Σπαρτιάτες (πολιτικό κόμμα)

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Σπαρτιάτες
ΠρόεδροςΒασίλης Στίγκας
Κοινοβουλευτικός ΕκπρόσωποςΓιάννης Κόντης
Αλέξανδρος Ζερβέας
Εκπρόσωπος ΤύπουΚορίνα Τριανταφύλλου
ΙδρυτήςΒασίλης Στίγκας
Ίδρυση5 Δεκεμβρίου 2017
ΈδραΙπποκράτους 7, Αθήνα
ΙδεολογίαΕθνικισμός[1][α]
Αντιμετανάστευση[1]
Ευρωσκεπτικισμός[3]
Πολιτικό φάσμαΑκροδεξιά[1]
Χρώματα     Χρυσό
     Ερυθρό
     Μαύρο
Βουλή
των Ελλήνων
7 / 300
Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο
0 / 21
Ιστότοπος
spartiates.gr
Πολιτικό σύστημα Ελλάδας
Πολιτικά κόμματα
Εκλογές

Οι Σπαρτιάτες είναι ελληνικό εθνικιστικό πολιτικό κόμμα[4] που κινείται στην άκρα δεξιά[1] του πολιτικού φάσματος. Ιδρύθηκε το 2017 από τον Βασίλη Στίγκα που έκτοτε είναι και πρόεδρος του[5].

Το κόμμα εισήλθε για πρώτη φορά στη Βουλή των Ελλήνων στις εκλογές της 25ης Ιουνίου 2023 με ποσοστό 4,68% και 12 βουλευτές αποτελώντας την πέμπτη κοινοβουλευτική δύναμη της χώρας.

Λιγότερο από τρεις μήνες μετά, τρεις βουλευτές διαγράφηκαν από τον πρόεδρο του κόμματος[6] ενώ ακολούθησε και η παραίτηση ακόμη δύο. Αυτό ήταν αποτέλεσμα της εσωκομματικής κρίσης που έχει ξεσπάσει στο κόμμα, με τον πρόεδρό του να βρίσκεται απέναντι και στους 11 βουλευτές του λόγω της στήριξης των τελευταίων προς τον Ηλία Κασιδιάρη[7]. Ωστόσο, οι διαγραφές ανακλήθηκαν αργότερα με τον Β. Στίγκα να κάνει λόγο για παρεξήγηση[8].

Ιστορικό[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Οι Σπαρτιάτες, από την ίδρυσή τους αποτελούσαν ένα μικρό και προσωποπαγές πολιτικό κόμμα, το οποίο συνεργάστηκε αρχικά με την Ένωση Κεντρώων και εν συνεχεία, αλλάζοντας γραμμή, με μια σειρά ακροδεξιών παρατάξεων (Κ.Υ.Μ.Α. Ελληνισμού). Το 2023, μετά την στήριξη που έλαβε από το ακυρωμένο Εθνικό Κόμμα - Έλληνες, κατέγραψε μια ξαφνική άνοδο, η οποία οδήγησε το -έως τότε- αφανές κόμμα, να εισέλθει στην Βουλή των Ελλήνων με 12 βουλευτές και ποσοστό 4.68% ως η πέμπτη δύναμη της χώρας. Στα τέλη του καλοκαιριού του 2023, ξεσπά κρίση εντός του κόμματος μεταξύ του προέδρου του και των υπόλοιπων 11 βουλευτών, γεγονός που οφείλεται κυρίως στην στήριξη που δίνουν οι τελευταίοι στον Ηλία Κασιδιάρη καθώς και στην απαίτηση των 11 για συνέδριο του κόμματος και άλλες κατηγορίες από αμφότερες τις πλευρές.

Πριν την άνοδο[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Τον Απρίλιο του 2019 ανακοινώθηκε η εκλογική συνεργασία με την Ένωση Κεντρώων του Βασίλη Λεβέντη για τις ευρωεκλογές του Μαΐου, με την συμμετοχή του Βασίλη Στίγκα στην λίστα των υποψηφίων ευρωβουλευτών του κόμματος.[9] Ο επικεφαλής των «Σπαρτιατών» έλαβε 752 ψήφους. Στις εθνικές εκλογές του 2019, οι Σπαρτιάτες κατέβηκαν εκ νέου συνεργαζόμενοι με την Ένωση Κεντρώων, με τον Στίγκα να λαμβάνει 35 ψήφους στην Βοιωτία.[10]

