Η Ωραία Κοιμωμένη (ταινία, 1959)

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Η Ωραία Κοιμωμένη
Sleeping Beauty
Κινηματογραφική αφίσα
ΣκηνοθεσίαΚλάιντ Τζερόνιμι
Έρικ Λάρσον
Βόλφγκανγκ Ράιτερμαν
Λες Κλαρκ
ΠαραγωγήΓουώλτ Ντίσνεϋ
ΣενάριοΈρντμαν Πένερ
ΙστορίαΤζο Ρινάλντι
Ουίνστον Χίμπλερ
Μπιλ Πιτ
Τεντ Σιρς
Ραλφ Ράιτ
Μιλτ Μπάντα
Βασισμένο σεΗ Ωραία Κοιμωμένη του Σαρλ Περώ
Ηθοποιοί φωνήςΜαίρυ Κόστα
Μπίλ Σίρλεϊ
Έλενορ Όντλεϊ
Βίρνα Φέλτον
Μπάρμπαρα Λάντι
Μπάρμπαρα Τζο Άλεν
Τέιλορ Χολμς
Μπιλ Τόμσον
ΑφήγησηΜάρβιν Μίλερ
ΜουσικήΤζορτζ Μπρανς
ΜοντάζΡόμπερτ Μ. Μπρίουερ
Ντόναλντ Χάλιντεϊ
Εταιρεία παραγωγήςWalt Disney Productions
ΔιανομήBuena Vista Distribution
Πρώτη προβολή29 Ιανουαρίου 1959
Διάρκεια75 λεπτά
ΠροέλευσηΗνωμένες Πολιτείες Αμερικής
ΓλώσσαΑγγλικά
Προϋπολογισμός$6 εκατομμύρια[1]
Ακαθάριστα έσοδα$51.6 εκατομμύρια[2]

Η Ωραία Κοιμωμένη (πρωτότυπος τίτλος: Sleeping Beauty) είναι αμερικανική μουσική κινηματογραφική ταινία φαντασίας κινουμένων σχεδίων παραγωγής Ουώλτ Ντίσνεϋ, βασισμένη στο παραμύθι του Σαρλ Περρώ, Η Ωραία Κοιμωμένη. Αποτελεί τη δέκατη έκτη ταινία κινουμένων σχεδίων μεγάλου μήκους της Disney και προβλήθηκε πρώτη φορά στις 29 Ιανουαρίου του 1959 από την Buena Vista Distribution. Πρόκειται για την τελευταία μεταφορά παραμυθιού από τη Disney για μερικά χρόνια, λόγω της αρχικής ανάμεικτης κριτικής και των φτωχών εισπράξεών της. Το στούντιο δεν επέστρεψε στο είδος του παραμυθιού παρά μόνο 30 χρόνια αργότερα και μετά το θάνατο του Ουώλτ Ντίσνεϋ το 1966, με την κυκλοφορία της Μικρής Γοργόνας το 1989.

Τις φωνές στους χαρακτήρες χαρίζουν οι ηθοποιοί Μαίρυ Κόστα, Έληνορ Ώντλεϋ, Βίρνα Φέλτον, Μπάρμπαρα Λάντυ, Μπάρμπαρα Τζο Άλλεν, Μπίλ Σίρλεϋ, Τέυλορ Χολμς και Μπιλ Τόμσον.

Τη σκηνοθεσία της ταινίας ανέλαβαν οι Λες Κλαρκ, Έρικ Λάρσον και Βόλφγκανγκ Ράιτερμαν, υπό την εποπτεία του Κλάυντ Τζερόνιμι, και την ιστορία οι Τζο Ρινάλντι, Ουίνστον Χίμπλερ, Μπιλ Πητ, Τεντ Σηρς, Ραλφ Ράιτ και Μιλτ Μπάντα. Η μουσική επένδυση και τα τραγούδια της ταινίας, τα οποία περιλαμβάνουν τη δουλειά της Συμφωνικής Ορχήστρας του Μονάχου υπό την καθοδήγηση του Τζορτζ Μπρανς, είναι προσαρμογές κομματιών από τη σύνθεση του Πιότρ Ιλίτς Τσαϊκόφσκυ το 1890, για την ομώνυμη παράσταση μπαλέτου.

Η Ωραία Κοιμωμένη ήταν η πρώτη ταινία κινουμένων σχεδίων που φωτογραφήθηκε με τη μέθοδο της Super Technirama 70, καθώς και η δεύτερη ταινία κινουμένων σχεδίων μεγάλου μήκους, μετά τη Λαίδη και τον Αλήτη το 1955, που κινηματογραφήθηκε σε αναμορφωτική ευρεία οθόνη. Η ταινία παρουσιάστηκε σε μορφή Super Technirama 70 και στερεοφωνικό ήχο 6-channel κατά την πρώτη κυκλοφορία της.

Πλοκή[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Μετά από πολλά χρόνια ατεκνίας, ο βασιλιάς Στέφαν (Στέφανος)[3] και η βασίλισσα Λία αποκτούν ένα όμορφο κοριτσάκι, την πριγκίπισσα Ωρόρα (Αυγούλα). Για να γιορτάσουν το χαρμόσυνο γεγονός, ανακηρύσσουν την ημέρα ως μέρα διακοπών για όλους ως φόρο τιμής στην Πριγκίπισσα. Στη συγκέντρωση που γίνεται για τη βάφτισή της, το νεογέννητο κοριτσάκι αρραβωνιάζεται τον πρίγκιπα Φίλιππο, το νεαρό γιο του βασιλιά Ουμβέρτου, φίλο του βασιλιά Στέφαν, έτσι ώστε τα βασίλειά τους να ενωθούν.

Ανάμεσα στους καλεσμένους της γιορτής βρίσκονται και οι τρεις καλές νεράιδες (Φλώρα, Δώρα και Μαριγούλα), οι οποίες έχουν έρθει για να ευλογήσουν το νεογέννητο με δώρα. Η Φλώρα και η Δώρα προσφέρουν τα δώρα της ομορφιάς και του τραγουδιού αντίστοιχα. Πριν η Μαριγούλα δώσει τη δική της ευλογία, εμφανίζεται η κακιά νεράιδα Μαλέφισεντ (Μαγκούφισα) στην οποία λένε ότι δεν είναι καλεσμένη. Η Μαλέφισεντ ξεκινάει να φύγει αλλά, όταν η βασίλισσα Λία ρωτάει αν έχει προσβληθεί, καταριέται την πριγκίπισσα λέγοντας πως η Ωρόρα θα μεγαλώσει με χάρη και ομορφιά αλλά, πριν ο ήλιος δύσει την ημέρα των δέκατων έκτων γενεθλίων της, θα τσιμπήσει το δάκτυλό της σε ένα αδράχτι και θα πεθάνει. Η Μαλέφισεντ φεύγει και αφήνει τους βασιλείς τρομοκρατημένους να παρακαλάνε τις νεράιδες να σπάσουν την κατάρα. Δυστυχώς, δεν είναι αρκετά δυνατές για να το κάνουν, αλλά η Μαριγούλα χρησιμοποιεί την ευλογία της για να ελαφρύνει την κατάρα. Έτσι, αντί να πεθάνει, η Ωρόρα θα πέσει σε έναν βαθύ ύπνο από τον οποίο μπορεί να ξυπνήσει μόνο με το φιλί της αληθινής αγάπης. Ο βασιλιάς Στέφαν, φοβούμενος ακόμα για τη ζωή της κόρης του, διατάζει να καούν όλα τα αδράχτια του βασιλείου. Οι νεράιδες πιστεύουν πως αυτό δεν είναι αρκετό για να κρατήσει την Ωρόρα ασφαλή και έτσι, την παίρνουν για να την μεγαλώσουν σε ένα εξοχικό σπίτι στο δάσος μέχρι την ημέρα των δέκατων έκτων γενεθλίων της.

Χρόνια αργότερα, η Ωρόρα με το όνομα Μπράιαρ Ρόουζ (Ρόζα), έχει γίνει μια όμορφη νεαρή κοπέλα. Τη μέρα των δέκατων έκτων γενεθλίων της, οι τρεις νεράιδες της ζητάνε να μαζέψει μούρα από το δάσος έτσι ώστε να μπορέσουν να ετοιμάσουν ένα πάρτι έκπληξη για εκείνη. Στο δάσος, η Μπράιαρ Ρόουζ τραγουδάει μαζί με τα ζώα και η φωνή της τραβάει την προσοχή του πρίγκιπα Φίλιππου, ο οποίος είναι κι αυτός πια ένας όμορφος νεαρός άντρας. Προσπαθεί να βρει σε ποιαν ανήκει αυτή η όμορφη φωνή και μόλις βλέπει τη Μπράιαρ Ρόουζ, την ερωτεύεται. Η Μπράιαρ Ρόουζ είναι αρχικά φοβισμένη από την ξαφνική εμφάνιση καθώς δεν της επιτρέπεται να μιλάει σε αγνώστους, αλλά ο Φίλιππος καταφέρνει να την ηρεμήσει. Ερωτεύονται κεραυνοβόλα, μη γνωρίζοντας ότι έχουν δώσει υπόσχεση να παντρευτούν δεκαέξι χρόνια πριν. Η Μπράιαρ Ρόουζ ζητάει από τον Φίλιππο να έρθει εκείνο το βράδυ στο εξοχικό για να γνωρίσει την οικογένειά της.

Στο μεταξύ, η Φλώρα και η Μαριγούλα τσακώνονται για το χρώμα του φορέματος της Ωρόρα, κάτι το οποίο τραβάει την προσοχή του Ντιάμπλο (Μπέμπη), του κορακιού της Μαλέφισεντ, αποκαλύπτοντας την τοποθεσία που κρύβεται τόσα χρόνια η Ωρόρα. Πίσω στο εξοχικό, η Μπράιαρ Ρόουζ ενθουσιασμένη λέει στις νεράιδες πως γνώρισε έναν άντρα και ερωτεύτηκε. Μετά από αυτό, οι νεράιδες αναγκάζονται να της πουν την αλήθεια για τη βασιλική καταγωγή της, πως είναι πριγκίπισσα και ήδη αρραβωνιασμένη από τη γέννησή της με έναν πρίγκιπα και πως δε θα πρέπει να ξαναδεί τον άντρα που γνώρισε. Η Ωρόρα, με ραγισμένη την καρδιά, φεύγει από το δωμάτιο. Την ίδια στιγμή, ο Φίλιππος λέει στον πατέρα του για ένα κορίτσι που γνώρισε και επιθυμεί να την παντρευτεί παρά τον ήδη προετοιμασμένο γάμο του με την πριγκίπισσα Ωρόρα. Ο βασιλιάς Ουμβέρτος προσπαθεί να τον μεταπείσει αλλά αποτυγχάνει.

