Βικιπαίδεια:Επιλεγμένα άρθρα

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια


Τα επιλεγμένα άρθρα είναι αυτά τα οποία προβάλλονται στην κύρια σελίδα της Βικιπαίδειας. Για να τοποθετηθούν εκεί σημαίνει πως τα άρθρα αυτά είναι ακριβή, ουδέτερα, ολοκληρωμένα, κατάλληλα μορφοποιημένα και γενικά συμφωνούν με τα κριτήρια της Βικιπαίδειας, και επιλέχθηκαν σε κάποια στιγμή να προβληθούν στην Κύρια Σελίδα για χάρη της θεματολογίας τους ή ως ένα από τα Προβεβλημένα λήμματα εκείνη την στιγμή.

Δείτε επίσης τα Προβεβλημένα λήμματα, που είναι αυτά που έχουν αναγνωριστεί ως τα καλύτερα άρθρα της Βικιπαίδειας, και είναι παραδείγματα αρτιότητας. Η επιλογή των άρθρων που εμφανίζονται στην Κύρια Σελίδα γίνεται πλέον ανάμεσα σε αυτά.

Επιλεγμένα άρθρα[επεξεργασία κώδικα]

Ρενέ Ντεκάρτ[επεξεργασία κώδικα]

Ο Καρτέσιος (31 Μαρτίου 1596 στην Λα Χάι (La Haye) - 11 Φεβρουαρίου 1650 στην Στοκχόλμη) ήταν ένας Γάλλος φιλόσοφος, μαθηματικός και ερευνητής των φυσικών επιστημών. θεωρείται σταθμός στην ιστορία της φιλοσοφίας, καθώς φέρεται δάσκαλος και ταυτόχρονα θύμα του Διαφωτισμού. Προσπάθησε και κατόρθωσε να απεγκλωβίσει τη φιλοσοφία από τη Σχολαστική, να αποκαταστήσει την εμπιστοσύνη στις νοητικές δυνάμεις του ανθρώπου και να απελευθερώσει το ανθρώπινο πνεύμα από την αυθεντία του παρελθόντος. Οι ιδέες του, όμως, έγιναν στόχος του εμπειρισμού που επικράτησε μακροπρόθεσμα. Αλλά και οι βασικές ιδέες του λειτούργησαν σε πείσμα των προθέσεών του. Θέτοντας τα όρια μεταξύ πνευματικού και υλικού κόσμου και αντιμετωπίζοντάς τον ως επαρκές και αυτόνομο αντικείμενο μελέτης, βοήθησε στην επικράτηση του Υλισμού έναντι της Πνευματοκρατίας. Υλιστές του 18ου αιώνα όπως ο Ντήτριχ Χόλμπαχ (Dietriech von Holbach, 1723-89) και ο εγκυκλοπαιδιστής Ντενί Ντιντερό, χρησιμοποίησαν τη γεωμετρική αντίληψη του Θεού που αποσύρεται μετά τη δημιουργία. Συνδυάζοντας την άποψή του με τη μηχανιστική ερμηνεία του ζωικού βασιλείου, προώθησαν την υλιστική θεώρηση του κόσμου. (περισσότερα...)

Ουγκαριτικά κείμενα[επεξεργασία κώδικα]

Με την ονομασία Ουγκαριτικά κείμενα, χαρακτηρίζονται στο σύνολό τους οι γραπτές μαρτυρίες που ήρθαν στο φως από Γάλλους αρχαιολόγους, με ανασκαφές που ξεκίνησαν το 1929 επάνω στο λόφο Ρας Σάμρα (=κεφαλή μαράθου) (Ra’s Shamrah ή Ras Shamra) στη βόρεια Συρία. Όπως αποδείχτηκε, ο λόφος αυτός περιέκλειε τα ερείπια της αρχαίας πόλης Ουγκαρίτ (Ugarit), που βρισκόταν σε απόσταση 10 χιλιομέτρων βόρεια της αλ Λαντικίγια (Λατάκιας ή Λαοδίκειας). Στα ερείπια της πόλης αυτής, που ήταν ένα σημαντικό εμπορικό και κοσμοπολίτικο κέντρο, κρύβονταν εκτός άλλων, ένας σημαντικός αριθμός κειμένων θρησκευτικών και μη, που χρονολογούνται από το 14ο έως το 12ο αι. π.Χ. και η μελέτη τους μας δίνει πολύτιμες πληροφορίες για τη θρησκευτικότητα της Χαναάν καθώς και για το μυθολογικό και ιστορικό πλαίσιο της περιοχής. Είναι βέβαιο ότι ειδικά τα ουγκαριτικά θρησκευτικά κείμενα, μαζί με εκείνα του Ναγκ Χαμαντί και τα Χειρόγραφα της Νεκράς Θάλασσας, άνοιξαν νέους ορίζοντες στην επιστήμη της Βιβλικής Αρχαιολογίας. (περισσότερα...)

Απόστολος Παύλος[επεξεργασία κώδικα]

Ο Απόστολος Παύλος (Ταρσός, Κιλικία αρχές 1ου αι. (5-15 μ.Χ.) – Ρώμη 66-68; μ.Χ.), συγγραφέας των μισών περίπου από τα βιβλία της Καινής Διαθήκης, αναγνωρίσθηκε ως ισαπόστολος και άγιος και ήταν μία από τις σπουδαιότερες προσωπικότητες της πρώιμης εποχής του χριστιανισμού, υποστηρικτής της παγκοσμιότητας της διδασκαλίας του Ιησού. Για τον λόγο αυτό πήρε το όνομα "Απόστολος των εθνών" και των εθνικών, εκείνων δηλαδή που δεν ανήκουν στον λαό και στη θρησκεία των Εβραίων. Λεγόταν και Σαύλος (Σαούλ) (βλ. Πράξ. 7:58, 8:1 κ.ά.) κατά τη γνωστή τότε συνήθεια των Ιουδαίων της διασποράς να φέρουν εκτός από το ιουδαϊκό όνομα και ένα ομόηχο ελληνικό ή ρωμαϊκό. (περισσότερα...)