Τον Δεκέμβριο του 2020 ανακοινώθηκε η δημιουργία συνασπισμού από την Ε.ΛΑ.ΣΥΝ., τη Λαϊκή Ελληνική Πατριωτική Ένωση (Λ.Ε.Π.ΕΝ.), τους «Σπαρτιάτες», το Ενωτικό Μέτωπο Ελληνικής Ιδεολογίας Συμπατριωτών (Ε.Μ.Ε.Ι.Σ.), την Πρώτη Γραμμή και τη Λαϊκή Κίνηση Πολιτών (ΛΑ.ΚΙ.Π.) με την προοπτική κοινής εκλογικής καθόδου και με την ονομασία Κ.Υ.Μ.Α. Ελληνισμού.[11]

Εκλογές 2023 και είσοδος στην Βουλή[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Στις βουλευτικές εκλογές του Μαΐου του 2023, οι «Σπαρτιάτες» δεν συμμετείχαν. Ωστόσο, μετά τον δεύτερο αποκλεισμό από τον Άρειο Πάγο του συνδυασμού ανεξάρτητων υποψηφίων «Έλληνες για την Πατρίδα και την Ελευθερία» στον οποίο θα μετείχαν μέλη του Εθνικού Κόμματος - Έλληνες, ο επικεφαλής αυτού Ηλίας Κασιδιάρης παρείχε ανοιχτή στήριξη στο κόμμα, ενόψει των εκλογών του Ιουνίου.[εκκρεμεί παραπομπή] Ο συγκεκριμένος πολιτικός χώρος εμφάνιζε δημοσκοπικά ποσοστά που κινούνταν μεταξύ του 3% και του 5% πριν τον αποκλεισμό του, κάτι που αποτυπώθηκε στην αύξηση στις δημοσκοπήσεις όσον αφορά το κόμμα των «Σπαρτιατών» μετά την σχετική ανακοίνωση του Ηλία Κασιδιάρη. Τουλάχιστον 10 μέλη και πολιτικοί του Εθνικού Κόμματος Έλληνες, μεταξύ των οποίων και ένας από τους δικηγόρους του, βρίσκονταν στις εκλογικές λίστες των Σπαρτιατών[εκκρεμεί παραπομπή], με τμήμα του Τύπου να θεωρεί ότι οι «Σπαρτιάτες» πιθανόν χρησιμοποιούνται από τον Κασιδιάρη για έμμεση εκπροσώπηση στη Βουλή των Ελλήνων.[12][13]

Στις βουλευτικές εκλογές της 25ης Ιουνίου το κόμμα έλαβε 243.922 ψήφους (ποσοστό 4,68%) και εξέλεξε 12 βουλευτές. Στην πρώτη του ομιλία στην Βουλή των Ελλήνων, ο πρόεδρος του κόμματος καταδίκασε τον φασισμό και τον ναζισμό, αυτοπροσδιορίζοντας το κόμμα του ως εθνικιστικό.

Εσωκομματική κρίση (2023-σήμερα)[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

 Αυτό το τμήμα περιέχει πληροφορίες σχετικά με ένα τρέχον πολιτικό γεγονός. Μπορεί να μην περιλαμβάνει πληροφορίες για την εξέλιξη ή να περιλαμβάνει πληροφορίες που έχουν τη μορφή εικασίας, οπότε το περιεχόμενό του μπορεί να αλλάξει δραματικά ως το πέρας του εν λόγω γεγονότος.

Στα τέλη Ιουλίου του 2023, ξέσπασε εσωκομματική κρίση στην παράταξη. Ο Στίγκας είχε ευχαριστήσει νωρίτερα τον ιδρυτή και φυσικό ηγέτη του Εθνικού Κόμματος – Έλληνες Ηλία Κασιδιάρη, αναφορικά με την ώθηση που έδωσε η στήριξή του στους Σπαρτιάτες (αφού ο Κασιδιάρης και το κόμμα του δεν μπορούσαν να συμμετέχουν στις εκλογές), αναγνωρίζοντας ότι αυτός είναι και ο λόγος της παρουσίας τους στην Βουλή[14]. Παράλληλα όμως διευκρίνισε ότι ο ίδιος είναι ο ηγέτης του κόμματος και ότι, αν και οι θέσεις των Σπαρτιατών ταιριάζουν σε πολλά σημεία με αυτές του Εθνικού Κόμματος – Έλληνες, υπάρχουν και διαφορές[15].