Το ίδιο βράδυ, οι νεράιδες πάνε την Ωρόρα πίσω στο κάστρο και την αφήνουν μόνη στο δωμάτιο περιμένοντας τον εορτασμό για τα γενέθλιά της, όπου θα δει και τους γονείς της. Τότε, εμφανίζεται η Μαλέφισεντ και με μαγικό τρόπο απομακρύνει την Ωρόρα από τις νεράιδες και την οδηγεί σε ένα δωμάτιο όπου την κάνει να ακουμπήσει το δάχτυλό της σε ένα μαγεμένο αδράχτι, εκπληρώνοντας την κατάρα. Οι νεράιδες τοποθετούν την Ωρόρα στο υψηλότερο σημείο του κάστρου και ενεργοποιούν ένα πανίσχυρο ξόρκι πάνω σε όλους τους κατοίκους του Βασιλείου, κάνοντάς τους να πέσουν σε βαθύ λήθαργο μέχρι να σπάσει το ξόρκι της πριγκίπισσας. Καθώς το κάνουν, ακούνε μια συνομιλία μεταξύ των δύο βασιλιάδων και συνειδητοποιούν πως ο άντρας που γνώρισε η Ωρόρα στο δάσος είναι ο πρίγκιπας Φίλιππος. Τρέχουν να τον βρουν αλλά εκείνος έχει απαχθεί από τη Μαλέφισεντ, η οποία τον περίμενε στο εξοχικό στο δάσος. Του δείχνει πως το κορίτσι που ερωτεύτηκε είναι τώρα η κοιμωμένη πριγκίπισσα και του λέει πως σχεδιάζει να τον κρατήσει φυλακισμένο μέχρι να γεράσει. Τότε θα τον απελευθερώσει για να γνωρίσει την αγάπη του, η οποία δε θα έχει γεράσει ούτε μια μέρα.

Οι νεράιδες βρίσκουν τον πρίγκιπα και τον απελευθερώνουν, οπλίζοντάς τον με το μαγικό Σπαθί της Αλήθειας και την Ασπίδα της Αρετής. Η Μαλέφισεντ προσπαθεί να σταματήσει τον Φίλιππο, περιτριγυρίζοντας το κάστρο της Ωρόρα με αγκάθια, αλλά βλέπει ότι αυτό δεν τον εμποδίζει. Τότε, μεταμορφώνεται σε έναν γιγάντιο δράκο για να τον αντιμετωπίσει και ενώ οι δυο τους παλεύουν, ο Φίλιππος πετάει το σπαθί του, ευλογημένο με τη μαγεία των νεράιδων, κατευθείαν στην καρδιά της Μαλέφισεντ σκοτώνοντάς την.

Ο Φίλιππος ξυπνάει την Ωρόρα με ένα φιλί σπάζοντας το ξόρκι και ξυπνώντας, κατά συνέπεια, και όλους στο παλάτι. Το βασιλικό ζευγάρι κατεβαίνει στην αίθουσα χορού, όπου η Ωρόρα επανενώνεται ευτυχισμένη με τους γονείς της, ενώ ο βασιλιάς Ουμβέρτος είναι μπερδεμένος για το πώς γνωρίστηκαν οι δύο νεαροί. Η Φλώρα και η Μαριγούλα αρχίζουν και πάλι να τσακώνονται για το χρώμα του φορέματος της Ωρόρα αλλάζοντάς το μαγικά από μπλε σε ροζ και το ανάποδο, ενώ το ζευγάρι χορεύει ευτυχισμένο.

Ηθοποιοί[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • Μαίρυ Κόστα ως Πριγκίπισσα Ωρόρα
  • Μπίλ Σίρλεϊ ως Πρίγκιπας Φίλιππος
  • Έληνορ Ώντλεϋ ως Μαλέφισεντ
  • Βίρνα Φέλτον ως Φλώρα / Βασίλισσα Λία
  • Μπάρμπαρα Τζο Άλλεν ως Δώρα
  • Μπάρμπαρα Λάντυ ως Μαριγούλα
  • Τέυλορ Χολμς ως Βασιλιάς Στέφαν
  • Μπιλ Τόμσον ως Βασιλιάς Ουμβέρτος

Ελληνική μεταγλώττιση (1995)[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • Αγγελική Δημητρακοπούλου ως Πριγκίπισσα Αυγούλα
  • Ανδρέας Νάτσιος ως Πρίγκιπας Φίλιππος
    • Τα τραγούδια ερμηνεύει ο Κωστής Γεωργάλης
  • Άννα Μακράκη ως Μαγκούφισα
  • Νεφέλη Ορφανού ως Φλώρα
  • Ράνια Ιωαννίδου ως Δώρα
  • Χρυσούλα Διαβάτη ως Μαριγούλα
  • Ράνια Μακράκη ως Βασίλισσα Λία
  • Γιώργος Κωνστάντζος ως Βασιλιάς Στέφανος
  • Σπύρος Κωνσταντόπουλος ως Βασιλιάς Ουμβέρτος
  • Στέλιος Δρίβας ως Αφηγητής
  • Σπύρος Μπιμπίλας ως Κήρυκας
  • Σταύρος Αντίπας ως Αρχιμπράβος

Παραγωγή[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ανάπτυξη ιστορίας[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Μετά την κριτική και εμπορική επιτυχία της Σταχτοπούτας, η ανάπτυξη του σεναρίου για την Ωραία Κοιμωμένη ξεκίνησε στις αρχές του 1951. Η ταινία περιέχει απορριπτόμενες ιδέες από την ταινία Η Χιονάτη και οι Επτά Νάνοι, όπως η σύλληψη του Πρίγκιπα από τη Μαλέφισεντ και η δραματική διαφυγή του από το φρούριό της, καθώς και από τη Σταχτοπούτα, όπως ο χορός των πρωταγωνιστών στα σύννεφα.[4] Ως τα μέσα του 1953, ο σκηνοθέτης Ουίλφρεντ Τζάκσον είχε ηχογραφήσει τους διαλόγους και θα ξεκινούσε μια προκαταρκτική δουλειά στην εικονογράφηση με τη σκηνή όπου η πριγκίπισσα Ωρόρα και ο πρίγκιπας Φίλιππος θα συναντιούνταν στο δάσος και θα χόρευαν. Ωστόσο, ο Ουώλτ Ντίσνεϋ αποφάσισε να απορρίψει τη σκηνή καθυστερώντας την αρχικά προγραμματισμένη ημερομηνία κυκλοφορίας της ταινίας για το 1955.[5] Για αρκετούς μήνες, ο Τζάκσον, ο Τεντ Σηρς και ακόμη δύο σεναριογράφοι ανέλαβαν την επαναγραφή του σεναρίου, το οποίο έλαβε χλιαρής αποδοχής από τον Ντίσνεϋ. Κατά τη διάρκεια επαναγραφής, οι σεναριογράφοι ένιωσαν πως η δεύτερη πράξη του αυθεντικού παραμυθιού ήταν αλλόκοτη και με το φιλί να εξυπηρετεί ως την κορύφωση του έργου, αποφάσισαν να επικεντρώσουν το πρώτο μισό στο στοιχείο του ρομαντισμού. Ωστόσο, ένιωσαν πως αναπτύχθηκε πολύ λίγος ρομαντισμός μεταξύ πρίγκιπα και πριγκίπισσας κι έτσι οι καλλιτέχνες εικονογραφημένου σεναρίου επεξεργάστηκαν μια περίτεχνη σκηνή όπου οι βασιλείς οργανώνουν ένα κυνήγι θησαυρού, στο οποίο οι δύο νεαροί θα περνούσαν περισσότερο χρόνο μαζί. Η ιδέα αυτή τελικά απορρίφθηκε καθώς θεωρήθηκε πως ξέφευγε από την κεντρική ιστορία της ταινίας. Αντ' αυτού, γράφτηκε πως ο πρίγκιπας Φίλιππος και η πριγκίπισσα Ωρόρα θα συναντιούνταν τυχαία στο δάσος, όπου η Ωρόρα θα είχε το όνομα Μπράιαρ Ρόουζ και θα συνδιαλεγόταν με τα ζώα του δάσους. Επιπρόσθετα, επειδή στο αυθεντικό παραμύθι του Περρώ η κατάρα διαρκούσε εκατό χρόνια, οι συγγραφείς αποφάσισαν να μειώσουν τη διάρκειά της σε μερικές ώρες, ώρες όπου ο πρίγκιπας Φίλιππος θα ξεπερνούσε τα διάφορα εμπόδια και θα πολεμούσε εναντίον της μεταμορφωμένης σε δράκο, Μαλέφισεντ.[6]

Το όνομα που δόθηκε στην Πριγκίπισσα από τους γονείς της είναι «Ωρόρα» (στα λατινικά σημαίνει «αυγή»), όπως και στο μπαλέτο του Τσαϊκόφσκυ. Αυτό το όνομα συναντάται και στην εκδοχή του παραμυθού του Σαρλ Περρώ, όχι όμως ως το όνομα της Πριγκίπισσας, αλλά της κόρης της.[7] Ενώ κρυβόταν, η Πριγκίπισσα είχε το όνομα Μπράιαρ Ρόουζ, το όνομα που είχε η Πριγκίπισσα στην εκδοχή του παραμυθιού των Αδελφών Γκριμ.[8] Στον Πρίγκιπα δόθηκε το πριγκιπικό όνομα το οποίο ήταν το πιο οικείο στους Αμερικανούς κατά τη δεκαετία του '50, Πρίγκιπας Φίλιππος, παίρνοντας το όνομά του από τον Φίλιππο, Δούκα του Εδιμβούργου και σύζυγο της Ελισάβετ Β΄ του Ηνωμένου Βασιλείου. Ο χαρακτήρας αποτελεί τον πρώτο πρίγκιπα της Disney που έχει όνομα, καθώς οι δύο πρίγκιπες που προηγήθηκαν στις ταινίες Η Χιονάτη και οι επτά νάνοι και Σταχτοπούτα, δεν ονοματίστηκαν ποτέ αλλά αποκαλούνταν ως οι «Πρίγκιπες του Παραμυθιού».