Μακεδονία (ορολογία)[επεξεργασία κώδικα]

Ο ορισμός της Μακεδονίας αποτελεί μεγάλη πηγή σύγχυσης λόγω της συχνά επικαλυπτόμενης χρήσης του όρου για την περιγραφή γεωγραφικών, πολιτικών και ιστορικών περιοχών, γλωσσών και λαών. Οι εθνότητες που κατοικούν στην περιοχή χρησιμοποιούν διαφορετική ορολογία για την ίδια οντότητα, είτε ίδια ορολογία για διαφορετικές οντότητες, πράγμα συχνά περίπλοκο για τους υπόλοιπους κατοίκους της περιοχής και ακόμη περισσότερο για τους ξένους. (περισσότερα...)

Εβραϊκή γλώσσα[επεξεργασία κώδικα]

Η εβραϊκή γλώσσα (עִבְרִית ή עברית, ‘Ivrit) είναι Σημιτική γλώσσα τής Αφροασιατικής γλωσσικής οικογένειας (ανήκει στον βορειοδυτικό κλάδο της), η οποία ομιλείται από πλέον των επτά εκατομμυρίων ανθρώπους στο Ισραήλ και στις εβραϊκές κοινότητες ανά τον κόσμο. Στο Ισραήλ αποτελεί την de facto γλώσσα τού κράτους και των ανθρώπων, είναι δε η μία από τις δύο επίσημες γλώσσες (μαζί με την Αραβική) και ομιλείται από τη συντριπτική πλειονότητα του πληθυσμού. Ο βασικός πυρήνας τής Tanakh (Εβραϊκής Βίβλου) είναι γραμμένος στην Κλασική Εβραϊκή. Θεωρείται ότι η παρούσα μορφή της διαμορφώθηκε, κατά μεγάλο μέρος, από τη Βιβλική Εβραϊκή που πιστεύεται ότι ευδοκιμούσε κατά τον 6ο αι. π.Χ., την εποχή τής εξορίας στη Βαβυλώνα. Για τον λόγο αυτόν, η εβραϊκή γλώσσα από τους αρχαίους καιρούς αποκαλείται συχνά από τους Εβραίους Lĕshôn Ha-Kôdesh (לשון הקודש) «η Ιερή Γλώσσα». (περισσότερα...)

Χειρόγραφο Βόινιτς[επεξεργασία κώδικα]

Το χειρόγραφο Βόινιτς είναι ένα μυστηριώδες εικονογραφημένο βιβλίο με ακατανόητο περιεχόμενο. Θεωρείται ότι γράφτηκε περίπου πριν από 400 χρόνια από κάποιον άγνωστο συγγραφέα που χρησιμοποίησε ένα άγνωστο σύστημα γραφής και ακατανόητη γλώσσα. Κατά τη διάρκεια της γνωστής ιστορίας του, το χειρόγραφο αποτέλεσε αντικείμενο εντατικής μελέτης από πολλούς επαγγελματίες και ερασιτέχνες κρυπταναλυτές, μεταξύ των οποίων μερικοί από τους κορυφαίους Αμερικανούς και Βρετανούς αποκωδικοποιητές του Β' Παγκόσμιου Πόλεμου, κανείς τους όμως δεν κατάφερε να αποκρυπτογραφήσει έστω και μια λέξη. Αυτές οι επανειλημμένες αποτυχίες έχουν κάνει το χειρόγραφο Βόινιτς ξακουστό στην ιστορία της κρυπτογραφίας, έδωσαν όμως βάση και στην άποψη ότι το βιβλίο δεν είναι τίποτε περισσότερο από μια περίτεχνη απάτη, μια δίχως νόημα εναλλαγή τυχαίων χαρακτήρων. (περισσότερα...)

Φραντς Κάφκα[επεξεργασία κώδικα]

O Φραντς Κάφκα (3 Ιουλίου 1883 - 3 Ιουνίου 1924) ήταν ένας από τους σημαντικότερους λογοτέχνες του 20ού αιώνα. Εβραϊκής καταγωγής, έζησε στην σημερινή Τσεχία και έγραψε όλα τα βιβλία του στη γερμανική γλώσσα. Τα χρόνια που ακολούθησαν το θάνατό του, εδραιώθηκε η θέση του στην παγκόσμια λογοτεχνία, χαρακτηρίστηκε ως ο σπουδαιότερος μοντερνιστής γερμανόφωνος πεζογράφος και το έργο του αναλύθηκε εκτενώς. Ανάμεσα στα δημοφιλέστερα έργα του, ανήκει η νουβέλα Η Μεταμόρφωση (1915) και τα μυθιστορήματα Η Δίκη (1925), Ο Πύργος (1926) και Αμερική (1927). (περισσότερα...)

Βασικά χρώματα[επεξεργασία κώδικα]

Τα βασικά χρώματαπρωτογενή) είναι χρώματα τα οποία όταν συνδυαστούν μεταξύ τους μπορούν να παράγουν θεωρητικά όλους τους δυνατούς χρωματισμούς. Για την περιγραφή των χρωμάτων χρησιμοποιούμε τα χρωματικά μοντέλα. Κάθε χρωματικό μοντέλο στηρίζεται σε διαφορετικά βασικά χρώματα. Τα χρώματα είναι μία κωδικοποίηση του ανθρώπινου νευρικού συστήματος για να διακρίνει τα μήκη κύματος (ή τις συχνότητες) του φωτός που προσπίπτουν στο αισθητήριο όργανο της όρασης. Τα μήκη κύματος του φωτός που διεγείρουν τον ανθρώπινο οφθαλμό κυμαίνονται από περίπου 4.000 Å (400 nm) μέχρι 7.000 Å (700 nm). Στον πίνακα φαίνεται σε γενικές γραμμές η χρωματική κωδικοποίηση του ανθρώπινου οφθαλμού στα ορατά μήκη κύματος (χρώματα της Ίριδας). Σε κάθε μήκος κύματος (ή συχνότητα) η όραση του ανθρώπου αντιστοιχίζει και ένα χρώμα. (περισσότερα...)

