Μετάβαση στο περιεχόμενο

Συνασπισμός Ριζοσπαστικής Αριστεράς - Προοδευτική Συμμαχία

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Συνασπισμός Ριζοσπαστικής Αριστεράς - Προοδευτική Συμμαχία
Πρόεδροςκενή θέση (προσωρινά)[α]
Γραμματέας Κ.Ε.Ράνια Σβίγκου
Πρόεδρος Κ.Ο.Νίκος Παππάς
Γραμματέας Κ.Ο.Θεοδώρα Τζάκρη
Κοινοβουλευτικοί εκπρόσωποιΓιάννης Σαρακιώτης
Νίνα Κασιμάτη
Γιώργος Γαβρήλος
Εκπρόσωπος ΤύπουΠαυσανίας Παπαγεωργίου
ΊδρυσηΙανουάριος 2004
(συνασπισμός κομμάτων)
Ιούλιος 2013
(ενιαίο κόμμα)
Συγχώνευση των
ΈδραΠλατεία Κουμουνδούρου 1, Αθήνα
Πτέρυγα νεολαίαςΝεολαία ΣΥ.ΡΙΖ.Α.
ΙδεολογίαΣοσιαλδημοκρατία[2]
Κοσμικισμός[3]
Δημοκρατικός σοσιαλισμός[4]
Πολιτικό φάσμαΚεντροαριστερά[5]
Αριστερά[6]
Ευρωπαϊκή προσχώρησηΚόμμα της Ευρωπαϊκής Αριστεράς
Ομάδα Ευρωπαϊκού ΚοινοβουλίουΗ Αριστερά στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο
Χρώματα     Ερυθρό
Βουλή
των Ελλήνων
35 / 300
Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο
4 / 21
Ιστότοπος
syriza.gr
Πολιτικό σύστημα Ελλάδας
Πολιτικά κόμματα
Εκλογές

Ο Συνασπισμός Ριζοσπαστικής Αριστεράς - Προοδευτική Συμμαχία (ΣΥ.ΡΙΖ.Α. - Προοδευτική Συμμαχία) είναι ελληνικό πολιτικό κόμμα. Ιδρύθηκε το 2004 ως εκλογική συμμαχία, με την ονομασία Συνασπισμός Ριζοσπαστικής Αριστεράς (ΣΥ.ΡΙΖ.Α.), ενώ το 2013 μετασχηματίστηκε σε ενιαίο πολιτικό κόμμα.[7]

Το κόμμα είναι σε διαδικασία εκλογής νέου προέδρου μετά την υπερψήφιση μομφής κατά του Στέφανου Κασσελάκη από την Κεντρική Επιτροπή στις 8 Σεπτεμβρίου 2024.[8] Πρόεδρος της Κοινοβουλευτικής Ομάδας και αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης είναι ο Νίκος Παππάς.[1]

Οι ρίζες του κόμματος βρίσκονται στο Κ.Κ.Ε. Εσωτερικού της ευρωκομμουνιστικής Αριστεράς, αλλά και στην ιστορική συνεργασία του Κομμουνιστικού Κόμματος Ελλάδας με την Ελληνική Αριστερά όταν το 1989 συγκρότησαν τον Συνασπισμό της Αριστεράς και της Προόδου.[7] Μεγαλύτερη συνιστώσα της εκλογικής συμμαχίας κατά την ίδρυσή της, αποτέλεσε ο Συνασπισμός της Αριστεράς, των Κινημάτων και της Οικολογίας.[7] Από το 2012, μετά την εκλογική πτώση του ΠΑ.ΣΟ.Κ., ο ΣΥ.ΡΙΖ.Α. αποτελεί ένα από τα δύο κυρίαρχα πολιτικά κόμματα στο πολιτικό σκηνικό της Ελλάδας, μαζί με τη Νέα Δημοκρατία. Ο ΣΥ.ΡΙΖ.Α. υπηρέτησε ως κυβέρνηση της Ελλάδας από τον Ιανουάριο του 2015 έως τον Ιούλιο του 2019, με πρωθυπουργό τον Αλέξη Τσίπρα.

Σήμερα, ο ΣΥ.ΡΙΖ.Α. - Π.Σ. εκπροσωπείται στη Βουλή των Ελλήνων από 35 βουλευτές και βρίσκεται στη θέση της αξιωματικής αντιπολίτευσης. Στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο εκπροσωπείται από τέσσερις ευρωβουλευτές στην ευρωομάδα της Αριστεράς. Είναι μέλος του Κόμματος της Ευρωπαϊκής Αριστεράς.

Ο Νίκος Κωνσταντόπουλος

Στην πορεία προς τις εθνικές εκλογές του 2004, οι περισσότεροι από τους πολιτικούς φορείς του Χώρου Διαλόγου (Συνασπισμός, Α.Κ.Ο.Α., Κ.Ε.Δ.Α., Δ.Ε.Α., Κ.Ο.Ε., Ενεργοί Πολίτες και ανένταχτες προσωπικότητες) αναζήτησαν τις δυνατότητες συμμετοχής σε κοινό ψηφοδέλτιο, μία κίνηση που ονομάστηκε «Πρωτοβουλία για τη Συσπείρωση της Αριστεράς».[9] Αποτέλεσμα ήταν η συγκρότηση τον Ιανουάριο του 2004 του ενιαίου ψηφοδελτίου «Συνασπισμός της Ριζοσπαστικής Αριστεράς - Ενωτικό Ψηφοδέλτιο»,[10][11] που συμμετείχαν όλοι οι παραπάνω εκτός της Κ.Ο.Ε., η οποία όμως δήλωσε ότι το υποστηρίζει.[12] Στις εκλογές ο ΣΥ.ΡΙΖ.Α. έλαβε 3,3% και εξέλεξε έξι βουλευτές, όλους προερχόμενους από τον Συνασπισμό, με πρόεδρο της Κοινοβουλευτικής Ομάδας το Νίκο Κωνσταντόπουλο. Αυτό οδήγησε σε εσωτερικές τριβές και κατηγορίες προς το κόμμα για ηγεμονισμό, αφού τα μικρότερα κόμματα υποστήριζαν ότι υπήρχε συμφωνία για εκλογή του Γιάννη Μπανιά (Α.Κ.Ο.Α.) στην Α' Αθήνας που δεν τηρήθηκε.[13] Βάση της κρίσης, αποτέλεσε η άρνηση του Συνασπισμού να τηρήσει τη συμφωνία για απόρριψη της κεντροαριστερής πολιτικής. Αποτέλεσμα των τριβών ήταν η αποχώρηση από τη Δ.Ε.Α. δύο ομάδων, η μια εκ των οποίων σχημάτισε τη συλλογικότητα Κόκκινο, παραμένοντας εντός του ΣΥ.ΡΙΖ.Α.[14]

Το λογότυπο του ΣΥ.ΡΙΖ.Α. μέχρι το 2012

Τον Δεκέμβριο του 2004, διεξήχθη το 4ο Συνέδριο του Συνασπισμού, όπου υπερίσχυσε με μεγάλη πλειοψηφία η πολιτική πλατφόρμα η οποία, μεταξύ άλλων, ζητούσε αναζωογόνηση και αναβάθμιση του ΣΥ.ΡΙΖ.Α.[15] Νέος πρόεδρος του κόμματος εκλέχθηκε ο Αλέκος Αλαβάνος, που ήταν υποστηρικτής αυτής της αντίληψης.[16] Το συγκεκριμένο αποτέλεσμα αποτέλεσε κομβικό σημείο για την ύπαρξη του ΣΥ.ΡΙΖ.Α., αφού διαμόρφωσε τους όρους υπέρβασης της εσωτερικής κρίσης και αναθέρμανσης του εγχειρήματος.[17]

Ο Αλέκος Αλαβάνος

Στις εκλογές του 2007, ο ΣΥ.ΡΙΖ.Α. πέτυχε σημαντική άνοδο, κερδίζοντας ποσοστό 5,04% και συνολικά δεκατέσσερις έδρες. Από το Συνασπισμό εξελέγησαν δώδεκα βουλευτές, ενώ οι υπόλοιποι δύο, προέρχονταν από την Ανανεωτική Κομμουνιστική Οικολογική Αριστερά. Δύο χρόνια αργότερα, στις ευρωεκλογές του 2009, ο ΣΥ.ΡΙΖ.Α. έλαβε την πέμπτη θέση με 4,7% και εξέλεξε έναν ευρωβουλευτή. Το αποτέλεσμα των ευρωεκλογών θεωρήθηκε ως αποτυχία και έγινε αντικείμενο κριτικής, κυρίως από την «Ανανεωτική Πτέρυγα» του Συνασπισμού,[18] με τον Λεωνίδα Κύρκο να ζητά τη διάλυση του ΣΥ.ΡΙΖ.Α..[19] Μέσα σε αυτό το κλίμα, ο Αλέκος Αλαβάνος ανακοίνωσε την πρόθεσή του να παραιτηθεί από πρόεδρος της Κοινοβουλευτικής Ομάδας του ΣΥ.ΡΙΖ.Α. και από βουλευτής,[20][21] παραίτηση η οποία δεν έγινε αποδεκτή[22] και την οποία ανακάλεσε λίγες ημέρες αργότερα.[23] Παράλληλα, συνεδρίασε και το Πανελλαδικό Σώμα του ΣΥ.ΡΙΖ.Α. για την αποτίμηση του αποτελέσματος των ευρωεκλογών.[24]

Με την έναρξη της προεκλογικής περιόδου των βουλευτικών εκλογών του 2009, ο Αλέκος Αλαβάνος δήλωσε την πρόθεσή του να μην είναι υποψήφιος βουλευτής.[25] Επικεφαλής της προεκλογικής εκστρατείας τέθηκε ο Αλέξης Τσίπρας, ο οποίος είχε εκλεγεί πρόεδρος του Συνασπισμού στο 5ο Συνέδριο του κόμματος.[26] Ο ΣΥ.ΡΙΖ.Α. συγκέντρωσε ποσοστό της τάξης του 4,60% και εξέλεξε δεκατρείς βουλευτές, όλους προερχόμενους από το Συνασπισμό. Λίγους μήνες αργότερα, τον Ιούνιο του 2010, κατά τη διάρκεια του 6ου Συνεδρίου του Συνασπισμού, η «Ανανεωτική Πτέρυγα» του κόμματος, με επικεφαλής τον Φώτη Κουβέλη αποχώρησε από αυτό, ιδρύοντας τη Δημοκρατική Αριστερά. Τον Φώτη Κουβέλη ακολούθησαν και άλλοι τρεις βουλευτές, οι οποίοι ανεξαρτητοποιήθηκαν από την Κοινοβουλευτική Ομάδα του ΣΥ.ΡΙΖ.Α.[27]