Τον Δεκέμβριο του 1953 ο Τζάκσον υπέστη καρδιακή προσβολή, με αποτέλεσμα ο Έρικ Λάρσον, ένας από τους Εννέα Γηραιούς Άντρες της Disney, να αναλάβει τη σκηνοθεσία. Μέχρι τον Απρίλιο του 1954, η κυκλοφορία της Ωραίας Κοιμωμένης προγραμματίστηκε για τον Φεβρουάριο του 1957.[5] Με τον Λάρσον πια στη σκηνοθεσία και με το τμήμα του να είναι υπεύθυνο για την σκηνή στο δάσος,[9] ο Ντίσνεϋ του έδωσε οδηγίες πως ήθελε η εικόνα να είναι μια «κινούμενη ψευδαίσθηση, το απόλυτο στην εικονογράφηση» και πρόσθεσε πως δεν τον ένοιαζε πόσο καιρό θα χρειαζόταν για να γίνει. Εξαιτίας των συνεχών καθυστερήσεων, η ημερομηνία κυκλοφορίας μεταφέρθηκε για ακόμα μία φορά από τα Χριστούγεννα του 1957 στα Χριστούγεννα του 1958. Ένα άλλο μέλος των Εννέα Γηραιών Ανδρών, ο Μιλτ Καλ, κατηγόρησε τον Ντίσνεϋ για τις συνεχείς καθυστερήσεις και αλλαγές στην ημερομηνία κυκλοφορίας επειδή «δεν έκανε συναντήσεις για την ιστορία του έργου. Δεν έκανε το όλο πράγμα να προχωρήσει».[10] Σχετικά αργά στην παραγωγή, ο Ντίσνεϋ απομάκρυνε τον Λάρσον από την εποπτεία της σκηνοθεσίας και έβαλε στη θέση του τον Κλάυντ Τζερόνιμι.[5][11] Ο διευθυντής εικονογράφησης Βόλφγκανγκ Ράιτερμαν θα προστίθετο στην ομάδα ως σκηνοθέτης της σκηνής κλιμάκωσης όπου ο Πρίγκιπας θα αντιμετώπιζε την Μαλέφισεντ που είχε μεταμορφωθεί σε δράκο, σχολιάζοντας: «Είχαμε φτάσει στο σημείο να λέμε πως θα σκοτώναμε τον Πρίγκιπα!».[12] Ο Λες Κλαρκ, ακόμα ένα μέλος των Εννέα Γηραιών Αντρών, θα αναλάμβανε τη σκηνοθεσία της εναρκτήριας σκηνής της ταινίας, όπου οι υπήκοοι του Βασιλείου φτάνουν στο παλάτι για την παρουσίαση της πριγκίπισσας Ωρόρα.[13]

Καλλιτεχνική επιμέλεια[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Κέυ Νίλσεν - του οποίου τα σκίτσα ήταν η βάση της σκηνής Νύχτα στο Φαλακρό Βουνό (Night on Bald Mountain) στην ταινία Φαντασία - υπήρξε ο πρώτος ο οποίος σκίτσαρε σχέδια για την ταινία το 1952.[14] Το καλλιτεχνικό στυλ της ταινίας προήλθε όταν ο Τζον Χεντς παρατήρησε τις φημισμένες ταπετσαρίες του μονόκερου στο μουσείο «The Cloisters», το οποίο υπάγεται στο Μητροπολιτικό Μουσείο Τέχνης της Νέας Υόρκης. Όταν ο Χεντς επέστρεψε στα στούντιο της Disney, έφερε αντίγραφα των ταπετσαριών και τα έδειξε στον Ντίσνεϋ ο οποίος απάντησε: «Ναι, θα μπορούσαμε να χρησιμοποιήσουμε αυτό το στυλ για την Ωραία Κοιμωμένη».[15]

Ο Άιβιντ Ερλ εντάχθηκε στο δυναμικό της Walt Disney Productions το 1951 ως βοηθός ζωγράφος φόντων για την ταινία Πήτερ Παν, πριν προαχθεί σε ζωγράφο φόντων για το καρτούν του Γκούφυ «For Whom the Bulls Toil», αλλά και στυλίστα χρωμάτων για τη βραβευμένη με Όσκαρ μικρού μήκους ταινία κινουμένων σχεδίων «Toot, Whistle, Plunk and Boom».[5][16] Για την Ωραία Κοιμωμένη, ο Ερλ είπε πως «ένιωσε πλήρως ελεύθερος να βάλει το δικό του στυλ» στις ζωγραφιές που βάσισε στα σχέδια του Χεντς δηλώνοντας: «Όπου τα δέντρα του μπορεί να είχαν καμπύλες, τα ίσιωνα…. Ενώνοντας τα δύο στυλ απλά δημιούργησα το δικό μου».[17] Επιπλέον, ο Ερλ εμπνεύστηκε από την Ιταλική Αναγέννηση παίρνοντας στοιχεία από τους Άλμπρεχτ Ντύρερ, Πίτερ Μπρίγκελ, Νικολάας φαν Άικ και Σάντρο Μποττιτσέλλι, καθώς και από την περσική και ιαπωνική τέχνη.[18] Όταν ο Τζερόνιμι έγινε επικεφαλής σκηνοθεσίας της ταινίας, οι δύο άντρες είχαν έντονες δημιουργικές διαφωνίες. Ο Τζερόνιμι σχολίασε για τις ζωγραφιές του Ερλ: «νιώθω πως λείπει η διάθεση σε πολλά πράγματα. Όλες αυτές οι όμορφες λεπτομέρειες στα δέντρα, στον φλοιό και όλα αυτά, είναι όλα καλά αλλά, ποιος στο καλό θα κοιτάζει αυτό; Τα φόντα κατέληξαν να είναι πιο σημαντικά από την ίδια την εικονογράφηση. Τα έχει κάνει να μοιάζουν σαν Χριστουγεννιάτικες κάρτες».[9] Ο Ερλ αποχώρησε από τα στούντιο της Disney τον Μάρτιο του 1958, πριν την ολοκλήρωση της Ωραίας Κοιμωμένης, για να βρει δουλειά στην εταιρία παραγωγής John Sutherland Productions. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα ο Τζερόνιμι να μαλακώσει και να αραιώσει τις ζωγραφιές του Ερλ από τη διακριτική μεσαιωνική τους υφή.[19]

Εικονογράφηση[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Αναφορά σε live-action υλικό[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Πριν την έναρξη της διαδικασίας εικονογράφησης, μια live-action εκδοχή σκηνών της ταινίας γυρίστηκε με ηθοποιούς σε κοστούμια να εξυπηρετούν ως μοντέλα για τους εικονογραφιστές, κάτι για το οποίο ο Ουώλτ Ντίσνεϋ επέμενε να γίνει επειδή ήθελε οι χαρακτήρες να εμφανίζονται «όσο πιο αληθινοί γίνεται, με σάρκα και οστά». Ωστόσο, ο Μιλτ Καλ είχε ενστάσεις για αυτή τη μέθοδο αποκαλώντας την ως «δεκανίκι, ασφυκτική για τη δημιουργική προσπάθεια. Οποιοσδήποτε που αξίζει να βρίσκεται σε αυτή τη δουλειά, επιβάλλεται να ξέρει πώς κινούνται οι άνθρωποι».[20] Η Ελίν Στάνλεϋ ήταν το μοντέλο για την πριγκίπισσα Ωρόρα.[21] Το μόνο ντοκουμέντο που υπάρχει από την ερμηνεία της Στάνλεϋ ως Ωρόρα είναι ένα κλιπ από την τηλεοπτική εκπομπή Disneyland, το οποίο αποτελείται από τους καλλιτέχνες να σκιαγραφούν τον χορό της με τα ζώα του δάσους. Η Στάνλεϋ υπήρξε και το μοντέλο για τη Σταχτοπούτα[22][23] αλλά και αργότερα για την Ανίτα από την ταινία Τα 101 Σκυλιά της Δαλματίας,[22] ενώ υποδύθηκε και την Πόλλυ Κρόκετ στην τηλεοπτική σειρά Davy Crockett, King of the Wild Frontier.

Το μοντέλο για τον πρίγκιπα Φίλιππο ήταν ο Εντ Κίμμερ,[23] ο οποίος είχε υποδυθεί τον Διοικητή Μπαζ Κόρρι στην τηλεοπτική σειρά Space Patrol[24][25] πέντε χρόνια πριν την κυκλοφορία της Ωραίας Κοιμωμένης. Για την τελευταία σκηνή της μάχης, ο Κίμμερ φωτογραφήθηκε πάνω σε ένα ξύλινο ελάφι. Το μοντέλο για τη Μαλέφισεντ ήταν η Έληνορ Ώντλεϋ, η οποία χάρισε και τη φωνή της στον χαρακτήρα.[26] Η χορεύτρια Τζέην Φάουλερ ερμήνευσε επίσης μερικές σκηνές της Μαλέφισεντ.[23][27][28] Ανάμεσα στις ηθοποιούς που υπήρξαν μοντέλα χαρακτήρων για την ταινία ήταν οι Σπρινγκ Μπάιντον και Φράνσες Μπάβιερ.

Εικονογράφηση χαρακτήρων[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Εξαιτίας του καλλιτεχνικού βάθους που έδωσε ο Ερλ στα φόντα, αποφασίστηκε οι χαρακτήρες να στυλιζαριστούν με τέτοιο τρόπο, ώστε να είναι κατάλληλα ταιριαστοί με αυτά.[29] Ενώ οι καλλιτέχνες και οι εικονογραφιστές των σχεδίων είχαν εντυπωσιαστεί με τις ζωγραφιές του Ερλ, τελικά άρχισαν να απογοητεύονται με το να δουλεύουν πάνω σε ένα στυλ το οποίο πολλοί θεωρούσαν υπερβολικά ψυχρό, επίπεδο και μοντέρνο για ένα παραμύθι. Μολαταύτα, ο Ντίσνεϋ επέμενε στον οπτικό σχεδιασμό ισχυριζόμενος πως η εμπνευσμένη τέχνη που ανέθεσε στο παρελθόν είχε ομογενοποιήσει τους εικονογραφιστές.[30] Ο Φρανκ Τόμας παραπονέθηκε στον Κεν Πήτερσον, τον επικεφαλής του τμήματος εικονογράφησης, για τα «πολύ άκαμπτα σχέδια» του Ερλ, εξαιτίας του ανασταλτικού αποτελέσματος που είχαν στους εικονογραφιστές, αποτέλεσμα το οποίο ήταν λιγότερο προβληματικό από το να δουλεύεις με τα σχέδια της Μαίρυ Μπλαιρ, με τον Πέτερσον να του απαντά πως το ύφος του σχεδιασμού ήταν απόφαση του Ουώλτ και πως, είτε τους άρεσε είτε όχι, έπρεπε να το χρησιμοποιήσουν.[17] Ο σχεδιαστής παραγωγής Κεν Άντερσον διαμαρτυρήθηκε επίσης: «Έπρεπε να παλέψω με τον εαυτό μου για να με αναγκάσω να ζωγραφίσω με αυτό τον τρόπο». Ένας άλλος εικονογραφιστής, ο οποίος δούλευε πάνω στον χαρακτήρα της Ωρόρα, ισχυρίστηκε πως το τμήμα του ήταν τόσο προσεκτικό σε σχέση με τις ζωγραφιές, με αποτέλεσμα να παράγουν μια ζωγραφιά την ημέρα, κάτι το οποίο μεταφράζεται σε ένα δευτερόλεπτο εικόνας στην οθόνη τον μήνα.[31]