Παγκόσμιο Πρωτάθλημα Καλαθοσφαίρισης Ανδρών 2006[επεξεργασία κώδικα]

Το Παγκόσμιο Πρωτάθλημα Μπάσκετ FIBA 2006 (γνωστότερο ως Mundobasket / Μουντομπάσκετ) έλαβε χώρα στην Ιαπωνία. Διοργανώθηκε από τη Διεθνή Ομοσπονδία Καλαθοσφαίρισης (FIBA), σε συνεργασία με την Ιαπωνική Ομοσπονδία. Η διοργάνωση ξεκίνησε στις 19 Αυγούστου 2006 και έληξε με τον τελικό της Σαϊτάμα στις 3 Σεπτεμβρίου. Συνολικά διεξήχθηκαν 80 αγώνες (ομίλων, νοκ-άουτ και κατάταξης) σε πέντε διαφορετικές πόλεις.

Για πρώτη φορά στην ιστορία της, νικήτρια του Μουντομπάσκετ αναδείχθηκε η Εθνική Ομάδα της Ισπανίας, η οποία συνέτριψε στον τελικό την Ελλάδα με 70-47. Παίζοντας εξαιρετικό μπάσκετ μέχρι τον ημιτελικό και αποκλείοντας την ομάδα-φόβητρο των ΗΠΑ, η Ελλάδα τερμάτισε στη δεύτερη θέση, καταγράφοντας τη μεγαλύτερη διάκριση της ιστορίας της σε παγκόσμιο πρωτάθλημα οποιουδήποτε ομαδικού αθλήματος. Τρίτη τερμάτισε η ομάδα των Ηνωμένων Πολιτειών, επικρατώντας στο μικρό τελικό της Αργεντινής με 96-81. (περισσότερα...)

Καναδάς[επεξεργασία κώδικα]

Ο Καναδάς είναι χώρα της Βόρειας Αμερικής. Βρέχεται ανατολικά από τον Ατλαντικό Ωκεανό και δυτικά από τον Ειρηνικό Ωκεανό. Νοτίως συνορεύει με τις Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής. Βορειοδυτικά συνορεύει με την Αλάσκα των Ηνωμένων Πολιτειών και εκτείνεται στον Αρκτικό Ωκεανό μέχρι τον Βόρειο Πόλο. Ως πρώην αποικία της Μεγάλης Βρετανίας, είναι μέλος της Βρετανικής Κοινοπολιτείας και τυπικώς κεφαλή της χώρας είναι η βασίλισσα Ελισάβετ Β΄ της Αγγλίας. (περισσότερα...)

Αγία Πετρούπολη[επεξεργασία κώδικα]

Η Αγία Πετρούπολη (ρωσ. Санкт-Петербу́рг, προφέρεται Σανκτ-Πετερμπούργκ) είναι ρωσική μεγαλούπολη, διοικητικό κέντρο της Περιφέρειας Λένινγκραντ και πνευματικό κέντρο παγκόσμιας ακτινοβολίας. Βρίσκεται στη βορειοδυτική Ρωσία, δίπλα στα σύνορα της χώρας με τη Φινλανδία στο σημείο που ο ποταμός Νέβας εκβάλλει στη Βαλτική Θάλασσα. Είναι κτισμένη επάνω σε σύμπλεγμα μικρών νησιών, που χωρίζονται από φυσικά και τεχνητά κανάλια και επικοινωνούν μεταξύ τους με γέφυρες. Με βάση τη ρωσική κρατική οργάνωση, είναι το διοικητικό κέντρο της Βορειοδυτικής Ομοσπονδιακής Περιφέρειας και έδρα του πανίσχυρου Στόλου της Βαλτικής. (περισσότερα...)

Νικόλαος Γύζης[επεξεργασία κώδικα]

Ο Νικόλαος Γύζης (Σκλαβοχώρι Τήνου, 1 Μαρτίου 1842Μόναχο, 22 Δεκεμβρίου 1900 ή 4 Ιανουαρίου 1901 με το νέο ημερολόγιο) ήταν ένας από τους πιο σημαντικούς έλληνες ζωγράφους του 19ου αιώνα της λεγόμενης «Σχολής του Μονάχου». Αποτελεί έναν από τους σημαντικότερους εκπροσώπους του ακαδημαϊκού ρεαλισμού, τόσο σε ελληνικό όσο και σε πανευρωπαϊκό επίπεδο. Συμμετείχε και βραβεύτηκε σε πάρα πολλές ελληνικές και ευρωπαϊκές εκθέσεις, από το 1870 έως το 1900. Μάλιστα, μετά τον θάνατό του, το 1901 τιμήθηκε με έκθεση έργων του στην 8η Διεθνή Καλλιτεχνική Έκθεση του Γκλασπαλάστ (Glaspalast). (περισσότερα...)

Ντανταϊσμός[επεξεργασία κώδικα]

Ο Ντανταϊσμός ή Νταντά (Dada) είναι ένα καλλιτεχνικό κίνημα που αναπτύχθηκε μετά τον Πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο στις εικαστικές τέχνες καθώς και στη λογοτεχνία (κυρίως στην ποίηση), το θέατρο και την γραφιστική. Μεταξύ άλλων, το κίνημα ήταν και μια διαμαρτυρία ενάντια στη βαρβαρότητα του πολέμου και αυτού που οι Ντανταϊστές πίστευαν ότι ήταν μια καταπιεστική διανοητική αγκύλωση, τόσο στην τέχνη όσο και στην καθημερινότητα. Ο Ντανταϊσμός χαρακτηρίζεται από εσκεμμένο παραλογισμό και απόρριψη των κυρίαρχων ιδανικών της τέχνης. Επηρέασε μεταγενέστερα κινήματα, συμπεριλαμβανομένου του σουρρεαλισμού. (περισσότερα...)