Στα επόμενα χρόνια, οι πολιτικές λιτότητας που ακολούθησε η κυβέρνηση του Γιώργου Παπανδρέου και το ΠΑ.ΣΟ.Κ., είχαν ως αποτέλεσμα την αύξηση της δημοτικότητας του ΣΥ.ΡΙΖ.Α.[28][29] Στο πλαίσιο αυτό, προσχώρησαν στο ΣΥ.ΡΙΖ.Α. βουλευτές και στελέχη που προέρχονταν από το ΠΑ.ΣΟ.Κ., μεταξύ αυτών η Σοφία Σακοράφα και ο Παναγιώτης Κουρουμπλής με την Ενωτική Κίνηση της οποίας ήταν επικεφαλής.[30][31]

2012-2015: Αξιωματική αντιπολίτευση

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Το λογότυπο του ΣΥ.ΡΙΖ.Α. - Ε.Κ.Μ., όπως συμμετείχε στις βουλευτικές εκλογές του 2012

Ενόψει των εθνικών εκλογών του Μαΐου του 2012, ο ΣΥ.ΡΙΖ.Α. ανακοίνωσε τη συνεργασία του με την Ένωση Δημοκρατικού Κέντρου[32] και με οργανώσεις της Αριστεράς, όπως ο Νέος Αγωνιστής και ο Σύνδεσμος Πολιτών Ρήγας, αλλά και με ανένταχτες αριστερές προσωπικότητες. Το ενιαίο ψηφοδέλτιο είχε την ονομασία ΣΥ.ΡΙΖ.Α. - Ενωτικό Κοινωνικό Μέτωπο (ΣΥ.ΡΙΖ.Α. - Ε.Κ.Μ.).[33][34] Τελικά, στις εκλογές έλαβε ποσοστό της τάξης του 16,78% και εξέλεξε 52 βουλευτές, επιτυγχάνοντας ένα ιστορικό ρεκόρ στα μεταπολιτευτικά εκλογικά χρονικά της Ελλάδας για κόμμα της Αριστεράς.[35] Λόγω αδυναμίας σχηματισμού κυβέρνησης, προκηρύχθηκαν επαναληπτικές εκλογές. Στις εκλογές του Ιουνίου, ο ΣΥ.ΡΙΖ.Α. - Ε.Κ.Μ. συμμετείχε ως ενιαίο κόμμα και όχι ως συνασπισμός κομμάτων, διεκδικώντας για πρώτη φορά την εξουσία.[36] Ωστόσο, αναδείχθηκε σε αξιωματική αντιπολίτευση αυξάνοντας το ποσοστό του στο 26,89%.[37]

Εκλογές ανάδειξης Προέδρου 2013
Υποψήφιος Ψήφοι Ποσοστό
Αλέξης Τσίπρας 2.477 74,08%
Σίσσυ Βωβού 157 4,69%
Παναγιώτης Ηλιόπουλος 22 0,66%
Λευκό 688 20,57%
Έγκυρα 3.344
Άκυρα 68
Ψήφισαν 3.412
Αποχή 18
Εγγεγραμμένοι 3.430
Πηγή: Η Αυγή

Τον Ιούλιο του 2013 πραγματοποιήθηκε το 1ο (Ιδρυτικό) Συνέδριο του ΣΥ.ΡΙΖ.Α. - Ε.Κ.Μ., με στόχο τη μετατροπή του σχήματος σε ενιαίο κόμμα.[38] Στην προοπτική της αυτοδιάλυσης των συνιστωσών αντέδρασαν οι Ενεργοί Πολίτες του Μανώλη Γλέζου,[39] η Διεθνιστική Εργατική Αριστερά[40] και το Δημοκρατικό Κοινωνικό Κίνημα.[41][42] Πρόεδρος του κόμματος εξελέγη ο Αλέξης Τσίπρας, με 74,08%. Το Συνέδριο ενέκρινε το καταστατικό, βρέθηκε συμβιβαστική λύση στο θέμα των συνιστωσών, εξέλεξε την Κεντρική Επιτροπή του κόμματος και αποφάσισε την επαναφορά της ονομασίας του κόμματος σε ΣΥ.ΡΙΖ.Α..[43] Την ίδια περίοδο εντάχθηκε στον ΣΥ.ΡΙΖ.Α., ο προερχόμενος από τη Δημοκρατική Αριστερά, βουλευτής Ηρακλείου Γιάννης Μιχελογιαννάκης.[44]

Στις ευρωεκλογές του 2014, ο ΣΥ.ΡΙΖ.Α. συνεργάστηκε με την Κοινωνική Συμφωνία,[45] ενώ υποψήφιος ήταν και ο ευρωβουλευτής Κρίτων Αρσένης, που αποχώρησε από το ΠΑ.ΣΟ.Κ..[46][47] Τον ΣΥ.ΡΙΖ.Α. υποστήριξαν επίσης οι πολιτικές κινήσεις Αριστερή Προοπτική,[48] Πράττω,[49] και Κοινωνία Πρώτα. Επίσης, ο Αλέξης Τσίπρας ήταν ο υποψήφιος του Κόμματος της Ευρωπαϊκής Αριστεράς για την προεδρία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.[50] Τελικά, ο ΣΥ.ΡΙΖ.Α. αναδείχθηκε πρώτο κόμμα, με ποσοστό 26,60% και εξέλεξε έξι ευρωβουλευτές. Στις αυτοδιοικητικές εκλογές που διεξήχθησαν την ίδια μέρα, κέρδισε την Περιφέρεια Αττικής και την Περιφέρεια Ιονίων Νήσων.[51]

Τον Δεκέμβριο του 2014 ξεκίνησαν οι διαδικασίες ανάδειξης νέου Προέδρου της Δημοκρατίας. Μοναδικός υποψήφιος, ύστερα από πρόταση της Νέας Δημοκρατίας, ήταν ο Σταύρος Δήμας.[52] Οι βουλευτές του ΣΥ.ΡΙΖ.Α. ψήφισαν «παρών» και στις τρεις ψηφοφορίες,[53] όπως έπραξαν και οι υπόλοιποι βουλευτές της αντιπολίτευσης,[54] με αποτέλεσμα να αποτύχει να εκλεγεί.[55] Ύστερα από αυτή την εξέλιξη, προκηρύχθηκαν βουλευτικές εκλογές.[56]

Το λογότυπο του ΣΥ.ΡΙΖ.Α. (2014-2019)
Ο Αλέξης Τσίπρας

Ενόψει των βουλευτικών εκλογών του 2015, ο ΣΥ.ΡΙΖ.Α. ενισχύθηκε με προσχωρήσεις ανεξαρτήτων βουλευτών (Τζάκρη, Μακρή), και της κίνησης Κοινωνία Πρώτα με τους δύο βουλευτές της (Βουδούρης, Παραστατίδης).[57] Επίσης, τον ΣΥ.ΡΙΖ.Α. υποστήριξε και η Κοινωνική Συμφωνία[58] και οι Οικολόγοι Πράσινοι, με τη συμμετοχή των δεύτερων στα ψηφοδέλτιά του.[59][60] Έχοντας ως κυβερνητικό πρόγραμμα το Πρόγραμμα της Θεσσαλονίκης, ένα σύνολο προτάσεων πολιτικής για την οικονομική και πολιτική αναδιάρθρωση, που είχε παρουσιάσει στη Διεθνή Έκθεση Θεσσαλονίκης το 2014,[61] ο ΣΥ.ΡΙΖ.Α. κέρδισε τις εκλογές με ποσοστό 36,34%, εκλέγοντας 149 βουλευτές.[62] Καθώς όμως, δε διέθετε απόλυτη πλειοψηφία εδρών στη Βουλή, συνεργάστηκε με τους Ανεξάρτητους Έλληνες[63] του Πάνου Καμμένου, που ορίστηκε υπουργός Εθνικής Άμυνας στην κυβέρνηση που σχηματίστηκε υπό τον Αλέξη Τσίπρα.[64]

Η νέα κυβέρνηση ξεκίνησε μια σειρά διαπραγματεύσεων με τους δανειστές,[65] οι οποίες κατέληγαν σχεδόν πάντα σε αδιέξοδο,[66][67][68] με αποκορύφωμα το τελεσίγραφο των αξιωματούχων της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την επίτευξη συμφωνίας, στις 25 Ιουνίου 2015.[69] Στις 27 Ιουνίου, ο Αλέξης Τσίπρας ανακοίνωσε τη διεξαγωγή δημοψηφίσματος, για την αποδοχή ή μη της προτεινόμενης από τους ευρωπαϊκούς θεσμούς συμφωνίας, εισηγούμενος την απόρριψή της.[70] Το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος της 5ης Ιουλίου ήταν συντριπτικά υπέρ του «ΟΧΙ», σε ποσοστό 61,31%.[71] Μετά το δημοψήφισμα, οι διαπραγματεύσεις συνεχίστηκαν, με αποτέλεσμα την επίτευξη συμφωνίας στις 13 Ιουλίου και τη σύναψη τρίτου προγράμματος στήριξης της ελληνικής οικονομίας.[72] Η επίτευξη συμφωνίας προκάλεσε αντιδράσεις στο εσωτερικό του κόμματος, με αποτέλεσμα 47 βουλευτές να διαφοροποιηθούν κατά την ψήφισή της στη Βουλή.[73] Στις 20 Αυγούστου, ο Αλέξης Τσίπρας ανακοίνωσε τις παραιτήσεις τόσο του ιδίου ως πρωθυπουργού όσο και της κυβέρνησής του και προκηρύχθηκαν εκλογές.[74]

