίσης και τα θετικά μηνύματα που στέλνει η ταινία, ωστόσο αναφέρθηκε σε αυτήν ως «κυνική» και την επέκρινε ως μια «προσπάθεια να ταρακουνήσει τα νερά, χωρίς όμως να το πετυχαίνει πάρα πολύ».[215]

Απεικόνιση συναισθημάτων

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Μετά από τη δήλωση του Λίνο ΝτιΣάλβο, επικεφαλής της εικονογράφησης, στο Fan Voice: «Ιστορικά μιλώντας, το να εικονογραφείς γυναικείους χαρακτήρες είναι πολύ, πολύ δύσκολο επειδή διαθέτουν ένα εύρος συναισθημάτων, ενώ ταυτόχρονα πρέπει να τις κρατήσεις όμορφες», προέκυψαν αντιδράσεις για σεξισμό.[216][217] Ωστόσο, ένας εκπρόσωπος της Disney είπε αργότερα στο Time πως τα λόγια του ΝτιΣάλβο είχαν παρερμηνευτεί, εξηγώντας πως «περιέγραφε κάποιες τεχνικές πτυχές της εικονογράφησης σε υπολογιστή και δεν έκανε ένα γενικό σχόλιο για τους εικονογραφημένους γυναικείους χαρακτήρες σε σχέση με τους αντρικούς ή άλλους χαρακτήρες».[217][218] Επίσης, η σκηνοθέτης Λι είπε πως η δήλωση ερμηνεύτηκε εκτός πλαισίου και πως ο ΝτιΣάλβο μιλούσε με τεχνικούς όρους, διευκρινίζοντας πως η εικονογράφηση σε υπολογιστή είναι δύσκολη ανεξαρτήτως φύλου.[10] Σε νέα συνέντευξη τον Αύγουστο του 2014, ο ΝτιΣάλβο υπογράμμισε εκ νέου αυτό που προσπαθούσε να εξηγήσει· τη δυσκολία του να μετατρέψεις οποιουδήποτε είδους εικονογραφημένο 2D χαρακτήρα σε έναν 3D χαρακτήρα με συναισθήματα: «Μεταφέροντας αυτή τη σειρά συναισθημάτων σε έναν εικονογραφημένο σε υπολογιστή χαρακτήρα, είναι ένα από τα πιο δύσκολα μέρη της διαδικασίας. Άντρα. Γυναίκα. Χιονάνθρωπο. Ζώο».[219]

Αντιληπτοί ΛΟΑΤ παραλληλισμοί

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Αρκετοί θεατές εκτός της βιομηχανίας του κινηματογράφου, όπως ευαγγελικοί πάστορες[220] και σχολιαστές,[221] υποστήριξαν πως η ταινία Ψυχρά κι Ανάποδα προωθεί την κανονικοποίηση της ομοφυλοφιλίας, ενώ άλλοι πιστεύουν πως ο βασικός χαρακτήρας της Έλσα αντιπροσωπεύει ένα θετικό πρότυπο για τους νέους της ΛΟΑΤ κοινότητας, βλέποντας το τραγούδι «Let it Go» ως μια μεταφορά του να «βγεις από την ντουλάπα».[222][223] Αυτοί οι ισχυρισμοί αντιμετωπίστηκαν με μικτές αντιδράσεις τόσο από το κοινό όσο και από τη ΛΟΑΤ κοινότητα.[222]

Γράφοντας για το Film International, ο Ρόμπερτ Γκίαλ υποστήριξε πως ενώ η ταινία προσφέρει επιφανειακά μια προοδευτική οπτική της ομοφυλοφιλίας, ταυτόχρονα διαιωνίζει συντηρητικές αντιλήψεις για τη σεξουαλικότητα και το φύλο. Ενώ η θηλυκή ομοφυλοφιλία της Έλσα καθίσταται οπτικά ευχάριστη στο αντρικό βλέμμα, οι αντρικές υπερβάσεις της ετεροφυλοφιλίας κωδικοποιούνται με διάφορους αρνητικούς τρόπους.[224]

Όταν η Λι ρωτήθηκε για τις ομοφυλοφιλικές αποχρώσεις στην ταινία, ήταν επιφυλακτική στην απάντησή της δηλώνοντας: «Δεν θα ήθελα να πω κάτι [...] ας μιλήσει ο κόσμος. Πιστεύω πως εξαρτάται από αυτούς». Ανέφερε επίσης πως η ταινία θα πρέπει να έχει μία «οπτική γωνία προερχόμενη από το 2013», σε αντίθεση με ταινίες από παλαιότερες εποχές.[223][225]

Αγωγή για το «Let it Go»

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Στις 24 Νοεμβρίου 2017, ο μουσικός καλλιτέχνης Τζέιμι Σιέρο μήνυσε τους Ντέμι Λοβάτο, Ιντίνα Μένζελ, Walt Disney Animation Studios και άλλους που εμπλέκονταν με το τραγούδι «Let it Go», κατηγορώντας τους πως αντέγραψαν το δικό του σινγκλ «Volar» (2008).[226] Τον Μάιο του 2018, με απόφαση του δικαστηρίου, οι δημιουργοί Ρόμπερτ Λόπεζ και Κρίστεν Άντερσον-Λόπεζ απαλλάχθηκαν από την αγωγή εξαιτίας της τριετούς προθεσμίας παραγραφής των αξιώσεων περί των πνευματικών δικαιωμάτων. Ωστόσο, επειδή κάθε επανάληψη ή νέα παρουσίαση του τραγουδιού επανεκκινεί τον χρόνο περιορισμού, συνέστησαν στον Σιέρο πως θα μπορούσε να τροποποιήσει την αρχική του καταγγελία και να διεκδικήσει αποζημίωση μόνο γι' αυτές τις παραβιάσεις, εντός του χρονικού πλαισίου των τριών χρόνων.[227] Τον Μάιο του 2019, ο Σιέρο απέσυρε τη μήνυση.[228]

Κρις Μπακ, Τζένιφερ Λι και Πίτερ Ντελ Βίτσο στην 41η τελετή απονομής των βραβείων Annie.

Στην 86η τελετή απονομής των βραβείων Όσκαρ, η ταινία Ψυχρά κι Ανάποδα κέρδισε και τα δύο βραβεία στις κατηγορίες όπου ήταν υποψήφια, αυτές της Καλύτερης Ταινίας Κινουμένων Σχεδίων και του Καλύτερου Πρωτότυπου Τραγουδιού.[229] Από τις δέκα συνολικά υποψηφιότητες που έλαβε στα βραβεία Annie, κέρδισε τελικά πέντε βραβεία, συμπεριλαμβανομένων αυτών της «Σκηνοθεσίας σε Παραγωγή Ταινίας Κινουμένων Σχεδίων» για τους Μπακ και Λι, της «Φωνητικής Ερμηνείας σε Παραγωγή Ταινίας Κινουμένων Σχεδίων» για τον Γκαντ και της «Καλύτερης Ταινίας Κινουμένων Σχεδίων».[230] Μεταξύ άλλων, η ταινία έλαβε επίσης τρεις υποψηφιότητες για βραβεία Grammy (κερδίζοντας τις δύο),[231] δύο για Χρυσή Σφαίρα (κερδίζοντας τη μία),[232] δύο για βραβεία Critics' Choice (κερδίζοντας και τις δύο)[233] και μία για βραβείο BAFTA, το οποίο και κέρδισε.[234]

Απήχηση στην κοινωνία

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η ταινία Ψυχρά κι Ανάποδα ήταν ασυνήθιστα δημοφιλής σε σχέση με την πλειοψηφία των ταινιών του είδους και, αρκετά παιδιά είχαν δει την ταινία τόσες πολλές φορές που έμαθαν όλα τα τραγούδια απέξω.[235][236][237] Στα μέσα 2014, η διαδικτυακή εταιρία BabyCenter δημοσιοποίησε μια λίστα με τα 100 πιο δημοφιλή ονόματα που δόθηκαν σε παιδιά που γεννήθηκαν τους τελευταίους έξι μήνες και το όνομα Έλσα βρισκόταν στην 88η θέση. Αυτή ήταν η πρώτη φορά που το όνομα εμφανίστηκε στη λίστα της εταιρίας,[238] ενώ πολλοί γονείς παραδέχτηκαν πως η επιλογή τους ήταν «έντονα επηρεασμένη» από την ταινία.

Η μεγάλη αυτή απήχηση της ταινίας, οδήγησε επίσης στο να γίνει αντικείμενο μελέτης από ακαδημαϊκούς, κοινωνιολόγους και ψυχολόγους. Το επίκεντρο αυτών των αναλύσεων αφορούσε ζητήματα όπως η ταύτιση του κοινού με τα θέματα της ταινίας,[239] τα διδακτικά μηνύματα που δίνονται στα παιδιά μέσω αυτής,[240] τα διάφορα στερεότυπα που μπορεί να εμπεριέχονται σε αυτήν,[241] καθώς και τη γλωσσολογία και τα χαρακτηριστικά του λόγου των χαρακτήρων της.[242]

Οι σκηνοθέτες, συνθέτες, παραγωγοί και αρκετοί από τους σταρ της ταινίας στην παρουσίαση του «Frozen FANdemonium: A Musical Celebration» στην έκθεση D23 του 2015 για τον εορτασμό των τραγουδιών της ταινίας.

Τον Ιανουάριο του 2014, ο Άιγκερ ανακοίνωσε πως η ταινία Ψυχρά κι Ανάποδα θα προσαρμοζόταν σε μιούζικαλ για τη σκηνή του Μπρόντγουεϊ.[243] Σε διάστημα ενός τριμήνου (Φεβρουάριο-Μάιο 2014), ο Άιγκερ προχώρησε από το να μιλάει για «πιθανό franchise» του Ψυχρά κι Ανάποδα[244]:8,13 στο να μιλάει για «πιθανόν» ένα από τα «πέντε καλύτερα franchises» της Disney.[245] Η τεράστια δημοφιλία της ταινίας οδήγησε σε ασυνήθιστα σοβαρή έλλειψη εμπορικών προϊόντων στις Ηνωμένες Πολιτείες[246] και σε αρκετές άλλες βιομηχανικές χώρες τον Απρίλιο του 2014,[247][248][249][250] κάτι το οποίο προκάλεσε εκτόξευση της τιμών στις καλύτερης ποιότητας και περιορισμένης έκδοσης κούκλες και στα κουστούμια της ταινίας άνω των $1000 στο eBay.[251] Μέχρι να αποκατασταθεί αυτή η έλλειψη στις αρχές Νοεμβρίου του 2014,[252] η Disney είχε πωλήσει πάνω από τρία εκατομμύρια κοστούμια μόνο στη Βόρεια Αμερική.[253] Μέχρι τον Αύγουστο του 2014, ο εκδοτικός οίκος Random House είχε πωλήσει περισσότερα από 8 εκατομμύρια βιβλία που σχετίζονταν με το Ψυχρά κι Ανάποδα,[254] ενώ ταξιδιωτικοί πράκτορες αύξησαν τις εκδρομές προς τη Νορβηγία, εξαιτίας της αυξανόμενης ζήτησης.[255]

Στα θεματικά πάρκα της Disney, ο χρόνος αναμονής στις συναντήσεις των ηρώων με τα παιδιά συχνά ξεπερνούσε τις τέσσερις ώρες, αναγκάζοντας τη διοίκηση να επεκτείνει επ' αόριστον αυτό που αρχικά προοριζόταν να είναι κάτι προσωρινό ως προώθηση της ταινίας.[256] Στις 12 Σεπτεμβρίου 2014, ανακοινώθηκε πως το αξιοθέατο Maelstrom στο πάρκο Epcot της Νορβηγίας θα έκλεινε, και στη θέση του θα άνοιγε ένα αξιοθέατο βασισμένο στο Ψυχρά κι Ανάποδα (Frozen Ever After), κάτι το οποίο έγινε στις αρχές του 2016.[257] Στις 27 Μαΐου 2016 έκανε πρεμιέρα το μιούζικαλ «Frozen – Live at the Hyperion» στο Hyperion Theater του Disney California Adventure, αντικαθιστώντας το προηγούμενο σόου που ανέβαινε εκεί και ήταν βασισμένο στον Αλαντίν.[258]

Στο μεταξύ, οι παραγωγοί της τηλεοπτικής σειράς Once Upon a Time έλαβαν άδεια από ABC και Disney να ενσωματώσουν στον τέταρτο κύκλο της μια ιστορία εμπνευσμένη από την ταινία Ψυχρά κι Ανάποδα, κάτι το οποίο αποκαλύφθηκε για πρώτη φορά στο τέλος του τρίτου κύκλου, τον Μάιο του 2014.[259][260] Στις 2 Σεπτεμβρίου 2014, το ABC μετέδωσε το The Story of Frozen: Making a Disney Animated Classic, ένα ειδικό τηλεοπτικό επεισόδιο διάρκειας μίας ώρας για το πώς φτιάχτηκε η ταινία Ψυχρά κι Ανάποδα.[261] Στο τέλος του επεισοδίου, ο Λάσιτερ ανακοίνωσε πως η ομάδα παραγωγής της ταινίας θα δημιουργούσε μια ταινία μικρού μήκους με τίτλο Χρόνια Πολλά Ψυχρά κι Ανάποδα, η οποία έκανε πρεμιέρα στις αίθουσες μαζί με την ταινία της Disney Σταχτοπούτα στις 13 Μαρτίου 2015.[262][263] Στις 4 Σεπτεμβρίου 2014, το Disney on Ice παρουσίασε στο Amway Center στο Ορλάντο, Φλόριντα την παγκόσμια πρεμιέρα της περιοδείας του σόου στον πάγο βασισμένο στην ταινία.[264]

