Κατάλογος με τις Αυγούστες
Η Αυγούστα, λατιν.: Augusta (πληθ.: Augustae)[1] ήταν η Ρωμαϊκή αυτοκρατορική τιμητική προσφώνηση, με την οποία καλούντο οι Αυτοκράτειρες και οι τιμώμενες γυναίκες των αυτοκρατορικών οικογενειών. Είναι το θηλυκό τού Aυγούστου. Τον 3ο αι. η Aυγούστα μπορούσε να λάβει επίσης τους τίτλους της Μητέρας της Συγκλήτου (Mater Senatus) της Μητέρας του Στρατοπέδου (Mater Castrorum) και της Mητέρας της πατρίδας (Mater Patriae).
Ο τίτλος είχε πολύ μεγάλο κύρος. Μία Αυγούστα μπορούσε να κόβει δικά της νομίσματα, να φορεί αυτοκρατορικά διακριτικά και να διατηρεί τη δική τους Αυλή. [1]
Η σύζυγος τού Κλαυδίου, η Ι. Αγριππίνα, ήταν η πρώτη σύζυγος Αυτοκράτορα στη ρωμαϊκή ιστορία, που είχε τον θρόνο της Αυγούστας, μία θέση που κράτησε για το υπόλοιπο της ζωής της, κυβερνώντας με τον σύζυγο και τον γιο της Νέρωνα.
Τον 3ο αι. η Ιουλία Δόμνα ήταν η πρώτη Αυτοκράτειρα, που έλαβε την προσφώνηση Ευσεβής Ευτυχής Αυγούστα (Pia Felix Augusta) μετά το τέλος τού συζύγου της Σεπτίμιου Σεβήρου, κάτι που μπορεί να υπονοούσε ότι της είχαν ανατεθεί μεγαλύτερες εξουσίες, από ό,τι ήταν συνηθισμένο για μία Ρωμαία μητέρα Αυτοκράτειρα και με αυτή την εξέχουσα επίσημη θέση και τιμή, συνόδευσε τον γιο της σε μία εκτεταμένη στρατιωτική εκστρατεία και επαρχιακή περιοδεία.[2].
Περίοδος Ηγεμονίας
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Δυναστεία Ιουλίων-Κλαυδίων
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]| Πορτρέτο | Όνομα | Γέννηση | Ημερομηνία ονοματοδοσίας | Περιγραφή | Τέλος |
|---|---|---|---|---|---|
| </img> | Λιβία Livia Drvsilla Ivlia Avgvsta |
30 Ιανουαρίου 58 π.Χ | 14 μ.Χ | Σύζυγος του Αυτοκράτορα Αυγούστου και μητέρα του Αυτοκράτορα Τιβέριου. | 28 Σεπτεμβρίου 29 μ.Χ |
| </img> | Αντωνία η Νεότερη Antonia Minor |
31 Ιανουαρίου 36 π.Χ Αθήνα |
41 μ.Χ (μεταθανάτιος) |
Μητέρα του Αυτοκράτορα Κλαύδιου. | 37 μ.Χ Ρώμη |
| </img> | Ιουλία Αγριππίνα η Νεότερη Ivlia Avgvsta Agrippina |
7 Νοεμβρίου 15 μ.Χ Oppidum Ubiorum |
50 μ.Χ | Σύζυγος του Αυτοκράτορα Κλαύδιου και μητέρα του Αυτοκράτορα Νέρωνα | 23 Μαρτίου 59 μ.Χ Μισένουμ |
| </img> | Ποππαία Σαβίνα Poppaea Avgvsta Sabina |
30 μ.Χ Πομπηία |
63 μ.Χ | Σύζυγος του Αυτοκράτορα Νέρωνα . | 65 μ.Χ Ρώμη |
| </img> | Κλαυδία Αυγούστα Clavdia Avgvsta |
21 Ιανουαρίου 63 μ.Χ Antium |
63 μ.Χ | Κόρη του Αυτοκράτορα Νέρωνα. | Απρίλιος 63 μ.Χ |
Δυναστεία Φλαβίων
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]| Πορτρέτο | Όνομα | Γέννηση | Ημερομηνία ονοματοδοσίας | Περιγραφή | Τέλος |
|---|---|---|---|---|---|
