Εθνικό πένθος

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Η Σημαία της Φινλανδίας κυματίζει μεσίστια σε ένδειξη πένθους.

Το Εθνικό πένθος είναι όρος που περιγράφει την ένδειξη πένθους που προέρχεται από την θλίψη και λύπη για κάποιο δυστυχές γεγονός και κηρύσσεται επισήμως από τις κυβερνήσεις κρατών. Μπορεί να προέλθει από τον θάνατο πολλών ανθρώπων έπειτα από μια φυσική καταστροφή, ένα τρομοκρατικό χτύπημα ή κάποιο άλλο πολύνεκρο δυστυχές γεγονός, όπως επίσης και από το γεγονός θανάτου ενός ιδιαίτερα σημαντικού ανθρώπου για ένα έθνος ή λαό. Χαρακτηρίζεται από πένθος που επιφέρει και μνημονικές δραστηριότητες που παρατηρούνται στην πλειοψηφία του πληθυσμού μιας χώρας.

Κατά την διάρκεια του σε ορισμένες περιπτώσεις αποφασίζεται το κλείσιμο δημοσίων υπηρεσιών και σχολείων, η ανάρτηση των σημαιών μεσίστια και άλλες συμβολικές κινήσεις. Παρόμοια εκδήλωση πένθους μικρότερης διάρκειας είναι η τήρηση ενός λεπτού σιγής σε διάφορες συναθροίσεις και συγκεντρώσεις κόσμου.

Ελλάδα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Στην Ελλάδα έχει κηρυχθεί επισήμως από την εκάστοτε πολιτική ηγεσία της χώρας ανά τα χρόνια εθνικό πένθος για κάποιο χρονικό διάστημα.

Βασίλειο της Ελλάδας[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Κατά τη διάρκεια της βασιλείας του Όθωνα:

  • Μετά τον θάνατο του Ιωάννη Κωλέττη, κηρύχθηκε πενθήμερο πένθος για τους στρατιωτικούς και τους δημοσίους υπαλλήλους.[1] Στην πραγματικότητα διήρκεσε 4 ημέρες (31 Αυγούστου-3 Σεπτεμβρίου).[2]

Κατά τη διάρκεια της βασιλείας του Γεωργίου Α΄:

  1. Μετά τον θάνατο του Κωνσταντίνου Κανάρη, κηρύχθηκε πενθήμερο πένθος για τους στρατιωτικούς και τους δημοσίους υπαλλήλους.[3]
  2. Μετά τη δολοφονία του Θεόδωρου Δηλιγιάννη, κηρύχθηκε πενθήμερο πένθος για τους στρατιωτικούς και τους δημοσίους υπαλλήλους.[4]

Κατά τη διάρκεια της βασιλείας του Κωνσταντίνου Α΄:

Κατά τη διάρκεια της βασιλείας του Γεωργίου Β΄:

  1. Μετά τον θάνατο του Κωνσταντίνου Δεμερτζή, οι δημόσιες υπηρεσίες τέθηκαν σε μονοήμερη αργία και οι σημαίες παρέμειναν μεσίστιες για τρεις ημέρες.[6]
  2. Μετά τον θάνατο του Ιωάννη Μεταξά, κηρύχθηκε οκταήμερο δημόσιο πένθος.[7]
  3. Μετά τον θάνατο του Αλεξάνδρου Κορυζή, κηρύχθηκε τριήμερο δημόσιο πένθος.[8]

Κατά τη διάρκεια της βασιλείας του Παύλου Α΄:

  1. Μετά τον θάνατο του Βασιλέως Γεωργίου Β΄, κηρύχθηκε τριμηνιαίο εθνικό πένθος.[9]
  2. Μετά τον θάνατο του Θεμιστοκλέους Σοφούλη, κηρύχθηκε πενθήμερο δημόσιο πένθος.[10]
  3. Μετά τον θάνατο του Αλεξάνδρου Παπάγου, κηρύχθηκε πενθήμερο δημόσιο πένθος.[11]

Κατά τη διάρκεια της βασιλείας του Κωνσταντίνου Β΄:

Ελληνική Δημοκρατία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η Γ΄ Ελληνική Δημοκρατία έχει κηρύξει επισήμως εθνικό (ή δημόσιο) πένθος στις εξής ημερομηνίες:[13][14]