Παράλληλα, 25 βουλευτές και ένας ευρωβουλευτής, με επικεφαλής τον Παναγιώτη Λαφαζάνη αποχώρησαν από το κόμμα και σχημάτισαν τη Λαϊκή Ενότητα,[75] ενώ παραιτήθηκαν και 53 μέλη της Κεντρικής Επιτροπής του ΣΥ.ΡΙΖ.Α., τα οποία ανήκαν κυρίως στην Αριστερή Πλατφόρμα και στην Κομμουνιστική Τάση.[76] Από τον ΣΥ.ΡΙΖ.Α. αποχώρησαν και άλλοι τρεις βουλευτές (Κωνσταντοπούλου, Βαλαβάνη, Δερμιτζάκης), οι οποίοι εντάχθηκαν επίσης στη Λαϊκή Ενότητα.[77][78][79] Αργότερα, αποχώρησε και η ευρωβουλευτής Σοφία Σακοράφα, παραμένοντας ανεξάρτητη.[80]

Στις πρόωρες εκλογές του Σεπτεμβρίου, ο ΣΥ.ΡΙΖ.Α. συνεργάστηκε και πάλι με τους Οικολόγους Πράσινους.[81] Υποστηρίχθηκε από την Κοινωνική Συμφωνία,[82] ενώ η Αριστερή Προοπτική αυτοδιαλύθηκε και τα μέλη της εντάχθηκαν στον ΣΥ.ΡΙΖ.Α.[83] Ο ΣΥ.ΡΙΖ.Α. κέρδισε και πάλι τις εκλογές και αναδείχτηκε πρώτο κόμμα με 145 βουλευτές,[84] σχηματίζοντας κυβέρνηση συνεργασίας με τους Ανεξάρτητους Έλληνες, με πρωθυπουργό τον Αλέξη Τσίπρα.[85] Το Νοέμβριο του ίδιου έτους, ο βουλευτής του κόμματος Στάθης Παναγούλης διαγράφηκε από το κόμμα λόγω διαφοροποίησης του από την κομματική γραμμή κατά τη διάρκεια ψηφοφορίας στη Βουλή,[86] ενώ άλλοι δύο βουλευτές (Σακελλαρίδης, Κατριβάνου) παραιτήθηκαν του αξιώματός τους και αντικαταστάθηκαν.[87][88]

Τον Οκτώβριο του 2016 πραγματοποιήθηκε το 2ο Συνέδριο του Συνασπισμού Ριζοσπαστικής Αριστεράς.[89] Στο Συνέδριο, ο Αλέξης Τσίπρας επανεξελέγη στη θέση του προέδρου, χωρίς ανθυποψήφιο, με ποσοστό 93,54%.[90] Επίσης, εξελέγη η νέα Κεντρική Επιτροπή του κόμματος[91] και τροποποιήθηκαν ορισμένα άρθρα του καταστατικού.

Τον Ιανουάριο του 2019, οι Ανεξάρτητοι Έλληνες αποχώρησαν από την κυβέρνηση, εξαιτίας της συμφωνίας για το Μακεδονικό ζήτημα.[92] Μετά από αυτήν την εξέλιξη, ο Αλέξης Τσίπρας ζήτησε την παροχή ψήφου εμπιστοσύνης στην κυβέρνησή του[93] και την έλαβε με τις ψήφους έξι ανεξάρτητων βουλευτών (Κουντουρά, Παπακώστα, Δανέλλης, Κόκκαλης, Παπαχριστόπουλος, Ζουράρις).[94]

Τον Απρίλιο, μετά από συνάντηση του Αλέξη Τσίπρα με τον πρόεδρο της Δημοκρατικής Αριστεράς Θανάση Θεοχαρόπουλο, αποφασίστηκε η συμπόρευση των δύο κομμάτων ενόψει των ευρωεκλογών και των εθνικών εκλογών του ίδιου έτους.[95] Επίσης, με τον ΣΥ.ΡΙΖ.Α. συμπορεύτηκαν μία σειρά κομμάτων και κινήσεων της κεντροαριστεράς, μεταξύ αυτών η Κοινωνική Συμφωνία και η Ενωτική Κίνηση Ευρωπαϊκής Αριστεράς, δημιουργώντας το σχήμα «ΣΥ.ΡΙΖ.Α.-Προοδευτική Συμμαχία».[96][97]

2019-σήμερα: Αξιωματική Αντιπολίτευση

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Εκλογές ανάδειξης Προέδρου 2022
Υποψήφιος Ψήφοι Ποσοστό
Αλέξης Τσίπρας 150.853 99,05%
Λευκό 989 0,65%
Άκυρα 351
Ψήφισαν 152.193
Πηγή: [1]

Στις εθνικές εκλογές του 2019 ο ΣΥ.ΡΙΖ.Α. ηττήθηκε από τη Νέα Δημοκρατία, λαμβάνοντας 31,53%. Στα πλαίσια μετασχηματισμού του ΣΥ.ΡΙΖ.Α., αποφασίστηκε η προσθήκη στην ονομασία του κόμματος της φράσης «Προοδευτική Συμμαχία»,[98] ενώ άλλαξε και το έμβλημα.[99] Τον Απρίλιο του 2022, πραγματοποιήθηκε το 3ο Συνέδριο του ΣΥ.ΡΙΖ.Α. - Προοδευτική Συμμαχία. Μεταξύ άλλων αποφασίστηκε η εκλογή του προέδρου και των μελών της Κεντρικής Επιτροπής από τα μέλη του κόμματος. Πρόεδρος επανεξελέγη ο Αλέξης Τσίπρας, όντας μοναδικός υποψήφιος.[100][101]

Στις εθνικές εκλογές του Μαΐου του 2023, ο ΣΥ.ΡΙΖ.Α. - Προοδευτική Συμμαχία έλαβε 20,07% και εξέλεξε 71 βουλευτές.[102] Καθώς κανένα κόμμα δεν έλαβε αυτοδυναμία και με δεδομένη την αδυναμία σχηματισμού κυβέρνησης συνεργασίας, σχηματίστηκε υπηρεσιακή κυβέρνηση και προκηρύχθηκαν νέες εκλογές. Στις εκλογές του Ιουνίου το ποσοστό του κόμματος μειώθηκε περαιτέρω, πέφτοντας στο 17,83% και εκλέγοντας 47 βουλευτές.[103] Μετά την εκλογική αποτυχία του κόμματος, ο Αλέξης Τσίπρας ανακοίνωσε την παραίτηση του από την προεδρία του ΣΥ.ΡΙΖ.Α. - Π.Σ. και την εκκίνηση των διαδικασιών για την εκλογή νέου προέδρου, στις οποίες δεν ήταν υποψήφιος.[104]

Μετά την ανακοίνωση του Αλέξη Τσίπρα, την υποψηφιότητά τους ανακοίνωσαν με χρονολογική σειρά η Έφη Αχτσιόγλου,[105] ο Ευκλείδης Τσακαλώτος,[106] ο Στέφανος Τζουμάκας,[107] ο Νίκος Παππάς[108] και ο Στέφανος Κασσελάκης.[109] Στον πρώτο γύρο της εσωκομματικής εκλογικής αναμέτρησης, ο Στέφανος Κασσελάκης ήρθε πρώτος με ποσοστό 45,47% και η Έφη Αχτσιόγλου δεύτερη με 36,21%. Στον δεύτερο γύρο ο Κασσελάκης συγκέντρωσε το 55,98% των ψήφων και εκλέχθηκε νέος πρόεδρος του κόμματος.[110]

Εσωκομματικές εκλογές 2023
Α' Γύρος
Υποψήφιος Ψήφοι Ποσοστό
Στέφανος Κασσελάκης 66.156 44,91%
Έφη Αχτσιόγλου 53.292 36,18%
Ευκλείδης Τσακαλώτος 13.156 8,93%
Νίκος Παππάς 12.787 8,68%
Στέφανος Τζουμάκας 1.917 1,30%
Έγκυρα 147.821
Β' Γύρος
Υποψήφιος Ψήφοι Ποσοστό
Στέφανος Κασσελάκης 74.285 55,98%
Έφη Αχτσιόγλου 58.425 44,02%
Έγκυρα 132.710

Προεδρία Στέφανου Κασσελάκη

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Ο Στέφανος Κασσελάκης

Μετά την εκλογή του Στέφανου Κασσελάκη εντάθηκε η κριτική και η αμφισβήτηση των πολιτικών του ενεργειών από στελέχη και βουλευτές του κόμματος, προερχόμενα κυρίως από την εσωκομματική αντιπολιτευόμενη ομάδα «Ομπρέλα».[111] Επιπλέον, ισχυρές αντιδράσεις προκάλεσε η πρόθεση διενέργειας δημοψηφίσματος για τη διαγραφή ορισμένων στελεχών που άσκησαν έντονη κριτική στον νέο πρόεδρο.[112][113][114] Η εσωκομματική κρίση κορυφώθηκε με την αποχώρηση από το κόμμα 46 στελεχών της Κεντρικής Επιτροπής που πρόσκειντο στην «Ομπρέλα», μεταξύ των οποίων και δύο βουλευτές (Τσακαλώτος, Πέρκα),[115] οι οποίοι τέθηκαν εκτός της Κοινοβουλευτικής Ομάδας,[116] ενώ λίγες ημέρες αργότερα, αποχώρησε και η ομάδα «6+6»[117] με την ανεξαρτητοποίηση εννιά βουλευτών (Αναγνωστοπούλου, Αχτσιόγλου, Ζεϊμπέκ, Ηλιόπουλος, Τζανακόπουλος, Τζούφη, Φερχάτ, Φωτίου, Χαρίτσης).[118] Αμφότερες οι ομάδες συγκρότησαν τη Νέα Αριστερά.[119]

Τον Φεβρουάριο του 2024, διεξήχθη το 4ο συνέδριο του ΣΥ.ΡΙΖ.Α. - Προοδευτική Συμμαχία. Ωστόσο, οι δηλώσεις του Αλέξη Τσίπρα περί ανάγκης ανανέωσης της εντολής του Κασσελάκη από τη βάση του κόμματος[120] προκάλεσαν την αντίδραση του προέδρου του κόμματος, ο οποίος ανακοίνωσε έκτακτες εσωκομματικές εκλογές για την ανάδειξη προέδρου,[121] με την Όλγα Γεροβασίλη να ανακοινώνει την υποψηφιότητά της.[122] Εν τέλει, οι εκλογές δεν πραγματοποιήθηκαν και οι εντάσεις αποσοβήθηκαν, ενόψει των επικείμενων ευρωεκλογών.[123]

