Ελληνικές βουλευτικές εκλογές Ιουνίου 2023
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Οι εκλογικές περιφέρειες της Ελλάδας με το χρώμα του πλειοψηφούντος κόμματος. | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Οι ελληνικές βουλευτικές εκλογές του Ιουνίου 2023 διεξήχθησαν στις 25 Ιουνίου,[εκκρεμεί παραπομπή] για την ανάδειξη των 300 μελών της Βουλής των Ελλήνων. Οι εκλογές της 21ης Μαΐου δεν είχαν καταλήξει στον σχηματισμό αυτοδύναμης κυβέρνησης ή κυβέρνησης συνεργασίας και η Βουλή που προέκυψε διαλύθηκε αμέσως μετά την πρώτη σύγκλησή της.[1] Στις εκλογές αυτές ίσχυσε το σύστημα της ενισχυμένης αναλογικής με βάση σχετικό νόμο του 2020.[2]
Ήταν οι βουλευτικές εκλογές με το μεγαλύτερο ποσοστό αποχής στη μεταπολίτευση, το οποίο ανήλθε σε 46,26%.[3][4]
Εκλογικό σύστημα
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Τον Ιανουάριο του 2020, η Νέα Δημοκρατία, η οποία ήταν υπέρμαχος της ενισχυμένης αναλογικής από το 1974, ψήφισε νέο εκλογικό νόμο για την επαναφορά της. Ο νόμος διαδέχτηκε αυτόν του 2016 που εισήγαγε ο ΣΥΡΙΖΑ και καθιέρωσε το σύστημα της απλής αναλογικής με εκλογικό όριο 3%. Με αυτόν, το πρώτο σε ψήφους κόμμα λαμβάνει μπόνους 20 εδρών εφόσον έχει συγκεντρώσει ποσοστό τουλάχιστον 25% και επιπλέον μπόνους μία βουλευτική έδρα για κάθε 0,5% από το 25% μέχρι το 40%, όπου λαμβάνει ολόκληρο το ανώτατο προβλεπόμενο μπόνους των 50 εδρών.[5] Επομένως, αναλόγως του ποσοστού του πρώτου κόμματος καθορίζεται ο προς διάθεση αριθμός των βουλευτικών εδρών που θα κατανεμηθούν με απλή αναλογική στα κόμματα που συγκέντρωσαν ποσοστό που υπερβαίνει το όριο εισόδου του 3%. Αυτός ο αριθμός μπορεί να κυμαίνεται από 250 έως και 300 έδρες. Ενδεικτικά, με ποσοστό πρώτου κόμματος μικρότερο του 25% κατανέμονται και οι 300 έδρες αναλογικά, με 30% κατανέμονται 270 έδρες αναλογικά, ενώ με ποσοστό μεγαλύτερο του 40% θα κατανεμηθούν οι 250 έδρες με απλή αναλογική και οι υπόλοιπες 50 πηγαίνουν όλες στο πρώτο κόμμα.
Με νόμο του 2019 χορηγήθηκε διευκόλυνση στην άσκηση του ήδη υφιστάμενου δικαιώματος ψήφου σε Έλληνες του εξωτερικού που ήταν ήδη εγγεγραμμένοι στους εκλογικούς καταλόγους και εφόσον είχαν διαμείνει στην Ελλάδα για 2 χρόνια τα προηγούμενα 35 χρόνια και είχαν υποβάλει φορολογική δήλωση κατά το έτος των εκλογών ή το προηγούμενο έτος. Οι ψηφοφόροι από το εξωτερικό επιλέγουν το ψηφοδέλτιο Επικρατείας του κόμματός τους που επιθυμούν χωρίς να επιλέξουν υποψηφίους και η ψήφος τους προσμετράται εξίσου στα τελικά αποτελέσματα.[6]
Η ψηφοφορία είναι υποχρεωτική, με την εγγραφή ψηφοφόρων να είναι αυτόματη,[7] χωρίς ωστόσο να εφαρμόζονται οι κυρώσεις που επιβάλλονται για όσους απέχουν[εκκρεμεί παραπομπή].