  1. Τον Μάρτιο του 1994 έπειτα από τον θάνατο της Μελίνας Μερκούρη, κηρύχθηκε τριήμερο εθνικό πένθος.[15]
  2. Τον Ιούνιο του 1996, έπειτα από τον θάνατο του Ανδρέα Παπανδρέου, κηρύχθηκε τετραήμερο δημόσιο πένθος. [16]
  3. Τον Ιούλιο του 1996, έπειτα από τον θάνατο του Παρθενίου Γ΄ Αλεξανδρείας, κηρύχθηκε τριήμερο δημόσιο πένθος.[17]
  4. Τον Απρίλιο του 1998, έπειτα από τον θάνατο του Κωνσταντίνου Καραμανλή, κηρύχθηκε ημέρα εθνικού πένθους.
  5. τον Απρίλιο του 1998, έπειτα από τον θάνατο του Αρχιεπισκόπου Αθηνών και Πάσης Ελλάδος Σεραφείμ, κηρύχθηκε τετραήμερο δημόσιο πένθος (10, 11, 12, 13 Απριλίου).[18][19]
  6. Τον Σεπτέμβριο του 2001, έπειτα από τις Επιθέσεις της 11ης Σεπτεμβρίου, η 14η Σεπτεμβρίου κηρύχθηκε ημέρα εθνικού πένθους.[20]
  7. Τον Σεπτέμβριο του 2004, έπειτα από τον θάνατο του Πατριάρχη Αλεξανδρείας Πέτρου Ζ΄, κηρύχθηκε τριήμερο εθνικό πένθους (13, 14, 15 Σεπτεμβρίου).[21][22][23][24]
  8. Τον Αύγουστο του 2005, έπειτα από το Αεροπορικό δυστύχημα της Helios, η 16η Αυγούστου κηρύχθηκε ημέρα εθνικού πένθους.[25][26][27]
  9. Τον Αύγουστο του 2007, έπειτα από τις εκτενείς πυρκαγιές που έπληξαν την χώρα, κηρύχθηκε τριήμερο εθνικό πένθος (25, 26, 27 Αυγούστου).[28]
  10. Τον Ιανουάριο του 2008, έπειτα από τον θάνατο του Μακαριστού Αρχιεπίσκοπου Αθηνών και πάσης Ελλάδος Χριστόδουλου, κηρύχθηκε τετραήμερο εθνικό πένθος (28, 29, 30, 31 Ιανουαρίου).[29][30]
  11. Τον Μάιο του 2017, έπειτα από τον θάνατο του πρώην πρωθυπουργού Κωνσταντίνου Μητσοτάκη, κηρύχθηκε τετραήμερο δημόσιο πένθος (29, 30, 31 Μαΐου & 1 Ιουνίου).[31][32]
  12. Τον Νοέμβριο του 2017, έπειτα από τις φονικές πλημμύρες της Δυτικής Αττικής, η 15η Νοεμβρίου κηρύχθηκε ημέρα εθνικού πένθους.[33][34]
  13. Τον Ιούλιο του 2018, έπειτα από τις καταστροφικές πυρκαγιές της Αττικής, κηρύχθηκε τριήμερο εθνικό πένθος (24, 25, 26 Ιουλίου).[35][36]
  14. Τον Σεπτέμβριο του 2021, έπειτα από τον θάνατο του Μίκη Θεοδωράκη, κηρύχθηκε τριήμερο εθνικό πένθος (2, 3, 4 Σεπτεμβρίου).[37][38]
  15. Τον Οκτώβριο του 2021, έπειτα από τον θάνατο της Φώφης Γεννηματά, η 27η Οκτωβρίου κηρύχθηκε ημέρα εθνικού πένθους.[39][40]
  16. Τον Δεκέμβιο του 2021, έπειτα από τον θάνατο του Καρόλου Παπούλια, κηρύχθηκε τετραήμερο δημόσιο πένθος (26, 27, 28 & 30 Δεκεμβρίου).[41][42]
  17. Τον Φεβρουάριο του 2022, έπειτα από τον θάνατο του Χρήστου Σαρτζετάκη, κηρύχθηκε τετραήμερο δημόσιο πένθος (3, 4, 5 & 7 Φεβρουαρίου).[43][44]
  18. Τον Μάρτιο του 2023, έπειτα από την μετωπική σύγκρουση δύο αμαξοστοιχιών στα Τέμπη, κηρύχθηκε τριήμερο εθνικό πένθος (1, 2 και 3 Μαρτίου).[45][46]
  19. Τον Ιούνιο του 2023, έπειτα από το πολύνεκρο ναυάγιο με πρόσφυγες και μετανάστες ανοιχτά της Πύλου,[47] κηρύχθηκε τριήμερο εθνικό πένθος (14, 15 και 16 Ιουνίου).[48]