Στο μεταξύ, ανατέθηκε στον Τομ Όρεμπ ως στυλίστας χαρακτήρων, όχι μόνο να ενσωματώσει το ύφος των φόντων, αλλά να το κάνει και να ταιριάζει με το σύγχρονο ύφος των στούντιο UPA. Όπως και με τα σχέδια του Ερλ, οι εικονογραφιστές παραπονέθηκαν πως τα σχέδια των χαρακτήρων ήταν πολύ άκαμπτα για να εικονογραφηθούν.[32] Για τη Μαλέφισεντ, ο Μαρκ Ντέιβις εμπνεύστηκε από θρησκευτικούς Τσεχοσλοβάκικους πίνακες και χρησιμοποίησε «την κόκκινη και μαύρη κουρτίνα στο πίσω μέρος η οποία έμοιαζε με φλόγες και σκέφτηκα πως θα ήταν υπέροχο να τη χρησιμοποιήσω. Την ιδέα για το κολάρο την πήρα εν μέρη από μια νυχτερίδα και τα κέρατα έμοιαζαν σαν τον διάβολο». Ωστόσο, σε μια πράξη καλλιτεχνικού συμβιβασμού, ο Ερλ έχοντας την τελική έγκριση για τον σχεδιασμό των χαρακτήρων, ζήτησε την αλλαγή του κόκκινου σε ένα χρώμα λεβάντας, πιο ιώδες, καθώς το κόκκινο θα έβγαινε πολύ δυνατό, μια αλλαγή στην οποία ο Ντέιβις συμφώνησε.[33] Επιπρόσθετα, ο Ντέιβις υπήρξε και επικεφαλής της εικονογράφισης του ομότιτλου χαρακτήρα με τη φιγούρα και τα χαρακτηριστικά του χαρακτήρα να βασίζονται σε αυτά της Ώντρεϋ Χέπμπορν αλλά και σε αυτά της Μαίρυ Κόστα, της ηθοποιού που χάρισε τη φωνή της στον χαρακτήρα.[34]

Στους βετεράνους εικονογραφιστές Φρανκ Τόμας και Όλλι Τζόνστον, ανατέθηκαν οι τρεις καλές νεράιδες: Φλώρα, Δώρα και Μαριγούλα. Ο Ουώλτ Ντίσνεϋ προέτρεψε οι νεράιδες να είναι ομοιογενείς, κάτι στο οποίο οι Τόμας και Τζόνστον έφεραν ένσταση, με τον Τόμας να δηλώνει πως «σκεφτήκαμε πως 'αυτό δεν θα είχε πλάκα'. Έτσι, ξεκινήσαμε να σχεδιάζουμε τις φιγούρες με τελείως διαφορετικό τρόπο την καθεμία και δουλέψαμε στο πως θα μπορούσαμε να τις αναπτύξουμε σε ξεχωριστές προσωπικότητες».[35] Ο Τζον Λόνσμπερυ εικονογράφησε τη σκηνή ανάμεσα στον βασιλιά Ουμβέρτο και τον βασιλιά Στέφαν.[29] Ο Τσακ Τζόουνς, γνωστός για τη δουλειά του ως επικεφαλής εικονογραφιστής στην Warner Bros. Cartoons, δούλεψε στην ταινία για τέσσερις μήνες κατά τα πρώιμα στάδια ανάπτυξης, όταν η Warner Bros. Cartoons είχε κλείσει και αναμενόταν πως οι ταινίες 3-D θα αντικαθιστούσαν τα κινούμενα σχέδια στο box office. Μετά την αποτυχία των 3-D και την αλλαγή της απόφασης των Warner, ο Τζόουνς επέστρεψε στα άλλα στούντιο. Η δουλειά του στην Ωραία Κοιμωμένη, στην οποία δούλεψε τέσσερις μήνες, δεν του αποδόθηκε. Ειρωνικώς, κατά τα πρώιμα χρόνια δουλειάς στη Warner Bros., ο Τζόουνς χρησιμοποιούσε πολύ το ύφος της Disney στην εικονογράφηση, μέχρι που ο Τεξ Έιβερυ έκανε τη Warner να ξεφύγει από αυτό το ύφος. Ένας άλλος εικονογραφιστής που δούλεψε στην ταινία για κάποιο μέρος της παραγωγής της και αξίζει να σημειωθεί, είναι ο Ντον Μπλουθ, ο οποίος δούλεψε ως βοηθός εικονογραφιστής του Λόνσμπερυ. Ο Μπλουθ έφυγε μετά από δύο χρόνια, αλλά επέστρεψε στα στούντιο κατά τη δεκαετία του '70.

Κάστινγκ[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το 1952, η Μαίρυ Κόστα κλήθηκε να τραγουδήσει στο δείπνο του Μουσικού Ωδείου του Λος Άντζελες (σήμερα Ινστιτούτο Τεχνών της Καλιφόρνια), όπου τραγούδησε το When fall in love. Μετά την ερμηνεία της, την προσέγγισε ο Ουώλτερ Σιούμαν ο οποίος της είπε: «Δεν θέλω να σε σοκάρω, αλλά έψαχνα (την Ωρόρα) για τρία χρόνια και θέλω να σου προτείνω μια ακρόαση. Θα το έκανες;» Η Κόστα αποδέχθηκε την προσφορά και στην ακρόασή της στο στούντιο ηχογράφησης με τον Τζορτζ Μπρανς, της ζητήθηκε να τραγουδήσει και να κάνει ένα κάλεσμα πουλιού, το οποίο έκανε αρχικά με τη Νότια προφορά της, μέχρι τη στιγμή που τη συμβούλευσαν να το κάνει με αγγλική προφορά. Την επόμενη μέρα, ο Ουώλτ Ντίσνεϋ την ενημέρωσε πως είχε πάρει το ρόλο.[36][37]

Αρχικά, η Έληνορ Ώντλεϋ απέρριψε την επιλογή του ρόλου της Μαλέφισεντ καθώς αντιμετώπιζε τη φυματίωση εκείνο το διάστημα, αλλά αργότερα αναθεώρησε.[38]

Μουσική[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Τον Απρίλιο του 1952, το περιοδικό Billboard ανέφερε πως οι Τζακ Λώρενς και Σάμμυ Φέιν είχαν υπογράψει για να συνθέσουν τη μουσική επένδυση της ταινίας.[39] Ο Ουώλτερ Σιούμαν ήταν αυτός που είχε αναλάβει αρχικά τη σύνθεση αλλά εγκατέλειψε το πρότζεκτ έπειτα από κάποιες δημιουργικές διαφωνίες που είχε με τον Ουώλτ Ντίσνεϋ. Ο εικονογραφιστής Ουόρντ Κίμπαλ ήταν αυτός που πρότεινε τον Τζορτζ Μπρανς ως αντικαταστάτη του Σιούμαν. Εξαιτίας της απεργίας των μουσικών το 1957, η μουσική της ταινίας ηχογραφήθηκε στο Βερολίνο.[40]

Λίστα κομματιών[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Εξώφυλλο του soundtrack.
Αρ. Tίτλος Διάρκεια
1. "Main Title"/"Once Upon a Dream"/"Prologue"   2:57
2. "Hail to the Princess Aurora"   1:57
3. "The Gifts of Beauty and Song"/"Maleficent Appears"/"True Love Conquers All"   5:38
4. "The Burning of the Spinning Wheels"/"The Fairies' Plan"   4:32
5. "Maleficent's Frustration"   2:08
6. "A Cottage in the Woods"   3:27
7. "Do You Hear That?"/"I Wonder"   3:57
8. "An Unusual Prince"/"Once Upon a Dream" (Reprise) 3:29
9. "Magical House Cleaning"/"Blue or Pink"   2:47
10. "A Secret Revealed"   1:57
11. "Wine (Drinking Song)"/"The Royal Argument"   4:09
12. "Prince Phillip Arrives"/"How to Tell Stefan"   2:26
13. "Aurora's Return"/"Maleficent's Evil Spell"   5:06
14. "Poor Aurora"/"Sleeping Beauty"   2:57
15. "Forbidden Mountain"   2:51
16. "A Fairy Tale Come True"   2:48
17. "Battle with the Forces of Evil"   5:11
18. "Awakening"   2:44
19. "Finale"/"Once Upon a Dream" (third-prise) 1:43
Συν. διάρκεια:
1:02:44

Το επετειακό άλμπουμ για τα 60 χρόνια μουσικής Disney, Classic Disney: 60 Years of Musical Magic, περιλαμβάνει το τραγούδι «Once Upon a Dream» στον πράσινο δίσκο και το τραγούδι «I Wonder» στον μωβ δίσκο. Επιπρόσθετα, το άλμπουμ Disney's Greatest Hits περιλαμβάνει επίσης το «Once Upon a Dream» στον μπλε δίσκο. Ο συλλογικός δίσκος βινυλίου του 1973, 50 Happy Years of Disney Favorites, περιλαμβάνει κι αυτός το τραγούδι «Once Upon a Dream» ως το έβδομο κομμάτι της Πλευράς IV, καθώς και ένα τραγούδι με τον τίτλο «Blue Bird – I Wonder» που φέρει την ετικέτα ότι προέρχεται από αυτή την ταινία και ανήκει στους Χίμπλερ, Σηρς και Μπρανς (κομμάτι 4, Πλευρά II).

Αν και η μουσική επένδυση της ταινίας αποδίδεται κυρίως στον Μπρανς, εκείνος αποκόμισε το μεγαλύτερο μέρος της δουλειάς του από τα θέματα και τις μελωδίες του ομότιτλου μπαλέτου του Τσαϊκόφσκυ.

Το συγκρότημα No Secrets ερμήνευσε μια διασκευή του «Once Upon a Dream» στο άλμπουμ Disneymania 2, το οποίο εμφανίζεται ως μουσικό βίντεο στο DVD που κυκλοφόρησε το 2003. Η Έμιλυ Όσμεντ τραγούδησε επίσης μια διασκευή του τραγουδιού, η οποία κυκλοφόρησε στις 12 Σεπτεμβρίου 2008 στο Disney Channel και περιλαμβάνεται επίσης στην πλατινένια DVD και Blu-ray έκδοση.

Στο άλμπουμ Disney – Koe no Oujisama του 2012, το οποίο περιέχει διάφορους Ιάπωνες ηθοποιούς φωνής να ερμηνεύουν τραγούδια της Disney, το τραγούδι «Once Upon a Dream» ερμηνεύει ο Τοσιγιούκι Μορικάουα.