Στις ευρωεκλογές, ο ΣΥ.ΡΙΖ.Α. - Π.Σ. διατήρησε τη δεύτερη θέση αλλά με χαμηλά ποσοστά (14,92%) και εξέλεξε τέσσερις ευρωβουλευτές. Το γεγονός αυτό, σε συνδυασμό με αιφνιδιαστικές αντικαταστάσεις προσώπων,[124] αλλαγών στη δομή του κόμματος[125] και την αναστολή της καθημερινής έκδοσης της Αυγής, επέτειναν τη δυστοκία στους κόλπους του κόμματος.[126][127] Παράλληλα, ο Στέφανος Κασσελάκης ζήτησε από την Κοινοβουλευτική Ομάδα την αντικατάσταση του προέδρου της, Σωκράτη Φάμελλου, από τον Νίκο Παππά, η οποία έγινε αποδεκτή με οριακή πλειοψηφία.[128]

Στις 8 Σεπτεμβρίου και με ψήφους 163 έναντι 120, η Κεντρική Επιτροπή του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ, ενέκρινε πρόταση δυσπιστίας κατά του Στέφανου Κασσελάκη. Την πρόταση είχαν καταθέσει την προηγούμενη ημέρα 100 μέλη της, θεωρώντας ανεπαρκή τον ρόλο του στην ηγεσία του κόμματος. Μεταξύ αυτών που υποστήριξαν την πρόταση, ασκώντας κριτική στον Κασσελάκη, ήταν και ο Παύλος Πολάκης, που τον είχε υποστηρίξει κατά την εκλογή του.[129]

Στον δημόσιο λόγο ο ΣΥ.ΡΙΖ.Α. - Π.Σ. περιγράφεται ως κεντροαριστερό κόμμα με κοινωνικά προοδευτικό χαρακτήρα[130], σοσιαλδημοκρατική προσέγγιση[131] και φρασεολογία που χαρακτηρίζεται ως λαϊκιστική αριστερή[132]. Αν και αρχικά θεωρούνταν ευρωσκεπτικιστικό κόμμα, το τελευταίο διάστημα έχει παρατηρηθεί μια πιο φιλοευρωπαϊκή[133] κατεύθυνση. Χαρακτηριστική θέση του κόμματος, είναι και ο κοσμικισμός[134].

Ιδεολογική πορεία

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Τα πρώτα χρόνια, μετά την ίδρυσή του, ο ΣΥ.ΡΙΖ.Α. είχε ριζοσπαστικό αριστερό και ευρωκομμουνιστικό χαρακτήρα[135]. Την περίοδο πριν τις εκλογικές του επιτυχίες, ο ΣΥ.ΡΙΖ.Α. χαρακτηριζόταν ως αντισυστημικό κόμμα[136][137] και θεωρούνταν ξεκάθαρα ως αριστερό[138], με διάφορες τάσεις[139][140][141] που είχαν αναφορά στον δημοκρατικό σοσιαλισμό[142], τον οικοσοσιαλισμό[142][143], και την προοπτική εναλλακτικής παγκοσμιοποίησης.[144]

Το κόμμα θεωρούνταν για πολύ καιρό μία ευρωσκεπτικιστική δύναμη,[145][146] αν και πλέον έχουν εκλείψει οι αναφορές στην παλιά του ταυτότητα ως σκληρής αριστερής φωνής διαμαρτυρίας με λαϊκιστικό και ευρωσκεπτικιστικό χαρακτήρα.

Από την διακυβέρνηση του Αλέξη Τσίπρα και ύστερα, το κόμμα έκανε στροφή[147]. Παρόλο που οι πηγές εξακολουθούσαν να το παρουσιάζουν ως επί τω πλείστον σαν αριστερό κόμμα[148], αναλύσεις επισημαίνουν ότι αν και εισήχθη ως μέρος της «ριζοσπαστικής αριστεράς», ο ΣΥΡΙΖΑ εφάρμοσε πολιτικές νεοφιλελεύθερης διακυβέρνησης -αν και σε ήπιο βαθμό- και παρατηρούν ομοιότητες με το ιστορικό ΠΑΣΟΚ[149]. Ακολούθησε μετριοπαθή πολιτική και εφάρμοσε τις πολιτικές λιτότητας που επέβαλαν οι δανειστές, κάτι που ερχόταν σε αντίθεση με την συνεχιζόμενη αριστερή φρασεολογία του. Τα πακέτα προσαρμογής συνδυάστηκαν με σοσιαλδημοκρατικές πολιτικές που παρείχαν στήριξη σε κοινωνικές ομάδες με χαμηλό εισόδημα.

Με την πάροδο των ετών, αν και πολλές ειδησεογραφικές πηγές αναφέρουν ακόμη το κόμμα ως τμήμα της αριστεράς, διάφορα άρθρα γνώμης[150][151], αλλά και αναλύσεις[152] θεωρούν ότι έχει πλέον "μεταμορφωθεί" σε μη αριστερό. Ειδησεογραφικές πηγές όπως το in, θεωρούν ότι η όποια αριστερή εσωτερική παράταξη είχε απομείνει στον ΣΥΡΙΖΑ, αποχώρησε κατά την εσωκομματική κρίση του 2023-24[153] και άλλες αναγνωρίζουν ότι η αριστερή ταυτότητα του κόμματος αμφισβητείται[154][155], καθώς και ότι ειδικά επί προεδρίας Κασσελάκη το κόμμα έχει κάνει στροφή[156].

Τέλος, παρά τη διακηρυγμένη κοσμική ιδεολογία του,[157][158] τόσο ο πρόεδρός του Στέφανος Κασσελάκης,[159] όσο και πολλά μέλη του ασπάζονται τον Ορθόδοξο Χριστιανισμό. Εντούτοις, διαφωνούν με τα προνόμια που απολαμβάνει η Εκκλησία της Ελλάδος και τη συνεπαγόμενη διαπλοκή της με το κράτος.[134]

Αποτελέσματα εκλογών

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Έτος Αρχηγός κόμματος Αριθμός ψήφων Ποσοστό ψήφων Έδρες Θέση
2004 Νίκος
Κωνσταντόπουλος
241.637 3,26%
6 / 300
4ο κόμμα
Αντιπολίτευση
2007 Αλέκος Αλαβάνος 361.101 5,04%
14 / 300
4ο κόμμα
Αντιπολίτευση
2009 Αλέξης Τσίπρας 315.665 4,60%
13 / 300
5ο κόμμα
Αντιπολίτευση
2012 Ι 1.061.928 16,79%
52 / 300
2ο κόμμα
2012 ΙΙ 1.655.022 26,89%
71 / 300
Αξιωματική
αντιπολίτευση
2015 Ι 2.245.978 36,34%
149 / 300
Κυβέρνηση
συνεργασίας
2015 ΙΙ 1.926.526 35,46%
145 / 300
Κυβέρνηση
συνεργασίας
2019 1.781.057 31,53%
86 / 300
Αξιωματική
αντιπολίτευση
2023 Ι 1.184.621 20,07%
71 / 300
2ο κόμμα
2023 ΙΙ 930.013 17,83%
47 / 300
Αξιωματική
αντιπολίτευση

Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Έτος Αρχηγός κόμματος Αριθμός ψήφων Ποσοστό ψήφων Έδρες Θέση Ομάδα
2009 Αλέκος Αλαβάνος 240.971 4,70%
1 / 22
Ε.Ε.Α. - Β.Π.Α.
2014 Αλέξης Τσίπρας 1.518.376 26,56%
6 / 21
2019 1.343.595 23,75%
6 / 21
2024 Στέφανος Κασσελάκης 593.133 14,92%
4 / 21
Η Αριστερά

Κοινοβουλευτική Ομάδα

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Κ΄ Κοινοβουλευτική Περίοδος

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Στις εκλογές της 25ης Ιουνίου 2023, ο ΣΥ.ΡΙΖ.Α. -Π.Σ. εξέλεξε 47 βουλευτές. Ωστόσο, μετά από αλλαγές, η σύνθεση της Κοινοβουλευτικής Ομάδας είναι η εξής:

Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

10ο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Στις ευρωεκλογές του 2024, ο ΣΥ.ΡΙΖ.Α. - Π.Σ. εξέλεξε 4 ευρωβουλευτές. Η σύνθεση της Κοινοβουλευτικής Ομάδας είναι η εξής:

Διατελέσαντες πρόεδροι

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Οι διατελέσαντες πρόεδροι του Συνασπισμού Ριζοσπαστικής Αριστεράς είναι οι εξής:

# Πρόεδρος Εικόνα Θητεία Πρωθυπουργός
1 Νίκος
Κωνσταντόπουλος
15 Ιανουαρίου 2004 12 Δεκεμβρίου 2004 -
2 Αλέκος
Αλαβάνος
12 Δεκεμβρίου 2004 7 Σεπτεμβρίου 2009 -
3 Αλέξης
Τσίπρας
7 Σεπτεμβρίου 2009 29 Ιουνίου 2023 1/2015 - 8/2015,

2015 - 2019

4 Στέφανος
Κασσελάκης
24 Σεπτεμβρίου 2023 8 Σεπτεμβρίου 2024 -

Οι αρχικές συνιστώσες του ΣΥΡΙΖΑ

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Σημαίες από διάφορες οργανώσεις και συνιστώσες του ΣΥΡΙΖΑ, το 2007

Αρχικά μέλη, κόμματα και οργανώσεις, του ΣΥΡΙΖΑ το 2004 ήταν οι: ΣΥΝ, ΑΚΟΑ, ΚΕΔΑ, ΔΕΑ και Ενεργοί Πολίτες. Στη συνέχεια εντάχθηκε πλήρως και η ΚΟΕ. Αμέσως μετά, το ίδιο έτος, εντάχθηκε και η Οργάνωση Κόκκινο, η οποία διασπάστηκε από τη ΔΕΑ. Πριν τις εθνικές εκλογές του 2007, εντάχθηκαν ως συνιστώσες του, το ΔΗΚΚΙ και η Οικολογική Παρέμβαση. Παράλληλα, συμμετείχαν στα ψηφοδέλτια και εκπρόσωποι του ΛΕΥΚΟ και του ΕΑΜ, όχι όμως ως συνιστώσες, οργανώσεις που δεν θεωρήθηκαν ότι υπήρξαν ποτέ μέρη του ΣΥΡΙΖΑ. Μέχρι το τέλος του 2007, διαλύθηκε η Οικολογική Παρέμβαση και ως εκ τούτου έπαψε να είναι μέρος του συνασπισμού. Το 2008, εντάσσονται ως συνιστώσες, οι πολιτικές Οργανώσεις Ξεκίνημα, Ρόζα και Οικοσοσιαλιστές Ελλάδας. Το 2011, αποχωρεί από το σχήμα το Ξεκίνημα και εντάσσονται οι Ριζοσπάστες Οικολόγοι, οργάνωση που διασπάστηκε από τους Ενεργούς Πολίτες και η Αντικαπιταλιστική Πολιτική Ομάδα, οργάνωση που διασπάστηκε από το Κόκκινο. Το 2012, εντάσσονται το Ενωτικό Μέτωπο, η ΕΔΗΚ, ο Σύνδεσμος Πολιτών Ρήγας και ο Νέος Αγωνιστής. Τον Ιούνιο του 2012, έγινε επίσημα ενιαίο κόμμα, χωρίς εσωτερικές ομάδες.