| </img> | Δομιτίλλα η Νεότερη Flavia Domitilla Avgvsta |
45 | Πριν τα 80 | Κόρη του Αυτοκράτορα Βεσπασιανού. | 66 |
| </img> | Δομιτία Λογγίνα Domitia Longina Avgvsta |
50 | 80 | Σύζυγος του Αυτοκράτορα Δομιτιανού. | Μετά τα 120 |
Δυναστεία Νέρβα-Αντωνίνων
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]| Πορτρέτο | Όνομα | Γέννηση | Ημερομηνία ονοματοδοσίας | Περιγραφή | Τέλος |
|---|---|---|---|---|---|
| </img> | Πομπηία Πλωτίνα Pompeia Plotina Clavdia Phoebe Piso |
54–68 | 105 | Σύζυγος του Αυτοκράτορα Τραϊανού. | 123 |
| </img> | Ουλπία Μαρκιανή Vlpia Marciana Avgvsta |
48 | 105 | Αδελφή του Αυτοκράτορα Τραϊανού. | 112–114 |
| </img> | Σαλονία Ματιδία Salonia Matidia Avgvsta |
4 Ιουλίου 68 | 112 | Ανιψιά του Αυτοκράτορα Τραϊανού. | 23 Δεκεμβρίου 119 |
| </img> | Βιβία Σαβίνα Vibia Sabina Avgvsta |
13 Αυγούστου 83 | 128 | Σύζυγος του Αυτοκράτορα Αδριανού. | 136–137 |
| </img> | Φαυστίνα η Πρεσβύτερη Annia Galeria Favstina Avgvsta Maior |
21 Σεπτεμβρίου 100 | 138 | Σύζυγος του Αυτοκράτορα Αντωνίνου Πίου. | 140 |
| </img> | Φαυστίνα η Νεότερη Annia Galeria Favstina Avgvsta Minor |
125–130 | 1 Δεκεμβρίου 147 [3] | Κόρη του Αυτοκράτορα Αντωνίνου Πίου, σύζυγος του Αυτοκράτορα Μάρκου Αυρήλιου, μητέρα του Αυτοκράτορα Commodus. | 175 |
| </img> | Λουκίλλα Annia Avrelia Galeria Lvcilla Avgvsta |
148–150 | 164 | Κόρη του Αυτοκράτορα Μάρκου Αυρήλιου και σύζυγος του Αυτοκράτορα Λεύκιου Βέρου. | 182 |
| </img> | Βρουτία Κρισπίνα Brvttia Crispina Avgvsta |
164 Ρώμη |
177 | Σύζυγος του Αυτοκράτορα Κόμμοδου. | 191 Κάπρι |
Έτος των Πέντε Αυτοκρατόρων
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]| Πορτρέτο | Όνομα | Γέννηση | Ημερομηνία ονοματοδοσίας | Περιγραφή | Τέλος |
|---|---|---|---|---|---|
| </img> | Μανλία Σκαντίλλα Manlia Scantilla |
193 | Σύζυγος του Αυτοκράτορα Δίδιος Ιουλιανός. | 193 | |
| </img> | Διδία Κλάρα Didia Clara |
153 Ρώμη |
193 | Κόρη του Αυτοκράτορα Διδίου Ιουλιανού. | Άγνωστος |
Δυναστεία Σεβήρων
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]| Πορτρέτο | Όνομα | Γέννηση | Ημερομηνία ονοματοδοσίας | Περιγραφή | Τέλος |
|---|---|---|---|---|---|
|
Ιουλία Δόμνα |
π. 160 | Σύζυγος του Αυτοκράτορα Σεπτιμίου Σεβήρου. | 217 | |
|
Φουλβία Πλαυτίλλα Pvblia Fvlvia Plavtilla Avgvsta |
185—189 | 210s | Σύζυγος του Αυτοκράτορα Καρακάλλα. | 212 |
_-_Ephesus_Museum.JPG)
|
Ιουλία Κορνηλία Παύλα Jvlia Cornelia Pavla |
219 | Πρώτη σύζυγος του Αυτοκράτορα Ελαγάβαλου. | ||
|
Ακουιλία Σεβήρα Ivlia Aqvilia Severa Avgvsta |
220 | Δεύτερη και τέταρτη σύζυγος του Αυτοκράτορα Ελαγάβαλου. | ||