Κόμματα και σχηματισμοί που συμμετείχαν
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Αρκετά κόμματα που συμμετείχαν στις εκλογές του Μαΐου δεν ήταν υποψήφια σε αυτές του Ιουνίου. Αρχικά αποσύρθηκε το κόμμα ΕΑΝ του Αναστάσιου Κανελλόπουλου.[8] Αργότερα ο Θάνος Τζήμερος ανακοίνωσε ότι ολοκλήρωσε την πολιτική του σταδιοδρομία όπως είχε προαναγγείλει και ακολούθησε ανακοίνωση του σχήματος της Εθνικής Δημιουργίας.[9] Η Συμμαχία Ανατροπής δεν συμμετείχε επίσης καθώς ο πρόεδρος του ΕΠΑΜ Δημήτρης Καζάκης με ανακοίνωση του κάλεσε όσους το στήριξαν να ψηφίσουν κατά βούληση.[10] Το κόμμα Κ.Ο.Τ.Ε.Σ. επίσης δεν κατέβηκε στις εκλογές και ο Νίκος Λούβρος κάλεσε τους ψηφοφόρους να στηρίξουν το Κ.Κ.Ε.[11]
Στις 8 Ιουνίου, ο Άρειος Πάγος αποφάσισε ότι 26 κόμματα, 4 συνασπισμοί κομμάτων και 2 ανεξάρτητοι υποψήφιοι πληρούσαν τα κριτήρια για να συμμετάσχουν στις εκλογές:
- Αθανάσιος Γεωργίου
- Αντικαπιταλιστική Αριστερή Συνεργασία για την Ανατροπή
- Δημοκρατικό Πατριωτικό Κίνημα - Νίκη
- Δημοσθένης Βεργής - Έλληνες Οικολόγοι
- Εθνικό Μέτωπο
- Ελληνική Λύση
- Ελλήνων Συνέλευσις
- Ένωση Κεντρώων
- Ευ - Κίνηση
- Κίνημα Φτωχών Ελλάδος
- Κομμουνιστικό Κόμμα Ελλάδας
- Κομμουνιστικό Κόμμα Ελλάδας (μαρξιστικό-λενινιστικό)
- Λαϊκό Ευρωπαϊκό Κόμμα
- Μαρξιστικό-Λενινιστικό Κομμουνιστικό Κόμμα Ελλάδας
- Μέτωπο Ευρωπαϊκής Ρεαλιστικής Ανυπακοής - Συμμαχία για την Ρήξη
- Νέα Δημοκρατία
- Οικολόγοι Πράσινοι - Πράσινη Ενότητα
- Όραμα Αναγέννησης Ελλάδος
- Οργάνωση για την Ανασυγκρότηση του Κομμουνιστικού Κόμματος Ελλάδας
- Οργάνωση Κομμουνιστών Διεθνιστών Ελλάδας
- Παναθηναϊκό Κίνημα
- Πανελλήνιο Σοσιαλιστικό Κίνημα - Κίνημα Αλλαγής
- Πατριωτικός Συνασπισμός
- Πλεύση Ελευθερίας
- Πνοή Δημοκρατίας
- Πράσινο και Μωβ
- Ρεπουμπλικανικό Κόμμα Ελλάδας - Τ.Ρ.Α.Μ.Π.