Φούγκα[επεξεργασία κώδικα]

Ο όρος φούγκα (λατ.: fuga, που σημαίνει φυγή, τροπή, απόδραση) χρησιμοποιήθηκε ήδη από τον ύστερο Μεσαίωνα (14ος αι.) για να χαρακτηρίσει είδη αντιστικτικής σύνθεσης που βασίζονταν στη μίμηση, και ειδικότερα το είδος που ονομάζουμε σήμερα κανόνα. Ο κανόνας είναι ένα πολυφωνικό έργο στο οποίο όλες οι φωνές τραγουδούν την ίδια μελωδία, αρχίζουν όμως ή μία μετά την άλλη με διαφορά φάσης κάποιων μέτρων. Η φούγκα θεωρείται το αποκορύφωμα της πολυφωνικής τέχνης και της αντιστικτικής γραφής. Χαρακτηριστικά για κάθε φούγκα, που της δίνουν το όνομά της και καθορίζουν πολλά από τα μορφολογικά της στοιχεία, είναι:

  • O αριθμός φωνών, που παραμένει σταθερός σε ολόκληρο το έργο, αν και κάποιες από αυτές πιθανόν να σιγούν κατά διαστήματα έχοντας παύσεις.
  • Η κλίμακα στην οποία είναι γραμμένη. (περισσότερα...)

Κλασσικά Εικονογραφημένα[επεξεργασία κώδικα]

Τα Κλασσικά Εικονογραφημένα είναι σειρά κόμικς, που διασκευάζουν γνωστά έργα της παγκόσμιας λογοτεχνίας. Η σειρά κυκλοφόρησε στην Ελλάδα το 1951 από τις εκδόσεις Πεχλιβανίδη, βασισμένη στην αντίστοιχη αμερικάνικη, και από τότε γνωρίζει συνεχείς ανατυπώσεις. Χαρακτηριστικό της ελληνικής έκδοσης ήταν η προσαρμογή θεμάτων ελληνικού ενδιαφέροντος, για την απόδοση των οποίων δούλεψαν γνωστοί έλληνες εικαστικοί και λογοτέχνες. Τα Κλασσικά Εικονογραφημένα αποτέλεσαν μέρος της πολιτιστικής ζωής της χώρας για περίπου δυο δεκαετίες, και σύντροφο της παιδικής και νεανικής ηλικίας χιλιάδων ελλήνων. Σήμερα οι πρώτες εκδόσεις αποτελούν συλλεκτικά αντικείμενα. (περισσότερα...)

Στρατόπεδο συγκέντρωσης Άουσβιτς[επεξεργασία κώδικα]

Το Στρατόπεδο συγκέντρωσης Άουσβιτς (γερμ. Konzentrationslager Auschwitz-Birkenau) ήταν ένα από τα στρατόπεδα συγκέντρωσης της Ναζιστικής Γερμανίας. Τα ερείπια του στρατοπέδου βρίσκονται περίπου 60 χμ δυτικά της Κρακοβίας, κοντά στην κωμόπολη Όσβιετσιμ (γερμ. Auschwitz). Από το 1979 ανήκει στις Τοποθεσίες Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς της UNESCO. Λόγω της τοποθεσίας κοντά στην βιομηχανική περιοχή της Σιλεσίας, ο Χάινριχ Χίμλερ διέταξε τον Ιούνιο του 1940 να χτιστεί στο Άουσβιτς το μεγαλύτερο συγκρότημα στρατοπέδων της εθνικοσοσιαλιστικής Γερμανίας. Η συνολική του έκταση ανερχόταν στα 40 χμ². (περισσότερα...)

Κρασί[επεξεργασία κώδικα]

Το κρασί (επίσης οίνος) είναι ένα αλκοολούχο ποτό προϊόν της ζύμωσης των σταφυλιών ή του χυμού των σταφυλιών (μούστος). Ποτά παρεμφερή του κρασιού παράγονται επίσης από άλλα φρούτα ή άνθη ή σπόρους, αλλά η λέξη κρασί από μόνη της σημαίνει πάντα κρασί από σταφύλια. Το κρασί είναι ιδιαίτερου ενδιαφέροντος για διάφορους λόγους. Είναι αφενός ένα δημοφιλές ποτό που συνοδεύει και ενισχύει ένα ευρύ φάσμα ευρωπαϊκών και μεσογειακών γεύσεων, από τις πιο απλές και παραδοσιακές ως τις πιο σύνθετες και αφετέρου αποτελεί σημαντικό γεωργικό προϊόν που αντικατοπτρίζει την ποικιλία του εδάφους και το κλίμα ενός τόπου. Το κρασί χρησιμοποιείται επίσης σε θρησκευτικές τελετές σε πολλούς πολιτισμούς ενώ το εμπόριο κρασιού είναι ιστορικής σπουδαιότητας για πολλές περιοχές. (περισσότερα...)

Βικτόρ Ουγκώ[επεξεργασία κώδικα]

Ο Βικτόρ Ουγκώ (γαλλικά: Victor Marie Vicomte Hugo) (26 Φεβρουαρίου 180222 Μαΐου 1885) ήταν Γάλλος μυθιστοριογράφος, ποιητής και δραματουργός, ο πλέον σημαντικός και προβεβλημένος εκπρόσωπος του κινήματος του γαλλικού ρομαντισμού.

Από τα πρώτα χρόνια της εφηβείας του αντιλήφθηκε το λογοτεχνικό του ταλέντο και ξεκίνησε τις μεταφράσεις έργων από τα λατινικά καθώς και δικές του πρωτότυπες ποιητικές εργασίες. Η αξία του αναγνωρίστηκε σύντομα μέσα στο γαλλικό ακαδημαϊκό κύκλο αλλά και στο ευρύτερο αναγνωστικό κοινό. Ταυτόχρονα ασχολήθηκε με την πολιτική μεταλλασσόμενος βαθμιαία από φιλομοναρχικό συντηρητικό σε ριζοσπάστη δημοκρατικό. Την τελευταία περίοδο της ζωής του γνώρισε τη λατρεία του γαλλικού έθνους, ταυτιζόμενος με την ίδια τη Γαλλία, όπως ο ίδιος έλεγε στο ποίημά του Lettre à une femme (Γράμμα σε μία γυναίκα): "Je ne sais plus mon nom, je m'appelle Patrie!" (Δε γνωρίζω πλέον το όνομά μου, ονομάζομαι Πατρίς). Προ πάντων, όμως, ως ο μεγαλύτερος Γάλλος συγγραφέας του άμεσου μετεπαναστατικού περιβάλλοντος, ήταν ο ποιητής του νέου κόσμου, ο προφητικός, παραισθησιακός φιλόσοφος και μυθοπλάστης μιας ριζικά νέας εποχής. (περισσότερα...)

