Εύοσμος

Εύοσμος
	Εύοσμος 40°40′8″N 22°54′30″E
Χώρα	Ελλάδα
Διοικητική υπαγωγή	Δήμος Κορδελιού - Ευόσμου
Υψόμετρο	35 μέτρο
Πληθυσμός	74 686
Ταχ. κωδ.	56224
Τηλ. κωδ.	231
Ζώνη ώρας	UTC+02:00 (επίσημη ώρα); UTC+03:00 (θερινή ώρα)
Ιστότοπος	Επίσημος ιστότοπος
	Σχετικά πολυμέσα
	δεδομένα (π • σ • ε )

Συντεταγμένες: 40°40′15″N 22°54′40″E / 40.67083°N 22.91111°E / 40.67083; 22.91111

Ο μεταβυζαντινός ναός Αγίου Αθανασίου Ευόσμου, ο οποίος κτίσθηκε το 1818.

Ο Εύοσμος είναι περιοχή του Πολεοδομικού Συγκροτήματος Θεσσαλονίκης, στο βορειοδυτικό τμήμα της πόλης. Σύμφωνα με την Απογραφή του 2011, ο πληθυσμός του ανέρχεται σε 74.686 κατοίκους.

Ιστορία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Χαρμάνκιοϊ[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Τουλάχιστον από το 17ο αιώνα, η περιοχή ήταν γνωστή με την ονομασία Χαρμάνκιοϊ (τουρκικά: Harmanköj ή Harmankioi), που στην τουρκική γλώσσα σημαίνει «χωριό με αλώνια». Μετά τη Μικρασιατική Καταστροφή, το χωριό, που αποτέλεσε τον κεντρικό οικιστικό πυρήνα του σημερινού Ευόσμου, άρχισαν να το αποκαλούν Παλαιό Χαρμάνκιοϊ, προκειμένου να διακρίνεται από τον μεταγενέστερό του οικισμό με το όνομα Νέο ή Κάτω Χαρμάνκιοϊ, που αργότερα μετονομάστηκε σε Ελευθέριο ή Ελευθέρια. Το Κάτω Χαρμάνκιοϊ δημιουργήθηκε στα νότια του προγενέστερου χωριού, προκειμένου να φιλοξενήσει πρόσφυγες από τους Βαλκανικούς Πολέμους.^[1]

Εύοσμος - Νέος Κουκλουτζάς[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Πάρκο στον Εύοσμο.

Οι ντόπιοι κάτοικοι στην περιοχή - κτηνοτρόφοι στην πλειοψηφία τους - χτίζουν την Εκκλησία του Αγίου Αθανασίου το 1818 λίγο πριν από την Ελληνική Επανάσταση. Το 1922 ο πληθυσμός αυξάνεται με την εγκατάσταση προσφύγων από τη Μικρά Ασία, οι περισσότεροι εκ των οποίων προέρχονταν απο το προάστιο της Σμύρνης Κουκλουτζάς (που σημαίνει «εύοσμον άνθος»).^[2]. Η περιοχή ανήκε στο Δήμο Θεσσαλονίκης έως το 1953, οπότε και έγινε ανεξάρτητη κοινότητα με την ονομασία Νέος Κουκλουτζάς σε ανάμνηση της παλαιάς πατρίδας στη Μικρά Ασία, ενώ το 1955 μετονομάστηκε σε Εύοσμον σε μετάφραση της προηγουμένης τουρκικής ονομασίας. Οι τρεις κεντρικές οδοί του Ευόσμου φέρουν αντίστοιχα τρία σημαντικά τοπωνύμια της Μικράς Ασίας, προς τιμήν των μικρασιατικών ιστορικών καταβολών των κατοίκων:

οδός Σμύρνης (πρωτεύουσα της Ιωνίας),
οδός Νυμφαίου (πόλη-αρχαία ελληνική αποικία στην Ιωνία της Μικράς Ασίας),
οδός Μαιάνδρου (ποταμός της Μικράς Ασίας).

Στον Εύοσμο, στην αρχή της οδού Αριστοτέλους, έχει ανεγερθεί μαρμάρινο μνημείο για τον μεγάλο αρχαιολόγο Μανόλη Ανδρόνικο ο οποίος γεννήθηκε στην Προύσα της Μικράς Ασίας. Το μνημείο, σε σχήμα αναθηματικής στήλης με λαξευμένο τον ήλιο της Βεργίνας, αναγράφει τα ονόματα των τριών σημαντικών πόλεων της ζωής του: Προύσα, Βεργίνα, Θεσσαλονίκη.

Νέα Πολιτεία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η Νέα Πολιτεία είναι περιοχή βόρεια του κέντρου του Ευόσμου, που οριοθετείται κάτω από την Περιφερειακή αφενός και την παράλληλη οδό 25ης Μαρτίου αφετέρου. Η περιοχή γνώρισε στη δεκαετία του 2000 μεγάλη ανοικοδόμηση και πληθυσμιακή αύξηση. Σήμερα οι κάτοικοι ανέρχονται σε 8-12 χιλιάδες ενώ πάνω από την περιφερειακή οδό έχει αρχίσει η ανοικοδόμηση της Άνω Νέας Πολιτείας.

Πολιτισμός[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Πολιτιστικό Κέντρο Ευόσμου[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το κτίριο του Πολιτιστικού Κέντρου Ευόσμου βρίσκεται στην οδό Μ.Αλεξάνδρου 57 και στεγάζει πλήθος δραστηριοτήτων.

