Μετάβαση στο περιεχόμενο

Καλαμαριά

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Συντεταγμένες: 40°34′59.999″N 22°57′0.000″E / 40.58333306°N 22.95000000°E / 40.58333306; 22.95000000

Καλαμαριά

Σημαία

Έμβλημα
Τοποθεσία στο χάρτη
Τοποθεσία στο χάρτη
Καλαμαριά
40°35′0″N 22°57′0″E
ΧώραΕλλάδα
ΠεριφέρειαΚεντρικής Μακεδονίας
ΔήμοςΚαλαμαριάς
Διοικητική υπαγωγήΔήμος Καλαμαριάς
 • ΔήμαρχοςΧρύσα Αράπογλου
Πληθυσμός92.248 (2021)[1]
Ταχ. κωδ.551 xx
Τηλ. κωδ.2314
Ιστότοποςhttps://kalamaria.gr/
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Η Καλαμαριά είναι παράκτιος αστικός δήμος της Περιφερειακής Ενότητας Θεσσαλονίκης στην Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας. Αποτελεί έναν από τους πλέον πυκνοκατοικημένους και ανεπτυγμένους δήμους της μητροπολιτικής Θεσσαλονίκης, με πληθυσμό που, σύμφωνα με την απογραφή του 2021, ανέρχεται σε 92.248 κατοίκους.[2] Η Καλαμαριά συνορεύει βόρεια με τον κεντρικό Δήμο Θεσσαλονίκης και ανατολικά με τον Δήμο Πυλαίας-Χορτιάτη, ενώ προς νότο και δύση βρέχεται από τον Θερμαϊκό κόλπο, προσφέροντας στον δήμο εκτεταμένη ακτογραμμή με μαρίνες, παραλιακές οδούς και σημεία αναψυχής.

Η ιστορία της Καλαμαριάς είναι στενά συνδεδεμένη με τον προσφυγικό ελληνισμό του Πόντου, της Ιωνίας και της Καππαδοκίας. Η περιοχή άρχισε να κατοικείται μαζικά μετά τη Μικρασιατική Καταστροφή του 1922, όταν εγκαταστάθηκαν πρόσφυγες από τα παράλια της Μικράς Ασίας, οι οποίοι συνέβαλαν καθοριστικά στη διαμόρφωση της πολιτισμικής ταυτότητας και του αστικού χαρακτήρα της πόλης. Το όνομα «Καλαμαριά» απαντάται ήδη από το 1083 και αναφερόταν σε όλη την περιοχή νοτιοανατολικά της Θεσσαλονίκης, όχι μόνο στην περιοχή του σημερινού δήμου.[3]

Κατά τον 20ό αιώνα, η Καλαμαριά εξελίχθηκε σταδιακά από προσφυγικός οικισμός σε έναν δυναμικό αστικό δήμο με έντονη πολιτιστική ζωή, σύγχρονες υποδομές, εμπορική κίνηση και πρόσβαση σε μέσα μαζικής μεταφοράς. Η τοπική κοινωνία διακρίνεται για τη διατήρηση της πολιτιστικής κληρονομιάς του Μικρασιατικού Ελληνισμού, που αποτυπώνεται σε θεσμούς, πολιτιστικά σωματεία, γιορτές και τοπική ταυτότητα.

Σήμερα, η Καλαμαριά αποτελεί έναν σύγχρονο δήμο με έντονο αστικό χαρακτήρα, αλλά και αισθητή πολιτισμική συνοχή. Είναι γνωστή για τις παραθαλάσσιες περιοχές της, όπως η Αρετσού και η Νέα Κρήνη, για τα σημεία αναψυχής της όπως το πάρκο Κόδρα και η μαρίνα, αλλά και για τη συμβολή της στην πνευματική και πολιτιστική ζωή της Θεσσαλονίκης ευρύτερα. Η Καλαμαριά περιλαμβάνει οικισμούς με ονόματα Μικρασιατικών πόλεων.

Πρόσφυγες του 1922 στην Καλαμαριά.

Ευρήματα της προϊστορικής εποχής ανακαλύφθηκαν στο ακρωτήριο Μικρό Έμβολο. Η ονομασία Καλαμαριά πρωτοεμφανίστηκε το 1083 και αναφερόταν σε όλη την νότια Θεσσαλονίκη και όχι μόνο στην περιοχή του σημερινού δήμου. Προέρχεται από τη φράση Σκάλας μεριά, όπου Σκάλα εννοείται η αποβάθρα του στόλου που υπήρξε τότε έδρα του βυζαντινού Θέματος της Καλαμαριάς (μεσν. Κατεπανίκιον Καλαμαριάς).[4]

Ο όρος δεν σχετιζόταν με τη σημερινή περιοχή, καθώς η πραγματική γεωγραφική περιοχή της Καλαμαριάς εκτείνονταν από τα σημερινά Νέα Μουδανιά έως τη Θέρμη, ενώ κατά την Τουρκοκρατία υπήρξε ένας "Ναχιγές", ο οποίος περιελάμβανε χωριά όπως τα Βασιλικά, την Επανομή, τον Τρίλοφο, αλλά και τα τότε μουσουλμανικά χωριά που φέρουν σήμερα τις ονομασίες Σήμαντρα, Πλαγιάρι (τότε Ουζούν Αλή), Μεσημέρι, Ραιδεστός μετά την εκεί εγκατάσταση Ελλήνων προσφύγων. Κατά την περίοδο του Βυζαντίου και της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας η περιοχή ήταν σχεδόν ακατοίκητη.[5]

Το 1920 έγιναν οι πρώτες εγκαταστάσεις πληθυσμών προσφύγων από τη Γεωργία. Ωστόσο ο μαζικός εποικισμός έγινε μετά την Μικρασιατική Καταστροφή του 1922. Στις περιοχές της Καλαμαριάς που βρέχονταν από τη θάλασσα εγκαταστάθηκαν πρόσφυγες από τα παράλια κυρίως της Μικράς Ασίας, διότι αφενός θύμιζαν τους τόπους των πατρίδων τους και αφετέρου έδιναν τη δυνατότητα της αλιείας ως επαγγέλματος που ασκούσαν στη Μικρά Ασία πριν ξεριζωθούν. Έτσι οι πρόσφυγες δημιούργησαν συνοικισμούς που τους έδωσαν ονόματα από τις πατρίδες τους: Νέα Κρήνη (από την Κρήνη (ή Τσεσμέ) της Ερυθραίας Μικράς Ασίας), Νέα Τούζλα-Καραμπουρνάκι (από την Τούζλα της Μικράς Ασίας), Κατιρλί (από το Κατιρλί Βιθυνίας της Μικράς Ασίας) κ.ά.[6] Στην Καλαμαριά εδρεύει το αθλητικό σωματείο Απόλλων Καλαμαριάς που ιδρύθηκε το 1926 από πρόσφυγες[7] (άλλωστε στη Σμύρνη υπήρχε αθλητικός σύλλογος Απόλλων),[8] όπως και ο σύλλογος «Ναύαρχος Βότσης»,[9] που λειτουργεί από την ίδρυσή του το 1933 στον εβραϊκό συνοικισμό του Κάμπελ.[10]

Στην Καλαμαριά έζησε τα τελευταία του χρόνια έως τον θάνατό του, το 1925, ο Θρακιώτης πρόσφυγας Μητροπολίτης Ηρακλείας Γρηγόριος Καλλίδης μαζί με τους εκ Θράκης πρόσφυγες συμπατριώτες του, και για τον λόγο αυτό η κεντρική οδός της περιοχής φέρει το όνομά του.[11][12] Άλλη κεντρική οδός φέρει το όνομα του Θρακιώτη δημοσιογράφου Βλάση Γαβριηλίδη, ο οποίος γεννήθηκε στους Επιβάτες Ανατολικής Θράκης το 1848 και θεωρείται ο «πατέρας» της ελληνικής δημοσιογραφίας.[13]

Η Καλαμαριά ιδρύθηκε το 1922 ως οικισμός του Δήμου Θεσσαλονίκης. Την 1η Ιανουαρίου 1943 απέκτησε διοικητική αυτονομία και έγινε δήμος με έκταση 6,5 τετραγωνικών χιλιομέτρων και πληθυσμό 10.500 κατοίκους. Σήμερα έχει έκταση 7,2 τετραγωνικών χιλιομέτρων και πληθυσμό που ξεπερνά τους 92.000 κατοίκους.[14]

Η Καλαμαριά βρίσκεται στη Βόρεια Ελλάδα, στην περιοχή της Κεντρικής Μακεδονίας. Συγκεκριμένα, είναι μέρος του πολεοδομικού συγκροτήματος Θεσσαλονίκης, το οποίο σημαίνει ότι είναι άμεσα συνδεδεμένη με τη Θεσσαλονίκη, την δεύτερη μεγαλύτερη πόλη της Ελλάδας. Η πόλη της Καλαμαριάς έχει συνολική έκταση περίπου 7,2 τετραγωνικών χιλιομέτρων και εκτείνεται κατά μήκος του Θερμαϊκού Κόλπου. Η παραλιακή ζώνη της Καλαμαριάς καλύπτει περίπου 6,5 χιλιόμετρα, και αποτελεί έναν από τους πιο χαρακτηριστικούς παράκτιους προορισμούς στην περιοχή της Θεσσαλονίκης. Η πόλη βρίσκεται σε επίπεδη περιοχή, διευκολύνοντας την ανάπτυξη της αστικής υποδομής και της κινητικότητας των κατοίκων της. Η Καλαμαριά έχει πυκνό δίκτυο δρόμων και κτιρίων, αλλά παράλληλα διατηρεί και αρκετές φυσικές εκτάσεις, όπως είναι τα πάρκα και οι πράσινοι χώροι, με χαρακτηριστικό παράδειγμα το Πάρκο Κόδρα, το οποίο αποτελεί πόλο έλξης για αρκετούς κατοίκους της Θεσσαλονίκης.