Όταν ο βουλευτής του κόμματος Κωνσταντίνος Φλώρος στήριξε τον Κασιδιάρη ως υποψήφιο δήμαρχο Αθηναίων, ο Στίγκας δήλωσε ότι δεν είχε καμία γνώση και ότι ο βουλευτής έδρασε αυτοβούλως.[16] Αυτό έφερε σε πλήρη αντίθεση συνολικά εννέα βουλευτές (εκ των 12) του κόμματος οι οποίοι σε κοινή δήλωσή τους καταδίκασαν τον πρόεδρο του κόμματος και ζήτησαν συνέδριο με διαφανείς διαδικασίες και από την βάση[17].

Έναν μήνα αργότερα, και ενώ οι τόνοι είχαν πέσει, ο Στίγκας διέγραψε από το κόμμα τρεις βουλευτές (Κατσιβαρδάς, Δημητροκάλλης, Κόντης) θεωρώντας ότι λειτουργούν αυτοβούλως και υποστηρίζοντας ότι «είναι καθοδηγούμενοι από ξένα κέντρα που παραπέμπουν σε Greek Mafia και Δον Κορλεόνε»[18]. Οι 11 βουλευτές του κόμματος (διαγεγραμμένοι και μη), κατηγόρησαν τον πρόεδρο για συκοφαντία[19], ενώ δήλωσαν και επίσημα την στήριξή τους στον Κασιδιάρη.[20] Στη συνέχεια ο Στίγκας ανέφερε ότι όσον αφορά τους υπογράφοντες η δήλωση αυτή πιθανόν να αποτελεί προϊόν πλαστογραφίας, ενώ ισχυρίστηκε ότι οι βουλευτές του δρουν με εντολές που προέρχονται από τον Κασιδιάρη[21], υποδεικνύοντας ως διαμεσολαβητή τον τέως εκπρόσωπο τύπου Χάρη Κατσιβαρδά, ο οποίος τον επισκέπτεται στις φυλακές Δομοκού ως δικηγόρος του.[22] Ο Κατσιβαρδάς διέψευσε οποιαδήποτε σχέση πέραν από αυτές που αφορούν νομικά ζητήματα και ανακοίνωσε ότι θα κινηθεί δικαστικώς εναντίον του Στίγκα.[23] Επίσης, ανεξαρτητοποιήθηκαν οι βουλευτές Γιώργος Μανούσος και, μια μέρα αργότερα, ο Κωνσταντίνος Φλώρος με αιχμές αμφότεροι για την στάση του Στίγκα, ενώ παράλληλα η εισαγγελία του Αρείου Πάγου ξεκίνησε έρευνα για τους ισχυρισμούς του τελευταίου περί καθοδήγησης από ξένα κέντρα που παραπέμπουν σε οργανωμένο έγκλημα.[24][25]

Στις 4 Σεπτεμβρίου, μια ημέρα πριν την ημερομηνία κατάθεσης Στίγκα στην εισαγγελία του Αρείου Πάγου, ο Στίγκας κάλεσε τους διεγραφέντες Δημητροκάλλη, Κατσιβαρδά και Κόντη να επανενταχθούν στην Κ.Ο., λέγοντας ότι οι ισχυρισμοί περί Greek mafia και «ομάδας εκβιαστών» δεν αφορούσαν αυτούς.[26] Οι τρεις βουλευτές, μαζί με τον Μανούσο, επανεντάχθηκαν στην Κ.Ο. στις 7 Σεπτεμβρίου, με τον Φλώρο να παραμένει ανεξάρτητος.[27]

Ο Χάρης Κατσιβαρδάς ανεξαρτητοποιήθηκε στις 25 Ιανουαρίου 2024, αφήνοντας σοβαρές αιχμές για τον Στίγκα, τον οποίο αποκάλεσε "ιταμό συκοφάντη", "βέβηλο και μιαρό καθ' έξιν ψευδολόγο".[28] Οι Σπαρτιάτες με τη σειρά τους σημείωσαν ότι το απόγευμα της ίδιας ημέρας είχε προγραμματιστεί η εξέτασή του από την επιτροπή δεοντολογίας του κόμματος.[28] Στις 7 Φεβρουαρίου του 2024, ο Κατσιβαρδάς κατέθεσε μήνυση κατά του Στίγκα για συκοφαντική δυσφήμιση και συγκεκριμένα για το περιεχόμενο των καταθέσεων Στίγκα στον Άρειο Πάγο.[29] Ο Κατσιβαρδάς σχολίασε πως η μήνυση "Είναι μόνο η αρχή θα ακολουθήσει χιονοστιβάδα".[29]