Στο εργατικό κίνημα, ο ΣΥΡΙΖΑ με την παράταξη Μαχητική Εργατοϋπαλληλική Ταξική Ανατροπή (ΜΕΤΑ) συμμετέχει στη ΓΣΕΕ. Τμήμα συνδικαλιστών του ΣΥ.ΡΙΖ.Α. (προερχόμενοι κυρίως από το «Αριστερό Ρεύμα») μαζί με άλλες δυνάμεις της αριστεράς, όπως και με ανένταχτους εργαζόμενους συνδικαλιστές, στήριζαν, μέχρι το 2013, τον Συντονισμό Πρωτοβάθμιων Σωματείων.[160][161] Τον Αύγουστο του 2015, αποχώρησαν πολλές συνιστώσες του κόμματος, καταγγέλλοντας την πολιτική της κυβέρνησης Τσίπρα, οι περισσότερες από τις οποίες στη συνέχεια προσχώρησαν στη Λαϊκή Ενότητα. Μετά την διάσπαση του 2015, η αριστερή πτέρυγα και οι αριστερές συνιστώσες του κόμματος εκφράζονταν από την κίνηση των 53+, η οποία ήταν μία αντιπολιτευόμενη τάση στο εσωτερικό του ΣΥΡΙΖΑ, και η οποία παρέμεινε μέχρι την εκλογή του Στέφανου Κασσελάκη στην ηγεσία, και αποχώρησε μετά την διαγραφή μερικών στελεχών της. Οι πρώην συνιστώσες του κινήματος αναφέρονται στον παρακάτω πίνακα, ενώ επισημαίνεται η ιδεολογική τους αναφορά και το έτος ένταξής τους:[162]

Ονομασία Συντομογραφία Ιδεολογία Ένταξη Διάλυση Αποχώρηση
Συνασπισμός της Αριστεράς, των Κινημάτων και της Οικολογίας ΣΥΝ ευρωκομμουνιστές (μαρξιστές) 2004 2013
Ανανεωτική Κομμουνιστική Οικολογική Αριστερά ΑΚΟΑ κομμουνιστές (ευρωκομμουνιστές), οικολόγοι 2013
Κίνηση για την Ενότητα Δράσης της Αριστεράς ΚΕΔΑ κομμουνιστές (ενωτικοί), αριστεροί 2019
Διεθνιστική Εργατική Αριστερά ΔΕΑ κομμουνιστές (τροτσκιστές) 2015
Ενεργοί Πολίτες αριστεροί (δημοκρατικοί, πατριωτικοί) 2015 [163]
Κομμουνιστική Οργάνωση Ελλάδας ΚΟΕ κομμουνιστές (μαοϊκοί) 2015 [164]
Κόκκινο κομμουνιστές (τροτσκιστές) 2014[165]
Δημοκρατικό Κοινωνικό Κίνημα ΔΗΚΚΙ σοσιαλιστές, σοσιαλδημοκράτες 2007 2015 [166]
Οικολογική Παρέμβαση 2007
Ξεκίνημα σοσιαλιστές (τροτσκιστές) 2008 2011 [167]
Ρόζα αριστεροί (ριζοσπαστικοί) 2013
Οικοσοσιαλιστές Ελλάδας αριστεροί οικολόγοι 2013
Ριζοσπάστες Οικολόγοι αριστεροί 2011 2015
Αντικαπιταλιστική Πολιτική Ομάδα ΑΠΟ αριστεροί (αντικαπιταλιστές) 2015 [168]
Ενωτικό Μέτωπο σοσιαλιστές, σοσιαλδημοκράτες 2012 2013
Ένωση Δημοκρατικού Κέντρου ΕΔΗΚ κεντρώοι 2015 [169]
Σύνδεσμος Πολιτών Ρήγας αριστεροί (πατριωτικοί) 2013
Νέος Αγωνιστής αριστεροί (σοσιαλιστές) 2015 [170]

Τα μέσα ενημέρωσης του ΣΥΡΙΖΑ

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο ΣΥΡΙΖΑ συνδεόταν[171] με την εφημερίδα Αυγή η οποία διέκοψε την κυκλοφορία της τον 2024, τον ραδιοφωνικός σταθμός Στο Κόκκινο 105.5 και την ιστοσελίδα Left.gr, η οποία διέκοψε τη λειτουργία της επίσης το 2024.