Κατά τη διάρκεια προβολής του The Making of Frozen: Return to Arendelle στο ABC, ανακοινώθηκε πως ένα ειδικό επεισόδιο με τίτλο Ψυχρά κι Ανάποδα: Η καινούρια περιπέτεια του Όλαφ βρισκόταν σε παραγωγή και προγραμματιζόταν να κυκλοφορήσει τον χειμώνα του 2017. Τον Ιούνιο του 2017, ο Λάσιτερ αποκάλυψε πως το ειδικό επεισόδιο διάρκειας 21 λεπτών, θα λάμβανε επίσης περιορισμένη προβολή στις κινηματογραφικές αίθουσες[265] και έκανε πρεμιέρα μαζί με την ταινία της Pixar, Coco, στις 22 Νοεμβρίου 2017.[266] Το τηλεοπτικό ντεμπούτο έγινε στο ABC στις 14 Δεκεμβρίου 2017.[267]

Επιπρόσθετα, η ταινία προσαρμόστηκε σε έναν κόσμο του παιχνιδιού Kingdom Hearts III, με την πλοκή του κόσμου (ο οποίος ονομάστηκε Αρεντέλλα) να ακολουθεί την πλοκή της ταινίας, ενώ το καστ της ταινίας χάρισε τις φωνές του και στους αντίστοιχους χαρακτήρες του παιχνιδιού.[268]

Μία συνέχεια με τίτλο Ψυχρά κι Ανάποδα ΙΙ κυκλοφόρησε στις 22 Νοεμβρίου του 2019.[269] Σε αυτή τη συνέχεια, οι Άννα, Έλσα, Κρίστοφ, Σβεν και Όλαφ ταξιδεύουν σε ένα μαγεμένο δάσος για να ανακαλύψουν την προέλευση της μαγικής δύναμης της Έλσα.[270] Η ταινία είχε εμπορική επιτυχία,[271] ξεπερνώντας σε εισπράξεις την προκάτοχό της,[272] αλλά δίχασε περισσότερο τους κριτικούς.[273][274]