- Σπαρτιάτες
- Σπέντζας Πολύκαρπος Ασυρματιστής του πλοίου ΠΟΘΥΤΗ 1978 - Τρίγωνο Βερμούδων - UFO - USO Extraterrestrials - Einstein - Σαντορίνης Παύλος
- Συνασπισμός Ριζοσπαστικής Αριστεράς - Προοδευτική Συμμαχία
- Φωνή Λογικής
- Ψηφιακός Ελληνισμός εν το Όλον
Σύμφωνα με την απόφαση 95/2023 του Α1 Πολιτικού Τμήματος ανακηρύχθηκαν οι υποψήφιοι βουλευτές σε κάθε εκλογική περιφέρεια. Αποκλείστηκαν επιπλέον 13 υποψηφιότητες, μεταξύ των οποίων ο συνδυασμός ανεξάρτητων υποψηφίων «Έλληνες για την Πατρίδα και την Ελευθερία» όπου θα συμμετείχαν μέλη του Εθνικού Κόμματος - Έλληνες, με τον Ηλία Κασιδιάρη να καλεί τελικά σε στήριξη του κόμματος Σπαρτιάτες.[12]
Συμμετοχή στις εκλογές είχαν δηλώσει επίσης,[13] τα κόμματα: Πράσινο Κίνημα, Δημοκρατικό Κίνημα Εθνικής Απελευθέρωσης, Πατριωτική Ένωση - Ελληνική Λαϊκή Συσπείρωση, Ελληνικό Όραμα, Απόφαση Ανάγκης, Ελληνικό Λευκό Κίνημα Σημερινής Ιδεολογίας, Ελληνισμός, Κόμμα Δανειοληπτών - Ταυτότητα Κεντρώων, Έλληνες του Δημήτρη Μιχάκη, Πράσινη Αριστερά - Ένωση Δημοκρατικού Κέντρου, καθώς και ο ανεξάρτητος υποψήφιος Ιάγκος Ζότος.
Προεκλογική περίοδος
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Τηλεμαχία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Στις 8 Ιουνίου συνεκλήθη η διακομματική επιτροπή (συμμετείχαν τα κόμματα που έλαβαν ποσοστό άνω του 3%) υπό την υπηρεσιακή υπουργό Εσωτερικών, Καλλιόπη Σπανού, που κατέληξε σε συμφωνία για την διεξαγωγή μιας τηλεμαχίας των πολιτικών αρχηγών. Η τηλεμαχία (ντιμπέιτ) αποφασίστηκε για τις 16 Ιουνίου, εννέα μέρες πριν τις εκλογές, στο Ραδιομέγαρο της ΕΡΤ. Η διακομματική επιτροπή αποφάσισε να συμμετάσχουν μόνο οι αρχηγοί των πέντε πολιτικών κομμάτων που υπερέβησαν το 3% στις εκλογές της 21ης Μαΐου[14]. Εξαιτίας του πολύνεκρου ναυαγίου με μετανάστες στα διεθνή ύδατα κοντά στη Πύλο και του τριήμερου εθνικού πένθους που κηρύχθηκε, αποφασίστηκε να αναβληθεί. Τελικά, λόγω της διαφωνίας σχετικά με την ημέρα διεξαγωγής, δεν πραγματοποιήθηκε τηλεμαχία[15].
Συνθήματα κομμάτων
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Κόμμα | Σλόγκαν | |
---|---|---|
Νέα Δημοκρατία | «Σταθερά Τολμηρά Μπροστά, για την αυτοδύναμη Ελλάδα» | |
Συνασπισμός Ριζοσπαστικής Αριστεράς - Προοδευτική Συμμαχία | «Δίκαιη Κοινωνία, Ευημερία για Όλους» | |
Πανελλήνιο Σοσιαλιστικό Κίνημα - Κίνημα Αλλαγής | «Απόφαση αλλαγής» | |
Κομμουνιστικό Κόμμα Ελλάδας | «100% Λαϊκή, μαχητική αντιπολίτευση» | |
Ελληνική Λύση | «Πρώτα η Ελλάδα, Πρώτα οι Έλληνες» | |
Δημοκρατικό Πατριωτικό Κίνημα - Νίκη | «Η Νίκη του Ελληνισμού και της ανθρώπινης αξιοπρέπειας» | |
Πλεύση Ελευθερίας | «Δώσε Ζωή στην Βουλή» | |
Μέτωπο Ευρωπαϊκής Ρεαλιστικής Ανυπακοής | «Θέλεις αυτήν τη φωνή στη Βουλή;» | |
Σπαρτιάτες | «Για την πιο ισχυρή, εθνική αντιπολίτευση» | |
Πατριωτικός Συνασπισμός | «Για την Ελλάδα με κάθε κόστος» | |
Αντικαπιταλιστική Αριστερή Συνεργασία για την Ανατροπή | «Η κυβέρνηση και η πολιτική Κεφαλαίου - ΕΕ - ΝΑΤΟ ανατρέπονται» |
Εικόνες της προεκλογικές περιόδου
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]-
Προεκλογική συγκέντρωση της Νέας Δημοκρατίας στην Πλατεία Συντάγματος.