Η παραλιακή περιοχή της Καλαμαριάς έχει σημαντική τουριστική και κοινωνική αξία, καθώς πολλές περιοχές όπως η Νέα Κρήνη και η Αρετσού προσφέρουν πρόσβαση στη θάλασσα, ενώ φιλοξενούν και πολλές υποδομές αναψυχής, όπως καφετέριες, εστιατόρια και παραλιακές διαδρομές.

Η Καλαμαριά βρίσκεται στην περιοχή της Μεσογείου, επομένως το κλίμα της είναι Μεσογειακό. Το καλοκαίρι είναι θερμό και ξηρό, με τις θερμοκρασίες να φτάνουν συχνά τους 30–35 °C. Το κλίμα είναι ευνοϊκό για θαλάσσιες δραστηριότητες και τουρισμό κατά τους καλοκαιρινούς μήνες. Η χειμερινή περίοδος είναι ήπια, με μέσες θερμοκρασίες γύρω στους 5–10 °C και με βροχοπτώσεις κατά τους μήνες Νοέμβριο και Δεκέμβριο.

Η παραθαλάσσια τοποθεσία της Καλαμαριάς προσφέρει ευχάριστο μικροκλίμα κατά τους ζεστούς καλοκαιρινούς μήνες, καθώς οι δροσεροί αέρηδες από τη θάλασσα προσφέρουν ανακούφιση στους κατοίκους και τους επισκέπτες.

Θερμοκρασίες Καλαμαριάς ανά Μήνα
Μήνας Μέση Θερμοκρασία (°C) Μέγιστη Θερμοκρασία (°C) Ελάχιστη Θερμοκρασία (°C)
Ιανουάριος 5 °C 8 °C 2 °C
Φεβρουάριος 6 °C 9 °C 3 °C
Μάρτιος 8 °C 12 °C 4 °C
Απρίλιος 12 °C 16 °C 8 °C
Μάιος 17 °C 21 °C 12 °C
Ιούνιος 22 °C 26 °C 17 °C
Ιούλιος 26 °C 30 °C 21 °C
Αύγουστος 26 °C 30 °C 21 °C
Σεπτέμβριος 22 °C 26 °C 17 °C
Οκτώβριος 16 °C 20 °C 12 °C
Νοέμβριος 10 °C 14 °C 7 °C
Δεκέμβριος 6 °C 9 °C 3 °C

Πηγή: Εθνική Μετεωρολογική Υπηρεσία (ΕΜΥ)

Πληθυσμιακή Εξέλιξη

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Year Population
1981 51,676
1991 80,698
2001 87,255
2011 91,279
2021 92,248
Πληθυσμιακή εξέλιξη
Πληθυσμιακή Εξέλιξη
Έτος Πληθυσμός
1981
51.676
1991
80.698
2001
87.255
2011
91.279
2021
92.248
Κατανομή Πληθυσμού Καλαμαριάς ανά Φύλο
Φύλο Πληθυσμός Ποσοστό Χρωματική ένδειξη
Άνδρες 43.224 46,9%
Γυναίκες 49.014 53,1%

Πηγή: ΕΛΣΤΑΤ, Απογραφή 2021

Η οικονομία της Καλαμαριάς, ενός από τους πιο δυναμικούς δήμους της Θεσσαλονίκης, χαρακτηρίζεται από έντονη αστική ανάπτυξη, ισχυρό εμπορικό τομέα και αυξανόμενο ενδιαφέρον για βιώσιμες επενδύσεις. Η Καλαμαριά διαθέτει ανεπτυγμένο εμπορικό ιστό, με πληθώρα μικρομεσαίων επιχειρήσεων στους τομείς του λιανικού εμπορίου, της εστίασης και των υπηρεσιών. Η τοπική αυτοδιοίκηση έχει υιοθετήσει πολιτικές που ενισχύουν την επιχειρηματικότητα, όπως η απλοποίηση διαδικασιών αδειοδότησης και η παροχή κινήτρων για νεοφυείς επιχειρήσεις.[15] Η Καλαμαριά έχει επενδύσει σημαντικά σε έργα αστικής ανάπλασης και υποδομών, όπως η αναβάθμιση του παραλιακού μετώπου και η βελτίωση των συγκοινωνιακών συνδέσεων. Αυτές οι επενδύσεις έχουν συμβάλει στην αύξηση της αξίας των ακινήτων και στην προσέλκυση νέων κατοίκων και επιχειρήσεων. Η περιοχή προσανατολίζεται προς τη βιώσιμη ανάπτυξη, με έμφαση στην κυκλική οικονομία και τον ψηφιακό μετασχηματισμό.[16][17] Η πλειοψηφία των κατοίκων της Καλαμαριάς εργάζεται στον τριτογενή τομέα (υπηρεσίες, εμπόριο, δημόσιος τομέας), ενώ αρκετοί μετακινούνται και στο κέντρο της Θεσσαλονίκης για δουλειά. Η καλή οικονομική δραστηριότητα της περιοχής βοηθά στη διατήρηση της απασχόλησης και στη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας. Η συνεχιζόμενη ανάπτυξη και η ζήτηση κατοικιών και επαγγελματικών χώρων δημιουργούν δραστηριότητα στον κλάδο των κατασκευών και της διαχείρισης ακινήτων. Η Καλαμαριά φιλοξενεί πληθώρα γραφείων, ιατρείων, εκπαιδευτικών και άλλων επαγγελματικών υπηρεσιών. Η περιοχή είναι κέντρο παροχής υπηρεσιών υγείας, εκπαίδευσης και συμβουλευτικής, καλύπτοντας τις ανάγκες των κατοίκων και της ευρύτερης περιοχής. Επίσης, η Καλαμαριά θεωρείται μια περιοχή με σταθερή ζήτηση στην αγορά ακινήτων λόγω της ποιότητας ζωής που προσφέρει.

Στις δημοτικές εκλογές του 2023, δήμαρχος Καλαμαριάς εξελέγη η Χρύσα Αράπογλου, επικεφαλής της παράταξης «Καλαμαριά Μητέρα Πόλη». Στον πρώτο γύρο των εκλογών (8 Οκτωβρίου), έλαβε 22,50%, ενώ στον δεύτερο γύρο (15 Οκτωβρίου) επικράτησε με ποσοστό 57,92% έναντι του απερχόμενου δημάρχου Γιάννη Δαρδαμανέλη, ο οποίος συγκέντρωσε 42,08%.

🗳️ Αποτελέσματα Α' Κυριακής (8 Οκτωβρίου 2023)

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Στον πρώτο γύρο, κανένας υποψήφιος δεν συγκέντρωσε την απαιτούμενη πλειοψηφία για εκλογή από την πρώτη Κυριακή. Τα ποσοστά των επικρατέστερων υποψηφίων ήταν:

Υποψήφιος Παράταξη Ποσοστό
Γιάννης Δαρδαμανέλης Γενιά Δημιουργίας 29,03%
Χρύσα Αράπογλου Καλαμαριά Μητέρα Πόλη 22,51%
Τεμεκενίδης Αριστοτέλης Καλαμαριά Πρώτη Ξανά 13,19%
Βαρδάς Χρήστος Πρωτοπόρα Δυναμική Καλαμαριά 12,20%
Ποικιλίδου Αναστασία Λαϊκή Συσπείρωση Καλαμαριάς 7,66%
Αμπατζίδης Ματθαίος Η Καλαμαριά Πρωταγωνίστρια 5,76%
Περσίδης Αβραάμ Η Καλαμαριά που μας αξίζει 4,92%
Παπαδόπουλος Δημήτριος Αυτοδύναμη Καλαμαριά 4,73%

Πηγή: https://kalamaria.gr/ekloges_2023/vote_a_sunday_2023/

🗳️ Αποτελέσματα Β' Κυριακής (15 Οκτωβρίου 2023)

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Στον δεύτερο γύρο, η Χρύσα Αράπογλου επικράτησε με ποσοστό 57,92%, ενώ ο Γιάννης Δαρδαμανέλης έλαβε 42,08%. Έτσι, η Χρύσα Αράπογλου εξελέγη νέα δήμαρχος Καλαμαριάς.[18]

Υποψήφιος Παράταξη Ποσοστό Χρώμα
Χρύσα Αράπογλου Καλαμαριά Μητέρα Πόλη 57,92%
Γιάννης Δαρδαμανέλης Γενιά Δημιουργίας 42,08%

Πηγή: https://kalamaria.gr/ekloges_2023/vote_a_sunday_2023/

🗳️Κατανομή Εδρών στο Δημοτικό Συμβούλιο Καλαμαριάς

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Παράταξη Επικεφαλής Έδρες
Καλαμαριά Μητέρα Πόλη Χρύσα Αράπογλου 21
Γενιά Δημιουργίας Γιάννης Δαρδαμανέλης 6
Νέα Πορεία Άννα Μισέλ Ασημακοπούλου 3
Συνεργασία για την Καλαμαριά Αργύρης Παπαγεωργίου 2
Λαϊκή Συσπείρωση Νίκος Αναγνωστάκης 2
Ανυπότακτη Καλαμαριά Νίκος Καρακατσιανόπουλος 1

Συνολικές έδρες: 35

Πηγή: https://kalamaria.gr/ekloges_2023/vote_a_sunday_2023/[19]

Το εθνικιστικό Πογκρόμ του Κάμπελ

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Ο εβραϊκός συνοικισμός Κάμπελ κατεστραμμένος από εθνικιστές το 1931.