Εν αναμονή της ταινίας Maleficent το 2014, μια διασκευή σε ερμηνεία της Λάνα Ντελ Ρέυ κυκλοφόρησε από τη Disney στις 26 Ιανουαρίου. Το τραγούδι είναι πιο σκοτεινό και πιο δραματικό από το αυθεντικό του 1959, δεδομένου του ότι η ταινία είναι επικεντρωμένη στην κακιά Μαλέφισεντ. Το τραγούδι ακούστηκε για πρώτη φορά σε ένα τρέιλερ της ταινίας που προβλήθηκε στα βραβεία Grammy του 2014 ως διαφημιστικό διάλειμμα και κυκλοφόρησε δωρεάν στο Google Play για περιορισμένο χρονικό διάστημα.[41][42]

Κυκλοφορία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Πρώτη κινηματογραφική κυκλοφορία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η εταιρία διανομής της Disney, Buena Vista Distribution, κυκλοφόρησε την Ωραία Κοιμωμένη στις αίθουσες και στις δύο μορφές εκτύπωσης, την κανονική των 35mm αλλά και στο πιο μεγάλο μέγεθος των 70mm. Οι εκτυπώσεις Super Technirama 70 ήταν εξοπλισμένες με στερεοφωνικό ήχο 6-κομματιών: μερικές συμβατές CinemaScope 35mm Technirama εκτυπώσεις κυκλοφόρησαν με στέρεο ήχο 4-κομματιών και άλλες είχαν μονοφωνικά soundtracks. Στην αρχική της κυκλοφορία, η Ωραία Κοιμωμένη κυκλοφόρησε μαζί με το μικρού μήκους μιούζικαλ/ντοκιμαντέρ Grand Canyon, το οποίο κέρδισε βραβείο Όσκαρ.[43]

Κατά τη διάρκεια της πρώτης της κυκλοφορίας τον Ιανουάριο του 1959, η Ωραία Κοιμωμένη είχε κατά προσέγγιση έσοδα $5.3 εκατομμύρια.[44] Το κόστος παραγωγής της ταινίας, το οποίο ήταν συνολικά $6 εκατομμύρια,[1] την έκανε την πιο ακριβή ταινία της Disney μέχρι εκείνη τη στιγμή και δύο φορές πιο ακριβή από την καθεμία από τις τρεις ταινίες κινουμένων σχεδίων που προηγήθηκαν: Η Αλίκη στη Χώρα των Θαυμάτων, Πήτερ Παν και Η Λαίδη και ο Αλήτης.[45] Το ψηλό κόστος παραγωγής της Ωραίας Κοιμωμένης, σε συνδυασμό με την χαμηλή απόδοση των περισσοτέρων από τις ταινίες της Disney την περίοδο 1959-1960, είχαν σαν αποτέλεσμα την πρώτη ετήσια ζημιά της δεκαετίας για το έτος 1960[1] και υπήρξαν μαζικές απολύσεις σε όλο το τμήμα σχεδιασμού κινουμένων σχεδίων.[46]

Επανακυκλοφορίες[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Όπως και Η Αλίκη στη Χώρα των Θαυμάτων (1951), η οποία επίσης δεν είχε επιτυχία στην αρχική της κυκλοφορία, η Ωραία Κοιμωμένη δεν επανακυκλοφόρησε ποτέ κινηματογραφικά όσο ήταν ζωντανός ο Ουώλτ Ντίσνεϋ. Ωστόσο, επανακυκλοφόρησε πολλές φορές στις κινηματογραφικές αίθουσες κατά τη διάρκεια των δεκαετιών που ακολούθησαν. Η ταινία επανακυκλοφόρησε το 1970[47] σε κανονικό φιλμ 35mm. Αυτή η κυκλοφορία είχε έσοδα $3.8 εκατομμύρια.[48] Επανακυκλοφόρησε το 1979 σε μορφή 70mm με στέρεο ήχο 6-κομματιών καθώς και σε μορφή 35mm με στέρεο και μονοφωνικό ήχο,[49] το 1986,[50] και το 1995.[51] Αρχικά ήταν προγραμματισμένη να επανακυκλοφορήσει το 1993 (όπως διαφημίστηκε στην VHS κυκλοφορία της ταινίας του 1992 Η Πεντάμορφη και το Τέρας), αλλά η κυκλοφορία αυτή ακυρώθηκε και μετακινήθηκε για δύο χρόνια αργότερα. Οι επιτυχημένες επανακυκλοφορίες της Ωραίας Κοιμωμένης την έκαναν τη δεύτερη πιο επιτυχημένη ταινία που κυκλοφόρησε το 1959, πίσω από την ταινία Μπεν Χουρ,[52] με συνολικά έσοδα $51.6 εκατομμύρια.[2] Προσαρμοσμένα στον πληθωρισμό, τα συνολικά έσοδα ανέρχονται στα $623.56 εκατομμύρια, τοποθετώντας την στο Top 40 των ταινιών με τα περισσότερα έσοδα.[53]

Από τις 9 Ιουλίου μέχρι τις 13 Αυγούστου 2012, η Αμερικανική Ακαδημία Κινηματογραφικών Τεχνών και Επιστημών διοργάνωσε την εκδήλωση «The Last 70MM Film Festival» στο Samuel Goldwyn Theater, όπου η Ακαδημία, τα μέλη της και η βιομηχανία του Χόλιγουντ αναγνώρισαν τη σημασία, την ομορφιά και το μεγαλείο των ταινιών που έγιναν σε μορφή 70mm και του πώς η εικόνα και η ποιότητά τους είναι ανώτερη από αυτή των ψηφιακών ταινιών. Η Ακαδημία επέλεξε τις ακόλουθες ταινίες, οι οποίες γυρίστηκαν σε μορφή 70mm, για να προβληθούν κατά την εκδήλωση έτσι ώστε να αποκτήσουν τα μέλη της μια νέα εκτίμηση που δεν είχαν πιο πριν για αυτές τις οικείες ταινίες: Είναι ένας Τρελός... Τρελός... Τρελός Κόσμος, Η Ωραία Κοιμωμένη, Γκραν Πρι, Η Μελωδία της Ευτυχίας, 2001: Η Οδύσσεια του Διαστήματος και Σπάρτακος, μαζί με άλλες ταινίες μικρού μήκους που έγιναν στην ίδια μορφή των 70mm.[54] Μια προβολή της τελευταίας εκτύπωσης 70mm της ταινίας συμπεριελήφθηκε στο «70mm & Widescreen Film Festival» που έγινε στο Somerville Theatre στις 18 Σεπτεμβρίου 2016.[55]

Κριτικές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Κατά την αρχική της κυκλοφορία, η Ωραία Κοιμωμένη έλαβε μικτές προς θετικές κριτικές από τους κριτικούς. Ο Μπόσλεϋ Κράουδερ, γράφοντας την κριτική του για την εφημερίδα The New York Times, επαίνεσε το ότι «τα χρώματα είναι πλούσια, οι ήχοι είναι γλυκύτατοι και μαγικοί σπινθήρες ξεπετάγονταν γοητευτικά από τα μαγικά ραβδιά», αλλά κατέκρινε την ομοιότητά της με την ταινία Η Χιονάτη και οι επτά νάνοι. Ανέφερε πως «η Πριγκίπισσα έμοιαζε τόσο πολύ στην Χιονάτη που οι δυο τους θα μπορούσαν να ήταν δύο από τα κορίτσια της μπύρας Rheingold που είχαν διαφορά μεταξύ τους τρία με τέσσερα χρόνια. Έχει την ίδια μαγική σχέση με τα μικρά πλάσματα του δάσους. Η μάγισσα έχει τα ίδια λοξά μάτια της Κίρκης με αυτά που είχε και η μάγισσα στην Χιονάτη όταν έκανε τη μαύρη μαγεία της. Και οι τρεις καλές νεράιδες θα μπορούσαν να είναι οι ανύπαντρες αδελφές των μισογύνηδων εφτά νάνων».[56] Το περιοδικό Variety επαίνεσε τις τραγουδιστικές φωνές των Μαίρυ Κόστα και Μπίλ Σίρλεϋ σημειώνοντας πως «μερικά από τα καλύτερα κομμάτια της εικόνας είναι αυτά με τις τρεις καλές νεράιδες, στις οποίες χαρίζουν τη φωνή τους οι Βίρνα Φέλτον, Μπάρμπαρα Τζο Άλλεν και Μπάρμπαρα Λάντυ».[57] Η εφημερίδα The New York Daily News περιέγραψε την ταινία ως «μαγευτική».[58]

Μολαταύτα, η ταινία διατήρησε μια ισχυρή συνέχεια και σήμερα χαιρετίζεται ως μία από τις καλύτερες ταινίες κινουμένων σχεδίων που έγιναν ποτέ, χάρη στα τυποποιημένα σχέδιά της από τον ζωγράφο Άιβιντ Ερλ ο οποίος ήταν επίσης ο καλλιτεχνικός σκηνοθέτης της ταινίας, στην πλούσια μουσική της επένδυση, στον χαρακτήρα της Μαλέφισεντ (του οποίου η δημοφιλία οδήγησε στο να είναι η ναυαρχίδα των κακών της Disney) και στην παρουσίαση της σε μορφή 70mm και στερεοφωνικό ήχο. Η Κάρι Ρ. Γουίντον από το «Common Sense Media» βαθμολόγησε την ταινία με 5/5 γράφοντας: «Η κλασική Disney είναι γοητευτική αλλά μερικές φορές τρομακτική».[59]

Η ιστοσελίδα συλλογής κριτικών Rotten Tomatoes αναφέρει πως η ταινία συγκεντρώνει ποσοστό αποδοχής 90% με μέσο όρο 8.2/10, βασισμένο σε 39 κριτικές. Στο τμήμα ομοφωνίας διαβάζουμε: «Αυτό το ονειρικό σκηνικό της Disney περιέχει στιγμές μεγαλείου με τα πλούσια χρώματά του, μαγική ατμόσφαιρα και έναν από τους πιο απειλητικούς κακούς στην ιστορία της Disney».[60]

Διακρίσεις[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η Ωραία Κοιμωμένη ήταν υποψήφια για βραβείο Όσκαρ στην κατηγορία Καλύτερης Μουσικής (Τζορτζ Μπρανς), αλλά έχασε από την ταινία Porgy and Bess.[61] Υπήρξε επίσης υποψήφια στην κατηγορία του Καλύτερου Soundtrack στα Βραβεία Grammy, αλλά έχασε και πάλι από την ταινία Porgy and Bess.[62] Στα Βραβεία Young Artist ήταν υποψήφια στην κατηγορία «Καλύτερο ψυχαγωγικό μιούζικαλ σε τηλεόραση ή κινηματογράφο», αλλά έχασε από την ταινία Nutcracker Fantasy.[63]

Η ταινία αναγνωρίζεται από το Αμερικανικό Ινστιτούτο Κινηματογράφου στις ακόλουθες λίστες:

  • 2003: AFI 100 Χρόνια... 100 Ήρωες και Κακοί:
    • Μαλέφισεντ – Υποψήφια[64]
  • 2006: AFI 100 Χρόνια Μιούζικαλ – Υποψηφιότητα[65]
  • 2008: AFI 10 Top 10:
    • Υποψηφιότητα στην κατηγορία ταινιών κινουμένων σχεδίων[66]

Home media[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η Ωραία Κοιμωμένη κυκλοφόρησε σε VHS, Betamax και Laserdisc στις 14 Οκτωβρίου 1986 στη συλλογή «Τα Κλασικά της Disney».[67] Κατά τη διάρκεια της κυκλοφορίας της σε VHS το 1986, πώλησε περισσότερα από ένα εκατομμύριο αντίτυπα.[68] Η συγκεκριμένη κυκλοφορία αποσύρθηκε από την αγορά στις 31 Μαρτίου 1988.[69]

Η ταινία υπέστη ψηφιακή επεξεργασία το 1997 και, αυτή η εκδοχή, κυκλοφόρησε τόσο σε VHS όσο και σε Laserdisc ως μέρος της συλλογής «Τα αριστουργήματα της Disney». Η VHS έκδοση του 1997 περιείχε επίσης ένα ειδικό αναμνηστικό βιβλίο με σύντομα γεγονότα που έγιναν κατά τη διάρκεια παραγωγής της ταινίας.