|
Ιουλία Αβίτα Μαμαία Ivlia Avita Mamaea Avgvsta |
180 | 222 | Μητέρα του Αυτοκράτορα Αλεξάνδρου Σεβήρου και αντβασίλισσα κατά την ανηλικιότητά του. | 235 |
|
Σαλλουστία Ορβιάνα Seia Herennia Sallvstia Barbia Orbiana Avgvsta |
225 | Σύζυγος του Αυτοκράτορα Αλεξάνδρου Σεβήρου. |
Κρίση του 3ου αιώνα
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]| Πορτρέτο | Όνομα | Γέννηση | Ημερομηνία ονοματοδοσίας | Περιγραφή | Τέλος |
|---|---|---|---|---|---|
| </img> | Τρανκουιλλίνα Fvria Sabinia Tranqvillina Avgvsta |
π. 225 | 241 | Σύζυγος του Αυτοκράτορα Γορδιανού Γ'. | Μετά το 244 |
| </img> | Μαρκία Οτασιλία Σεβήρα Marcia Otacilia Severa Avgvsta |
Δεκαετία 240 | Σύζυγος του Αυτοκράτορα Φιλίππου του Άραβα. | ||
| </img> | Ερεννία Ετρουσκίλλα Annia Cvpressenia Herennia Etrvscilla Avgvsta |
Σεπτέμβριος 249 | Δεκαετία 240 | Σύζυγος του Αυτοκράτορα Τραϊανού Δεκίου, μητέρα του Αυτοκράτορα Ερέννιου Ετρούσκου και του Αυτοκράτορα Οστιλιανού. | Ιούνιος 251 |
| </img> | Μαρινιανή Egnatia Mariniana Avgvsta |
Δεκαετία 250 | Σύζυγος του Αυτοκράτορα Βαλεριανού. | ||
| </img> | Κορνηλία Σούπερα Caia Cornelia Svpera Avgvsta |
253 | Σύζυγος του Αιμιλιανού. | ||
| </img> | Κορνηλία Σαλονίνα Ivlia Cornelia Salonina Avgvsta |
Άγνωστος | 253 | Σύζυγος του Αυτοκράτορα Γαλλιηνού. | 268 |
| </img> | Σουλπικία Δρυαντίλα Svlpicia Dryantilla |
π. 260 | Σύζυγος του σφετεριστή αυτοκράτορα Ρεγαλιανού, ο οποίος την ονόμασε avgvsta ως μέρος της νομιμοποίησης της αξίωσής του. | 260 | |
| </img> | Ζηνοβία Ivlia Avrelia Zenobia |
240 | 267 | Βασίλισσα της αυτοκρατορίας της Παλμύρας, μια βραχύβια αυτοκρατορία που εξεγέρθηκε κατά τη διάρκεια της Κρίσης. Διακήρυξε τον εαυτό της avgvsta και απέσπασε την Ανατολική Μεσόγειο από τη Ρώμη. | π. 275 |
| </img> | Ουλπία Σεβερίνα Vlpia Severina Avgvsta |
274 | Σύζυγος του Αυτοκράτορα Αυρηλιανού, πιθανώς βασίλευσε από μόνη της μετά το τέλος του συζύγου της το 275. | ||
| </img> | Μάγκνια Ούρβικα Magnia Vrbica Avgvsta |
283 | Σύζυγος του Αυτοκράτορα Κάρου. |
Περίοδος Δεσποτείας
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Τετραρχία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]| Πορτρέτο | Όνομα | Γέννηση | Ημερομηνία ονοματοδοσίας | Περιγραφή | Tέλος |
|---|---|---|---|---|---|
| </img> | Γαλερία Βαλερία Galeria Valeria Avgvsta |
308 | Κόρη του Αυτοκράτορα Διοκλητιανού και σύζυγος του Αυτοκράτορα Γαλέριου. | 315 |
Δυναστεία Κωνσταντίνου Α΄
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]| Πορτρέτο | Όνομα | Γέννηση | Ημερομηνία ονοματοδοσίας | Περιγραφή | Τέλος |