  1. 1,0 1,1 «Disney's Frozen to Open Five Days Early at the El Capitan Theatre». Coming Soon. 2013-10-07. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2014-02-22. https://web.archive.org/web/20140222165927/http://www.comingsoon.net/news/movienews.php?id=109866. Ανακτήθηκε στις 2019-05-27. 
  2. «Frozen». Ontario Film Review Board. 12 Νοεμβρίου 2013. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 16 Ιανουαρίου 2014. Ανακτήθηκε στις 15 Ιανουαρίου 2014. 
  3. Grady Smith (2013-11-27). «Box office preview: "Frozen" ready to storm the chart, but it won't beat "Catching Fire"». Entertainment Weekly. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2013-11-28. https://web.archive.org/web/20131128190249/http://insidemovies.ew.com/2013/11/27/box-office-preview-frozen-catching-fire/. Ανακτήθηκε στις 2019-05-22. 
  4. 4,0 4,1 4,2 «Frozen (2013)». Box Office Mojo. Ανακτήθηκε στις 18 Νοεμβρίου 2021. 
  5. 5,0 5,1 «Disneyland Resort Debuts "World of Color – Winter Dreams," a Merry New Spectacular for 2013 Holiday Season». PR Newswire. 2013-07-27. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2013-08-07. https://web.archive.org/web/20130807092912/http://www.prnewswire.com/news-releases/disneyland-resort-debuts-world-of-color----winter-dreams-a-merry-new-spectacular-for-2013-holiday-season-216954411.html. Ανακτήθηκε στις 2018-05-22. 
  6. Stephen Holden (2013-11-26). «From the Heat of Royal Passion, Poof! It’s Permafrost». The New York Times. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2017-01-06. https://web.archive.org/web/20170106053045/http://www.nytimes.com/2013/11/27/movies/disneys-frozen-a-makeover-of-the-snow-queen.html. Ανακτήθηκε στις 2019-05-22. 
  7. «Frozen (2013)». cine.gr. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 9 Αυγούστου 2020. Ανακτήθηκε στις 17 Νοεμβρίου 2021. 
  8. Toti, Paula (10 Δεκεμβρίου 2013). «Local Girl stars in Disney's "Frozen"». WKRC-TV Local12.com. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 19 Δεκεμβρίου 2013. Ανακτήθηκε στις 18 Δεκεμβρίου 2013. 
  9. ScreenSlam (31 Οκτωβρίου 2013). «Frozen: Songwriters Kristen Anderson-Lopez & Robert Lopez Official Movie Interview – YouTube» (Video). YouTube. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 10 Ιουνίου 2014. Ανακτήθηκε στις 22 Μαΐου 2019. 
  10. 10,0 10,1 10,2 Wloszczyna, Susan (2013-11-26). «With Frozen, Director Jennifer Lee Breaks the Ice for Women Directors». Indiewire. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2014-02-08. https://web.archive.org/web/20140208191043/http://blogs.indiewire.com/womenandhollywood/with-frozen-director-jennifer-lee-breaks-the-ice-for-women-directors. Ανακτήθηκε στις 2014-01-08. 
  11. «Tyree Brown». NBC. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 27 Αυγούστου 2015. Ανακτήθηκε στις 26 Αυγούστου 2015. 
  12. Doty, Meriah (10 Μαρτίου 2015). «Get the Story Behind the New Mini-Snowmen in 'Frozen Fever'». yahoo.com/movies. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 16 Μαρτίου 2015. Ανακτήθηκε στις 22 Μαΐου 2019. 
  13. Clay, Chris (2 Ιουνίου 2016). «Tickets to meet voice of Megatron Frank Welker in Mississauga this July are now on sale». The Mississauga News. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 30 Αυγούστου 2018. Ανακτήθηκε στις 22 Μαΐου 2019. 
  14. Clay, Chris (26 Φεβρουαρίου 2016). «Voice behind Megatron, famed voice actor Frank Welker, featured at Transformers convention». The Mississauga News. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 30 Αυγούστου 2018. Ανακτήθηκε στις 22 Μαΐου 2019. 
  15. 15,0 15,1 15,2 Russ Fischer (2012-01-11). «Disney's "Frozen", Formerly "The Snow Queen", Will Be CG Rather Than Hand-Drawn». Slash Film. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2013-01-05. https://archive.today/20130105043849/http://www.slashfilm.com/disneys-frozen-the-snow-queen-cg-handdrawn/. Ανακτήθηκε στις 2019-05-23. 
  16. Mark Harrison (6 Δεκεμβρίου 2013). «Chris Buck and Jennifer Lee interview: on making Frozen». Den of Geek!. Dennis Publishing. Ανακτήθηκε στις 23 Μαΐου 2019. 
  17. 17,0 17,1 17,2 17,3 17,4 17,5 17,6 Charles Solomon (2013). The Art of Frozen. San Francisco: Chronicle Books. ISBN 978-1-4521-1716-4. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 31 Οκτωβρίου 2015. 
  18. Mike Williams (2014-04-05). «Chris Buck reveals true inspiration behind Disney's Frozen (exclusive)». Yahoo! Movies (Yahoo! Inc.). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2014-07-15. https://web.archive.org/web/20140715042428/https://uk.movies.yahoo.com/chris-buck-reveals-true-inspiration-behind-disneys-frozen-135800980.html. Ανακτήθηκε στις 2014-04-08. 
  19. Steve Weintraub (2013-11-25). «Josh Gad Talks FROZEN, His History with the Project, the Songs, the Status of TRIPLETS, Playing Sam Kinison, and More». Collider.com. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2013-11-29. https://web.archive.org/web/20131129100349/http://collider.com/josh-gad-frozen-triplets-sam-kinison-interview. Ανακτήθηκε στις 2019-05-23. 
  20. Seán Francis Condon (2013-11-27). «Interview: Frozen's Josh Gad». MSN Canada Entertainment (Microsoft Corporation). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2014-01-07. https://web.archive.org/web/20140107084552/http://entertainment.ca.msn.com/movies/features/interview-frozens-josh-gad. Ανακτήθηκε στις 2014-06-20. 
  21. Dawn C. Chmielewski; Claudia Eller (2010-03-09). «Disney restyles "Rapunzel" to appeal to boys». Los Angeles Times. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2010-04-10. https://web.archive.org/web/20100410151318/http://articles.latimes.com/2010/mar/09/business/la-fi-ct-disney9-2010mar09. Ανακτήθηκε στις 2019-05-23. 
  22. Nick de Semlyen (2010-06-22). «Exclusive: The Lion King To Go 3D». Empire Online. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2013-10-21. https://web.archive.org/web/20131021034315/http://www.empireonline.com/news/story.asp?NID=28191. Ανακτήθηκε στις 2013-05-23. 
  23. Peter Sciretta (22 Δεκεμβρίου 2011). «Walt Disney Animation Gives "The Snow Queen" New Life, Retitled "Frozen" – But Will It Be Hand Drawn?». SlashFilm. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 16 Δεκεμβρίου 2012. Ανακτήθηκε στις 23 Μαΐου 2019. 
  24. 24,0 24,1 24,2 24,3 «Exploring the Songs of "Frozen" with Kristen Anderson-Lopez '94». YouTube. Williams College. 30 Ιουνίου 2014. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 5 Νοεμβρίου 2015. Ανακτήθηκε στις 23 Μαΐου 2019. 
  25. Borys Kit (11 Ιουνίου 2012). «Disney's 'Frozen' to Thaw in November 2013». The Hollywood Reporter. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 9 Αυγούστου 2022. Ανακτήθηκε στις 11 Δεκεμβρίου 2022. 
  26. 26,0 26,1 26,2 26,3 Jim Hill (2013-10-18). «Countdown to Disney "Frozen" : How one simple suggestion broke the ice on the "Snow Queen"'s decades-long story problems». Jim Hill Media. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2013-10-22. https://web.archive.org/web/20131022125512/http://jimhillmedia.com/editor_in_chief1/b/jim_hill/archive/2013/10/18/countdown-to-disney-quot-frozen-quot-how-one-simple-suggestion-broke-the-ice-on-the-quot-snow-queen-quot-s-decades-long-story-problems.aspx. Ανακτήθηκε στις 2019-05-23. 
  27. 27,0 27,1 27,2 27,3 27,4 27,5 Rob Lowman (2013-11-19). «Unfreezing "Frozen": The making of the newest fairy tale in 3D by Disney». Los Angeles Daily News. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2013-12-03. https://web.archive.org/web/20131203031058/http://www.pasadenastarnews.com/arts-and-entertainment/20131119/unfreezing-frozen-the-making-of-the-newest-fairy-tale-in-3d-by-disney. Ανακτήθηκε στις 2019-05-23. 
  28. Max Lark; Marina Draskovic; Charles Solomon (Άνοιξη 2016). «It's a Matter of Trust: At Walt Disney Animation Studios, The 'Story Trust,' A Peer-to-Peer Feedback System, Has Taken Storytelling—And Disney Animation—To New Creative Heights». Disney twenty-three (Burbank: Walt Disney Company) 8 (1): 18–21. ISSN 2162-5492. OCLC 698366817. 
  29. 29,0 29,1 29,2 Nicole Laporte (2014-02-28). «How "Frozen" Director Jennifer Lee Reinvented The Story Of The Snow Queen». Fast Company. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2014-03-14. https://web.archive.org/web/20140314091751/http://www.fastcompany.com/3027019/most-creative-people/how-frozen-director-jennifer-lee-reinvented-the-story-of-the-snow-queen. Ανακτήθηκε στις 2019-05-23. 
  30. Jill Stewart (2013-05-15). «Jennifer Lee: Disney's New Animation Queen». LA Weekly. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2014-03-06. https://web.archive.org/web/20140306052212/http://www.laweekly.com/publicspectacle/2013/05/15/jennifer-lee-disneys-new-animation-queen. Ανακτήθηκε στις 2019-05-23. 
  31. 31,0 31,1 31,2 31,3 31,4 31,5 31,6 31,7 31,8 John August· Aline Brosh McKenna (1 Φεβρουαρίου 2014). «Episode 128: Frozen with Jennifer Lee – Transcript». Scriptnotes. johnaugust.com. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 26 Μαρτίου 2014. Ανακτήθηκε στις 23 Μαΐου 2019. 
  32. Simon Brew (12 Δεκεμβρίου 2013). «A spoiler-y, slightly nerdy interview about Disney's Frozen». Den of Geek!. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 30 Μαρτίου 2014. Ανακτήθηκε στις 23 Μαΐου 2019. 
  33. Lucinda Everett (2014-03-31). «Frozen: inside Disney's billion-dollar social media hit». The Daily Telegraph (London). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2014-04-01. https://web.archive.org/web/20140401002351/http://www.telegraph.co.uk/culture/film/10668942/Frozen-inside-Disneys-billion-dollar-social-media-hit.html. Ανακτήθηκε στις 2019-05-23. 
  34. 34,0 34,1 34,2 34,3 Jordan Achilles (2014-03-17). «Michael, Peter, Chris and Jennifer Talk Frozen and It's Success». Kidzworld. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2014-03-27. https://web.archive.org/web/20140327102920/http://www.kidzworld.com/article/28843-michael-peter-chris-and-jennifer-talk-frozen-and-its-success. Ανακτήθηκε στις 2019-05-23. 
  35. 35,0 35,1 Sean Flynn (2014-02-17). «Is it her time to shine?». The Newport Daily News. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2015-07-31. https://web.archive.org/web/20150731010758/http://www.newportri.com/newportdailynews/news/page_one/is-it-her-time-to-shine/article_a39a9415-c79a-54ac-bcf8-798ad87e0f9f.html. Ανακτήθηκε στις 2014-04-03. 
  36. Jennifer Lee (2014-03-01). «Oscars 2014: 'Frozen's' Jennifer Lee on being a female director». Los Angeles Times. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2014-04-07. https://web.archive.org/web/20140407120611/http://articles.latimes.com/2014/mar/01/entertainment/la-et-mn-oscar-frozen-jennifer-lee. Ανακτήθηκε στις 2019-05-23. 
  37. 37,0 37,1 37,2 Andy Hunsaker (18 Μαρτίου 2014). «The Real-Life Ice Hotel That Inspired Disney's 'Frozen'». CraveOnline. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 7 Απριλίου 2014. Ανακτήθηκε στις 23 Μαΐου 2019. 
  38. 38,0 38,1 38,2 Amy Laskowski (2014-02-28). «Frozen Producer Heads to the Oscars». BU Today. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2014-05-06. https://web.archive.org/web/20140506151629/http://www.bu.edu/today/2014/frozen-producer-heads-to-the-oscars/. Ανακτήθηκε στις 2019-05-23. 
  39. Rebecca Keegan (2013-05-09). «Disney is reanimated with 'Frozen,' 'Big Hero 6'». Los Angeles Times. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2014-05-02. https://web.archive.org/web/20140502053753/http://www.latimes.com/entertainment/movies/moviesnow/la-et-mn-disney-big-hero-6-frozen-20130508-dto%2C0%2C4722556.htmlstory. Ανακτήθηκε στις 2019-05-23. 
  40. 40,0 40,1 Lindsay Miller (28 Φεβρουαρίου 2014). «On the Job With Jennifer Lee, Director of Frozen». Popsugar. Popsugar Inc. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 28 Μαρτίου 2014. Ανακτήθηκε στις 23 Μαΐου 2019. 
  41. 41,0 41,1 41,2 41,3 Brendon Connelly (25 Σεπτεμβρίου 2013). «Inside The Research, Design, And Animation Of Walt Disney's Frozen With Producer Peter Del Vecho». Bleeding Cool. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 13 Οκτωβρίου 2013. Ανακτήθηκε στις 23 Μαΐου 2019. 
  42. Dan Sarto (2013-11-07). «Directors Chris Buck and Jennifer Lee Talk 'Frozen'». Animation World Network (AWN, Inc.). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2014-03-27. https://web.archive.org/web/20140327055459/http://www.awn.com/animationworld/directors-chris-buck-and-jennifer-lee-talk-frozen. Ανακτήθηκε στις 2019-05-23. 
  43. Mark Harrison (6 Δεκεμβρίου 2013). «Chris Buck and Jennifer Lee interview: on making Frozen». Den of Geek!. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 30 Μαρτίου 2014. Ανακτήθηκε στις 23 Μαΐου 2019. 
  44. Mike Fleming (2012-11-29). «Jennifer Lee to co-direct Disney Animated Film "Frozen"». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2012-12-01. https://web.archive.org/web/20121201210558/http://www.deadline.com/2012/11/jennifer-lee-to-co-direct-disney-animated-film-frozen/. Ανακτήθηκε στις 2019-05-23. 
  45. 45,0 45,1 Molly Chance (14 Αυγούστου 2013). «Kristen Bell: "Frozen" character is "awkward", "Veronica Mars" footage "looks radical"». Zap2It. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 23 Οκτωβρίου 2013. Ανακτήθηκε στις 22 Οκτωβρίου 2013. 
  46. Bryan Alexander (2013-06-17). «"Frozen" defrosts Kristen Bell's Disney dreams». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2013-06-18. https://web.archive.org/web/20130618205530/http://www.usatoday.com/story/life/movies/2013/06/17/frozen-disney/2389171/. Ανακτήθηκε στις 2019-05-22. 