Το εθνικιστικό Πογκρόμ του Κάμπελ αναφέρεται στις βιαιοπραγίες και στον εμπρησμό της εβραϊκής φτωχογειτονιάς Κάμπελ της Καλαμαριάς, στο σημείο που είναι η σημερινή περιοχή Βότση (υπάρχει και σχετική ενημερωτική πινακίδα στην περιοχή), από ακραία ελληνικά εθνικιστικά στοιχεία, με κορύφωση των βιαιοπραγιών το βράδυ της 29ης Ιουνίου του 1931.[20] Στη συνοικία Κάμπελ διέμεναν περίπου 220 οικογένειες Εβραίων, οι περισσότερες σε παράγκες, που μετακινήθηκαν εκεί μετά τη μεγάλη πυρκαγιά της Θεσσαλονίκης το 1917.[21][22][23][24][25]

Η εκπαίδευση στην Καλαμαριά καλύπτει όλες τις βαθμίδες εκπαίδευσης, από την προσχολική μέχρι την τριτοβάθμια, και διαθέτει σύγχρονες υποδομές, σχολεία και εκπαιδευτικά ιδρύματα που εξυπηρετούν τους κατοίκους της. Στην Καλαμαριά λειτουργούν 7 Γενικά Λύκεια, 2 Επαγγελματικά Λύκεια (Ημερήσιο και Εσπερινό), 10 Γυμνάσια, 23 δημοτικά σχολεία και 24 νηπιαγωγεία.[26][27][28][29]

  • 1ο Νηπιαγωγείο Καλαμαριάς
  • 2ο Νηπιαγωγείο Καλαμαριάς
  • 3ο Νηπιαγωγείο Καλαμαριάς
  • 4ο Νηπιαγωγείο Καλαμαριάς
  • 5ο Νηπιαγωγείο Καλαμαριάς
  • 6ο Νηπιαγωγείο Καλαμαριάς
  • 7ο Νηπιαγωγείο Καλαμαριάς
  • 8ο Νηπιαγωγείο Καλαμαριάς
  • 9ο Νηπιαγωγείο Καλαμαριάς
  • 10ο Νηπιαγωγείο Καλαμαριάς
  • 11ο Νηπιαγωγείο Καλαμαριάς
  • 12ο Νηπιαγωγείο Καλαμαριάς
  • 13ο Νηπιαγωγείο Καλαμαριάς
  • 14ο Νηπιαγωγείο Καλαμαριάς
  • 15ο Νηπιαγωγείο Καλαμαριάς
  • 16ο Νηπιαγωγείο Καλαμαριάς
  • 17ο Νηπιαγωγείο Καλαμαριάς
  • 18ο Νηπιαγωγείο Καλαμαριάς
  • 19ο Νηπιαγωγείο Καλαμαριάς
  • 20ο Νηπιαγωγείο Καλαμαριάς
  • 21ο Νηπιαγωγείο Καλαμαριάς
  • 22ο Νηπιαγωγείο Καλαμαριάς
  • 23ο Νηπιαγωγείο Καλαμαριάς
  • 24ο Νηπιαγωγείο Καλαμαριάς
  • 25ο Νηπιαγωγείο Καλαμαριάς
  • 26ο Νηπιαγωγείο Καλαμαριάς
  • 27ο Νηπιαγωγείο Καλαμαριάς
  • Ειδικό Νηπιαγωγείο Καλαμαριάς (υπό κατασκευή)

Η καλαμαριά διαθέτει πληθώρα δημοτικών σχολείων που εξυπηρετούν τις ανάγκες των μαθητών της περιοχής. Εδώ είναι μια επιγραμματική λίστα με τα δημοτικά σχολεία της Καλαμαριάς:

  • 1ο Δημοτικό Σχολείο Καλαμαριάς
  • 2ο Δημοτικό Σχολείο Καλαμαριάς
  • 3ο Δημοτικό Σχολείο Καλαμαριάς
  • 4ο Δημοτικό Σχολείο Καλαμαριάς
  • 5ο Δημοτικό Σχολείο Καλαμαριάς
  • 6ο Δημοτικό Σχολείο Καλαμαριάς
  • 7ο Δημοτικό Σχολείο Καλαμαριάς
  • 8ο Δημοτικό Σχολείο Καλαμαριάς
  • 9ο Δημοτικό Σχολείο Καλαμαριάς
  • 10ο Δημοτικό Σχολείο Καλαμαριάς
  • 11ο Δημοτικό Σχολείο Καλαμαριάς
  • 12ο Δημοτικό Σχολείο Καλαμαριάς
  • 13ο Δημοτικό Σχολείο Καλαμαριάς
  • 14ο Δημοτικό Σχολείο Καλαμαριάς
  • 15ο Δημοτικό Σχολείο Καλαμαριάς
  • 16ο Δημοτικό Σχολείο Καλαμαριάς
  • 17ο Δημοτικό Σχολείο Καλαμαριάς
  • 18ο Δημοτικό Σχολείο Καλαμαριάς
  • 19ο Δημοτικό Σχολείο Καλαμαριάς
  • 20ο Δημοτικό Σχολείο Καλαμαριάς
  • 21ο Δημοτικό Σχολείο Καλαμαριάς
  • 22ο Δημοτικό Σχολείο Καλαμαριάς
  • 23ο Δημοτικό Σχολείο Καλαμαριάς
  • Ειδικό Δημοτικό Σχολείο Καλαμαριάς (υπό κατασκευή)

Ο Δήμος Καλαμαριάς διαθέτει 10 δημόσια γυμνάσια, τα οποία καλύπτουν τις ανάγκες της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης.

  • 1ο Γυμνάσιο Καλαμαριάς
  • 2ο Γυμνάσιο Καλαμαριάς
  • 3ο Γυμνάσιο Καλαμαριάς
  • 4ο Γυμνάσιο Καλαμαριάς
  • 5ο Γυμνάσιο Καλαμαριάς
  • 6ο Γυμνάσιο Καλαμαριάς
  • 7ο Γυμνάσιο Καλαμαριάς
  • 8ο Γυμνάσιο Καλαμαριάς
  • 9ο Γυμνάσιο Καλαμαριάς
  • 10ο Γυμνάσιο Καλαμαριάς

Γενικά Λύκεια (ΓΕΛ)

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η πόλη της Καλαμαριάς διαθέτει 7 δημόσια γενικά λύκεια (ΓΕΛ).

  • 1ο Γενικό Λύκειο Καλαμαριάς
  • 2ο Γενικό Λύκειο Καλαμαριάς
  • 3ο Γενικό Λύκειο Καλαμαριάς
  • 4ο Γενικό Λύκειο Καλαμαριάς
  • 5ο Γενικό Λύκειο Καλαμαριάς
  • 6ο Γενικό Λύκειο Καλαμαριάς
  • 7ο Γενικό Λύκειο Καλαμαριάς

Επαγγελματικό Λύκειο (ΕΠΑΛ)

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  • 1ο Επαγγελματικό Λύκειο Καλαμαριάς

Τα τελευταία χρόνια η Καλαμαριά αντιμετωπίζει προβλήματα με την εκπαιδευτική υποδομή της. Παρατηρείται μέτρια κάλυψη των εκπαιδευτικών αναγκών σε κτήρια και αύλειους χώρους, λόγω της οικιστικής πίεσης και της ραγδαίας πληθυσμιακής αύξησης που εντείνουν το πρόβλημα της σχολικής στέγης.[30][31][32][33][34][35]

Η «Πλαζ Αρετσού» στα μέσα του 20ού αιώνα προσέλκυε λουόμενους.[36]

Το Δημοτικό Θέατρο Καλαμαριάς «Μελίνα Μερκούρη»[37] και το Δημοτικό Θέατρο Καλαμαριάς «Οδού Χηλής», το οποίο εξυπηρετεί κατά προτεραιότητα τις ανάγκες του 1ου Γυμνασίου και του 1ου ΓΕΛ Καλαμαριάς,[38] φιλοξενούν συχνά θεατρικές παραστάσεις, εκθέσεις καθώς και εκδηλώσεις/ομιλίες. Πιο σπάνια χρησιμοποιείται το Δημοτικό Θέατρο Καλαμαριάς «Ναυάρχου Βότση», το οποίο εξυπηρετεί κατά προτεραιότητα τις ανάγκες των 4ου και 5ου ΓΕΛ Καλαμαριάς.[39] Εκδηλώσεις πραγματοποιούνται και στην Πλατεία Προσφυγικού Ελληνισμού.[40] Στο Κυβερνείο ή «Παλατάκι» και στην Πλαζ Αρετσούς λαμβάνουν χώρα πλήθος από συναυλίες και φεστιβάλ καθ' όλη τη χρονιά, όπως το φεστιβάλ του Δήμου «Παρά θιν' αλός».[41]

Η Καλαμαριάς προάγει τον αθλητισμό ως μέσο βελτίωσης της ποιότητας ζωής των πολιτών του, προσφέροντας ποικιλία προγραμμάτων μαζικού αθλητισμού για όλες τις ηλικίες και επίπεδα φυσικής κατάστασης. Η στρατηγική του επικεντρώνεται στην ενίσχυση της σωματικής δραστηριότητας, της κοινωνικής συνοχής και της υγείας των δημοτών. Ιδιαίτερη έμφαση δίνεται στις αθλητικές υποδομές, που αποτελούν τη ραχοκοκαλιά για την υλοποίηση προγραμμάτων και εκδηλώσεων. Η Καλαμαριά διαθέτει σύγχρονες και πλήρως εξοπλισμένες εγκαταστάσεις, που καλύπτουν μια μεγάλη γκάμα αθλημάτων και προσφέρουν τη δυνατότητα άθλησης σε επίπεδο μαζικό αλλά και υψηλών επιδόσεων.