|---|---|---|---|---|---|
| </img> | Φαύστα Flavia Maxima Fausta Avgvsta |
289 | 324 | Σύζυγος του Κωνσταντίνου Α' και κόρη του Αυτοκράτορα Μαξιμιανού. Μητέρα των: Κωνσταντίνας, Κωνστάντιου Β', Κώνστα Α', Ελένης και Φαύστας. | 326 |
| </img> | Αγία Ελένη Flavia Ivlia Helena Avgvsta |
246—250 | γ.324-325 | Μητέρα του Κωνσταντίνου Α΄ και πρώην σύζυγος ή ερωμένη του Αυτοκράτορα Κωνστάντιου Α΄ Χλωρού (διαζεύχθηκαν πριν από την άνοδό του ως Καίσαρα). | 18 Αυγούστου 330 |
| </img> | Κωνσταντίνα Avgvsta |
307—317 | Μετά το 312, πριν το 337. | Κόρη του Αυτοκράτορα Κωνσταντίνου Α΄. Σύζυγος του Αννιβαλιανού, Rex Regum et Ponticarum Gentium (Βασιλιάς των Βασιλέων και του Ποντιακού Λαού). Σύζυγος του Καίσαρα Κωνστάντιου Γάλλου. | 354 |
Δυναστεία Βαλεντινιανού
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]| Πορτρέτο | Όνομα | Γέννηση | Ημερομηνία ονοματοδοσίας | Περιγραφή | Τέλος |
|---|---|---|---|---|---|
| Αλβία Δομινίκη Albia Dominica Avgvsta |
π. 337 | 364—378 | Σύζυγος του αυτοκράτορα Βάλης. | Μετά το 378 | |
| </img> | Γάλλα Πλακιδία Aelia Galla Placidia Avgvsta |
392 | π. 416 | Κόρη του Θεοδοσίου Α', συζύγου του Κωνστάντιου Γ', αντιβασίλισσα για τον γιου της Βαλεντινιανό Γ' . | 27 Νοεμβρίου 450 |
| </img> | Γιούστα Γκράτα Ονωρία Ivsta Grata Honoria Avgvsta |
Μετά το 426 | Αδελφή του Βαλεντινιανού Γ'. |
Δυναστεία Θεοδοσίου Α΄
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]| Πορτρέτο | Όνομα | Γέννηση | Ημερομηνία ονοματοδοσίας | Περιγραφή | Τέλος |
|---|---|---|---|---|---|
| </img> | Αιλία Φλασίλλα Aelia Flavia Flaccilla Avgvsta |
Πριν από το 385 | Σύζυγος του Αυτοκράτορα Θεοδοσίου Α' . | 386 | |
| </img> | Αιλία Ευδοξία Aelia Evdoxia Avgvsta |
9 Ιανουαρίου 400 | Σύζυγος του Αυτοκράτορα Αρκαδίου. | 6 Οκτωβρίου 404 | |
| </img> | Πουλχερία Aelia Pvlcheria Avgvsta |
19 Ιανουαρίου 398–399 | 414 | Κόρη του Αρκαδίου, αδελφή του Θεοδοσίου Β', μοναδική κυβερνήτης για έναν μήνα μετά το τέλος του Θεοδοσίου Β΄· μετά κυβέρνησε με τον σύζυγό της Μαρκιανό. | Ιούλιος 453 |
| </img> | Αιλία Ευδοκία Aelia Evdocia Avgvsta |
401 | 2 Ιανουαρίου 423 | Σύζυγος του Θεοδοσίου Β' | 20 Οκτωβρίου 460 |
| </img> | Λικινία Ευδοξία Licinia Evdoxia Avgvsta |
422 | 439 | Κόρη του Θεοδοσίου Β', σύζυγος του Βαλεντινιανού Γ'. | 462 |
Δυναστεία Λέοντος Α΄
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]| Πορτρέτο | Όνομα | Γέννηση | Ημερομηνία ονοματοδοσίας | Περιγραφή | Τέλος |
|---|---|---|---|---|---|
| Μαρκία Ευφημία Aelia Marcia Euphemia Avgvsta |