Τείχος του Βερολίνου[επεξεργασία κώδικα]

To Τείχος του Βερολίνου (γερμ. Berliner Mauer), γνωστό στη Δύση και ως Τείχος του αίσχους και χαρακτηρισμένο από την προπαγάνδα της Λαϊκής Δημοκρατίας της Γερμανίας ως «αντιφασιστικό προστατευτικό τείχος», ήταν μέρος των ενδογερμανικών συνόρων, δηλ. των συνόρων που χώριζαν τη Γερμανία σε δύο κράτη, στην περιοχή του Βερολίνου. Από την ανέγερσή του στις 13ης Αυγούστου 1961 μέχρι την πτώση του στις 9ης Νοεμβρίου 1989 χώριζε το Δυτικό Βερολίνο από το Ανατολικό και τη γύρω περιοχή της Ανατολικής Γερμανίας. Υπήρξε το γνωστότερο σύμβολο του Ψυχρού Πολέμου και της διαίρεσης της Γερμανίας, ως επιστέγασμα του αποκλεισμού του Βερολίνου που είχε αρχίσει το 1948. Κατά την προσπάθειά τους να περάσουν στο Δυτικό Βερολίνο μέσα από τις καλά φρουρούμενες συνοριακές εγκαταστάσεις του Τείχους θανατώθηκαν τουλάχιστον 86 άνθρωποι από βίαιες ενέργειες των ανατολικογερμανικών δυνάμεων ασφάλειας. Άλλες πηγές ανεβάζουν τον αριθμό των νεκρών στους 238 προσμετρώντας και τα ατυχήματα, θύματα των οποίων τελικά κατέληξαν. (περισσότερα...)

Νέα Ζηλανδία[επεξεργασία κώδικα]

Η Νέα Ζηλανδία (Αγγλικά: New Zealand, Μαορί γλώσσα: Aotearoa) είναι χώρα που αποτελείται από 2 μεγάλα και πολλά μικρότερα νησιά στα νοτιοδυτικά του Ειρηνικού Ωκεανού. Η Νέα Ζηλανδία είναι επίσης γνωστή ως Αοτεαρόα στη Μαορί γλώσσα, ή η Γη του Μακρύ Λευκού Σύννεφου. Η Νέα Ζηλανδία είναι γνωστή για την γεωγραφική της απομόνωση, αφού είναι χωρισμένη από την Αυστραλία στα βορειοδυτικά μέσω της Θάλασσας της Τασμανίας, σε μήκος περίπου 2.000 χλμ. Οι εγγύτεροι γείτονές της είναι στα βόρεια οι Νέα Καληδονία, Φίτζι και Τόνγκα. Ο πληθυσμός της Νέας Ζηλανδίας είναι κυρίως Ευρωπαϊκής καταγωγής, με τους Μαορί να αποτελούν την μεγαλύτερη μειονότητα. Σημαντικές μειονότητες είναι και οι μη-Μαορί Πολυνήσιοι και Ασιατικοί κάτοικοι, ιδιαίτερα στις πόλεις της χώρας. (περισσότερα...)

Ερνέστο Τσε Γκεβάρα[επεξεργασία κώδικα]

Ο Δρ. Ερνέστο Ραφαέλ Γκεβάρα ντε λα Σέρνα (γεννημένος 14 Ιουνίου 1928 στο Ροζάριο, Αργεντινή - 9 Οκτωβρίου 1967, Λα Χιγκέρα, Βολιβία), γνωστός ως Τσε Γκεβάρα, ήταν Αργεντινός γιατρός, Μαρξιστής επαναστάτης, αρχηγός ανταρτών στην Κούβα και πολιτικός. Οπως και ο Μάο Τσε Τουνγκ, ο Ερνέστο Γκεβάρα ανάπτυξε θεωρίες πάνω στην στρατηγική και την τακτική του μοντέρνου ανταρτοπολέμου και προσπάθησε να πραγματοποιήσει τις επαναστατικές του θεωρίες και στην πράξη. (περισσότερα...)

Αρχαίο Ελληνικό Θέατρο[επεξεργασία κώδικα]

Το αρχαίο ελληνικό θέατρο, θεσμός της αρχαιοελληνικής πόλης-κράτους, διδασκαλία και τέλεση θεατρικών παραστάσεων, επ' ευκαιρία των εορτασμών του Διονύσου, αναπτύχθηκε στα τέλη της αρχαϊκής περιόδου και διαμορφώθηκε πλήρως κατά την κλασική περίοδο -κυρίως στην Αθήνα. Φέρει έναν έντονο θρησκευτικό και μυστηριακό χαρακτήρα κατά τη διαδικασία της γέννησής του, αλλά και έναν εξίσου έντονο κοινωνικό και πολιτικό χαρακτήρα κατά την περίοδο της ανάπτυξής του. (περισσότερα...)

Κώστας Καρυωτάκης[επεξεργασία κώδικα]

Ο Κώστας Καρυωτάκης (30 Οκτωβρίου 189621 Ιουλίου 1928) ήταν Έλληνας ποιητής και πεζογράφος. Γεννήθηκε στην Τρίπολη και ήταν γιος του νομομηχανικού Γεωργίου Καρυωτάκη και της Αικατερίνης Σκάγιαννη. Λόγω της εργασίας του πατέρα του, η οικογένειά του αναγκαζόταν να αλλάζει συχνά τόπο διαμονής, σε πόλεις όπως η Λευκάδα, η Λάρισα, η Καλαμάτα και το Αργοστόλι. Από νεαρή ηλικία, περίπου δεκαέξι ετών, δημοσίευε ποιήματά του σε παιδικά περιοδικά ενώ το όνομά του αναφέρεται και σε διαγωνισμό διηγήματος της Διαπλάσεως των παίδων. (περισσότερα...)