Ο Δήμος έχει αναπτύξει επίσης εκτενή προγράμματα μαζικού αθλητισμού που απευθύνονται σε ενήλικες από 18 έως 75 ετών. Τα προγράμματα αυτά περιλαμβάνουν ποικιλία μορφών άσκησης όπως ορθοσωμική, pilates, tabata, TRX, και κυκλική άσκηση, προσφέροντας ευελιξία και κάλυψη διαφορετικών ενδιαφερόντων και επιπέδων φυσικής κατάστασης.[42] Τα τελευταία χρόνια έχουν διευρυνθεί τα προγράμματα με νέα τμήματα όπως το «Lets Dance» για χορευτική άσκηση, δίνοντας μια πιο διασκεδαστική και κοινωνική διάσταση στον αθλητισμό. Η προσπάθεια αυτή εντάσσεται στο πλαίσιο της ενθάρρυνσης της ενεργής συμμετοχής των πολιτών στην αθλητική ζωή, ανεξαρτήτως ηλικίας ή φυσικής κατάστασης.[43]

Δημοτικό Κολυμβητήριο

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το Δημοτικό Κολυμβητήριο Καλαμαριάς, που προσφέρει ολοκληρωμένα προγράμματα κολύμβησης για όλες τις ηλικίες και επίπεδα, από αρχάριους έως προχωρημένους, καθώς και ειδικά προγράμματα όπως aqua aerobic και αποκατάστασης. Το κολυμβητήριο αποτελεί πόλο έλξης για όσους αναζητούν άσκηση στο νερό, με στόχο την υγεία, τη φυσική κατάσταση και τη βελτίωση της ποιότητας ζωής.

Δημοτικό Αθλητικό Κέντρο Καλαμαριάς

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το Δημοτικό Αθλητικό Κέντρο (ΔΑΚ) Καλαμαριάς περιλαμβάνει κλειστό γυμναστήριο, αίθουσες ομαδικών προγραμμάτων και γήπεδα ποδοσφαίρου, προσφέροντας υποδομές υψηλού επιπέδου για αθλήματα όπως μπάσκετ, βόλεϊ, ποδόσφαιρο και γυμναστική. Οι χώροι αυτοί χρησιμοποιούνται από συλλόγους, σχολεία και τους δημότες, ενώ φιλοξενούν και αθλητικές διοργανώσεις. Επιπλέον, υπάρχουν και ανοιχτά γήπεδα και χώροι πρασίνου που ενισχύουν την προσβασιμότητα στον αθλητισμό για όλους. Η προσβασιμότητα και η ποιότητα των αθλητικών υποδομών, σε συνδυασμό με τα ποικίλα προγράμματα, καθιστούν την Καλαμαριά μια από τις πιο αθλητικά δραστήριες περιοχές της Θεσσαλονίκης. Οι εγκαταστάσεις είναι καλά συντηρημένες και τεχνολογικά ενημερωμένες, ενώ το προσωπικό και οι εκπαιδευτές φροντίζουν ώστε η άθληση να γίνεται με ασφάλεια και επιστημονική υποστήριξη.

Εθνικό Γυμναστήριο Μίκρας

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το Εθνικό Γυμναστήριο Μίκρας, γνωστό και ως Εθνικό Αθλητικό Κέντρο Μίκρας (Ε.Α.Κ. Μίκρας), αποτελεί το μεγαλύτερο εθνικό αθλητικό κέντρο στη Βόρεια Ελλάδα και βρίσκεται εντός του Δήμου Καλαμαριάς. Η κατασκευή του ξεκίνησε το 1980 και έκτοτε έχει επεκταθεί σημαντικά, καλύπτοντας σήμερα έκταση περίπου 80 στρεμμάτων.[44][45] Το ΕΑΚ Μίκρας αποτελεί βασικό πυλώνα ανάπτυξης του αθλητισμού στην ευρύτερη περιοχή, φιλοξενώντας πληθώρα αθλητικών σωματείων, προπονήσεων, διοργανώσεων και κοινωνικών δράσεων. Πρόκειται για πολυχώρο άθλησης που καλύπτει τις ανάγκες τόσο του αγωνιστικού όσο και του μαζικού αθλητισμού.[44]

Το Ε.Γ. Μίκρας διαθέτει πλήθος αθλητικών εγκαταστάσεων υψηλών προδιαγραφών. Στις βασικές του εγκαταστάσεις περιλαμβάνονται κλειστά γυμναστήρια για αγώνες και προπονήσεις σε αθλήματα όπως μπάσκετ, βόλεϊ, χάντμπολ, ηππασία, τέννις, ενόργανη και ρυθμική γυμναστική.[46] Επιπλέον, υπάρχουν ειδικές αίθουσες για άλλες αθλητικές δραστηριότητες, όπως πάλη, άρση βαρών, τραμπολίνο, αεροβική και ακροβατική γυμναστική. Οι εγκαταστάσεις είναι πλήρως εξοπλισμένες με αποδυτήρια, ιατρεία, αποθήκες και χώρους στάθμευσης για τη διευκόλυνση των αθλητών και επισκεπτών. Αυτές οι υποδομές εξυπηρετούν τόσο τους επαγγελματίες αθλητές όσο και τους ερασιτέχνες, προσφέροντας ένα ολοκληρωμένο περιβάλλον προπόνησης και άθλησης. Οι εγκαταστάσεις του Ε.Γ. Μίκρας καθιστούν το κέντρο ιδανικό για αθλητικά σωματεία, σχολές προπονητών, αλλά και για πολίτες που επιθυμούν να βελτιώσουν τη φυσική τους κατάσταση. Το Ε.Γ. Μίκρας φιλοξενεί σημαντικές αθλητικές διοργανώσεις, τόσο σε τοπικό όσο και σε εθνικό επίπεδο. Ενδεικτικά, έχουν διεξαχθεί διεθνείς και εθνικοί αγώνες σε διάφορα αθλήματα, πρωταθλήματα των ενόπλων δυνάμεων και άλλες μεγάλες εκδηλώσεις.[44] Χώροι Ε.Γ. Μίκρας

  • Κλειστό γυμναστήριο «Μίκρα 1»
  • Κλειστό γυμναστήριο «Μίκρα 2»
  • Κλειστό γυμναστήριο «Μίκρα 3»
  • Κλειστό γυμναστήριο Πάλης
  • Κλειστό γυμναστήριο γυμναστικής – γραφεία διοίκησης
  • Αθλητικό Ξενοδοχείο
  • 6 ανοιχτά γήπεδα τένις
  • 1 ανοιχτό γήπεδο μπάσκετ
  • 1 ανοιχτό γήπεδο χάντμπολ
  • 1 ανοιχτό γήπεδο μπιτς βόλεϊ
  • 1 κλειστό γήπεδο μπιτς βόλεϊ
  • 1 ανοιχτό γήπεδο ποδοσφαίρου 5Χ5
  • 1 κλειστό γήπεδο βαρέων αθλημάτων «Τ4»

Απόλλων Καλαμαριάς

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Σύλλογος Καλαμαριάς "Ο Απόλλων" αποτελεί έναν από τους ιστορικότερους και πιο εμβληματικούς αθλητικούς συλλόγους της Θεσσαλονίκης, με έδρα την Καλαμαριά. Ιδρύθηκε στις 24 Ιανουαρίου 1926 από Πόντιους πρόσφυγες, με αρχικό σκοπό τη διατήρηση και διάδοση της πλούσιας μουσικής παράδοσης του Πόντου. Το έμβλημα του συλλόγου απεικονίζει τον θεό Απόλλωνα, προστάτη της μουσικής και των τεχνών, ενώ τα χρώματά του είναι το κόκκινο και το μαύρο, συμβολίζοντας το αίμα και το πένθος των Ποντίων προσφύγων.[47] Το ποδοσφαιρικό τμήμα του Απόλλωνα Καλαμαριάς έχει μακρά και αξιοσημείωτη ιστορία. Η ομάδα έχει αγωνιστεί σε όλες τις εθνικές κατηγορίες, με κορυφαία στιγμή τη συμμετοχή της στην Α' Εθνική Κατηγορία (νυν Super League) τη δεκαετία του 2000. Από την αγωνιστική περίοδο 2024–2025, η ανδρική ομάδα ποδοσφαίρου αγωνίζεται στη Γ' Εθνική Κατηγορία.[48] Ο Απόλλων Καλαμαριάς διαθέτει και άλλα αθλητικά τμήματα, όπως μπάσκετ, βόλεϊ και στίβο. Το τμήμα καλαθοσφαίρισης γυναικών έχει κατακτήσει δύο φορές το Πρωτάθλημα Ελλάδας (1974, 1992) και μία φορά το Κύπελλο Ελλάδας (1997)[49]. Το τμήμα βόλεϊ έχει επίσης σημαντική παρουσία σε εθνικά πρωταθλήματα.[50]

Στάδιο Απόλλωνα Καλαμαριάς

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η έδρα του συλλόγου είναι το Στάδιο Απόλλωνα Καλαμαριάς, το οποίο βρίσκεται στη διασταύρωση των οδών Παπάγου και Χηλής, στο κέντρο της Καλαμαριάς. Κατασκευάστηκε το 1973 και ανακαινίστηκε το 2003, προκειμένου να χρησιμοποιηθεί ως επίσημο προπονητικό κέντρο για τους Θερινούς Ολυμπιακούς Αγώνες του 2004. Η χωρητικότητά του είναι 6.500 θέσεις, ενώ το ρεκόρ προσέλευσης ανέρχεται σε 8.375 θεατές σε αγώνα με τον Παναθηναϊκό το 1973. Το στάδιο διαθέτει πλήρεις εγκαταστάσεις, όπως αποδυτήρια, ιατρεία, γραφεία διοίκησης και χώρους φιλοξενίας αθλητών. Επιπλέον, υπάρχουν βοηθητικά γήπεδα ποδοσφαίρου, γήπεδα τένις και εγκαταστάσεις για αθλήματα όπως μπάσκετ, βόλεϊ και πυγμαχία. Το στάδιο φιλοξενεί επίσης τμήματα στίβου, με ταρτάν κατάλληλο για προπονήσεις.[51][52]

Φιλοξενία προσφύγων

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Δήμος Καλαμαριάς, σύμφωνα με την υπ. αριθμόν 128/2019 απόφαση Δημοτικού Συμβουλίου υλοποιεί το πρόγραμμα «REACT» (Refugee, Assistance, Collaboration, Thessaloniki), που αφορά στην υποστήριξη της φιλοξενίας προσφύγων στο Πολεοδομικό Συγκρότημα Θεσσαλονίκης, σε συνεργασία με την Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες. Το πρόγραμμα υλοποιείται από το 2016 από τον Δήμο Καλαμαριάς. Σκοπός είναι η παροχή φιλοξενίας προσφύγων σε ενοικιαζόμενα διαμερίσματα είτε σε οικογένειες.[53][54]

