Ατλαντικός Ωκεανός

     Για άλλες χρήσεις με το ίδιο όνομα, δείτε: Διαμέρισμα Ατλαντικού.

Ο Ατλαντικός Ωκεανός είναι ο δεύτερος μεγαλύτερος ωκεανός της Γης και καλύπτει το ένα πέμπτο της επιφάνειάς της. Το όνομά του προέρχεται από τον μυθικό Άτλαντα, που έπεσε στον ωκεανό αυτόν καθώς γλίστρησε από το μεγάλο βουνό της Αφρικής.

Στα δυτικά του Ατλαντικού Ωκεανού βρίσκεται η Αμερική και στα ανατολικά η Ευρώπη (βορειοανατολικά) και η Αφρική (νοτιοανατολικά). Έχει έκταση 106.400.000 km² και όγκο 354.700.000 km³. Το μέσο βάθος του είναι 3.338 μέτρα περίπου και το μεγαλύτερό του βάθος 8.605 μέτρα, κοντά στο Πουέρτο Ρίκο. Το άνοιγμα του ωκεανού κυμαίνεται μεταξύ 2.848 km, στο σημείο μεταξύ Βραζιλίας και Λιβερίας, και 4.830 km στο σημείο μεταξύ Βόρειας Αμερικής και Βόρειας Αφρικής.

Μορφολογία πυθμένα

Το κυριότερο χαρακτηριστικό της μορφολογίας του πυθμένα του Ατλαντικού ωκεανού είναι μια υποβρύχια οροσειρά γνωστή ως Μεσο-Ατλαντική ράχη. Η οροσειρά αυτή εκτείνεται από την Ισλανδία - στο βόρειο άκρο της - μέχρι 58° Νότια σε γεωγραφικό πλάτος με μέγιστο πλάτους περί τα 1.600 km. Το βάθος των νερών πάνω από την οροσειρά αυτή είναι μικρότερο των 2.700 μέτρων κατά το μεγαλύτερο τμήμα του μήκους.

Η Μεσο-Ατλαντική ράχη χωρίζει τον Ατλαντικό σε δύο κύρια τμήματα, αλλά άλλες μικρότερες οροσειρές χωρίζουν τον ωκεανό σε επιπλέον ωκεάνιες λεκάνες, με κυριότερες αυτές της Βόρειας Αμερικής και των Κανάριων Νήσων στο βόρειο τμήμα, και τις λεκάνες της Αργεντινής, Βραζιλίας και της Ανγκόλας στο νότιο τμήμα.

Πληροφορίες υδάτων

Ο Βόρειος Ατλαντικός ωκεανός χαρακτηρίζεται από ένα ρεύμα ζεστού νερού, το Ρεύμα του Κόλπου του Μεξικού (Gulf stream), το οποίο επηρεάζει τις καιρικές συνθήκες κυρίως στο βορειοδυτικό τμήμα της Ευρώπης (Βρετανικές νήσοι και ακτές Νορβηγίας).

Τα νερά του Ατλαντικού είναι κατά μέσο όρο τα πλέον αλμυρά από όλους τους κύριους υδάτινους όγκους στον πλανήτη με περιεκτικότητα η οποία κυμαίνεται μεταξύ 33 και 37 μέρη ανά χιλιάδα κατά μάζα (3,3 - 3,7 %), αλλά ποικίλει ανά γεωγραφικό πλάτος και εποχή του χρόνου. Η περιεκτικότητα σε άλας στην επιφάνεια εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από παράγοντες όπως εξάτμιση νερών, βροχόπτωση, χιονόπτωση, εισροή υδάτων από ποταμούς και λιώσιμο πάγων. Η μικρότερη περιεκτικότητα βρίσκεται στα νερά βόρεια και γύρω από την περιοχή του ισημερινού, κυρίως λόγω ισχυρών τροπικών βροχοπτώσεων και οι μεγαλύτερες τιμές απαντώνται σε γεωγραφικό πλάτος 25° Βόρεια, αλλά και Νότια, σε περιοχές με λίγες βροχοπτώσεις και υψηλές θερμοκρασίες οι οποίες προκαλούν μεγάλη εξάτμιση των νερών.

Η θερμοκρασία των νερών κυμαίνεται μεταξύ -2 °C και 29 °C. Οι μεγαλύτερες θερμοκρασίες παρατηρούνται αμέσως βόρεια του ισημερινού, ενώ οι χαμηλότερες κοντά στους πόλους. Στο υπόλοιπο κομμάτι οι θερμοκρασίες βρίσκονται μεταξύ 7 °C - 8 °C

Θάλασσες και μεγάλοι κόλποι του Ατλαντικού Ωκεανού

• Θάλασσα του Λαμπραντόρ (Labrador Sea)
• Κόλπος του Αγίου Λαυρεντίου (Gulf of St. Lawrence)
• Κόλπος του Μεξικού (Gulf of Mexico)
• Καραϊβική Θάλασσα (Caribbean Sea)
• Θάλασσα των Σαργασσών (Sargasso Sea)
• Νορβηγική Θάλασσα (Norwegian Sea)
• Θάλασσα της Σκωτίας (Scotia Sea)
• Κόλπος της Γουινέας (Gulf of Guinea)
• Μεσόγειος θάλασσα (Mediterranean Sea)
  • Θάλασσα του Αλμποράν (Alboran Sea)
  • Θάλασσα των Βαλεαρίδων (Balearic Sea)
  • Θάλασσα της Λιγουρίας (Ligurian Sea)
  • Τυρρηνικό πέλαγος (Tyrrhenian Sea)
  • Αδριατική θάλασσα (Adriatic Sea)
  • Ιόνιο πέλαγος (Ionian Sea)
  • Αιγαίο πέλαγος (Aegean Sea)
    • Μυρτώο πέλαγος (Myrtoan Sea)
    • Κρητικό πέλαγος (Sea of Crete)
    • Καρπάθιο πέλαγος (Carpathian Sea)
    • Ικάριο πέλαγος (Icarian Sea)
    • Θρακικό πέλαγος (Thracian Sea)
  • Θάλασσα του Μαρμαρά ή Προποντίδα (Sea of Marmara)
  • Λιβυκό πέλαγος (Libyan Sea)
  • Κόλπος της Σύρτης (Gulf of Sidra)
• Μαύρη θάλασσα ή Εύξεινος Πόντος, (Black Sea)
  • Αζοφική θάλασσα (Sea of Azov)
• Βισκαϊκός κόλπος (Bay of Biscay)
• Κελτική θάλασσα (Celtic Sea)
• Ιρλανδική θάλασσα (Irish Sea)
• Κανάλι της Μάγχης (English Channel)
• Βόρεια θάλασσα (North Sea)
  • Σκάγκερακ (Skagerrak Strait)
• Βαλτική θάλασσα (Baltic Sea)
  • Κάτεγατ (Kattegat Bay)
  • Βοθνιακός κόλπος (Gulf of Bothnia)
  • Φινλανδικός κόλπος (Gulf of Finland)

Χάρτες

• National Geographic, χάρτες του Ατλαντικού
• [1], χάρτης της Μεσογείου

Βλέπε επίσης

• Θάλασσα