  47. Amy Wilkinson (28 Αυγούστου 2013). «Kristen Bell: "Frozen" Is "The Kind Of Movie I Wanted To See As A Kid"». MTV News. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 30 Οκτωβρίου 2013. Ανακτήθηκε στις 14 Μαΐου 2019. 
  48. 48,0 48,1 «Tangled – Secret Phone Recording Helped Idina Menzel Land New Disney Role». ContactMusic.com (World Entertainment News Network). 2013-11-01. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2013-11-02. https://web.archive.org/web/20131102224750/http://www.contactmusic.com/story/secret-phone-recording-helped-idina-menzel-land-new-disney-role_3932100. Ανακτήθηκε στις 2019-05-24. 
  49. Anthony Breznican (2012-06-11). «Disney's "Frozen": Kristen Bell and Idina Menzel to voice animated tale». Entertainment Weekly. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2013-06-18. https://web.archive.org/web/20130618204638/http://insidemovies.ew.com/2012/06/11/disneys-frozen-kristen-bell-and-idina-menzel-to-voice-new-animated-tale/. Ανακτήθηκε στις 2019-05-22. 
  50. Marc Snetiker (2013-06-18). «Santino Fontana and Josh Gad Join Disney's Frozen, Starring Jonathan Groff & Idina Menzel». Broadway.com. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2013-06-22. https://web.archive.org/web/20130622015629/http://www.broadway.com/buzz/170190/santino-fontana-and-josh-gad-join-disneys-frozen-starring-jonathan-groff-idina-menzel/. Ανακτήθηκε στις 2019-05-22. 
  51. Sandy Schaefer (2013-11-29). «"Frozen" Review». ScreenRant. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2014-01-22. https://web.archive.org/web/20140122054813/http://screenrant.com/frozen-movie-reviews-2013-disney/. Ανακτήθηκε στις 2019-05-24. 
  52. 52,0 52,1 52,2 52,3 52,4 52,5 52,6 Levy Emanuel (26 Δεκεμβρίου 2013). «Frozen: Setting and Visual Look». Emanuel Levy Cinema 24/7. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 24 Φεβρουαρίου 2014. 
  53. 53,0 53,1 53,2 «The story behind the story of Frozen». Disney Insider. The Walt Disney Company. 30 Ιουλίου 2013. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 1 Αυγούστου 2013. Ανακτήθηκε στις 24 Μαΐου 2019. 
  54. 54,0 54,1 Kyle Burbank (24 Φεβρουαρίου 2014). «Oscar Week: Frozen's Art of Animation». LaughingPlace.com. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 31 Μαρτίου 2014. Ανακτήθηκε στις 24 Μαΐου 2019. 
  55. 55,0 55,1 55,2 Trevor Hogg (26 Μαρτίου 2014). «Snowed Under: Chris Buck talks about Frozen». Flickering Myth. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 26 Μαρτίου 2014. Ανακτήθηκε στις 24 Μαΐου 2019. 
  56. 56,0 56,1 56,2 56,3 Bill Desowitz (7 Οκτωβρίου 2013). «Immersed in Movies: First Look: Designing the Winter Wonderland of "Frozen"». Animation Scoop. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 18 Οκτωβρίου 2013. Ανακτήθηκε στις 22 Οκτωβρίου 2013. 
  57. «Lino DiSalvo Exclusive Interview by Monsieur Hollywood Part 1». MonsieurHollywood.com. 8 Δεκεμβρίου 2013. Ανακτήθηκε στις 24 Μαΐου 2019 – μέσω YouTube. 
  58. Dan Sarto (2013-10-11). «The Animation of Disney's 'Frozen': Striving to Capture the Performance». Animation World Network. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2014-03-25. https://web.archive.org/web/20140325214554/http://www.awn.com/animationworld/animation-disneys-frozen-striving-capture-performance. Ανακτήθηκε στις 2019-05-25. 
  59. Caryn Bailey (2013-11-27). «7 Things You Didn't Know About 'Frozen'». Fandango. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2014-03-26. https://web.archive.org/web/20140326163958/http://familymovies.fandango.com/family-movie-blog/7-things-you-didnt-know-about-frozen-745011.html. Ανακτήθηκε στις 2014-03-26. 
  60. 60,0 60,1 Joe Kucharski (2014-01-07). «Costume Design in Animation – Disney's Frozen». Tyranny of Style. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2014-03-23. https://web.archive.org/web/20140323105202/http://tyrannyofstyle.com/costume-design-animation-disney-frozen. Ανακτήθηκε στις 2014-03-23. 
  61. Hahn, Don (2008). The Alchemy of Animation: Making an Animated Film in the Modern Age. New York: Disney Editions. ISBN 9781423104766. 
  62. 62,0 62,1 62,2 62,3 62,4 Ian Failes (2013-12-02). «The tech of Disney's Frozen and Get a Horse!». FX Guide. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2014-01-07. https://web.archive.org/web/20140107102250/http://www.fxguide.com/featured/the-tech-of-disneys-frozen-and-get-a-horse/. Ανακτήθηκε στις 2019-05-25. 
  63. 63,0 63,1 63,2 Adam Pockross (2013-10-08). «21 "Frozen" Facts That Make Us Ready for Winter». Yahoo! Movies. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2013-12-17. https://web.archive.org/web/20131217221619/http://movies.yahoo.com/blogs/movie-talk/21-frozen-facts-us-ready-winter-010505978.html. Ανακτήθηκε στις 2019-05-25. 
  64. 64,0 64,1 64,2 Letisia Marquez (2014-02-27). «UCLA's mathematicians bring snow to life for Disney's "Frozen"». UCLA Today. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2014-03-10. https://web.archive.org/web/20140310163207/http://today.ucla.edu/portal/ut/math-wizards-create-snow-for-disney-263913.aspx. Ανακτήθηκε στις 2014-03-06. 
  65. Alexey Stomakhin· Craig Schroeder· Lawrence Chai· Joseph Teran· Andrew Selle (12 Απριλίου 2013). «A material point method for snow simulation» (PDF). Walt Disney Animation Studios. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο (PDF) στις 24 Μαρτίου 2014. Ανακτήθηκε στις 30 Σεπτεμβρίου 2016. 
  66. 66,0 66,1 Jason (2013-11-21). «Making of Disney's Frozen: A Material Point Method For Snow Simulation». CG Meetup. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2014-01-07. https://web.archive.org/web/20140107104144/http://www.cgmeetup.net/home/making-of-disneys-frozen-snow-simulation/. Ανακτήθηκε στις 2019-05-25. 
  67. Ramin Zahed (2013-11-27). «Disney's "Frozen" to Warm Hearts This Week». Animation Magazine. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2014-04-01. https://web.archive.org/web/20140401195855/http://www.animationmagazine.net/features/disney-ice/. Ανακτήθηκε στις 2019-05-25. 
  68. Jim Hill (2013-10-09). «Countdown to Disney "Frozen" : The flaky design idea behind the look of Elsa's ice palace». Jim Hill Media. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2013-10-16. https://web.archive.org/web/20131016070219/http://jimhillmedia.com/editor_in_chief1/b/jim_hill/archive/2013/10/09/countdown-to-disney-quot-frozen-quot-the-flaky-design-idea-behind-the-look-of-elsa-s-ice-palace.aspx. Ανακτήθηκε στις 2019-05-25. 
  69. 69,0 69,1 Josh Daws (2013-11-04). «6 surprises I learned about "Frozen" fresh from filmmakers at Walt Disney Animation Studios preview event». Inside the Magic. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2014-03-09. https://web.archive.org/web/20140309112754/http://www.insidethemagic.net/2013/11/6-surprises-i-learned-about-frozen-fresh-from-filmmakers-at-walt-disney-animation-studios-preview-event/. Ανακτήθηκε στις 2019-05-25. 
  70. 70,0 70,1 Lee 2013, σελ. 6.
  71. Lori Albrough (2013-11-10). «Disney's Frozen Movie and Sitron the Fjord Horse». Bluebird Lane. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2014-03-09. https://web.archive.org/web/20140309113000/http://www.bluebirdlane.com/disneys-frozen-movie-and-sitron-the-fjord-horse.html. Ανακτήθηκε στις 2019-05-25. 
  72. Lee 2013, σελ. 43.
  73. Casey Mullins (2013-11-27). «Female Directors are Changing the Story in Disney Animation». Babble. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2014-03-09. https://web.archive.org/web/20140309125742/http://www.babble.com/babble-voices/shutterlovely-casey-mullins/female-directors-are-changing-the-story-in-disney-animation/. Ανακτήθηκε στις 2014-03-09. 
  74. Lee 2013, σελ. 59.
  75. Sarah Lyall (2013-02-19). «Bark Up or Down? Firewood Splits Norwegians». New York Times: σελ. A4. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2014-07-06. https://web.archive.org/web/20140706202904/http://www.nytimes.com/2013/02/20/world/europe/in-norway-tv-program-on-firewood-elicits-passions.html. Ανακτήθηκε στις 2019-05-25. 
  76. Espen Sandmo (2013-09-06). «Nidarosdomen i ny Disney-film» (στα Νορβηγικά). NRK. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2013-12-12. https://web.archive.org/web/20131212014339/http://www.nrk.no/trondelag/nidarosdomen-i-ny-disney-film-1.11225066. Ανακτήθηκε στις 2019-05-25. 
  77. Ingrid Lindgaard Stranden (2013-12-08). «Vi ligner mest med lua på» (στα Νορβηγικά). NRK. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2013-12-11. https://web.archive.org/web/20131211062150/http://www.nrk.no/trondelag/er-kristoff-inspirert-av-magne_-1.11401626. Ανακτήθηκε στις 2019-05-25. 
  78. Jan Gunnar Furuly (2013-11-22). «Se, en samisk Disney-helt!» (στα Νορβηγικά). Aftenposten. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2014-01-21. https://web.archive.org/web/20140121022200/http://www.aftenposten.no/kultur/Se_-en-samisk-Disney-helt-7382085.html. Ανακτήθηκε στις 2014-01-17. 
  79. Catherine Dawson March (2013-11-26). «Disney's Frozen: Inspired by Norway's beauty». The Globe and Mail (Toronto). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2014-01-19. https://web.archive.org/web/20140119202739/http://www.theglobeandmail.com/life/travel/disneys-frozen-inspired-by-norways-beauty/article15617632/. Ανακτήθηκε στις 2019-05-25. 
  80. «Evil Elsa, shy Kristoff? 10 "Frozen" facts you probably didn't know». Rappler. 2014-03-07. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2014-03-08. https://web.archive.org/web/20140308180319/http://www.rappler.com/entertainment/movies/52439-evil-elsa-shy-kristoff-10-frozen-facts. Ανακτήθηκε στις 2019-05-25. 
  81. Rebecca Keegan (2013-11-01). «Husband-wife songwriting team's emotions flow in "Frozen"». Los Angeles Times. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2013-11-20. https://web.archive.org/web/20131120003841/http://www.latimes.com/entertainment/movies/moviesnow/la-et-mn-ca-sneaks-frozen-disney-20131103%2C0%2C7647845.story. Ανακτήθηκε στις 2013-11-19. 
  82. Jackson Truax (2013-11-27). «Frozen composers Robert Lopez and Kristen Anderson-Lopez». Awards Daily. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2014-01-04. https://web.archive.org/web/20140104213934/http://www.awardsdaily.com/blog/frozen-composers-robert-lopez-and-kristen-anderson-lopez. Ανακτήθηκε στις 2019-05-26. 
  83. Heather Wood Rudulph (2015-04-27). «Get That Life: How I Co-Wrote the Music and Lyrics for "Frozen"». Cosmopolitan (Hearst Communications, Inc.). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2015-06-15. https://web.archive.org/web/20150615080944/http://www.cosmopolitan.com/career/interviews/a39513/get-that-life-kristen-anderson-lopez/. Ανακτήθηκε στις 2019-05-26. 
  84. 84,0 84,1 David Ng (2014-02-22). «Robert Lopez ranges from ribald 'Book of Mormon' to Disney's 'Frozen'». Los Angeles Times (Tribune Publishing Company). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2015-01-24. https://web.archive.org/web/20150124011730/http://articles.latimes.com/2014/feb/22/entertainment/la-et-cm-robert-lopez-conversation-20140223. Ανακτήθηκε στις 2019-05-26. 
  85. Christine Ziemba (2014-03-03). «Disney's Frozen Wins Academy Award for Animated Feature». California Institute of the Arts. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2014-03-11. https://web.archive.org/web/20140311225326/http://blog.calarts.edu/2014/03/03/disneys-frozen-wins-academy-award-for-animated-feature/. Ανακτήθηκε στις 2019-05-24. 
  86. Zorianna Kit (2013-11-27). «Robert Lopez & Kristen Anderson-Lopez Make Beautiful Music Together for Disney’s ‘Frozen’». Studio System News. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2014-01-29. https://web.archive.org/web/20140129120217/http://www.studiosystemnews.com/awards-spotlight-robert-lopez-kristen-anderson-lopez-make-beautiful-music-together-for-disneys-frozen/. Ανακτήθηκε στις 2014-04-05. 
  87. 87,0 87,1 Jon Burlingame (2013-11-06). «'Frozen' Aims for Watermark notched by 'Mermaid,' 'Beauty & Beast'». Variety. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2014-03-31. https://web.archive.org/web/20140331114309/http://variety.com/2013/film/features/frozen-aims-for-watermark-notched-by-mermaid-beauty-beast-1200799528/. Ανακτήθηκε στις 2019-05-26. 
  88. «Walt Disney Animation Studios' "Frozen" Lets Go With Dynamic Soundtrack». Cision Pr Newswire. 22 Οκτωβρίου 2013. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 23 Οκτωβρίου 2013. Ανακτήθηκε στις 15 Νοεμβρίου 2021. 
  89. «Christophe Beck to Score Disney's "Frozen"». Film Music Reporter. 19 Φεβρουαρίου 2013. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 1 Μαΐου 2013. Ανακτήθηκε στις 26 Μαΐου 2019. 
  90. Ole Jacob Hoel (2013-09-14). «Trøndersk joik åpner Disney-film» (στα Νορβηγικά). Adressa.no. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2013-09-17. https://web.archive.org/web/20130917045324/http://www.adressa.no/kultur/article8274033.ece. Ανακτήθηκε στις 2019-05-26. 
  91. 91,0 91,1 91,2 91,3 91,4 «Walt Disney Animation Studios' "Frozen" Lets Go With Dynamic Soundtrack». The Wall Street Journal. 2013-10-22. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2013-10-29. https://web.archive.org/web/20131029193404/http://online.wsj.com/article/PR-CO-20131022-904142.html. Ανακτήθηκε στις 2013-10-23. 