Καλαμαριά (Κέντρο)

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το κέντρο της Καλαμαριάς αποτελεί τον πυρήνα του διοικητικού, εμπορικού και κοινωνικού βίου του δήμου. Εκτείνεται γύρω από τις οδούς Μεταμορφώσεως, Εθνικής Αντιστάσεως και Κομνηνών, όπου συγκεντρώνονται το Δημαρχείο, πολιτιστικοί χώροι, εμπορικά καταστήματα, καφέ και εστιατόρια. Στην περιοχή λειτουργεί η Δημοτική Βιβλιοθήκη, κινηματογράφος, δημοτικά ιατρεία και σχολεία. Το Κέντρο αναπτύχθηκε σημαντικά μεταπολεμικά και η αστική του ταυτότητα διαμορφώθηκε από τους πρόσφυγες της Μικράς Ασίας, που εγκαταστάθηκαν εδώ μετά το 1922. Σήμερα αποτελεί ένα πολυπληθές, ζωντανό και ελκυστικό τμήμα του αστικού ιστού της Καλαμαριάς, με εύκολη πρόσβαση στα μέσα μαζικής μεταφοράς και σημαντική συγκοινωνιακή σύνδεση με το υπόλοιπο πολεοδομικό συγκρότημα Θεσσαλονίκης.

Η συνοικία Κουρί βρίσκεται στα νοτιοανατολικά της Καλαμαριάς και συνορεύει με τις περιοχές του Αγίου Ιωάννη και της Νέας Κρήνης. Πρόκειται για μία περισσότερο ήσυχη, κυρίως οικιστική ζώνη, με χαμηλά και μεσαίου ύψους κτίρια. Αποτελεί χαρακτηριστικό δείγμα της μεταπολεμικής επέκτασης της πόλης προς τα νοτιοανατολικά. Παρά την αστική της μορφή, διατηρεί γειτονική αίσθηση και έντονα οικογενειακό χαρακτήρα, με παιδικές χαρές, μικρά πάρκα και κοντινή πρόσβαση σε σχολεία.

Η Κηφισιά της Καλαμαριάς είναι μία νέα σχετικά συνοικία με κύριο χαρακτηριστικό τη σύγχρονη ρυμοτομία και τις νέες οικοδομές. Συνδυάζει ήσυχο οικιστικό περιβάλλον με εγγύτητα σε εμπορικά κέντρα και σχολικές υποδομές. Η Κηφισιά αναπτύσσεται δυναμικά τα τελευταία χρόνια με σημαντική οικιστική και πληθυσμιακή αύξηση.

Η συνοικία Βότση, προς τιμήν του υποπλοιάρχου Νικόλαου Βότση, ήρωα των Βαλκανικών Πολέμων, αποτελεί μία από τις παραδοσιακές συνοικίες προσφυγικής προέλευσης της Καλαμαριάς. Αναπτύχθηκε αμέσως μετά τη Μικρασιατική Καταστροφή με την εγκατάσταση προσφύγων από την Ιωνία και την Καππαδοκία. Σήμερα διαθέτει μεγάλη πληθυσμιακή πυκνότητα, σχολεία, πλατείες και μικρά τοπικά εμπορικά κέντρα. Διατηρεί ένα πυκνό αστικό χαρακτήρα με έντονη ζωή, ειδικά στις πλατείες της, ενώ διαθέτει καλή συγκοινωνιακή σύνδεση με τη Θεσσαλονίκη.

Το Βυζάντιο είναι κεντρική συνοικία της Καλαμαριάς, οικιστικά ανεπτυγμένη, με πυκνή δομή. Το όνομά της παραπέμπει στην ιστορική και πολιτισμική συνέχεια από τη Βυζαντινή περίοδο, τονίζοντας τις ρίζες των κατοίκων, πολλοί από τους οποίους έχουν καταγωγή από τη Μικρά Ασία και τον Πόντο. Στην περιοχή λειτουργούν σχολεία, πάρκα, αθλητικοί χώροι και υπηρεσίες. Αποτελεί μία από τις πιο οργανωμένες συνοικίες του Δήμου. Η συνοικία παρουσιάζει μεγάλη ποικιλία στην αρχιτεκτονική, με συνύπαρξη παλαιών μονοκατοικιών και σύγχρονων πολυκατοικιών. Η πυκνότητα κατοίκησης είναι μέτρια προς υψηλή, με αρκετά καταστήματα και υπηρεσίες που καλύπτουν τις καθημερινές ανάγκες των κατοίκων. Ο δρόμος και τα πεζοδρόμια της περιοχής είναι φροντισμένα, με αρκετό πράσινο και δημόσιους χώρους αναψυχής. Το Βυζάντιο προσφέρει καλή ποιότητα ζωής στους κατοίκους του, χάρη στην αστική του δομή, τις πολλές παροχές, τα καταστήματα και την εύκολη πρόσβαση σε δημόσιες υπηρεσίες. Η γειτονιά είναι ήσυχη, με σταθερό πληθυσμό και φιλικούς κατοίκους.

Ο Άγιος Στυλιανός είναι μια από τις νεότερες συνοικίες της Καλαμαριάς, που πήρε το όνομά της από τον ομώνυμο ναό της περιοχής. Η ανάπτυξή της ενισχύθηκε ιδιαίτερα τις τελευταίες δεκαετίες, με την ανέγερση πολυκατοικιών, σχολικών συγκροτημάτων και την παρουσία μικρών πάρκων και χώρων πρασίνου. Χαρακτηρίζεται από οικογενειακό χαρακτήρα και αποτελεί μία από τις πιο ήσυχες και προσεγμένες περιοχές για μόνιμη κατοικία. Στην περιοχή υπάρχει έντονη δραστηριότητα συλλόγων και εκκλησιαστικών φορέων.

Ο Φοίνικας είναι μια συνοικία της Καλαμαριάς με ιδιαίτερη ιστορική και κοινωνική σημασία. Η περιοχή σχεδιάστηκε τη δεκαετία του 1960 από τον αρχιτέκτονα Άρη Κωνσταντινίδη, με στόχο τη δημιουργία ενός πρότυπου οικισμού εργατικών κατοικιών. Ο σχεδιασμός περιλάμβανε ορθογώνιες κατοικίες και πάρκα. Τα τελευταία χρόνια, ο Δήμος Καλαμαριάς έχει αναλάβει πρωτοβουλίες για την αναβάθμιση της περιοχής. Έργα όπως η ανακαίνιση της δημοτικής αγοράς, έχουν στόχο τη βελτίωση της ποιότητας ζωής των κατοίκων. Επίσης, στην περιοχή φιλοξενούνται αμέτρητα αυτοκίνητα Σχολών Οδηγών κάνουν κάθε μέρα μαθήματα οδήγησης.[55][56]

Η Νέα Κρήνη είναι παραθαλάσσια συνοικία στα νοτιοδυτικά της Καλαμαριάς και από τις πιο ελκυστικές περιοχές του δήμου. Οφείλει το όνομά της στους πρόσφυγες από την Κρήνη (Τσεσμέ) της Μικράς Ασίας. Η συνοικία, συνδυάζει οικιστική ηρεμία με ψυχαγωγία, ιστορική μνήμη με σύγχρονη ανάπτυξη. Πρόκειται για μία από τις πιο γνωστές και δημοφιλείς περιοχές του ανατολικού πολεοδομικού συγκροτήματος Θεσσαλονίκης, ιδίως λόγω της προνομιακής της θέσης δίπλα στο Θερμαϊκό κόλπο και της επαφής της με το θαλάσσιο μέτωπο της Καλαμαριάς. Διαθέτει χώρους περιπάτου, ταβέρνες, καφέ και ψαροταβέρνες. Σημαντικά σημεία της περιοχής είναι το πάρκο Κρήνης, το πρώην στρατόπεδο Μακεδονομάχου Κόδρα και ο Ναυτικός Όμιλος. Αποτελεί πόλο έλξης για κατοίκους όλου του πολεοδομικού συγκροτήματος Θεσσαλονίκης.

Ο Άγιος Ιωάννης είναι μια ήσυχη και οικιστική συνοικία της Καλαμαριάς. Η περιοχή πήρε το όνομά της από τον ομώνυμο ναό και αναπτύχθηκε κυρίως μετά τη δεκαετία του 1980, με την ανέγερση πολυκατοικιών και μεζονετών. Η συνοικία χαρακτηρίζεται από οικογενειακό χαρακτήρα και διαθέτει σχολεία, πάρκα και εμπορικά καταστήματα. Η θέση της προσφέρει εύκολη πρόσβαση στον περιφερειακό δρόμο και στην οδό Μουδανιών, διευκολύνοντας τις μετακινήσεις προς το κέντρο της Θεσσαλονίκης και τη Χαλκιδική. Ο Άγιος Ιωάννης είναι κατά βάση αστική περιοχή με την καλύτερη ρυμοτομία της πόλης, με πολλά πάρκα τσέπης, σχετικά φαρδείς δρόμους και επαρκή φωτισμό. Η συνοικία προσφέρει υψηλό επίπεδο ποιότητας ζωής και είναι ιδιαίτερα δημοφιλής τόσο για οικογένειες όσο και για ηλικιωμένους. Διαθέτει πλήθος τοπικών καταστημάτων, όπως φούρνους, ζαχαροπλαστεία, καφέ, μίνι μάρκετ, φαρμακεία, καθώς ιατρικά κέντρα και ιδιωτικά ιατρεία. Η συνοικία είναι καλά συνδεδεμένη με το κέντρο της Θεσσαλονίκης αλλά και με την υπόλοιπη Καλαμαριά. Την περιοχή εξυπηρετούν αρκετές λεωφορειακές γραμμές του ΟΑΣΘ. Η συνοικία έχει αρκετά έντονη οικοδομική δραστηριότητα. Η περιοχή θεωρείται από τις πιο ασφαλής και προσφέρει ποιοτικές συνθήκες διαβίωσης για τους κατοίκους της.