Δείτε επίσης[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. Βασιλικό Διάταγμα "Περί πενθημέρου πενθοφορήσεως δια τον αποβιώσαντα Πρόεδρον του Υπουργικού Συμβουλίου κτλ. κ. Ιω. Κωλέττην", ΦΕΚ 27/1847
  2. Βασιλικό Διάταγμα "Περί διακοπής της διαταχθείσης πενθημέρου πενθηφορίας δια τον αποβιώσαντα κ. Ιωάννην Κωλέττην", ΦΕΚ 29/1847
  3. Βασιλικό Διάταγμα "Περί της επί πέντε ημέρας πενθηφορήσεως πάντων των πολιτικών και στρατιωτικών υπαλλήλων επί τῷ θανάτῳ του ενδόξου Κωνσταντίνου Κανάρη, Προέδρου του Υπουργικού Συμβουλίου κτλ.", ΦΕΚ 72/1877
  4. Βασιλικό Διάταγμα "Περί πένθους επί τῷ δολοφονικῷ θανάτῳ του Προέδρου του Υπουργικού Συμβουλίου Θεοδώρου Π. Δηλιγιάννη, Υπουργού επί των Εσωτερικών", ΦΕΚ 90/1905
  5. Βασιλικό Διάταγμα "Περί ορισμού τριμήνου εθνικού πένθους επί τῷ θανάτῳ της Α. Μ. του Βασιλέως ΓΕΩΡΓΊΟΥ του Α΄ ", ΦΕΚ 48/1913
  6. Βασιλικό Διάταγμα "Περί των απονεμηθησομένων τιμών εις την κηδείαν του αοιδίμου Κωνσταντίνου Δεμερτζή", ΦΕΚ 164/1936
  7. Βασιλικό Διάταγμα, "Περί απονομής τιμών εις τον αοιδίμον Πρόεδρον της Κυβερνήσεως Ιωάννην Μεταξάν", ΦΕΚ Α 30/1941
  8. Βασιλικό Διάταγμα, "Περί απονομής τιμών εις τον αοιδίμον Πρόεδρον της Κυβερνήσεως Αλέξανδρον Γ. Κοριζήν ", ΦΕΚ Α 133/1941
  9. Βασιλικό Διάταγμα "Περί ορισμού τριμήνου Εθνικού πένθους επί τῷ θανάτῳ της Α. Μ. του Βασιλέως Γεωργίου του Β΄", ΦΕΚ Α 60/1947
  10. Βασιλικό Διάταγμα "Περί των απονεμηθησομένων τιμών εις την κηδείαν του αοιδίμου Πρωθυπουργού Θεμιστ. Σοφούλη", ΦΕΚ Α 138/1949
  11. Βασιλικό Διάταγμα "Περί των απονεμηθησομένων τιμών εις την κηδείαν του αοιδίμου Πρωθυπουργού-Στρατάρχου Αλεξάνδρου Παπάγου", ΦΕΚ Α 271/1955
  12. Βασιλικό Διάταγμα 105 "Περί ορισμού τριμήνου Εθνικού πένθους επί τῷ θανάτῳ της Α. Μ. του Βασιλέως Παύλου και άλλων τιμών", ΦΕΚ Α 46/1964
  13. «6 φορές που η Ελλάδα κήρυξε τριήμερο Εθνικό πένθος». Μικροπράγματα. 2 Σεπτεμβρίου 2021. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2 Σεπτεμβρίου 2021. Ανακτήθηκε στις 8 Σεπτεμβρίου 2021. 
  14. «Εθνικό πένθος: Τι σηματοδοτεί, πότε κηρύσσεται, τι ισχύει - Οι 7 φορές που έχει κηρυχθεί στην Ελλάδα». The TOC. 2 Σεπτεμβρίου 2021. Ανακτήθηκε στις 8 Σεπτεμβρίου 2021. 
  15. «Το τελευταίο αντίο στη Μελίνα Μερκούρη». www.makthes.gr. Ανακτήθηκε στις 2 Μαρτίου 2023. 
  16. Προεδρικό Διάταγμα 169 "Περί απόδοσης τιμών στον πρώην Πρωθυπουργό και Πρόεδρο του ΠΑ.ΣΟ.Κ. Ανδρέα Γ. Παπανδρέου", ΦΕΚ Α 130/1996