  92. 92,0 92,1 92,2 92,3 92,4 Paul Tingen (Απρίλιος 2014). «Inside Track: Disney's Frozen». Sound on Sound. SOS Publications Group. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 3 Μαΐου 2014. Ανακτήθηκε στις 26 Μαΐου 2019. 
  93. 93,0 93,1 93,2 93,3 93,4 93,5 93,6 93,7 April Tucker (Άνοιξη 2014). «Cinema Audio Society Awards Brings Us Together Again: Motion Picture – Animated, Frozen» (PDF). CAS Quarterly: 13–18. http://cinemaaudiosociety.org/wp-content/uploads/2014/05/CAS-Spring-2014.pdf. Ανακτήθηκε στις 2019-05-24. 
  94. David Gordon (2013-11-27). «Cinderella Star Santino Fontana Gets Frozen for Disney – and His Own Action Figure». TheaterMania. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2014-05-29. https://web.archive.org/web/20140529084350/http://www.theatermania.com/new-york-city-theater/news/11-2013/cinderella-star-santino-fontana-gets-frozen-for-di_66734.html. Ανακτήθηκε στις 2019-05-26. 
  95. David Stabler (2013-11-27). «Disney's 'Frozen': A behind-the-scenes look at the movie's music that gets its magic from an Oregon man». The Oregonian. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2014-03-27. https://web.archive.org/web/20140327221124/http://www.oregonlive.com/movies/index.ssf/2013/11/disneys_frozen_gets_its_musica.html. Ανακτήθηκε στις 2019-05-27. 
  96. 96,0 96,1 96,2 Mel Lambert (3 Μαρτίου 2014). «CAS Launches 'Gravity' into Oscar's Orbit». From the Guild. The Editors Guild. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 3 Μαΐου 2014. Ανακτήθηκε στις 3 Μαΐου 2014. 
  97. 97,0 97,1 97,2 97,3 Simon Brew (4 Απριλίου 2014). «Jennifer Lee & Chris Buck interview: Frozen, Statham, Frozen 2». Den of Geek!. Dennis Publishing. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 7 Απριλίου 2014. Ανακτήθηκε στις 26 Μαΐου 2019. 
  98. 98,0 98,1 Rebecca Keegan (2014-01-24). «'Frozen': Finding a diva in 41 languages». Los Angeles Times. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2014-03-24. https://web.archive.org/web/20140324001158/http://articles.latimes.com/2014/jan/24/entertainment/la-et-mn-frozen-how-disney-makes-a-musical-in-41-languages-20140124. Ανακτήθηκε στις 2019-05-27. 
  99. «'Let It Go': A Global Hit In Any Language». All Things Considered. NPR Music. 24 Φεβρουαρίου 2014. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 9 Απριλίου 2014. Ανακτήθηκε στις 27 Μαΐου 2019. 
  100. 100,0 100,1 100,2 100,3 Meriah Doty (31 Μαρτίου 2014). «How These Singers Around the Globe Pushed 'Frozen' Over the Top». Yahoo! Movies. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 7 Απριλίου 2014. Ανακτήθηκε στις 27 Μαΐου 2019. 
  101. Tim Appelo (2014-02-25). «'Frozen' Composer Robert Lopez on the Perils of Translating 'Let It Go'». The Hollywood Reporter. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2014-03-18. https://web.archive.org/web/20140318193052/http://www.hollywoodreporter.com/news/frozen-composer-robert-lopez-perils-683171. Ανακτήθηκε στις 2019-05-27. 
  102. Cecilia Kang (2014-11-20). «Disney’s global success with ‘Frozen’ took lots of translation, investment». Washington Post (WP Company LLC). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2014-11-21. https://web.archive.org/web/20141121061416/http://www.washingtonpost.com/news/business/wp/2014/11/20/disneys-global-success-with-frozen-took-lots-of-translation-investment/. Ανακτήθηκε στις 2019-05-27. 
  103. «Me hanga tangata hukapapa? Frozen Reo Māori auditions are open». Whakaata Māori. 2021-12-22. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2022-02-09. https://web.archive.org/web/20220209171759/https://www.teaomaori.news/me-hanga-tangata-hukapapa-frozen-reo-maori-auditions-are-open. Ανακτήθηκε στις 2022-08-12. 
  104. Haunui-Thompson, Shannon (11 Σεπτεμβρίου 2017). «Moana in Māori hits the big screen». Radio New Zealand. Radio New Zealand. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 9 Αυγούστου 2020. Ανακτήθηκε στις 12 Αυγούστου 2022. 
  105. «Lion King Reo Māori premiere: 'A dream come true'». Radio New Zealand. 2022-06-22. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2022-06-22. https://web.archive.org/web/20220622022435/https://www.rnz.co.nz/news/te-manu-korihi/469595/lion-king-reo-maori-premiere-a-dream-come-true. Ανακτήθηκε στις 2022-08-12. 
  106. Marc Graser (19 Νοεμβρίου 2013). «Disney's "Frozen" Premiere Warms Up Audience in Hollywood». Variety. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 23 Νοεμβρίου 2013. Ανακτήθηκε στις 27 Μαΐου 2019. 
  107. Andrew Stewart (2013-10-07). «Disney's "Frozen" Glides Into El Capitan for Exclusive Early Release». Variety. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2014-02-15. https://web.archive.org/web/20140215093000/http://variety.com/2013/film/news/disneys-frozen-glides-into-el-capitan-for-exclusive-early-release-1200702902/. Ανακτήθηκε στις 2019-05-27. 
  108. Rebecca Keegan (22 Νοεμβρίου 2013). «'Frozen,' 'Get a Horse!' female directors mark firsts for Disney». Chicago Tribune. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 25 Δεκεμβρίου 2016. Ανακτήθηκε στις 27 Μαΐου 2019. 
  109. Marc Graser (2013-08-09). «D23 Expo: Disney Fanfest Starts Off Strong with Animation Lineup». Variety. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2013-10-18. https://web.archive.org/web/20131018121623/http://variety.com/2013/film/news/d23-expo-disney-fanfest-starts-off-strong-with-animation-lineup-1200576269/. Ανακτήθηκε στις 2019-05-27. 
  110. Billy Nilles (2013-06-18). «"Frozen" teaser trailer: Disney releases first look at new animated film». Zap2it. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2014-02-15. https://web.archive.org/web/20140215013843/http://blog.zap2it.com/pop2it/2013/06/frozen-teaser-trailer-disney-releases-first-look-at-new-animated-film.html. Ανακτήθηκε στις 2014-02-06. 
  111. «Disney's Frozen Official Trailer» (Video). Walt Disney Animation Studios. 26 Σεπτεμβρίου 2013. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 6 Φεβρουαρίου 2014. Ανακτήθηκε στις 27 Μαΐου 2019 – μέσω YouTube. 
  112. Nikki De Graeve (2013-09-27). «Walt Disney's Frozen – Official Trailer». Entertainment Outlook. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2014-03-04. https://web.archive.org/web/20140304195759/http://www.entertainmentoutlook.com/2013/09/27/walt-disneys-frozen-official-trailer/. Ανακτήθηκε στις 2014-02-06. 
  113. Dewayne Bevil (2013-10-07). «"Frozen" characters set to visit Epcot's Norway, be seen in Magic Kingdom show». Orlando Sentinel. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2013-12-04. https://web.archive.org/web/20131204020451/http://articles.orlandosentinel.com/2013-10-07/the-daily-disney/os-disney-parks-frozen-20131007_1_magic-kingdom-norway-sarah-marshall. Ανακτήθηκε στις 2013-11-29. 
  114. Ricky Brigante (2013-11-15). «Anna and Elsa joined by animated Olaf for "Frozen" character meet-and-greet in Royal Reception at Disneyland». Inside the Magic. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2014-02-26. https://web.archive.org/web/20140226105108/http://www.insidethemagic.net/2013/11/anna-and-elsa-joined-by-animated-olaf-for-frozen-character-meet-and-greet-in-royal-reception-at-disneyland/. Ανακτήθηκε στις 2019-05-27. 
  115. «Press release: Disney Celebrates Family Bonds and Epic Storytelling in New Frozen Product Collection Available at Retail Now». Disney Consumer Products. 2013-11-06. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2014-02-21. https://web.archive.org/web/20140221221029/https://www.disneyconsumerproducts.com/Home/display.jsp?contentId=dcp_home_pressroom_pressreleases_dcp_home_pr_us_dcp_frozen_products_110613&forPrint=false&language=en&preview=false&imageShow=0&pressRoom=US&translationOf=null&region=0&ccPK=dcp_home_pressroom_press_room_all_US. Ανακτήθηκε στις 2014-01-29. 
  116. Bryan Alexander (2014-01-22). «Sing-along "Frozen" coming to theaters». USA Today (Gannett Company). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2014-01-23. https://web.archive.org/web/20140123010718/http://www.usatoday.com/story/life/movies/2014/01/22/frozen-sing-along/4783327/. Ανακτήθηκε στις 2019-05-27. 
  117. 117,0 117,1 Pamela McClintock (2014-01-31). «Box Office: "Frozen" Sing-Along Hits High Note in Friday Matinee Sales». The Hollywood Reporter. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2014-02-01. https://web.archive.org/web/20140201001733/http://www.hollywoodreporter.com/news/box-office-frozen-sing-along-676174. Ανακτήθηκε στις 2019-05-27. 
  118. «DISNEY HAS THE NATION SINGING, ENCOURAGING FROZEN FANS TO HAVE A GO AT ‘LET IT GO’». Primary Times. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2014-12-18. https://web.archive.org/web/20141218103046/http://www.primarytimes.net/news/2014/11/disney-has-the-nation-singing-encouraging-frozen-fans-to-have-a-go-at-let-it-go-. Ανακτήθηκε στις 2014-12-17. 
  119. Jun Hongo (2014-04-17). «Q&A: Disney Executive Tells of ‘Frozen’ Success in Japan». The Wall Street Journal (Dow Jones & Company, Inc.). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2014-04-23. https://web.archive.org/web/20140423061906/https://blogs.wsj.com/japanrealtime/2014/04/17/qa-disney-executive-tells-of-frozen-success-in-japan/. Ανακτήθηκε στις 2019-05-27. 
  120. Andrew Sims (25 Φεβρουαρίου 2014). «"Frozen" now available for digital download – win a copy!». Hypable. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 6 Μαρτίου 2014. Ανακτήθηκε στις 27 Μαΐου 2019. 
  121. Noel Murray (2014-03-15). «New releases: Disney's Oscar-winning heartwarmer 'Frozen'». Los Angeles Times. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2014-03- 16. https://web.archive.org/web/20140316052615/http://www.latimes.com/entertainment/la-et-mn-ca-new-frozen20140316%2C0%2C4839449.story. Ανακτήθηκε στις 2014-03-16. 
  122. 122,0 122,1 «Blu-ray, DVD and Digital HD - Frozen». Disney Movies. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 25 Μαΐου 2014. Ανακτήθηκε στις 27 Μαΐου 2019. 
  123. Andrew Sims (2014-01-10). «'Frozen' DVD/Blu-ray release date, special features announced». Hypable. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2014-05-27. https://web.archive.org/web/20140527220217/http://www.hypable.com/2014/01/10/frozen-dvd-blu-ray-release-date-special-features/. Ανακτήθηκε στις 2019-05-27. 
  124. Andrew Sims (28 Φεβρουαρίου 2014). «Kristen Bell, Jonathan Groff, and Josh Gad sing about the making of 'Frozen' in epic new song». Hypable. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 7 Μαρτίου 2014. Ανακτήθηκε στις 27 Μαΐου 2019. 
  125. «Frozen Blu-ray». Blu-ray.com. 2014-01-10. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2014-01-10. https://web.archive.org/web/20140110224857/http://www.blu-ray.com/news/?id=12967. Ανακτήθηκε στις 2019-05-27. 
  126. «Frozen (Two-Disc Blu-ray / DVD + Digital Copy) (2013)». Amazon. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 13 Ιανουαρίου 2014. Ανακτήθηκε στις 27 Μαΐου 2019. 
  127. Charlie Lyne (2014-11-29). «Frozen Sing-Along out now on DVD». The Guardian. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2014-12-09. https://web.archive.org/web/20141209134935/http://www.theguardian.com/film/2014/nov/29/frozen-sing-along-dvd-out-now. Ανακτήθηκε στις 2019-05-27. 
  128. Andrew Sims (2014-08-12). «Disney announces ‘Frozen: Sing-Along Edition’ on DVD and Digital». Hypable. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2014-12-14. https://web.archive.org/web/20141214122040/http://www.hypable.com/2014/08/12/frozen-sing-along-dvd-digital/. Ανακτήθηκε στις 2019-05-27. 
  129. Brent Lang (2014-03-19). «'Frozen' Sells Massive 3.2 Million Discs in One Day». TheWrap. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2014-03-29. https://web.archive.org/web/20140329220712/http://www.thewrap.com/frozen-heats-home-entertainment-market-sells-massive-3-2-million-units/. Ανακτήθηκε στις 2019-05-27. 
  130. Borys Kit (2014-03-20). «'Frozen' Sells 3.2 Million Blu-ray, DVD Units in First Day». The Hollywood Reporter. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2014-03-21. https://web.archive.org/web/20140321190204/http://www.hollywoodreporter.com/news/frozen-sells-32-million-blu-689770. Ανακτήθηκε στις 2019-05-27. 
  131. Thomas J. McLean (2014-03-19). «'Frozen' Makes Huge Debut on Disc». Animation Magazine. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2014-03-20. https://web.archive.org/web/20140320173702/http://www.animationmagazine.net/home-entertainment/frozen-makes-huge-debut-on-disc/. Ανακτήθηκε στις 2019-05-27. 
  132. Thomas K. Arnold (2014-03-26). «'Frozen' Easily Tops Home Video Sales Charts». Variety. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2014-05-26. https://web.archive.org/web/20140526123512/http://variety.com/2014/film/news/frozen-easily-tops-home-video-sales-charts-1201148058/. Ανακτήθηκε στις 2019-05-27. 
  133. «Blu-ray Weekly Sales Chart – The Numbers». The Numbers. Nash Information Services, LLC. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 5 Ιουνίου 2014. Ανακτήθηκε στις 27 Μαΐου 2019. 
  134. Thomas K. Arnold (2014-05-07). «'Frozen' Barely Beats 'Legend of Hercules' to Stay on Top of Home Video Sales Charts». Variety. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2014-06-07. https://web.archive.org/web/20140607010029/http://variety.com/2014/film/news/frozen-barely-beats-legend-of-hercules-to-stay-on-top-of-home-video-sales-charts-1201174819/. Ανακτήθηκε στις 2019-05-27. 