Η Αρετσού είναι μία από τις ιστορικότερες και πιο χαρακτηριστικές παραθαλάσσιες συνοικίες της Καλαμαριάς, στη νοτιοανατολική πλευρά του Πολεοδομικού Συγκροτήματος Θεσσαλονίκης. Φημίζεται για τη μαρίνα της, το έντονο προσφυγικό παρελθόν, την πολιτισμική της ταυτότητα, καθώς και για την ιδανική ισορροπία που προσφέρει ανάμεσα στην ήπια κατοικία και την παραθαλάσσια αναψυχή. Η ονομασία "Αρετσού" προέρχεται από την ομώνυμη περιοχή των Κυδωνιών στη Μικρά Ασία (σημερινή περιοχή Arıcak κοντά στο Αϊβαλί), απ’ όπου προήλθαν πολλοί από τους πρόσφυγες που εγκαταστάθηκαν στην περιοχή μετά τη Μικρασιατική Καταστροφή του 1922. Ο συνοικισμός της Αρετσούς δημιουργήθηκε σταδιακά μέσα στη δεκαετία του 1920 και γρήγορα απέκτησε έντονα χαρακτηριστικά προσφυγικού οικισμού, διατηρώντας έως σήμερα μνήμες της μικρασιατικής παράδοσης. Η ποιότητα ζωής στην Αρετσού θεωρείται πολύ υψηλή λόγω της θέσης της δίπλα στη θάλασσα, της ησυχίας που προσφέρει και της επαρκούς κάλυψης σε τοπικές υπηρεσίες. Η Μαρίνα Αρετσούς είναι σημείο αναφοράς για όλη την Καλαμαριά. Φιλοξενεί σκάφη αναψυχής και ιστιοπλοϊκά, διαθέτει οργανωμένες εγκαταστάσεις, ενώ κατά μήκος της λειτουργούν εστιατόρια, καφέ και μπαρ, που προσελκύουν τόσο κατοίκους της Καλαμαριάς όσο και επισκέπτες από ολόκληρη τη Θεσσαλονίκη. Το παραλιακό μέτωπο της Αρετσούς, με τον πεζόδρομο και το ποδηλατόδρομο, αποτελεί δημοφιλή χώρο περιπάτου, άθλησης και αναψυχής, ιδιαίτερα τους ανοιξιάτικους και θερινούς μήνες.

Η συνοικία Άγιος Παντελεήμονας είναι μια από τις κεντρικές και πυκνοκατοικημένες γειτονιές της Καλαμαριάς, στο πολεοδομικό συγκρότημα Θεσσαλονίκης. Πρόκειται για μία περιοχή με μεγάλη ιστορική και κοινωνική σημασία, που συνδυάζει αστική ζωή με ήπιο περιβάλλον και σημαντικές τοπικές υποδομές. Η ονομασία της συνοικίας προέρχεται από την ομώνυμη εκκλησία του Αγίου Παντελεήμονα, που αποτελεί και το θρησκευτικό κέντρο της περιοχής. Η γειτονιά αναπτύχθηκε κυρίως μετά τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο, καλύπτοντας τις ανάγκες στέγασης της συνεχώς αυξανόμενης αστικής κοινότητας της Καλαμαριάς. Ο Άγιος Παντελεήμονας χαρακτηρίζεται από μεσαία και υψηλή δόμηση, Η γειτονιά έχει πυκνό αστικό ιστό, με μικρά καταστήματα, υπηρεσίες και πολλές κατοικίες που φιλοξενούν οικογένειες αλλά και νεότερες ηλικιακές ομάδες. Στην περιοχή υπάρχουν αρκετοί χώροι πρασίνου και μικρά πάρκα, που προσφέρουν ανάσες δροσιάς και σημεία συνάντησης για τους κατοίκους.

Η συνοικία Κατιρλί αποτελεί μια από τις παλαιότερες και πιο χαρακτηριστικές γειτονιές της Καλαμαριάς, στην ευρύτερη περιοχή της Θεσσαλονίκης. Η ονομασία της προέρχεται από πρόσφυγες που προέρχονταν από το Κατιρλί της Βιθυνίας στη Μικρά Ασία. Η περιοχή του Κατιρλί αναπτύχθηκε αρχικά ως αγροτική και ημιαστική ζώνη, με εκτατικά κτήματα και μικρά κτηνοτροφικά σημεία. Με την πάροδο του 20ού αιώνα, η γειτονιά γνώρισε σημαντική αστικοποίηση, ιδίως μετά τη δεκαετία του 1960, όταν πολλοί πρόσφυγες και μετανάστες από τη Μικρά Ασία εγκαταστάθηκαν στην Καλαμαριά, δίνοντας νέα πνοή και ζωή στην περιοχή. Η ποιότητα ζωής στο Κατιρλί χαρακτηρίζεται από ηρεμία, καλές γειτονικές σχέσεις και πρόσβαση σε βασικές αστικές παροχές χωρίς τη φασαρία του κέντρου. Η ήπια ένταση και η εγγύτητα στη θάλασσα δίνουν στην περιοχή ένα ξεχωριστό χαρακτήρα, ιδανικό για όσους αναζητούν ισορροπία ανάμεσα στην αστική και την παράκτια ζωή.

Η συνοικία Νέα Τούζλα - Καραμπουρνάκι αποτελεί ένα από τα πιο παραθαλάσσια και ιστορικά σημεία της Καλαμαριάς, στη Θεσσαλονίκη. Πρόκειται για μία περιοχή με έντονο παραθεριστικό χαρακτήρα αλλά και συνεχή αστική ανάπτυξη, συνδυάζοντας τη φυσική ομορφιά της θάλασσας με τις σύγχρονες υποδομές. Η Νέα Τούζλα και το Καραμπουρνάκι βρίσκονται στην παραλιακή ζώνη της Καλαμαριάς, στη νοτιοανατολική πλευρά της πόλης, με άμεση πρόσβαση στον Θερμαϊκό κόλπο. Η Νέα Τούζλα πήρε το όνομά της από την ομώνυμη περιοχή της Κωνσταντινούπολης, καθώς πολλοί από τους πρώτους κατοίκους ήταν πρόσφυγες από εκεί μετά τη Μικρασιατική Καταστροφή το 1922. Η συνοικία αναπτύχθηκε αρχικά ως παραθεριστικό σημείο με εξοχικές κατοικίες και αργότερα εξελίχθηκε σε μόνιμη κατοικία. Το Καραμπουρνάκι, που σημαίνει «μικρός κάμπος», ήταν παραδοσιακά αγροτική περιοχή που σταδιακά αστικοποιήθηκε και ενσωματώθηκε στο πολεοδομικό συγκρότημα της Καλαμαριάς. Το Καραμπουρνάκι είναι γνωστό για το ακρωτήρι του Μικρού Εμβόλου και τα αρχαιολογικά ευρήματα που έχουν ανακαλυφθεί εκεί.

Η συνοικία Δέρκων αποτελεί μια από τις παλαιότερες και πιο ιστορικές γειτονιές της Καλαμαριάς, στη νοτιοανατολική Θεσσαλονίκη. Χαρακτηρίζεται από έντονο παραδοσιακό χαρακτήρα, μικρό αστικό μέγεθος και άμεση γειτνίαση με τη θάλασσα, προσφέροντας μια ξεχωριστή ατμόσφαιρα στους κατοίκους της. Η συνοικία Δέρκων έχει τις ρίζες της στην εποχή της οθωμανικής κατοχής, όταν η περιοχή ήταν αγροτική με λιγοστή κατοίκηση. Με την πάροδο των δεκαετιών, ιδιαίτερα μετά το 1920 και τον ερχομό προσφύγων από τη Μικρά Ασία, η περιοχή αναπτύχθηκε σε μικρή αστική κοινότητα. Η αστικοποίηση της περιοχής επιταχύνθηκε μετά τη δεκαετία του 1960, με την κατασκευή κατοικιών και μικρών καταστημάτων που εξυπηρετούσαν την τοπική κοινωνία. Η ποιότητα ζωής στη συνοικία Δέρκων είναι υψηλή λόγω της ησυχίας, της εγγύτητας στη θάλασσα και των καλών γειτονικών σχέσεων. Η περιοχή είναι ιδανική για οικογένειες και ηλικιωμένους που αναζητούν ένα ήσυχο περιβάλλον, αλλά με εύκολη πρόσβαση στις αστικές ανέσεις.

Η Καλαμαριά συνδέεται με το κέντρο της Θεσσαλονίκης, από βόρεια μέσω των οδών Γεωργίου Παπανδρέου (Ανθέων) και Γρηγορίου Κυδωνιών ή μέσω Μαρίας Κάλλας και Θεμιστοκλή Σοφούλη και από νότια προς βόρεια μέσω των οδών Πόντου, Αιγαίου και της Λεωφόρου Βασιλίσσης Όλγας, ενώ η σύνδεση με την ανατολική πλευρά της πόλης επιτυγχάνεται μέσω της Λεωφόρου Εθνικής Αντίστασης.