Το 2003, η επεξεργασμένη Ωραία Κοιμωμένη κυκλοφόρησε σε DVD σε μια ειδική έκδοση 2-δίσκων. Αυτή η κυκλοφορία περιελάμβανε ένα σύντομο βίντεο του πώς φτιάχτηκε η VHS έκδοση του 1997, τη μικρού μήκους ταινία Grand Canyon, το κομμάτι Life of Tchaikovsky από την ταινία The Peter Tchaikovsky Story, που αποτελούσε μια από τις τηλεοπτικές ταινίες της Disney,[70] μια εικονική συλλογή έργων τέχνης, τη διάταξη και τα σχέδια φόντου, τρία τρέιλερ και ηχητικό σχολιασμό από τους Μαίρυ Κόστα, Άιβιντ Ερλ και Όλλι Τζόνστον.[71]

Μια Πλατινένια έκδοση της Ωραίας Κοιμωμένης που περιελάμβανε DVD και Blu-ray κυκλοφόρησε στις 7 Οκτωβρίου 2008 στις Ηνωμένες Πολιτείες, κάνοντάς την την πρώτη ταινία της σειράς των Πλατινένιων εκδόσεων που κυκλοφόρησε σε βίντεο υψηλής ευκρίνειας. Αυτή η κυκλοφορία βασίζεται πάνω στην επεξεργασία που έγινε το 2007 από τα αυθεντικά αρνητικά Technicolor. Αυτή η νέα επεξεργασία περιέχει την ταινία στην πλήρη αναλογία της 2.55:1, η οποία είναι πλατύτερη και από τις δύο εκτυπώσεις στις οποίες προβλήθηκε αρχικά η ταινία. Το σετ της Blu-ray έκδοσης περιέχει το BD-Live, μια online λειτουργία, και έξτρα υλικό όπως ένα ψηφιακό κάστρο και παιχνίδια.[72] Η κυκλοφορία του Blu-ray περιέχει επίσης ένα δίσκο της εκδοχής του DVD της ταινίας, επιπρόσθετα στους δύο δίσκους Blu-ray. Το DVD περιέχει ένα μουσικό βίντεο με μια διασκευή του κλασικού τραγουδιού της Disney «Once Upon A Dream», σε ερμηνεία της Έμιλυ Όσμεντ με τον Ντάνιελ Ρόμερ στο ρόλο του πρίγκιπα Φίλιππου. Το DVD κυκλοφόρησε στις 27 Οκτωβρίου 2008 στο Ηνωμένο Βασίλειο.

Η κυκλοφορία σε Blu-ray αποτελεί την πρώτη κυκλοφορία ταινίας της Disney σε μορφή Blu-ray, της οποίας είχε κάνει παραγωγή ο ίδιος ο Ουώλτ Ντίσνεϋ. Η ταινία κυκλοφόρησε σε Blu-ray, DVD και Digital HD στη συλλογή «Τα Διαμάντια της Disney» στις 7 Οκτωβρίου 2014, έξι χρόνια μετά την πρώτη της κυκλοφορία σε Blu-ray.

Κληρονομιά[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Βιντεοπαιχνίδια[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η Ωρόρα είναι μία από τις εφτά «Πριγκίπισσες της Καρδιάς» στο δημοφιλές παιχνίδι της εταιρίας Square Enix, Kingdom Hearts (αν και η εμφάνισή της είναι μικρή). Η Μαλέφισεντ είναι μία από τους κακούς και στις τρεις εκδόσεις της σειράς του παιχνιδιού και για πολύ λίγο σύμμαχος στην κλιμάκωση του τρίτου παιχνιδιού. Οι καλές νεράιδες εμφανίζονται στο Kingdom Hearts II όπου δίνουν καινούρια ρούχα στον Σόρα. Το κοράκι Ντιάμπλο εμφανίζεται επίσης στο Kingdom Hearts II για να αναστήσει την ηττημένη ερωμένη του.

Το PSP παιχνίδι Kingdom Hearts Birth by Sleep περιλαμβάνει έναν κόσμο, τον Enchanted Dominion, βασισμένο στην ταινία και οι χαρακτήρες που εμφανίζονται σε αυτόν είναι οι πριγκίπισσα Ωρόρα/Μπράιαρ Ρόουζ, Μαλέφισεντ, οι τρεις καλές νεράιδες και ο πρίγκιπας Φίλιππος, με τον τελευταίο να εξυπηρετεί ως προσωρινό μέλος στο πάρτι της Άκουα κατά τη διάρκεια της μάχης απέναντι στη Μαλέφισεντ και τον πιστό ακόλουθό της. Η Μαλέφισεντ επιστρέφει και στο Kingdom Hearts III.

Η Ωρόρα είναι επίσης ένας από τους χαρακτήρες στο παιχνίδι Πριγκίπισσες της Disney.

Επιτραπέζιο παιχνίδι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το παιχνίδι Walt Disney's Sleeping Beauty Game που κυκλοφόρησε το 1958 είναι ένα παιδικό επιτραπέζιο παιχνίδι που βασίζεται στην Ωραία Κοιμωμένη και παίζεται από δύο έως τέσσερις παίκτες. Στόχος του παιχνιδιού είναι να είσαι ο πρώτος παίκτης που θα κρατάει τρεις διαφορετικές κάρτες για να φτάσει στο κάστρο και στο σημείο που είναι σημαδεμένο ως «Τέλος».[73]

Η ταινία της Disney διατηρεί τα βασικά στοιχεία του παραμυθιού του 17ου αιώνα του Σαρλ Περρώ που αφορά μια πριγκίπισσα η οποία είναι καταραμένη να κοιμάται για εκατό χρόνια, αλλά προσθέτει τρεις νεράιδες που την προστατεύουν, έναν πρίγκιπα οπλισμένο με μαγικό σπαθί και ασπίδα και άλλες λεπτομέρειες. Οι εναλλαγές της Disney στην πλοκή του παραμυθιού ενσωματώνονται και στο παιχνίδι, και τα «εκπληκτικά γραφικά» της Disney[73] εικονογραφούν το παιχνίδι. Επιπρόσθετα, η ταινία έβγαλε βιβλία, παιχνίδια και άλλα παιδικά προϊόντα στο εμπόριο.

Ο εξοπλισμός του παιχνιδιού περιλαμβάνει τη βασική πλακέτα του παιχνιδιού, τέσσερα πιόνια διαφορετικού χρώματος, τέσσερα ζάρια-σβούρες, τέσσερα μαγικά ραβδιά και μια τράπουλα από κάρτες με φωτογραφίες.

Ο πρώτος παίκτης μετακινεί το πιόνι του όσα τετράγωνα του καθορίσει το ζάρι. Αν το πιόνι φτάσει σε ροζ αστέρι, τότε η σειρά του ολοκληρώνεται. Αν φτάσει σε κίτρινο αστέρι, τραβάει μια κάρτα και ακολουθεί τις οδηγίες που γράφει η κάρτα. Αν τραβήξει μια κάρτα με φωτογραφία, τη διατηρεί στην κατοχή του με το πρόσωπο της φωτογραφίας να είναι προς τα κάτω. Αν το ζάρι του παίκτη φέρει έξι, του δίνεται η ευκαιρία είτε να κινήσει το πιόνι του έξι τετράγωνα είτε να πάρει ένα μαγικό ραβδί. Μπορεί να χρησιμοποιήσει το ραβδί σε όποια φάση του παιχνιδιού το επιθυμεί και κάνοντας αυτό, θα πρέπει να τραβήξει δύο κάρτες και να ακολουθήσει τις οδηγίες τους. Ένας παίκτης πρέπει να συγκεντρώσει τρεις διαφορετικές κάρτες με φωτογραφίες πριν μπει στο Μονοπάτι της Ευτυχίας. Αν δεν κατέχει τις κάρτες, τότε συνεχίζει να κάνει κύκλους μέχρι να τις αποκτήσει. Αν το πιόνι ενός παίκτη πέσει πάνω στο μοβ τετράγωνο της Μαλέφισεντ, τότε θα πρέπει να επιστρέψει μία από τις κάρτες που έχει στην κατοχή του.

Θεματικά πάρκα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η Ωραία Κοιμωμένη δημιουργήθηκε την ίδια περίοδο που ο Ουώλτ Ντίσνεϋ έχτιζε το πάρκο της Disneyland στην Καλιφόρνια (γι' αυτό και η παραγωγή κράτησε έξι χρόνια). Για να βοηθήσει στην προώθηση της ταινίας, η δημιουργική ομάδα της Disney ονόμασε το εικονικό σύμβολο-κάστρο του πάρκου «Το κάστρο της Ωραίας Κοιμωμένης» (αρχικά προοριζόταν να είναι της Χιονάτης).[εκκρεμεί παραπομπή] Μια έκθεση προστέθηκε στο εσωτερικό του άδειου κάστρου το 1957, όπου οι επισκέπτες μπορούσαν να περπατήσουν μέσα στο κάστρο, βλέποντας διοράματα σκηνών της ταινίας, τα οποία ενισχύθηκαν με κινούμενα ειδώλια το 1977. Το κάστρο έκλεισε για κάποιο χρονικό διάστημα μετά τις επιθέσεις της 11ης Σεπτεμβρίου το 2001, υποτιθέμενα επειδή οι σκοτεινοί διάδρομοι ήταν επικίνδυνοι.[εκκρεμεί παραπομπή] Αφού παρέμεινε κλειστό για εφτά χρόνια, ο εκθεσιακός χώρος υπέστη εκτεταμένη ανακαίνιση για να επαναφέρει τα αρχικά εκθέματα του 1957 και ξανάνοιξε τις πύλες του στο κοινό στις 27 Νοεμβρίου 2008. Φτιάχτηκαν επίσης καταλύματα στο ισόγειο με μια «εικονική» έκδοση για άτομα με ειδικές ανάγκες που δεν μπορούσαν να περιηγηθούν στις σκάλες του κάστρου. Η Disneyland στο Χονγκ Κονγκ άνοιξε το 2005, έχοντας επίσης ένα κάστρο της Ωραίας Κοιμωμένης, το οποίο ήταν σχεδόν αντιγραφή του αυθεντικού σχεδίου της Disneyland στην Καλιφόρνια.