  135. Daniel Lane (2014-04-14). «The Desolation Of Smaug knocks Frozen off Number 1». Official Charts Company. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2014-05-27. https://web.archive.org/web/20140527230110/http://www.officialcharts.com/chart-news/the-desolation-of-smaug-knocks-frozen-off-number-1-2923/. Ανακτήθηκε στις 2014-05-27. 
  136. Daniel Lane (2014-04-02). «Disney's Frozen smashes though half-a-million DVD and Blu-ray sales». Official Charts Company. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2014-05-27. https://web.archive.org/web/20140527230008/http://www.officialcharts.com/chart-news/disneys-frozen-smashes-though-half-a-million-dvd-and-blu-ray-sales-2879/. Ανακτήθηκε στις 2014-05-27. 
  137. Daniel Lane (2014-04-22). «Frozen reclaims Official Video Chart top spot». Official Charts Company. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2014-05-27. https://web.archive.org/web/20140527230027/http://www.officialcharts.com/chart-news/frozen-reclaims-official-video-chart-top-spot-2946/. Ανακτήθηκε στις 2014-05-27. 
  138. «Frozen Home Video Tops Spirited Away as Fastest to Sell 2 Million Copies in Japan». Anime News Network. 14 Αυγούστου 2014. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 14 Αυγούστου 2014. Ανακτήθηκε στις 27 Μαΐου 2019. 
  139. «Frozen». The Numbers. Nash Information Services, LLC. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 31 Δεκεμβρίου 2014. Ανακτήθηκε στις 27 Μαΐου 2019. 
  140. «United States Combined DVD and Blu-ray Sales Chart for Week Ending March 8, 2015». The Numbers. Nash Information Services, LLC. Ανακτήθηκε στις 27 Μαΐου 2019. 
  141. Andrew Sims (12 Αυγούστου 2014). «Disney announces 'Frozen: Sing-Along Edition' on DVD and Digital». Hypable. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 19 Αυγούστου 2014. Ανακτήθηκε στις 12 Αυγούστου 2022. 
  142. Tom Landy (4 Σεπτεμβρίου 2019). «Disney's FROZEN Announced for 4K Ultra HD Blu-ray». High-Def Digest. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 15 Αυγούστου 2020. Ανακτήθηκε στις 12 Αυγούστου 2022. 
  143. Todd Spangler (28 Δεκεμβρίου 2014). «Top 20 Most Pirated Movies of 2014 Led by 'Wolf of Wall Street,' 'Frozen,' 'Gravity'». Variety. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 13 Δεκεμβρίου 2015. Ανακτήθηκε στις 27 Μαΐου 2019. 
  144. Amid Amidi (2013-12-29). «Disney Files Trademark Lawsuit Over "Frozen Land"». Cartoon Brew (Cartoon Brew, LLC). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2014-07-07. https://web.archive.org/web/20140707090839/http://www.cartoonbrew.com/bad-ideas/disney-files-trademark-lawsuit-over-frozen-land-93389.html. Ανακτήθηκε στις 2019-05-27. 
  145. 145,0 145,1 Jack Burgin (2014-01-18). «Walt Disney Settles Trademark Lawsuit over "Frozen"». WDW Info (Werner Technologies, LLC.). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2014-08-25. https://web.archive.org/web/20140825061103/http://blog.wdwinfo.com/2014/01/18/walt-disney-settles-trademark-lawsuit-over-frozen/. Ανακτήθηκε στις 2019-05-27. 
  146. 146,0 146,1 Eriq Gardner (2014-01-22). «Disney Lawsuit Ices 'Frozen Land' Movie». The Hollywood Reporter. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2014-08-08. https://web.archive.org/web/20140808033312/http://www.hollywoodreporter.com/thr-esq/disney-lawsuit-ices-frozen-land-673259. Ανακτήθηκε στις 2019-05-27. 
  147. «Frozen (2013) - International Box Office Results - Box Office Mojo». Box Office Mojo. Ανακτήθηκε στις 16 Νοεμβρίου 2021. 
  148. Mike Fleming Jr (21 Μαρτίου 2014). «2013 Most Valuable Blockbuster – #7 'Monsters University' Vs. #10 'Thor: The Dark World'; #2 'Frozen' Vs. #15 'The Great Gatsby'». Deadline Hollywood. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 23 Μαρτίου 2015. Ανακτήθηκε στις 27 Μαΐου 2019. 
  149. 149,0 149,1 «All Time Worldwide Box Office Grosses». Box Office Mojo. Internet Movie Database. Ανακτήθηκε στις 16 Νοεμβρίου 2021. 
  150. 150,0 150,1 150,2 «GLOBAL: 'Captain America' Takes $75.2M Debut Ahead of North American Release; 'Noah' on the Verge of Hitting $100M; 'Frozen' is the Top Animated Film of All Time; 'Rio 2' Takes Record Breaking Brazilian Debut to Climb to $29.7M». Boxoffice.com. 2014-03-30. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2014-04-02. https://web.archive.org/web/20140402185057/http://www.boxoffice.com/latest-news/2014-03-30-global-captain-america-takes-752m-debut-ahead-of-north-american-release-noah-on-the-verge-of-hitting-100m-frozen-is-the-top-animated-film-of-all-time-rio-2-takes-record-breaking-brazilian-debut-to-climb-to-297m. Ανακτήθηκε στις 2014-04-03. 
  151. Yohana Desta (12 Αυγούστου 2019). «The Lion King Is Now Disney's Highest-Grossing Animated Movie Ever». Vanity Fair. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 6 Αυγούστου 2020. Ανακτήθηκε στις 17 Νοεμβρίου 2021. 
  152. «2013 Worldwide Box Office». Box Office Mojo. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 23 Ιουλίου 2021. Ανακτήθηκε στις 16 Νοεμβρίου 2021. 
  153. Ray Subers (2014-03-02). «Weekend Report: Neeson Beats Jesus, "Frozen" Hits $1 Billion». Box Office Mojo. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2014-03-03. https://web.archive.org/web/20140303004742/http://www.boxofficemojo.com/news/?id=3789&p=.htm. Ανακτήθηκε στις 2019-05-28. 
  154. Pamela McClintock (2014-03-02). «Box Office Milestone: "Frozen" Crosses $1 Billion Worldwide». The Hollywood Reporter. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2014-03-05. https://web.archive.org/web/20140305094713/http://www.hollywoodreporter.com/news/box-office-milestone-frozen-crosses-684847. Ανακτήθηκε στις 2019-05-28. 
  155. Christopher Palmeri; Anousha Sakoui (2014-03-14). «Disney's 'Frozen' Passing $1 Billion Cements Rebound». Bloomberg Business. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2015-03-09. https://web.archive.org/web/20150309024306/http://www.bloomberg.com/news/articles/2014-03-13/disney-s-frozen-passing-1-billion-cements-rebound. Ανακτήθηκε στις 2019-05-28. 
  156. Ray Subers (24 Νοεμβρίου 2013). «Weekend Report: "Catching Fire" Burns Bright, Sets November Record». Box Office Mojo. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 13 Δεκεμβρίου 2013. Ανακτήθηκε στις 5 Φεβρουαρίου 2022. 
  157. «Frozen (2013) – Daily Box Office Results». Box Office Mojo. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 16 Δεκεμβρίου 2013. Ανακτήθηκε στις 5 Φεβρουαρίου 2022. 
  158. Mendelson, Scott (29 Νοεμβρίου 2013). «"Catching Fire", "Frozen" Chase Thanksgiving Box Office Records». Forbes. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 16 Δεκεμβρίου 2013. Ανακτήθηκε στις 5 Φεβρουαρίου 2022. 
  159. Amidi, Amid (1 Δεκεμβρίου 2013). «"Frozen" Smashes Disney Animation Opening Weekend Records». Cartoon Brew. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 3 Δεκεμβρίου 2013. Ανακτήθηκε στις 5 Φεβρουαρίου 2022. 
  160. «Biggest 3-day Thanksgiving Openings at the Box Office». Box Office Mojo. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 28 Νοεμβρίου 2016. Ανακτήθηκε στις 5 Φεβρουαρίου 2022. 
  161. «Biggest 5-day Thanksgiving Openings at the Box Office». Box Office Mojo. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 28 Νοεμβρίου 2016. Ανακτήθηκε στις 5 Φεβρουαρίου 2022. 
  162. Subers, Ray (5 Ιανουαρίου 2014). «Weekend Report: "Frozen" Chills "Paranormal" Spin-Off This Weekend». Box Office Mojo. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 6 Ιανουαρίου 2014. Ανακτήθηκε στις 5 Φεβρουαρίου 2022. 
  163. Tipton, Janelle (31 Μαρτίου 2014). «Disney's 'Frozen' and Marvel's 'Captain America: The Winter Soldier' Heat Up Box Offices Around the World». The Walt Disney Company. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 31 Μαρτίου 2014. Ανακτήθηκε στις 31 Μαρτίου 2014. 
  164. «Frozen (2013) – Weekend Box Office Results». Box Office Mojo. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 14 Μαρτίου 2014. Ανακτήθηκε στις 5 Φεβρουαρίου 2022. 
  165. Ray Subers (26 Απριλίου 2014). «Friday Report: 'Other Woman' On Pace for $25 Million Debut». Box Office Mojo. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 26 Απριλίου 2014. Ανακτήθηκε στις 5 Φεβρουαρίου 2022. 
  166. «2013 Domestic Grosses, 2013 Yearly Box Office Results». Box Office Mojo. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 20 Ιανουαρίου 2022. Ανακτήθηκε στις 5 Φεβρουαρίου 2022. 
  167. Subers, Ray (2 Φεβρουαρίου 2014). «Weekend Report: "Ride Along" Avoids "Awkward Moment," Three-peats Over Super Bowl Weekend». Box Office Mojo. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 7 Φεβρουαρίου 2014. Ανακτήθηκε στις 5 Φεβρουαρίου 2022. 
  168. 168,0 168,1 Kay, Jeremy (9 Φεβρουαρίου 2014). «Frozen leads int'l BO on $24m». Screen Daily. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 12 Φεβρουαρίου 2014. Ανακτήθηκε στις 5 Φεβρουαρίου 2022. 
  169. Kay, Jeremy (2014-01-05). «Hobbit 2 soars past $500m int'l». Screen Daily. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2014-01-06. https://web.archive.org/web/20140106163233/http://www.screendaily.com/box-office/hobbit-2-soars-past-500m-intl/5065025.article?blocktitle=INTERNATIONAL-BOX-OFFICE-NEWS&contentID=40079. Ανακτήθηκε στις 2022-02-05. 
  170. «UPDATED GLOBAL: "Frozen" Breaks "Hobbit" Streak, Crosses $700M; Big China Debut For "Despicable Me 2"; "12 Years A Slave" #1 In The UK». Boxoffice.com. 12 Ιανουαρίου 2014. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 16 Ιανουαρίου 2014. Ανακτήθηκε στις 15 Ιανουαρίου 2014. 
  171. «GLOBAL: "Frozen" Breaks $800M; "I, Frankenstein" Opens Strong In Russia». Boxoffice.com. 26 Ιανουαρίου 2014. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 31 Ιανουαρίου 2014. 
  172. 172,0 172,1 Subers, Ray (2014-02-09). «Weekend Report: Everything Is Awesome For "The LEGO Movie"». Box Office Mojo. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2014-02-14. https://web.archive.org/web/20140214092449/http://boxofficemojo.com/news/?id=3783&p=.htm. Ανακτήθηκε στις 2022-02-05. 
  173. Subers, Ray (1 Δεκεμβρίου 2013). «Weekend Report: "Catching Fire", "Frozen" Set Thanksgiving Records». Box Office Mojo. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2 Δεκεμβρίου 2013. Ανακτήθηκε στις 5 Φεβρουαρίου 2022. 
  174. Subers, Ray (12 Ιανουαρίου 2014). «Weekend Report: Audiences Flock to "Lone Survivor," Avoid "Hercules," "Her"». Box Office Mojo. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 4 Αυγούστου 2014. Ανακτήθηκε στις 5 Φεβρουαρίου 2022. 
  175. «Weekly box office». EntGroup. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 22 Φεβρουαρίου 2014. Ανακτήθηκε στις 15 Απριλίου 2014. 
  176. «RUSSIA: "Frozen" Off To A Hot Start». Boxoffice.com. 18 Δεκεμβρίου 2013. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 19 Δεκεμβρίου 2013. Ανακτήθηκε στις 19 Δεκεμβρίου 2013. 
  177. Blair, Gavin J. (2014-03-17). «'Frozen' Sets Disney Opening Weekend Record in Japan». The Hollywood Reporter. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2014-03-17. https://web.archive.org/web/20140317121618/http://www.hollywoodreporter.com/news/frozen-sets-disney-opening-weekend-688959. Ανακτήθηκε στις 2022-02-05. 
  178. «Frozen (2013) – International Box Office Results». Box Office Mojo. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 9 Αυγούστου 2014. Ανακτήθηκε στις 5 Φεβρουαρίου 2022. 
  179. «GLOBAL: "Frozen" Continues To Dominate, Passes $500M Overseas». Boxoffice.com. 2 Φεβρουαρίου 2014. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 4 Φεβρουαρίου 2014. Ανακτήθηκε στις 1 Φεβρουαρίου 2014. 
  180. 180,0 180,1 «'Transformers: Age of Extinction' Crushes the Competition with $301.3M Global Bow». Boxoffice.com. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2014-07-01. https://web.archive.org/web/20140701085741/http://www.boxoffice.com/latest-news/2014-06-29-transformers-age-of-extinction-crushes-the-competition-with-3013m-global-bow. Ανακτήθηκε στις 2014-07-01. 
  181. «Frozen (2013) – International Box Office Results». Box Office Mojo. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 9 Αυγούστου 2014. Ανακτήθηκε στις 5 Φεβρουαρίου 2022. 
  182. Hyo-won, Lee (2014-02-19). «South Korea Box Office: "Frozen" Becomes Second Most Watched Foreign Film». The Hollywood Reporter. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2014-02-20. https://web.archive.org/web/20140220110818/http://www.hollywoodreporter.com/news/south-korea-box-office-frozen-681543. Ανακτήθηκε στις 2022-02-05. 
  183. Hyo-won, Lee (2014-03-02). «"Frozen" Crosses $75 Million in South Korea, Breaks Local Records». The Hollywood Reporter. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2014-03-03. https://web.archive.org/web/20140303221510/http://www.hollywoodreporter.com/news/frozen-crosses-75-million-south-685320. Ανακτήθηκε στις 2022-02-05. 
  184. «GLOBAL: Strong Brazil Bow Sends 'How to Train Your Dragon 2' to $43.5 Million Overseas Weekend; 'Maleficent' Takes $20.3 Million in China». Boxoffice. 2014-06-22. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2014-06-25. https://web.archive.org/web/20140625190104/http://www.boxoffice.com/latest-news/2014-06-22-global-june-22-update. Ανακτήθηκε στις 2014-06-25. 