π. 453 | Κόρη του Μαρκιανού από μια άγνωστη γυναίκα. Σύζυγος του Ανθεμίου. | 472 | ||
| Βερίνα Aelia Verina Avgvsta |
457 | Σύζυγος Λέοντα Α', αδελφή του Βασιλίσκου, μητέρα της Αριάδνης και της Λεοντίας . | 484 | ||
| </img> | Αριάδνη Aelia Ariadne Avgvsta |
πριν από το 457 | 474 | Κόρη του Λέοντα Α' . Σύζυγος του Ζήνωνα . Μητέρα του Λέοντα Β' . Σύζυγος του Αναστασίου Α' . | 515 |
| Ζηνωνίς Aelia Zenonis Avgvsta |
475 | Σύζυγος του Βασιλίσκου. | 476–477 |
Βυζαντινή περίοδος
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Δυναστεία Ιουστινιανού Α΄
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]| Πορτρέτο | Όνομα | Γέννηση | Ημερομηνία ονοματοδοσίας | Περιγραφή | Τέλος |
|---|---|---|---|---|---|
| Ευφημία Euphemia Augusta |
518 | Σύζυγος του Ιουστίνου Α'. Αρχικά ονομαζόταν Lupicina, μετονομάστηκε σε Ευφημία κατά την ανάρρηση του συζύγου της. | γ.523/4, πριν από το 527. | ||
| </img> | Θεοδώρα Theodora Augusta |
π. 500 | 9 Αυγούστου 527 | Σύζυγος του Ιουστινιανού Α'. | 28 Ιουνίου 548 |
| </img> | Σοφία Aelia Sophia Augusta |
568 | Σύζυγος του Ιουστίνου Β΄, αντιβασίλισσα κατά διαστήματα. | π. 601 | |
| Ινώ Αναστασία Aelia Anastasia Augusta |
578 | Σύζυγος του Αυτοκράτορα Τιβέριου Β'. | 593 | ||
| </img> | Κωνσταντίνα |
π. 560 | 582 | Σύζυγος του Αυτοκράτορα Μαυρίκιου. | π. 605 |
| Λεοντία |
602 | Σύζυγος του Αυτοκράτορα Φωκά. |
Δυναστεία Ηρακλείου
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]| Πορτρέτο | Όνομα | Γέννηση | Ημερομηνία ονοματοδοσίας | Περιγραφή | Τέλος |
|---|---|---|---|---|---|
| Αυγουστίνα |
639 | Κόρη του Ηράκλειου. | |||
| Μαρτίνα |
639 | Δεύτερη σύζυγος του Ηράκλειου. | |||
| Φαύστα |
π. 630 | 642 | Σύζυγος του Κώνστα Β'. | Μετά το 668 |
Δυναστεία Ισαύρων (Συριακή)
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]| Πορτρέτο | Όνομα | Γέννηση | Ημερομηνία ονοματοδοσίας | Περιγραφή | Τέλος |
|---|---|---|---|---|---|
| Μαρία |
25 Αυγούστου 718 | Σύζυγος του Αυτοκράτορα Λέοντα Γ' του Ισαύρου. | |||
| Άννα |
741–742 | Σύζυγος του Αρτάβασδου. | |||
| Ευδοκία |
1 Απριλίου 769 | Τρίτη σύζυγος του Αυτοκράτορα Κωνσταντίνου Ε' του Εικονομάχου. | |||
| </img> | Ειρήνη της Αθήνας |
π. 752 | 17 Δεκεμβρίου 769 | Σύζυγος του Αυτοκράτορα Λέοντα Δ' του Χαζάρου, αυτοκράτειρα και αντιβασίλισσα από το 780 έως το 797. | 9 Αυγούστου 803 |
Δυναστεία Νικηφόρου Α΄
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]| Πορτρέτο | Όνομα | Γέννηση | Ημερομηνία ονοματοδοσίας | Περιγραφή | Τέλος |
|---|---|---|---|---|---|
| Προκοπία |
π. 770 | 12 Οκτωβρίου 811 | Κόρη του Αυτοκράτορα Νικηφόρου Α' και σύζυγος του Μιχαήλ Α' Ραγκαβέ. | Μετά το 813 |