Το Le Château de la Belle au Bois Dormant στην Disneyland του Παρισιού είναι μια παραλλαγή του Κάστρου της Ωραίας Κοιμωμένης. Η έκδοση που βρίσκεται στο Παρίσι είναι πιο κοντά στην καλλιτεχνική σκηνοθεσία της ταινίας. Το Κάστρο περιλαμβάνει έναν μηχανοκίνητο δράκο, ο οποίος μοιάζει με τη Μαλέφισεντ όταν αυτή είχε πάρει τη μορφή δράκου, και τον οποίο οι επισκέπτες μπορούν να βρουν στο χαμηλότερου επιπέδου μπουντρούμι με το όνομα La Tanière du Dragon.[74] Το κτίριο περιέχει επίσης τη La Galerie de la Belle au Bois Dormant, μια γκαλερί στην οποία επεξηγείται η ιστορία της Ωραίας Κοιμωμένης σε ταπετσαρίες, βιτρώ παράθυρα και φιγούρες.[75]

Η πριγκίπισσα Ωρόρα (και, σε μικρότερο βαθμό, ο Πρίγκιπας Φίλιππος, οι τρεις καλές νεράιδες και η Μαλέφισεντ) κάνει συχνές εμφανίσεις στα πάρκα και στις παρελάσεις που γίνονται σε αυτά.

Η Μαλέφισεντ εμφανίζεται ως μία από τους κακούς στο νυχτερινό σόου Fantasmic! στην Disneyland της Καλιφόρνια και στα Disney's Hollywood Studios.

Άλλες εμφανίσεις[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Οι βοηθοί της Μαλέφισεντ εμφανίζονται στο Maroon Cartoon στούντιο στην ταινία Ποιος Παγίδεψε τον Ρότζερ Ράμπιτ. Τα μπλε πουλιά από την ταινία εμφανίζονται επίσης σε δύο σκηνές ως «τα πουλιά που κελαηδούν» και πετούν γύρω από το κεφάλι του Ρότζερ Ράμπιτ μετά την πτώση ενός ψυγείου στο κεφάλι του και ενώ ο Έντι Βάλιαντ είναι στην πόλη, παρουσιάζονται και πάλι τα πουλιά να πετάνε γύρω από το κεφάλι του μέχρι εκείνος να τα διώξει μακριά.

Η πριγκίπισσα Ωρόρα, ο πρίγκιπας Φίλιππος, η Φλώρα, η Δώρα και η Μαριγούλα εμφανίζονται ως γκεστ στο Disney's House of Mouse και η Μαλέφισεντ ήταν μια από τους κακούς στο Mickey's House of Villains. Η πρώτη ολοκαίνουρια ιστορία που περιείχε τους χαρακτήρες από την ταινία (πλην της Μαλέφισεντ) εμφανίστηκε στην ταινία Disney Princess Enchanted Tales: Follow Your Dreams, την πρώτη συλλογή από Πριγκίπισσες της Disney. Κυκλοφόρησε στις 4 Σεπτεμβρίου 2007. Η Μαίρυ Κόστα, η πρώτη ηθοποιός που χάρισε τη φωνή της στην πριγκίπισσα Ωρόρα, δεν ήταν λάτρης αυτής της ιστορίας και ένιωσε πως δεν δούλεψε.[76]

Στην Αμερικανική δραματική σειρά φαντασίας Once Upon a Time, μια live-action εκδοχή της Μαλέφισεντ εμφανίζεται στο δεύτερο επεισόδιο και στο φινάλε του πρώτου κύκλου, καθώς είναι αντίπαλος της Κακιάς Βασίλισσας αλλά και μοχθηρή. Εμφανίζεται περισσότερο στον τέταρτο κύκλο της σειράς. Τον ρόλο της υποδύεται η ηθοποιός του True Blood, Κριστίν Μπάουερ. Στον δεύτερο, τρίτο και τέταρτο κύκλο, live-action ενσαρκώσεις της πριγκίπισσας Ωρόρα, του πρίγκιπα Φίλιππου και του βασιλιά Στέφαν υποδύονται οι Σάρα Μπόλγκερ, Τζούλιαν Μόρρις και Σεμπάστιαν Ροσιέ αντίστοιχα.

Οι τρεις νεράιδες εμφανίζονται στην τηλεοπτική σειρά των Disney Channel/Disney Junior, Sofia the First, ως το διδακτικό προσωπικό του Royal Prep, του σχολείου για όλους τους πρίγκιπες και τις πριγκίπισσες. Η πριγκίπισσα Ωρόρα κάνει επίσης μια γκεστ εμφάνιση στο επεισόδιο «Holiday in Enchancia».

Θεατρικές προσαρμογές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Μια πιο ήπια θεατρική προσαρμογή μιούζικαλ της ταινίας με τον τίτλο Disney's Sleeping Beauty KIDS παίζεται συχνά σε σχολεία και παιδικά θέατρα.[77] Με το βιβλίο και επιπρόσθετους στίχους από την Μάρσι Χέισλερ και τον Μπράιαν Λούις, η παράσταση αποτελείται από δώδεκα μουσικά νούμερα, συμπεριλαμβανομένων και των τραγουδιών της ταινίας.[77]

Live-action προσαρμογές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Στη live-action προσαρμογή της Walt Disney Pictures Maleficent που κυκλοφόρησε τον Μάιο του 2014, η Αντζελίνα Τζολί υποδύεται τον ομότιτλο ρόλο και η Ελλ Φάνινγκ αυτόν της πριγκίπισσας Ωρόρα. Την παραγωγή της ταινίας έκαναν οι Ντον Χαν και Τζο Ροθ, την σκηνοθέτησε ο Ρόμπερτ Στρόμπεργκ, η οποία και αποτελούσε το σκηνοθετικό του ντεμπούτο, ενώ το σενάριο έγραψε η Λίντα Γούλβερτον.[78] Μια συνέχεια της ταινίας ξεκίνησε παραγωγή τον Μάιο του 2018.[79]