  • (2012) Γιάννης Μπαλάφας, 20 χρόνια χρειάστηκαν: Το χρονικό του εγχειρήματος του Συνασπισμού, εκδόσεις Νήσος
  • (2015) Κας Μούντε, Σύριζα: Η διάψευση της λαϊκιστικής υπόσχεσης, εκδόσεις Επίκεντρο
  • (2015) Τάκης Φωτόπουλος, Το χρονικό της καταστροφής 2010-2015. Από τα μνημόνια των συστημικών ΠΑΣΟΚ/ΝΔ στο "αριστερό" μνημόνιο του ΣΥΡΙΖΑ, εκδόσεις Γόρδιος
  • (2015) Γιώργος Καραμπελιάς, 6 μήνες που συγκλόνισαν την Ελλάδα. Ιανουάριος - Ιούλιος 2015, Εναλλακτικές Εκδόσεις
  • (2016) Παναγιώτης Ιωακειμίδης, Κρίση. Ευρώπη και Αριστερά. Η φύση και η επίλυση της κρίσης, ο ΣΥΡΙΖΑ στην Ευρώπη, Ευρωπαϊκή Αριστερά και Σοσιαλδημοκρατία, εκδόσεις Παπαζήση
  • (2016) Γιάννης Δημαράκης, Το ναυάγιο της ελληνικής διαπραγμάτευσης (Ιανουάριος-Ιούλιος 2015), εκδόσεις Παπαζήση
  • (2016) Kevin Ovenden, ΣΥΡΙΖΑ. Μέσα στον λαβύρινθο, εκδόσεις Οξύ
  • (2016) Γιώργος Κοντογιώργης, Η Συριζαία Αριστερά ως νέα Δεξιά, Το συντηρητικό ιδιώνυμο της Αριστεράς, εκδόσεις Πατάκη
  • (2016) Γιάννης Λούλης, Η νέα πράξη της ελληνικής τραγωδίας. Το "φαινόμενο Τσίπρας", η καταστροφική διαπραγμάτευση, η κρίση δίχως ορατό τέλος, εκδόσεις Καστανιώτη
  • (2016) Σάκης Μουμτζής, Σύριζα: Απάτες και αυταπάτες, εκδόσεις Επίκεντρο
  • (2019) Συλλογικό, ΣΥΡΙΖΑ: ένα κόμμα εν κινήσει. Από τη διαμαρτυρία στη διακυβέρνηση, εκδόσεις Θεμέλιο
  • (2019) Σωτήρης Βαλντέν, Η Αριστερά στην Κυβέρνηση. Πρέσπες, Ευρώπη. 50+ κείμενα για μια περιπετειώδη πενταετία, εκδόσεις Θεμέλιο
  1. 1,0 1,1 «Ο οδικός χάρτης έως τις εκλογές για την ηγεσία ΣΥΡΙΖΑ». efsyn.gr. 10 Σεπτεμβρίου 2024. Ανακτήθηκε στις 11 Σεπτεμβρίου 2024. 
  2. «A pinker shade of black». The Economist. 15 January 2014. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 15 Ιανουαρίου 2014. https://web.archive.org/web/20140115204404/http://www.economist.com/blogs/erasmus/2014/01/greece-religion-and-politics. Ανακτήθηκε στις 18 January 2015. 
  3. «Greece». Parties and Elections in Europe. 2023. 
  4. 7,0 7,1 7,2 Μια μικρή αναδρομή στα συνέδρια του ΣΥΡΙΖΑ: ενθουσιασμός, προσδοκίες, αλλά και περίσκεψη
  5. ««Έκπτωτος» ο Στ. Κασσελάκης, αποφάσισε η Πολιτική Γραμματεία». efsyn.gr. 12 Ιανουαρίου 2021. Ανακτήθηκε στις 12 Σεπτεμβρίου 2024. 
  6. Ανακοίνωση του ΣΥΝ, 17 Δεκεμβρίου 2003
  7. «Συνασπισμός Ριζοσπαστικής Αριστεράς» η εκλογική συνεργασία του ΣΥΝ με άλλες δυνάμεις
  8. Άρθρο του BBC για την παρουσίαση του νέου σχήματος, 15 Ιανουαρίου 2004
  9. Ανακοίνωση της ΚΟΕ, Φεβρουάριος 2004
  10. «Χαρακτηριστικό άρθρο στην εφ. Εποχή, φύλλο 715, 28 Μαρτίου 2004». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 31 Ιουλίου 2012. Ανακτήθηκε στις 14 Ιουλίου 2013. 
  11. "Όλες οι φυλές του ΣΥΡΙΖΑ" Αρχειοθετήθηκε 2009-06-29 στο Wayback Machine., άρθρο στην εφημερίδα Έθνος, 17/4/2009
  12. Πολιτική απόφαση 4ου Συνεδρίου, Κεφ. 9
  13. Προγραμματική ομιλία του Αλ. Αλαβάνου προς το 4ο Συνέδριο
  14. «Πανηγυρική» ανακοίνωση του ΣΥΝ, 29 Δεκεμβρίου 2004
  15. Αλ. Τσίπρας: «Ο χώρος της Αριστεράς ηττήθηκε αλλά δεν θα καταστραφεί»
  16. Λ. Κύρκος: «O ΣΥΡΙΖΑ έφτασε στο τέλος του»
  17. Παραιτείται από το βουλευτικό του αξίωμα ο Αλέκος Αλαβάνος
  18. Η εκκωφαντική παραίτηση του Αλέκου Αλαβάνου
  19. Τη Δευτέρα ο «επίλογος» της παραίτησης Αλαβάνου
  20. Ανακάλεσε τελικά την παραίτησή του ο Αλέκος Αλαβάνος
  21. Ιστοσελίδα Συνασπισμού, Ομιλία του προέδρου του ΣΥΝ Αλέξη Τσίπρα στο Πανελλαδικό σώμα του ΣΥΡΙΖΑ, Σ.Ε.Φ. 18-19/07/2009, 18/07/2009
  22. Δεν θα είναι υποψήφιος ο Αλέκος Αλαβάνος
  23. «Νέος πρόεδρος του ΣΥΝ ο Αλέξης Τσίπρας». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 21 Οκτωβρίου 2016. Ανακτήθηκε στις 9 Σεπτεμβρίου 2021. 
  24. Συνέδριο Συνασπισμού Αποχώρησε η Ανανεωτική Πτέρυγα
  25. Ανάλυση: Οι κοινωνικές δυνάμεις της αντιμνημονιακής συμμαχίας
  26. Από τον Αλαβάνο στον Τσίπρα: Πώς ο ΣΥΡΙΖΑ βρέθηκε στην εξουσία
  27. Σακοράφα και Κουρουμπλής εντάχθηκαν στην Κ.Ο. του ΣΥΡΙΖΑ
  28. Με τον ΣΥΡΙΖΑ «κατεβαίνουν» Κουρουμπλής, Μητρόπουλος, Κοτζιάς
  29. Οι πρώτοι υποψήφιοι του ΣΥΡΙΖΑ
  30. Εκλογές 2012: Τα 22 κόμματα που διεκδικούν την ψήφο μας
  31. «Τι είναι και τι θέλει ο ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ» - Η Καθημερινή, 15 Δεκεμβρίου 2013
  32. Υπουργείο Εσωτερικών: Αποτελέσματα βουλευτικών εκλογών Μαΐου 2012
  33. Ενιαίο κόμμα ο ΣΥΡΙΖΑ
  34. Υπουργείο Εσωτερικών: Αποτελέσματα βουλευτικών εκλογών Ιουνίου 2012
  35. «Αρχίζουν οι εργασίες του συνεδρίου του ΣΥΡΙΖΑ». naftemporiki.gr. 10 Ιουλίου 2013. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 26 Φεβρουαρίου 2019. Ανακτήθηκε στις 31 Οκτωβρίου 2018. 
  36. «Υπέρ της δημιουργίας ενός φορέα κοινής δράσης ο Μ. Γλέζος». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 26 Φεβρουαρίου 2019. Ανακτήθηκε στις 31 Οκτωβρίου 2018. 
  37. «Aντ. Νταβανέλος: Η ΔΕΑ δεν θα αυτοδιαλυθεί». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 26 Φεβρουαρίου 2019. Ανακτήθηκε στις 31 Οκτωβρίου 2018. 
  38. ««Ναι» στην αυτοδιάλυση από την ΚΟΕ, όχι από το ΔΗΚΚΙ». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 26 Φεβρουαρίου 2019. Ανακτήθηκε στις 31 Οκτωβρίου 2018. 
  39. ««Όχι» στην αυτοδιάλυση λένε τρεις συνιστώσες του ΣΥΡΙΖΑ». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 26 Φεβρουαρίου 2019. Ανακτήθηκε στις 31 Οκτωβρίου 2018. 
  40. «Τσίπρας: Αλλάζει όνομα ο ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ» - iefimerida.gr, 30 Δεκεμβρίου 2013
  41. Ο Μιχελογιαννάκης στον ΣΥΡΙΖΑ
  42. «ΣΥΡΙΖΑ: Οι υποψήφιοι ευρωβουλευτές». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 16 Φεβρουαρίου 2020. Ανακτήθηκε στις 31 Οκτωβρίου 2018. 
  43. Παραιτήθηκε ο ευρωβουλευτής Κρίτων Αρσένης από το ΠαΣοΚ
  44. Στο ευρωψηφοδέλτιο του ΣΥΡΙΖΑ ο Κρίτων Αρσένης
  45. Στηρίζει ΣΥΡΙΖΑ η Αριστερή Προοπτική
  46. Η Κίνηση Ιδεών και Δράσης «ΠΡΑΤΤΩ» στηρίζει ΣΥΡΙΖΑ
  47. Επισήμως υποψήφιος για την προεδρία της Κομισιόν ο Τσίπρας
  48. «Ποιοι είναι οι νέοι 13 περιφερειάρχες που εξελέγησαν». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 26 Φεβρουαρίου 2019. Ανακτήθηκε στις 1 Νοεμβρίου 2018. 
  49. Σαμαράς: Ο Σταύρος Δήμας υποψήφιος Πρόεδρος Δημοκρατίας
  50. «Καλός ο Σταύρος Δήμας, αλλά δεν τον ψηφίζει ο ΣΥΡΙΖΑ». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 26 Φεβρουαρίου 2019. Ανακτήθηκε στις 31 Οκτωβρίου 2018. 
  51. ΑΝΕΛ: Δεν ψηφίζουμε τον Δήμα -Να πάμε σε εκλογές
  52. Δεν εξελέγη Πρόεδρος της Δημοκρατίας: Δήμας 168 Παρών 132
  53. «Πρόωρες εκλογές «έβγαλε» η τρίτη ψηφοφορία για ΠτΔ». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 10 Σεπτεμβρίου 2015. Ανακτήθηκε στις 28 Αυγούστου 2015. 
  54. «Μακρή, Τζάκρη, Παραστατίδης, Βουδούρης, Τεκτονίδου υποψήφιοι με τον ΣΥΡΙΖΑ». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 26 Φεβρουαρίου 2019. Ανακτήθηκε στις 1 Νοεμβρίου 2018. 
  55. Η «Κοινωνική Συμφωνία» αποσύρει τους υποψήφιούς από τον ΣΥΡΙΖΑ
  56. ΣΥΡΙΖΑ – Οικολόγοι μαζί στις εκλογές
  57. «Συνεργασία ΣΥΡΙΖΑ με Οικολόγους Πράσινους. Συμπόρευση με τη ΔΗΜΑΡ ακόμα και μετά τις εκλογές». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 26 Φεβρουαρίου 2019. Ανακτήθηκε στις 1 Νοεμβρίου 2018. 
  58. Tο κυβερνητικό πρόγραμμα του ΣΥΡΙΖΑ παρουσίασε Αλέξης Τσίπρας στη ΔΕΘ