-
Λίγο πριν την κεντρική προεκλογική συγκέντρωση του ΣΥΡΙΖΑ στο Σύνταγμα.
-
Προεκλογικό περίπτερο του ΠΑΣΟΚ στον δήμο Καλλιθέας.
Δημοσκοπήσεις
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Το τελικό exit poll, που ανακοινώθηκε περί ώρα 20:00, έδινε τα εξής αποτελέσματα:
- Νέα Δημοκρατία.: 39 – 42%
- ΣΥΡΙΖΑ: 16,3 – 19,3%
- ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝΑΛ: 11,2 – 13,2%
- ΚΚΕ: 6,5% – 8,5%
- Σπαρτιάτες: 3,6% – 5,6%
- Ελληνική Λύση: 3,6% – 5.6%
- Νίκη: 2,7 – 4,7%
- Πλεύση Ελευθερίας: 2,1 – 4,1%
- Μέρα 25: 1,4 – 3,4%
Αποτελέσματα
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Κόμμα | Επικεφαλής | Ψήφοι | Έδρες | ||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
Αριθμός | % | % ± | Αριθμός | ± | |||
Νέα Δημοκρατία | Κυριάκος Μητσοτάκης | 2.115.322 | 40,56 | -0,23 | 158 | +12 | |
Συνασπισμός Ριζοσπαστικής Αριστεράς - Προοδευτική Συμμαχία | Αλέξης Τσίπρας | 930.013 | 17,83 | -2,24 | 47 | -24 | |
Πανελλήνιο Σοσιαλιστικό Κίνημα - Κίνημα Αλλαγής | Νίκος Ανδρουλάκης | 617.487 | 11,84 | +0,38 | 32 | -9 | |
Κομμουνιστικό Κόμμα Ελλάδας | Δημήτρης Κουτσούμπας | 401.224 | 7,69 | +0,46 | 21 | -5 | |
Σπαρτιάτες | Βασίλης Στίγκας | 243.922 | 4,68 | 12 | +12 | ||
Ελληνική Λύση | Κυριάκος Βελόπουλος | 231.491 | 4,44 | -0,01 | 12 | -4 | |
Δημοκρατικό Πατριωτικό Κίνημα - Νίκη | Δημήτρης Νατσιός | 193.124 | 3,70 | +0,77 | 10 | +10 | |
Πλεύση Ελευθερίας | Ζωή Κωνσταντοπούλου | 165.523 | 3,17 | +0,28 | 8 | +8 | |
Μέτωπο Ευρωπαϊκής Ρεαλιστικής Ανυπακοής | Γιάνης Βαρουφάκης | 130.378 | 2,50 | -0,13 | |||
Πατριωτικός Συνασπισμός | Πρόδρομος Εμφιετζόγλου | 25.858 | 0,50 | ||||
Φωνή Λογικής | Αφροδίτη Λατινοπούλου | 22.347 | 0,43 | ||||
Οικολόγοι Πράσινοι - Πράσινη Ενότητα | Δημήτρης Πολιτόπουλος Κατερίνα Ανδρικοπούλου |
21.188 | 0,41 | -0,20 | |||
Ευ - Κίνηση | Παύλος Ευμορφίδης Λεωνίδας Καραΐσκος |
17.181 | 0,33 | ||||
Αντικαπιταλιστική Αριστερή Συνεργασία για την Ανατροπή | διοικούσα επιτροπή | 15.887 | 0,30 | -0,24 | |||
Πράσινο και Μωβ | Βασιλική Γραμματικογιάννη Κυριάκος Χρυσίδης |
15.725 | 0,30 | ||||
Πνοή Δημοκρατίας | Δημήτρης Κούβελας | 14.781 | 0,28 | -0,19 | |||