Η πρόσβαση στον κόμβο Κ12 της Περιφερειακής Οδού είναι εύκολη. Πολλάκις έχουν διατυπωθεί σχέδια για σύνδεση της Καλαμαριάς με την Εγνατία Οδό και παράκαμψη της Θεσσαλονίκης με υποθαλάσσια ζεύξη του Θερμαϊκού, χωρίς κάτι τέτοιο να έχει υλοποιηθεί προς το παρόν.[57]

Η Καλαμαριά συμμετέχει ως μέλος στο πρόγραμμα CIVITAS της ΕΕ (Ευρωπαϊκής Ένωσης), το οποίο υποστηρίζει τις πόλεις στην ανάπτυξη βιώσιμων καινοτόμων λύσεων για τις αστικές μεταφορές.[58]

# Παρατηρήσεις Αφετηρία Γραμμής Τερματισμός Γραμμής
01Χ Express δρομολόγιο Κ.Τ.Ε.Λ. Αεροδρόμιο «Μακεδονία»
01Ν Νυχτερινό δρομολόγιο Κ.Τ.Ε.Λ. Αεροδρόμιο «Μακεδονία»
02Κ Κεντρικές Γραμμές Κ.Τ.Ε.Λ. Α.Σ. Ικέα
03Κ Νέος Σιδηροδρομικός Σταθμός Α.Σ. Ικέα
04 Εξυπηρέτηση με τα παρακλάδια: 04Α & 04Β Καλαμαριά Χαριλάου
05 Εξυπηρέτηση με τα παρακλάδια: 05Α Νέα Κρήνη Βενιζέλου
06 Δεν υπάρχουν Καλαμαριά Βενιζέλου
07 Άγιος Ιωάννης Σιντριβάνι
33 Εξυπηρέτηση με τα παρακλάδια: 33Α, 33Β Άγιος Παντελεήμων Πλατεία Ελευθερίας
39 Εξυπηρέτηση με τα παρακλάδια: 39Α, 39Β Κηφισιά Δικαστήρια
π  σ  ε

Μετρό Θεσσαλονίκης

Νέος Σιδηροδρομικός Σταθμός
Δημοκρατίας
Βενιζέλου
Αγία Σοφία
Σιντριβάνι
Πανεπιστήμιο
Παπάφη
Ευκλείδης
Φλέμινγκ
Ανάληψη
25ης Μαρτίου
Νομαρχία 2025
Βούλγαρη
Καλαμαριά 2025
Νέα Ελβετία
Αρετσού 2025
Νέα Κρήνη 2025
Μίκρα 2025

Η πρώτη επέκταση του Μετρό Θεσσαλονίκης[59] θα διέρχεται από την Καλαμαριά και αρχικά θα τερματίζει κοντά στις αθλητικές εγκαταστάσεις της Μίκρας. Η επέκταση του Μετρό Θεσσαλονίκης προς την Καλαμαριά αποτελεί ένα από τα σημαντικότερα έργα υποδομής για την ευρύτερη περιοχή, με στόχο τη βελτίωση των συγκοινωνιακών συνθηκών και την ενίσχυση της βιώσιμης κινητικότητας.[47] Το έργο της επέκτασης προς Καλαμαριά περιλαμβάνει την κατασκευή υπόγειας γραμμής μήκους 4,78 χιλιομέτρων και την προσθήκη πέντε νέων σταθμών: Νομαρχία, Καλαμαριά, Αρετσού, Νέα Κρήνη και Μίκρα. Η ολοκλήρωση του έργου αναμένεται τον Φεβρουάριο του 2026, με στόχο την εξυπηρέτηση περίπου 63.000 επιβατών καθημερινά.[48] Η λειτουργία της επέκτασης αναμένεται να μειώσει την κυκλοφορία περίπου 12.000 ιδιωτικών οχημάτων καθημερινά, συμβάλλοντας στη μείωση των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα κατά 43 τόνους ημερησίως. Επιπλέον, η απόσταση από τον σταθμό Μίκρας έως το κέντρο της Θεσσαλονίκης θα καλύπτεται σε μόλις 15 λεπτά, βελτιώνοντας σημαντικά την καθημερινότητα των πολιτών.[50]

Η επέκταση πρόκειται να δοθεί στο κοινό τον Φεβρουάριο του 2026[51]

Αδελφοποιημένες πόλεις

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η Καλαμαριά είναι αδελφοποιημένη με:

Συνεργασίες

Επιπλέον, η Καλαμαριά συνεργάζεται με:

  1. «Απογραφή Πληθυσμού - Κατοικιών 2011». (Ελληνικά) Ελληνική απογραφή 2011. Ελληνική Στατιστική Αρχή. 1  Μαΐου 2011.
  2. «Δημογραφικά». Δήμος Καλαμαριάς. Ανακτήθηκε στις 12 Μαΐου 2025. 
  3. «Καλαμαριά». www.hellenicaworld.com. Ανακτήθηκε στις 12 Μαΐου 2025. 
  4. Γ. Θεοχαρίδης, 1977: «Καλαμαριά», Μακεδονικά 17, σελ. 273 κ.εξ.
  5. Ιστορία της Καλαμαριάς www.gtp.gr Αρχειοθετήθηκε 2023-06-16 στο Wayback Machine.
  6. «Θεσσαλονίκη και Πρόσφυγες | Mikrasiatis». 9 Μαρτίου 2018. Ανακτήθηκε στις 13 Φεβρουαρίου 2021. 
  7. «Η ιστορία του Απόλλωνα Καλαμαριάς». Ιστοσελίδα Π.Α.Ε. Απόλλωνα Καλαμαριάς. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 21 Οκτωβρίου 2009. Ανακτήθηκε στις 15 Μαρτίου 2009. 
  8. Σμύρνη: Ο πρωταθλητής Απόλλων πριν από την Καταστροφή και οι αθλητές που έχασαν τη ζωή τους www.pontosnews.gr Αρχειοθετήθηκε 2023-05-06 στο Wayback Machine.
  9. ΑΠΣ Ναύαρχος Βότσης Αρχειοθετήθηκε 2022-08-27 στο Wayback Machine. www.navarchosvotsis.gr
  10. «Ιδρύεται εν Θεσσαλονίκη και εν τω Συνοικισμώ Κάμπελ Σύλλογος υπό την επωνυμίαν «Σύλλογος Ναυάρχου Νικολάου Βότση». Σκοποί του Συλλόγου είναι: α) Ο εξωραϊσμός του Συνοικισμού δια της ιδρύσεως Σχολείου, Ιατρείου, Εκκλησίας, ως και ο καλλωπισμός τούτου δια δενδροφυτεύσεως, φωτισμού και υδρεύσεως, β) Η μεταξύ των μελών του Συλλόγου αλληλεγγύη και υποστήριξις ένεκα ενδεδειγμένης ανάγκης και αναλόγως των δυνάμεων του Συλλόγου, γ) Η ηθική και υλική ενίσχυσις των αναξιοπαθούντων, ασθενούντων και δια πάσαν εργασίαν ανικάνων καθισταμένων μελών και δ) Η προσπάθεια προς εξεύρεσιν εργασίας εις τα άεργα μέλη του Συλλόγου.» Στους σκοπούς του Συλλόγου δεν περιλαμβανόταν καμία αθλητική δραστηριότητα. Το έργο που είχε να επιτελέσει ήταν αποκλειστικά κοινωνικό. Ακολούθησαν πέντε τροποποιήσεις και η δημιουργία στην αρχή χορωδιακού και θεατρικού τμήματος και στη συνέχεια καθαρά αθλητικών, και χορευτικών τμημάτων.
  11. «Ο Άγιος Γρηγόριος (ο Καλλίδης) ο εκ Θράκης - Ιερός Ναός Αγίου Δημητρίου Θεσσαλονίκης». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 13 Νοεμβρίου 2016. Ανακτήθηκε στις 14 Φεβρουαρίου 2018. 
  12. Ένας Άγιος περιγράφεται από μία συγγενή του
  13. Μαριάνθη Παλάζη: Ένα όνομα, δύο τόποι: Επιβάτες Ανατολικής Θράκης - Νέοι Επιβάτες, Ίδρυμα Μείζονος Ελληνισμού, Αθήνα 2009
  14. «Ιστορία». Δήμος Καλαμαριάς. Ανακτήθηκε στις 12 Μαΐου 2025. 
  15. Δημόγλου, Αγλαϊα. Πόλη και τοπική αυτοδιοίκηση. National Documentation Centre (EKT). https://doi.org/10.12681/eadd/14252. 
  16. «Αρχική Σελίδα». Δήμος Καλαμαριάς. 5 Μαΐου 2025. Ανακτήθηκε στις 21 Μαΐου 2025. 
  17. Σοφός, Αλιβίζος; Κώστας, Απόστολος; Σαλτίδου, Ευθυμία; Ρουσάκη, Φεβρωνία; Τζόρτζογλου, Φίλιππος; Βιτσιλάκη, Χρυσή (2024-09-04). «Το South Aegean Future Lab, ο ψηφιακός μετασχηματισμός και οι προκλήσεις ως προϋπόθεση επιτυχούς εφαρμογής». Εκπαίδευση, Δια Βίου Μάθηση, Έρευνα και Τεχνολογική Ανάπτυξη, Καινοτομία και Οικονομία 3: 1–16. doi:10.12681/elrie.7420. ISSN 2529-2153. https://doi.org/10.12681/elrie.7420. 
  18. «Νέα δήμαρχος Καλαμαριάς». 
  19. «Συγκεντρωτικά Αποτελέσματα Δημοτικών Εκλογών 2023». Δήμος Καλαμαριάς. Ανακτήθηκε στις 29 Μαΐου 2025. 
  20. «Ο εμπρησμός της εβραϊκής συνοικίας του Κάμπελ στην Θεσσαλονίκη (29 Ιουνίου 1931) - istorikathemata.com». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2 Ιουλίου 2018. Ανακτήθηκε στις 12 Φεβρουαρίου 2018. 
  21. Μάριος Ορφανός, Η Εθνική Ένωσις Ελλάς και το Πογκρόμ του Καμπέλ μέσα από τον τύπο, Διπλωματική Εργασία,Τμήμα Πολιτικής Επιστήμης και Ιστορίας, Πάντειο Πανεπιστήμιο, 2013
  22. Μαρία Βασιλικού, Εθνοτικές αντιθέσεις στην Ελλάδα του Μεσοπολέμου: Η περίπτωση του εμπρησμού του Κάμπελ, 'Ιστωρ 7(1994),σελ.153-174
  23. Aristotle A. Kallis, The Jewish Community of Salonica Under Siege: The Antisemitic Violence of the Summer of 1931, Oxford University Press, 2006
  24. Τζιουμάκης, Γιώργος (2009). Ο εβραϊκός πληθυσμός της Θεσσαλονίκης και η εκπαίδευσή του, πριν και μετά την ενσωμάτωση της πόλης στο ελληνικό κράτος. Διπλωματική εργασία. Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, Παιδαγωγική Σχολή.
  25. Ο συνοικισμός Κάμπελ βρίσκεται στη θέση του σημερινού συνοικισμού Βότση
  26. «Σχολικές μονάδες της Δ/νσης Π.Ε. Ανατ. Θεσ/νίκης». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 22 Ιανουαρίου 2023. Ανακτήθηκε στις 22 Ιανουαρίου 2023. 
  27. «Διεύθυνση Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης Ανατολικής Θεσσαλονίκης». 
  28. Το 1ο Γυμνάσιο Καλαμαριάς και το 1ο Γενικό Λύκειο Καλαμαριάς φέρουν το προσωνύμιο «Φροντιστήριον Τραπεζούντος», προς τιμήν του εκπαιδευτικού ιδρύματος του Φροντιστηρίου Τραπεζούντας
  29. «Από το Φροντιστήριον Τραπεζούντος στο 1ο Γυμνάσιο Καλαμαριάς – 1ο Γυμνάσιο Καλαμαριάς». Ανακτήθηκε στις 29 Ιανουαρίου 2023. 
  30. Προβλήματα σχολικής στέγης στο δήμο Καλαμαριάς, theopinion.gr[νεκρός σύνδεσμος]
  31. Πρόβλημα με τη δίχρονη προσχολική εκπαίδευση σε σχολεία Θεσσαλονίκης και Καλαμαριάς, 4 Σεπτεμβρίου 2019, life-events
  32. ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΙΑΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΔΗΜΟΥ ΚΑΛΑΜΑΡΙΑΣ - Προβλήματα & Περιορισμοί
  33. ««Ψάχνουν» επίλυση τα προβλήματα στο 2ο Δημοτικό Καλαμαριάς, 14.11.2017, thessnews». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 29 Σεπτεμβρίου 2019. Ανακτήθηκε στις 29 Σεπτεμβρίου 2019. 
  34. «Στον “αέρα” 80 μαθητές στον Δήμο Καλαμαριάς – Δεν υπάρχουν αίθουσες διδασκαλίας» thesstoday.gr 4 Σεπτεμβρίου 2019 Αρχειοθετήθηκε 2023-03-06 στο Wayback Machine.
  35. «Διχάζει η κατάληψη σχολείου στην Καλαμαριά» www.kathimerini.gr 06.02.2019 Αρχειοθετήθηκε 2019-09-29 στο Wayback Machine.
  36. Δήμος Καλαμαριάς: Κατάλληλη για κολύμπι η πλαζ Αρετσούς και μετά τη νέα μέτρηση.
  37. «Δημοτικό Θέατρο Καλαμαριάς "Μελίνα Μερκούρη" – Δήμος Καλαμαριάς». Ανακτήθηκε στις 29 Ιανουαρίου 2023. 
  38. «Δημοτικό Θέατρο Καλαμαριάς "Οδού Χηλής" – Δήμος Καλαμαριάς». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 29 Ιανουαρίου 2023. Ανακτήθηκε στις 29 Ιανουαρίου 2023. 
  39. «Δημοτικό Θέατρο Καλαμαριάς «Ναυάρχου Βότση» – Δήμος Καλαμαριάς». Ανακτήθηκε στις 29 Ιανουαρίου 2023. 
  40. «Πλατεία Προσφυγικού Ελληνισμού». Ανακτήθηκε στις 29 Ιανουαρίου 2023. 
  41. «Παρα θιν' αλός – Δήμος Καλαμαριάς». Ανακτήθηκε στις 29 Ιανουαρίου 2023. 
  42. «Προγράμματα Μαζικού Αθλητισμού». Δήμος Καλαμαριάς. Ανακτήθηκε στις 21 Μαΐου 2025. 
  43. «Νέα τμήματα μαζικού αθλητισμού για ενήλικες στον Δήμο Καλαμαριάς». Ανακτήθηκε στις 21 Μαΐου 2025. 
  44. 44,0 44,1 44,2 Multihosting. «Χώροι Ε.Γ. Μίκρας». Ε.Α.Κ.Θ. Ανακτήθηκε στις 21 Μαΐου 2025. 
  45. «Sport venue Mikra National Athletic Center for the team training camps». Active Planet (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 21 Μαΐου 2025. 
  46. https://www.voria.gr/article/thessaloniki-o-palmos-tis-enorganis-gymnastikis-htypaei-apo-simera-sti-mikra.  Missing or empty |title= (βοήθεια)
  47. 47,0 47,1 «Απόλλων Καλαμαριάς». Βικιπαίδεια. 2025-04-27. https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%9C.%CE%93.%CE%A3._%CE%91%CF%80%CF%8C%CE%BB%CE%BB%CF%89%CE%BD_%CE%9A%CE%B1%CE%BB%CE%B1%CE%BC%CE%B1%CF%81%CE%B9%CE%AC%CF%82. 
  48. 48,0 48,1 «Απόλλων Καλαμαριάς (ποδόσφαιρο)». Βικιπαίδεια. 2025-04-27. https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%91%CF%80%CF%8C%CE%BB%CE%BB%CF%89%CE%BD_%CE%9A%CE%B1%CE%BB%CE%B1%CE%BC%CE%B1%CF%81%CE%B9%CE%AC%CF%82_(%CF%80%CE%BF%CE%B4%CF%8C%CF%83%CF%86%CE%B1%CE%B9%CF%81%CE%BF). 
  49. «Απόλλων Καλαμαριάς (καλαθοσφαίριση γυναικών)». Βικιπαίδεια. 2024-12-13. https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%91%CF%80%CF%8C%CE%BB%CE%BB%CF%89%CE%BD_%CE%9A%CE%B1%CE%BB%CE%B1%CE%BC%CE%B1%CF%81%CE%B9%CE%AC%CF%82_(%CE%BA%CE%B1%CE%BB%CE%B1%CE%B8%CE%BF%CF%83%CF%86%CE%B1%CE%AF%CF%81%CE%B9%CF%83%CE%B7_%CE%B3%CF%85%CE%BD%CE%B1%CE%B9%CE%BA%CF%8E%CE%BD). 
  50. 50,0 50,1 «Απόλλων Καλαμαριάς (πετοσφαίριση ανδρών)». Βικιπαίδεια. 2024-12-13. https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%91%CF%80%CF%8C%CE%BB%CE%BB%CF%89%CE%BD_%CE%9A%CE%B1%CE%BB%CE%B1%CE%BC%CE%B1%CF%81%CE%B9%CE%AC%CF%82_(%CF%80%CE%B5%CF%84%CE%BF%CF%83%CF%86%CE%B1%CE%AF%CF%81%CE%B9%CF%83%CE%B7_%CE%B1%CE%BD%CE%B4%CF%81%CF%8E%CE%BD). 
  51. 51,0 51,1 «Στάδιο Απόλλωνα». mgskapollon.gr. Ανακτήθηκε στις 21 Μαΐου 2025. 
  52. «Στάδιο Απόλλωνα Καλαμαριάς». Βικιπαίδεια. 2024-12-13. https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%A3%CF%84%CE%AC%CE%B4%CE%B9%CE%BF_%CE%91%CF%80%CF%8C%CE%BB%CE%BB%CF%89%CE%BD%CE%B1_%CE%9A%CE%B1%CE%BB%CE%B1%CE%BC%CE%B1%CF%81%CE%B9%CE%AC%CF%82. 
  53. «Πρόγραμμα «REACT» – Φιλοξενία και ενοικίαση διαμερισμάτων για πρόσφυγες». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 6 Ιουνίου 2017. Ανακτήθηκε στις 5 Νοεμβρίου 2019. 
  54. Παράταση και επέκταση του προγράμματος φιλοξενίας προσφύγων «REACT», efsyn.gr
  55. Koukoumakas, Kostas (29 Αυγούστου 2017). «Ταξίδι στην Άκρη της Πόλης: O Φοίνικας στη Θεσσαλονίκη Δεν Είναι για Φλατ Τύπους». VICE. Ανακτήθηκε στις 29 Μαΐου 2025. 
  56. Σοβιτσλή, Φανή (19 Ιουλίου 2022). «Καλαμαριά: Ο Φοίνικας βγαίνει από την παρακμή και ξαναγεννιέται από τις… στάχτες του (φωτ.)». www.emakedonia.gr. Ανακτήθηκε στις 29 Μαΐου 2025. 
  57. «Υποθαλάσσια αρτηρία Θεσσαλονίκης». Βικιπαίδεια. 2022-11-07. https://el.wikipedia.org/w/index.php?title=%CE%A5%CF%80%CE%BF%CE%B8%CE%B1%CE%BB%CE%AC%CF%83%CF%83%CE%B9%CE%B1_%CE%B1%CF%81%CF%84%CE%B7%CF%81%CE%AF%CE%B1_%CE%98%CE%B5%CF%83%CF%83%CE%B1%CE%BB%CE%BF%CE%BD%CE%AF%CE%BA%CE%B7%CF%82&oldid=9757833. 
  58. «Kalamaria | CIVITAS». civitas.eu (στα Αγγλικά). 1 Δεκεμβρίου 2016. Ανακτήθηκε στις 21 Μαΐου 2025. 
  59. «Πρόοδος Έργου – Επέκταση προς Καλαμαριά – ΑΤΤΙΚΟ ΜΕΤΡΟ Α.Ε». Ανακτήθηκε στις 29 Ιανουαρίου 2023. 
  60. «Solna» (PDF). www.solna.se. Ανακτήθηκε στις 29 Μαΐου 2025. 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι - Πηγές

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]