Το γιοφύρι της Άρτας[επεξεργασία κώδικα]

Το γιοφύρι της Άρτας είναι γέφυρα του ποταμού Αράχθου, κοντά στην πόλη της Άρτας, που έγινε πασίγνωστη από το ομώνυμο θρυλικό δημοτικό τραγούδι που αναφέρεται στην εξ ανθρωποθυσίας θεμελίωσή του. Ο ίδιος όρος αποτελεί επίσης σύγχρονη έκφραση όταν αναφέρονται έργα τα οποία αργούν να ολοκληρωθούν όπως και στο θρύλο του τραγουδιού ("Ολημερίς το χτίζανε, το βράδυ εγκρεμιζόταν"). (περισσότερα...)

Αλέκος Παναγούλης[επεξεργασία κώδικα]

Ο Αλέξανδρος Παναγούλης (2 Ιουλίου 19391 Μαΐου 1976) υπήρξε πολιτικός και ποιητής. Δραστηριοποιήθηκε στον αγώνα κατά της Δικτατορίας της Χούντας των Συνταγματαρχών (1967-1974). Παγκόσμια γνωστός, ιδιαίτερα για την ηρωική του πράξη, την απόπειρα δολοφονίας του δικτάτορα Γ. Παπαδόπουλου στις 13 Αυγούστου 1968, αλλά και για την αντοχή του στα βασανιστήρια που ακολούθησαν. Στην μεταπολίτευση εκλέχθηκε βουλευτής με την Ένωση Κέντρου (Ε.Κ.). (περισσότερα...)

Φεμινισμός[επεξεργασία κώδικα]

Ο φεμινισμός είναι μια συλλογή κοινωνικών θεωριών, πολιτικών κινήσεων και ηθικών φιλοσοφιών, σε μεγάλο βαθμό παρακινούμενη από ή αναφερόμενη σε εμπειρίες γυναικών, ιδιαίτερα σε σχέση με την κοινωνική, πολιτική και οικονομική τους κατάσταση. Ως κοινωνικό κίνημα, ο φεμινισμός εστιάζεται κατά πολύ στον περιορισμό ή εξάλειψη της φυλετικής ανισότητας και στην προώθηση των δικαιωμάτων, των συμφερόντων και των ζητημάτων των γυναικών στην κοινωνία. (περισσότερα...)

Βολταίρος[επεξεργασία κώδικα]

Ο Φραγκίσκος Μαρία Αρουέ (γαλλικά:Francois Marie Arouet) (21 Νοεμβρίου 169430 Μαΐου 1778) ευρύτερα γνωστός με το φιλολογικό ψευδώνυμο Βολταίρος (Voltaire) ήταν Γάλλος φιλόσοφος, συγγραφέας και ευθυμογράφος, θεωρείται κεντρική μορφή και ενσάρκωση του Διαφωτισμού του 18ου αιώνα. Υπήρξε επίσης δοκιμιογράφος και κορυφαίος εκπρόσωπος του ντεϊσμού (déisme). Γεννήθηκε στο Παρίσι στις 21 Νοεμβρίου 1694 μέσα σε μία μεσοαστική οικογένεια. Ο πατέρας του ήταν συμβολαιογράφος και ανώτερος υπάλληλος του Υπουργείου Οικονομικών. Έχασε τη μητέρα του όταν ήταν 7 ετών και μετά από δύο χρόνια εισήλθε στο ιησουϊτικό κολέγιο του Μεγάλου Λουδοβίκου όπου παρέμεινε ως το 1711. (περισσότερα...)

Βέλγιο[επεξεργασία κώδικα]

Το Βασίλειο του Βελγίου (Ολλανδικά: Koninkrijk België, Γαλλικά: Royaume de Belgique, Γερμανικά: Königreich Belgien) είναι χώρα στην βορειοδυτική Ευρώπη και συνορεύει με την Ολλανδία, τη Γερμανία, το Λουξεμβούργο και τη Γαλλία. Έχει πληθυσμό πάνω από δέκα εκατομμύρια κατοίκους σε μια έκταση 30.000 τετραγωνικών χιλιομέτρων. Βρίσκεται στα πολιτιστικά σύνορα μεταξύ της Γερμανικής και της Ρωμανικής Ευρώπης και είναι γλωσσολογικά και πολιτιστικά διαιρεμένο. Δύο είναι οι βασικές γλώσσες που ομιλούνται στο Βέλγιο: η Ολλανδική - που αποκαλείται μερικές φορές ανεπισήμως Φλαμανδική και ομιλείται στη Φλάνδρα στα βόρεια, και η Γαλλική που ομιλείται στη Βαλλωνία στα νότια. (περισσότερα...)

Βόλφγκανγκ Αμαντέους Μότσαρτ[επεξεργασία κώδικα]

Ο Βόλφγκανγκ Αμαντέους Μότσαρτ (Wolfgang Amadeus Mozart, βαφτίστηκε Johannes Chrysostomus Wolfgangus Theophilus Mozart) (Σάλτσμπουργκ, 27 Ιανουαρίου 1756 - Βιέννη, 5 Δεκεμβρίου 1791) είναι ένας από τους σπουδαιότερους συνθέτες κλασικής μουσικής. Μαζί με τον Ιωσήφ Χάυδν και τον Λούντβιχ βαν Μπετόβεν αποτελούν τους σημαντικότερους εκπροσώπους του λεγόμενου "βιεννέζικου κλασικισμού" και του κλασικισμού γενικότερα. (περισσότερα...)

Κάρολος Μπωντλαίρ[επεξεργασία κώδικα]

Ο Κάρολος Μπωντλαίρ|Κάρολος Π. Μπωντλαίρ (Παρίσι, 9 Απριλίου 1821 - 31 Αυγούστου 1867) ήταν ένας από τους σημαντικότερους Ποιητές της γαλλικής αλλά και της παγκόσμιας Λογοτεχνίας. Χαρακτηριστικά, ο Μπαρμπέ ντ' Ωρεβιγί τον αποκάλεσε «Δάντη μιας παρηκμασμένης εποχής». Κατά την διάρκεια της ζωής του, ο Μπωντλαίρ υπέστη δριμεία κριτική για τις συγγραφές του και την θεματική του. Ελάχιστοι από τους σύγχρονούς του τον κατενόησαν. Σήμερα συγκαταλέγεται μεταξύ των κλασσικών. (περισσότερα...)