Δυναστεία Αμορίου (Φρυγική)
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]| Πορτρέτο | Όνομα | Γέννηση | Ημερομηνία ονοματοδοσίας | Περιγραφή | Τέλος |
|---|---|---|---|---|---|
| </img> | Θεοδώρα |
π. 815 | 830 | Σύζυγος του Αυτοκράτορα Θεόφιλου και αντιβασίλισσα. | Μετά το 867 |
| </img> | Θέκλα |
830 | Κόρη του Αυτοκράτορα Θεόφιλου. | ||
| </img> | Άννα |
830 | Κόρη του Αυτοκράτορα Θεόφιλου. | ||
| </img> | Αναστασία |
830 | Κόρη του Αυτοκράτορα Θεόφιλου. |
Δυναστεία Μεκαδόνων
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]| Πορτρέτο | Όνομα | Γέννηση | Ημερομηνία ονοματοδοσίας | Περιγραφή | Τέλος |
|---|---|---|---|---|---|
| Ζωή Ζαούτζαινα |
898 | Τρίτη σύζυγος του Λέοντα ΣΤ΄ του Σοφού | Μάιος 899 | ||
| Θεοδώρα |
921 | Σύζυγος του Ρωμανού Α΄. | 20 Φεβρουαρίου 922 | ||
| Ελένη Λεκαπηνή |
π. 910 | Φεβρουάριος 922 | Σύζυγος του Κωνσταντίνου Ζ'. | 19 Σεπτεμβρίου 961 | |
| Σοφία |
Φεβρουάριος 922 | Σύζυγος του Χριστόφορου Λεκαπηνού. | |||
| Άννα Ἄννα |
933 | Κόρη του Γαβαλά και σύζυγος του Στέφανου Λεκαπηνού. |
Δυναστεία Κομνηνών
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]| Πορτρέτο | Όνομα | Γέννηση | Ημερομηνία ονοματοδοσίας | Περιγραφή | Τέλος |
|---|---|---|---|---|---|
| Αικατερίνη της Βουλγαρίας |
πριν το 1018 | 1057 | Σύζυγος του Αυτοκράτορα Ισαάκιου Α' Κομνηνού. | μετά το 1059 |
Δυναστεία Δουκών
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]| Πορτρέτο | Όνομα | Γέννηση | Ημερομηνία ονοματοδοσίας | Περιγραφή | Τέλος |
|---|---|---|---|---|---|
| </img> | Ευδοκία Μακρεμβολίτισσα |
π. 1021 | 1059–1067 | Πρώτα (η δεύτερη) σύζυγος του Αυτοκράτορα Κωνσταντίνου Ι΄ Δούκα και μετά σύζυγος του Αυτοκράτορα Ρωμανού Δ΄ Διογένη. | 1096 |
Δυναστεία Κομνηνών
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]| Πορτρέτο | Όνομα | Γέννηση | Ημερομηνία ονοματοδοσίας | Περιγραφή | Τέλος |
|---|---|---|---|---|---|
| Άννα Δαλασσηνή |
1025 | 1081 | Μητέρα του Αυτοκράτορα Αλεξίου Α' Κομνηνού. | 1102 |
Δείτε επίσης
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- Κατάλογος Ρωμαίων και Βυζαντινών αυτοκρατειρών
- Aύγουστος (τίτλος)
- Κατάλογος χριστιανών γυναικών της πατερικής εποχής
Βιβλιογραφικές αναφορές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Αναφορές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- ↑ 1,0 1,1 Kazhdan 1991.
- ↑ Langford 2013; Bédoyère 2018.
- ↑ Barbara Levick (2014). Faustina I and II: Imperial Women of the Golden Age. Oxford University Press. σελ. 170. ISBN 978-0-19-537941-9.