  185. «'Frozen' Gives Up Top Spot in Japan to 'Maleficent' After 16 Consecutive Frames». Boxoffice.com. 2014-07-06. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2014-07-14. https://web.archive.org/web/20140714235648/http://www.boxoffice.com/news/2014-07-06-frozen-gives-up-top-spot-in-japan-to-maleficent-after-16-consecutive-frames. Ανακτήθηκε στις 2014-07-06. 
  186. Esther Zuckerman (2013-11-04). «Is "Frozen" a New, Bona Fide Disney Classic?». The Atlantic Wire. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2013-11-05. https://web.archive.org/web/20131105012200/http://www.theatlanticwire.com/entertainment/2013/11/frozen-new-bona-fide-disney-classic/71243/. Ανακτήθηκε στις 2019-05-22. 
  187. 187,0 187,1 Alonso Duralde (2013-11-03). «"Frozen" Review: Disney's Best Animated Musical Since "Beauty and the Beast"». TheWrap. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2013-11-05. https://web.archive.org/web/20131105222813/http://www.thewrap.com/frozen-review-disneys-best-animated-musical-since-beauty-beast. Ανακτήθηκε στις 2019-05-22. 
  188. 188,0 188,1 Betsy Sharkey (2013-11-21). «Review: "Frozen" an icy blast of fun from the first snowflake». Los Angeles Times. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2013-11-23. https://web.archive.org/web/20131123164802/http://www.latimes.com/entertainment/movies/moviesnow/la-et-mn-frozen-20131122%2C0%2C2982612.story. Ανακτήθηκε στις 2019-05-28. 
  189. 189,0 189,1 Owen Gleiberman (2013-11-26). «Movie Review : Frozen (2013)». Entertainment Weekly. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2013-12-01. https://web.archive.org/web/20131201013149/http://www.ew.com/ew/article/0%2C%2C20721940%2C00.html. Ανακτήθηκε στις 2019-05-28. 
  190. Kevin Fallon (25 Νοεμβρίου 2013). «"Frozen" is the Best Disney Film Since "The Lion King"». The Daily Beast. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 27 Νοεμβρίου 2013. Ανακτήθηκε στις 28 Μαΐου 2019. 
  191. Jeff Peterson (2014-03-03). «‘Frozen’ makes history two times over on Oscar weekend». Deseret News. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2014-04-22. https://web.archive.org/web/20140422233333/http://www.deseretnews.com/article/865597825/6Frozen7-makes-history-two-times-over-on-Oscar-weekend.html. Ανακτήθηκε στις 2019-05-28. 
  192. Ben Fritz (2014-01-12). «A Charmed Life for Disney's 'Frozen'». Wall Street Journal. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2014-12-16. https://web.archive.org/web/20141216020315/http://www.wsj.com/news/articles/SB10001424052702303819704579316722023392130. Ανακτήθηκε στις 2019-05-28. 
  193. Joe Morgenstern (2013-11-28). «Splendid Sights, Musical Might Melt "Frozen"». The Wall Street Journal. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2015-01-06. https://web.archive.org/web/20150106080327/http://www.wsj.com/news/articles/SB10001424052702304747004579223991264665968. Ανακτήθηκε στις 2019-05-28. 
  194. Tom Long (27 Νοεμβρίου 2013). «"Frozen" mixes music and animation to create a soaring holiday delight». The Detroit News. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 12 Ιανουαρίου 2014. Ανακτήθηκε στις 13 Ιανουαρίου 2014. 
  195. Matthew Jacobs; Christopher Rosen (2013-12-19). «17 Best Movie Moments Of 2013». Huffingtonpost. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2014-01-12. https://web.archive.org/web/20140112033521/http://www.huffingtonpost.com/2013/12/19/best-movie-moments-of-2013_n_4461945.html. Ανακτήθηκε στις 2019-05-28. 
  196. «Best Movie Moments of 2013 Included Scenes from Iron Man 3, Gravity, Fast & Furious 6, and More». Collider. 20 Νοεμβρίου 2013. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 6 Ιανουαρίου 2014. Ανακτήθηκε στις 28 Μαΐου 2019. 
  197. «Frozen (2013)». Rotten Tomatoes. Fandango. Ανακτήθηκε στις 16 Νοεμβρίου 2021. 
  198. «Frozen (2013) Reviews». Metacritic. CBS Interactive. Ανακτήθηκε στις 16 Νοεμβρίου 2021. 
  199. Andrew Stewart (2013-12-01). «Thanksgiving Box Office: "Catching Fire," "Frozen" Serve Up Holiday Records». Variety. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2013-12-01. https://web.archive.org/web/20131201185422/http://variety.com/2013/film/news/thanksgiving-box-office-catching-fire-frozen-serve-up-holiday-records-1200906315/. Ανακτήθηκε στις 2019-05-28. 
  200. Pamela McClintock (2011-11-17). «Box Office: "Frozen" Opens to Stellar $15.2 Million Wednesday; "Catching Fire" Still No. 1». The Hollywood Reporter. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2013-11-30. https://web.archive.org/web/20131130004118/http://www.hollywoodreporter.com/news/box-office-frozen-opens-stellar-660689. Ανακτήθηκε στις 2019-05-28. 
  201. Richard Corliss (2013-12-04). «Top 10 Best Movies». Time. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2013-12-04. https://web.archive.org/web/20131204234841/http://entertainment.time.com/2013/12/04/arts-and-entertainment/. Ανακτήθηκε στις 2019-05-28. 
  202. Ryan Adams (7 Δεκεμβρίου 2013). «Kyle Smith and Lou Lumenick's Top 10 lists». Awards Daily. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 10 Δεκεμβρίου 2013. Ανακτήθηκε στις 28 Μαΐου 2019. 
  203. Todd McCarthy (2013-10-24). «Frozen: Film Review». The Hollywood Reporter. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2013-11-04. https://web.archive.org/web/20131104141532/http://www.hollywoodreporter.com/movie/frozen/review/652699. Ανακτήθηκε στις 2019-05-28. 
  204. Kyle Smith (2013-11-20). «Disney's "Frozen" will melt your heart». New York Post. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2013-11-21. https://web.archive.org/web/20131121214236/http://nypost.com/2013/11/20/disneys-frozen-will-melt-your-heart/. Ανακτήθηκε στις 2019-05-28. 
  205. Scott Mendelson (2013-11-19). «"Frozen" Is Disney's Triumphant Reaffirmation Of Its Cultural Legacy». Forbes. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2013-11-21. https://web.archive.org/web/20131121050313/http://www.forbes.com/sites/scottmendelson/2013/11/19/review-frozen-is-disneys-best-toon-in-years/. Ανακτήθηκε στις 2019-05-28. 
  206. Richard Corliss (2013-11-23). «Frozen: This Disney Princess Movie Is Thaw-some». Time. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2013-11-26. https://web.archive.org/web/20131126003900/http://entertainment.time.com/2013/11/23/frozen-this-disney-princess-movie-is-thaw-some/. Ανακτήθηκε στις 2019-05-28. 
  207. Richard Roeper (2013-11-26). «Richard Roeper & the Movies: "Frozen" Review». The Chicago Sun-Times. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2013-12-02. https://web.archive.org/web/20131202045435/http://www.richardroeper.com/reviews/frozen.aspx. Ανακτήθηκε στις 2019-05-28. 
  208. Michael Phillips (2013-11-26). «'Frozen': Defying meteorology». Chicago Tribune. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2013-11-27. https://web.archive.org/web/20131127131014/http://articles.chicagotribune.com/2013-11-26/entertainment/chi-frozen-1127-20131126_1_elsa-snow-queen-idina-menzel. Ανακτήθηκε στις 2019-05-28. 
  209. Stephen Holden (2013-11-26). «From the Heat of Royal Passion, Poof! It's Permafrost». The New York Times. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2014-03-04. https://web.archive.org/web/20140304193402/http://www.nytimes.com/2013/11/27/movies/disneys-frozen-a-makeover-of-the-snow-queen.html. Ανακτήθηκε στις 2019-05-28. 
  210. Emma Dibdin (4 Νοεμβρίου 2013). «"Frozen" review: Heartfelt fairytale musical is a new Disney classic». Digital Spy. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 9 Νοεμβρίου 2013. Ανακτήθηκε στις 28 Μαΐου 2019. 
  211. «Sametingspresidentens nyttårstale» (στα Νορβηγικά). Sametinget. 2014-01-01. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2014-01-12. https://web.archive.org/web/20140112142803/https://www.sametinget.no/Om-Sametinget/Organisasjonsstruktur/Sametingsraadet/Sametingspresidentens-nyttaarstale. Ανακτήθηκε στις 2014-01-17. 
  212. Scott Foundas (2014-11-03). «Film Review: "Frozen"». Variety. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2016-05-17. https://web.archive.org/web/20160517190554/http://variety.com/2013/film/reviews/frozen-review-1200782020/. Ανακτήθηκε στις 2014-11-03. 
  213. Tom Keogh (2013-11-26). «"Frozen": Visuals are solid, but narrative is on thin ice». The Seattle Times. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2013-12-04. https://web.archive.org/web/20131204070913/http://seattletimes.com/html/entertainment/2022337118_frozenmovielongxml.html. Ανακτήθηκε στις 2013-11-30. 
  214. Joe Williams (2013-11-27). «"Frozen" is pretty but pointless». St. Louis Post-Dispatch. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2015-11-05. https://web.archive.org/web/20151105004523/http://www.stltoday.com/entertainment/movies/reviews/frozen-is-pretty-but-pointless/article_8b6827ee-1598-5064-ad9f-c974a8b7ed8e.html. Ανακτήθηκε στις 2013-11-27. 
  215. Christy Lemire (27 Νοεμβρίου 2013). «Frozen». RogertEbert.com. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 28 Μαρτίου 2014. Ανακτήθηκε στις 28 Μαΐου 2019. 
  216. Amid Amidi (8 Οκτωβρίου 2013). «'Frozen' Head of Animation Says Animating Women is 'Really, Really Difficult'». Cartoon Brew. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2 Δεκεμβρίου 2013. Ανακτήθηκε στις 29 Μαΐου 2019. 
  217. 217,0 217,1 Todd Cunningham (9 Οκτωβρίου 2013). «Disney's 'Frozen' Animator Draws Heat for Female Character Comments». TheWrap. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 14 Δεκεμβρίου 2013. Ανακτήθηκε στις 29 Μαΐου 2019. 
  218. Laura Stampler (14 Οκτωβρίου 2013). «Do Animated Female Characters Need to Be 'Pretty'?». Time. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 30 Οκτωβρίου 2013. Ανακτήθηκε στις 29 Μαΐου 2019. 
  219. Ian Bailey (2014-08-15). «Q&A: For this animator, working on Frozen created a tricky career legacy». The Globe and Mail. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2015-03-22. https://web.archive.org/web/20150322091859/http://www.theglobeandmail.com/news/british-columbia/qa-vancouver-film-school-alum-ready-to-move-on-from-frozen/article20072363/. Ανακτήθηκε στις 2019-05-29. 
  220. Jess Denham (2014-03-13). «Disney's Frozen is 'very evil' gay propaganda, says Christian pastor». The Independent. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2014-03-20. https://web.archive.org/web/20140320133534/http://www.independent.co.uk/arts-entertainment/films/news/disneys-frozen-is-very-evil-gay-propaganda-says-christian-pastor-9189043.html. Ανακτήθηκε στις 2019-05-29. 
  221. Curtis M. Wong (2014-02-18). «Disney's 'Frozen' Slammed By Mormon Grandmother For 'Gay Agenda To Normalize Homosexuality'». The Huffington Post. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2014-07-18. https://web.archive.org/web/20140718001603/http://www.huffingtonpost.com/2014/02/18/disney-frozen-mormon-gay-_n_4810851.html. Ανακτήθηκε στις 2019-05-29. 
  222. 222,0 222,1 Kierran Petersen (2014-03-27). «Disney's Frozen and the 'gay agenda'». Washington DC Bureau: BBC News. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2014-03-28. https://web.archive.org/web/20140328044825/http://www.bbc.com/news/blogs-echochambers-26759342. Ανακτήθηκε στις 2019-05-29. 
  223. 223,0 223,1 Oliver Gettell (2014-03-12). «Conservative radio hosts: 'Frozen' promotes gay agenda, bestiality». Los Angeles Times. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2014-04-21. https://web.archive.org/web/20140421045857/http://articles.latimes.com/2014/mar/12/entertainment/la-et-mn-christian-radio-frozen-gay-agenda-20140312. Ανακτήθηκε στις 2019-05-29. 
  224. Geal, Robert (2016-06-01). «Frozen, Homosexuality and Masochism». Film International 14 (2): 99–111. doi:10.1386/fiin.14.2.99_1. https://wlv.openrepository.com/handle/2436/620365. Ανακτήθηκε στις 2022-11-28. 
  225. MacKenzie, Steven (2014-03-05). «Frozen: Disney's icebreaker». The Big Issue. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2014-03-12. https://web.archive.org/web/20140312140944/http://www.bigissue.com/features/3593/frozen-disney-s-icebreaker. Ανακτήθηκε στις 2014-05-05. 
  226. Ross McDonagh (2017-11-24). «Demi Lovato, Idina Menzel and Disney sued by singer who claims Frozen hit Let It Go is a rip-off of his song». Daily Mail. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2017-12-09. https://web.archive.org/web/20171209010509/http://www.dailymail.co.uk/tvshowbiz/article-5113191/Disney-sued-singer-claims-ripped-Let-Go.html. Ανακτήθηκε στις 2019-05-29. 
  227. Marc Hershberg (2018-05-29). «'Frozen' Songwriters Let Go From Copyright Infringement Lawsuit For Now». Forbes. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2022-06-27. https://web.archive.org/web/20220627124529/https://www.forbes.com/sites/marchershberg/2018/05/29/frozen-songwriters-let-go-from-copyright-infringement-lawsuit-for-now/. Ανακτήθηκε στις 2019-05-29. 
  228. Maddaus, Gene (8 Μαΐου 2019). «Let It Go: Singer Drops Copyright Suit Over 'Frozen' Song». Variety. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 10 Μαΐου 2019. Ανακτήθηκε στις 14 Αυγούστου 2022. 
  229. «2014 Academy Awards Winners: Full List». Variety. 2 Μαρτίου 2014. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 10 Μαρτίου 2018. Ανακτήθηκε στις 17 Νοεμβρίου 2021. 
  230. «Annie Awards 2014: Complete list of winners and nominees». Los Angeles Times. 2014-02-01. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2014-02-04. https://web.archive.org/web/20140204204510/http://www.latimes.com/entertainment/envelope/moviesnow/la-et-mn-complete-list-of-2013-annie-award-noms-20131202%2C0%2C3639869.story. Ανακτήθηκε στις 2014-02-05. 