99942 Άποφις[επεξεργασία κώδικα]

Ο 99942 Άποφις είναι ένας αστεροειδής της κοντινής γειτονιάς της Γης (NEO). Ανακαλύφθηκε τον Ιούνιο του 2004 και επιβεβαιώθηκε η ύπαρξή του το Δεκέμβριο του 2004. Οι πρώτες εκτιμήσεις από τη NASA έδειχναν ότι υπάρχει μεγάλη πιθανότητα σύγκρουσης του αστεροειδούς αυτού με τη Γη (ή τη Σελήνη) το 2029, με αποτέλεσμα το θέμα να πάρει μεγάλη δημοσιότητα. Εκτενέστερες παρατηρήσεις έδειξαν ότι είναι απίθανο να γίνει μία τέτοια σύγκρουση το 2029. Παραμένει όμως μία ελάχιστη πιθανότητα σύγκρουσης του ουράνιου αυτού σώματος με τη Γη (ή τη Σελήνη) τον Απρίλιο του 2036, όταν ο Άποφις θα ξαναπεράσει κοντά από τη Γη. (περισσότερα...)

Βυζαντινή μουσική[επεξεργασία κώδικα]

Βυζαντινή μουσική είναι κοινός όρος που χρησιμοποιείται προκειμένου να χαρακτηρίσει το μεσαιωνικό ιερό μέλος των χριστιανικών εκκλησιών που ακολούθησαν το ορθόδοξο λειτουργικό τυπικό. Η βυζαντινή μουσική που διασώζεται είναι στο σύνολο της εκκλησιαστική, με εξαίρεση κάποιους αυτοκρατορικούς ύμνους, που και αυτοί έχουν θρησκευτικά στοιχεία. (περισσότερα...)

Ισλανδία[επεξεργασία κώδικα]

Η Δημοκρατία της Ισλανδίας (Ισλανδικά: Lýðveldið Ísland) είναι μία νησιωτική χώρα στο Βόρειο Ατλαντικό Ωκεανό. Βρίσκεται ανάμεσα στη Γροιλανδία, τη Σκωτία και τη Νορβηγία. H Ισλανδία έχει έκταση 103.125 τετρ. χλμ. και 293.291 κατοίκους. (περισσότερα...)

Βλαντιμίρ Ίλιτς Λένιν[επεξεργασία κώδικα]

Ο Βλαντιμίρ Ίλιτς Λένιν (Влади́мир Ильи́ч Ле́нин, το πραγματικό του επίθετο ήταν Ουλιάνοφ (Улья́нов), 22 Απριλίου 187021 Ιανουαρίου 1924) ήταν ένας από τους πιο σπουδαίους πολιτικούς όλων των εποχών, ηγέτης της Ρωσικής Επανάστασης και επικεφαλής της Ε.Σ.Σ.Δ. (1922-1924). Ηγέτης της Κομμουνιστικής Διεθνούς και του μπολσεβικικού κόμματος. (περισσότερα...)

Λεονάρντο ντα Βίντσι[επεξεργασία κώδικα]

O Λεονάρντο ντα Βίντσι (15 Απριλίου 14522 Μαΐου 1519) ήταν Ιταλός αρχιτέκτονας, ζωγράφος, γλύπτης, μουσικός, εφευρέτης, μηχανικός και επιστήμονας που έζησε την περίοδο της Αναγέννησης. Θεωρείται αρχετυπική μορφή του Αναγεννησιακού καλλιτέχνη και μια ιδιοφυής προσωπικότητα. Μεταξύ των πιο διάσημων έργων του βρίσκονται η Μόνα Λίζα και ο Μυστικός Δείπνος. Ο Λεονάρντο ντα Βίντσι, υπήρξε ακόμα σημαντικός εφευρέτης και επιστήμονας, με σημαντική συνεισφορά στην ανατομία, και την αστρονομία. (περισσότερα...)

Φωτογραφία[επεξεργασία κώδικα]

Με τον όρο φωτογραφία αναφερόμαστε γενικά στη διαδικασία δημιουργίας οπτικών εικόνων μέσω της καταγραφής και αποτύπωσης του φωτός, με χρήση κατάλληλων συσκευών (φωτογραφικές μηχανές).

Ετυμολογικά, η λέξη φωτογραφία είναι σύνθετη και προέρχεται από τις ελληνικές λέξεις -φως και -γραφή.

Η φωτογραφία, πέρα από την τεχνική της διάσταση, αναγνωρίζεται ως ένα από τα ευρύτερα διαδεδομένα μέσα επικοινωνίας του 20ου αιώνα καθώς και ως μία μορφή τέχνης συγγενικής με την ζωγραφική. (περισσότερα...)

Μεβλεβί Ντερβίς[επεξεργασία κώδικα]

Με τον όρο Μεβλεβί Ντερβίς ή Σούφι εννοούμε εκείνες τις πρώτες ασκητικές κοινότητες του Ισλάμ, και οι οποίες εγκατέλειψαν τα εγκόσμια, πρεσβεύοντας ότι το ανθρώπινο πεπρωμένο εξαρτάται από την ανεξιχνίαστη θέληση του Θεού. Σε αυτές τις κοινότητες επικράτησε αρχικά το ασκητικό στοιχείο του μυστικισμού, ενώ με την πάροδο του χρόνου ο ασκητισμός θεωρήθηκε ως προκαταρκτικό στάδιο για την επίτευξη της πνευματικής ζωής. (περισσότερα...)

Υπερρεαλισμός[επεξεργασία κώδικα]

Ο Υπερρεαλισμόςσουρρεαλισμός) είναι καλλιτεχνικό κίνημα που αναπτύχθηκε κυρίως στη Γαλλία στις αρχές του 20ου αιώνα και ειδικότερα στην περίοδο μεταξύ του πρώτου και δεύτερου παγκοσμίου πολέμου. Πολλοί από τους πρώιμους υπερρεαλιστές προήλθαν από το προγενέστερο κίνημα του Ντανταϊσμού. Ο υπερρεαλισμός, στη φύση του επαναστατικό κίνημα, επιδίωξε πολλές ριζοσπαστικές αλλαγές στο χώρο της τέχνης αλλά και της σκέψης γενικότερα. Θεωρείτε πως άσκησε (και ασκεί ακόμη) επίδραση σε μεταγενέστερα καλλιτεχνικά ρεύματα. (περισσότερα...)