Ένωση Κεντρώων | Βασίλης Λεβέντης | 14.286 | 0,27 | -0,11 | |||
Κίνημα Φτωχών Ελλάδος | Παύλος Κοντογιαννίδης | 13.652 | 0,26 | -0,05 | |||
Κομμουνιστικό Κόμμα Ελλάδας (μαρξιστικό-λενινιστικό) | διοικούσα επιτροπή | 9.420 | 0,18 | -0,04 | |||
Ελλήνων Συνέλευσις | Αρτέμης Σώρρας | 6.408 | 0,12 | -0,05 | |||
Μαρξιστικό-Λενινιστικό Κομμουνιστικό Κόμμα Ελλάδας | διοικούσα επιτροπή | 4.250 | 0,08 | +0,01 | |||
Εθνικό Μέτωπο | Μάνος Κώνστας | 2.965 | 0,06 | ||||
Οργάνωση Κομμουνιστών Διεθνιστών Ελλάδας | Σωφρόνιος Παπαδόπουλος | 1.374 | 0,03 | ||||
Οργάνωση για την Ανασυγκρότηση του Κομμουνιστικού Κόμματος Ελλάδας | Ηλίας Ζαφειρόπουλος | 1.104 | 0,02 | ||||
Όραμα Αναγέννησης Ελλάδος | Δημήτρης Θώδης | 132 | 0,00 | ||||
Παναθηναϊκό Κίνημα | Ιωάννης Αλεβίζος | 122 | 0,00 | ||||
Ψηφιακός Ελληνισμός εν το Όλον | Εμμανουήλ Μητσοτάκης | 23 | 0,00 | ||||
Λαϊκό Ευρωπαϊκό Κόμμα | Ανδρέας Ρεντζούλας | 17 | 0,00 | ||||
Ρεπουμπλικανικό Κόμμα Ελλάδας - ΤΡΑΜΠ | Νικόλαος Πέππας | 3 | 0,00 | ||||
Έλληνες Οικολόγοι | Δημοσθένης Βεργής | 0 | 0,00 | ||||
Ανεξάρτητοι υποψήφιοι | 0 | 0,00 | |||||
Σύνολο | 5.215.207 | 100 | 300 | ||||
Έγκυρα | 5.215.207 | 98,89 | |||||
Άκυρα | 32.219 | 0,61 | 1,42 | ||||
Λευκά | 26.273 | 0,50 | -0,08 | ||||
Ψήφισαν | 5.273.699 | 53,74 | -7,36 | ||||
Αποχή | 4.539.896 | 46,26 | +8,26 | ||||
Εγγεγραμμένοι | 9.813.595 | (+49.601) |
Πηγή: ekloges.ypes.gr
Κόμμα | Μεγ. ποσοστό | % | Μικ. ποσοστό | % |
---|---|---|---|---|
Νέα Δημοκρατία | Λακωνία | 47,83 | Ροδόπη | 28,89 |
Συνασπισμός Ριζοσπαστικής Αριστεράς | Ροδόπη | 33,60 | Χίος | 10,52 |
Πανελλήνιο Σοσιαλιστικό Κίνημα | Ρέθυμνο | 25,71 | Α' Πειραιά | 6,70 |
Κομμουνιστικό Κόμμα Ελλάδας | Σάμος | 17,96 | Ροδόπη | 3,16 |
Σπαρτιάτες | Β' Αττικής | 7,61 | Λασίθι | 2,94 |
Ελληνική Λύση | Έβρος | 8,83 | Λευκάδα | 1,98 |
Νίκη | Πιερία | 9,26 | Πρέβεζα | 1,83 |
Πλεύση Ελευθερίας | Κέρκυρα | 6,39 | Ροδόπη | 1,34 |
Δείτε επίσης
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Παραπομπές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- ↑ «Mitsotakis calls for second Greek election, possibly on June 25». POLITICO (στα Αγγλικά). 22 Μαΐου 2023. Ανακτήθηκε στις 22 Μαΐου 2023.