Θέσεις[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το κόμμα χαρακτηρίζεται ως εθνικιστικό και συντηρητικό, τοποθετούμενο στην άκρα δεξιά του πολιτικού φάσματος,[1] με τη ρητορική του να χαρακτηρίζεται κάποιες φορές ως «υπερεθνικιστική» και «υπερσυντηρητική».

Βάσει της ιδρυτικής του διακήρυξης, το κόμμα τοποθετείται στην «εθνική πατριωτική δεξιά», αποδεχόμενο παράλληλα το κοινοβουλευτικό δημοκρατικό πολίτευμα.

Το ίδιο το κόμμα θέτει ως σκοπό την υπεράσπιση «λαϊκής πατριωτικής δεξιάς, του τρίπτυχου πατρίς-θρησκεία-οικογένεια», του «υγειούς ελληνικού εθνικισμού και πατριωτισμού»[1][30] καθώς και την «διαφύλαξη της εθνικής μας ταυτότητας και κυριαρχίας».

Οι «Σπαρτιάτες» θεωρούν ότι οι παραδόσεις του Ελληνισμού λείπουν σήμερα από τη δημόσια ζωή και αυτοχαρακτηρίζονται ως «ο σιδηρούς βραχίονας και το πραγματικό ανάχωμα που θα ανακόψει τον κατήφορο και το ξεπούλημα της Ελλάδας και των Ελλήνων».[30]

Το κόμμα τάσσεται υπέρ της επίλυσης του δημογραφικού προβλήματος, μέσω της παροχής κινήτρων στις νέες οικογένειες καθώς και της απαγόρευσης των αμβλώσεων με σκοπό την αύξηση των γεννήσεων[30].

Τάσσονται απέναντι στον διεθνισμό και την επιχειρούμενη ισλαμοποίηση της χώρας, όπως υποστηρίζουν. Είναι ευρωσκεπτικιστές χωρίς όμως να είναι υπέρ της εξόδου της Ελλάδος από την Ευρωπαϊκή Ένωση αλλά εμφανίζονται ως υπέρμαχοι του μοντέλου και του οράματος όπου ξεκίνησε, της τήρησης της Συνθήκης του Μάαστριχτ καθώς και της ύπαρξης ισονομίας, του αλληλοσεβασμού και της αλληλεγγύης μεταξύ όλων των κρατών-μελών της.

Αποτελέσματα εκλογών[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Βουλή των Ελλήνων[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Έτος Αρχηγός κόμματος Αριθμός ψήφων Ποσοστό ψήφων Έδρες Θέση
2019 Βασίλης Στίγκας 70.178
(με Ένωση Κεντρώων) 		1,24%
(με Ένωση Κεντρώων)
0 / 300
 9ο κόμμα
Εκτός Βουλής
2023 ΙΙ Βασίλης Στίγκας 243.922 4,68%
12 / 300
 5ο κόμμα
Αντιπολίτευση

Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Έτος Αρχηγός κόμματος Αριθμός ψήφων Ποσοστό ψήφων Έδρες Θέση Ομάδα
2019 Βασίλης Στίγκας 82.084
(με Ένωση Κεντρώων) 		1,45%
(με Ένωση Κεντρώων)
0 / 21
 10η -

Κοινοβουλευτική Ομάδα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Βουλή των Ελλήνων[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Κ΄ Κοινοβουλευτική Περίοδος[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Μετά τις εκλογές της 25ης Ιουνίου 2023, οι Σπαρτιάτες εξέλεξαν 12 βουλευτές. Ωστόσο, μετά από αλλαγές, η σύνθεση της Κοινοβουλευτικής Ομάδας είναι η εξής:

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 1,5 «Σπαρτιάτες: Το κόμμα της ακροδεξιάς πολυκατοικίας που στηρίζει ο Κασιδιάρης». in.gr. 8 Ιουνίου 2023. Ανακτήθηκε στις 9 Ιουνίου 2023. 
  2. ↑ «Greece election: Conservatives claim resounding victory – DW – 06/26/2023». dw.com (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 2 Ιουλίου 2023. 
  3. ↑ «Greece». Europe Elects (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 18 Ιουνίου 2023. 
  4. ↑ «Σπαρτιάτες: Ποιο είναι το κόμμα που μπαίνει στη Βουλή με τη στήριξη του Κασιδιάρη». CNN.gr. 25 Ιουνίου 2023. Ανακτήθηκε στις 26 Ιουνίου 2023. 
  5. ↑ «Ποιο είναι το ακροδεξιό κόμμα «Σπαρτιάτες» που μπαίνει στη Βουλή -Πρόεδρος ο Βασίλης Στίγκας». iefimerida.gr. 25 Ιουνίου 2023. Ανακτήθηκε στις 26 Ιουνίου 2023. 
  6. ↑ Newsroom (31 Αυγούστου 2023). «Σπαρτιάτες: Διέγραψε τρεις βουλευτές ο B. Στίγκας – Εκτός ΚΟ Δημητροκάλης, Κόντης, και Χατζηβαρδάς». Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ (στα greek). Ανακτήθηκε στις 2 Σεπτεμβρίου 2023. CS1 maint: Μη αναγνωρίσιμη γλώσσα (link)
  7. ↑ «Σπαρτιάτες: Νέες κατηγορίες Β. Στίγκα κατά των 11 βουλευτών». www.naftemporiki.gr. 1 Σεπτεμβρίου 2023. Ανακτήθηκε στις 2 Σεπτεμβρίου 2023. 
  8. ↑ ΙΝ, Σύνταξη (4 Σεπτεμβρίου 2023). «Παρεξήγηση τα περί Greek Mafia λέει έξω από την πόρτα του εισαγγελέα ο Στίγκας». in.gr. Ανακτήθηκε στις 5 Σεπτεμβρίου 2023. 
  9. ↑ «Στο ευρωψηφοδέλτιο της Ένωσης Κεντρώων θα είναι υποψήφιος ο πρόεδρος της πολιτικής κίνησης "ΣΠΑΡΤΙΑΤΕΣ" κ. Βασίλης Στίγκας». 
  10. ↑ «Εκλογές 2023: Οι… περίεργοι συνδυασμοί, οι ανατροπές και οι καραμπόλες στις λίστες των κομμάτων». protothema.gr. 
  11. ↑ MM (21 Δεκεμβρίου 2020). «ΙΣΧΥΣ ΕΝ ΤΗ ΕΝΩΣΕΙ • ΕΛΑΣΥΝ». ΕΛΑΣΥΝ. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 21 Δεκεμβρίου 2020. Ανακτήθηκε στις 22 Δεκεμβρίου 2020. 
  12. ↑ Σπαρτιάτες απ' τον Δομοκό, Εφημερίδα των Συντακτών
  13. ↑ Δούρειος Ίππος οι Σπαρτιάτες, Τα Νέα
  14. ↑ ««Σπαρτιάτες»: Η πρώτη συνέντευξη του Βασίλη Στίγκα – Τι είπε για την σχέση του κόμματος με τον Ηλία Κασιδιάρη». MEGA TV. 29 Ιουνίου 2023. Ανακτήθηκε στις 2 Σεπτεμβρίου 2023. 
  15. ↑ ««Σπαρτιάτες»: Η πρώτη συνέντευξη του Βασίλη Στίγκα – Τι είπε για την σχέση του κόμματος με τον Ηλία Κασιδιάρη». MEGA TV. 29 Ιουνίου 2023. Ανακτήθηκε στις 2 Σεπτεμβρίου 2023. 
  16. ↑ Σπαρτιάτες: «Εμφύλιο» προκάλεσε η υποψηφιότητα Κασιδιάρη για τον δήμο της Αθήνας
  17. ↑ «Σπαρτιάτες: Εννέα βουλευτές κατά του προέδρου του κόμματος». www.naftemporiki.gr. 27 Ιουλίου 2023. Ανακτήθηκε στις 2 Σεπτεμβρίου 2023. 