Δημοτική Βιβλιοθήκη Ευόσμου
Ιστορικό Αρχείο Δήμου Κορδελιού-Ευόσμου
Θεατρική Ομάδα Δήμου Κορδελιού-Ευόσμου
Δημοτικός Κινηματογράφος
Κινηματογραφική Λέσχη
Χορωδία Πνευματικού Κέντρου
Τμήμα Ελληνικών Παραδοσιακών Χορών

Χώροι Πολιτισμού στον Εύοσμο[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Άλλοι χώροι πολιτισμού στη περιοχή του Ευόσμου είναι οι εξής:

Αίθουσα Εκδηλώσεων ΕΠΑΛ (Τέρμα οδού Σμύρνης, Εύοσμος)
Κέντρο Πληροφόρησης Νέων (Μοναστηρίου 326, Εύοσμος)
Πάρκο Κυκλοφοριακής Αγωγής (Δημ. Γληνού & Ηλέκτρας Αποστόλου, Εύοσμος)
Σιδηροδρομικό Μουσείο Θεσσαλονίκης (Μοναστηρίου 128, Κορδελιό)

Παιδεία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Στον Εύοσμο λειτουργούν συνολικά 34 Νηπιαγωγεία, 26 Δημοτικά Σχολεία, 7 Γυμνάσια και 12 Λύκεια μεταξύ των οποίων Γενικά Λύκεια, Τεχνικά Λύκεια, ΙΕΚ και ΣΕΚ^[3]. Αναλυτικότερα για την δευτεροβάθμια εκπαίδευση:

1ο Γυμνάσιο «Αρχέλαος» – 28ης Οκτωβρίου 3
2ο Γυμνάσιο «Ιωάννης Κακριδής» – Μεσολογγίου 65
3ο Γυμνάσιο «Οδυσσέας Ελύτης» – Χ.Τρικούπη 26
4ο Γυμνάσιο – Χ.Τρικούπη 26
5ο Γυμνάσιο – Πυθαγόρα και Μαβίλη
6ο Γυμνάσιο – Παπάγου και Θεοδώρας
Διαπολιτισμικό Γυμνάσιο – Πηνειού και Κολοκοτρώνη

1ο Γενικό Λύκειο – Θάλειας και Νεμέας
2ο Γενικό Λύκειο – Πετμεζά και Ιπποδρομίου
3ο Γενικό Λύκειο – Παπάγου και Θεοδώρας
4ο Γενικό Λύκειο – Μοναστηρίου 326
Διαπολιτισμικό Λύκειο – Πηνειού και Κολοκοτρώνη
1o, 2ο, 3ο, 4ο ΕΠΑΛ – τέρμα οδού Σμύρνης
1ο και 2ο ΣΕΚ – τέρμα οδού Σμύρνης
ΙΕΚ – τέρμα οδού Σμύρνης

Αθλητισμός[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Αθλητικές ομάδες[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Στον Εύοσμο εδρεύει η επαγγελματική ποδοσφαιρική ομάδα Αγροτικός Αστέρας που δημιουργήθηκε από πρόσφυγες της Μικράς Ασίας και το ιστορικό γήπεδό του έχει χωρητικότητα περίπου 2500 θεατών.

Στο μπάσκετ και στο βόλεϋ δραστηριοποιείται ο Α.Σ. Πρωτέας. Ακόμη στο μπάσκετ υπάρχουν οι ομάδες Αίας Ευόσμου (Β΄ Εθνικη κατηγορία), Δόξα Ελπίδος Ευόσμου κ.ά.

Αθλητικές εγκαταστάσεις[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το γήπεδο του Αγροτικού Αστέρα

Οι δημοτικές στεγασμένες αθλητικές εγκαταστάσεις είναι οι εξής:

Δημοτικό Αθλητικό Κέντρο Ευόσμου
Δημοτικό Γυμναστήριο Ευόσμου (οδός Κολοκοτρώνη)
Διαδημοτικό Κλειστό Γυμναστήριο Αθλοπαιδιών
Κλειστό Γυμναστήριο 2ου Γυμνασίου Ευόσμου
Γυμναστήριο Πολιτιστικού Κέντρου Ευόσμου
Κλειστό Γυμναστήριο 5ου & 8ου Δημοτικού Σχολείου Ευόσμου
Γυμναστήριο 13ου Δημοτικού Σχολείου Ευόσμου

Επιπλέον υπάρχουν και πολλές δημοτικές ανοικτές αθλητικές εγκαταστάσεις: Αθλητικό Πάρκο Ευόσμου (Παπακυριαζή), Γήπεδα Τένις (Αθλητικό Πάρκο Ευόσμου), Προπονητήριο Ποδοσφαίρου (25ης Μαρτίου), Προπονητήριο Ποδοσφαίρου (Νυμφαίου), Γήπεδο Ποδοσφαίρου Ελπίδας, Ανοιχτό γήπεδο Μπάσκετ Προσκόπων (Νυμφαίου & Κολοκοτρώνη), Ανοιχτό γήπεδο Μπάσκετ Νυμφαίου (Τριών Ιεραρχών), Ανοιχτό γήπεδο Μπάσκετ περιοχή Ελπίδας (Πυθαγόρα & Αγαμέμνονος), Ανοιχτό γήπεδο Μπάσκετ και Τένις (17ης Νοέμβρη).^[4]