- ↑ Λιβιτσάνος, Γεράσιμος (24 Ιανουαρίου 2020). «Ψηφίστηκε ο νέος εκλογικός νόμος - Δυναμώνουμε τη Δημοκρατία». vouliwatch - Δυναμώνουμε τη Δημοκρατία. Ανακτήθηκε στις 25 Ιουνίου 2023.
- ↑ «Εκλογές 2023: Ένας στους δύο δεν ψήφισε – Οι περιφέρειες με τη μεγαλύτερη αποχή». Το Βήμα. ΑΠΕ-ΜΠΕ. 26 Ιουνίου 2023. Ανακτήθηκε στις 28 Ιουνίου 2023.
- ↑ Νέδος, Βασίλης (27 Ιουνίου 2023). «Εκλογές 2023: Η αποχή σκαρφάλωσε στο 47,17%, σπάζοντας κάθε ιστορικό ρεκόρ». Η Καθημερινή. Ανακτήθηκε στις 28 Ιουνίου 2023.
- ↑ «Parliament votes to change election law». www.ekathimerini.com. 24 Ιανουαρίου 2020. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 25 Ιανουαρίου 2020. Ανακτήθηκε στις 25 Ιανουαρίου 2020.
- ↑ «Με συντριπτική πλειοψηφία το νομοσχέδιο για την ψήφο των αποδήμων». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 22 Δεκεμβρίου 2022. Ανακτήθηκε στις 21 Μαΐου 2023.
- ↑ «Σύνταγμα της Ελλάδος» (PDF). Αρχειοθετήθηκε (PDF) από το πρωτότυπο στις 14 Νοεμβρίου 2017. Ανακτήθηκε στις 5 Νοεμβρίου 2011.
- ↑ «Αποσύρεται το «ΕΑΝ» του Κανελλόπουλου». Η Εφημερίδα των Συντακτών. 30 Μαΐου 2023. Ανακτήθηκε στις 2 Ιουνίου 2023.
- ↑ «Αποσύρεται η Εθνική Δημιουργία από τις εκλογές». tanea.gr. Ανακτήθηκε στις 2 Ιουνίου 2023.
- ↑ «ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ για τη μη συμμετοχή στις εκλογές της 25ης Ιουνίου». www.epamhellas.gr. Ανακτήθηκε στις 2 Ιουνίου 2023.
- ↑ «Εκλογές 2023 – ΚΟΤΕΣ: Δεν κατεβαίνουν στον β' γύρο και στηρίζουν ΚΚΕ». tovima.gr. 25 Μαΐου 2023. Ανακτήθηκε στις 2 Ιουνίου 2023.
- ↑ «Εκλογές 2023: Τους «Σπαρτιάτες» στηρίζει ο Κασιδιάρης μετά το νέο «μπλόκο»». ΤΟ ΒΗΜΑ. 8 Ιουνίου 2023.
- ↑ «Εκλογές 2023: Αυτά είναι τα 44 κόμματα, οι συνασπισμοί κομμάτων και οι μεμονωμένοι υποψήφιοι που δήλωσαν συμμετοχή για τις 25 Ιουνίου». Οικονομικός Ταχυδρόμος - ot.gr. 3 Ιουνίου 2023. Ανακτήθηκε στις 3 Ιουνίου 2023.
- ↑ Με έξι θεματικές ενότητες και ελεύθερη ερώτηση στους αρχηγούς το debate - Τι αποφάσισε η διακομματική, https://www.skai.gr/news/politics/debate-me-eksi-thematikes-enotites-ti-apofasise-i-diakommatiki, ανακτήθηκε στις 2023-06-08
- ↑ «Αναβολή του debate αποφάσισε η Διακομματική Επιτροπή - Δεν τα βρήκαν τα κόμματα στη νέα ημερομηνία». ΤΑ ΝΕΑ. 15 Ιουνίου 2023. Ανακτήθηκε στις 26 Ιουνίου 2023.
- ↑ «Πλατφόρμα Υπουργείου Εσωτερικών για τις Βουλευτικές Εκλογές της 25ης Ιουνίου 2023». Υπουργείο Εσωτερικών (ΥΠ.ΕΣ.).