  17. Πράξη Υπουργικού Συμβουλίου 264 της 25 Ιουλίου 1996 «Απόδοση τιμών στον Πάπα και Πατριάρχη Αλεξανδρείας και Πάσης Αφρικής Κύρο Παρθένιο Γ΄», ΦΕΚ Α 169/1996
  18. Πράξη Υπουργικού Συμβουλίου 7 της 10 Απριλίου του 1998 «Απόδοση τιμών στον Αρχιεπίσκοπο Αθηνών και Πάσης Ελλάδος Σεραφείμ», ΦΕΚ Α 75/1998
  19. Epochi, rizospastis gr | Synchroni (11 Απριλίου 1998). «rizospastis.gr - Τη Μεγάλη Δευτέρα η κηδεία του Αρχιεπισκόπου Σεραφείμ». ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ. Ανακτήθηκε στις 2 Μαρτίου 2023. 
  20. «Athens News Agency: Daily News Bulletin in English, 01-09-14». www.hri.org. Ανακτήθηκε στις 15 Ιανουαρίου 2022. 
  21. Πράξη Υπουργικού Συμβουλίου 28 της 13.9.2004 «Απόδοση τιμών στον Πάπα και Πατριάρχη Αλεξανδρείας και Πάσης Αφρικής Πέτρο», ΦΕΚ Α 171/2004
  22. «Ο Πατριάρχης Αλεξανδρείας Πζτρος Ζ΄ Κηρυκτική και Ποιμαντική Διακονία» (PDF). 2015. 
  23. «Greece mourns Patriarch of Alexandria». www.abc.net.au (στα Αγγλικά). 14 Σεπτεμβρίου 2004. Ανακτήθηκε στις 9 Σεπτεμβρίου 2021. 
  24. services, Items compiled from Tribune news. «3 days' mourning set for patriarch killed in crash». chicagotribune.com (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 9 Σεπτεμβρίου 2021. 
  25. Welle (www.dw.com), Deutsche. «Greece and Cyprus in Mourning After Plane Crash | DW | 14.08.2005». DW.COM (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 9 Σεπτεμβρίου 2021. 
  26. «ΠΑΤΡΙΣ - ΑΡΧΕΙΟ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗΣ ΕΚΔΟΣΗΣ». archive.patris.gr. Ανακτήθηκε στις 9 Σεπτεμβρίου 2021. 
  27. «BBCGreek | Ελλάδα - Κύπρος | Πένθος και ερωτήματα». www.bbc.co.uk. Ανακτήθηκε στις 9 Σεπτεμβρίου 2021. 
  28. «Σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης κήρυξε τη χώρα ο Κ.Καραμανλής». in.gr. 25 Αυγούστου 2007. Ανακτήθηκε στις 9 Σεπτεμβρίου 2021. 
  29. «Τετραήμερο εθνικό πένθος για τον Χριστόδουλο». www.protothema.gr. 
  30. Epochi, rizospastis gr | Synchroni (29 Ιανουαρίου 2008). «rizospastis.gr - Την Πέμπτη η κηδεία του Αρχιεπισκόπου Χριστόδουλου». ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ. Ανακτήθηκε στις 2 Μαρτίου 2023. 
  31. «Τετραήμερο πένθος για τον θάνατο του Κωνσταντίνου Μητσοτάκη - Σε λαϊκό προσκύνημα η σορός του». 29 Μαΐου 2017. Ανακτήθηκε στις 2 Μαρτίου 2023. 
  32. «Αρχειοθετημένο αντίγραφο». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 9 Σεπτεμβρίου 2021. Ανακτήθηκε στις 9 Σεπτεμβρίου 2021. 