  231. «See All the Winners of the 2015 Grammys». Time. 8 Φεβρουαρίου 2015. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 17 Μαρτίου 2015. Ανακτήθηκε στις 17 Νοεμβρίου 2021. 
  232. «Golden Globe Awards Winners». Variety (Penske Media Corporation). 2014-01-12. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2014-03-20. https://web.archive.org/web/20140320084120/http://variety.com/2014/film/news/golden-globe-awards-winners-2014-list-golden-globes-1201050486/. Ανακτήθηκε στις 2019-05-29. 
  233. «Critics' Choice Awards: The Winners». The Hollywood Reporter. Prometheus Global Media. 17 Ιανουαρίου 2014. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 17 Οκτωβρίου 2014. Ανακτήθηκε στις 29 Μαΐου 2019. 
  234. «Bafta Film Awards 2014: Full list of winners». BBC News. 16 Φεβρουαρίου 2014. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 15 Σεπτεμβρίου 2014. Ανακτήθηκε στις 29 Μαΐου 2019. 
  235. Estey Silva (2014-05-08). «'Frozen' fatigue: Coping with kids songs on repeat». The Christian Science Monitor. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2014-05-14. https://web.archive.org/web/20140514091252/http://www.csmonitor.com/The-Culture/Family/Modern-Parenthood/2014/0508/Frozen-fatigue-Coping-with-kids-songs-on-repeat-video. Ανακτήθηκε στις 2019-05-30. 
  236. Joanna Cohen (2014-05-16). «Kids Are Icebound by ‘Frozen’ Fervor: Disney’s Animated Film ‘Frozen’ Has Some Children Obsessed». New York Times. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2014-05-17. https://web.archive.org/web/20140517141242/http://www.nytimes.com/2014/05/18/fashion/disneys-animated-film-frozen-has-some-children-obsessed.html. Ανακτήθηκε στις 2019-05-30. 
  237. Rachel Mainwaring (2014-06-27). «Will you Let It Go! My kids singing Frozen song gives me chills». WalesOnline. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2014-07-14. https://web.archive.org/web/20140714192845/http://www.walesonline.co.uk/lifestyle/lifestyle-opinion/frozen-disney-song-go-childrens-7318645. Ανακτήθηκε στις 2019-05-30. 
  238. Jenna Mullins (2014-06-16). «People Are Naming Their Babies After Frozen Characters Now». E! Online. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2014-06-17. https://web.archive.org/web/20140617121058/http://www.eonline.com/news/551416/people-are-naming-their-babies-after-frozen-characters-now. Ανακτήθηκε στις 2019-05-30. 
  239. Christopher Kowalski; Ruchi Bhalla (2015-10-14). «Viewing the Disney Movie Frozen through a Psychodynamic Lens». Journal of Medical Humanities 39 (Ιούνιος 2018): 145–150. doi:10.1007/s10912-015-9363-3. 
  240. Retno Muljani; Mega Wulandari; Deasy Ekawati (Μάρτιος 2018). «Gender Sensitive Messages Delivered in the Disney Movie Frozen». SINTESIS 12 (1): 16-26. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2020-09-16. https://web.archive.org/web/20200906105517/https://e-journal.usd.ac.id/index.php/sintesis/article/viewFile/1738/1358. Ανακτήθηκε στις 2022-01-20. 
  241. Anna S. Rogers (2019-12-15). «Are Disney Characters ‘Frozen’ in Stereotypes? An Intersectional Analysis of Frozen». Education Sciences & Society 10 (2): 23-41. ISSN 2038-9442. https://journals.francoangeli.it/index.php/ess/article/view/8427. 
  242. Azmi N.J.; Radzuwan Ab Rashid; Mairas Abd. Rahman; Safawati Basirah, Z. (Νοέμβριος 2016). «Gender and Speech in a Disney Princess Movie». International Journal of Applied Linguistics & English Literature (Australia: Australian International Academic Centre) 5 (6). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2020-04-19. https://web.archive.org/web/20200419023026/http://www.journals.aiac.org.au/index.php/IJALEL/article/view/2729. Ανακτήθηκε στις 2022-01-20. 
  243. Gordon Cox (2014-01-13). «Disney Considering "Frozen" for Broadway, Obviously». Variety. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2014-01-14. https://web.archive.org/web/20140114040305/http://variety.com/2014/legit/news/disney-considering-frozen-for-broadway-obviously-1201052489/. Ανακτήθηκε στις 2021-11-18. 
  244. «Transcript of the Walt Disney Company Q1 FY14 Earnings Conference Call» (PDF). 5 Φεβρουαρίου 2014. Αρχειοθετήθηκε (PDF) από το πρωτότυπο στις 4 Απριλίου 2014. Ανακτήθηκε στις 30 Μαΐου 2019. 
  245. Ben Fritz (2014-05-06). «Disney's Film Business Gets Big Boost From 'Frozen': Operating Income at Film Unit More Than Quadruples; Musical in the Works». Wall Street Journal. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2014-12-15. https://web.archive.org/web/20141215182821/http://www.wsj.com/news/articles/SB10001424052702304101504579546090651005438. Ανακτήθηκε στις 2019-05-30. 
  246. Jonathan Berr (2014-04-11). «Want to buy "Frozen" merchandise? Be prepared to wait or pay up». CBS MoneyWatch (CBS Interactive Inc.). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2014-04-13. https://web.archive.org/web/20140413142034/http://www.cbsnews.com/news/want-to-buy-frozen-merchandise-be-prepared-to-wait/. Ανακτήθηκε στις 2019-05-30. 
  247. Catherine Dawson March (2014-04-17). «Frozen-out in the toy aisle: Why merch for Disney’s hit film is in short supply». The Globe and Mail (Toronto). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2014-04-21. https://web.archive.org/web/20140421024812/http://www.theglobeandmail.com/arts/film/frozen-out-in-the-toy-aisle-why-merch-for-disneys-hit-film-is-in-short-supply/article18054075/. Ανακτήθηκε στις 2019-05-30. 
  248. Lisa Mayoh (2014-05-24). «Australian supplies of Frozen dolls have dried up». The Daily Telegraph (Sydney). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2014-05-24. https://web.archive.org/web/20140524012447/http://www.dailytelegraph.com.au/news/nsw/australian-supplies-of-frozen-dolls-have-dried-up/story-fni0cx12-1226929187496. Ανακτήθηκε στις 2019-05-30. 
  249. Perrine Quennesson (24 Απριλίου 2014). «La Reine des Neiges : un succès qui rend fou» [The Snow Queen: μια επιτυχία που σε τρελαίνει]. Premiere (στα Γαλλικά). Lagardère Group. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 26 Απριλίου 2014. Ανακτήθηκε στις 26 Απριλίου 2014. 
  250. Benson Ang (2014-04-20). «'Frozen' dress sold out in Singapore». The Straits Times. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2014-04-21. https://web.archive.org/web/20140421020604/http://www.straitstimes.com/lifestyle/more-lifestyle-stories/story/frozen-dress-sold-out-singapore-20140420. Ανακτήθηκε στις 2019-05-30. 
  251. Parija Kavilanz (2014-04-10). «'Frozen' Elsa dress selling for $1,000 on eBay». CNNMoney. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2014-04-12. https://web.archive.org/web/20140412182343/http://money.cnn.com/2014/04/10/news/companies/frozen-elsa-dress/. Ανακτήθηκε στις 2019-05-30. 
  252. Andrew Thompson (2014-11-01). «Chillax parents, the great 'Frozen' toy shortage has thawed». Today (NBCUniversal Media, LLC). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2014-11-01. https://web.archive.org/web/20141101185749/http://www.today.com/money/frozen-doll-toy-shortage-finally-over-1D80258148. Ανακτήθηκε στις 2019-05-30. 
  253. Ellen Byron; Paul Ziobro (2014-11-04). «Elsa Dominates Anna in ‘Frozen’ Merchandise Sales». Wall Street Journal (Dow Jones & Company, Inc.). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2014-12-15. https://web.archive.org/web/20141215063557/http://www.wsj.com/articles/elsa-dominates-anna-in-frozen-merchandise-sales-1415131605. Ανακτήθηκε στις 2019-05-3. 
  254. Althea Legaspi (2014-08-09). «Anna And Elsa Of ‘Frozen’ Are Coming To A Bookstore Near You». MTV News (Viacom International Inc.). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2014-08-10. https://web.archive.org/web/20140810215358/http://www.mtv.com/news/1894025/frozen-books-anna-elsa/. Ανακτήθηκε στις 2019-05-30. 
  255. Michelle Baran (2014-07-06). «Disney’s ‘Frozen’ is sending tourists packing for Norway». Travel Weekly (Northstar Travel Media, LLC). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2015-11-05. https://web.archive.org/web/20151105010502/http://www.travelweekly.com/Travel-News/Tour-Operators/Frozen-is-sending-tourists-packing-for-Norway/. Ανακτήθηκε στις 2019-05-30. 
  256. Sarah Tully (2014-02-20). «"Frozen" characters draw unprecedented lines at Disneyland». Orange County Register. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2014-03-03. https://web.archive.org/web/20140303034218/http://www.ocregister.com/articles/line-602644-wait-minutes.html. Ανακτήθηκε στις 2019-05-27. 
  257. Richard Bilbao (12 Σεπτεμβρίου 2014). «Disney replacing Epcot's Maelstrom with Frozen ride». Orlando Business Journal. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 13 Σεπτεμβρίου 2014. Ανακτήθηκε στις 30 Μαΐου 2019. 
  258. David Ng (4 Μαΐου 2016). «'Frozen' show at California Adventure sets its opening date: May 27». latimes. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 15 Οκτωβρίου 2016. Ανακτήθηκε στις 30 Μαΐου 2019. 
  259. Philiana Ng (2014-05-12). «'Once Upon a Time' Bosses on 'Frozen' Reveal: We Want to Do It Justice (Q&A)». The Hollywood Reporter. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2014-05-15. https://web.archive.org/web/20140515025524/http://www.hollywoodreporter.com/live-feed/once-a-time-finale-frozen-elsa-season-4-703314. Ανακτήθηκε στις 2019-05-30. 
  260. Lily Rothman (2014-05-12). «Was That Elsa from Frozen on Once Upon a Time?». Time. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2014-05-14. https://web.archive.org/web/20140514001212/http://time.com/96021/frozen-once-upon-a-time-elsa/. Ανακτήθηκε στις 2019-05-30. 
  261. Laura Prudom (2014-08-13). «ABC to Air ‘The Story of Frozen’ Behind-the-Scenes Special». Variety Media. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2014-08-15. https://web.archive.org/web/20140815031510/http://variety.com/2014/film/news/abc-frozen-behind-the-scenes-special-1201282018/. Ανακτήθηκε στις 2019-05-30. 
  262. Marc Graser (2014-09-02). «‘Frozen’ Characters to Return in ‘Frozen Fever’ Animated Short». Variety Media. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2014-09-04. https://web.archive.org/web/20140904015015/http://variety.com/2014/film/news/disney-frozen-characters-to-return-in-frozen-fever-animated-short-1201296499/. Ανακτήθηκε στις 2019-05-30. 
  263. Esther Zuckerman (2014-12-03). «'Frozen' short will play before 'Cinderella'». Entertainment Weekly. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2014-12-04. https://web.archive.org/web/20141204052527/http://insidemovies.ew.com/2014/12/03/frozen-fever-short-will-play-before-cinderella/. Ανακτήθηκε στις 2019-05-30. 
  264. Matthew Palm (2014-09-03). «'Disney on Ice presents Frozen' has world premiere in Orlando». Orlando Sentinel (Tribune Publishing Company). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2014-09-07. https://web.archive.org/web/20140907125906/http://www.orlandosentinel.com/entertainment/os-frozen-disney-on-ice-orlando-20140830%2C0%2C2430704.story. Ανακτήθηκε στις 2014-09-07. 
  265. Kaitlyn Booth (13 Ιουνίου 2017). «Olaf's Frozen Adventure Trailer For The 21-Minute Featurette In Front Of Coco». Bleeding Cool. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 4 Δεκεμβρίου 2017. Ανακτήθηκε στις 30 Μαΐου 2019. 
  266. Marc Snetiker (13 Ιουνίου 2017). «John Lasseter talks Olaf's Frozen Adventure, debuts first look». Entertainment Weekly. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 13 Ιουνίου 2017. Ανακτήθηκε στις 30 Μαΐου 2019. 
  267. «OLAF'S FROZEN ADVENTURE Makes Broadcast Television Debut on ABC, 12/14». broadwayworld. 8 Δεκεμβρίου 2017. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 9 Δεκεμβρίου 2017. Ανακτήθηκε στις 30 Μαΐου 2019. 
  268. Jonathon Dornbush (8 Ιανουαρίου 2019). «Kingdom Hearts 3 English Voice Cast Revealed». IGN. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 8 Μαρτίου 2021. Ανακτήθηκε στις 17 Νοεμβρίου 2021. 
  269. Rebecca Rubin (1 Νοεμβρίου 2018). «Frozen II Release Date Moves Up a Week». Variety. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 1 Νοεμβρίου 2018. Ανακτήθηκε στις 14 Αυγούστου 2022. 
  270. Pete Hammond (19 Νοεμβρίου 2019). «Frozen II Review: Disney's Hottest Toon Is Back, Maybe A Little Less Magical But Still Blissfully Musical». Deadline Hollywood. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 1 Ιουνίου 2022. Ανακτήθηκε στις 14 Αυγούστου 2022. 
  271. Sonaiya, Kelley (24 Νοεμβρίου 2019). «Frozen II eclipses box office expectations, setting records». Los Angeles Times. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 4 Μαΐου 2021. Ανακτήθηκε στις 14 Αυγούστου 2022. 
  272. Makuch, Eddie (5 Ιανουαρίου 2020). «Frozen II Becomes Highest-Grossing Animated Movie Ever, See The Full Top 10 List Here». GameSpot. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 23 Ιανουαρίου 2022. Ανακτήθηκε στις 14 Αυγούστου 2022. 
  273. Harris, LaTesha (14 Νοεμβρίου 2019). «Frozen II Reviews: What the Critics Are Saying». Variety. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 27 Ιουνίου 2022. Ανακτήθηκε στις 14 Αυγούστου 2022. 
  274. «Frozen II review round-up: 'Disney makes a valiant effort to live up to its predecessor, but can't escape its shadow'». Firstpost. 15 Νοεμβρίου 2019. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 27 Ιουνίου 2022. Ανακτήθηκε στις 14 Αυγούστου 2022. 

Επιπλέον διάβασμα

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]