Ελληνικές βουλευτικές εκλογές 1967

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Οι βουλευτικές εκλογές 1967 ήταν προγραμματισμένες να διεξαχθούν στις 28 Μαΐου 1967 όμως δεν διεξήχθησαν ποτέ, καθώς οι τρεις συνταγματάρχες, Παπαδόπουλος, Παττακός, Μακαρέζος, κατέλυσαν τη δημοκρατία επιβάλλοντας στρατιωτικό καθεστώς.

Ιστορικό πλαίσιο[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Τον Ιούλιο του 1965 σημειώθηκε σοβαρό ρήγμα στις τάξεις της Ενώσεως Κέντρου (ΕΚ), γνωστό στη σύγχρονη ιστορία της Ελλάδας με τον όρο Αποστασία. Αφορμή υπήρξε η απόφαση του Γεωργίου Παπανδρέου να αντικαταστήσει τον Πέτρο Γαρουφαλιά από το Υπουργείο Εθνικής Αμύνης και η άρνηση του βασιλιά Κωνσταντίνου να υπογράψει το σχετικό διάταγμα, αν ο διάδοχος του Γαρουφαλιά δεν απολάμβανε της απόλυτης εμπιστοσύνης του.

Η πιο σημαντική συνέπεια όμως ήταν η απαξίωση της πολιτικής και των πολιτικών και η εξουδετέρωση της άμυνας του συστήματος απέναντι σε πολιτειακές εκτροπές. Αυτή η απαξίωση και η άμβλυνση των μηχανισμών άμυνας εξέθρεψαν και επέτρεψαν το πραξικόπημα της 21ης Απριλίου 1967. Προσεφέρθησαν υπουργικοί θώκοι σε πολιτικούς ήσσονος σημασίας για να στηρίξουν τις κυβερνήσεις, έτσι ώστε δημιουργήθηκε η εντύπωση πως όποιος βουλευτής αποχωρούσε από την Ένωση Κέντρου (ΕΚ) λάμβανε αυτόματα και υπουργείο. Παράλληλα υπήρξαν και καταγγελίες για χρηματισμό και εξαγορά ψήφων. Ο Παναγιώτης Κανελλόπουλος, αρχηγός της ΕΡΕ, που είχε στηρίξει την Αποστασία και τις βασιλικές επιλογές, σε υπόμνημά του προς τον Βασιλιά Κωνσταντίνο τον Ιανουάριο 1966, σχολιάζοντας την στάση των αποστατών της ΕΚ, σημείωσε ότι εκ των υστέρων πληροφορήθηκε ορισμένες λεπτομέρειες της κρίσης.

Φοβούμενος την επανεκλογή Παπανδρέου και την άνοδο της ΕΔΑ, ο Κανελλόπουλος, ο οποίος από την 3η Απριλίου διατελούσε χρέη πρωθυπουργού, έδειχνε μια θετική στάση προς ένα στρατιωτικό καθεστώς.[1]

Έχοντας εξασφαλίσει περίπου 100 τεθωρακισμένα στην περιοχή της πρωτεύουσας, οι πραξικοπηματίες κινήθηκαν τα ξημερώματα της 21ης Απριλίου και κατέλαβαν αρχικά το Υπουργείο Εθνικής Άμυνας. Στη συνέχεια έβαλαν σε εφαρμογή το σχέδιο έκτακτης ανάγκης του ΝΑΤΟ με κωδικό Σχέδιο Προμηθεύς, με αποτέλεσμα να κινητοποιηθούν όλες οι στρατιωτικές μονάδες της Αττικής. Το συγκεκριμένο σχέδιο προορίζονταν για την αναγκαστική ανάληψη εξουσίας από το στρατό με σκοπό την εξουδετέρωση κομμουνιστικής εξέγερσης, σε περίπτωση που εισέβαλλαν στην Ελλάδα δυνάμεις του Σοβιετικού Στρατού. Ο έμπιστος του βασιλιά αρχηγός του Γενικού Επιτελείου Στρατού στρατηγός Γρηγόριος Σπαντιδάκης αντικαταστάθηκε από τον Οδυσσέα Αγγελή. Ο Αγγελής κάνοντας χρήση του νέου του αξιώματος έδωσε εντολή στο Γ' Σώμα Στρατού στη Θεσσαλονίκη να εφαρμόσει το Σχέδιο Προμηθεύς σε όλη τη χώρα.

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. «Η νύχτα που μπήκε η Ελλάδα στην «κατάψυξη»». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 27 Οκτωβρίου 2019. Ανακτήθηκε στις 10 Ιουνίου 2020.