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. 1,0 1,1 1,2 Thomas 1976, σελίδες 294–5.
  2. 2,0 2,1 «Sleeping Beauty». Box Office Mojo. Ανακτήθηκε στις 17 Ιουνίου 2018. 
  3. Επισημαίνεται μέσα σε παρενθέσεις η ελληνική μετάφραση των ονομάτων, όπως ακούστηκαν στην ελληνική μεταγλώττιση (1995).
  4. Robb, Brian (9 Δεκεμβρίου 2014). A Brief History of Walt Disney. Running Press. ISBN 978-0762454754. Ανακτήθηκε στις 17 Ιουνίου 2018. 
  5. 5,0 5,1 5,2 5,3 Barrier 1999, σελ. 554.
  6. Koenig 1997, σελ. 104.
  7. Anne Heiner, Heidi (1999). «Annotations for Sleeping Beauty». SurLaLune Fairy Tales. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 22 Φεβρουαρίου 2010. Ανακτήθηκε στις 17 Ιουνίου 2018. 
  8. Ashliman, D.L. «Little Brier-Rose». University of Pittsburgh. Ανακτήθηκε στις 17 Ιουνίου 2018. 
  9. 9,0 9,1 Clyde Geronimi. Συνέντευξη με Michael Barrier and Milton Gray. Gerry Geronimi - An Interview by Michael Barrier and Milton Gray. 16 Μαρτίου 2015. Ανακτήθηκε στις 17 Ιουνίου 2018.
  10. Gabler 2006, σελ. 558–9.
  11. Gabler 2006, σελ. 560.
  12. Folkart, Burt (24 Μαΐου 1985). «Wolfgang Reitherman, 75 : Disney Animator Dies in Car Crash». Los Angeles Times. http://articles.latimes.com/1985-05-24/news/mn-17061_1_wolfgang-reitherman. Ανακτήθηκε στις 17 Ιουνίου 2018. 
  13. Deja, Andreas (3 Ιανουαρίου 2013). «The Art of Sleeping Beauty». Deja View. Blogger. Ανακτήθηκε στις 17 Ιουνίου 2018. 
  14. Barrier 1999, σελ. 555.
  15. Thomas 1997, σελ. 104–5.
  16. Oliver, Myrna (25 Ιουλίου 2000). «Eyvind Earle; Artist and Disney Painter». Los Angeles Times. http://articles.latimes.com/2000/jul/25/local/me-58783. Ανακτήθηκε στις 17 Ιουνίου 2018. 
  17. 17,0 17,1 Barrier 1999, σελ. 557.
  18. Thomas 1997, σελ. 105.
  19. Barrier 1999, σελ. 558.
  20. Maltin 1987, σελ. 74.
  21. «Disney Family Album: Marc Davis». YouTube. 21 Ιουνίου 2006. Ανακτήθηκε στις 17 Ιουνίου 2018. 
  22. 22,0 22,1 «Cinderella Character History». Disney Archives. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 24 Ιουνίου 2012. 
  23. 23,0 23,1 23,2 Leonard Maltin. The Disney Films: 3rd Edition. σελ. 156. ISBN 0-7868-8137-2. 
  24. Η Ωραία Κοιμωμένη στην IMDb
  25. Animation (13 Νοεμβρίου 2012). «Sleeping Beauty». Tv Facts. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 24 Οκτωβρίου 2013. Ανακτήθηκε στις 13 Απριλίου 2014. 
  26. Deja, Andreas (31 Αυγούστου 2011). «Deja View: Miss Audley». Andreasdeja.blogspot.ru. Ανακτήθηκε στις 17 Ιουνίου 2018. 
  27. Thomas S. Hischak (2011). Disney Voice Actors: A Biographical Dictionary. σελ. 13. ISBN 9780786462711. 
  28. Deja, Andreas (29 Μαρτίου 2013). «Deja View: Moments with Marc». Andreasdeja.blogspot.ru. Ανακτήθηκε στις 17 Ιουνίου 2018. 
  29. 29,0 29,1 Picture Perfect: The Making of Sleeping Beauty (Documentary film). Walt Disney Studios Home Entertainment. 2009
  30. Gabler 2006, σελ. 558.
  31. Gabler 2006, σελ. 558–60.
  32. Reif, Alex (6 Οκτωβρίου 2014). «From the Vault: The History of "Sleeping Beauty"». The Laughing Place. Ανακτήθηκε στις 17 Ιουνίου 2018. 
  33. Seastrom, Lucas (4 Αυγούστου 2014). «Marc Davis: Style & Compromise on Sleeping Beauty». The Walt Disney Family Museum. Ανακτήθηκε στις 17 Ιουνίου 2018. 
  34. Das, Lina (11 Δεκεμβρίου 2008). «Disney's Dames: As Sleeping Beauty turns 50, we reveal the stories behind Walt's heroines...». The Daily Mail. http://www.dailymail.co.uk/tvshowbiz/article-1094028/Disneys-Dames-As-Sleeping-Beauty-turns-50-reveal-stories-Walts-heroines-.html#ixzz3pk2NkDMi. Ανακτήθηκε στις 17 Οκτωβρίου 2018. 
  35. Korkis, Jim (20 Ιουνίου 2015). «In His Own Words: Frank Thomas on the "Sleeping Beauty" Fairies». Cartoon Research. Ανακτήθηκε στις 17 Ιουνίου 2018. 
  36. Noyer, Jérémie. Συνέντευξη με Mary Costa. Once Upon A Dream: Mary Costa as Sleeping Beauty‘s Princess Aurora. 7 Οκτωβρίου 2008. Ανακτήθηκε στις 17 Ιουνίου 2018.
  37. Clark, John (26 Οκτωβρίου 2008). «Mary Costa, voice of Sleeping Beauty». San Francisco Chronicle. http://www.sfgate.com/entertainment/article/Mary-Costa-voice-of-Sleeping-Beauty-3188190.php. Ανακτήθηκε στις 17 Ιουνίου 2018. 
  38. Sleeping Beauty Platinum Edition (Audio commentary). John Lasseter, Andreas Deja, John Canemaker. Walt Disney Home Entertainment. 2008
  39. «Lawrence, Fain to Score "Beauty"». Billboard. Google Books. 19 Απριλίου 1952. Ανακτήθηκε στις 20 Ιουνίου 2018. 
  40. Giez, Didier (30 Σεπτεμβρίου 2011). Walt's People: Talking Disney with the Artists who Knew Him, Volume 11. Xlibris. σελίδες 306–11. ISBN 978-1465368409. Ανακτήθηκε στις 20 Ιουνίου 2018. 
  41. Graser, Marc (26 Ιανουαρίου 2014). «Disney's Maleficent Takes Advantage of Grammys With Lana Del Rey Song». Variety. https://variety.com/2014/film/news/disneys-maleficent-takes-advantage-of-grammys-with-lana-del-rey-song-1201072083/. Ανακτήθηκε στις 20 Ιουνίου 2018. 
  42. Mendelson, Scott (26 Ιανουαρίου 2014). «Lana Del Rey Covers 'Once Upon A Dream' For Angelina Jolie's 'Maleficent'». Forbes. https://www.forbes.com/sites/scottmendelson/2014/01/26/lana-del-ray-covers-once-upon-a-dream-in-new-trailer-for-angelina-jolies-malificent/. Ανακτήθηκε στις 20 Ιουνίου 2018. 
  43. «Disney Readies Film About Grand Canyon». Deseret News. 6 Ιανουαρίου 1959. https://news.google.com/newspapers?nid=336&dat=19590106&id=J5ouAAAAIBAJ&sjid=SEgDAAAAIBAJ&pg=5790,786051&hl=en. Ανακτήθηκε στις 16 Αυγούστου 2018. 
  44. Schickel, Richard (1968). The Disney Version: The Life, Times, Art and Commerce of Walt Disney. Chicago: Simon & Schuster. σελ. 299. ISBN 1-5666-3158-0. 
  45. Barrier 1999, σελίδες 554–59.
  46. Norman, Floyd (18 Αυγούστου 2008). «Toon Tuesday: Here's to the real survivors». Jim Hill Media. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 16 Ιουλίου 2012. Ανακτήθηκε στις 16 Αυγούστου 2018. 
  47. «Cinema Scene». Ludington Daily News. 10 Ιουλίου 1979. https://news.google.com/newspapers?nid=110&dat=19700710&id=W49aAAAAIBAJ&sjid=TkoDAAAAIBAJ&pg=6264,708159&hl=en. Ανακτήθηκε στις 18 Αυγούστου 2018. 
  48. Thomas, Bob (16 Σεπτεμβρίου 1979). «'Beauty' napped at the box office». Associated Press (St. Petersburg Times). https://news.google.com/newspapers?nid=888&dat=19790929&id=5UxSAAAAIBAJ&sjid=b3wDAAAAIBAJ&pg=6772,3607266&hl=en. Ανακτήθηκε στις 18 Αυγούστου 2018. 
  49. Gaul, Lou (20 Νοεμβρίου 1979). «Unappetizing Thanksgiving movie menu». Beaver County Times. https://news.google.com/newspapers?nid=2002&dat=19791120&id=P6IuAAAAIBAJ&sjid=F9oFAAAAIBAJ&pg=2999,4692647&hl=en. Ανακτήθηκε στις 18 Αυγούστου 2018. 
  50. Thomas, Bob (11 Απριλίου 1986). «A Renaissance: Animated films are enjoying a surprise». Evening Independent. https://news.google.com/newspapers?nid=950&dat=19860411&id=VGlQAAAAIBAJ&sjid=u1kDAAAAIBAJ&pg=5824,3203508&hl=en. Ανακτήθηκε στις 18 Αυγούστου 2018. 
  51. «9 Things You Didn't Know About Sleeping Beauty». Oh My Disney. Ανακτήθηκε στις 16 Αυγούστου 2018. 
  52. «Movies: Top 5 Box Office Hits, 1939 to 1988». Ldsfilm.com. Ανακτήθηκε στις 18 Αυγούστου 2018. 
  53. «All Time Box Office Adjusted for Ticket Price Inflation». Boxofficemojo.com. Ανακτήθηκε στις 18 Αυγούστου 2018. 
  54. «The Last 70MM Film Festival». Academy of Motion Picture Arts and Sciences. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 24 Ιουνίου 2013. Ανακτήθηκε στις 3 Νοεμβρίου 2013. 
  55. «70 mm Presentations». Somerville Theatre. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 23 Αυγούστου 2018. Ανακτήθηκε στις 9 Σεπτεμβρίου 2016. 
  56. Crowther, Bosley (18 Φεβρουαρίου 1959). «Screen: 'Sleeping Beauty'». The New York Times. Ανακτήθηκε στις 18 Αυγούστου 2018. 
  57. 'Sleeping Beauty' Top-notch Disney cartoon job. Variety. 21 Ιανουαρίου 1959, σελ. 6. https://archive.org/stream/variety213-1959-01#page/n391/mode/2up/search/sleeping+beauty. Ανακτήθηκε στις 18 Αυγούστου 2018. 
  58. «'Sleeping Beauty' is an enchanting classic: 1959 review». The New York Daily News. 28 Ιανουαρίου 2016. Ανακτήθηκε στις 25 Ιουνίου 2017. 
  59. Wheadon, Carrie R. «Sleeping Beauty – Movie Review». Commonsensemedia.org. Ανακτήθηκε στις 18 Αυγούστου 2018. 
  60. «Sleeping Beauty Movie Reviews, Pictures». Rotten Tomatoes. Flixster. Ανακτήθηκε στις 18 Αυγούστου 2018. 
  61. «The 32nd Academy Awards 1960». The Academy of Motion Picture Arts and Sciences. Ανακτήθηκε στις 18 Αυγούστου 2018. 
  62. «Grammy Awards». Internet Movie Database. Ανακτήθηκε στις 18 Αυγούστου 2018. 
  63. «First Annual Youth in Film Awards 1978–1979». Young Artist Awards. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 14 Απριλίου 2015. Ανακτήθηκε στις 9 Σεπτεμβρίου 2016. 
  64. «AFI's 100 Years...100 Heroes & Villains Nominees» (PDF). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο (PDF) στις 4 Νοεμβρίου 2013. Ανακτήθηκε στις 18 Αυγούστου 2018. 
  65. «AFI's Greatest Movie Musicals Nominees» (PDF). Ανακτήθηκε στις 18 Αυγούστου 2018. 
  66. «AFI's 10 Top 10 Nominees» (PDF). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 16 Ιουλίου 2011. Ανακτήθηκε στις 19 Αυγούστου 2016. CS1 maint: BOT: original-url status unknown (link)
  67. Hunt, Dennis (4 Αυγούστου 1986). «Disney 'Sleeping Beauty' To Go Out With $29.95 Tag». Los Angeles Times. http://articles.latimes.com/1986-08-04/entertainment/ca-1182_1_disney-beauty-sleeping. Ανακτήθηκε στις 16 Αυγούστου 2018. 
  68. Yarrow, Andrew (22 Φεβρουαρίου 1988). «Video Cassettes Pushing Books Off Shelves». The New York Times. https://www.nytimes.com/1988/02/22/arts/video-cassettes-pushing-books-off-shelves.html?pagewanted=all. Ανακτήθηκε στις 16 Αυγούστου 2018. 
  69. Stevens, Mary (18 Μαρτίου 1988). «`Lady And The Tramp` Going Back To Vault». Chicago Tribune. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2018-08-19. https://web.archive.org/web/20180819045237/http://articles.chicagotribune.com/1988-03-18/entertainment/8803010722_1_playboy-video-hbo-video-disney-home-video. Ανακτήθηκε στις 16 Αυγούστου 2018. 
  70. Germain, David (13 Σεπτεμβρίου 2003). «Disney's grand 1959 animated 'Sleeping Beauty' released on DVD». Associated Press (The Register Guard). https://news.google.com/newspapers?nid=1310&dat=20030913&id=vkxWAAAAIBAJ&sjid=8esDAAAAIBAJ&pg=6716,2812142&hl=en. Ανακτήθηκε στις 16 Αυγούστου 2018. 
  71. King, Susan (13 Σεπτεμβρίου 2003). «Disney dusts off 'Sleeping Beauty'». Los Angeles Times. http://articles.latimes.com/2003/sep/13/entertainment/et-king13. Ανακτήθηκε στις 16 Αυγούστου 2018. 
  72. «Sleeping Beauty Blu-ray Disc release». Blu-ray.com. Ανακτήθηκε στις 16 Αυγούστου 2018. 
  73. 73,0 73,1 Chertoff, Nina, and Susan Kahn. Celebrating Board Games. Sterling Publishing Co., Inc., 2006
  74. «La Tanière du Dragon, Disneyland Paris». DLP Guide. Ανακτήθηκε στις 16 Αυγούστου 2018. 
  75. «La Galerie de la Belle au Bois Dormant, Disneyland Paris». DLP Guide. Ανακτήθηκε στις 16 Αυγούστου 2018. 
  76. «Mary Costa Interview - Page 2». DVDizzy. Ανακτήθηκε στις 16 Αυγούστου 2018. 
  77. 77,0 77,1 «Disney's Sleeping Beauty KIDS». Mtishows.com. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 15 Φεβρουαρίου 2017. Ανακτήθηκε στις 17 Αυγούστου 2018. 
  78. «Maleficent». Internet Movie Database. Ανακτήθηκε στις 17 Αυγούστου 2018. 
  79. Chitwood, Adam (29 Μαΐου 2018). «Filming Begins on ‘Maleficent II’ as Cast and Synopsis Revealed». Collider. http://collider.com/maleficent-2-filming-cast-synopsis/. Ανακτήθηκε στις 17 Αυγούστου 2018. 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]