  33. «Αλέξης Τσίπρας: Εθνικό πένθος για τις πλημμύρες στη Δυτική Αττική». Protagon.gr. Ανακτήθηκε στις 2 Μαρτίου 2023. 
  34. «Εθνικό πένθος για τις πλημμύρες που «έπνιξαν» τη Δυτική Αττική». Ναυτεμπορική. 
  35. Guest, User 2 (24 Ιουλίου 2018). «Τριήμερο εθνικό πένθος για τα θύματα των πυρκαγιών, διάγγελμα Τσίπρα». Sofokleousin.gr. Ανακτήθηκε στις 2 Μαρτίου 2023. 
  36. «Τριήμερο εθνικό πένθος για τα θύματα των πυρκαγιών, διάγγελμα Τσίπρα». www.sofokleousin.gr. Ανακτήθηκε στις 9 Σεπτεμβρίου 2021. 
  37. «Μίκης Θεοδωράκης - Μητσοτάκης: Τριήμερο εθνικό πένθος - Η Ρωμιοσύνη σήμερα κλαίει». ProtoThema. 2 Σεπτεμβρίου 2021. Ανακτήθηκε στις 2 Μαρτίου 2023. 
  38. Newsroom. «Συγκίνηση για την απώλεια του Μίκη Θεοδωράκη – Τριήμερο εθνικό πένθος στη χώρα». www.kathimerini.gr. Ανακτήθηκε στις 2 Μαρτίου 2023. 
  39. «Φώφη Γεννηματά - Εθνικό πένθος την ημέρα της κηδείας της | LiFO». www.lifo.gr. 25 Οκτωβρίου 2021. Ανακτήθηκε στις 2 Μαρτίου 2023. 
  40. Εθνικό πένθος την ημέρα της κηδείας της Φώφης Γεννηματά
  41. Group), Radiotileoptiki S. A. (OPEN Digital (27 Δεκεμβρίου 2021). «Κάρολος Παπούλιας: Σε τριήμερο πένθος η χώρα - Με τιμές αρχηγού κράτους η κηδεία». ΕΘΝΟΣ. Ανακτήθηκε στις 2 Μαρτίου 2023. 
  42. «Κάρολος Παπούλιας: Κηδεία με τιμές αρχηγού κράτους- Τριήμερο δημόσιο πένθος | LiFO». www.lifo.gr. 26 Δεκεμβρίου 2021. Ανακτήθηκε στις 2 Μαρτίου 2023. 
  43. Newsroom. «Χρήστος Σαρτζετάκης: Με τιμές Αρχηγού Κράτους η κηδεία του – Κηρύσσεται τριήμερο εθνικό πένθος». www.kathimerini.gr. Ανακτήθηκε στις 2 Μαρτίου 2023. 
  44. Newsroom (3 Φεβρουαρίου 2022). «Τη Δευτέρα 7 Φεβρουαρίου στην Μητρόπολη Αθηνών η κηδεία του Χρήστου Σαρτζετάκη | ΣΚΑΪ». www.skai.gr. Ανακτήθηκε στις 2 Μαρτίου 2023. 
  45. «Σύγκρουση τρένων στη Λάρισα: Τριήμερο εθνικό πένθος κήρυξε ο Μητσοτάκης». ProtoThema. 1 Μαρτίου 2023. Ανακτήθηκε στις 1 Μαρτίου 2023. 
  46. «Σύγκρουση τρένων στα Τέμπη: Τριήμερο εθνικό πένθος με απόφαση του Κυριάκου Μητσοτάκη». NewsIT. 1 Μαρτίου 2023. Ανακτήθηκε στις 2 Μαρτίου 2023. 
  47. «Ναυάγια με μετανάστες και πρόσφυγες: Τα πιο πολύνεκρα των τελευταίων μηνών». Οικονομικός Ταχυδρόμος. 14 Ιουνίου 2023. Ανακτήθηκε στις 14 Ιουνίου 2023. 
  48. «Κηρύχθηκε τριήμερο εθνικό πένθος στην Ελλάδα για την τραγωδία με τους μετανάστες στην Πύλο». Reporter Cyprus. Ανακτήθηκε στις 14 Ιουνίου 2023.