Μουσταφά Κεμάλ[επεξεργασία κώδικα]

Ο Μουσταφά Kεμάλ (1881-1938), ο επονομαζόμενος Ατατούρκ (στα τουρκικά: «Πατέρας των Τούρκων») θεωρείται από τους Τούρκους ο διαμορφωτής και ανανεωτής της σύγχρονης Τουρκίας. (περισσότερα...)

Κρόκος[επεξεργασία κώδικα]

Ο κρόκος ή αλλιώς το σαφρόν είναι ένα από τα πιο ακριβά μπαχαρικά που υπάρχουν στο κόσμο. Το σαφρόν προέρχεται από τον ύπερο ενός λουλουδιού με επιστημονική ονομασία Crocus sativus Linnaeus το οποίο ανήκει στην βοτανική οικογένεια Iridaceae. Το φυτό αυτό είναι μια φυσική μετάλλαξη που συνέβη πριν από πολλά χρόνια σε περιοχές της Περσίας και της λεκάνης της Μεσογείου. (περισσότερα...)

Φιλική Εταιρεία[επεξεργασία κώδικα]

Στα τέλη του 18ου αιώνα και στις αρχές του 19ου επαναστατικός πυρετός διακατέχει την Ευρώπη ολόκληρη, κυρίως ενάντια στην ανθρώπινη εκμετάλλευση και τη μοναρχία. Η Γαλλική Επανάσταση (1789) άναψε φωτιά στις ανθρώπινες καρδιές και έδωσε το έναυσμα για τον ξεσηκωμό στην Ισπανία, την Ιταλία και την Ελλάδα. Με κεντρικό σύνθημα το τρίπτυχο «Ελευθερία, Ισότητα, Αδελφότητα», οι Γάλλοι ξεσηκώθηκαν βαθιά επηρεασμένοι από τα φωτισμένα πνεύματα που διακήρυσσαν την αλλαγή της καθεστηκυίας τάξης. Στην Ελλάδα το βάρος της προετοιμασίας της επανάστασης αναλαμβάνει η Φιλική Εταιρεία. (περισσότερα...)

Ελευθέριος Βενιζέλος[επεξεργασία κώδικα]

Ο Ελευθέριος Βενιζέλος(* 23 Αυγούστου 1864 - † 18 Μαρτίου 1936) ήταν ένας από τους σημαντικότερους πολιτικούς της νεότερης Ελλάδας. Πρωταγωνίστησε στην αυτονομία της Κρητικής Πολιτείας και την οριστική ένωση της Κρήτης με την Ελλάδα, συνέβαλλε στην απελευθέρωση της Μακεδονίας, στην είσοδο της Ελλάδας στον Α' Παγκόσμιο Πόλεμο, και στην οργάνωση της Ελλάδας στα πρότυπα αστικού κράτους διατελώντας πάρα πολλές φορές πρωθυπουργός. (περισσότερα...)

Νορβηγία[επεξεργασία κώδικα]

Νορβηγία, η χώρα των Βίκιγκ. (περισσότερα...)

Ολυμπιακές Αερογραμμές[επεξεργασία κώδικα]

Οι Ολυμπιακές Αερογραμμές (Ο.Α.) (Αγγλ: Olympic Airlines) είναι ο κρατικός αερομεταφορέας της Ελλάδας. (περισσότερα...)

Μίκης Θεοδωράκης[επεξεργασία κώδικα]

Ο μεγάλος Έλληνας μουσικοσυνθέτης. (περισσότερα...)

Πλανήτης[επεξεργασία κώδικα]

Οι Πλάνητες είναι ουράνια σώματα με σφαιρικό συνήθως σχήμα· οι πλανήτες βρίσκονται συνήθως σε τροχιά γύρω από αστέρια ως μέλη ενός Ηλιακού Συστήματος. (περισσότερα...)

Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο[επεξεργασία κώδικα]

Το Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο είναι ένα από τα αρχαιότερα εκπαιδευτικά ιδρύματα της Ελλάδας. (περισσότερα...)

Γη[επεξεργασία κώδικα]

Η Γη, γνωστή και ως Γαία, είναι ο πλανήτης στον οποίο κατοικούμε, ο τρίτος πλανήτης από τον Ήλιο. (περισσότερα...)

Θεσσαλονίκη[επεξεργασία κώδικα]

Η Θεσσαλονίκη, δεύτερη μεγαλύτερη πόλη της Ελλάδας και κύρια πόλη της Μακεδονίας, έχει πληθυσμό (με τα περίχωρα) 1.550.000 κατοίκους. (περισσότερα...)

Καρλ Μαρξ[επεξεργασία κώδικα]

Ο Κάρλ Χάινριχ Μαρξ (Karl Heinrich Marx) ήταν μείζων γερμανός πολιτικός φιλόσοφος και θεωρητικός του σοσιαλισμού. (περισσότερα...)

Ολυμπιακοί Αγώνες[επεξεργασία κώδικα]

Οι Ολυμπιακοί Αγώνες είναι μια παγκόσμια αθλητική διοργάνωση πολλαπλών αγωνισμάτων που γίνεται κάθε τέσσερα χρόνια. Η καταγωγή των αγώνων είναι η Αρχαία Ελλάδα. (περισσότερα...)

Αθήνα[επεξεργασία κώδικα]

Η Αθήνα είναι η πρωτεύουσα της Ελλάδας. Η Αθήνα είναι μία μοντέρνα πόλη αλλά είναι πιο διάσημη επειδή στην αρχαιότητα άκμασε σαν πόλη-κράτος και ήταν ένα σημαντικότατο κέντρο πολιτισμού. (περισσότερα...)

El Greco[επεξεργασία κώδικα]

Τo ισπανικό όνομα με το οποίο είναι γνωστός ο κρητικός ζωγράφος και γλύπτης Δομήνικος Θεοτοκόπουλος. (περισσότερα...)