  59. Υπουργείο Εσωτερικών: Αποτελέσματα βουλευτικών εκλογών Ιανουαρίου 2015
  60. Κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ με τους ΑΝΕΛ
  61. Στο Μέγαρο Μαξίμου ο Αλέξης Τσίπρας
  62. Ξεκινά η διαπραγμάτευση Βαρουφάκη-Ντάισελμπλουμ
  63. Αδιέξοδο στο Eurogroup για την παράταση του Μνημονίου
  64. Εληξε με αδιέξοδο το Eurogroup – Η ελληνική πλευρά θεωρεί ότι οι Ευρωπαίοι ζητούν συνέχιση του Μνημονίου
  65. Αδιέξοδο στο Eurogroup – Το μεγάλο στοίχημα τη Δευτέρα
  66. Οργισμένο τελεσίγραφο από τους θεσμούς και το Eurogroup
  67. Τσίπρας: «Όχι» στη συμφωνία - δημοψήφισμα στις 5 Ιουλίου
  68. Υπουργείο Εσωτερικών: Αποτελέσματα δημοψηφίσματος 2015
  69. Τα βασικά χαρακτηριστικά του Μνημονίου 3 – Η απόφαση της Συνόδου Κορυφής
  70. Με 222 «ναι» ψηφίστηκε το τρίτο μνημόνιο, 44 απώλειες για τον ΣΥΡΙΖΑ
  71. Παραιτήθηκε ο Τσίπρας - Εκλογές στις 20 Σεπτεμβρίου
  72. Κόμμα Λαφαζάνη με 25 βουλευτές
  73. «Παραιτήθηκαν κι επισήμως 53 μέλη της Κ.Ε. του ΣΥΡΙΖΑ». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 28 Αυγούστου 2015. Ανακτήθηκε στις 28 Αυγούστου 2015. 
  74. Σύμπραξη Ζωής Κωνσταντοπούλου με τη Λαϊκή Ενότητα
  75. Με τη Λαϊκή Ενότητα συμπαρατάσσεται η Ν. Βαλαβάνη
  76. Στη Λαϊκή Ενότητα και ο Δερμιτζάκης
  77. Ανεξαρτητοποιήθηκε η ευρωβουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ Σοφία Σακοράφα
  78. Οι Οικολόγοι Πράσινοι ξανά μαζί με τον ΣΥΡΙΖΑ: Να καθαρίσουμε την κόπρο του Αυγείου
  79. «Κοινωνική Συμφωνία: «Μόνη επιλογή η στήριξη του ΣΥΡΙΖΑ για μια προοδευτική διακυβέρνηση»». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 26 Φεβρουαρίου 2019. Ανακτήθηκε στις 1 Νοεμβρίου 2018. 
  80. «Προσχωρεί στον ΣΥΡΙΖΑ η «Αριστερή Προοπτική»». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 28 Αυγούστου 2015. Ανακτήθηκε στις 26 Αυγούστου 2015. 
  81. Υπουργείο Εσωτερικών: Αποτελέσματα βουλευτικών εκλογών Σεπτεμβρίου 2015
  82. Νέα συγκυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ με ΑΝΕΛ
  83. Διαγράφεται από την Κ.Ο. του ΣΥΡΙΖΑ ο Στάθης Παναγούλης!
  84. ΣΥΡΙΖΑ: Παραιτήθηκε από το βουλευτικό του αξίωμα ο Γαβριήλ Σακελλαρίδης
  85. Παραιτήθηκε από βουλευτής η Βασιλική Κατριβάνου
  86. 13-16 Οκτωβρίου στο Tae Kwon Do, το 2ο Συνέδριο του ΣΥΡΙΖΑ
  87. 2ο Συνέδριο ΣΥΡΙΖΑ: Πρόεδρος επανεκλέγεται ο Αλέξης Τσίπρας, με 93,54%
  88. 2ο Συνέδριο ΣΥΡΙΖΑ - Εκλογή Κεντρικής Επιτροπής[νεκρός σύνδεσμος]
  89. Καμμένος: Οι ΑΝΕΛ αποχωρούν από την κυβέρνηση[νεκρός σύνδεσμος]
  90. Ψήφος εμπιστοσύνης με διαδικασίες εξπρές στην Βουλή – Τι προβλέπει το Σύνταγμα
  91. Ψήφο εμπιστοσύνης με 151 «ναι» έλαβε η κυβέρνηση
  92. Συνεργασία με τον ΣΥΡΙΖΑ αποφάσισε η ΔΗΜΑΡ-Συνάντηση Τσίπρα-Θεοχαρόπουλου
  93. «Το who is who των κεντροαριστερών κινήσεων που συμμαχούν με τον ΣΥΡΙΖΑ». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 17 Απριλίου 2019. Ανακτήθηκε στις 17 Απριλίου 2019. 
  94. Ολες οι «φυλές» της Προοδευτικής Συμμαχίας ή σημαίας ευκαιρίας του Τσίπρα
  95. Ο κύβος Τσίπρα για το νέο όνομα ερρίφθη: "ΣΥΡΙΖΑ- Προοδευτική Συμμαχία"
  96. «Αυτό είναι το νέο σήμα του ΣΥΡΙΖΑ -Το παρουσίασε ο Αλέξης Τσίπρας». Ανακτήθηκε στις 16 Μαΐου 2022. 
  97. «ΣΥΡΙΖΑ – Εκλογές: Ικανοποίηση για τη συμμετοχή – Αλ. Τσίπρας: «Θα είναι πρώτο κόμμα στις επόμενες εκλογές»». Ανακτήθηκε στις 16 Μαΐου 2022. 
  98. «Τσίπρας: Γίναμε το πιο μαζικό κόμμα ενεργών μελών - Αποφασιστικό βήμα για να ξαναφέρουμε την ελπίδα». Ανακτήθηκε στις 23 Αύγουστος 2022. 
  99. Υπουργείο Εσωτερικών: Εθνικές εκλογές - Μάιος 2023
  100. Υπουργείο Εσωτερικών: Εθνικές εκλογές - Ιούνιος 2023
  101. «Αλέξης Τσίπρας: Παραιτήθηκε από την ηγεσία του ΣΥΡΙΖΑ». www.kathimerini.gr. 29 Ιουνίου 2023. Ανακτήθηκε στις 5 Ιουλίου 2023. 
  102. «Έφη Αχτσιόγλου: Θέλουμε έναν ΣΥΡΙΖΑ αποτελεσματικό, σύγχρονο, μεθοδικό – Ολόκληρη η δήλωσή της». Newsbeast. 12 Ιουλίου 2023. Ανακτήθηκε στις 29 Αυγούστου 2023. 
  103. «Ανακοίνωσε την υποψηφιότητά του ο Ευκλείδης Τσακαλώτος: «Ο ΣΥΡΙΖΑ πρέπει να παραμείνει Αριστερά»». Newsbeast. 14 Ιουλίου 2023. Ανακτήθηκε στις 29 Αυγούστου 2023. 
  104. «ΣΥΡΙΖΑ: Απών από την Κεντρική Επιτροπή ο Αλέξης Τσίπρας – Υποψήφιος για πρόεδρος ο Στέφανος Τζουμάκας». Newsbeast. 15 Ιουλίου 2023. Ανακτήθηκε στις 29 Αυγούστου 2023. 
  105. «ΣΥΡΙΖΑ: Κατέθεσε την υποψηφιότητά του ο Νίκος Παππάς – Αλλαγή σχεδίων από τον Παύλο Πολάκη». Newsbeast. 15 Ιουλίου 2023. Ανακτήθηκε στις 29 Αυγούστου 2023. 
  106. «Ο Στέφανος Κασσελάκης υποψήφιος και επίσημα για την προεδρία του ΣΥΡΙΖΑ – «Η υποψηφιότητά μου είναι ριζοσπαστική. Όπως και η ζωή μου»». Newsbeast. 29 Αυγούστου 2023. Ανακτήθηκε στις 29 Αυγούστου 2023. 
  107. IEFIMERIDA.GR, NEWSROOM (25 Σεπτεμβρίου 2023). «ΣΥΡΙΖΑ, τελικό αποτέλεσμα β' γύρου: Κασσελάκης 55,98%, Αχτσιόγλου 44,02% -Στις 11,96 μονάδες η διαφορά». iefimerida.gr. Ανακτήθηκε στις 9 Σεπτεμβρίου 2024. 
  108. «ΣΥΡΙΖΑ: Ευθεία αμφισβήτηση της «Ομπρέλας» προς τον Κασσελάκη». ΤΟ ΒΗΜΑ. 18 Οκτωβρίου 2023. Ανακτήθηκε στις 9 Σεπτεμβρίου 2024. 
  109. Newsroom (23 Οκτωβρίου 2023). «ΣΥΡΙΖΑ: Ο Κασσελάκης διαγράφει Σκουρλέτη, Βίτσα και Φίλη». Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ (στα greek). Ανακτήθηκε στις 12 Νοεμβρίου 2023. CS1 maint: Μη αναγνωρίσιμη γλώσσα (link)
  110. «ΣΥΡΙΖΑ: Πώς έφτασε στην διαγραφή Τζουμάκα - Το σοβαρότερο επεισόδιο στον πόλεμο Κασσελάκη- αντιφρονούντων». www.naftemporiki.gr. 20 Οκτωβρίου 2023. Ανακτήθηκε στις 12 Νοεμβρίου 2023. 
  111. «Κασσελάκης: Ανακοίνωσε δημοψήφισμα από τα μέλη του ΣΥΡΙΖΑ για τη διαγραφή Φίλη, Σκουρλέτη, Βίτσα και Τζουμάκα - Και επίθεση στην οικογένεια Μητσοτάκη». ProtoThema. 10 Νοεμβρίου 2023. Ανακτήθηκε στις 9 Σεπτεμβρίου 2024. 
  112. «Επισήμως αποχωρεί από τον ΣΥΡΙΖΑ η «Ομπρέλα» αφήνοντας ανοιχτό το ενδεχόμενο για νέο κόμμα». in.gr. 12 Νοεμβρίου 2023. Ανακτήθηκε στις 9 Σεπτεμβρίου 2024. 
  113. «Κασσελάκης: Εντολή για διαγραφή Πέρκα και Τσακαλώτου από την ΚΟ του ΣΥΡΙΖΑ». in.gr. 13 Νοεμβρίου 2023. 
  114. Newsroom (23 Νοεμβρίου 2023). «Εκτός ΣΥΡΙΖΑ οι «6+6» της Εφης Αχτσιόγλου – Το κείμενο αποχώρησης». Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ. Ανακτήθηκε στις 5 Δεκεμβρίου 2023. 
  115. ΣΥΡΙΖΑ: Αποχωρούν 9 βουλευτές μεταξύ των οποίων Αχτσιόγλου, Χαρίτσης, Ηλιόπουλος
  116. «Και το όνομα αυτού «Νέα Αριστερά» - Κοιτάζει στις ευρωεκλογές». in.gr. 4 Δεκεμβρίου 2023. Ανακτήθηκε στις 9 Σεπτεμβρίου 2024. 
  117. NEWSROOM (22 Φεβρουαρίου 2024). «Παρέμβαση Τσίπρα: Να εκλεγεί αρχηγός από τη βάση - Όλη η δήλωση». News 24/7. Ανακτήθηκε στις 26 Φεβρουαρίου 2024. 
  118. Συμεωνίδης, Γιάννης (22 Φεβρουαρίου 2024). «ΣΥΡΙΖΑ: Τάχιστα οι τετραπλές εκλογές για την επανεκλογή προέδρου που ανακοίνωσε ο Κασσελάκης». CNN.gr. Ανακτήθηκε στις 26 Φεβρουαρίου 2024. 
  119. Newsroom (24 Φεβρουαρίου 2024). «Υποψήφια πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ η Ολγα Γεροβασίλη». Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ (στα greek). Ανακτήθηκε στις 26 Φεβρουαρίου 2024. CS1 maint: Μη αναγνωρίσιμη γλώσσα (link)
  120. «Συνέδριο ΣΥΡΙΖΑ: Οι εκλογές που δεν ήθελε ο Κασσελακης και η «ψηφοφορία» αλαλούμ». in.gr. 25 Φεβρουαρίου 2024. Ανακτήθηκε στις 26 Φεβρουαρίου 2024. 