  18. ↑ «Σπαρτιάτες: Διέγραψε 3 βουλευτές ο B. Στίγκας - «Καθοδηγούμενοι από ξένα κέντρα που παραπέμπουν σε Greek Mafia»». www.naftemporiki.gr. 31 Αυγούστου 2023. Ανακτήθηκε στις 2 Σεπτεμβρίου 2023. 
  19. ↑ «Σπαρτιάτες: Διέγραψε 3 βουλευτές ο B. Στίγκας - «Καθοδηγούμενοι από ξένα κέντρα που παραπέμπουν σε Greek Mafia»». www.naftemporiki.gr. 31 Αυγούστου 2023. Ανακτήθηκε στις 2 Σεπτεμβρίου 2023. 
  20. ↑ «Σπαρτιάτες: Νέες κατηγορίες Β. Στίγκα κατά των 11 βουλευτών». www.naftemporiki.gr. 1 Σεπτεμβρίου 2023. Ανακτήθηκε στις 2 Σεπτεμβρίου 2023. 
  21. ↑ «Σπαρτιάτες: Νέες κατηγορίες Β. Στίγκα κατά των 11 βουλευτών». www.naftemporiki.gr. 1 Σεπτεμβρίου 2023. Ανακτήθηκε στις 2 Σεπτεμβρίου 2023. 
  22. ↑ «Σπαρτιάτες - Κατσιβαρδάς: Εγώ δεν έδωσα λεφτά στον Κασιδιάρη, δεν ξέρω τι έκαναν άλλοι (βίντεο)». www-ant1news-gr.cdn.ampproject.org. Ανακτήθηκε στις 2 Σεπτεμβρίου 2023. 
  23. ↑ «Σπαρτιάτες - Κατσιβαρδάς: Εγώ δεν έδωσα λεφτά στον Κασιδιάρη, δεν ξέρω τι έκαναν άλλοι (βίντεο)». www-ant1news-gr.cdn.ampproject.org. Ανακτήθηκε στις 2 Σεπτεμβρίου 2023. 
  24. ↑ «Σπαρτιάτες: Ανεξαρτητοποιήθηκε ο βουλευτής Λάρισας Κωνσταντίνος Φλώρος». NewsIT. 3 Σεπτεμβρίου 2023. Ανακτήθηκε στις 3 Σεπτεμβρίου 2023. 
  25. ↑ ««Σπαρτιάτες»: Παρέμβαση εισαγγελέα για τα Greek mafia». www.naftemporiki.gr. 2 Σεπτεμβρίου 2023. Ανακτήθηκε στις 2 Σεπτεμβρίου 2023. 
  26. ↑ «Σπαρτιάτες: Επιστρέφουν στην Κοινοβουλευτική Ομάδα οι διαγραμμένοι – Το μήνυμα Στίγκα». NewsIT. 4 Σεπτεμβρίου 2023. Ανακτήθηκε στις 4 Σεπτεμβρίου 2023. 
  27. ↑ ««Σπαρτιάτες»: Τέσσερις βουλευτές επιστρέφουν στην ΚΟ». www.naftemporiki.gr. 7 Σεπτεμβρίου 2023. Ανακτήθηκε στις 8 Σεπτεμβρίου 2023. 
  28. ↑ 28,0 28,1 «Σπαρτιάτες: Πόλεμος δηλώσεων μετά την ανεξαρτητοποίηση του Χ. Κατσιβαρδά». www.naftemporiki.gr. 25 Ιανουαρίου 2024. Ανακτήθηκε στις 25 Ιανουαρίου 2024. 
  29. ↑ 29,0 29,1 «Μήνυση Χ. Κατσιβαρδά κατά του Β. Στίγκα για συκοφαντική δυσφήμιση». www.naftemporiki.gr. 7 Φεβρουαρίου 2024. Ανακτήθηκε στις 8 Φεβρουαρίου 2024. 
  30. ↑ 30,0 30,1 30,2 «"Σπαρτιάτες": Αυτό είναι το ακροδεξιό κόμμα που στηρίζει ο Κασιδιάρης - Ο commander of the Spartans και ο... λαγός Νάτσιος». thetoc.gr. Ανακτήθηκε στις 9 Ιουνίου 2023. 
  1. ↑ Πηγές το αναφέρουν και ως υπερεθνικιστικό[2]

Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

π • σ • ε Κοινοβουλευτικές ομάδες της Βουλής των Ελλήνων
Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Σπαρτιάτες_(πολιτικό_κόμμα)&oldid=10513306"