  121. «Κορυφώνεται η «αποτσιπροποίηση» του ΣΥΡΙΖΑ: Η απόλυση Τσίπρα, οι αργομισθίες και τα καρφιά». ProtoThema. 20 Ιουνίου 2024. Ανακτήθηκε στις 26 Ιουνίου 2024. 
  122. ΛΙΒΙΤΣΑΝΟΣ, ΓΕΡΑΣΙΜΟΣ (25 Ιουνίου 2024). «Κόμμα χωρίς όργανα και... αντιρρήσεις σχεδιάζει ο Κασσελάκης». News 24/7. Ανακτήθηκε στις 26 Ιουνίου 2024. 
  123. «Συλλογή υπογραφών στον ΣΥΡΙΖΑ για τα κομματικά όργανα: Εντείνεται η πίεση στον Κασσελάκη». ProtoThema. 26 Ιουνίου 2024. Ανακτήθηκε στις 26 Ιουνίου 2024. 
  124. Λέννας, Θοδωρής (26 Ιουνίου 2024). «Βαθαίνει το (νέο) ρήγμα στον ΣΥΡΙΖΑ». Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ (στα greek). Ανακτήθηκε στις 26 Ιουνίου 2024. CS1 maint: Μη αναγνωρίσιμη γλώσσα (link)
  125. ««Οριακά» πέρασε η πρόταση του προέδρου για αλλαγές στην ΚΟ – «87»: Πρόεδρος χωρίς πλειοψηφία ο Κασσελάκης». in.gr. 27 Αυγούστου 2024. Ανακτήθηκε στις 28 Αυγούστου 2024. 
  126. «Πέρασε η πρόταση μομφής κατά του Κασσελάκη». efsyn.gr. 8 Σεπτεμβρίου 2024. Ανακτήθηκε στις 8 Σεπτεμβρίου 2024. 
  127. Chase-Dunn, Christopher· Almeida, Paul (22 Σεπτεμβρίου 2020). Global Struggles and Social Change: From Prehistory to World Revolution in the Twenty-First Century. JHU Press. ISBN 978-1-4214-3863-4. 
  128. «Syriza: Europeanism without federalism is 'meaningless'». Ανακτήθηκε στις 26 Αύγουστος 2022. 
  129. 134,0 134,1 «A pinker shade of black». The Economist. 15 January 2014. https://www.economist.com/blogs/erasmus/2014/01/greece-religion-and-politics/. Ανακτήθηκε στις 18 January 2015. 
  130. «Μια μικρή αναδρομή στα συνέδρια του ΣΥΡΙΖΑ: ενθουσιασμός, προσδοκίες, αλλά και περίσκεψη». Η Εφημερίδα των Συντακτών. Ανακτήθηκε στις 26 Αυγούστου 2022. 
  131. «Tribunes and Patricians: Radical Fringe Parties in the 21st Century» (PDF). carleton.ca. 2012. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο (PDF) στις 14 Ιουλίου 2014. Ανακτήθηκε στις 29 Σεπτεμβρίου 2018. 
  132. «Global Daily - Europe's political risks». ABN AMRO Insights. 
  133. * Δημήτρης Κούρος (6 2012). «Γεννιέται ο νέος... ΣΥΡΙΖΑ». Voria.gr. http://voria.gr/index.php?module=news&func=display&sid=98378. 
  134. Katsourides, Yiannos (2016). Radical Left Parties in Government: The Cases of SYRIZA and AKEL. Palgrave Macmillan. σελ. 58. 
  135. della Porta, Donatella· και άλλοι. (2017). Movement Parties Against Austerity. John Wiley & Sons. 
  136. Turkan İpek, Işıl Zeynep (2017). Gökçe Bayındır Goularas· Hakan Sezgin Erkan, επιμ. The Impact of SYRIZA Politics on Turkish-Greek Relations. Lexington Books. σελ. 43. 
  137. 142,0 142,1 Nordsieck, Wolfram (2015). «Greece». Parties and Elections in Europe. 
  138. Backes, Uwe· Moreau, Patrick (2008). «Communist and Post-communist Parties in Europe» (στα Αγγλικά). Vandenhoeck & Ruprecht. σελ. 571–575. 
  139. Sheehan, Helena (2016). Syriza Wave: Surging and Crashing with the Greek Left. Monthly Review Press. σελ. 22. 
  140. Richard Mylles. «Ukip isn't the only Eurosceptic party on the rise. But the Union is safe for now». https://www.independent.co.uk/voices/comment/ukip-isnt-the-only-eurosceptic-party-on-the-rise-but-the-union-is-safe-for-now-8615944.html. 
  141. «Party Euroscepticism in Greece during the Financial Crisis, the Cases of SYRIZA and Chrysi Avgi». Crisis Observatory. 27 Μαΐου 2014. Ανακτήθηκε στις 26 Σεπτεμβρίου 2015. 
  142. Mavrozacharakis, Emmanouil; Tzagkarakis, Stylianos Ioannis; Kotroyannos, Dimitrios (2017). «Mediterranean Left-Wing Populism: The Case of SYRIZA» (PDF). www.ssoar.info. CS1 maint: Πολλαπλές ονομασίες: authors list (link)
  143. *Katsourides, Yiannos (2016). Radical Left Parties in Government: The Cases of SYRIZA and AKEL. Palgrave Macmillan. σελ. 58. 
    • della Porta, Donatella· και άλλοι. (2017). Movement Parties Against Austerity. John Wiley & Sons. 
    • Turkan İpek, Işıl Zeynep (2017). Gökçe Bayındır Goularas· Hakan Sezgin Erkan, επιμ. The Impact of SYRIZA Politics on Turkish-Greek Relations. Lexington Books. σελ. 43. 
  144. «Oxford Academic: The Radical Left». academic.oup.com. Ανακτήθηκε στις 3 Σεπτεμβρίου 2024. 
  145. «Ο ΣΥΡΙΖΑ δεν είναι Αριστερά είτε θέλουν να το παραδεχτούν οι συριζαίοι είτε όχι». in.gr. 19 Σεπτεμβρίου 2022. Ανακτήθηκε στις 3 Σεπτεμβρίου 2024. 
  146. «Ποιος ΣΥΡΙΖΑ και… ποια φορά Αριστερά;». ΤΟ ΒΗΜΑ. 16 Νοεμβρίου 2023. Ανακτήθηκε στις 3 Σεπτεμβρίου 2024. 
  147. Markou, Grigoris (14 Ιουνίου 2021). «The systemic metamorphosis of Greece's once radical left-wing SYRIZA party». www.opendemocracy.net. 
  148. «ΣΥΡΙΖΑ χωρίς Αριστερά: Ιστορική διάσπαση που μακροπρόθεσμα θα κοστίσει». in.gr. 13 Νοεμβρίου 2023. Ανακτήθηκε στις 3 Σεπτεμβρίου 2024. 
  149. «Greek lawmakers quit leftist Syriza party in protest against new leader». www.reuters.com. 23 Νοεμβρίου 2023. 
  150. Kokkinides, Tasos (10 Νοεμβρίου 2023). «Greece's SYRIZA in Disarray as Prominent Left-Wingers Part Ways». greekreporter.com. 
  151. «SYRIZA's swift and irreversible collapse | eKathimerini.com». www.ekathimerini.com (στα English). 29 Αυγούστου 2024. Ανακτήθηκε στις 3 Σεπτεμβρίου 2024. CS1 maint: Μη αναγνωρίσιμη γλώσσα (link)
  152. Dabilis, Andy, "Syriza Wants State Break With Church", greekreporter.com, January 28, 2013
  153. Tsipras and the Atheists: The Role of Secularism in Greece’s Financial Crisis
  154. «Είμαι θρήσκος -Θα ήθελα να υπηρετήσω δύο θητείες ως πρωθυπουργός [βίντεο]». Ανακτήθηκε στις 19 Αυγούστου 2024. 
  155. Ιστοσ. In.gr, Με τη στήριξη του ΣΥΡΙΖΑ η συγκέντρωση πρωτοβάθμιων σωματείων-επιτροπών στο Σύνταγμα, 14/11/2011
  156. Ιστοσ. Ελευθεροτυπία, Η εργασία στα χρόνια της ασυδοσίας, Δημοσ. ομάδα Ιός Press, 02/04/2010
  157. http://www.syriza.gr/συνιστώσες Αρχειοθετήθηκε 2013-12-04 στο Wayback Machine. www.syriza.gr/συνιστώσες
  158. «Επικεφαλής του ψηφοδελτίου της Λαϊκής Ενότητας ο Μανώλης Γλέζος -Όλο το ψηφοδέλτιο». Ανακτήθηκε στις 25 Μαρτίου 2023. 
  159. «Κομμουνιστική Οργάνωση Ελλάδας | Communist Organization of Greece». Κομμουνιστική Οργάνωση Ελλάδας | Communist Organization of Greece. Ανακτήθηκε στις 25 Μαρτίου 2023. 
  160. «Συνδιάσκεψη ενοποίησης ΔΕΑ-Κόκκινου | Διεθνιστική Εργατική Αριστερά». dea.org.gr. Ανακτήθηκε στις 25 Μαρτίου 2023. 
  161. Διαχείριση. «OΧΙ ΣΤΟ ΝΕΟ ΜΝΗΜΟΝΙΟ - ΚΑΛΕΣΜΑ ΑΓΩΝΑ ΚΑΙ ΛΑΪΚΗΣ ΚΙΝΗΤΟΠΟΙΗΣΗΣ ΣΕ ΟΛΗ ΤΗ ΧΩΡΑ». www.dikki.org. Ανακτήθηκε στις 25 Μαρτίου 2023. 
  162. «Το ΞΕΚΙΝΗΜΑ επαναπροσδιορίζει την σχέση του με τον ΣΥΡΙΖΑ». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 15 Νοεμβρίου 2011. Ανακτήθηκε στις 19 Νοεμβρίου 2015. 
  163. «Ψήφο στη Λαϊκή Ενότητα. Για τη συνέχεια, τη ρήξη, την υπέρβαση». Αντικαπιταλιστικη Πολιτικη Ομαδα. 16 Σεπτεμβρίου 2015. Ανακτήθηκε στις 25 Μαρτίου 2023. 
  164. «Το Κέντρο απέχει από τις Εκλογές » Ένωση Δημοκρατικού Κέντρου». edik.gr. Ανακτήθηκε στις 25 Μαρτίου 2023. 
  165. «Αποχώρηση Νέου Αγωνιστή από τον ΣΥΡΙΖΑ». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 4 Μαρτίου 2016. Ανακτήθηκε στις 19 Νοεμβρίου 2015. 
  166. «Αρχειοθετημένο αντίγραφο». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 22 Ιουνίου 2022. Ανακτήθηκε στις 20 Ιουλίου 2022. 
  1. αναμένεται η εκλογή του στις 24 Νοεμβρίου (α' γύρος) ή την 1 Δεκεμβρίου 2024 (β' γύρος)[1]

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]